s
Minister Lubbers vindt kernenergie attractief en veilig
kunstmatig laag worden gehouden
Groei Rotterdamse
over
Tril ling vrij filmen
j verlichting
Winst V&D
lasten zwakke
verdubbeld
Ondergang SMDK bevestigd
Geringe stijging
van uitvoer
HET BOEK VAN DE MAAND
"DE MENS IN HET HEELAL”.
Bezwaren tegen voorlichting
vestiging kerncentrales
haven gaat door
„Voorlopige
DE MENS
in MET
HEELAL
bedrijven”
„Energietarieven mogen niet langer
■M
S
■wm
L
■I
99
99
o
Beslissen
Pleidooi VNO:
Bonden over gesprek op ministerie:
Gtviet Titulaer
Verrijkingsfabriek
Almelo geeft werk
aan 135 man
17
WOENSDAG
JUNI
19 7 7
I 5
ECONOMIE
Il -
Sterrenkundige en ruimtevaart-
kenner Chriet Titulaer.
LELIESHOW+KONSUMENTENBEURS
Is het heelal begrensd of oneindig?
Is er leven op andere planeten? Hoe is de
mens ontstaan? Vragen die iedereen bezig
houden. Chriet Titulaer (een gewaardeerd
sterrenkundige en ruimtevaartkenner)
heeft daarom met "De mens in het heelal"
een overzichtelijk beeldverhaal gemaakt.
Aan de hand van indrukwekkende
foto’s (waarvan vele nog nooit gepubli
ceerdhistorische prenten en tekeningen
vertelt hij over het ontstaan van de mens,
de aarde en de maan. Maar ook over andere
planeten en hun manen.de zon.de kometen
en meteoren. Over de sterren, de Melkweg
en het heelal.
En natuurlijk de ruimtevaart. U be
leeft de maanlanding opnieuw. U ziet
Jupiter en Saturnus in kleur. En nog veel
meer adembenemende gebeurtenissen in
de kosmos.
"De mens in het heelal is een prach
tig uitgevoerd boekwerk waar
terug
grijpt en dat u een beter
inzicht geeft bij de i
vragen die ons bestaan
(Van onze redactie economie)
LUXEMBURG. „Het kunstmatig laag houden van energieprijzen
moet in de Europese Gemeenschap worden uitgebannen”. Aan deze
krachtig onderstreepte oproep van minister Lubbers (Economische
Zaken) gaven de energieministers van de Europese negen gisteren
gevolg: de prijspolitiek voor energie in de negen EEG-landen wordt
door de ministers besproken aan de hand van een overzicht dat de
Europese Commissie de volgende maand zal af leveren.
■f
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM. De Vereni
ging Milieudefensie (VMD) heeft
bij minister Lubbers (Economi
sche Zaken) bezwaar gemaakt te
gen de gang van zaken tijdens de
voorlichtingsbijeenkomsten over
de vestigingsplaatsen van kern
centrales. Zij vraagt de bewinds
man om een spoedige beslissing situatie, vooral gezien in het kader van het
over het houden van een in
spraakprocedure „ja of nee tegen
kernenergie”. Liever zou de VMD
de huidige inspraakprocedure ge
heel opschorten.
i
„EEN MOOI KADO
VOOR VADER’’
i i
HET BOEK VAN DE MAAND:
”DE MENSIN HET HEELAL”
IN SPECIALE BOEK VAN
DE MAAND OPLAGE F 18,50.
NA2JUU F 31,50.
I
(ADVERTENTIE)
MINISTER LUBBERS
16 JUNI IN AKERSLOOT N.H
Volgens de overheid is het
onmogelijk, op de steunaanvra
gen van SMDK in te gaan, om-
Op één technisch punt na bereikten de
energieministers van de negen een ak
koord over het zogenaamde anti-crisisme-
chanisme dat in de gemeenschap in wer
king moet treden ingeval de aanvoer van
olie vermindert. Als de olie-aanvoer gedu
rende twee maanden meer dan 10 procent
lager is dan normaal, dient de minister
raad binnen tipn dagen een besluit te ne
men over voorstellen hoe op alle ener
gieverbruik bespaard kan worden.
