Fantasie en fuga van Reger redt orgelrecital Muzikale materie door Werner Bob van Asperen Dutch Swing MUZIEK UIT. Veelzijdig programma in Haarlems Concertgebouw Melk Unie halfvolle melk MelkUnie magere Bulgaarse yoghurt nul^X ct voordeel Alléén bij uw Melk Unie leverancier nu voordeel agenda van amsterdam Jacob overtuigend beheerst Vers is eerlijk. Vers is heerlijk. ALLERHANDE 13 Openbare repetitie NPO opent concertseizoen wijzen Tentoonstelling oude partituren Clusters BIOSCOPEN Tentoonstellingen KUNST 19 7 7 DON D E R D a G 2 1 JULI geldig t/m zaterdag 16 juli melkunie w Is' HAARLEM. Toen Max Re ger in 1916 plotseling aan een be roerte stierf, werd een ontwikke ling afgebroken die deze meester uiteindelijk weleens als een van de grote Duitse componisten de geschiedenis had kunnen doen in gaan. Reger is een omstreden fi guur geworden; niet als vakman, maar wel als schepper. Het is zijn ongeluk geweest dat alle produk- ten die vanuit zijn soms ongebrei delde componeerdrift tot stand kwamen, - alle onbenulligheden of (om met Martin Lürsen te spre ken) onverteerbare „cervelaat- worst-achtigheden” incluis keurig gedrukt aan het nageslacht wer den overgeleverd. 4 r (ADVERTENTIE) WERNER JACOB »cl EMMY VERHEY (ADVERTENTIE) SPAARNWOUDERSTR. 122 HAARLEM Melk Unie maakt teven goedkoper! Bakenesserkerk. Vrijdagavond (20 uur) geeft klavecinist Bob van Asperen tezamen met een ensemble bestaande uit Mieke van der Sluis (sopraan), Ri cardo Kanji (flauto traverse), Richte van der Meer (Barokcello en viola da gamba) en Janneke van der Meer (Ba- rokviool) in het kader van de Haarlem se orgelmaand een concert in de Bake nesserkerk aan de Bakenessergracht, te Haarlem. Bob van Asperen studeerde orgel bij Gustav Leonhardt en Albert de Klerk aan het Amsterdams Conservatorium. Mieke van der Sluis, geboren in Haar lem, begon reeds op zeer jeugdige leef tijd haar professionele muziekoplei ding op het Amsterdams Conservato rium. Wandel concert. Een aantal cursisten van de Zomeracademie zal zaterdaga vond (19.30 uur) optreden tijdens een De Cantate Orpheé van Clérambault sluit het recital af. Bij de uitschieters die niet alleen uitzicht boden op nog wijdere vergezichten, maar die'ook in concrete de grootheid van Reger aantonen, hoort opus 135 b: de Fantasia en Fuga in d voor orgel. Werner Jacob, die als Reger-specialist aan het docentencorps van de Haarlemse Zomeracademie voor organisten verbonden is, bracht deze fan tastische compositie in een uitvoering van de onverkorte versie, op het gisteravond in de Grote- of St. Bavokerk gegeven Orgel- maandconcert. Het is niet waarschijnlijk dat dit uitgebreide werk dikwijls op een wijze zal klinken, die deze prachtig opge bouwde compositie en de maker ervan, meer eer zal aandoen. Werner Jacob koos zich voor de spanningsvolle en artistieke vertolking ideale registers en bleek als briljant instrumentalist overtuigend bo ven de muzikale materie te staan. (Als een weinig gespeeld maar niet min der indrukwekkend werk als deze Fanta sie en fuga ook tevens het programma onderdeel blijkt te zijn dat een voor het overige aan hedendaags werk gewijd con cert niet alleen „maakt” maar ook „redt”, Waalse Kerk. In de Haarlemse Waal se Kerk, Begijnhof 30, wordt zaterdaga vond (20 uur) een orgelconcert ver