Kabinetsformatie in moeilijk stadium
Auto’s lokken
CDA EIST EVENVEEL MINISTERS ALS PVDA
sollicitanten
Drie Oostduitse
artiesten
gevlucht
Conflict Hoogovens en
GS over schoorsteen
TAMAELA-GROEP STUURT OPEN BRIEF
Grote opkomst
Spaanse kiezers
het woord is aan.
aantal pagina's vandaag:
juwelier aronson
BARBECUE
Brit in Oegandese
gevangenis gedood
HOUTSKOOL-
3 BRIKETTEN
FtT per zak y|50 PER 6
De rekenmachine
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR 1JMUIDEN
agenda pagina
HORLOGES
KOOIJMAN
SANITAIR B.V,
XWIJS KWALITEIT LAGER IN PRIJS!)—
22
Lefèbvre-rel
WIJS
is
IoekroonopuwtuinI
RAAK FRIS IN BLIK
sinas, cola of drink 3 blikjes
12 blikjes
1,89
6,95
Ruime keuze
in de
bekendste
Zwitserse
merken
SANTPOORT
023 37 03 50
KOMPLETE BADKAMERS
ihclusief tegelwerk.
DEN HAAG. De Tweede Kamer zal volgende week donderdag
een uitvoerig debat houden over het rapport dat de regering gisteren
heeft toegezegd. De Kamercommissie die zich speciaal met het
Zuidmolukse probleem /bezighoudt, komt vandaag bijeen om te
bezien of een deel van het debat wellicht pas na de zomervakantie
gehouden moet worden. CDA en VVD hebben er een voorkeur voor
om volgende week alleen de feitelijke toedracht van de gijzelingen en
het beleid van politie en justitie te bespreken en pas later de politieke
gevolgen op lange termijn.
STROET VIVO EXTRA
BADLAKEN 70x130 cm 12.95
BLIK VIVO APPELMOES
van 1,08 voor79 ct.
INCLUSIEF SPIT EN
WINDSCHERM 0*750
vJWVOOR 4.4.
Hogere
middagtemperaturen
Weerrapporten2
Binnen-en buitenland 2,3,4
Plaatselijk nieuws5,7,9
Kunst15
Radio en televisie/Strips 11
Economie17
Beurs16
Sport23,25
v S-.^VOORT*. zakken
-24.- J
IJmuider Courant
Hoofdredactie: Jos L. Lodewijks, E. Koning Uitgave Damiate Pers B.V. Directie: Mr. H. C. van der Mije Abonnement' bij vooruitbetaling f 1 3,65 p. mnd-, f 39^35 p. kwartaal p. post f 52, p. jaar f 154,70 p. post f 200, -).
Losse nummers 70 et.
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze streekredaktie)
IIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIlIlllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllHI
(Zie verder pagina 2»
(ADVERTENTIE)
Lange Nieui
(ADVERTENTIES)
'Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
(ADVERTENTIE)
wus
nl|mciplcisl
spaanj^34-hoek damstraat tel 320077
letters tekstborden perspex signs - vinyl
De Spaanse premier Adolfo Suarez bracht vanmorgen zijn stem uit, tijdens de eerste
vrije parlementsverkiezingen in Spanje sinds 41 jaar.
67e jaargang no 189
Kantoor Lange Nieuwstraat 427,
Postgiro: 273107, Postbus 18, iJmuiden
Tel.redactie: 15389. na kantoortijd: 02208-3577
Tel. adm entadv. Telefoon 15437 en 16450
Klachten bezorging: 18.30 19.00 uur en op
zaterdagen van 11.30 - 14.00 uur: Tel. 10519
voor Santpoort: 023 - 32 43 41.
Volgens een van de woordvoerders in
Oosterwolde, mej. N. Sahureke, hebben
dr. Tan en mevrouw Soumokil er onjuist
aan gedaan de inhoud van de gesprekken
met de kapers niet wereldkundig te ma-
eis. Gaat de PvdA niet akkoord of stelt
Den Uyl een beslissing over de zetelverde
ling uit, dan is de verantwoordelijkheid
voor het slagen van de formatie geheel
voor Den Uyls rekening, aldus CDA-leider
Van Agt. Gisteren berichtten wij al van
de gerezen moeilijkheden doordat het ge
sprek tussen Den Uyl en Van Agt was
opgeschort.
