Badkamer met houten
schrootjes verfraaien
Egyptisch vlechten
Samen op het kookpunt
Diepvriezen
of wecken van fruit
KNUFFELDIEREN
i iA
Informatie
I |gl
Hl II III I I li
ank
J
16
Niemand weet eigenlijk precies
hoe de houtrage in en buiten het
huis begonnen is, maar afgelo
pen is hij nog steeds niet, en dat
is ook wel begrijpelijk. Er zijn
zoveel mogelijkheden met hout,
dat men nog lang niet aan het
eind van de ontdekkingsreis is.
En de enorme keus in houten
materialen, maar ook de conser
veringsmiddelen, maakt dat men
in het huis tal van verrassingen
met hout kan aanbrengen, zon-
der overigens het uiterlijk van een
saaie houten kist te krijgen waar
in toevallig ook nog mensen wo
nen. Een van de vertrekken die
voor hout „ontdekt” zijn, is de
badkamer. Waren tot voor kort
alleen tegels als wandbekleding
bekend en ging men juist in die
branche over tot vergroting van
modellen, kleuren en motieven
de eenvoudige schrootjeswand
bleek het in de badkamer ook
uitstekend te doen.
Segana blijft bij het wecken mooier van
kleur, Reine Victoria kan het beste gepasteuri
seerd worden
Bramen
Wecken
Aardbeien
Appelmoes
Rode en zwarte bessen
Meloenen
Kersen
Fife:
Jams
Het loont dan ook de moei
te die rijke oogst niet alleen
in deze weken te consume
ren, maar er ook wat van te
bewaren, zodat men hartje
winter nog kan genieten van
vers fruit. Diepvriezen is
daar een goede methode
voor, maar het ouderwetse
wecken komt ook steeds
meer in de belangstelling,
terwijl uiteraard jams van
eigen bodem altijd een heel
bijzondere attractie vormen.
Pruimen
Dit is het seizoen van blo
zende aardbeien, diepblau
we en volrode bessen, rijpe
bramen, zoete kersen en geu
rige frambozen. En het zijn
allang niet meer uitsluitend
de fruitkwekers die beroeps
halve hun boomgaarden be
kijken om te zien hoe het er
dit jaar met de oogst voor
staat. Steeds meer amateur-
tuiniers hebben een hoekje
met zacht fruit in de tuin, dat
in deze weken de vele uren
van ingespannen werken be
loont met zongerijpte
vruchten.
Frambozen
sii <w
O,!//
g
=R-
GASTON GOURMET
volgens
algemeen
of
Om met het diepvriezen te begin
nen: hier volgen tips voor diverse
vruchtensoorten.
Voor het regelwerk onder de
schroten kan men rustig panlatten
kiezen. Gebruik niet-roestende be
vestigingsmiddelen en verwerk de
schroten zo dat men de spijkers ver
dekt aanbrengt. De nagels worden
aan de groefkant schuin in het hout
geslagen. Met behulp van een drevel
wordt de kop in het hout gedreven,
zodat de volgende plank er niet tege
naan stuit.
ook goede diensten bij speciale hoe
ken, bijvoorbeeld rond een nis waar
in de wastafel is aangebracht, of bij
het raam.
thermometer is hierbij dus geen
overbodige luxe. Gebruik gave,
maar niet overrijpe vruchten, was
ze, laat ze goed uitlekken en ontdoe
de grotere vruchten van pitten. Dat
geldt vooral voor pruimen en ker
sen. Vul de glazen tot 2 cm onder de
rand, schenk er een hete suikerop
lossing bij. Sluit de glazen en plaats
ze afgesloten in de ketel, maar leg op
de bodem van de ketel eerst een
rooster of een dweil. Vul de ketel
met water, zodat de glazen voor
tweederde in het water staan. Breng
dan alles aan de kook en zorg dat de
inhoud door blijft koken gedurende
vijf tot zes kwartier.
licht- naar donkerkleurig hout. Al
tijd zal men het hout wel minstens
twee keer met een goed middel moe
ten behandelen. Nalakken is dan
niet meer nodig.