zorgd door Han van Nieuwkoop. Toe gang gratis. voel je als recensent des te meer reden om eens dieper in te gaan op de achtergronden van een in slechts beperkte mate gewaar deerde componist. Vandaar deze beschou welijke inleiding.) Het Haarlems Concertgebouw is het enige in de Randstad dat jaarlijks een folklore-serie op de programmering heeft staan. Getuige de vele reacties van buiten de eigen regio een initiatief dat zijn bestaansrecht heeft bewezen. Komend seizoen gaat de folklore-serie op zondag 18 september van start met Brasil Tropical, een vrolijk Latijnsa- merikaans feestgebeuren. Verder zul len in dit verband het Nationaal Dans ensemble Zuid-Korea, het Roemeens Folklore-Ensemble Ciocirlia, het Ballet National de Senegal, het Internationaal Folkloristisch Danstheater en voor het eerst een Baskische zang- en dans groep, Etorki, te zien zijn. De kamerorkestserie 1977-1978 gaat op donderdag 20 oktober van start met het Orchestre de Chambre Jean Fran cois Paillard, waarna namen als Orche stra of St. John’s Smith Square, de Amsterdam Sinfonietta, het Neder lands Kamerorkest en de fameuze Aca demy of St. Martin in the Fields garant staan voor een continue kwaliteit. Christopher Czaja Sager, een Ameri kaanse Nederlander en een verrassing op het kennismakingsconcert dat hij voor enige maanden gaf, bijt op 25 oktober het spits af van de nieuwe pianoserie, die een aantal vertrouwde gezichten te zien geeft. Garrick Ohls- son, Rinus Groot, Youri Egorov en Wil lem Brons geven acte de présence. Ook de kwartetserie 1977-1978 al vangt die pas op 14 december aan ziet er met namen als het Tokyo Kwartet, het Amsterdams Strijkkwartet, het Melos Kwartet en het Gabrieli Kwartet veel belovend uit. Een orkest dat samengesteld wordt uit oud-leden van het Haarlems Jeugd Orkest onder wie Ed Spanjaard, Vera Beths en Werner Berbers neemt zaterdagavond 17 september op gepaste wijze afscheid van André Kaart, die veertien jaar lang een stu wende kracht achter de stichting Jeugd en Muziek Haarlem is geweest en onder wiens leiding het onder die stichting ressorterende Haarlems Jeugd Orkest tot grote bloei kwam. Ook van de rest van het programma van het seizoen 1977-1978 kunnen we al enkele bijzonderheden vermelden. Zo opent het uit fluitiste Anneke Phen- ning, klaveciniste Kya Hengstmangers en violist Eduard Plagge bestaande Harmonia Musica de kennismakingsse- rie op maandag 19 september, bezoekt het Jeugdorkest Litauwen uit de Sov- jet-Unie een volledig symfonieor kest van 14- en 15-jarigen op 2 okto ber Haarlem en kunnen de francofielen uit deze stad en regio op 12 oktober hun hart ophalen want dan geven de ge liefde les Frères Jacques een innemen de voorstelling. 2 november komt het veelbelovende Japanse ensemble On- deko-za, 19 november vernieuwt trom pettist Kenny Ball zijn kennismaking met het Haarlemse jazzpubliek en de week erna vlamt het zuidelijk tempera ment van Fiësta Gitana wederom hoog op. Meestermusicus Toots Thielemans zal evenals vorig jaar in de maand december voor een subliem concert we ten te zorgen; in dezelfde donkere da gen gevolgd door Ramses en Liesbeth. Vanaf januari 1978 doen in ieder geval het Beaux Arts Trio, Chris Barber, Chris Hinze, Emmy Verhey (8, 9 en 10 februari), ’t Kliekske, Ricardo Limo, jazz gigant