Schaken
Bridge
Dammen
Filatelie
ck
f
Uil
i
a
a
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
4
A
Miertje, miertje,
haast je wat
|o
f f
fes
ff 3
I
A
n.
rJ
REBUS
A
1
A
A
A
A
A «I
A
A
UL
Clowntje Rick
n
I
'rffr/R'l
lp,
■i
O'
et
I 0
fl
71
N
W-J-O
z
N
W^-O
z
O
o
a°
jfven
K I
1OO,- 3
o
r'
O
o
o
Oj
o
O'
O
j?
JAn'k’ ttoFNA N
H.
H.
Hort (aan zet)
Csom (aan zet)
ED HOLSTVOOGD
Spasski
Karpov
T. SCHIPPERHEIJN
K. J. F. HEYMANS
Twee weken geleden legden we u ter
bestudering de stelling KarpovCsom na
wits 49e zet voor.
Miertje Maartje was dienstbode bij dok
ter Langpoot. Dat was een mug die gestu
deerd had. Hij behandelde altijd de zieken
Clowntje Rick
lacht even stiekum.
En ik kijk
en dan zie ik hem
in een grote plastic zak.
Daarom kan ons clowntje Rick
dróóg en wel in ’t water zijn.
Een goed kunstje,
Riekje! FIJN!
Clowntje Rick
kan kunstjes maken.
Clowntje Rick
kan te water raken.
Clowntje Rick
wordt dan zelf niet nat.
- Clowntje Rick,
hoe doe je dat?
RWANDA. Ter gelegenheid van de
Wereld telecommunicatiedag 1977 ver
scheen op 23 mei een door Oscar Bon-
nevalle ontworpen serie van acht ze
gels: 20 c. signaalvuurtoren van de
Grieken en Romeinen, waarnaast tam
tam van de Afrikanen; 30 c. seintoestel
van de Franse ingenieur Claude Chap-
pe (1763-1805); 50 c. S.F.B. Morse bij
zijn morse-apparaat in 1856; 1 F. het
leggen van de eerste onderzeese kabel
tussen Kaap Griz Nez in Frankrijk en
Kaap Southerland op Newfoundland; 4
F. telefoonkiesschijf, oude radio en tv-
apparaat; 18 F. Amerikaanse boot
„Kingsport” en de satelliet Marots”;
26 F. volgstation voor telecommunica-
tie-satellieten; en 50 F. de satelliet
„Mariner-2". (afbeelding)
SAN MARINO. Ter herinnering aan
de eerste proefneming met een toestel
voor vertikale vlucht in 1877 door Enri
co Forlanini (de voorloper van de heli
kopter) verschijnt op 15 juni een zegel
van 120 L. Hierop wordt een ontwerpte
kening voor een dergelijk toestel door
Leonardo da Vinei afgebeeld. Gewijd
aan de stad Boekarest (Roemenië) ko
men op dezelfde dag twee zegels van
200 L. uit, tezamenhangend in het vel;
voorgesteld zijn een stadsgezicht uit
ROEMENIE. Zes zegels geven af
beeldingen van in Roemenië bescherm
de zoogdieren en vogels: 55 b. Edelhert
(Cervus elaphus), 1 L. Knobbelzwaan
(Cygnus olor) 1.50 L. Aasgier (Neoph
ron perenopterus), 2.15 L. Wisent (Bi
son bonasus), 3.40 L. Witkopeend (Oxy-
ura leucocephala) en 4.80 L. Ijsvogel
(Alcedo atthis). De ontwerper is F.
Ivanus.
Miertje Maartje stond aan de deur van
het huis van dokter Langpoot en juffrouw
Brommer stond er voor. Én juffrouw jam
merde maar en jammerde maar, want wat
was er gebeurd: Haar buurman, meneer
Muis was van de trap gevallen en had zich
verschrikkelijk pijn gedaan. Juffrouw
Brommer was op zijn gekerm en gesteun
afgekomen en had hem geprobeerd te hel
pen, maar een muis is voor een bromvlieg
wel wat zwaar en daarom was juffrouw
Brommer maar vlug naar het huis van
dokter Langpoot gegaan en daar stond ze
dan. En ze jammerde en jammerde!