Het provinciaal bestuur daarentegen
ziet de bouw van de schoorstenen slechts
als een tijdelijke maatregel. Uiteindelijk
zullen zogenoemde O.G.-systemen aange
bracht moeten worden voor de verbran
ding van de koolmonoxyde.
het standpunt van het CDA bekend: eerst
zekerheid over een zetelverdeling 7-7-1 (of
een gelijkwaardige formule zoals 8-8-1)
voordat het gesprek over het regeerpro-
gram van start gaat.
Het CDA liet wel de eerder gestelde eis
vallen dat de zetel van D’66, als de PvdA
tenminste wil dat D’66 deelneemt aan het
kabinet, ten koste moet gaan van het aan-
de voorzitter van de afdeling erop dat
opschorting van de voorwaarde eigenlijk
overbodig is geworden door het uitstel van
de provincie tot 1986. Hij wijst het ver
zoek van de staalfabriek dan ook af.
Jean de Boisson
Men is nooit te oud om iets af te
leren.
DEN HAAG. Het CDA doet alleen
mee aan een tweede kabinet-Den Uyl als
het evenveel ministerszetels krijgt als de
PvdA. Deze harde eis deponeerde CDA-
fractieleider Van Agt gisteren bij forma
teur Den Uyl. Het CDA wil van Den Uyl
eerst zekerheid over inwilliging van deze
Ze voegde eraan toe dat de jongerenor
ganisatie van generaal Tamaela acties van
de Zuidmolukkers zoals de bezetting van
de school en de kaping van de trein afwij
zen. „Maar we begrijpen onze kameraden
wel.”
Volgende week debat over
Hoogovens heeft tijdens de behandeling
van deze zaak onder meer aangevoerd dat
„het O.G.-systeem wórdt ondervangen
door de bouw van de hoge schoorsteen, die
een afdoende oplossing biedt.” Met andere
woorden: als de schoorstenen er staan
worden de O.G-systemen overbodig, een
theorie die vanmorgen door een woord
voerder van Hoogovens werd bevestigd.
„Het is onzin om veel geld aan O.G.-syste
men uit te geven, wanneer het op een
andere manier goedkoper kan”, deelde hij
mee.
De formatiepoging van drs Den Uyl is in
een wat vreemde situatie beland: zij is
gestuit op de macht van de rekenmachine.
CDA-onderhandelaar Van Agt heeft de
Kamerzetels van beide coalitiegegadigde
partijen geteld, heeft het getal van de
noodzakelijk geachte ministers daarnaast
gelegd en heeft met wiskundige zekerheid
vastgesteld dat de PvdA recht heeft op een
halve minister méér dan de CDA-combi-
natie. Aangezien de PvdA de premier mag
leveren, die volgens de christelijke waar
deschatting voor anderhalve minister mag
worden geteld, komt de eindtelling van de
heer Van Agt tot een voortreffelijk klop
pend resultaat.
Er zitten echter in deze rekenkunst een
paar onbekende grootheden, die gemaks
halve voor bekende grootheden zijn gere
kend. In de eerste plaats is een regerings
coalitie geen rugbywedstrijd, die slechts
een goed verloop kan hebben als er aan
biede kanten precies evenveel mensenma
teriaal aantreedt. Bovendien is het uit
gangspunt, het aantal noodzakelijk geach
te ministers, volstrekt willekeurig te rege
len, waarbij de portefeuilleverdeling en de
benoeming van staatssecretarissen allerlei
uitwijkmogelijkheden bieden. En in de
derde, maar zeker niet de laatste plaats
moet worden vastgesteld dat sommige
portefeuilles de beheerders ervan tot sleu
telfiguren in het kabinet kunnen maken,
terwijl andere portefeuilles sectoren van
beleid bestrijken die veel minder zware
problematiek opleveren en politiek veel
minder gevoelig zijn.
Dat alles maakt exact gecijfer niet alleen
ondoelmatig wat de werkelijke machtsver
houdingen binnen het kabinet betreft,
maar ook weinig zinvol ten aanzien van de
eis dat de kwaliteit van de persoonlijkhe
den in een kabinet uitgangspunt voor hun
uitverkiezing moet blijven.
De stembusuitslag bestaat weliswaar uit
cijfertjes, maar ér is nu eenmaal geen
ander middel om een zo democratisch mo
gelijk georganiseerde volksuitspraak te
verkrijgen. Op de uit die cijfers gebleken
politieke verhoudingen in den lande moet
het totale regeringsbeleid zijn afgestemd.