Een debat over kernenergie leidde vol
gens minister Lubbers tot het inzicht dat
niet-toepassen van kernenergie in de ge
meenschap tot de „allerernstigste conse
quenties” zou leiden. Lubbers, die kern
energie „attractief en veilig” noemde, zei
dat nieuwe elektrische centrales alterne
rend op kernenergie en kolen moeten gaan
draaien.. Een terugschroeven naar olie is
ondenkbaar, aldus de bewindsman.
Minister Benn die na afloop gewag
moest maken van talrijke vraagstukken
waarover de negen het niet eens waren
geworden, zei dat energiebeleid niet op een
stuk papier kan worden geschreven en
dan als resultaat kan worden begroet. Hij
doelde daarmee op de plannen van presi
dent Carter die op felle kritiek in Amerika
is gestuit. De negen bleken het oneens over
de gedachte van beperking van de raffina-
gecapaciteit. Vooral Engeland wil daarvan
niet weten, omdat aldus minister Benn,
„wij de tiende olieproducent ter wereld
worden."
Franse staalbedrijf Sambre et
Meuse de overige 49 procent
van de aandelen is in handen
van het West-Duits-Nederland-
se concern Estel
betrekken van het publiek (waaronder de
lagere overheden) bij de beleidsvorming.
In een brochure „Plaatsen voor kerncen
trales” heeft de VMD kritiek geuit op de
objectiviteit van de passages over kern
energie in het aanvullend structuursche
ma. Zij vindt het ook vreemd dat de al
jaren geleden toegezegde populaire sa
menvattingen van de drie zogenaamde voi
ding van het zogenaamde Aanvullend
Structuurschema Elektriciteitsvoor
ziening, waarin voorlopig eventuele plaat
sen voor kerncentrales worden aangeduid.
Op die avond beleek de VMD dat de
overheidsvoorlichters niet willen ingaan
op vragen uit het publiek over het ener
giebeleid. Zelf gaven de voorlichters wel
een uiteenzetting over het energiebeleid en
de plaats van de kernenergie daarin. De
vereniging vindt dit een zeer ongewenste
UTRECHT (ANP). Het ge
sprek dat gistermiddag is ge
voerd tussen de industrie- en
topambtenaren van het minis
terie van Economische Zaken
over het in moeilijkheden ver
kerende Utrechtse staalgietbe-
drijf SMDK, heeft de bonden
gesterkt in hun idee dat de
SMDK verloren dreigt te gaan.
Minister Lubbers was niet bij
het gesprek aanwezig. Dinsdag
21 juni wordt het gesprek
voortgezet, aldus een verkla
ring van de bonden.
1,40
8,00
1,807
n
2,92
3,05
8,76
5,79
8,02
3,30
8,01
Dat zou de concurrentiepositie op de
binnenlandse en op de exportmarkt ten
goede komen. Dat staat in het blad van het
verbond van Nederlandse ondernemingen
(VNO) „De Onderneming” van deze week.
Het VNO betreurt het ernstig, dat minis
ter Lubbers van Economische Zaken
slechts toestemming heeft gegeven voor
een doorberekening in de prijzen van 0,7
procent.
Het bedrijfsleven moet over de periode
van oktober tot april een prijscompensatie
betalen van 3,3 procent.
De argumenten van minister Lubbers
niet verder te willen gaan noemt het VNO
niet overtuigend.
(ADVERTENTIE)
Een helikopter kan uitstekend gebruikt
worden voor filmopnamen, doch tot dus
ver vormden de trillingen een belemme
ring. Tijdens een internationale conferen
tie over televisie die onlangs in Montreux
werd gehouden is een helikopter gede
monstreerd met een speciaal platform dat
filmen zonder hinder van trillingen moge
lijk maakt. De camera is gemonteerd in
een uitbouw en wordt vanuit de cabine
elektronisch bestuurd. De bovenste foto
toont de helikopter met rechts de uitbouw.
