Begin weigert met Palestijnen te onderhandelen
over politieke koerswijziging
BEGRAFENIS MAKARIOS
zeer noodzakelijk
Mevrouw Ponto
Britse regering trotseert
van IRA
AMIN KRIJGT AMBASSADE
IN KOPENHAGEN
gevlucht
dreigementen
V akantiespreiding
Tegenstrijdige uitspraken PLO
op korte termijn
buitenlands qelcl]
ft
Hf
AGE BIJKAART
Internationale arbeidsorganisatie ILO:
HISTORISCH
Staatsbezoek koningin Elizabeth aan Ulster gaat door
TIJDBOM
3
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 7
AUGUSTUS
DINSDAG 9
2
door Nico Scheepmaker
de
en
;koe
Geen uitstel
In helicopter
i
(Van onze redactie buitenland)
PLAINS. De Amerikaanse president Jimmy Carter heeft gisteren
in Plains nogmaals gezegd langs indirecte weg te hebben vernomen dat
de Palestijnen nu bereid zijn het bestaansrecht van de staat Israel te
erkennen. Dit punt was tot dusver de belangrijkste hinderpaal bij de
pogingen de weg voor de vrede in het Midden-Oosten te effenen. „Ik
geloof dat de zaken er nu beter voorstaan dan voorheen”, zei Carter.
Hij onthulde dat de Verenigde Staten indirect contact hebben met de
Palestijnen via Saoedi-Arabië, Syrië, Jordanië en Egypte over het
probleem van de Palestijnse deelname aan de Geneefse vredesbespre
kingen.
roof
ngen
telijke
ebben
geëist,
gezin,
n vier
lingen
levers
*ale
ling
g be-
oege-
door
reven
Coör-
ediet.
ildbe-
;ellin-
ump-
cerle-
ilag
raar-
gang
burg
i ge-
over
erg
jele-
i de
■ere-
irna
n de
die
1 (in
irna
itste
alpi-
rers,
een
neer
De
s, en
g te
voor
(Van onze redacteur in Groot-Brittannië)
LONDEN. Koningin Elizabeth van Engeland is in haar koninklijk
jacht Brittannia onderweg naar haar meest omstreden staatsbezoek
dat zij in haar 25 jaar op de Britse troon heeft afgelegd: Noord-Ierland,
de door burgeroorlog verscheurde Britse provincie. Meer dan 32.000
militairen en politiemannen hebben morgen en donderdag de enerve
rende taak het leven van de Britse vorstin te beschermen. Haar
volgelingen in Noord-Ierland - en dat is de overgrote meerderheid -
hebben festiviteiten en demonstraties georganiseerd, terwijl de min
derheid, voornamelijk bestaande uit Ierse republikeinen, tegendemon-
straties willen houden.
ling
ïurs
>eld
Front tegen Amin
GENÈVE (UPI). Het feit dat
zoveel mensen tegelijk op vakan
tie gaan - dit jaar meer dan ooit -
heeft geleid tot wantoestanden in
toeristische industrie
„bloedbaden” op de grote ver
keerswegen.
tnjfel
K'
BEGIN
CARTER
Als je de politietekenaar aan de hand
van de columns van Age Bijkaart in Het
Parool zou vragen een goedgelijkend por
tret van deze auteur te maken, zou hij
ongetwijfeld met een tekening komen die
een frappante gelijkenis met Willem Fre-
derik Hermans zou vertonen. Voeg daarbij
dat De Bezige Bij binnenkort met een
bundeling van alle columns van Age Bij
kaart op de markt komt (dus ook de zwak
ke afleveringen, die er tussen door zaten),
dan lijdt het weinig twijfel meer dat we
inderdaad met de Grohings-Parijse auteur
te maken hebben.
In zijn column van afgelopen zaterdag
behandelt Age Bijkaart het probleem van
de jonge, althans aankomende schrijvers
die hun produkten aan gerenommeerde
collega’s toe zenden met het verzoek om de
bijgevoegde postzegel te gebruiken voor
het terugsturen van de gedichten of verha
len plus de mening van de geachte collega.