Maar juffrouw Brommer, de dokter
is niet thuis, want hij is net een half uurtje
geleden weggeroepen naar meneer Nacht
uil, de vlinder, want die heeft zich bij het
eten zo op z’n tong gebeten, dat hij niet
meer praten kan. Wat zal die vlinder een
pijn hebben, denkt u ook niet? zei Maar
tje
en verbond de wonden van de dieren uit
zijn buurt. Hij had het altijd heel druk,
want de mensen waren nou niet bepaald
zachtzinnig te noemen voor die dieren. Het
waren namelijk bijna allemaal dieren die
niet erg geliefd waren bij die mensen.
makkelijk overzien dat T8xa2? (dreigt
mat op g2-h2) faalt op 34) Lc7: en h2 is
gedekt. 34) a2-a4, c3-c2. Zwart staat nu
volkomen gewonnen, dóch na 35) Lb6-c5
viel zijn vlag. Een drama in optima forma.
Harm Wiersma heeft een wat wrang
artikel geschreven over de amateuristi
sche gang van zaken in de damwereld. Dit
naar aanleiding van het in Brussel gehou
den Europees kampioenschap,
waarbij de deelnemers op niet meer kon
den rekenen dan een vergoeding van hun
kosten. En de daarvoor nodige gelden
moesten door het organisatie-comité nog
bijeengeschraapt worden door elke deel
nemer afzonderlijk door een ’sponsor’ uit
het bedrijfsleven te laten ’adopteren’.
Geen startgelden en geen geldprijzen, wel
Ja, dat kan allemaal wel zo wezen,
maar m’n buurman, die goeie meneer Muis
ligt daar maar en kan niet opstaan. Dat zal
nog veel erger zijn dan die tong van me
neer Nachtuil!
Juffrouw Maartje mier luisterde gedul
dig toe. Een half uur, een uur en toen.
daar kwam dokter Langpoot aan. Hij was
moe van het harde lopen, want vliegen
ging niet zo best meer. Daarvoor was hij
wat te oud geworden.
Juffrouw Brommer begon weer hele
maal van voren af aan haar verhaal te
doen en dokter Langpoot luisterde aan
dachtig. Toen het verhaal uit was zei hij:
Even wachten, juffrouw Brommer. Ik
zal even een paar spulletjes pakken en dan
ga ik met u mee.
He, he, eindelijk, zei juffrouw
Brommer. Het zal tijd worden. M’n ar
me buurman ligt daar maar te liggen en u
maar niet komen en juffrouw Maartje
maar luisteren en niets doen en ik me
maar zenuwachtig maken en
Stil! brulde dokter Langpoot. Stil,
of ik ga helemaal niet mee. Daar schrok
juffrouw Brommer zo van, dat ze meteen
helemaal niets meer zei. De woordenvloed
was gestuit. Wat een dokter he, die dokter
Langpoot!
Even later was de dokter bij meneer
Muis en bekeek zijn been. Die was lelijk
beschadigd. Dokter Langpoot schreef een
recept en Maartje mier, die ook was mee
gelopen, ging naar de apotheek en haalde
de medicijnen.
Dat is dan twee vijftig, zei dokter
Langpoot tegen juffrouw Brommer. Die
betaalde en zei: Dat zal die meneer Muis
merken. Ik me uitsloven en dan ook nog
betalen! Dat moet ik terug hebben!
Dokter Langpoot lachte in zichzelf.
Maartje mier ging vlug naar huis. Meneer
Muis moest twee dagen rusten en betaalde
juffrouw Brommer natuurlijk die twee
vijftig terug. Juffrouw Brommer had weer
eens iets voor een ander gedaan, maar
Maartje mier was goed voor het luisteren
geweest en had daardoor er voor gezorgd,
dat er niemand in paniek was geraakt.
Ook belangrijk!
In de partij gaat het veel gemakkelijker
voor Clerc: 46. 4742,17-22 47. 34-30,22-27
48. 24-20,15x24 49. 30x10 en Letsjinski
modderde nog wat zetten door, uiteraard
tevergeefs. Een uitgebalanceerde zege van
Rob Clerc tegen de Russische nummer
twee, waarmee hij bevestigt tot de wereld
top te behoren.