Met neuzentellen is niemand gediend, be
halve misschien degenen die de macht van
het getal aanbidden. Men mag van zo prin
cipieel gerichte politieke programmagroe-
pen als het CDA en de PvdA niet veron
derstellen dat zij deze politieke afgoderij
plegen. Wat men wel mag veronderstellen
is, dat zij tot een beleidsprogramma willen
komen dat zo goed mogelijk de belangen
des lands dient en dat wordt uitgevoerd
door de beste, meest deskundige mensen
die in het land te vinden zijn. Dat laatste is
trouwens toch al pijnlijk beperkt door het
feit, dat niet-partijleden nooit voor minis
tersposten in aanmerking komen, alsof
niet-partijleden geen waardevolle deskun
digen met regeertalent zouden kunnen
zijn.
De beste mensen op de moeilijkste pos
ten, desnoods ten koste van de nietszeg
gende getalsverhoudingen: dat is eigenlijk
de zin van een formatieopdracht. Tevens is
er nog een lang vergeten ethisch beginsel
te noemen: een eenmaal benoemde minis
ter is geen partijknecht meer. Maar dat
schijnt gemakshalve te zijn afgeschaft.
De Afdeling rechtspraak van de Raad
van State heeft dat verzoek van Hoogo
vens nu afgewezen. In de uitspraak wijst
KJtnuiden
Mini
Hoewel de provincie intussen uitstel
heeft verleend, spande Hoogovens toch
een schorsingsprocedure aan bij de Raad
van State. Gevraagd werd om de voor
waarde waarin Hoogovens wordt ver
plicht de O.G.-systemen aan te brengen, op
te schorten totdat de Kroon uitspraak
heeft gedaan.
Volgens de jongeren heeft generaal Ta
maela de Nederlandse regering ook tij
dens de gijzelingen aangeboden te bemid
delen met de kapers in de trein, maar zou
d^Nederiandsty-evertnedi^janbor^gn
De provincie heeft Hoogovens djan ook
slechts tijdelijk uitstel verleend van de
verplichting om voor 1980 de O.G.-syste
men aan te brengen. De systemen zullen
nu in 1986 gereed moeten zijn. Hoogovens
is twee jaar geleden al tegen de beslissing
van GS om aan de vergunning de genoem
de voorwaarden te verbinden, in beroep
gegaan bij de Kroon. Die zaak is nog
steeds in behandeling.
Wat betreft de prioriteit voor immate
riële kwesties als abortus heeft Den Uyl
toegezegd, aldus Van Agt, dat deze niet pas
aan het eind van de formatie aan de orde
zullen komen zoals aanvankelijk de bedoe
ling was, maar direct na de sociaal-econo-
mische onderwerpen. Het CDA kan zich
hiermee verenigen, zo deelde Van Agt
mee.
regeringsrapport Molukkers
ken. „Mevrouw Söumokil en dr. Tan heb
ben partij gekozen voor de Nederlandse
regering. Na een gesprek in de trein ging
men eerst naar het beleidscentrum. De
beide bemiddelaars hebben de inhoud van
de gesprekken en de eisen bekend moeten
maken, zodat het voor een ieder duidelijk
had kunnen zijn waarom de regering be
sloot tot geweld over te gaan”, aldus mej.
Sahqreke.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG. Hoogovens en Gedeputeerde Staten hebben verschil van mening
over de manier waarop de uitstoot van koolmonoxyde door Hoogovens moet worden
tegengegaan. Hoogovens vindt dat het probleem wordt opgelost door de bouw van hoge
schoorstenen (tot 150 meter). Verspreiding van de koolmonoxyde in hogere luchtlagen
over een groter gebied zou volgens het staalbedrijf geen gevaar opleveren.
AMSTERDAM SINGEL 508
AMSTELVEEN. BINNENHOF
HAARLEM. SCHALKWIJK
HILVERSUM. HILVERTSHOF
LEIDSCHENDAM, LEIDSENHAGE
De commissie zal waarschijnlijk beslui
ten dat de Kamerleden, die dat willen, de
komende dagen nog nadere schriftelijke
vragen kunnen stellen aan de regering
over de afloop van de gijzelingen. De rege
ring zou dan in het toegezegde rapport het
antwoord op deze vragen nog kunnen ver
werken. Zo wil de VVD’er Koning ophel
dering over de vraag of de Zuidmolukse
acties niet tijdig voorkomen hadden kun
nen worden, terwijl de PSP.’er Van der
Lek vraagtekens- plaatst bij het gebruik
van geweld bij het beëindigen van de
acties.