„Samen op het kookpunt” heet
het boek van Lyn Selby en lan
Mason (Uitg. Luitingh, Laren
NH), dat zelfs de grootste „nit
wit” in de keuken aan het lezen,
denken en vooral aan het werk
kan doen gaan.
Samen in de keuken. Dat is
gezellig. Werkende mensen, die
allebei een baan hebben, kunnen
even bijpraten, alvast een drank
je nemen en vooral veel van el
kaar leren.
Het is een handig kookboek,
waarin de taken „voor hem” en
„voor haar” op overzichtelijke
wijze zijn verdeeld. Voor een
echte „onbenul” op kookgebied
kan deze handleiding de reden
zijn om zo snel mogelijk zoveel
mogelijk „handigheid” in het
keuken werk bij te spijkeren.
Het gevolg van alle samenwer-
Aardbeien, frambozen, rode be
ssen en zwarte bessen kunnen zon
der suiker worden diepgevroren
zonder dat het aroma of de consis
tentie sterk verschilt met die van
dezelfde vruchten die met suiker
zijn diepgevroren. Toevoegen van
suiker na het ontdooien geeft een
zeer bevredigend resultaat. Aange
raden wordt deze vruchten niet lan
ger dan ongeveer zes maanden te
bewaren. De vruchten in polyethy
leen dozen, geparaffineerde karton
nen bekers of aluminium bakjes
verpakken. Vruchten met een sterk
aroma gaan in geparaffineerde kar
tonnen bekers of aluminium bakjes.
Zo mogelijk in de verpakking (zie
vruchten zonder suiker) de gewas
sen vruchten laag voor laag met
suiker bestrooien en voorzichtig om-
De meest geschikte rassen zijn Hi
malaya, Thornless en Evergreen. De
bramen schoonmaken, wassen en
laten uitlekken en met of zonder
suiker diepvriezen volgens alge
meen recept.
9U-
ote
at.
EG
ka-
iing
Draken, dinosaurussen en slangen zijn doorgaans geen dieren om
liefdevol te koesteren. Met de „knuffelspeeltjes om zelf te maken”
van Pamela Peake ligt dat anders. Nu eens geen vriendelijke
huisdieren maar monsters uit de sprookjeswereld in een boek over
troeteldieren. Foto’s van tientallen voorbeelden gaan vooraf aan
uitvoerige werkbeschrijvingen, waarin nu eens duidelijke aanwij
zingen staan voor details. Het bevestigen van ledematen, het maken
van draadvoeten en dergelijke worden in speciale tekeningen duide
lijk gemaakt. Minstens zo belangrijk zijn de vele aanwijzingen voor
de afwerking. Alle patronen zijn op ruitjespapier afgedrukt en
kunnen daardoor gemakkelijk worden overgenomen en vergroot.
Als toegift bevat het boek een uitgave van Elseviernog een
korte beschrijving over de historie van de monsterdieren. Prijs:
24,50 gulden.
Ook met het wecken van vruchten
bereikt men goede resultaten. Het
voordeel is dat men hier geen
diepvrieskist of -kast voor nodig
heeft, echter wel een serie inmaakg-
lazen, bijpassende klemmen, rub-
berringen en een weckketel.
Was eerst de glazen met heet soda
water, spoel ze met schoon water na
en laat ze op een schone droogdoek
uitlekken. Ringen en kurken wor
den ook vijf minuten in heet soda
water uitgekookt en weggezet in
heet schoon water. Vruchten wor
den gepasteuriseerd bij een tempe
ratuur van 75 tot 90 graden C, een
Peren en perziken verkleuren zeer
snel na het schillen. Iedere vrucht
daarom meteen na het schoonma
ken in een oplossing van 2 g citroen
zuur of ascorbinezuur per liter wa
ter leggen om verkleuring te voorko
men. Citroenzuur is in kristalvorm
bij de drogist of apotheker verkrijg
baar. Ascorbinezuur wordt als vita
mine C-tabletten in de handel ge
bracht. Het voordeel van dit laatste
is dat gemakkelijk de juiste hoeveel
heid kan worden afgemeten. Het
fruit na twintig minuten uit de op
lossing nemen, ze in de verpakking
met fijne kristalsuiker bestrooien,
de verpakking snel sluiten en de
pakjes zo vlug mogelijk in de
diepvriezer plaatsen.
