BEZETTING VOOR WERK
S
Pleidooi VVD voor
lastenverlichting
van bedrijfsleven
UNILEVER WIL BINNEN TWEE
JAAR 1800 MAN ONTSLAAN
Sacharine
a
Europese Commissie wil 2,5
miljard gulden investeren
Shell helpt de autokosten
drukken.Ook op vakantie.
„Maak van wao revalidatiewet”
99
Shell helpt
DRS. VLIEG IN ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN:
Record aantal
werklozen in
Publikatie in Tijdschrift Sociale Geneeskunde
Arbeidsreserve
Passieve taak
Half jaar
Investeringen
VOOR BESTRIJDING WERKLOOSHEID:
Nog eens 1400
Schijnheilig
Bezuinigingen
Frankrijk
Eenvoudiger
33
23
DONDERDAG
1 6
JUNI
19 7 7
ECONOMIE
I
Ja
N
Er is een soort autopech, dat
je meestal alleen maar in de vakantie
overkomt. In warme streken kan bijv
de motor plotseling weigeren, omdat
hij geen benzine meer krijgt, terwijl
er nog voldoende in de tank zit.
Gelukkig is daarvoor een sim
pele remedie, zoals u in „Shell
helpt, deel 2” kunt lezen. Even wat
water op de benzinepomp, en als ’t
vaker gebeurt een nat sponste op
de pomp binden. Simpel en af
doende. Neem dat boekje dus mee
als u weggaat - je weet maar nooit.
Nog geen boekje ontvangen? Vraag er dan
even naar bij een Shell verkooppunt.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Het invoeren van technische verbeteringen aan
huishoudelijke apparatuur en het vervangen van elektriciteit door
aardgas kan er in belangrijke mate toe bijdragen dat de beslissing over
het bouwen van drie kerncentrales van 3000 megawatt in totaal kan
worden uitgesteld. Dit betoogt de scheikundige drs. F. Vlieg in het
weekblad Economisch-Statistische Berichten. Uitstel noemt hij van
belang gezien de vele nog onopgeloste problemen en de weerstand
tegen kernenergie bij de bevolking.
(Van onze redacteur in Brussel,
Jan Gerritsen)
BRUSSEL. De Europese
Commissie wil circa 2JA miljard
gulden lenen om zelf investerin
gen te kunnen doen die de werk
gelegenheid ten goede zullen ko
men. Het „dagelijks bestuur” van
de EEG denkt aan projecten in de
sectoren energie, industrieën die
met structurele problemen heb
ben te maken en regionale ont
wikkeling.
UTRECHT (ANP). De activiteiten van de Unile
ver Vleesgroep Nederland (UVGN) zullen aanzien
lijk worden teruggebracht. Een vermindering van
het aantal arbeidsplaatsen in de komende twee jaar
met 1800 man, van 4300 tot ongeveer 2500, zal
hiervan het gevolg zijn. Het aantal werkelijke ontsla
gen acht Unilever aanmerkelijk lager De teruggang
zal voor de helft worden gezocht in natuurlijk ver
loop, pensionering en andere non-activiteiten-rege-
lingen. Daarnaast zal worden getracht een deel van
de betrokkenen bij andere Unileverbedrijven te
plaatsen, zo schrijft de UVGN in een speciale uitga-
Zonderautopycblenwn
1R;:
(ADVERTENTIE)
Drs. Groothoff en prof. Hogerzeil stellen
voor, de ziektewettermijn te bekorten tot
een half jaar en dan al te beginnen met een
actieve „refunctionalisatie.” De wao zou
dan uitsluitend een revalidatiewet moeten
worden en wel met een beperkte duur van
bijvoorbeeld twee en een half jaar Dat
betekent, dat arbeidsongeschiktheid moet
1 worden ontkoppeld van loonderving en
werkloosheid. Voor wat de loonderving
betreft moet dan worden gestreefd naar
een alles omvattende wet, waarbij de re
den van het met kunnen werken (hetzij
werkloosheid, hetzij het kort of langdurig
Op het ogenblik is het zo, dat iemand na
een jaar „ziektewet” in de wao terecht
komt De wao biedt mogelijkheden voor de
revalidatie van de betrokkenen, maar in
de praktijk is het toch vooral een loonder-
vingswet geworden, een wet die ervoor
zorgt dat mensen die door ziekte of invali
diteit niet meer kunnen werken, toch een
inkomen krijgen.
