FNV voorstander
VOOR ELK HUIS UITZICHT OP OPEN WATER
bebouwing van
de Velserbroek
life"-'
De Amro Bank is er voor alle spaarders.
■z
Echt vastzetten.
Niet vastzetten.
Vastzetten en
toch aan
kunnen komen.
Geasfalteerd
Uithoorn
Snelle beslissing
Tijdsduur
Grondprijs
■M
i
1
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT. De Nederlandse
Spoorwegen hebben ernstige be
zwaren tegen de bouw van een
„NORON-stad’ in de Haarlem
mermeer. De in de Nota Ruimte
lijke Ontwikkelingen in Noord-
Holland (NORON) voorgestelde
stedelijke ontwikkeling tussen
Haarlem en Hoofddorp zal alleen
nog maar meer autoverkeer op
roepen. En dat willen Gedeputeer
de Staten nu juist voorkomen.
Want de voorgenomen stad ligt
volkomen verkeerd ten opzichte
van de spoorlijnen. De NS schrij
ven dat in een rapport „NORON
en spoorwegen”, een reactie van
de NS op de NORON.
Dat is voor de spaarder die
de allerhoogste rente wil.
Maar dan ook voor lief
neemt dat z’n geld langere
tijd vastligt. Amro’s Vaste
Looptijd Rekeningen
bijvoorbeeld gaan van 2 tot
6 jaar vast. En de rente
varieert dan van 7 tot
Ofwel sparen en snel aan je
spaargeld kunnen komen.
Daar heef t de Amro Bank een
Rente Spaarrekening voor,
of het bekende Spaarboekje.
Dat is simpel, overzichtelijk
en heel flexibel. En u krijgt
een rente van y|O/
*t/Ó
Dat is sparen voor een hoge
rente, maar in noodgevallen
er toch aan kunnen komen.
Daar heef t de Amro z’n Plus-
rekeningen voor. Alleen als.u
opneemt betaalt u 1 of 2‘\>
opnamekosten over het
opgenomen bedrag J:n anders
zijn ze goed voor maar liefst
6 of JO/
DEN HAAG. „Iedereen moet vanuit zijn huis een vrij uitzicht op
zee krijgen. In iedere straat moet de zee als het ware beleefd kunnen
worden”. Van deze gedachte zijn twee Haagse gemeenteraadsleden, ir.
J. J. Caedèl (waterbouwkundig ingenieur) en J. J. ten Velden (plano
loog), uitgegaan bij hun ontwerp voor de bouw van een dorp met
achtduizend woningen in zee voor de kust van Den Haag.
sit
-
IJMOND
A
Plan voor dorp m zee
sntelij-
week
>or 74
is aan-
De NS vinden het teleurstellend dat een
gunstige ligging ten opzichte van het open
baar vervoer in de uiteindelijke keuze van
de bouwplaats volledig ondergeschikt is
gemaakt aan andere selectie-criteria. En
dat, terwijl de belangen van het openbaar
vervoer hoge ogen gooiden in de lijst van
selectiecriteria. Een beleid, dat gericht is
op bevordering van het openbaar vervoer
moet onder gegeven omstandigheden in de
Het moeten volgens de ontwerpers be
taalbare woningen worden. „Je zou kun
nen denken aan een verhouding van 40
procent woningwetwoningen, 40 procent
premiewoningen en 20 procent vrije-sec-
torbouw. De huur voor woningwetwonin
gen ligt momenteel op 250 tot 300 gulden.
De premiewoningen zouden mogelijk een
koopprijs kunnen krijgen van zo’n 120.000
gulden”, aldus planoloog Ten Velden.
stadsvernieuwingsgronden dan ben je ook
veel geld kwijt”.
De beide PvdA-raadsleden zijn in hun
ontwerp, dat dit weekeinde aan de fractie
is aangeboden en ter kennisname aan de
andere raadsleden is gestuurd, tegemoet
gekomen aan een aantal "bezwaren tegen
een eerder door de projectontwikkelings
maatschappij Polyzathe ingediend soort
gelijk plan. „Een groot bezwaar tegen het
plan-Polyzathe is dat daarbij een particu
liere belegger bepaalt welke woningen er
gebouwd worden. Daar zijn dus die huizen
waar blijkens marktverkenningen winst
op gemaakt kan worden”, aldus de heer
Ten Velden.
