s
melk te verdienen
TOEKOMST NIET AL TE SOMBER
Ondernemersonderwijs
Natte en droge bouw zijn goed
r
Midden-Oosten
VNO-VOORZITTER VAN VEEN:
aj Arbeidsbureau
Ruim vijf minuten
werken om één liter
Inflatie EEG
blijft belangrijk
voor Stevin
Ernstig rekening houden
met sluiting
ni
VAM
AF
EN NU^
weer gegroeid
van SMDK”
exportartikel voor Nederland
99
99
ass
Industriebond CNV:
Centra: hogere winst
Geschenkencentrum
voor Amsterdam
Diamantindustrie wil
vrij van btw blijven
rjE
Als je vroeg komt,
kom je verder.
i
en
ES
E
ES
E
ES
ES
ES
■Ml
DONDERDAG
2
JUNI
19 7 7
19
ECONOMIE
verkrijgen van nieuwe orders.
9
ROTTERDAM. De huidige crisis in de scheepsbouw is niet
structureel. Er is slechts sprake van een tijdelijke overcapaciteit. In de
komende jaren zal de vraag naar schepen toenemen. Dit is de mening
van de voorzitter van de raad van commissarissen, dr. J. Kymmell, van
de scheepswerf Van der Giessen-De Noord NV in Krimpen aan de
IJssel. Op de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering zei hij dan ook de
toekomst voor de scheepsbouw niet te somber in te zien. De werf heeft
tot eind 1978 voldoende werk. Er wordt thans hard gewerkt aan het
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM. VNO-voorzitter Van Veen wil dat de totale druk
van belastingen, sociale premies en overheidsuitgaven wordt verlaagd.
De stijging van de collectieve lasten moet de komende jaren verder
worden beperkt dan 1 procent, zei hij gisteren in de algemene ledenver
gadering van zijn organisatie. Alleen op die manier kan het bedrijfsle
ven ruimte herwinnen voor nieuwe groei en kunnen de werknemers
weer uitzicht krijgen op een redelijke inkomensgroei
k
Topman Van der Giessen
in scheepsbouw niet structureel
en
7,73
K-
(Van onze redactie economie)
I
jen
(ADVERTENTIE)
VNO-voorzitter Van Veen
Volgens een schatting van de heer Keiler
zal het geschenkencentrum in het eerste
jaar ca. 600.000 bezoekers - van wie 50 pet
uit Nederland - trekken. Voor de winkels
verwacht hij een omzet van 12 mln tot
15 mln per jaar.
te voeren en niet haar eigen
materieel te bouwen, maar wel
de plannen te maken en de
uitvoering aan de aannemers
over te laten. Dit stelde de aan
nemers in staat zich tot bijzon
der ervaren waterbouwers te
ontwikkelen en later gelijke
partner van de overheid te
worden, zodat samen studies
voor grote projecten konden
worden gemaakt.
In dit verband wees Kraaije-
veld op de Zuiderzee- en Delta
werken en de havenwerken
van Hoek van Holland en IJ-
muiden, waai- aannemers wer
den ingeschakeld bij de studie
en aangewezen voor de uitvoe
ring. Een dergelijk verschijn
sel doet zich alleen maar in
België enigszins voor. Met dëze
kennis en ervaring gewapend
is het ook de Nederlander dui
delijk geworden dat als hij
moet leven van de uitvoer de
natte en droge bouw uitsteken-
De internationale handel breidt zich uit,
waardoor er steeds meer behoefte komt
aan scheepsruimte. De huidige recessie in
de scheepsbouw is volgens de voorzitter
het gevolg yan een overschatting van deze
behoefte gedurende een aantal jaren. De
scheepsbouwindustrie behoeft zich dus
slechts tijdelijk aan te passen. De onderbe
zetting zal echter nog enige tijd aanhouden
door de verscherpte concurrentie, die on
der meer het gevolg is van de steun die de
overheden in hun landen aan de scheeps
bouw geven. De enige oplossing is interna
tionaal overleg, aldus de heer Kymmeel,
die hiervan echter weinig heil verwacht.