In de huidige opzet heeft de gezond
heidszorg eerder de passieve taak de uitke
ring wegens loonderving op grond van
ziekte of arbeidsongeschiktheid te sanctio
neren dan de actieve taak om de reden van
de loonderving op te heffen.
Toch menen de auteurs, dat de actieve
zorgverlening op de eerste plaats moet
komen. Op het ogenblik staat volgens hen
„niet de arbeidsgeschiktheid maar de ar
beidsongeschiktheid, niet wat de persoon
kan met de aandoening maar wat hij met
kan door de aandoening centraal bij de
uitvoering van de sociale wetten”.
„minder belastbaar zijn”) niet meer terza
ke doet.
Ze stellen, dat de oogst uitsluitend uit
afgekeurden bestaat, als de gezondheids
zorg zich erop toelegt, via onderzoek men
sen arbeidsongeschikt te kunnen verkla
ren. In 1975 werd bijvoorbeeld 87 procent
van de mensen die langer dan een jaar in
de ziektewet „liepen” volledig ongeschikt
geacht voor alle arbeid.
Bij het vaststellen van de graad van
arbeidsongeschiktheid wordt ook reke
ning gehouden met de kans op passend
werk, die mede afhangt van de situatie op
de arbeidsmarkt. De uitspraak over ar
beidsongeschiktheid wordt dus mede be-
De kans op werkhervatting door wao-ers
die niet volledig arbeidsongeschikt zijn,
blijft klein, zolang de huidige situatie van
grote werkloosheid voortduurt. De meeste
van degenen die weer aan de slag gaan,
komen terug bij de eigen werkgever. Maar
een klein deel - per jaar ongeveer 3000
mensen ofwel minder dan een procent van
het totale bestand - krijgt via bemiddeling
ander werk. „Een zeer deprimerend resul
taat voor de inspanning die men zich ge
troost”, aldus drs Groothoff en prof Ho
gerzeil
paald door werkgelegenheid. Dit heeft tot
gevolg, dat de wao, die een hogere uitke
ring en betere voorzieningen biedt dan de
werkloosheidswet, voor een gedeelte als
vervangende WW wordt gebruikt.
Het aandeel van de jongeren (1544 jaar)
in het bestand van de nieuwe wao-gerech-
tigden neemt toe. Een op de 400 verzeker
den van 15-19 jaar „geniet” al wao, in de
hoogste leeftijdsklasse (60-64 jaar) geldt
dat voor zes van de tien verzekerden.
Uit de statistieken blijkt dan ook, dat het
aantal wao-gerechtigden toeneemt als er
sprake is van een grote arbeidsreserve. Dit
heeft ook tot gevolg, dat de uitspraak
„volledig arbeidsongeschikt” tot stand
komt op basis van de verdien-mogelijk-
heid in plaats van op grond van een „be
lastbaarheid” die zo gering is, dat geen
enkele arbeid meer mogelijk is.
Ortoli zei dit in een uiteenzetting over de
plannen van de commissie inzake de tri-
partite-conferentie tussen werkgevers,
werknemers, de commissie en de regerin
gen van de Europese Negen die eind deze
maand in Luxemburg wordt gehouden.
Hij benadrukte het belang van de strijd
tegen de inflatie en zei dat de economische
groei „voor 80 procent” de oplossing biedt
voor de werkloosheid waarmee alle Euro
pese landen te maken hebben
De investeringen moeten opgevoerd
worden, aldus nog Ortoli. Met eigen in
vesteringen in projecten die een catalise-
rende invloed kunnen hebben, wil de Eu
ropese Commissie zelf een bijdrage leve
ren aan de bestrijding van de werkloos
heid.
Het EEG-bestuur hoopt van de rege
ringsleiders van de Negen die eind deze
vleeswaren en rookworst zullen worden ondergebracht. Dat zal
een investering vergen van 40 miljoen gulden.
zou letten apparaten met het laagste
stroomverbruik aan te schaffen en de
apparaten niet nodeloos gebruikt. Dan
zou het jaarlijks verbruik in 1985 30
procent hoger zijn dan in 1975 in plaats
van 50 procent.
Ook zou de overheid meer stimulerende
maatregelen moeten nemen. Door het ge
ven van premies kan zij de ombouw van
stroom op gas bevorderen. De tarieven
zouden zodanig kunnen worden gesteld
dat meer gebruik van toestellen wordt
gemaakt in de zogenaamde goedkope
uren. In ieder geval meent Vlieg dat de
officiële ramingen voor de stijging van het
elektriciteitsverbruik te hoog zijn.