Ik ken dat probleem in beperkte mate, en
beken nu met enige deemoed dat ik nog
steeds een paar van dergelijke verzoeken
in de la heb liggen, die ik nog steeds niet
beantwoord heb. Niet uit onwil, maar
deels uit gebrek aan tijd, deels ook omdat
het zo’n moeilijke klus is die je als een
baanveger voor je uit blijft schuiven zo
lang er nog andere dingen wachten die ook
gedaan moeten worden. Meestal is het
helemaal niet zo slecht wat je toegestuurd
krijgt, maar meestal ook niet bijzonder
genoeg om meteen al te publiceren. Veel
eerste werken van later beroemde auteurs
waren het aankijken ook niet waard, maar
moesten toch geschreven worden om de
weg vrij te maken voor de goede dingen
die zij later zouden schrijven.
En Age Bijkaart voegt daar aan toe:
,,’t Hierboven staande verhaal is histo
risch. Ik vermeld geen namen, om de
ijverige reclamemaker op andermans kos
ten, niet alsnog te doen slagen in zijn
euvele bedoelingen. Heeft u misschien Het
Parool van 21 mei 1977 bewaard? De daar
in geplaatste kolom van Guus Luyters zal
u ervan overtuigen dat ik niets verzonnen
heb”.
Age Bijkaart oftewel Willem Frederik
Hermans plaatste hiermee dus een soort
tijdbom of booby-trap in zijn kolom: je
hoefde die kolom van Guus Luyters van
tweeëneenhalve maand geleden maar te
achterhalen, of het zwavelzuur begon te
druppelen en zou de bom tot ontploffing
brengen. Ik heb dat natuurlijk niet kunnen
laten. Luyters fulmineert tegen een inter
view in de Volkskrant met een bekende
schrijver, waarin deze zegt dat hij van
revolutionair plotseling schrijver werd, en
dat het in de literatuur om de waarheid
gaat, want aan verhaaltjes hebben we
niets. En dan komt het: „Willem Frederik
Hermans ondermijnt in „Onder professo
ren” op grove wijze de waarheid waar het
de joden in de oorlog betreft. Hij behan
delt ze smadelijk en trapt na. Toen ik het
las werd ik er misselijk van”.
Guus Luyters heeft naar aanleiding van
deze uitlatingen „Onder professoren” er
toen nog eens op nagevlooid, maar kon
niets vinden, behalve een passage over de
joodse psychiater Barend, die het vertikt
had zich in de oorlog als jood te laten
registreren, hoewel Dingelam hem dat
aangeraden had. De kritiek sloeg dus ner
gens op, en kon bovendien hooguit op de
ideeën van een romanfiguur slaan! De
geïnterviewde in de Volkskrant was Sal
Santen.
•Idza-
epen.
echt-
•gend
ve de
n bij
meer,
t ver-
i zo’n
rsoor-
l, dat
heb-
iljoen
i buit-
n. Zij
n alle
oeld.
n de
gaan
stel-
ver-
Door de federale recherche*in Wiesba
den is gisteren meegedeeld dat zij zaterdag
met onbekende bestemming is vertrokken.
Naar verluidt zou zij zich in de V.S. be
vinden.
Volgens een krant vertoeft zij bij fami
lieleden in Los Angeles. De recherche
heeft laten weten pas van mevrouw Pon-
to’s vertrek te hebben vernomen toen zij
het land al verlaten had. De Westduitse
wet bevat geen bepalingen onder welke
men in een geval als dit het heengaan van
een belangrijke getuige kan beletten.
Mevrouw Ponto en enige leden van haar
personeel zijn de enigen die de moorde
naars zouden kunnen identificeren.
De Deense dagbladen
hebben heftige kritiek
geleverd op het besluit
van de regering dat als
een bom is ingeslagen in
de Scandinavische lan
den. „Wij willen geen di
plomatieke banden met
Idi Amin die in eigen
land een bloedig schrik
bewind uitoefent en die
(Van onze
redactie buitenland)
Ook onthulde Begin dat Israel de dorpen
van water voorziet en bezig is een pijplei
ding aan te leggen. Voorts heeft Israel
aangeboden scholen op te richten naast
het Goede Hek bij de grens met Libanon.
