OPKOMEND ANARCHISME IN GRIEKENLAND
ROEPT VRIJ VEEL VERZET OP
Homoseksuelen kunnen zonder meer worden gearresteerd
0
I
4
storin-
Opperwachtmeester: „Ik ben
er zelf als de dood voor...”
99
8
r
Rage
Assistentie
Onthutst
)f
„Omscholing"
Pervers
Spanning
I
I
I
1
I
I
4
I
I
J
Hardnekkige types
^STRENGE BEWAKING VAN HARSKAMP KAN UITBLIJVEN VAN RAMPEN NIET GARANDEREN
I
BINNEN- EN BUITENLAND
(Van een verslaggever)
(Van onze redacteur in Spanje, Peter Hattink)
(Van onze redacteur in
Griekenland, Frans van Hasselt)
ATHENE. De arrestatie in
Griekenland van de Utrechtse
student Jaap van der Laan heeft
ook in Nederland de aandacht ge
vestigd op de ongemakkelijke po
sitie van de anarchisten in dat
land. Van der Laan werd enige
weken geleden, samen met twee
Franse en drie Griekse anarchis
ten, in hechtenis genomen op be
schuldiging van burengerucht en
molestatie van de politie.
Foto’s
MADRID. Bedelaars, protituées, mensen
met een geestelijke afwijking en homoseksue
len worden in Spanje volgens een verouderde
wet nog steeds beschouwd als een potentieel
gevaar voor de maatschappij. Na de laatste
gratieverlening van maart 1977 verblijven nog
ruim 15.000 niet-politieke gevangenen in de
Spaanse cellen. Naast de strafwetten, die door
middel van het opleggen van gevangenisstraf
fen de herhaling van de gepleegde daad
dienen te voorkomen, kent het Spaanse straf-
recht een stelsel van speciale en preventieve
wetten, die het voorkómen van een nog niet
gepleegd delict beogen.
HARSKAMP. Het vakantieseizoen is in volle gang. Reden voor de
Harskampse marechaussee om extra oplettendheid te betrachten. Er
wordt zeer frequent gesurveilleerd, maar een terrein dat 50 a 70
hectaren groot is, kan moeilijk optimaal in de gaten worden gehouden
door de veertien man die de Harskampse brigade telt.
r.:,
"êsï
r-
1«S
"F
(Van een verslaggever)
uiterst gevaarlijke rage
de kogel echt geen bijzonderheid tijdens
niet te overzien geweest. Terwijl de rode
V.
aim,
Afwijkend” gedrag kan in Spanje
nog altijd leiden tot opsluiting
o
lijks terugkerende schadepost van duizen
den guldens.
Het ISK in Harskamp, oefenterrein voor
legeronderdelen uit heel Nederland en
zelfs West-Duitsland, is omgeven door
In opdracht van het bureau veiligheid
van het ISK wordt in een dergelijk geval
wingsvlaggen waren uitgestoken, liepen
de vakantievierders in een levensgevaar-
an-
dere kant van die heuvels werd met scherp
Binnenkort zal deze „Coordinadora” een petitie met
20.000 handtekeningen aan het parlement voorleggen,
waarin wordt verzocht de „Wet van het gevaar en sociale
rehabilitatie” af te schaffen, die nog steeds van toepassing
oefeningen praktisch nooit ongevallen.
Het personeel is uiterst kundig en werkt
met grote zorgvuldigheid. En als er dan
wel iets mis gaat, is dat in bijna alle
gevallen te wijten aan slordigheid van de
man achter het wapen”.
„Nee, het meest bezorgd zijn we als er
niet geoefend wordt. Hoe houden we de
mensen weg van dat gevaarlijke terrein.
Het hele gebied is omgeven met prikkel
draad, om de 200 meter staan waarschu
wingsborden. Maar het blijft een kleinig
heid om er in te komen. En zolang er niets
gebeurt, wil men het gevaar kennelijk niet
onderkennen”.
De wetgeving gaat ervan uit dat homoseksualiteit een
ziekte is, die door een verblijf van drie maanden tot drie
jaar in een van de speciale centra genezen kan worden. De
tijd van de „omscholing” van homosekueel naar hetero
seksueel in de speciale centra is volkomen afhankelijk
van de directeur en het „verplegend” personeel van het
heropvoedingsgesticht. Er bestaat geen enkele juridische
Op grond van deze wet kunnen homoseksuelen en
prostituées zonder meer worden gearresteerd. Het is al
voldoende als de betrokkene in het openbaar toegeeft dat
men homo of prostituee is. Aanleiding van de arrestatie is
juist de openbare manifestatie dat men zo is. De wetgever
interpreteert dit als het uitlokken van een openlijk schan
daal, waardoor de waarden en normen van de maatschap
pij worden aangetast.
is op een groot aantal van de 15.000 sociale delinquenten
die achter tralies zitten.