Een rebus is een zin die uitgebeeld is in
plaatjes. Als je in de plaats van die plaatjes
de namen ervan opschrijft, en je verandert
sommige letters zoals in de tekening is
aangegeven, kun je de rebus lezen. Pro
beer het maar eens. Niet insturen; dat
doen we de volgende week weer!
Zuid gever, N-Z kwetsbaar. Ook al een
spel uit de praktijk, dit keer uit een wed
strijd tijdens de Olympiade in 1968. De
eerste zuid opende 4 Ha en hoorde zijn
partner zes bieden, waarna west uiteraard
geen moeite had Ru A H mee te nemen.
„Sorry partner”, zei noord. „Ik wilde zo
weinig mogelijk informatie weggeven”.,,
Geeft niet,” zei zuid, „misschien gebeurt
het aan de andere tafel ook wel”.
De tweede zuid opende eveneens 4 Ha,
maar hier vond west zijn kaart goed ge
noeg voor een bod van 4 SA, vragen naar
de lage kleuren. Noord doubleerde en oost,
die zonder enige twijfel had behoren te
passen, bood 5 KI. Dat werd het door
noord gedoubleerde eindcontract, waarte
gen zuid startte met Ha A. Hij vervolgde
met Sch 8, die noord nam met het aas.
Deze trok troef en het gevolg laat zich
raden: 11 down.
Zie b.v. 35) Lc5: 36) Dc5: Dg4 37) Tfl
Tdlt 38) Tfl Tel: 39) Tel Ddlt en wint, of
37) g3 Dh3 38) Tf2 Tdlt en wint. Spasski’s
„geluk” was dat Hort niet van zijn blinde
darm wilde winnen. Schaaktechnisch ech
ter toonde hij zich de meerdere door zijn
bedenktijd beter in te delen. Niettemin een
eresaluut voor de Tsjech, die de op Ijsland
geschonden image van ons koninklijke
spel aldaar weer verbeterde.
E. SPANJAARD
4» 9 8 5 3
VV 10 8
A H B
AVB
V 3
*3
A H 8 6 4 2
*9 7 6 2
H B 7 4 2
52
10 9 5
*B 8 3
FINLAND. Op 2 mei zag een „Euro-
pa”-zegel het licht in de waarde 0.90
Mk. met de voorstelling van een Noord-
fins landschap in herfsttooi, naar een
foto van Studio Matti A. Pitkanen ont
worpen door Pentti Rahikainen. Het
75-jarig bestaan van de coöperatieve
banken werd gevierd door de uitgifte
van een zegel van 0.90 Mk., op 4 mei. De
zegel naar ontwerp van Eeva Oivo
geeft een zinnebeeldige voorstelling
van een boom met een vogel die een
nest bouwt.
GROOT-BRITTANNIË. In verband
met een portoverhoging voor eerste
klas binnenlandse brieven wordt de
8‘/i p. zegel van de jubileumuitgifte
voor het regeringsfeest van Koningin
Elizabeth II op 15 juni vervangen door
een nieuwe waarde van 9 p. in dezelfde
tekening.
GUINEE. Negen zegels met voorstel
lingen van inheemse schelpdieren die
aan de kust van het land voorkomen,
werden op 25 april in omloop gebracht:
1 S. Hexaplex hoplites, 2 S. Perrona
lineata, 4 S. Marginella pseudofaba, 5
S. Tympanotonos radula, 7 S. Margi
nella strigata, 8 S. Harpa doris, 10 S.
Demoulia pinguis, 20 S. Bursa scrobi-
culator en 25 S. Marginella adansoni
(afbeelding).
INDONESIË. Ter gelegenheid van de
Wereldpostzegeltentoonstelling
„Amphilex 77" te Amsterdam werd een
en anders de opa’s en de oma’s wel. Dat
versje begint met: „Eén, twee, drie, vier,
vijf, zes, zeven. Miertje, is de dokter thuis?