Hij vindt, evenals zijn fractiegenoot Car-
dèl, dat de gemeente het dorp in zee moet
ontwikkelen. Voor de uitvoering van het
plan denken de opstellers aan inschake
ling van rijkswaterstaat. „Er zal een bouw-
drie wegen genoemd (inclusief nieuwe we
gen door Haarlem) die nog moeten worden
aangelegd, aldus de NS. En omdat steeds
maar meer wegen geen oplossing bieden,
uitnodigen tot autogebruik en autoaan-
schaf, en tenslotte toch weer verstopt ko
men te zitten, vrezen de NS op den duur
lange reistijden door verkeersopstop
pingen.
In het rapport wordt gesteld, dat de
NORON-stad tussen Haarlem en Hoofd
dorp de druk op Zuid-Kennemerland zal
vergroten. De plannen van GS zijn daarom
Ook in strijd met het karakter van de
aanwijzing van minister Gruijters op het
streekplan Zuid-Kennemerland. De minis
ter liet uit het streekplan een aantal wegen
schrappen (onder meer een derde weg
naar Zandvoort) om te voorkomen dat het
duingebied te ernstig zou lijden van het
autoverkeer. De 15.000 woningen, die tus
sen Haarlem en Hoofddorp moeten ko
men, zullen worden betrokken door gezin-
nen, die af en toe ook naar de duinen, de
bossen en het strand zullen tijgen. De
fietsaf stand tussen NORON-stad en Zand
voort zal echter voor velen te groot zijn en
openbaar vervoer op vrije baan is niet
aanwezig. Dus zal men in groten getale de
auto pakken. Wanneer men de verkeers-
consequenties van de NORON-stad niet
wil laten neerkomen op de hoofden van de
inwoners van Zuid-Kennemerland, dan
lijkt het vrijwel onontkoombaar alsnog de
wegen aan te leggen, die onlangs door de
minister zijn geschrapt, aldus het NS-com-
mentaar.
De Haagse planoloog, werkzaam als ste-
debouwkundig onderzoeker bij het minis
terie van ruimtelijke ordening, vindt dat er
niet te lang gewacht moet worden met een
beslissing over het bouwen van de filter
dam en het dorp in zee.
„Het materieel, zoals de werkschepen
voor het storten van de blokken, en de
technische know-how is nog grotendeels
aanwezig in verband met de recente vol
tooiing van de nieuwe havenmond in Hoek
van Holland. Ook opgelegd materiaal van
de Deltawerken is nog beschikbaar. Maar
er zijn plannen om dit naar het buitenland
te verkopen. Vandaar dat er niet te lang
Dit voorbeeld van de filterdam voor de
Maasvlakte staat de ontwerpers van het
plan voor een dorp in zee bij Den Haag
voor ogen. Achter de stevige 20-tons be
tonblokken ontstaat een kalm water met
een breed strand, zoals op de foto’s te zien
is.
narkt
’0 kis-
jauw;
ijting;
0 kis-
eilbot
16,91-
klein-
11,11-
0.
witte
baars
1 met
griet
Ijauw
5; ka-
jf 94-
twee
s vier
94-69;
rij ting
ikreel
schar
haai
•0.
plan moeten komen waarin onder meer
vertegenwoordigers van woningbouwver
enigingen en stedebouwkundigen moeten
gaan praten over de vormgeving van het
dorp in zee. Dat moet dan gebeuren in
overeenstemming met een door de raad
vast te stellen programma van eisen.
Om het dorp te kunnen bouwen zal de
kust bij Den Haag een heel ander aanzien
moeten krijgen. In het plan van de beide
raadsleden wordt uitgegaan van de aanleg
van een zogenaamde filterdam. Deze zee
wering wordt opgebouwd uit diverse lagen
steenachtige materialen van grond tot
zware stortsteen en afgedekt met een dub
bele laag 20-tons betonblokken. Het tracé
van de dam heeft uit esthetisch oogpunt
een gebogen vorm gekregen. „Het zal be
slist geen zichtbare hinderpaal zijn voor
strandbezoekers”, aldus planoloog Ten
Velden.