Foto onder: rechts de uitbouw met came
ra, links de cabine van waaruit de camera
bestuurd wordt.
dat dan de raad van bestuur
van het bedrijf alle risico’s in
handen zou leggen van de over
heid. SMDK, dat in het verle
den al miljoenen aan over
heidssubsidies kreeg, wilde de
ze keer een bedrag rond de vijf
tien miljoen gulden.
86,50
49,20
122,00
79,60
141,00
1,80
157,00
41,50
6,80
16,20
42,00
66,50e
42,50
62,90
73,00
55,50
54,50
47,00
88,70
55,00
29,30
41,50
29,60
40,60e
84,20
74.20
71,00
68,00
52,90
50,00
86,70
49,00
59.50
51,90
56,50
86,60
58,60
35,80
31.20
39,20
32,10
58,50
38,90
77,70
59,40
2.00b
39,00
39,50
50,00
76,00
>7,90
77,50
71,50
71,50
18,50
34,00
73,00
11,50
>2,30
15,60
14,50
.4,70
18,50
11,00e
'0,00
16,00
15,00e
10,00
19,40
15,50
'0,00
>2,60
35,00
K),00
>0,50
15,50
5,00
Dit blijkt uit een onderzoek dat is uitge
voerd door de gemeente Rotterdam, het
Openbaar Lichaam Rijnmond en de
Scheepvaart Vereeniging Zuid. Zij hebben
hun verwachtingen vervat in een rapport
onder de naam „een riem onder het hart”.
De samenstellers van het rapport teke
nen bij deze prognoses aan, dat er geen
zekerheid is dat de ontwikkelingen verlo
pen zoals die in het rapport zijn geschetst.
Niettemin worden de veronderstellingen
die ten grondslag liggen aan de prognoses
in brede kringen als reëel beschouwd. Men
is ervan uitgegaan, dat Rotterdam zijn
concurrentiepositie in de komende jaren
ongewijzigd zal handhaven. Dit betekent
echter wel, dat de havenbedrijven zullen
Minister Lubbers had het probleem van
het kunstmatig laag houden van ener
gieprijzen - een praktijk die in veel EEG-
landen voorkomt - al vorig jaar aan de
orde gesteld. De ministerraad besloot toen
de Europese commissie, het „dagelijks be
stuur” van de gemeenschap, om een over
zicht te vragen. Omdat de commissie lang
zaam reageerde, stelde Lubbers de zaak
dezer dagen andermaal aan de orde bij de
Britse voorzitter, minister Tony Benn.
De negen werden het niet eens of ze bij
gekwalificeerde meerderheid dan wel una
niem (zoals Groot-Brittannië bepleitte)
moeten beslissen. Vooral Italië, dat meer
dan- enig ander EEG-land afhankelijk is
van olie-import, drong aan op een beslis
sing. Maar de Engelse bewindsman hand
haafde zijn reserve. Minister Benn: „Een
besparing op olieverbruik met méér dan
10 procent zou invoering van een driedaag
se werkweek kunnen betekenen en daaro
ver wordt niet in Brussel beslist.”
ligheidsstudies rond kernenergie (kwesties
van gezondheid, veiligheid en opslag van
radio-actief afval) nog niet beschikbaar
zijn.
De vereniging dringt er in een „open
brief” aan Lubbers op aan de huidige
inspraakprocedure op te schorten en deze
pas weer voort te zetten wanneer goed
voorlichtingsmateriaal beschikbaar is. Na
vraag bij economische zaken levert de
i reactie op dat de voorlichtingsbijeenkom
sten „niet staan of vallen met de beschik
baarheid van de samenvattende voorlich
tingsbrochures”.
Het was inderdaad de bedoeling dpze
drie brochures reeds eerder ter beschik
king te hebben, maar het schrijven ervan
heeft vertraging ondervonden. De boekjes
zijn nu „in vergevorderd stadium van tech
nische afwikkeling”. Zij zullen binnen af
zienbare tijd ter beschikking zijn.