Kan hij mij een drankje geven, voor een
arme zieke muis”. Nou ja, misschien kan
iemand het je nog eens voorzingen, maar
het verhaal dat hier volgt, legt het je pre
cies uit, wat er toen is gebeurd. Lees maar!
De enige die met recht aanspraak had
kunnen maken op de titel was Rob Clerc
die halverwege het toernooi de strijd
moest staken. Een keelontsteking, waar
mee hij al naar België toekwam, bleek te
hardnekkig. Erg jammer voor onze land
genoot, want hij vervulde niettemin al de
favorietenrol door een fraaie overwinning
op de latere kampioen Letsjinski. Hoewel
deze uitslag achteraf niet meer van beteke
nis was omdat de resultaten van Clerc
moesten worden geannuleerd, is deze
mooiste partij van het toernooi waard om
als eerste te worden bezien. De volgende
keer nemen we de weinige andere hoogte-
1877 met het Universiteitsplein en een
stadsgezicht uit 1977 met het ultramo
derne centrum van Boekarest. Het
eeuwfeest van de postzegels in San
Marino wordt gevierd door de uitgifte
op 15 juni van vijf zegels in gelijke
tekening in de waarden 40, 70, 170, 500
en WOOL. Het zijn (vergrote) reproduk-
ties van de uitgifte uit 1877 met het
wapen van San Marino, (afbeelding)
Sovjet-UNIE. Ter ere van de tweede
bemanning van het ruimtestation „Sal-
joet-5”, bestaande uit de kosmonauten
V. V. Gorbatko en Yu. N. Glazkov, werd
op 16 mei een zegel van 10 k. uitgege
ven met hun portretten. Negentig jaar
geleden werd de beroemde bioloog en
geneticus N. I. Vavilov (1887-1943) ge
boren. Ter herinnering hieraan ver
scheen op 26 april een zegel van 4 kop.
met zijn beeltenis, (afbeelding)
VERENIGDE STATEN. Ter herinne
ring aan de historische transatlanti
sche vlucht van Charles A. Lindbergh
50 jaar geleden, kwam op 20 mei een
zegel van 13 c. in omloop, waarop de
„Spirit of St. Louis” boven de oceaan
wordt afgebeeld. Op 13 juni zal een 13
c. het licht zien ter herinnering aan de
landing van de Fransman Lafayette
200 jaar geleden aan de kust van Zuid-
Carolina; de zegel toont zijn portret.
Honderd jaar geleden werd Colorado
als staat in de VS opgenomen, hetgeen
aanleiding gaf tot de uitgifte van een
zegel van 13 c. op 21 mei. De zegel geeft
een blik op de Rocky Mountains, met
Colorado’s staatsbloem op de voor-
grond. (afbeelding)
Z
ly
velletje van vier groen en rode zegels,
ieder van 100 Rp., uitgegeven met twee
verschillende voorstellingen: een brief
en een roos. Ook verscheen een minia-
tuurvelletje met een (blauw en rode)
zegel van 100 Rp. en aan weerszijden
een gestileerde voorstelling. Het in
schrift op beide velletjes luidt: „amp
hilex 77/26 mei-5 juni 1977/AM-
STERDAM rai”. (afbeelding)
ITALIË. Op 30 mei werden drie ze
gels van elk 170 L. verkrijgbaar gesteld,
resp. met voorstellingen van het Kas
teel van Canossa (Emilia), een gezicht
op Fermo en de Grot van Castellana (in
Apulië). De zegels maken deel uit van
de toeristische reeks en werden door
Emedio Vangelli ontworpen.
JAMAICA. Landkaarten uit de 17e
eeuw worden gereproduceerd op een
serie van vier waarden: 9 c. kaart van
Jamaica door Hickeringill (1661), 10 c.
door Ogilby (1671), 25 c. door Visscher
(1680) en 40 c. door Thomton (1689). De
druk is op papier met watermerk Ja-
maica-Ananas.
punten onder de loupe. Letsjinski (zwart)
heeft zich in de diagramstand aan de lange
vleugel laten inklemmen en dat is tegen
een man als Clerc levensgevaarlijk. Toch
behoeft de positie van zwart nog niet
slecht te zijn als deze van de aanvallende
positie aan de andere kant kan profiteren.