Toch wees hij overheidssteun niet af,
omdat deze nodig is om de industrie door
De modale werknemer die z’n autootje
vol wil tanken moet daarvoor het langst
werken in Italië. Een liter benzine kost
daar elf minuten en twee seconden ar
beid. In Nederland is dat vijf minuten en
50 seconden voor een liter en in Dene
marken, het voordeligste bezineland,
vier minuten en dertien seconden
Wie werken wil voor een liter whisky is
daar in Nederland een uur, 54 minuten
en 28 seconden mee bezig, iets langer
die ook over te dragen aan
andere landen om zodoende
wederzijdse erkentelijkheid te
bereiken. Als aan deze voor
waarde wordt voldaan zal er in
de komende tientallen jaren
volop werk zijn. In eigen land
blijft altijd het onderhöud van
waterbouwkundige werken en
zijn er uitbreidingsplannen zo
als het project voor het indus-
trie-eiland in zee.
Wie een kilo rundvlees wil verdienen is
daar in Nederland het snelst mee klaar.
Bij ons kost dat een uur en precies 40
minuten werk. In Italië echter moet de
modale werknemer drie uur, vier minu
ten en 14 seconden voor zo’n kilo rund
vlees werken. Een kilo boter tenslotte is
het snelst verdiend in het Verenigd Ko
ninkrijk (overigens dankzij grote EEG-
subsidies). In 35 minuten en 20 seconden
heeft de Britse modale werknemer zijn
kilo boter verdiend. In Nederland kost
dat een uur, een minuut en 43 seconden.
Een kilo boter vergt de meeste arbeid in
Italië, namelijk een uur, 49 minuten en 20
seconden.
lijnvrachtschepen voor de Koninklijke
Ned. Lloyd, terwijl geen zekerheid bestond
over de opvang van het verlies. Zonder het
antwoord van de regering nog langer af te
wachten heeft de werf de order aangeno
men, omdat de?e anders zeker voor de
Nederlandse scheepsbouw verloren zou
zijn gegaan.
De heer Kymmell benadrukte, dat het
bedrijf geen offers kan brengen ten laste
van het eigen vermogen. Van der Giessen
moet als zelfstandige onderneming blijven
UTRECHT (ANP). De gekozen leden
van de ondernemingsraad bij SMDK heb
ben gisteren in een verklaring hun teleur
stelling uitgesproken over de negatieve
beslissing van minister Lubbers inzake de
overheidssteun aan de staalgieterij. Hier
door wordt de situatie voor het bedrijf
moeilijker. Maar de gekozen OR-leden
gaan er vooralsnog van uit, dat het over
heidsbesluit geen invloed zal hebben op
het aantal arbeidsplaatsen in het bedrijf
na voltooiing van de reorganisatie, die
W:
We weten allemaal dat ae banen
tegenwoordig niet voor het
opscheppen liggen. Alle reden
dus om extra actief te zijn
De mensen op het arbeidsbureau
helpen je graag zoeken Ze weten
een heleboel over beroepen,
opleidingen en regelingen
Ze kennen meer mogelijkheden,
meer bedrijven, meer personeel-
chefs dan jij, da s nogal wiedes
En hoe eerder ze weten wat je
bedoelt hoe beter het is
Want als je hun meer tijd geeft,
heb jij meer kans van slagen
Daarom niet uitstellen1
Direct doen Nog vóórdat je met
vakantie gaat
En als je tóch op het
arbeidsbureau bent pak dan
meteen het boekje "Wegwijzer
voor werkende jongeren' mee
bestaan en mag geen genationaliseerd be
drijf worden, aldus de voorzitter.
Tenslotte deelde hij mee, dat bij de werf
veel mensen langs de natuurlijke weg zijn
afgevloeid. Volgend jaar zullen veel min
der mensen met gedwongen ontslag hoe
ven te vertrekken dan aanvankelijk werd
verwacht. „Er zijn geen ontslagen van eni
gerlei aard te verwachten. Integendeel.