In een brief aan Benn bepleit Lubbers
een aanpassing van alle energieprijzen
aan die voor olie. Benn noemde dit een
zeer belangrijk voorstel, dat een „belang
rijke verandering” in het energiebeleid
teweeg zou brengen als het zou worden
aangenomen. Volgens minister Lubbers
vereist een goed Europees energiebeleid
dat de prijzen die voor de verschillende
energievormen betaald worden herken
baar en vergelijkbaar zijn.
ROTTERDAM. (ANP» In de komende
tien tot vijftien jaar is een sterke groei
van het goederenverkeer in de Rotter
damse haven te verwachten. In 1980 kan
Rotterdam rekenen op een aanbod van
ongeveer 330 miljoen ton goederen. In
1990 zal een goederenstroom van ruim 500
miljoen ton door de Rijnmondhavens
gaan.
DEN HAAG. (ANP) Het VNO pleit
voor een voorlopige lastenverlichting
voor bedrijven, waar de werkgelegenheid
„op scherp staat”, in afwachting van het
najaarsoverleg over het arbeidsvoor
waardenbeleid in 1978.
Vorige week donderdag is in Utrecht de
eerste van een serie van acht voorlich
tingsbijeenkomsten gehouden naar aanlei-
AMSTERDAM (ANP). Het Vroom en
Dreesmann-concem heeft in het per 31
januari afgesloten boekjaar 1976/77 een
nettoresultaat bereikt van 52 mln op
Basis van actuele waarde. Dit betekent
een verdubbeling ten opzichte van het
voorgaande boekjaar. Op basis van histo
rische kostprijs steeg de nettowinst van
32,7 mln tot 62 mln, zo blijkt uit het
jaarverslag.
De rentabiliteit is hierbij op een aan
vaardbaar niveau gekomen. Dit is mede
mogelijk geworden door een aanzienlijke
uitbreiding van de activiteiten van het
concern, zowel naar aard als naar omvang.
Het eerste kwartaal van het thans lopen
de boekjaar vertoont ten opzichte van de
zelfde periode van 1976-77 een bescheiden
verbetering van het resultaat. Van de kou
de aanzet van het voorjaar heeft vooral de
modesector te lijden. Daarnaast zetten de
veel hogere autoverkopen en de interesse
voor koophuizen en reizen de bestedingen
Voor overige duurzame gebruiksartikelen
onder druk.
houd van de werkgelegenheid
van de ruim 500 SMDK-werk-
nemers. Het al dan niet voort
bestaan van de staalgietwerk-
fabriek kan ook gevolgen heb
ben voor de toeleveringsbedrij
ven en aanverwante fabrieken
als Demka en Staalmat zo zeg
gen de bonden in hun verkla
ring.
Een woordvoerder van de
bonden wees erop dat als een
arbeidsplaats bij SMDK verlo
ren gaat, 1,3 arbeidsplaatsen
bij toeleveringsbedrijven zul
len afvalllen. Nog deze week zul
len de bonden overleggen met
de raad van 'bestuur van
SMDK. Het bedrijf is voor 51
procent eigendom van het
Bij de beslissing van het mi
nisterie heeft ook meegespeeld
dat de vooruitzichten op mid
dellange termijn weinig hoop
vol zijn, ook als er eventueel
wel overheidssteun zou worden
gegeven.
De vakbonden gaan nu pro
beren nieuwe openingen te vin
den voor een oplossing. Cen
traal zal daarbij staan het be-
Op 20 juni zal de SMDK-
kwestie worden ingebracht in
de commissie scheepsbouw.
Daar zullen dan de afzetmoge
lijkheden naar Nederlandse
werven van de SMDK-produk
ten worden bekeken.
DEN HAAG (ANP). De Nederlandse
uitvoer is in het eerste kwartaal van dit
jaar in volume slechts met enkele procen
ten toegenomen. De stijging van de waar
de van de uitvoer bedroeg in deze periode,
volgens het CBS, zeven procent tegenover
dezelfde periode van het vorige jaar, ter
wijl de prijzen een stijging van vier pro
cent vertoonden.