Maar dan niet door het gespeelde 24....21-
26 welke zet Sijbrands in zijn analyse
terecht van een vraagteken voorziet. Zijn
alternatief is m.i. echter te riskant: 12-
17?, 42-37!,8-12, 37-31,21-26,34-30!,
26x37,41x21,23x34,40x29,17x26,
35x24,18-23of?,29x27,43x32,12-17
Eén van de plezierige kanten aan viertal
lenwedstrijden is het feit dat een slecht
resultaat aan uw tafel nog niet direct ver
lies hoeft te betekenen, omdat aan de an
dere tafel een zelfde slecht resultaat moge
lijk is. „Popular Bridge” geeft een paar
aardige voorbeelden van spellen, waarin
verlies door het resultaat aan de andere
tafel zelfs nog werd omgezet in totaal niet
verwachte winst. Het volgende voorval is
historisch en speelde zich af tijdens een
wedstrijd tussen twee universiteitsteams:
West gever, O-W kwetsbaar. West opende
aan tafel 1 met 1 SA, gevolgd door 2 Ha bij
noord. Oost bood 2 SA en dat werd het
door zuid gedoubleerde eindcontract.
Noord kwam uit met een kleine harten en
N-Z produceerden de eerste 12 slagen voor
een score van 2000. Ook aan de andere
tafel opende west met 1 SA, gevolgd door 2
Ha bij noord. Ook deze oost kon zich niet
stil houden en bood 2 Sch, zuid pas, west 3
Sch(!) en zuid tenslotte doublet. Zuid start
te met Ha A en speelde vervolgens troef,
waarop ook hier N-Z 12 slagen maakten,
voor een score van 2300. Er was gelukkig
een dokter in de zaal!
8 6
V A H V 10 9 8 6 4
V 3
*5
geen
HB97632
954
*632
10 7 6 2
5
V 8 6 3
4-H 10 9 4
De wereldkampioen staat met pion en
paard achter glad verloren, maar hij zag
nog één strohalmpje, vandaar dat hij 49)
Tdl-d7 probeerde. Als de Hongaarse
grootmeester nu 49) Pg5 had gespeeld,
de voor de hand Eggende en normale zet,
dan zou Bad Lauterberg stellig de sensatie
hebben beleefd van een capitulerende we
reldkampioen. Csom speelde echter 49)
Ph7-f8?7 omdat hij de volgende duivelse
wending niet zag, die Karpov wél had
ontdekt. 50) Pg3-f5!, De grap is dat wit
nu Dh2t, gevolgd door Dg3t dreigt (wat
met het paard op g5 niet mogelijk was
geweest). Zie a) 50) ef5: 51) Dh2t Kg8;
52) Dg3t benevens Dg7 mat. b) 50) Pd7:
51) Dh2t Kg8; 52) Dg3t Kf7; 53) Dg7 mat.
c) 50) Db8; 51. Th7t Ph7: 52) Dg7 mat.
Een kostelijke escape. Had Karpov ge
luk omdat die toevallig in de stelling zat?
Naar onze mening niet. Het opsporen ener
zijds en het over het hoofd zien anderzijds
zijn exponenten van het begrip speelsterk-
te en men kan hooguit van geluk spreken
als men die bezit!
Zoals we twee geleden al opmerkten kan
een schaker een enkel maal wel geluk
hebben door wat men in de economie
A H V B 4
A 4
10 7 2
*8 7 5
4» A 10 9 5
VB 7
B 7
4>AH V 10 4
sloten. Een leuke remisepoging is het offer
14-20,25x14,28-33. Dan dreigt 33-39 en op
1-6? volgt de plakker 49-40! Maar wit kan
goed 1-29! spelen, met na
33-39,49xl0gedw.,29-33!, wint door over
macht omdat op 17-21,24-20 volgt.
O
NOORWEGEN. Kustvaarders wor
den voorgesteld op een serie van vier
door Fredrik Matheson ontworpen ze
gels, welke op 22 juni zal verschijnen:
1.00 Kr. de eerste Noorse stoomboot
„Constitutionen” in de haven van
Arendal; 1.25 Kr. het ss „Vesteraalen"
buiten Bodö. in 1893; 1.30 Kr. het s.s.