„De filterdam zal zorgen voor het ont
staan van een strand aan ondiep water, te
vergelijken met een lagune, en voor onge
veer 240 hectare grond. Daarvan is in het
plan zo’n 150 hectare bestemd voor de
bouw van ruim achtduizend woningen.
Verder komt er nog vijftien hectare vrij
voor industrievestiging. Gezien de heer-
worden gebouwd. Duizend woningen zou
den kunnen worden gebouwd ten zuid
oosten van het station Heemstede-Aerden-
hout. Tussen de bebouwing van Sant-
poort-Zuid en Rijksweg 9 is volgens de NS
een bouwterrein in te richten voor even
eens duizend woningen. En tenminste 1500
woningen zouden nog kunnen worden ge
bouwd ten zuiden van het station Driehuis
in de gemeente Velsen.
In de Bovenkerkerpolder, tussen Am
stelveen en Uithoorn (een van de mogelijk
heden, die minister Gruijters in zijn her
ziene verstedelijkingsnota geeft) is volgens
de NS nog plaats voor 7.500 woningen.
Deze bouwplaats zou een verdubbeling
betekenen van de gemeente Uithoorn. Een
groot Uithoorn is uitstekend te voorzien
van openbaar railvervoer. De spoorlijn
Amstelveen—Uithoorn ligt er al, en hoeft
alleen maar opnieuw in gebruik te worden
genomen. Deze bouwplaats is ook beter
wat betreft de woonwerk-relatie met
Schiphol, dan de bouwplaats in de Haar
lemmermeer. De helft van de arbeids
plaatsen is namelijk op Schiphol-Oost, en
daarvoor kan de railverbinding Buitenvel-
dertAmstelveenBovenkerkUithoorn
van nut zijn.
De NS stemmen tenslotte in met de door
GS voorgestelde bouwplaats ten zuiden
van het station Uitgeest. Een bouwplaats
Uitgeest-Zuid verdient volgens de NS de
voorkeur boven een bouwplaats Groot-
Limmen.
De NS vrezen dat het hele gebied van
Haarlem tot aan Uithoorn toe gaat dicht
groeien met huizen, als de NORON-stad op
de voorgestelde plaats wordt verwezen
lijkt. Gebieden, die nu als groene buffer
worden opengehouden, moeten straks
worden geasfalteerd om het autoverkeer
uit de NORON-stad op te kunnen vangen,
zo vrezen de NS.
In plaats van de NORON-stad kan er
beter worden gebouwd in Zuid-Kennemer
land zelf en de Bovenkerkerpolder tussen
Amstelveen en Uithoorn.
Volgens het NS rapport is er in Zuid-
Kennemerland nog ruimte voor de bouw
van 5.500 woningen aansluitend aan het
railvervoer. De NS denken daarbij aan
openstelling van stations Haarlem-Oost en
Haarlem-Zuid ter hoogte van de Wester-
gracht. Haltes daar zouden rendabel kun
nen worden, daar woningbouw in de Zui-
derpolder en bebouwing van de sportter
reinen langs het spoorwegemplacement en
direkt ten westen van de westelijke rand
weg tegen het Ramplaankwartier aan.
Binnen het bereik van deze mogelijke
nieuwe Haarlemse stations zouden in bei
de gevallen duizend woningen kunnen
met het nemen van een beslissing gewacht
mag worden”.
Voor het ontwerp van de dam kunnen
uitvoerige waterloopkundige studies ge
bruikt worden die zijn gedaan ten behoeve
van de bouw van de nieuwe Scheveningse
havenmond en die in Hoek van Holland.
Hoe het strand achter de dam er zal gaan
uitzien, kan volgens de opstellers van het
plan nu al bekeken worden. „Daarvoor
hoeft men alleen maar naar Hoek van
Holland of naar de Maasvlakte te gaan”.