Niet alleen in Europa, maar ook in ande
re delen van de wereld kan men in de
toeristische industrie wantoestanden en
een amateuristische aanpak waarnemen
zou aarzelèn militair op
te treden tegen landen
die Oegandese ballingen
herbergen die tegen zijn
bewind samerispannen.
operaties uitvoert op Libanees grondge
bied. Hierbij steunt Israel de christelijke
minderheid in hun strijd tegen de Palestij
nen in Zuid-Libanon.
Het is voor het eerst dat Israel officieel
toegeeft betrokken te zijn bij de strijd in
die tot een steeds grotere behoefte aan
ruimte leiden. In West-Europa, aldus Ba-
roncini, is het verzadigingspunt bij de va-
kantiecentra in het hoogseizoen al bereikt
of zelfs overschreden. Zou de huidige ont
wikkeling zich voortzetten dan is er waar
schijnlijk nog voor 1980 een extra recrea
tieruimte nodig die zo groot is als de helft
van Zwitserland.
Baroncini meent dat vakantiespreiding
op korte termijn dringend nóodzakelijk is
evenals het vaststellen van normen tot
behoud van het milieu.
In de gespannen atmosfeer in Noord-
lerland betekent dat vrijwel zeker bloedi
ge onlusten. Bovendien heeft het Ierse
Republikeinse Leger, beter bekend als de
IRA, al wekenlang bedreigingen geuit te
gen de Britse vorstin. Déze terroristische
organisatie heeft de afgelopen weken met
bomexplosies en schietpartijen haar af
keuring geuit over dit koninklijk bezoek.
Dit omdat zij de Britse koningin beschou
wen als het symbool van wat in die kringen
wordt genoemd „de Britse onderdrukking
van het Ierse volk”.
Tijdens het afgelopen weekeinde zijn de
Britse troepen in Noord-Ierland versterkt
met 500 man, waarmee het totaal is geko
men op 15.000 man. Ongeveer een kwart
van de totale Britse landmacht. Hoewel de
IRA geen rechtstreekse bedreigingen te
gen het leven van koningin Elizabeth heeft
gedaan, is wel duidelijk geworden dat deze
illegale organisatie alles in het werk zal
stellen het koninklijk bezoek te verstoren.
Door de stringente veiligheidsmaatregelen
zal de Noordierse bevolking de Britse vor
stin nauwelijks of niet te zien krijgen.
Vanaf haar jacht zal zij per helicopter
naar het vasteland worden overgevlogen,
om in een kasteeel, ver verwijderd van de
gebruikelijke moeilijkheden, de diverse
Libanon. Begin spreekt vandaag Vance,
die al negen dagen op rondreis is door het
Midden-Oosten. Hij heeft besprekingen
gevoerd met de staatshoofden van Egypte,
Syrië, Jordanië, Libanon en Saoedi-Ara
bië.
hoogwaardigheidsbekleders in het land te
ontvangen.
Vance zal ongetwijfeld de beleidswijzi
ging van de Palestijnen met de Israëlische
regering doorpraten en Israel alsnog be
wegen met de Palestijnen om de tafel te
gaan zitten in Genève. Vance blijft twee
dagen in Israel.
speriode. Op de foto: een vrouw barst in
tranen uit bij het zien van de lijkkist
buiten de kerk.
US dollar: 2.37—2.47
Brits pond: 4.144.44
Belg, franc: 6.747.04
Duitse mark: 104.25107.25
Lire: 26.25—29.25
Escudo: 5.406.90
Can. dollar: 2.232.33
Franse franc: 48.5051.50
Zwitserse franc: 100.00103.00
Zweedse kroon: 54.2557.25
Noorse kroon: 44.7547.75
Deense kroon: 39.5042.50
Oost, schilling: 14.8115.11
Peseta: 2.753.05
Gr. drachme: 6.207.45
Finse mark: 59.0062.00
Joeg, dinar: 12.0014.25
het samenvalt met twee belangrijke en
omstreden data op de Noordierse agenda.