„Kong Haakon" (bouwjaar 1904) vaart
de haven van Stavanger uit, op de
achtergrond het s.s. „Dronningen”
(bouwjaar 1893); en 1.80 Kr. ontmoeting
tussen twee kustvaarders uit 1970, het
s.s. „Nordstjemen” en het m.s. „Harald
Jarl”. (afbeelding)
30-24,
en
„zwart wint de geofferde schijf met goed
spel terug”, zo besluit hij. Maar dat valt na
47-41!,26-31,27-22,41x32 lelijk tegen! In
plaats hiervan moet zwart in de diagram
stand m.i. 2-7! spelen. Na 42-37 kan dan wel
goed 21-26. En na 42-38 voorkomt zwart
met 12-17,7-12, enz. de problemen van de
zwakke randschijf op 26, die in de partij
beslissend wordt.
Er volgde 25. 42-38,2-7 26. 49-44!,12-17?
Letsjinski weet niet dat hij met deze zet de
komende witte aanval versterkt. Na 7-
11!,29-24,33x24,35x24 kan wèl direct 14-
19,40-35,35x24 en 9-14. Dan dreigt 23-29,14-
20 (eventueel 27-32)43-19,18x49, zodat wit
34-29,39x30 moet spelen. In de partij gaat
de aanval veel sneller: 27. 29-24,20x29 28.
33x24,19x30 29. 35x24,8-12. Gespeeld om
de witte voorpost op 24 straks weg te
ruilen. Belangrijk is, dat nu (anders dan na
26.. ..7-11) direct 14-19 niet kon vanwege 47-
42,39-33 en 41x14! 30. 40-35,14-19 31. 45-
401,19x30 32. 35x24. Belet nu 9-14 met 34-
29,24-20,44-40,39x10. 32 .23-28? Een be
grijpelijke, maar naar straks blijkt beslis
sende fout omdat Clerc nu met behulp van
schijf 26 kan gaan combineren. 33. 40-35,9-
14 34. 34-30,13-19 35. 24x13,18x9 36. 39-34!
De clou van het witte spel is, dat nu een
evenwichtige opbouw door 12-18 onmoge
lijk is en blijft door de damzet 38-32!,36-31
en 41x1. 36....9-13 37. 30-24,13-18. Wat
anders nu 12-18 niet kan en zwart de
dreiging 34-30,24-20 moet pareren? 38. 34-
30,14-19 39. 24x13,18x9 40. 44-39!,9-14 41.
30-24,12-18.
Eindelijk neemt Letsjinski de onvermij
delijke beslissing om de damzet toe te
laten. Na bijv. 7-11 is hij kansloos: 39-34,12-
18,34-30,14-19,18x9 en nu 25-20,30x19,
enz. met snelle doorbraak. 42.
38-32!,21x49 43. 36-31,26x37 44. 41x1. Door
de gunstige positie van de witte schijven is
eindspelwinst een kwestie van techniek.
44.. ..22-28 45. 39-34,28-32? Een zwakke
zet, waarmee de zwarte dam wordt opge-
In het dorp was het een drukte van
belang. Een vlinder, meneer nachtuil, had
zich bij het eten heel erg bezeerd en een
muis viel van de trap. Ja, ja, er is daar eens
een heel leuk versje van geschreven, die de
papa’s en mama’s nog wel zouden kennen
„externe factoren” noemt. Zo’n geluksvo
gel was kortgeleden de Rus Spasski op
Ijsland. In 1972 waren de onwaardige ge
dragingen van Bobby Fischer daar in zijn
match tegen Spasski om de wereldtitel
voorpaginanieuws. Ook zij die geen paard
van een loper kunnen onderscheiden, ken
den alle details der misdragingen van het
Amerikaanse schaakgenie. Bobby deed
daarmee wel de zoeklichten op ons spel
schijnen, maar bewees het geen dienst
voor de zgn. „image” ervan. Merkwaardig
genoeg repte nauwelijks iemand erover
dat in datzelfde Reykjavik, met wederom
Spasski als passieve partij, onlangs een
diametraal tegenovergesteld gebeuren
plaatsvond. We lazen van de spanningen in
Noord-Italië tussen Kortsjnoi en Petro
sian, van de Fischer-achtige luimen van de
Braziliaan Mecking, doch slechts met een
enkel woord van de bijzonder sportieve
geste, welke de Tsjech Hort op Ijsland
maakte. Hort en Spasski zijn beiden
schaakgentlemen en zeer goede vrienden.
