7
NORON MIKT
TE STERK
OP NIEUWE
LUCHTHAVEN
MARKERWAARD
DAAROM KOST UIX
NOG GEEN 2 CENT PER AFWAS.
VAN UIX HEB JE MAAR
HEEL WEINIG NODIG.
MAANDBLAD OM POLITICI EN ACTIEGROEPEN MET INFORMATIE TE BESTOKEN
STICHTING ZET PLANNEN ONDANKS GEMEENTELIJKE BEZWAREN DOOR
Concurrentieslag
om plaats in
intercontinentaal
luchtverkeer
9
19 7 7
JULI
IJMOND
DINSDAG 5
i.
DRUKKERIJ SCHMITZ BV
wijkerstraatweg 160 velsen-n.
telefoon 0 2510 2 32 07
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. De Vereniging
tot behoud van het Ijsselmeer
vindt, dat Gedeputeerde Staten
van Noord-Holland in hun nota
Ruimtelijke Ontwikkelingen in
Noord-Holland (NORON) de in
poldering van de Markerwaard en
de aanleg van een tweede nationa
le luchthaven te nadrukkelijk
naar voren schuiven. De beslis
sing over deze zaken behoort een
landelijke aangelegenheid te zijn
en niet een zaak die op regionaal
wordt uitgemaakt. Het standpunt
van GS kan op zijn best als een
advies van het regionaal bestuur
aan de regering worden gezien, zo
(Van een onzer verslaggevers)
WIJK AAN ZEE Wie in een psychiatrische inrichting opgenomen
is geweest, ondervindt bij terugkeer in de „vrije maatschappij” bijna
net zo veel moeilijkheid als een ex-gedetineerde. Het schijnt niet alleen
te zijn eens een dief, altijd een dief, maar ook eens een gek, altijd een
gek. Maatschappelijk werkers van psychiatrische ziekenhuizen kun
nen er lang over verhalen, evenals (alternatieve) hulpverleningsinstel
lingen. Voor ex-patiënten is het buitengewoon moeilijk behoorlijke
huisvesting en werk te vinden.
meent de Vereniging, die GS ver
wijt verder te willen springen dan
de provinciale polstok lang is.
Nicvr afwassen
(Van onze streekredactie)
SCHIPHOL. De luchthaven Schiphol is van plan om veel meer
dan in het verleden aan de weg te gaan timmeren. Ministers, kamerle
den, provinciebestuurders, gemeenteraadsleden en actiegroepen zul-
len door de Icuhthavendirectie stelselmatig worden voorzien vam 'j
informatie die van belang kan zijn bij de besluitvorming. Totnogtoe
nam Schiphol een vooral afwachtende houding aan wanneer het ging
om zaken als uitbreiding van Schiphol of aanleg van een tweede
nationale luchthaven. Nü wil men zijn eigen standpunten duidelijker
naar voren brengen. Een middel daartoe is een eigen maandblad,
waarvan eind deze maand het eerste nummer zal verschijnen.
weg timmeren
Westerduin
(ADVERTENTIE)
bijna 50 jaar in drukwerk
Schiphol gaat
meer aan de
specialiteiten:
formulierensets
periodieken
en (oliedruk
„Schipholland” is de titel van het nieuwe
tijdschrift. Voorlopig zal het maandelijks
worden uitgegeven, mogelijk wordt de fre
quentie in de toekomst nog verhoogd. In
de eerste plaats mikt Schiphol met het
blad op wat men noemt de „decision ma
kers”, de mensen die over de ontwikkeling
van de luchthaven op enigerlei wijze kun
nen beslissen. Tot die mensen rekent men
allereerst ministers, kamerleden, provin
ciebestuurders en gemeentelijke kopstuk
ken, maar ook de mensen van actiegroe
pen die zich met de luchtvaartproblema-
tiek bezig houden. Verder zullen alle inwo
ners van de Haarlemmermeer het blad
„Schipholland” gratis in de brievenbus
krijgen.
Voor de redactie van het blad heeft
Schiphol op de afdeling public-relations
een extra kracht aangesteld. Verder heeft
men zich verzekerd van de medewerking
van een antal vaste mensen, onder wie de
columnist Jan Blokker.