Het zou wel eens kunnen zijn, dat de werf
eind 1977 meer mensen nodig heeft dan
vandaag”,-aldus de heer Kymmell.
Cv"iAn
UUvl I
1,35
78,00
6,50
10,50f
82,50e
48,00
18,00
81,20
24,80
1,80
45,00
40,50
7,10
19,50
42,00
66,10
42,00
60,60
72,20
55,20
52,00
42,50
88,50
47,50
26,30
37,50
29,30
33,00
89,50
68.70
72,50
65,00
49,10
58,00
63,00
48,10
34,00
49,30
66,50
84,00e
65,50
30,20
26,50
30,70
30,20
57,70
83,50
78,20
66,80
2,10f
75,00b
32,50
41,90
77,80
87,00
74,70
70,00
68,50
40,00
32,40
69,50
89,00
87,00
61,80
33,30
07,00
08,00
70,50
66,30
13,00
32,80
30,80
37,00
53,50
67,50
49,00
90,00
47,00
98,50
52,00
AMSTERDAM (ANP). De samenwer
kende Verenigingen van de Diamantin
dustrie en de Diamanthandel en de Fede
ratie Goud en Zilver hebben een beroep op
de regering gedaan de plannen te verijde
len om btw te gaan heffen op losse edelste
nen en edele metalen. Door een EEG
maatregel is volgens de diamantairs te
verwachten dat straks 18 procent btw
over losse edelstenen betaald moet wor
den. Sedert de tweede wereldoorlog wordt
geen omzetbelasting meer op diamanten
geheven, aldus de protesterende organisa
ties.
De organisaties vrezen dat de afzetmo
gelijkheden van de diamantindustrie in
Amsterdam zullen verminderen door de
btw-heffing en dat daardoor de werkgele
genheid aanzienlijk zal dalen. Amsterdam
ontleent een groot deel van zijn aantrekke
lijkheid voor toeristen aan de diamantin
dustrie, zo vinden de diamantairs. Jaar
lijks komen meer dan 900.000 toeristen
kijken in de diamant-showrooms van de
hoofdstad.
AMERSFOORT (ANP). De winst van
NV Geb. D. Schuitema (Centra) is in de
eerste vier maanden van 1977 ten opzichte
van dezelfde periode vorig jaar met 30
procent gestegen. De vergelijkbare omzet
nam in die periode toe met circa 18 pro
cent, zo is gisteren op de jaarvergadering
meegedeeld. Verwacht wordt dat het
winstniveau per aandeel dit jaar zal wor
den gehandhaafd.
DEN HAAG. De Stevin-groep (bouw)
is niet bevreesd voor eventuele risico's
voor opdrachten in het Midden-Oosten.
„Het Midden-Oosten omvat veelsoortige
landen en onze risico’s daar zijn niet groter
dan elders. Dit gebied zal nog lange tijd
een van onze belangrijkste markten zijn en
ik zie geen enkele reden om hier weg te
gaan. Van onze omzet komt nu twintig
Om een liter bier te kunnen aanschaf
fen moet de Nederlandse modale werk
nemer al wat langer in touw zijn. Dat
kost hem negen minuten en 16 seconden
Bier is het duurst in het Verenigd Ko
ninkrijk, waar het verdienen van een
liter 24 minuten en vijf seconden kost en
het goedkoopst in Luxemburg, waar zo’n
liter negen minuten en zes seconden ar
beidstijd neemt.
x
procent uit het Midden-Oosten. Overigens
zijn onze baggerprojecten in dit gebied
mobiele inrichtingen en wij zijn dus wat
minder beducht voor politieke risico’s dan
andere ondernemingen met vaste inrich
tingen”. Dit heeft ir. K. Exter, lid van de
raad van bestuur van de Stevin-groep,
gisteren meegedeeld op dè jaarvergade
ring.
Het lid van de raad van bestuur J. C.
Ouwerkerk, deelde mee dat gezien de goe
de resultaten in het eerste kwartaal van dit
jaar de winstverwachting over 1977 zal
uitkomen op ongeveer 30 miljoen gulden
in plaats van de aanvankelijk geraamde 26
miljoen.
het werk kost van ongeveer 129 werkne
mers, zo stellen zij.