De Groningse socioloog drs. J. W. Groot
hoff en prof. dr. H. H. W. Hogerzeil, hoogle
raar in de sociale geneeskunde in Gronin
gen, zeggen dit in het Tijdschrift voor
Sociale Geneeskunde.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De Tweede-Kamerfrac-
tie van de VVD wil dat de regering alsnog
een lastenverlichting voor het bedrijfsle
ven in overweging neemt.
Het ministerie verstrekte geen werkloos
heidspercentage maar uitgaande van de
jongste bevolkingsstatistieken kan men
het voor mei stellen op omstreeks vijf
tegen 4,7 voor april.
Voorts vragen de WD-ers de regering
haar mening over de uitspraken van voor
zitter Zuidhof van het Nederlands Christe
lijk Ondememersverbond (NCOV). Het
midden- en kleinbedrijf worden volgens
de heer Zuidhof extra gedupeerd door het
besluit van de regering. Dit besluit bete
kent volgens de NCOV-voorzitter een
strop voor de middenstand van 120 mil
joen gulden.
.90
.02
75
75
,02
.26
.01
Zonder correctie voor seizoensinvloeden
telde Frankrijk de vorige maand 976.100
werklozen tegen 999.900 in april. In mei
verleden jaar waren het er met correctie
voor het seizoen 961.100 en zonder correc
tie 843.000.
JU
TO
)0
50
50
70
TO
40
80
50
80
00
50
40
50
50
50
20
50
00
50
00
40
80
40
50
20
10
90
00
00
00
00
80
50
30
50
50
30
20
80
70
00
70
20
00b
20
90
30
10
30
20
00
00
00
10
70
40
TOd
30
80
00
50
80
50
00
10
00
40
00
50
30e
80
00
00
00
00
00
UTRECHT (ANP). „Gezondheidszorg heeft tot taak het gezond zijn en het kunnen
functioneren in eigen situatie en maatschappij te bevorderen, te herstellen, te besturen
en te verzorgen. Gezondheidszorg heeft niet tot taak, mensen maatschappelijk te
etiketteren door de wao, waardoor iemand tot zijn 65ste jaar in elke situatie „arbeid
songeschikt” blijft”.
19
)0
>8
10
Met'n sponsje
naar hef zuiden
Dit werd gisteren meegedeeld door
Francois-Xavier Ortoli, voormalig presi
dent van de commissie die nu de porte
feuille Financiën en Economische Zaken
beheert. Ortoli zei ook dat de commissie
van mening is dat de Europese Investe
ringsbank (EIB) jaarlijks over enkele hon
derden miljoenen guldens meer zou moe
ten kunnen beschikken voor leningen aan
het bedrijfsleven.
Er zouden nog eens 1400 arbeidsplaatsen verloren gaan als de
directie strikt economisch gezien al die activiteiten zou staken die
verliesgevend zijn en risico’s met zich meebrengen. De sociale
consequenties hiervan acht de UVGN echter onaanvaardbaar
groot.
De directie van de UVGN heeft aan de vakbonden en de
ondernemingsraden een aantal mogelijke oplossingen van de
problemen toegezonden ter discussie. De voorkeur van de directie
gaat uit naar een oplossing waarbij binnen twee jaar de fabrieken
in Olst (265 arbeidsplaatsen) en Uithoorn (210) zullen worden
gesloten. Dit in combinatie met een vermindering van ongeveer
1250 arbeidsplaatsen in Oss en van circa 50 bij Udema in Gieten,
zoals in de speciale uitgave van UVGN staat vermels. In Oss zal
een nieuwe fabriek worden gebouwd waarin de produktie van
De voedingsbonden vinden het onaanvaardbaar dat Unilever in
het rapport geen vervangende werkgelegenheid aanbiedt. Boven
dien eisen de bonden de zekerheid dat Unilever zijn „reorganisa-
tiedrift” in de vleesgroep voor een langere reeks van jaren
beteugelt.
Volgens Roel Dik ademt het rapport een sfeer van schijnheilig
heid. Hij vindt het onwaarachtig dat Unilever het doet voorkomen
alsof de alternatieven nog volledig bespreekbaar zijn. „Daarvoor
is het rapport te nadrukkelijk naar de bittere conclusie toege
schreven”.
De bonden zeggen bovendien nationaal en internationaal te
hebben geleerd dat voor de Unilever-directie de eindconclusie al
op voorhand vaststaat.