De jongeren van de Dewan-partij Revo
lutionair Siwa-Lima van de RMS, de groe
pering onder leiding van de in New York
verblijvende Zuidmolukse generaal I. J.
Tamaela, hebben gisteren een open brief
gestuurd aan de Nederlandse regering.
Daarin dringen zij er op aan duidelijk te
maken wat de inhoud is geweest van de
gesprekken die dr. Tan en mevrouw Sou
mokil hebben gevoerd met de kapers van
de trein bij De Punt.
In hun open brief eisen deze Zuidmoluk
se jongeren opening van zaken. Ook waar
het gaat om de namen van de twee bemid
delaars die door de kapers waren voorge
meld en door de regering werden afgewe
zen. In hun brief zeggen de jongeren, die
gisteren in het Friese Oosterwolde een
persverklaring over de brief aflegden, het
militair ingrijpen door de regering van de
hand te wijzen. Men betitelt deze zaak als
een: „Pure moord, omdat de Nederlandse
regering niet alle wegen heeft bewandeld
om te komen tot een vreedzame oplos
sing”.
Grote Houtstraat 49, Haarlem, tel. 023-321915
Op een openbare hoorzitting over de
revisievergunningen voor de staalfabriek
heeft de Vereniging Milieudefensie giste
ren scherpe kritiek geuit op het uitstel dat
de provincie heeft gegeven voor het aan
brengen van de O.G.-systemen. Men is
bang dat Hoogovens de schoorstenen niet
voor enkele jaren, maar „voor altijd”
bouwt. Gezien de recente ontwikkelingen
lijkt die angst gegrond.
tal dat de PvdA voor zichzelf heeft gere
serveerd. Van Agt gaf met zoveel woorden
toe dat het CDA hiermee D’66 in een
sleutelpositie brengt tussen de twee grote
broers PvdA en CDA. Van Agt zei het
echter op grond van de verkiezingsuitslag
onaanvaardbaar te vinden als de PvdA
meer zetels zou krijgen dan het CDA. De
PvdA zou wellicht, gezien haar 53 kamer
zetels tegen het CDA 49, wellicht op een
halve ministerspost meer aanspraak kun
nen maken, maar dat wordt gecompen
seerd doordat de PvdA de minister-presi
dent mag levéren, aldus Van Agt.
Premier Den Uyl vroeg Van Agt diens
uiteenzetting „gezien het belang ervan”
vóór vanmiddag 12 uur schriftelijk aan
hem te doen toekomen. Den Uyl wil, nu de
formatie al vroeg in het delicate stadium
van de zetelverdeling is gekomen, eerst
rustig alle consequenties van het CDA-
standpunt bestuderen. Zijn oorspronkelij
ke opzet om eerst over de inhoud van het
program te overleggen en pas daarna over
de zetelverdeling, wordt er wel flink door
in de war gestuurd. Van Agt liet er dinsdag
echter geen twijfel over bestaan dat het
CDA aan het programoverleg weinig
waarde hecht als dit punt niet is opgeheL
derd.
In CDA-kring wordt opgemerkt dat de
nog aanwezige frustratie over de kabi
netsformatie van vier jaar geleden, waar
bij KVP en ARP met een verdeling van
10-6 genoegen moesten nemen, ook een
belangrijke rol speelt.
DEN HAAG (ANP). De „Komische
Oper" uit Oost-Berlijn is gisteren van het
Holland Festival in Den Haag naar huis
vertrokken zonder drie leden van het ge
zelschap. Die zijn vermoedelijk naar
West-Duitsland gegaan.
Maandag hadden de drie in de Westduit-
se ambassade in Den Haag geïnformeerd
naar de mogelijkheid naar West-Duitsland
te gaan op hun Oostduitse persoonsbewijs.
Er is hun verteld, dat het geen enkel pro
bleem was, aldus een woordvoerder van
de ambassade. Wat er verder is gebeurd,
wilde of kon hij niet vertellen. Ook de
namen van de drie zijn niet bekend ge
maakt in verband met hun persoonlijke
veiligheid. Bovendien, willen we de zaak
niet op de spits drijven om het cultureel
verdrag met Oost-Duitsland niet in gevaar
te brengen”.