Zij zijn van mening, dat in Nederland
plaats is voor een staalgieterij als de
SMDK. De capaciteit van zevenduizend
ton vergeleken met het jaarlijks gebruik
van vijftienduizend ton gietstaal in Neder
land moete het mogelijk maken, dat
SMDK voldoende orders krijgt, zo bereke
nen de gekozen OR-leden.
Volgens een woordvoerder van het mi
nisterie van Economische Zaken is een
overweging voor de afwijzende beslissing
geweest, dat het voortdurende verlies van
SMDK niet al teveel vertrouwen geeft in
de vooruitzichten van het bedrijf. Verlen
ging van de overheidssteun, die in septem
ber afloopt, zou alleen uitstel van executie
voor de gieterij betekenen en dat is niet de
lijn van het beleid bij steun aan individu
ele bedrijven, aldus de zegsman
Districtsbestuurder J. L. van Vuuren
van de Industriebond CNV deelde mee,
dat ernstig rekening moet worden gehou
den met een totale sluiting van SMDK.
Volgens hem heeft het ministerie van Eco
nomische Zaken de vakbonden uitgeno
digd om volgende week te komen praten
over het opvangen van de sociale gevol
gen, die voortvloeien uit het achterwege
blijven van overheidssteun.
Voor de Industriebond CNV zijn die
gevolgen alleen op te vangen wanneer de
overheid middelen beschikbaar stelt om
een nieuwe staalgieterij in Utrecht op po
ten te zetten, aldus Van Vuuren. Hij meent,
dat met SMDK de laatste belangrijke
gieterij in Nederland de nek wordt omge
draaid en dat bovendien de Utrechtse me
taalindustrie nog verder wordt gemillime
terd.
Van Veen pleitte ook voor permanent
overleg tussen overheid, werknemers en
werkgevers om een meerjarenbeleid op
sociaal-economisch gebied uit te stippelen
Hij vond het verheugend dat onlangs mi
nister Boersma een soortgelijk idee heeft
gelanceerd We moeten naar vaste overleg
procedures en het niet laten bij incidenteel
overleg, zoals nu in het najaar
Wat de werkgelegenheid betreft zei de
VNO-voorzitter te wensen dat het wetsont
BRUSSEL (ANP). De „modale werkne
mer” in Nederland moet precies vijf mi
nuten en 22 seconden werken om een
liter melk verdiend te hebben. In Italië
staat daar negen minuten en 12 seconden
voor (de langste tijd in de EEG), terwijl
zo’n liter melk in Denemarken al in vier
minuten en 11 seconden verdiend is. De
ze en nog een aantal andere gegevens,
heeft de Europese Commissie uitgezocht
op schriftelijk verzoek van de Britse
conservatief Ralph Howell, lid van het
Europees Parlement.
de exportartikelen zijn.
Minister Lubbers heeft deze
positie voor het eerst volledig
onderkend door de baggerin
dustrie en de civiele water
bouw te beschouwen als een
speerpuntindustrie, aldus
Kraaijeveld. Daarom steunt de
overheid op financieel gebied
met garanties e.d., zodat het
bedrijfsleven meer hooi op zijn
vork kan nemen. De inbreng
van de Nederlandse water
bouw is voor de betalingsba
lans van grote betekenis. De eigen bedrijf te benutten, maar
groei is frappant en de komen
de jaren zal het nog sneller
gaan.
Met de grote outillage van de
Nederlandse bedrijven is er
geen enkele mogelijkheid het
merendeel in eigen land te la
ten werken. De Nederlandse
internationale aannemer is
daarom vrijwillig gedwongen
zijn emplooi in het buitenland
te zoeken. Van bijna alle be-
AMSTERDAM (ANP). Op initiatief
van het Amsterdam Sonesta Hotel zal bin
nen enkele maanden worden begonnen
met de bouw van een „Geschenken Cen
trum” in Amsterdam. Het centrum, waar
van de kosten tussen de 6 mln en 7 mln
zullen liggen, komt op de begane grond
van een te bouwen parkeergarage tussen
de Engelse Steeg en de Smaksteeg. De
bouw zal ongeveer achttien maanden ver
gen, aldus de general manager van het
Sonesta Hotel, de heer H. J. Keiler, op een
persconferentie.