Lionel Hampton (waar schijnlijk nachtconcert zaterdag 25 fe bruari), Louis van Dijk en Jules de Corte, Musica Antiqua en Ton Koop man, kleinkunstenaar Miel Cools en het Boedapester Symfonie Orkest het Haarlems Concertgebouw aan. De waarde der documenten werd beti teld als „onschatbaar”. Tot het tentoonge stelde behoort een kopie, van Mozarts hand, van diens Zauberflöte, die op 3 april in het gebied van Krakow was gevonden door de Britse zoöloog Peter Whitehead. Alle stukken waren tijdens de Tweede Wereldoorlog verdwenen en men nam aan dat zij vernietigd waren. Nadat de Londen- se Sunday Times evenwel had géschreven over de vondst van Whitehead, had de Poolse regering toegegeven dat de verza meling nog bestond. De handschriften waren door de Poolse leider Edward Gierek aan de Oostduitse leider Erich Honecker ter hand gesteld toen deze laatste ih mei Polen had bezocht. BERLIJN (AP). In de Oostduitse Staatsbibliotheek te Oost-Berlijn worden tot 23 juli partituren van J. S. Bach, Mozart en Van Beethoven tentoongesteld die, na meer dan 30 jaar zoek te zijn geweest, in april in Polen waren ge vonden. Bob van Asperen en zijn ensemble concerteren morgenavond in de Bakenesser kerk te Haarlem. Op het programma staan de namen van Telemann, Alessandro Scarlatti, Rameau en Clérambault vermeld. Van Telemann wordt het Pariser Quartett in e kleine terts gespeeld. Daarnaast zullen twee werken van Alexandro Scarlatti worden uitgevoerd, namelijk de Toccata in A grote terts en de Canta te „Solitudine Avvenne”. Van Rameau wordt het Premier Concert voor klave cimbel gespeeld met begeleiding van viool, fluit en gamba. Werner Jacob sloot in zijn bespeling van het Müller-orgel op Regers fantasie en fuga aan met een driedelige, eigen compo sitie, die het thematisch materiaal van dit opus 135b als grondslag heeft en waarop dan gevarieerd wordt. De veelvuldige toe passing van „clusters” in deze „Drei Meta- morphosen über Themen aus Regers opus 135b.geven Jacobs muziek iets stereo tieps en wekken eerder de indruk van een •gemaniëreerde vlucht voor harmonische consequenties, dan dat er een eigen stand punt uit spreekt. Een technisch foefje dat deze 39-jarige organist-componist vaker toepast - het afzetten van de motor die de luchttoevoer regelt - werkte in dit geval aan het slot van zijn „Metamorphosen” beslist suggestief uit. Werner Jacob musiceerde voorts nog in samenwerking met de Hongaarse hoornist Fereno Tarjani in een „Triphtongus III” van Pal Karoly en in een „Adagio voor hoorn en orgel” van onze 34-jarige landge noot Wim de Ruiter. Karoly’s „Triphton gus begint met een soort van muzikale suggestie van opmarcherende troepen; een element waarvan het verband met de rest ervan in het verdere verloop niet dui delijk wordt. De solopartij van de hoorn is tamelijk oninteressant behandeld en kan bovendien nauwelijks reliëf krijgen tegen over een enorm opdringerig geluidsdecor van de orgelbegeleiding. Bij De Ruiters „Adagio” tenslotte, scheen de saaiheid van de composite verbloemd te moeten wor den via gesleutel aan de tongwerken in het rugpositief van het orgel om een glissan do te veroorzaken) Wim de Ruiter komt gelukkig als componist weleens wat aan trekkelijker voor de dag dan door een dergelijk niemandalletje. Dat Ferenc Tarjani mooi