De WD-Kamerleden Van Aardenne,
Rietkerk en Portheine vragen schriftelijk
aan de ministers Lubbers (Economische
Zaken), Duisenberg (Financiën) en Boers-
ma (Sociale Zaken) of de regering hiertoe
bereid is, „op grond van het feit dat ook zij
in februari uitging van lagere prijsstijgin
gen en loonkostenstijgingen”.
De WD-ers willen van de bewindslieden
BRUSSEL (ANP). Op Europees ni
veau (het „wetenschappelijk comité voor
de menselijke voeding” van de EEG)
wordt momenteel onderzocht of de aanwe
zigheid van Sacharine in voedingswaren
aanvaardbaar is. Dat heeft de Europese
Commissie meegedeeld in antwoord op
schriftelijke vragen uit het Europees Par
lement. Als het standpunt van genoemd
comité bekend is, zal de Europese Com
missie besluiten of het noodzakelijk is om
maatregelen te nemen.
De Amerikaanse Food and Drug-Admi
nistration heeft op 9 maart van dit jaar
aangekondigd dat ze van plan is in de
toekomst het gebruik van sacharine in
voedingswaren en dranken te verbieden.
Dit kunstmatige zoetmiddel heeft name
lijk, zo is uit proeven gebleken, kwaadaar
dige kankergezwellen veroorzaakt op de
blaas bij proefdieren (ratten).
De ingrijpende maatregelen worden gehomen om de toekomsti
ge levensvatbaarheid van de vleesgroep zeker te stellen. Om dit te
bereiken wil Unilever een bedrag van 40 miljoen gulden in een
kleine UVGN investeren „omdat het vertrouwen bestaat dat er
voor de vleesgroep goede toekomstmogelijkheden zijn.
maand in Londen bijeen komen, het fiat te
krijgen voor haar plan zelf geld op de
kapitaalmarkt te gaan lenen.
De voorzichtige opstelling van de com
missie inzake de tripartite-conferentie
werd door ir. Vredeling gemotiveerd met
de verwijzing naar de te hoog gegrepen
doeleinden inzake inflatie- en werkloos
heidsbestrijding waarmee de drie partij
enconferentie een jaar geleden uiteen
ging. Zo werd gerekend op een gemiddelde
groei in de gemeenschap van 5 procent tot
1980' - een cijfer dat ook West-Duitsland
dit jaar waarschijnlijk niet zal halen, ter
wijl de groei in Groot-Brittannië en Dene
marken in 1977 tot één of twee procent
beperkt zal blijven.
Reeds een jaar later bleek dat deze ra
ming te hoog was, volgens Vlieg. In 1975
kwamen de elektriciteitsbedrijven meteen
prognose voor 1985 van 17.750 mW. Daar
bij bleek dat het vermogen aan conventio
nele centrales, 17.000 mW, gepland voor
1980, bijna voldoende zou zijn voor 1985.
Daarbij is dan nog geen rekening gehou
den met de mogelijke besparingen als ge
volg van verbeteringen in de huishoudelij
ke apparatuur.
Het huishoudverbruik aan stroom be
slaat een kwart van het totaal, zodat be
sparingen in deze sector belangrijk zijn.
Reeds sedert 1962 daalt in deze sector de
groei: van dertien procent per jaar is de
toeneming op ongeveer zes gekomen. La
gere bevolkingsgroei en verzadiging met
apparatuur zijn daarvan o.a. oorzaken.
Zonder bezuiniging zou het verbruik tot
1985 maar met vier procent per jaar stij
gen, zo heeft Vlieg berekend.
Lagere groei is mogelijk als men erop
Mocht de overheid verkoop en gebruik
beperken van apparaten die niet „noodza
kelijk” zijn en veel stroom gebruiken
(diepvriezers, afwasmachines, droogtrom
mels, solaria e.d.) dan zou de groei in dat
tijdvak slechts tien procent zijn.
Het rendement van tal van apparaten en
lampen kan door betere isolatie en andere
verbeteringen verhoogd worden. De moge
lijkheid bestaat veel toestellen om te bou
wen van stroom op gas. Dan stijgt wel het
gasverbruik meer, maar het stroomver
bruik zou dalen. Verder stelt Vlieg dat er
beter moet worden voorgelicht aan de con
sument over de kosten van het stroomver
bruik. Fabrikanten zouden hun produkten
moeten voorzien van etiketten, waarop
omvang en kosten van stroomverbruik
staan.
weten of de regering lastenverlichting
voor het bedrijfsleven heeft overwogen in
plaats van een verruiming van de moge
lijkheden voor doorberekening van loon
kostenstijgingen in prijzen. De VVD-Ka-
merleden vragen zich af, welke verhoging
van de kosten van levensonderhoud het
gevolg zal zijn van het nu door de regering
gevoerde beleid.