In het project zal het bestaande am-
bachtscentrum van het Sonesta Hotel wor
den opgenomen. Uiteindelijk zal het cen
trum uit achttien winkeltjes bestaan waar
uitsluitend met de hand gemaakte Neder
landse herinneringsartikelen zullen wor
den gedemonstreerd en verkocht.
Het geschenkencentrum zal worden
geëxploiteerd door een nog op te richten
exploitatiemaatschappij, die de ruimten
van het Sonesta Hotel zal huren.
De ondernemingen hebben de komende
jaren in ruimte mate herstel van redelijk
rendement nodig en vergroting van arm
slag om slagvaardig te kunnen reageren
op de veranderingen in de (internationale)
markt, stelde Van Veen Bevordering van
verantwoorde economische groei en mede
daardoor bevordering van de werkgele
genheid en afremming van de inflatie zijn
belangrijke doelstellingen op deze weg
De arbeidskostenstijging moet worden
beheerst Grootste hinderpalen daarbij
zijn de ontstane automatismen van de vol
ledige prijscompensatie en het wettelijk
minimumloon De prijscompensatie is nu
in studie bij de Stichting van de Arbeid en
hei VNO gaat ervan uit dat ei een positief
i esultaat wordt bereikt De situatie inzake
de verdere ontwikkeling van hel mini
mumloon is nogal uitzichtloos
Het is toch i.e gek dat de overheid grote
subsidies moet geven om de dooi haai zeil
dan in het Europese „Whisky-patadijs":
Luxemburg, waar zo’n liter slecnts een
uur, 35 minuten en 10 seconden arbeid
vergt. Het duurtste whiskyland in de
EEG is Frankrijk, waar voor een liter
drie uur, 53 minuten en 18 seconden
gewerkt moet worden.
UTRECHT. Zowel de nat
te als de droge bouw vormen
voor Nederland een goed ex
portartikel. Vooral de bagge
raars hebben zich internatio
naal omvangrijk kunnen ont
wikkelen, niet alleen door
handelsgeest en vakkennis,
maar vooral door de mogelijk
heden die de overheid schept.
Op dit gebied is een grote groei
te verwachten. Aldus ing. J.
Kraaijeveld van Hemert, voor
zitter raad van bestuur Bos
Kalis Westminster Groep,
woensdag op een studiebijeen
komst „Nederlandse onderne
mers in het buitenland” van de
ingenieursvereniging NIRIA
5
werp op de investeringsrekening wordt
afgestemd op het advies dat de meerder
heid van de Sociaal-Economische Raad
heeft gegeven: een algemene basispremie,
die los staat van werkgelegenheidsgronds-
lagen en met het behoud van de fiscale
mogelijkheden tot vervroegde afschrij
ving.
Van Veen deed een dringend beroep op
alle ondernemingen alles te doen wat mo
gelijk is om jongeren het gevoel te geven
dat zij nodig zijn en welkom zijn in het
bedrijfsleven. Drempels, die het in dienst
nemen van jongeren in de weg staan moe
ten worden verlaagd Leerovereenkom
sten zijn reële pogingen jongeren uit de
WW te houden en een belangrijk stuk
opleiding te behouden. Ook kan men jon
geren in kort dienstverband nemen, oplei
ding of stage
Nu het wetsontwerp ondernemingsra-
den-nieuwe-stijl in de Tweede Kamer is
blijven steken zou een nieuw kabinet er
goed aan doen dit terug te nemen, meent
Van Veen Herziening zou voorlopig moe
ten worden aangehouden tot er ook uitge
werkte voorstellen zijn gedaan over plaats,
taak en samenstelling van de raad van
commissarissen, de algemene vergadering
van aandeelhouders, de plaats van de on
dernemingsleiding en het werkoverleg
BRUSSEL (ANP). Blijkens de laatste
cijfers van de Europese Commissie is de
inflatie in Europa weer toegenomen. De
prijsindexcijfers voor de gezinsconsump
tie bleken aan het eind van de maand april,
in een maand tijd, in Nederland met 1,7 pet
te zijn gestegen. De grootste stijging vond
plaats in het Verenigd Koninkrijk (2,6 pet).