Op grond van bovengenoemde studies
komén de twee raadsleden tot de conclusie
dat er geen onaanvaardbare invloed van
het project is te verwachten op het kust-
evenwicht en odk niet op de mond van de
buitenhaven. Wel zullen de koppen van de
havenhoofden vermoedelijk moeten wor
den verzwaard.
Wanneer er met uitvoering van het plan
kan worden begonnen, hangt onder meer
af van het tempo waarmee het project in
de gemeenteraad zal worden behandeld.
„Een heel voorzichtige schatting leert dat
hiermee wel een jaar zal heengaan”, aldus
planoloog Ten Velden. Of de raad er dan
mee akkoord zal gaan, is nog maar de
vraag. „Voor wat mijn eigen fractie be
treft, kan ik alleen maar zeggen dat dit
ontwerp tegemoet komt aan de bezwaren
tegen het Polyzathe-plan. Maar of iedereen
met dit plan mee zal gaan, is nog de vraag.
Bij de uitspraak die de raad onlangs heeft
gedaan over bouwen in zee - waar men het
in principe mee eens was - heeft een aantal
PvdA’ers tegengestemd omdat ze vinden
dat je de kustlijn niet mag verstoren. Maar
zij vergeten dat wanneer het om kustver
dediging gaat, je die lijn soms ook aantast.
En die filterdam is ook tegelijk een zeewe
ring”.
Verbetering van de zeewering van dat
kustgedeelte waar volgens het plan de
1730,-
1744 -
345 -
0 van
in 601
i 128 -
198 -
- 050;
1.010
419kg
>42 kg
Hoze-
[arder
)0 van
'o taal:
A 20
IJM
10.900;
0; WR
0; KW
0; KW
5.800;
(V 152
0; KW
11.300;
iV 226
(Van een onzer verslaggevers)
IJMUIDEN. De Federatie Nederland
se Vakverenigingen (FNV) afdeling IJ-
muiden heeft zich achter het standpunt
van de gemeente Velsen geplaatst, dat de
Velserbroekpolder moet worden be
bouwd. Het FNV heeft zich over deze
kwestie uitgesproken in een reactie op de
Nota Ruimtelijke Ontwikkelingen in
Noord-Holland (NORON). Zoals bekend
wijzen Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland in hun NORON de bebouwing
van de Velserbroekpolder juist van de
hand.
dam moet komen - tussen Kijkduin en de
Scheveningse haven - is bepaald geen
overbodige luxe. Zo is het duin bij het
bekende Zeehospitium inmiddels zover af
gekalfd, dat het gebouw bijna op de rand
van de duinen staat.
Hoewel het bestaande strandgebied in
het ontwerp verloren gaat, zal het totale
oppervlak aan strand gelijk blijven. „Het
oude strand zal pas verdwijnen wanneer
achter de filterdam het nieuwe strand ge
reed is. Dit zal dan een stuk breder zijn
dan het bestaande strand en ook hoger
liggen, zodat de strandtenten 's winters
niet hoeven te worden afgebroken. Ze
staan voldoende hoog, op plus 5 meter
NAP”.
Volgens planoloog Ten Velden is voor
Den Haag uitbreiding in westelijke rich
ting (in zee dus) onontkoombaar. „De over
heid laat ons in de steek. Er bestaat al
geruime tijd een verschil van mening tus
sen het rijk en de provincie over de plaats
waar de nieuwe uitbreiding van Den Haag
(tot 1990 zijn er 20.000 nieuwe woningen
nodig) moet plaatsvinden. Deze onenig
heid zal vermoedelijk met zich meebren
gen dat het nemen van een beslissing lang
zal uitblijven. Daar komt nog bij dat de
omringende gemeenten, op Zoetermeer
na, vinden dat Den Haag zelf zijn wpning-
problemen maar moet opknappen. Dan
kunnen we dus alleen maar de zee ingaan
om huizen te bouwen. Daar komt nog bij'
dat deze betrekkelijk goedkope
nieuwbouw er in de toekomst mogelijk
voor kan zorgen dat er wat meer even
wicht komt tussen de woningprijzen in
Den Haag en de rest van het land. Dat
verschil is nu enorm groot”.
sende windrichting aan de kust moeten het
beslist milieuvriendelijke industrieën zijn.