genuanceerd hoorn kan spelenook al werd het pu bliek iedere werkelijke virtuositeit in het spel onthouden was eigenlijk pas te horen in een „Monolog” van Istvan Lang. Tarjani benutte in dit hoornsolowerk - dat soms toch ook juist verrassend veel weg heeft van een „dialoog” de akoestiek van de kerk om het geleidelijk aanzwellen en afnemen van zijn fraaie toon, extra effec tief te doen zijn. JOHAN VAN KEMPEN Pim Moorer. Tijdens de edelam- bachtmarkt aan de Westkolk in Spaarndam is het elke zaterdagmiddag aangenaam om even te verpozen in het Nederlands Hervormde kerkje als daar om 15 uur het wekelijkse driekwartiers concertje begint. Aanstaande zaterdag wordt het verzorgd door gitarist Pim Moorer, die een specialist in zeven tiende eeuws repertoire genoemd mag worden. zogenaamd wandelconcert, dat plaats heeft in de Doopsgezinde Kerk waar voornamelijk klavecimbelmuziek ten gehore zal worden gebracht en de Grote of Sint Bavokerk. Het geheel dient ter afsluiting van de, 23ste Inter nationale Zomeracademie voor Orga nisten en de Haarlemse Orgelmaand. Entree vrij. Gemma Coebergh. Niet de uit Oost- Duitsland afkomstige organist Christi an Collum verzorgt zoals eerder be kend was gemaakt het orgelconcert in de r.k.-Basiliek Sint Bavo aan de Leid- sevaart in Haarlem, maar onze plaats- genote Gemma Coebergh bespeelt za terdagmiddag (15 uur) het Adema-or- gel. Entree vrij. Poppentheater. Op uitnodiging van Toer-in Velsen speelt het Poppentejater De Soereloer volgende week woensdag middag (14.30 uur) voor kinderen van alle leeftijden „De leeuw is los” in de mu ziektent, geplaatst naast het museum in het park Beeckestijn te Velsen-Zuid. Bij slecht weer wordt de voorstelling ver plaatst naar het Noordelijk Koetshuis van Beeckestijn. De voorstelling is gratis toe gankelijk. De huidige bezetting van Dutch Swing is Peter Schilperoort (klarinet, saxen), Dick Kaart (trombone), Henk Bosch van Drakestein (bas), Huub Janssen (slagwerk), Bert de Kort (trom pet), Bob Kaper (klarinet) en Jaap van Kempen (banjo en gitaar). BUTAANGAS KAMPEEBAXTIKELEN R o.o 9Df GASVAKMAN TH 320771 Wie voldoende selectievermogen bezit om rijp en groen in het immense oevre van Reger te kunnen onderscheiden, ziet ook het vermogen van deze te vroeg gestorven componist om zich steeds meer van alle storende ballast in het creatieve proces te ontdoen, eigenlijk vanaf het begin al aan wezig. Ondanks de dan nog overheersende buitensporige overladenheid van het no tenbeeld. In Regers kamermuziek komt de werke lijke essentie van diens componistenna- i tuur al vroeg naar voren als deze zich bijvoorbeeld driestemmig uitdrukt in de Serenade voor fluit, viool en altviool opus 77 (een instrumentale bezetting die hij kort voor zijn dood opnieuw zal gebruiken in opus 144). Waarmee overigens niet gezegd wil worden dat een groots opgezet werk als de Honderdste Psalm voor gemengd koor, orkest en solisten, met zijn razend knap gehanteerde polyfonie (een machtige dub- belfuga in de finale) geen meesterwerk zou zijn. Maar dan zijn we al in de hoge opus nummers (106) beland, waarbij Reger zijn uitgangspunten al duidelijker voor zich zelf gaat formuleren. Hij toont dan zijn klassiek orkestrale beheersing in de Mozartvariaties, maar bereikt in diezelfde tijd nog meer puurheid in