Dan volgde ons land en vervolgens Frank
rijk (met een stijging van 1,3 pet), Italië
met 1,1 pet, Denemarken met 1 pet,
Luxemburg met 0,6 pet en Duitsland en
België elk met 0,5 pet.
In een jaar tijd (van eind april 1976 tot
eind april 1977) stegen de prijzen het
sterkst in Italië, namelijk met 19,1 pet. Dan
volgde het Verenigd Koninkrijk met een
stijging van 17,4 pet, Ierland met een stij
ging van 16,7 pet, Denemarken met een
stijging van 9,4 pet, Frankrijk met 9,5 pet,
Luxemburg met 7,4 pet, België met 7 pet,
Nederland met 6,9 pet en Duitsland met
3,8 pet.
Kraaijeveld noemde het
„uniek in de geschiedenis”, dat
de Nederlandse over
heid de wijsheid heeft opge
bracht om werken niet zelf uit
het tijdelijke dal heen te helpen: „Als we
de scheepsbouw zouden ontmantelen, dan
zitten we zonder als de tijden beter wor
den. Deze opleving zou zich weleens onver
wachts kunnen voordoen”. Kymmell is
van mening, dat Nederland er in dit op
zicht niet slechter aan toe is dan de andere
landen. Er is zijns inziens geen enkele
aanleiding te veronderstellen dat Neder
land als scheepsbouwnatie is afge
schreven.
Overigens uitte de voorzitter kritiek op
het trage en moeizame verloop van de
onderhandelingen met de regering over de
compensatie van verliesgevende orders.
De onderneming heeft een verlieslatend
contract getekend vooi- de bouw van twee
Meer ruimte voor bedrijfsleven
extra verhoogde minimumlonen voor het
bedrijfsleven.betaalbaar te houden Er zal
dan ook een besluit moeten worden geno
men dat verdere extra verhogingen van
het minimumloon boven die van de cao-
lonen voortaan achterwege blijven, aldus
Van Veen In dit verband wees hij er op,
dat Nederland in EEG-verband bovenaan
staat wat betreft de loonkostenstijging
Hoewel de indamming van de loonkos
tenstijging een moeizame operatie is, wil
het VNO toch pleiten voor vrijheid van
loononderhandelingen tussen de sociale
partners Dwangmaatregelen Kunnen wei
mg heil opleveren wam er is een groeien
de weerstand merkbaar tegen een verdere
inkomensnivellering in het bedrijfsleven
Een weerstand die zich uil in verder stij
gende .loonkosten Prijsbeleid, zoals dal
wordt gevoerd waarbij loonstijgingen mei
mogen worden doorberekend kan tot af
brokkeling van werkgelegenheid leiden
„Crisis
drijven in deze sector is het
merendeel van de orderporte
feuille over de grens te vinden.
Dat betekent dat velen met de
bedrijven mee naar het buiten
land moeten trekken. Daarom
is de belangstelling te gering
en dit feit is „een van de groot
ste problemen”, zoals ing.
Kraaijeveld zei.
De vraag is maar of voldoen
de Nederlanders bereid zijn
voor een aantal jaren onze wel
vaartsstaat vaarwel te zeggen
en hun kennis niét alleen voor
In Leiderdorp is gisteren het Rijnlands Instituut voor Ondernemersonderwijs of- I
fideel geopend. Dit werd doorprins Claus gedaan. Na zijn openingstoespraak reikte
hij enkele diploma’s uit. Op de foto applaudiseert de prins voor één van de ge
slaagden, Belinda Clabbers.