De meest geschikte rassen zijn
Senga Sengana en Gorella, waarbij
Sengana mooier van kleur en beter
van consistentie blijft. Beide rassen
hebben na het diepvriezen een lichte
bijsmaak, die echter in combinatie
met andere voedingsmiddelen vrij
wel niet meer te proeven is. De
steeltjes en kelkblaadjes verwijde
ren, de aarbeiden zo wassen dat ze
zo min mogelijk beschadigen, en la
ten uitlekken. De aardbeien met of
zonder suiker diepvriezen.
Van appelen appelmoes koken.
Suiker naar smaak toevoegen. De
appelmoes koelen tot ze door en
door koud is en in polyethyleen do
zen, geparaffineerde kartonnen be
kers of aluminium bakjes verpak
ken. Ijzer en koper doen appelmoes
verkleuren tijdens het bewaren.
Daarom roestvrije messen, gave,
niet roestige pannen en een goed
vertinde zeef gebruiken.
Rode bessen: geschikt is het ras
schudden, zodat de suiker zich ge
lijkmatig verdeelt, of de vruchten op
een ondiepe schaal met suiker
schudden en eventueel omscheppen.
Per kilo vruchten 200 a 250 g suiker
ofwel op één gewichtsdeel suiker
vier a vijf gewichtsdelen vruchten
gebruiken: bij zure vruchten is dit
300 g suiker per kg vruchten, ofwel
één gewichtsdeel suiker op drie ge
wichtsdelen vruchten. Bij voorkeur
fijne kristalsuiker gebruiken, daar
deze zich beter laat verdelen.
Een aardig effect krijgt men door
de schroten nu eens niet in de lengte
aan te brengen, maar horizontaal. In
dat geval moet aan de zijkanten wel
een tijdelijke lat worden gespijkerd
om de wandplaten allemaal mooi
gelijk onder elkaar te krijgen. Nadat
de schroten zijn aangebracht, kan
de lat weer worden verwijderd.
Werkt men met schroten in de leng
te, dan komt eerst aan de onderkant
van de wand zo’n noodlat om het
gelijk betimmeren te vergemakkelij
ken. Datzelfde hulpmiddel bewijst
Rondom, matig geschikt is het ras
Jonkheer van Tets. De smaak en het
aroma van dit laatste ras is uitste
kend, de consistentie is echter
slecht. Bij verwerking in gerechten
zal hiervan echter weinig last onder
vonden worden. Zwarte bessen: ge
schikt zijn de rassen Roodknop en
Wellington. Zwarte bessen hebben
na het diepvriezen een uitstekende
smaak, aroma en consistentie. De
bessen wassen en van de steeltjes
rissen en met of zonder suiker
diepvriezen.
diepvriezen
recept.
Hier kunnen het best dubbele net-
meloenen of ananasmeloenen voor
gebruikt worden. Voor hele meloe
nen maakt men bij het steeleinde
een cirkelvormig kapje met een
doorsnede van ongeveer 10 cm. Met
een lepel de zaadstrengen en de pit
ten uit de vrucht nemen. De holte
met water uitspoelen, laten uitlek
ken en de vrucht van binnen met
fijne kristalsuiker bestrooien. Het
kapje op de vrucht plaatsen en het
geheel goed verpakken in diepvries-
kwaliteit-aluminiumfolie,
diepvrieskwaliteit-cellofaan.