Het is van groot belang, aldus de top
mensen van Schiphol, dat er spoedig dui
delijkheid komt over de toekomstige ont
wikkeling van de luchtvaart in Nederland.
Wanneer dat niet gebeurt, dan is de kans
groot dat we de boot missen wat het inter
continentale vliegverkeer betreft. Dat is
een van de zaken waarop men in de infor-
matie-campagne zal hameren.
Steeds meer tekent zich in de luchtvaart
wereld de tendens af naar een beperkt
aantal luchthavens voor het intercontinen
tale verkeer. De luchtvaartmaatschappij
en zetten steeds grotere toestellen in op de
lange afstanden en het is van belang dat
die zo vol mogelijk zitten. De efficiëncy
vereist, zo wordt verwacht, dat binnen niet
al te lange tijd het aantal bestemmingen
waarop gevlogen zal worden drastisch
wordt ingekrompen. Het zal niet langer
verantwoord zijn om, zoals nu niet zelden
gebeurt, met jumbo-toestellen waarin
slechts een handvol mensen zit, van en
naar een groot aantal plaatsen in Europa
en Amerika te vliegen.
De mensen van Schiphol verwachten dat
er voor het intercontinentale verkeer in
Europa slechts vier luchthavens over zul
len blijven. Drie daarvan staan vast:
Frankfort, Londen en Parijs. Om de
vierde plaats zal door de overige vliegvel
den moeten worden gewedijverd. Wil Ne
derland in die slag een kans maken, aldus
Schiphol, dan zal op korte termijn een
beslissing moeten vallen over uitbreiding
van Schiphol, dan wel aanleg van een twee
de nationale luchthaven en alles wat daar
mee samenhangt. Om' de ontwikkelingen
bij te kunnen benen moeten de plannen
voor een eventuele uitbreiding van Schip-
sprak over een knullige presentatie. De
Boer en Deijkers: „Dat was helemaal niet
als presentatie bedoeld, we kwamen ge
woon (op advies van de bank) informeren
naar de mogelijkheid van gemeentegaran
tie voor een lening. En toen werden we
naar de afdeling sociale zaken doorverwe
zen, maar wij hadden bepaald niet het idee
gehad een uitgebreide presentatie van ons
zelf te gaan plegen”. En ook was er het
bezwaar, dat op het pand Westerduin vol
gens een voorlopig bestemmingsplan de
bestemming pension rust De stichting
vindt, dat men een pension gaat runnen,
ook al is het een bijzondere. Burgemeester
Hubers zei onlangs, dat Westerduin nu een
andere functie krijgt en dat hij desnoods
met politiedwang zal zorgen dat zoiets niet
zal gebeuren.
Van ambtelijke zijde wordt sterk betwij
feld of die uitspraak ooit hard is te maken.
Want, zo is de redenering, als je er met de
politie op afgaat en de mensen eruit haalt,
dan ben je als gemeente wel moreel ver
plicht elders voor onderdak te zorgen. Of
je maakt gebruik van de mogelijkheid
naar justitie te stappen. Dan kan er een
rechtzaak van komen en als de gebruikers
van Westerduin in het ongelijk worden
gesteld wacht ze een boete van maximaal
driehonderd gulden. Van die kant vindt
men, dat de provinciale inspectie op de
gezondheidszorg moet bekijken of de plan
nen kunnen. En als dat zo is, dan kunnen
ze voor Wijk aan Zee ook.
Want, zo zegt het bestuur van de stich
ting, er wordt nu gedaan of er een invasie
van psychisch gestoorde mensen is te ver
wachten. Dat is echter bepaald niet zo. Er
komen maximaal dertig mensen, die ont
slagen zijn uit psychiatrische inrichtingen
en dus door de specialisten genezen zijn
verklaard. En om die mensen een onder
dak te verschaffen, daar zitten we hier
voor en daar zullen we voor zorgen ook.
--
Vandaar ook, dat elk initiatief om aan
deze situatie wat te veranderen, met en
thousiasme wordt begroet Ook het plan
van de Stichting Gezinsvervangend Te
huis Westerduin. Deze stichting werd in
maart in het leven geroepen door een
aantal merendeels Jonge mensen, begaan
met het lot van ex-patiënten. Het bestuur
van de stichting (een accountant, een soci
aal raadsman, een arts, een verpleegkun
dige en een schilder) lieten het oog vallen
op Westerduin in Wijk aan Zee.