Volgens de ambassade hebben de drie
op eigen initiatief gehandeld. Ze zouden
alleen inlichtingen hebben ingewonnen.
NAIROBI (AFP). Robert Scanlon, die
vorige week donderdag in Oeganda werd
gearresteerd op beschuldiging van spio
nage, is in de nacht van vrijdag op zater
dag gedood in de Nakasero-gevangenis in
de Oegandese hoofdstad Kampala, zo is
gisteren vernomen in welingelichte krin
gen in Nairobi.
MADRID (Reuter, UPI). Vanmorgen
zijn in Spanje de stemlokalen opengegaan
voor de eerste vrije verkiezingen sinds 41
jaar. Aangenomen wordt dat meer dan
negentig percent van de kiezers zijn stem
zal uitbrengen. De eerste uitslagen wor
den kort na middernacht verwacht.
Vice-premier Mellado heeft extremisten
van links en rechts gewaarschuwd dat de
regering geen verstoring van de verkiezin
gen duldt. Gisteravond liepen in Barcelo
na twee politieagenten zware brandwon
den op toen linkse demonstranten benzine
bommen naar hun auto wierpen. In de
buurt van San Sebastian (Spaans Basken
land) ontploften twee bommen waardoor
de spoorlijn Madrid-Irun werd bescha
digd.
Gisteravond is in Parijs stevig
gevochten over de kwestie of de
roonis-katholieke mis wel of niet
in het Latijn moet worden opge
dragen. Daarbij zijn minstens vijf
personen gewond.
Ongeveer dertig met ijzeren sta
ven en knuppels gewapende jonge
lui verstoorden een bijeenkomst
van ongeveer vijfhonderd gelovi
gen die waren samengekomen om
te protesteren tegen de al vier
maanden durende bezetting van
hun kerk door volgelingen van de
Franse traditionalistische bis-
schop Marcel Lefèbvre, die de her
vormingen van het Vaticaan aan
zijn laars lapt en in weerwil van
een verbod van de kerkelijke over
heid voortgaat Latijnse missen te
celebreren.
Het CDA heeft dinsdag langdurig verga
derd over de kwestie van de zetelverdeling
en de deelname van D’66 aan een kabinet
van PvdA en CDA. ’s Morgens vond een
eerste gesprek plaats tussen Van Agt en
Den Uyl, dat geschorst werd toen Van Agt
meedeelde nader beraad over dit voor het
CDA gevoelige punt op prijs te stellen. In
het begin van de avond maakte Van Agt
Scanlon, die twee jaar geleden zijn Brit
se nationaliteit inrüilde voor de Oegande
se, is na zijn arrestatie eerst overgebracht
naar de marinierskazerne Boegolobi in
Kampala waar hij zou zijn gemarteld.
Vrijdagavond werd hij naar de Nakase
ro-gevangenis gebracht, waar hij is overle
den. De precieze doodsoorzaak is niet
bekend.
NIEUW-VENNEP. Het bouwbe
drijf L. Mulckhuyse hanteert een vrij
nieuwe methode om vakbekwame tim
merlieden te werven, waar de Federa
tie van Bouwbonden niet zo gelukkig
mee is. Nadat Mulckhuyse tevergeefs
op een „normale” wijze aan vaklieden
trachtte te komen, plaatste hij vorige
week een advertentie in diverse kran
ten, waarin hij sollicitanten een auto in
bruikleen aanbiedt. Het gevolg was dat
de sollicitaties uit het gehele land bij
Mulckhuyse binnenstroomden. Een
woordvoerder van de vakbonden
noemt deze handelswijze „een slechte
zaak”, omdat Mulckhuyse mensen in
feite wegkoopt bij zijn collega’s, en de
auto weer kan terugnemen wanneer er
wat minder werk is voor de vakbekwa
me timmerlieden.
Weersverwachting van het
KNMI geldig tot morgenavond:
Over het algmeen veel bewol
king maar vooral in het noorden
van het land ook opklaringen.
'Voornamelijk in het midden en
zuiden van het land plaatselijk een
regen of onweersbui- Overwegend
matige, aan de kust vrij krachtige
wind uit noordelijke richtingen.
Minima omstreeks 13 graden,
maxima morgen van 18 graden in
het zuidwesten tot 26 graden in het
noordoosten van het land.
(ADVERTENTIE)