Daar tegenover staat een stijging van de
waarde van de invoer met 20 procent,
terwijl de invoerprijzen met eveneens vier
procent zijn toegenomen. Het resultaat
van deze ontwikkeling is, dat de invoer in
het eerste kwartaal de uitvoer met 1,5
miljard gulden overtrof. In het laatste
kwartaal van het vorige jaar was er een
invoeroverschot van 700 miljoen gulden
nadat er in de voorafgaande drie kwarta
len telkens een uitvoeroverschot was
geweest
Wanneer men de in- en uitvoer van aard
olie en aardolieprodukten, schepen en
vliegtuigen, die aan sterke schommelingen
onderhevig zijn, buiten beschouwing laat
en voorts corrigeert voor overloop, dan
bedroeg in maart jl de invoer 8.591 mil
joen gulden (maart 1976 7.318 miljoen) en
de uitvoer 8.415 miljoen (maart 1976
8.013 miljoen) gulden. In dit geval steeg de
waarde van de invoer met 17 procent en
die van de uitvoer met vijf procent. Neemt
men de stijging van de uitvoerprijzen van
drie procent in aanmerking, dan was er in
dit geval nog een zeer lichte toeneming van
het exportvolume.
moeten blijven investeren en de overheid
geen maatregelen moet nemen die de ont
wikkeling afremmen.
Onder invloed van de recessie nam de
bedrijvigheid in alle Westeuropese havens
in 1975 duidelijk af. Terwijl de andere
Europese havens omzetverliezen leden
van soms tientallen procenten, bleef de
teruggang in de Rotterdamse haven be
perkt tot 3,7 procent. In 1976 werd een
groei van 5,1 procent genoteerd. Er werd
283 miljoen ton goederen overgeslagen.
Deze hoeveelheid is tweemaal zoveel als
het tonnage van de tweede haven op de
wereldranglijst, Kobe in Japan, bijna drie
keer zoveel als dat van de tweede haven
van Europa, Marseille, viermaal zoveel als
dat van Antwerpen en vijf keer zoveel als
dat van Hamburg.
De gemeente en Rijnmond wijzen er in
het rapport op, dat in dit gebied 11 tot 12
procent van het bruto nationaal product
wordt gevormd door iets meer dan 10
procent van het nationale arbeidsvolume.
Het zal voor de gemeente niet altijd
mogelijk zijn de noodzakelijke investerin
gen van 100 tot 150 miljoen gulden per
jaar op eigen kracht te doen. Rotterdam
en Rijnmond vertrouwen er dan ook op,
dat de regering een helpende hand zal
bieden.
ALMELO (ANP). De nieuwe uranium-
verrijkingsfabriek te Almelo, waarvoor
onlangs vergunning is aangevraagd, zal bij
normaal bedrijf werk geven aan 135
mensen.
De geplande fabriek krijgt een produc
tiecapaciteit van duizend ton verrijkt ura
nium per jaar. De vergunning op grond
van de kernenergiewet is aangevraagd bij
drie ministeries. De aanvraag ligt nu bij
twaalf Twentse gemeentehuizen ter
inzage.
Bij de ingebruikneming van de nieuwe
fabriek zal de totale capaciteit - met de
bestaande fabriek - komen op 1.250 ton per
jaar. De nieuwe fabriek van Urenco is
nodig in verband met reeds gesloten con
tracten. De vergunning wordt daarom op
„zo kort mogelijke termijn verlangd”, al
dus de aanvrager.
Daarin staan onder meer uitgebreide
veiligheidsvoorzieningen vermeld, die
moeten voorkomen dat radio-actief afval
naar buiten komt.
Ook deze week zo zei een
woordvoerder van de bonden,
zullen verschillende Kamerle
den met minister Lubbers (Eco
nomische Zaken) over deze
kwestie praten