Vandaag is het precies zes jaar geleden dat
de Britten internering invoerden in Noord-
Ierland, het zonder vorm van proces voor
onbepaalde tijd opsluiten van mensen die
van terroristische activiteiten werden ver
dacht. Deze omstreden maatregel werd
drie jaar later weer ingetrokken, maar de
gevoelens hieromtrent in Noord-Ierland
zijn nog steeds zeer gespannen.
;eval
de te
inois
iling.
n het
een
een
nzit-
wer-
was
niet
in de
BONN (ANP). Mevrouw Ines Ponto,
de echtgenote van de vermoorde bankier
Jürgen Ponto en een van de voornaamste
getuigen van het misdrijf, heeft West-
Duitsland verlaten omdat zij vreest het
volgend slachtoffer te worden van de ter
roristen.
giste-
l één
ran-
•s- en
AMSTERDAM (ANP). Advieskoersen
voor buitenlands bankpapier:
Age Bijkaart vertelt verder dat „een
mijner beste vrienden” (en dat is dan W. F.
Hermans) een aantal jaren geleden een
bedankbriefje had geschreven met een
hartelijk aanmoedigend woord nadat hij
van een hem totaal onbekende auteur een
werkje vol droeve jeugdherinneringen ten
geschenke had gekregen. Die onbekende
schrijver schreef hem prompt terug dat hij
zijn uitgever wilde voorstellen het welwil
lende briefje te publiceren in een adver
tentie, maar daar voelde Bijkaarts vriend
niet zoveel voor. Dat zou hem echter inge
peperd worden door de debutant. Ik ci
teer: „Niet lang daarna spuide hij zijn
wrok: de Grote Meester was een fascist,
een racist, een reactionair, een leugenaar,
een antisemiet, een man die romans
schreef om door de Duitsers vervolgde
joden een trap achterna te geven, enzo
voorts, enzovoorts”.
Dit is gisteren meegedeeld door Gian-
Luigi Baroncini, hoofd van de afdeling
hotelwezen en toerisme van de internatio
nale arbeidsorganisatie (ILO). De toestand
zal nog erger worden als de regeringen
niet snel overgaan tot vakantiespreiding.
Geschat is, aldus Baroncini, dat er dit jaar
in de hele wereld 230 miljoen mensen in
het buitenland met vakantie zullen gaan
ofwel 10 percent meer dan in 1976.
Nóg eens 900 miljoen zullen in hun eigen
land vakantie houden. Volgens Baroncini
onderstreept de maar steeds aanhoudende
„hausse” in het toeristische verkeer de
noodzaak van vakantiespreiding; dit om
de vele dodelijke verkeersongelukken op
de wegen en de verwoesting van het land-
schap te helpen voorkomen.
Palestijnse volk”. Dit zou, verklaarde men,
de Palestijnen in de gelegenheid stellen
akkoord te gaan met deelname aan de
conferentie in Genève. Overigens, zo werd
opgemerkt, is dit standpunt van de PLO
niet nieuw. Het zou reeds van begin dit
jaar dateren.
President Carter zei verder in zijn ge
sprek met journalisten in zijn geboorte
plaats Plains: „Als de Palestijnen zouden
zeggen: we erkennen 242 in haar geheel,
maar we vinden dat de Palestijnen een
andere status hebben dan alleen maar die
van vluchtelingen (waarover de resolutie
spreekt), dan is dat wat ons betreft okay”.
Gevraagd naar de kansen voor een
nieuwe ronde van de Geneefse vredescon
ferentie in oktober, zei Carter: „Die zijn
i ongeveer nog dezelfde. Het grootste obsta
kel is of de Palestijnen zullen meedoen.
Ons standpunt is nog steeds dat we geen
j rechtstreeks overleg met de Palestijnen
voeren zolang zij Israels bestaansrecht
niet erkennen”.