PARIJS (ANP). Het voor de tijd van
het jaar gecorrigeerde aantal werklozen in
Frankrijk heeft in mei het na-oorlogse
record van 1.096.700 bereikt, zo heeft het
ministerie van Arbeid in Parijs gisteren
bekendgemaakt. In april waren het er
1.039.400.
Bij warm weer en een zwaar belaste motor kan „vapour-lock”optreden.
De benzine verdampt dan al in de leiding, waardoor de motor geen benzine
meer krijgt. U verhelpt dat door even wat water over de benzinepomp te gie
ten, zodat de „dampbel”afkoelt en weer vloeibaar wordt. Herhaling kunt u
voorkomen door een sponsje op de benzinepomp te binden en dat regelmatig
nat te houden
De bezetters van Helio-Repro Service in Kerkrade hopen met hun actie te bereiken dat
het dreigende faillissement wordt afgewend en dat de overheid alsnog de gevraagde
steun zal verlenen. Volgens de heer Laenen, bestuurder van de Grafische Bond van het
NKV is het onverantwoord wanneer de overheid nu dit bedrijf zou laten vallen. Hij
verklaarde dit gistermiddag toen de ondernemingsraad vond dat wel degelijk toekomst
heeft. Verleden jaar leed Helio-Repro Service verlies, maar dit jaar, aldus de prognoses
zou winst wordlen gemaakt. De eerste vier periodes van dit jaar was dit ook zo, maar in
de vijfde en zesde periode vielen de resultaten tegen. Op korte termijn is zeven tot acht
ton nodig op langere termijn circa 2,5 miljoen. Maar die steun wenst de overheid
evenwel niet meer te verlenen.
Ir. Henk Vredeling, de Nederlandse
commissaris voor Sociale Zaken en Werk
gelegenheid, zei dat de deelnemers aan het ve voor het personeel,
tripartite-overleg zich zouden moeten vast
leggen op een werkprogramma om het
beraad meer structuur te geven. Ambi
tieuze doeleinden inzake economische
groei en dergelijke zullen achterwege blij
ven, aldus Vredeling, die verder een reeks
studies aankondigde, die alle te maken
hebben met de vraag hoe de werkgelegen
heid kan worden uitgebreid.
De toekomstige organisatie van de groep zal, te beginnen met de
top, eenvoudiger moeten. Dat is volgens UVGN mogelijk omdat
activiteiten worden gestopt of in omvang af moeten nemen.
Voor het goed uitvoeren van de reorganisaties acht Unilever
een nauwe samenwerking tussen directie en ondernemingsraad
van groot belang, zo staat in de speciale uitgave.
De Unilever-vleesgroep had vorig jaar, zo zegt haar directie, een
schrikbarend verlies van 29 miljoen gulden. In 1974 was het
verlies 12 miljoen gulden, in 1975 dertien miljoen. Het gehele
concern daarentegen behaalde in 1976 een winst van 1100 miljoen
gulden.
De voedingsbonden FNV weigeren het rapport met de mogellj-
ke oplossingen voor de problemen van de Unilever-vleesgroep in
i bespreking te nemen. „Wij zullen dan ook de werknemers voor
stellen desnoods met acties ervoor te zorgen dat de directieplan-
nen niet worden doorgevoerd”, aldus Roel Dik, secretaris van de
voedingsbonden FNV.
Beslissing bouw kerncentrales
uitstellen bij besparingen”
Uitstel zou tevens ruimte scheppen voor
de ontwikkeling van alternatieven. Vol
gens Vlieg wordt uitstel gerechtvaardigd
door het feit dat er momenteel in ons land
een grote overcapaciteit aan elektrisch
vermogen bestaat: 3500 megawatt boven
de vereiste reserve. In de toekomst zou er
meer overcapaciteit zijn als de planning
niet was aangepast. Ramingen van de elek
triciteitsbedrijven meldden in 1974 een to
taal opgesteld vermogen voor 1985 van
22.000 megawatt, de drie eventueel te bou
wen kerncentrales inbegrepen.
z< i