Is de houten wandbekleding aan
gebracht, dan zal men aan de kanten
afwerkingslijsten moeten aanbren
gen. Om de badkamer niet al te zeer
in een doos te laten veranderen, is
het wellicht aan te bevelen de lijsten
om de deur, het raam, alsmede pla
fond en vloerplinten te voorzien van
een verflaag, nadat het hout vanzelf
sprekend eerst in de grondverf is
gezet en eventueel met waterproof-
schuurpapier is afgeschuurd. De
kleur kan overeenkomen met die
van het sanitair in de badkamer.
Wandschrootjes kunnen in diverse
tinten geïmpregneerd worden, van
Kies hiervoor de meikers. De mo
rel is goed bruikbaar, maar erg
zuur. De kersen wassen, de steeltjes
eraf halen en eventueel ontpitten.
De vruchten met of zonder suiker
Haal dan de glazen uit de ketel en
zet ze afgedekt met een schone
droogdoek op een plank weg, op een
tochtvrij plekje. De klemmen moe
ten erop blijven zitten en pas wan
neer de inhoud volledig is afgekoeld,
mogen ze eraf gehaald worden. Elk
glas wordt voorzien van een etiket
met datum en inhoud. Controleer in
de eerste week elke dag de inmaak.
Zet de glazen niet in daglicht, want
de inhoud verkleurt snel. Houdt ook
sterk geurende produkten zoals
uien, knoflook e.d. uit de buurt.
king is tenslotte een heerlijk
etentje voor twee. Over de afwas
later, kan pas weer getwist wor
den. Probeert u het maar eens.
aaa
„Koude snacks voor iedereen"
is verschenen bij Elsevier Neder
land. Het werd vervaardigd door
Jan Hoogeveen en Kwee Siok
Lan. Het is zeer bruikbaar, alleen
is het jammer, dat er op nogal
nadrukkelijke wijze reclame
wordt gemaakt voor kant-en-kla-
re salades van één bepaald merk.
Dat ontkracht de originaliteit
en de vindingrijkheid van de sa
menstellers sterk. Bovendien
zijn de salades van dat merk bij
lange na niet in alle steden en
dorpen van ons land te koop.
Enfin, bekijkt u het zelf maar
eens.
Bij jam, marmelade, gelei en limo
nadesiroop van eigen fruit heeft sui
ker een conserverende werking. De
ze produkten kunnen, als ze voor
minstens 62 procent uit suiker be
staan, niet meer bederven door
schimmel of gisting. Nu zijn er uiter
aard veel verschillen in vruchten
wat betreft het suiker- en pectinege-
halte. Pectine zorgt voor het gelei-
achtig-worden van jam. Vruchten
die weinig pectine bevatten, zoals
aardbeien, frambozen, kersen, per
ziken, tomaten en rabarber moeten
tot de helft worden ingekookt. Bos
bessen, bramen, druiven en rijpe
kruisbessen bevatten vrij veel pecti
ne en die kunnen tot driekwart van
de oorspronkelijke hoeveelheid
worden ingekookt. Heel kort inge
kookt worden aalbessen, pruimen,
appelen en onrijpe kruisbessen. Bij
de drogist kan men pectineprepa-
raat kopen, maar bedenk wel dat dit
geen conserveringsmiddel is. Het is
alleen bestemd om de jam geleiig te
maken. Ook hierbij geldt dat met
schone potten gewerkt moet wor
den, die tevoren met heet sodawater
zijn afgespoeld.
Meloen in blokjes of schijven: de
meloen in parten snijden. De zaad
strengen en de pitten er uithalen en
de stukken schillen. De parten in
blokjes of schijfjes snijden en deze
met of zonder suiker diepvriezen
volgens algemeen recept.
Zoals overigens ook bij andere
wandbekledingen in badkamers het
geval is, moeten de naden tussen
badkuip, douchebak en wastafel
waterdicht worden gemaakt met si
liconenkit. Dat middel is te koop bij
doe-het-zelf-zaken en wordt onder
meer geleverd in handige spuittu-
bes. Laat deze voegkit goed drogen
en controleer het daarna nog op
eventuele openingen. Van belang is
dat overspattend water niet achter
badkuip en doucebak kan komen,
omdat men hier geen controle op
houtrot kan uitoefenen.