1 col-
jp de
■uien,
rordt
ielex-
eder-
liefst
aar is
lende
eens
inisa-
iljard
izich i
i jaar
Zonder ernaar te verwijzen, verklaarde
de Israëlische premier Begin gisteren in
het parlement nogmaals dat Israel niet van
plan is om met de PLO, de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie, over vrede in het
Midden-Oosten te praten. „We kunnen niet
met hen om te tafel gaan zitten om te
onderhandelen over onze eigen uitroei
ing”, aldus premier Begin. In zijn toe
spraak verweet Begin de PLO een organi
satie te zijn die „streeft naar volksmoord”.
Een woordvoerder van de PLO in Bei
roet ontkende echter dat de organisatie
een belangrijke politieke koerswijziging
heeft gemaakt. „We zijn niet bereid ons
standpunt inzake 242 te veranderen en wij
zijn niet bereid Israel te erkennen”, aldus
de woordvoerder, hoofd van het Verenig
de Informatiebureau van de PLO. Hij be
schuldigde de VS ervan de PLO te willen
I isoleren en haar deelneming aan de Ge-
noofeA HoerïT'olrin a tc* v.nnrVnmpr
ievig
t een
van
NICOSIA (ANP). Tienduizenden
Grieks-Cyprioten en officiële gasten
onder wie staatssecretaris Kooijmans van
Buitenlandse Zaken hebben gisteren de
begrafenis van president/aartsbisschop
Makarios bijgewoond. De plechtigheden
waren begonnen met een rouwdienst in de
Grieks-orthodoxe kerk van Maria-Bood-
schap in de Cyprische hoofdstad. Het stof
felijk overschot van Makarios werd later
van Nicosia overgebracht naar een plek
hoog in de bergen van Troodos, door Ma
karios zelf uitgekozen tijdens zijn ambt-
Politie verwondt
drie Afrikanen
JOHANNESBURG (Reuter). Giste
ren zijn in de zwarte woongemeenschap
Soweto bij Johannesburg drie Afrikanen
gewond door schoten van de politie. Er
werden er volgens haar mededeling 12
mensen gearresteerd. Na een rustig week
einde greep de politie gisterochtend in
toen jeugdige Afrikanen bij de vakschool
in Dube in het midden van Soweto scholie
ren verhinderden de school in te gaan. De
politie vuurde drie schoten af waarbij drie
Afrikanen werden gewond.
In Loesaka zijn tegen
standers van Amin die er
in zijn geslaagd naar het
buitenland te vluchten in
het geheim bijeengeko
men om een front op te
richten tegen het regime
van Amin. Doel is, zo be
richtte het dagblad Stan
dard uit Nairobi, de val
van Amin te bevorderen.
De besprekingen in Loe
saka, waaraan Oegande
se ballingen uit de VS,
Engeland en Zambia
deelnemen, zouden tot
vandaag duren. Onder
hen zijn voormalige am
bassadeurs en ministers,
zoals Paul Mwanga en
Semei Nyamzi. Beiden
zijn naar Engeland ge
vlucht. De besprekingen
worden in het geheim ge
houden omdat Amin ge
dreigd heeft dat hij niet
maling heeft aan men
senrechten”, aldus de
Deense bladen.
Een andere belangrijke verklaring
kwam van premier Begin. Aan de voor
avond van het bezoek van minister van
Buitenlandse Zaken Vance, onthulde Be
gin gisteren dat Israel militaire hulp ver
leent aan de christenen in Liba .on in hun
strijd tegen de Palestijnen. „Wij helpen ze
militair. Dat is geen geheim en moet ook
geen geheim zijn. De publieke opinie in de
VS en in de christelijke wereld behoren dit
te weten. Zonder onze militaire steun zou
de christelijke minderheid reeds lang vol
ledig zijn uitgeroeid. Wanneer de christe
lijke dorpen onder vuur worden genomen,
schieten wij terug en dan wordt het rustig.
Ook .in de toekomst zullen we hulp blijven
verlenen”, verklaarde Begin.