de Böcklin-Suite opus 128 voor groot symphonie-orkest, waarin de kern van zijn muzikale persoonlijkheid zich ontplooit in een onvermoed visionaire klankverbeel ding. De als het ware boven zichzelf uitge stegen Reger is zich dan intussen zeer bewust geworden van de noodzaak tot een streven naar doorzichtiger structuur en de Dutch Swing College Band. Neerlands geliefdste en voor zover be kend oudste oudestijl ensemble, de Dutch Swing College Band, zorgt vrij dagavond (20.15 uur) in het Bloemen- daals Openluchttheater voor vertrouw de klanken. Als reactie op het tijdens de Tweede Wereldoorlog geldende ver bod van Amerikaanse muziek, werd de Dutch Swing College Band na afloop van de Duitse bezetting plotsklaps ma teloos populair in Nederland. Het or kest spreidde in later jaren de vleugels, tourde over de gehele aardkloot en werkte met talloze Amerikaanse top- solisten, afgelopen week-end nog op het Northsea Festival met Joe Venuti in Den Haag. (Van onze kunstredactie) HAARLEM. Met een openbare re petitie door het Noordhollands Phil- harmonisch Orkest onder leiding van Lex Veelo wordt zaterdagochtend 27 augustus om tien uur het nieuwe sei zoen van het Haarlems Concertge bouw op informele wijze geopend. Tij dens de koffie zal de Vuurvogel van Stravinsky ingestudeerd worden en bestaat tevens de gelegenheid om abonnementen te kopen voor de nieuwe series. zuiverste beginselen van zijn kunstenaars aard krijgen steeds vastere vorm. Max Reger heeft - menselijkerwijs gesproken - niet de kans gehad om de hoge top, die hij dichter en dichter naderde, te bereiken. Daarvoor waren de 43 jaren die het lot hem hadden toebedeeld niet genoeg. 2^ Alhambra 1: (Weteringschans 134, tel. 233192). „Some like it hot. Dag. 2.00 6.45 9.30: zo. 1.15 4.00 6.45 9.30 uur. 12 jr7 Alhambra 2: „What’s up Doc” a.l. Dag. 2.30 7.15 9.45 uur. Bellevue Cinerama: (Marnixstraat 400, tel 234876): „Een Brug te Ver”. 16 jr. Elke dag 2.00 en 8.15 u. Calypso: (Marnixstraat 402, 66227). „A fistful of dollars” 16 jr. Dag. 2.30 7.15 9.45: zo. 1.30 4.00 7.15 9.45 uur. Calypso Club „Walt Disney’s: „Mary Poppins” a.l. Gewijzigde aanvangstijden! Elke dag 2.15 7.30 uur. Centraal (Nieuwendijk 67 67, 248933): „Deep Throat”. Gew. aanvangstijden! Dag. 11.15 12.30 13.45 15.00 16.15 17.30 18.45 20.00 21.15; zo. vanaf 12.30 uur. 16 jr. Cineac Damrak 1 (Damrak 63, tel. 245648): „Twee door het dolle heen”. 12 jr. Dag. 1.30 4.00 7.00 9.30 uur. Cineac Damrak 2 „Emmanuelle II 16 jr. Elke avond 6.45 en 9.15 uur. Cineac (Reg. Breestr. 31, 243639): „The Sting”. 12 jr. Elke avond 7.00 en 9.30 uur. Cinema International (Aug. Allebéplein 4, 151234): „Slap Shot”. 16 jr. Do, vr. za. zo: 7.00 en 9.30; Ma., di, wo: 8 uur. Matinee’s: za. en zo: 2.30 uur. Cinetol (Tolstr. 100, 722291). „Hollywood Boule vard”. 16 jr. Dag. 8.00 en 10.00 uur. Dag. 7.30 en 11.00: Vr. en Za. alleen 7.30 uur: Het beste van film international gekozen door filmkritici. Do: Geline et Julie vont en bateau. Vr. Za.: De Komedianten. Zo: La Tierra Prometida. Ma: Dodeskaden. di: Delitto d’amore. Wo.: Sommergaste. 