Een groot pand, dat het laatst werd
gebruikt voor de opvang van politieke
vluchtelingen uit Chili Blijdschap bij de
Cliëntenbond (bestaande uit ex-patiënten
en werkers uit de geestelijke gezondheids
zorg) en de maatschappelijk werkers van
inrichtingen uit de wijde omgeving. Een
gereserveerde ontvangst van het idee door
de Inspectie van de Geestelijke Volksge-
hol met een vijfde baan en tweede stations
gebouw over twee jaar kant en klaar zijn.
In het midden van de tachtiger jaren, zo
luidt de verwachting, zal Schiphol met zijn
huidige capaciteit immers uit zijn jasje
barsten.
Wanneer Nederland de concurrentieslag
om het intercontinentale verkeer mist, be
houdt de luchthaven slechts betekenis
voor het verkeer op de korte afstanden. De
economische motor die Schiphol nu voor
een deel van de randstad is, zou dan wel
eens haperingen kunnen gaan vertonen,
wordt op de luchthaven verwacht.
Bij de presentatie van het jaarverslag
1976 liet algemeen directeur Riemens van
Schiphol blijken dat wat hem betreft het
zwaartepunt van de luchtvaart in Neder-
de oliecrisis is de groei van het luchtver
keer veel minder spectaculair dan ver
wacht werd, waardoor de noodzaak niet
aanwezig is om op korte termijn al een
biedt ex-psychiatrische
patiënten kans eigenwaarde te vinden
De Vereniging vindt ook dat de rechtsge-
zondheid. Men signaleert een aantal pro
blemen, maar uit een brief valt op te
maken dat als de problemen zijn opgelost,
er medewerking valt te verwachten. Tot
slot het gemeentebestuur van Beverwijk.
In een eerste reactie zei burgemeester Hu
bers dat er alles aan zal worden gedaan om
te verhinderen dat het plan wordt gereali
seerd. Van ambtelijke zijde ziet men overi
gens niet zitten, hoe dat precies zou moe
ten. Inmiddels werkt de stichting echter
gestaag voort en laat zich door die tegen
werking niet afschrikken.
Het idee van een gezinsvervangend te
huis werd ongeveer twee jaar geleden ge
boren bij zwagers G. de Boer en G. Deij
kers. Ze waren van mening dat er nu
mensen in psychiatrische inrichtingen ver
blijven, die er niet horen. Zij zouden met
een stukje begeleiding best buiten de in
richting kunnen wonen. In grote delen van
G. de Boer en G. Deijkers, nu nog leden stichtingsbestuur, straks misschien de directie
van Westerduin.
zacht
WW
«tansfen
het land bestaan de mogelijkheden daar
toe nog niet. Het idee bleef sluimeren,
totdat men in maart tegen Westerduin aan
liep. Eerst werd het te groot gevonden,
maar bij nader inzien vond men het pand
toch bruikbaar. Er zijn grote kamers, zo
dat ook (echt)paren privacy kan worden
geboden. Daarnaast is er recreatie (strand,
duinen) en werk (Hoogovens, sociale werk
plaatsen) in de buurt. Dat biedt de mensen
de kans weer hun eigenwaarde te vinden.
Naar het idee van De Boer en Deijkers is
het pand niet meer te gebruiken als hotel.
xuHiiuerdartooit
LUX
gen, vijf mensen op MOB-niveau en vijf
stagiaires. Daarbij werd rekening gehou
den met het bereiken van een stuk zelfred
zaamheid en aanpassing door de bewo
ners: zelf de kamer schoonhouden, afwas
sen en dergelijke, De Inspectie heeft in
middels laten weten, met de opzet van het
aantal personeelsleden niet akkoord te
kunnen gaan. Er moeten meer mensen
komen, zoals een creatief of bezigheids
therapeut, een kok of kookster en een
maatschappelijk werkster.
Men zal nu advertenties gaan zetten om
het benodigde personeel te werven.