Het is voor het eerst dat koningin Eliza
beth per helicopter zal reizen. Helicopters
worden normaal gesproken te gevaarlijk
geacht voor leden van de Britse koninklij
ke familie. Maar het gevaar is dit keer
afgewogen tegen de risico’s van het reizen
per vliegtuig of auto in Noord-Ierland. De
helicopter is een tweemotorige machine
van de Britse marine, die kennelijk net
veilig genoeg wordt geacht voor de
koninklijke „lading”.
Politie- en legerleiding zijn al maanden
bezig met de voorbereidingen voor dit
staatsbezoek, dat een onderdeel vormt van
het reisprogramma door het gehele land in
verband met het 25-jarig regeringsjubi
leum van de Britse vorstin. Om hun zorgen
nog te vergroten, stond koningin Elizabeth
erop dat haar beide jongste zoons, respec
tievelijk 17 en 13 jaar oud, mee moesten op
deze omstreden reis. Anti-monarchistische
kringen in Noord-Ierland noemen het ko
ninklijk bezoek een „provocatie”, omdat
KOPENHAGEN.
Denemarken heeft na
lang aarzelen Oeganda
toestemming gegeven
een diplomatieke verte
genwoordiging te ope
nen in Kopenhagen. De
nieuwe ambassadeur
heet James Baga, een
naam die nog niet eerder
is gehoord bij het diplo
matieke korps. Hij heeft
van Idi Amin de op
dracht gekregen om de
„goede naam van Oegan
da in de Scandinavische
landen te beschermen”.
Maar, zo zei Begin, ze durven niet al hun
kinderen tegelijk in een autobus daarheen
te vervoeren. Het is al lang bekend dat
Israel militair betrokken is bij de gevech
ten in Libanon en al zo’n half jaar militaire
In de afgelopen jaren hebben republi
keinse terroristen, die onafhankelijkheid
van Engeland willen en hereniging met de
Republiek Ierland, deze dag gebruikt voor
bloedige represailles. Vrijdag 12 augustus
is de grote dag voor de protestantse meer
derheid in Noord-Ierland. Zij herdenken
dan hun zogenaamde „Battle of the Boy
ne”, een drie eeuwen oude veldslag die de
protestantse Britten voorgoed aan de
macht bracht in het roomskatholieke Ier
land. Die herdenking gaat ook gepaard
met massale optochten en festiviteiten, die
door de roomskatholieke minderheid in
i Ulster niet worden geapprecieerd.
De Britse regering heeft geweigerd het
staatsbezoek van de koningin af te zeggen
of uit te stellen, omdat dat een enorme
overwinning voor de IRA zou zijn op het
gebied van de propaganda. De risico’s zijn
enorm, maar als Groot-Brittannië inder
daad meent wat haar officiële beleid is -
Ulster is een integraal onderdeel van het
koninkrijk - dan is er geen andere uitweg
dan de vorstin van geheel Groot-Brittan
nië ter gelegenheid van haar troonjubi-
leum een bezoek aan' het geteisterde
Noord-Ierland te laten brengen.
Radio Oeganda heeft
gisteren gezegd dat een
aantal nieuwe militaire
vliegtuigen uit de Sovjet
unie in Oeganda is aan
gekomen en dat presi
dent Amin op het
vliegveld van Entebbe
zijn blijdschap daarover
heeft laten blijken. Hij
noemde het een voor
beeld van samenwerking
met de Sovjet-Unie dat
de bestaande betrekkin
gen tussen beide landen
versterkt. Oeganda heeft
al Mig-17 en Mig-21
straaljagers. Op het
vliegveld zei Amin tegen
officieren dat zij bereid
moeten zijn voor een „on
mogelijke zelfmoordmis-
sie” in de nabije toe
komst, aldus radio
Oeganda.
neefse bespreking te voorkomen.
Maar de PLO in Cairo bevestigde wel de
koerswijziging. De PLO is bereid de reso
lutie te erkennen als de tekst melding zou
maken van de „nationale rechten van het
ende