Ondanks de grote belangen welke voor de
beide professionals op het spel stonden,
waren zij regelmatig ook buiten de speel
zaal tezamen. Dat dit geen „show” was,
werd op sprekende wijze bewezen toen de
stand 6-6 was geworden, waardoor een
reglementaire verlenging met 2 partijen
nodig werd. Precies op dat moment moest
Spasski met spoed worden opgenomen
voor een blindedarmoperatie. Nu zijn de
bepalingen betreffende de maximaal toe-
gestande uitsteltermijnen niet voor
tweeërlei uitleg vatbaar; Hort kon de
match opeisen en zo de halve finale van
zijn levensdoel de wereldtitel berei
ken. Doch de sportieve Tsjech zei: „Ik wil
Spasski verslaan, niet zijn blindedarm!”
Zó kwam het tot een dramatische 13e
partij, een adembenemend duel, dat alle
kracht en tijd van de combattanten opeis
te. Na 27) e3-e4 was de stelling van dia
gram 2 ontstaan. Gezien het verdere ver
loop verkeerden beiden kennelijk in hoge
tijdnood. Er volgde: 27) d5xe4; 28)
Pc3xe4 Als wit het vervolg had voorzien,
zou hij o.i. 28) fe4: hebben gespeeld. 28)
Lf5xe4; 29) f3xe4, De tussenzet 29)
Tc4: faalt op Lc6. Thans lijkt het alsof
Spasski op c4 een pion gaat winnen, maar
er volgt een verrassing. 29) c4-c3! Deze
wending zag de Rus vermoedelijk over het
hoofd; de pion is onkwetsbaar. Zie a) 30)
Lc3:? Tdl:t 32) Lel Lb4! enz. Dus 30) Tdl-
fl, Le7-b4! Dekt zowel c3 als f7. 31)
Ld4xa7, Td8-d2; 32) Df2-e3, Te8-a8; 33)
La7-b6, Dc7-d7. In hoge tijdnood kan men
een mooie beker voor de winnaar....
Het is geen wonder dat er onder deze
voorwaarden voor dit kampioenschap
geen interessant deelnemersveld bijeen
kon worden gebracht. Toemooileider Pi
card moest het toernooi dan ook kwalifice
ren als een van de derde categorie en dat
zegt genoeg. Na het bedenken van Harm
Wiersma voor (uitsluitend) de eer, liet ook
sub-wereldkampioen Tsjegolew wegens
’ziekte’ verstek gaan. Het hierdoor al vol
doende gedevalueerde toernooi kreeg ver
dere aderlatingen omdat ook andere natio
nale kampioenen het aan vervangers over
lieten om de landseer te verdedigen. In
zo’n toernooi kunnen de prestaties der
sterkeren moeilijk naar waarde worden
geschat. Dat uiteindelijk de tweede Rus
Letsjihski de titel greep en de tweede Ne
derlander Jan de Ruiter en de Belgische
kampioen Oscar Verpoest met een puntje
verschil tweede en derde werden is dan
ook vrij toevallig. De uitslag had net zo
goed andersom kunnen zijn omdat geen
van hen bewees echt de sterkste te zijn.
ZAÏRE, een republiek in Afrika, is
vroeger een Belgische kolonie ge
weest. In 1960 werd het onafhanke
lijk. Daarna heeft het veel strijd en
burgeroorlogen gekend. Nu is het
land, dat voor Afrikaanse begrippen
een welvarend land is, tamelijk rustig
onder leiding van de tegenwoordige
president Moboetoe. Zaïre is
2.345.409 km2 groot en heeft
17.420.000 inwoners. De hoofdstad
heet Kinsjasa.
COU.JRAÖÖ
os
a
o
X