Wat nog blijft, is het bezwaar van de I
gemeente Beverwijk. De burgemeester
compleet nieuw vliegveld in gebruik te
nemen. Voorlopig is Schiphol ruim ge
noeg. Met een vijfde baan en tweede sta
tionsgebouw zal Schiphol in staat zijn om
haast tot het jaar tweeduizend het volledi
ge aanbod te verwerken. Een tweede natio
nale luchthaven, aldus de heer Riemens,
zou dan slechts een aanvullende functie
moeten krijgen en naar behoefte langzaam
kunnen worden uitgebreid.
volgen van de NORON in het duister blij
ven. GS kunnen de nota, naar eigen goed
dunken, gebruiken als de bijbel van de
ruimtelijke ordening in Noord-Holland,
maar ook in de prullemand gooien.
Niemand kan uitvoering van de NORON
afdwingen, zo meent de Vereniging tot
behoud van het Ijsselmeer.
Verder staat in het commentaar op de
NORON dat GS in hun nota te weinig
politieke keuzen doen. Waar het gaat om
de groei van het aantal passagierbewegin-
gen van de luchtvaart door een tweede
nationale luchthaven in de Markerwaard,
wordt daarop een uitzondering gemaakt,
zo stelt de VBIJ vast De Vereniging maakt
daar echter fel bezwaar tegen: als de ge
luidshinder onaanvaardbaar is rondom
Schiphol (en dat is ze, zo meent de VBIJ),
dan is dat ook in West-Friesland, Overijs
sel, Waterland en De IJsselmeerpolder het
geval. Het is dan ook beter Schiphol beper
kingen op te leggen, dan een tweede natio
nale luchthaven te maken, zo stelt de Vere
niging.
Tenslotte vind de Vereniging tot behoud
van het Ijsselmeer, dat ten onrechte geen
alternatieven zijn ontvouwd, voor het ge
val, dat de Markerwaard niet zou worden
ingepolderd en de tweede nationale lucht
haven daar niet zou komen. Door de poli
tieke keuzen onvoldoende duidelijk te ma
ken en door de eigen competentie onvol
doende te onderscheiden van die van an
dere bestuursniveaus, kunnen GS geen
alternatieve ruimtelijke ontwikkelingsmo
gelijkheden presenteren, maar moeten zij
zich beperken tot drie varianten van één
spreidingsmodel.
In de NORON wordt te ongenuanceerd
gesproken over de woningdruk. Er is ech
ter niet één woningdruk. Sommige groe
pen vragen woningen, andere niet, zo
meent de VBIJ. De grootste druk om wo
ningen wordt nog altijd op Amsterdam
uitgeoefend. Op de groeikernen is nauwe
lijks druk, eerder gaat er een zuigkracht
van uit De zuigkracht van de groeikernen
ontstaat omdat er in Amsterdam te weinig
wordt gebouwd en omdat daar tevens de
verhouding distributie woningen-particu-
liere sector voor de economisch sterkeren
hoogst ongunstig is. Wie het kan betalen
vertrekt uit de grote stad, niet zozeer om
het tuintje, maar omdat het financieel-
economisch gunstiger is. De grote stad
wordt vergaarbak van de laagst betaalden.
Om meer middengroepen in de stad te
kunnen handhaven, moeten er meer klei
nere wooneenheden, ook in de particuliere
sector, worden gebouwd in Amsterdam en
Haarlem. Bovendien dient de speculatie in
vast goed te worden aangepakt, zo stelt de
VBIJ, profesoor Lambooy in het dagblad
Trouw aanhalend.
De regionale raad voor de arbeidsmarkt
Noord-Holland (orgaan van het bedrijfsle
ven) heeft weer heel andere bezwaren te
gen de NORON. In een commentaar van
de Raad wordt gesteld, dat de milieu- en
ruimtelijke aspecten in de NORON op
onevenwichtige wijze zijn afgewogen te
gen de economische- en arbeidsmarktas-
pecten. De Raad vindt het planologisch
beleid van de provincie te star, zodat on
voldoende op maatschappelijke verande
ringen kan worden ingespeeld. De taak
stelling van de Rijksoverheid voor Noord-
Holland - neergelegd in de Nota regionaal
sociaal-economisch beleid 1977-1980 is
wat betreft de toekomstige werkgelegen
heidssituatie nauwelijks uitvoerbaar,
doordat de accenten in de NORON te
eenzijdig op welzijn en milieu zijn gelegd.