Gedacht kan worden aan aanvulling en
uitbreiding van het containervervoer. Een
havenbekken kan verder worden aange
wend voor vissersschepen die in Scheve-
ningen markten of verwaaid liggen. Dan
komt tegelijk de Tweede Binnenhaven be
schikbaar voor vergroting van de jachtha
venaccommodatie”, stelt de heer Ten
Velden.
Volgens het FNV moet er daarentegen
dicht bij IJmuiden ruimte komen voor
nieuwbouw. Die ruimte is te vinden in de
Velserbroekpolder. Bebouwing van deze
polder is volgens het FNV noodzakelijk
om het inwonertal van Velsen te stabilise
ren. Die stabilisatie is noodzakelijk wil
Velsen leefbaar blijven, zo meent het FNV.
Het FNV stelt dat het inwonertal van
Velsen is teruggelopen en onstabiel gewor
den als gevolg van de overloop. Het FNV
somt daarvan als nadelen op, dat door het
wegtrekken van de beter gesitueerden, de
groep met de lagere inkomens in Velsen
achter blijft; de inkomsten van de gemeen
te zullen daardoor teruglopen. Dit heeft
weer nadelige gevolgen voor de openbare
voorzieniiigen zoals onderwijs, sport, vere
nigingsleven, middenstand, schouwburg,
zwembaden, hulpverlening aan bejaarden.
Velsen krijgt een eenzijdige sociale struc
tuur, de jonge gezinnen trekken weg, de
bevolking vergrijst. Door de overloop
wordt de inkomende pendel in Velsen nog
vergroot. Bebouwing van de Velserbroek
polder zou volgens het FNV bij deze pro
blematiek soelaas kunnen bieden. Bebou
wing van deze polder is derhalve een socia
le noodzaak, zo meent het FNV. De Velser
broekpolder biedt volgens het FNV goede
mogelijkheden voor directe verbinding
met interlokale wegen- en spoorwegnet.
eerste plaats de bestaande openbaar ver-
voervoorzieningen optimaal benutten.
Nieuwe woon- en werkgebieden moeten
dichtbij de halteplaatsen van de trein wor
den gesitueerd, aldus de NS.
Op grond van ervaringen elders in het
land stellen de NS, dat het treingebruik in
het woon-werkverkeer intensief kan zijn,
als aan enkele voorwaarden is voldaan.
Vooral is daarbij van belang of het voor-
en natransport (de afstand tussen woning
en station en tussen werk en station) kort
is. De NORON-stad kan niet of slechts
tegen hoge kosten aan deze voorwaarde
voldoen. Dit geldt volgens de NS in het
algemeen ook voor attraktief busvervoer.
Omdat het er thans naar uitziet, dat deze
bouwplaats slechts het autovervoer zal be
vorderen, moet hij op grond van het ver
voer saspect worden afgewezen.
Volgens de Nederlandse Spoorwegen
zijn een aantal nadelen van de bouwplaats
in de Haarlemmermeer onvoldoende afge
wogen. Er zijn geen mogelijkheden voor
belangrijk fietsverkeer, er is extra par
keerruimte nódig in de binnensteden van
Haarlem en Amsterdam, er zijn meer
nieuwe wegen nodig. De bewering in de
NORON, dat de nieuwe bouwplaats gun
stig is gelegen ten opzichte van bestaande
en ontworpen hoofdverkeerswegen is be
paald discutabel, zo stellen de NS. De
lokatie is namelijk gelegen aan één twee-
strooks weg. In een adem worden verder
Een ruwe schatting van de aanlegkosten
van het woon- en recreatiegebied komt uit
op ongeveer 240 miljoen gulden. „Dat bete
kent dat we op een grondprijs zitten van
honderd gulden per vierkante meter. Dat
is nog wel een stevige prijs, maar als je
tuinbouwgronden moet verwerven of
(ADVERTENTIE)
Een spaarder kan in
principe drie kanten op:
I co 1 j
NORON-stad in Haarlemmermeer
werkt autogebruik in de hand
5-v
.0° o