16 jr. City i: (Leidseplein 234579).: „Een brug te ver”. Dag. 2.00 en 8.00 uur. 16 jr. City 2 „Vakantieperikelen met funes- te gevol gen”. a.l. Dag. 1.30 7.30 10.00; zo. 2.00 4.30 7.30 en 10.00 uur. City 3 „The Litte Girl who lives down the lane” 16 jr. Dag. 2.15 6.45 9.15; zo. 1.15 3.45 6.45 9.15 uur. City 4 „The Big Sleep” 12 jr. Dag. 3.00 6.30 9.00; zo. 1.00 3.30 6.30 9.00 uur. City 5 „Silver Streak Expresse” 12 jr. Dag. 1.30 6.45 9.30; zo. 1.30 3.45 6.45 9.30 uur. City 6 „Casanova”. 16 jr. Dag. 8.15 uur. Corso (Kalverstraat 122, 234561): „De pikante avonturen van een taxichauffeur” 16 jr. Dag. 2.30 7.00 9.30; za. zo. 1.30 4.00 7.00 9.30 uur. Cine „D” (Pl. Middenlaan 4A, 226551).: „Klute” 16 jr. Dag. 7.45 10.00 uur. Desmet (Plantage Middenlaan 4A, 226551). „The Great Race” a.l. Dag. 2.00 7.00 9.45 uur. Du Midi (Apollolaan, 723653): ,,’t Is een gekke, rare dolle dwaze wereld” a.l. Dag. 2.00 en 8.00 uur. Flora Disney Theater (Amstelstr. 24, 230469).: „Mary Poppins” a.l. dagleijks 2.00 en 7.30. Zat. 10.00 2.00 7.30 uur. Kriterion (Roetersstr. 34, 34, 231708): „De Wen teltrap”. 16 jr. Elke dag 2.00 8.00 10.00 ur. Leidseplein Theater (Leidseplein, 235909): „Al leen de kat kende de moordenaar” 16 jr. Dag. 2.30 7.30 10.00; zo. 1.30 3.45 7.30 10.00 uur. Nöggerath (Reg. Breestraat 34, 230655): Rocky” 12 jr. Dag. 2.30 7.00 9.30; za. en zo. 1.30 4.00 7.00 9.30 uur. Parisien (Nieuwendijk 69, 248933).: „Zwoele va kantiedagen” 16 jr. Dag. 11.30 1.30 3.30 5.30 7.30 9.30: zo. vanaf 1.30 uur. Rembrandtplein theater (Rembrandtplein, 223542): „Twee door het dolle heen” 12 j. Dag. 2.15 7.00 9.30; zo. 1.30 4.00 7.00 9.30 uur. Rex (Haarlemmerstraat, 246132).: „De 5 Shao Lin Geweldenaars” 16 jr. Dag. 7.15 u. en 9.30 u. Rialto (Ceintuurbaan 338, 723488): „The Sound of Music” a.l. Dag. 1.45 en 8.15 uur. Rivoli (Ceintuurbaan 38, 723448).: „The Seven- Per-Cent Solution”. 12 jr. Dag. 7.15 9.45 uur. Jeugdbios: „Popeye’s Grote Lachparade”. a.l. Dag. 2.15; zo. 1.00 3.15 uur. Roxy (Kalverstraat 224, 232809).: „The Party”, a.l. Dag. 7.00 9.30 uur. Dag. Matinee 1.30 3.30 uur (ook za. en zo.): „Sjors en Sjimmie en het Zwaard van Krijn” Saskia (Winkelgalerij Rembrandtplein, 243363).: „Een brug te ver” 16 jr. Dag. 2.00 en 8.00 uur. STudio K (Roetersstr. 34, 231708): „The Man Who Fell To Earth” 16 jr. Dag. 2.30 7.45 10.15 uur. The Movies (Haarlemmerdijk 161, 245790).: „LTnnocento” 16 jr. Dag. 7.45 10.00. „Dag. 7.45 en 10.00 uur Zaal 2. „Faraldo’s Les Fleurs Du Miel” 16 jr. Tuschinski I (Reg. Breestraat 26, 626633).: „Slap Shot”. 16 jr. Dag. 2.30 6.45 9.30; za. en zo. 1.15 4.00 6.45 9.30 uur. Tuschinski 2 „De Kleine wereld van Don Camil- lo” a.l. Dag. 2.30 7.00 9.30; za. zo. 1.30 4.00 7.00 9.30 uur. Tuschinski 3 „Het Debuut” 16 jr. Dag. 2.30 7.00 9.30; za. en zo. 1.30 4.00 7.00 9.30 uur. Tuschinski 4 „Si e’etait a refaire” 16 jr. Dag. 2.30 7.00 9.30; za. zo. 1.30 4.00 7.00 9.30 u. Tuschinski 5 „Carrie” 16 jr. Dag. 2.30 7.00 9.30; za. en zo. 1.30 4.00 7.00 9.30 uur. De Uitkijk Prinsengracht 452, 237460). „Cria Cuervos”. 16 jr. Dag. 7.00 9.30; zo. 1.00 3.30 7.00 9.30; vr. za. nacht 24.00 uur. Amsterdams Historisch Museum. (Klaverstraat 92): T.e.m. 28 aug. Steden in Beeld, dagelijks 9.30-17 uur. Zon- en feestdagen 13-17 uur. Tropenmuseum (Linnaeusstraat): T.m. 31 aug. Grenzeloos werkeloos, werkgelegenheid in de derde wereld. Dag. van 10-17 uur. Zon- en feestdagen 13-17 uur. S» t

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1977 | | pagina 13