Overigens deelt de Regionale raad voor
de Arbeidsmarkt het standpunt van de
Vereniging tot behoud van het Ijsselmeer,
dat te uitsluitend wordt gemikt op de mo
gelijke vestiging van een nieuwe luchtha
ven in de Markerwaard. De Raad meent,
dat hiermee te veel wordt vooruitgelopen
op toekomstige ontwikkelingen en dat ver
wachtingen worden gewekt bij de bewo
ners van Almere en Lelystad, terwijl de
behoefte aan een tweede nationale lucht
haven nog niet onverbiddelijk is aange
toond. Bovendien spreekt de NORON zich
er niet over uit, wat de direkte en indirekte
werkgelegenheids-gevolgen zouden zijn
voor de thans op Schiphol aangewezen
gebieden, als een nieuwe luchthaven in de
Markerwaard de taak van Schiphol zou
overnemen.
De Raad waarschuwt er voor, dat de
opvattingen omtrent de cijfers van de wo
ningbehoefte van Rijk en Provincie strij
dig zijn met elkaar, en dat er bijgevolg te
weinig woningen zouden kunnen worden
gebouwd. De Rijksoverheid streeft im
mers naar het terugdringen van de ver-
huisstroom uit de Randstad naar Noord-
Brabant en naar Gelderland en dientenge
volge naar een taakstelling voor de toe
komstige Noordhollandse woningproduc
tie, die hoger ligt dan het provinciaal be
stuur in de NORON heeft voorgerekend,
zo meent de Regionale Raad voor de Ar
beidsmarkt in Noord-Holland.
De luchthaven Schiphol: blijvend van be
tekenis voor het internationale verkeer, of
straks gereduceerd tot Europees
vliegveld? (Opname Aerofoto Schiphol
BV).
Zij hebben geconstateerd dat het toerisme
niet meer zo hard loopt door de deuk die
de rook van Hoogovens erin heeft gesla
gen. En als Westerduin weer dienst zou
moeten doen als een behoorlijk hotel zou
er ontzaglijk veel geld aan moeten worden
gespendeerd. Zij hebben dat ook gehoord
van de omgeving.
Maar, zo zei burgemeester Hubers, Wijk
aan Zee is te klein, te kwetsbaar om een
groep ex-psychiatrische patiënten op te
nemen. Flauwe kul, is de reactie van het
stichtingsbestuur. De mensen die in Wes
terduin komen zijn ontslagen uit psychia
trische inrichtingen, er is niets meer mee
aan de hand.
Volgens de stichtingsacte is het doel van
Westerduin het opvangen en begeleiden in
de ruimste zin van mensen, die kort of
langdurig psychiatrische en/oif psycholo
gische hulp hebben ontvangen. Ook wordt
genoemd het creëren van een leefgemeen
schap. Geld daarvoor komt voorlopig nog
uit de zak van De Boer en Deijkers. Ze
lenen dat aan de stichting tegen een rente
percentage dat is gelijkgesteld met de in
flatie. Geruchten dat ze erop uit zouden
zijn om in korte tijd zoveel mogelijk geld te
verdienen wijzen ze dan ook lachend van
de hand. Mocht het zo zijn, dat ze in de
toekomst worden bezoldigd, dan verdwij
nen ze in ieder geval uit het stichtingsbe
stuur. En de bezoldiging zou nooit meer
zijn, dan is overeengekomen in de CAO
voor tehuizen voor zwakzinnigen.
Al te veel verdienen zal er, zo lijkt het
niet bij zijn. In de eerste exploitatie-opzet
is de dagverpleegprijs op 78 gulden be
groot, beduidend minder dan wat een psy-
chiatrische inrichting per dag kost. In die
opzet was uitgegaan van een begeleidings-
- team bestaande uit twee B-verpleegkundi-
-
(ADVERTENTIES)
Dit lepeltje bevat 4 gram Lux. Voldoende voor de avondvaat van 4 personen.
I