Sprang heet Egyptisch vlech
ten officieel. Het is een oude doch
eenvoudige handvaardigheid,
die voor wat het resultaat aan
gaat niet onderdoet voor tech
nieken als weven of macramé.
Het vlechten wordt dóódsimpel
met de vingers gedaan. Draden,
die naast elkaar tussen twee
stokjes zijn gespannen, worden
om elkaar heen gehaald waar
door een patroon ontstaat. De
mogelijkheden en variaties zijn
talrijk, zo blijkt uit twee boekjes
die vrijwel gelijktijdig over dit
onderwerp zijn verschenen. Fen
ny Nijman schreef voor Zomer
en Keuning over Sprang, terwijl
uitgever Cantecleer een boekje
uit het Deens liet vertalen.
Sprang, dat al vierduizend jaar
voor Christus door de vrouwen
in Egypte werd beoefend, is ge
makkelijk te leren. Beide boekjes
geven een uitvoerige beschrij
ving van de vlechttechniek. Fo
to’s verduidelijken de tekst waar
nodig. Fenny Nijman laat niet
alleen de mogelijkheden zien,
maar ook de resultaten. De talrij
ke kleurenfoto’s van werkstuk
ken zijn op zich al een bron van
inspiratie. Haar boek is uitge-
breider en duurder (20,50 gulden)
dan de andere uitgave (12,50), die
als instructiewerk niet voor het
eerste onderdoet. Voor degene
die zich de weeftechnieken eigen
willen maken, is Sprangvlechten
een startpunt bij uitstek.
In feite is de Scandinavische sau
na hier het voorbeeld van: men kent
het principe van die warmgestookte
vertrekjes: je zit er op een houten
bank, te midden van houten wan
den, er branden berkenblokken, je
schept water uit een houten kuip
over gloeiende stenen en in het uiter
ste geval wordt de huid ook nog
gemasseerd door het slaan met ber
kentwijgjes. *Het is duidelijk: terug
naar moeder natuur, en daar hoort
natuurlijk eerlijk ongeverfd hout
bij.
Nu zou het een misverstand zijn
om te denken dat we in de badka
mer gewoon een wandje met
schrootjes zouden betimmeren en
dat daarmee de kous af zou zijn.
Voor wandbekledingen in „natte
ruimten” gelden wel degelijk enkele
maatregelen. We zullen er een aantal
noemen.
Om te beginnen moeten de wan
den eerst met regels worden betim
merd, waarop men later de schroot-
jesplaten bevestigd. Dat is noodza-
kelijk om achter het hout de lucht te
laten circuleren. Bovendien dient bij
de keuze van de houtsoort rekening
te worden gehouden met deze toe
passing. Grenenhout is uitermate
geschikt voor dit doel. Vurenhout
kan ook goed worden verwerkt,
maar voor beide soorten geldt dat
men het goed moet bewerken met
een impregneermiddel op lijnolieba-
sis, zoals Bondex, waardoor rotting
en schimmelvorming worden voor
komen.
Pruimen kunnen worden diepge
vroren. Pasteuriseren geeft echter
zeker een even goede smaak. Het
meest in aanmerking komende ras
is Reine Victoria. De overige rassen
kunnen het beste als moes worden
diepgevroren. Een gave, geëmail
leerde of plastic teil of een emmer
met water waaraan per liter 2 g
ascorbinezuur of citroenzuur is toe
gevoegd, klaarzetten. De pruimen
wassen, halveren, schillen en ont
pitten.
Hiervan zijn de meest geschikte
rassen Rode Radboud, Schonemann
en Mailing Promise. De frambozen
voorzichtig wassen in ruim water,
de kelk en de pit er uithalen. Met of
zonder suiker of suikeroplossing
diepvriezen volgens algemeen
recept.