Deze wet komt voort uit een gesloten maatschappij,
waarin geen ruimte is voor verlichte ideeën en waarin de
mens alleen maar de taak had een produktieve bijdrage te
leveren in de samenleving. Elk sociaal gedrag, dat niet in
overeenstemming is met de heersende waarden en nor
men van deze starre maatschappij, wordt letterlijk in deze
wet omschreven als pervers, afgedwaald of gevaarlijk.
Volgens deze preventieve wet kan men de aspirant-misda-
diger niet straffen; wel kunnen een aantal veiligheids
maatregelen worden getroffen, die de misdadige aanleg
van de betrokkene in speciale centra omvormen, zodat hij
na verloop van tijd weer geschikt is om in de samenleving
te functioneren.
In het binnengebied ligt heel wat onont
ploft oorlogstuig, zoals mortiergranaten.
De meeste blindgangers worden wel ge
ruimd. Maar sommige slaan in het zand,
worden niet meer teruggevonden en pas
veel later door regen en wind blootgelegd.
-„Laatst kwamen hier een man en een
vrouw”, vertelt de plaatsvervangend bri
gadecommandant, „met acht granaten in
een doos. Ik durf die dingen amper aan te
pakken. De explosievenopruimingsdienst
wil ze niet eens vervoeren. Ze worden ter
plaatse onschadelijk gemaakt. Vaak zijn
ze van binnen helemaal doorgeroest. Dan
is een klein tikje voldoende om ze te laten
ontploffen. Ik zou ook de kinderen niet
graag de kost geven die thuis projectielen
hebben liggen. Het is een ware rage”.
„Het gebeurt dat ouders toestemming
verlenen aan hun kinderen om naar de
schietbaan te gaan”, zegt hij onthutst. „We
draaien zoveel mogelijk diensten in het
terrein, maar we kunnen echt niet overal
tegelijk zijn. Bovendien kunnen deze kin
deren ons al van grote afstand horen aan
komen en dan verschuilen ze zich ge
woon”.
In de weekeinden heeft de marechaus
see assistentie van een politie-ambtenaar.
Ook de Edese politie en de jachtbrigade
van de rijkspolitie patrouilleren regelma
tig op het immense terrein.
Een ander voorbeeld is het vandalisme.
Veel wordt vernield en gestolen. Een jaar-
Laan mag Griekenland nog niet verlaten,
omdat de officier van Justitie in hoger
beroep is gegaan. Bemoeiingen van het
Nederlandse ministerie van Buitenlandse
Zaken hebben daarin nog geen verande
ring kunnen brengen.
De anarchisten hebben het moeilijk in
Griekenland, en Griekenland heeft het
moeilijk met hen. Zij roepen van de daken
dat er geen Griekenland, geen enkel land
zou moeten zijn. En dat is iets wat het
overgrote merendeel van de Grieken, ten
prooi aan een herlevend nationalisme als
gevolg van de conflicten met Turkije, nau
welijks kan verdragen.
Vandaar dat er ook weinig aandacht is
voor de beproevingen waaraan zij van tijd
tot tijd worden onderworpen. Het gaat met
hen als met de Griekse Jehova’s Getuigen
die dienst weigeren en voor deze „misdaad
tegen de natie” vele jaren, soms als recidi
visten opnieuw veroordeeld, in enkele ge
vallen al sinds de jaren ’60, gevangen zit-
garantie dat de betrokkene na een bepaalde tijd weer op
vrije voeten komt.
Zwervers en landlopers, die niet kunnen aantonen dat
zij een produktief aandeel in de maatschappij hebben,
waardoor zij een inkomen verwerven, vallen eveneens
onder deze wet. In de jaren zestig kwamen veel arme
toeristen, die veelal liftend op eigen houtje door
Spanje reisden, op deze manier in aanraking met de
politie. In de meeste gevallen kwamen de consulaten
tussenbeide, die de zwervende toeristen een voorschot
verstrekten, waarmee zij naar het buitenland konden
reizen.
Zowel de werkgroep „Coordinadora”, waarin homosek
suelen, ex-sociale delinquenten, invaliden, licht geestelijk
gestoorden, feministen en anderen die zich door de maat
schappij gediscrimineerd voelen, zitting hebben alsmede
medici, psychiaters en advocaten, zijn van mening dat de
huidige wetenschap deze verouderde wet volkomen heeft
achterhaald. Onlangs gaven de psychiaters van Barcelona
een gezamenlijk communiqué uit, waarin opgeroepen
werd zich collectief te bezinnen op wat in de huidige
samenleving wordt bedoeld met een publiek schandaal,
pervers en gevaarlijk.
„Het feit, dat de meerderheid van de maatschappij
conformistisch en heteroseksueel is ingesteld mag geen
aanleiding zijn om het gedrag van niet-conformisten of
homoseksuelen als misdadig te beschouwen. De Spaanse
wetgeving dient aangepast te worden aan de nieuwe
sociologische structuren, evenals aan de bereikte resulta
ten van de moderne medische wetenschap en niet aan de
traditionele vooroordelen”, aldus het college van psychia
ters te Barcelona.
Wel schijnt de laatste tijd het anarchis
me, vooral op de middelbare scholen, in
opkomst te zijn, vermoedelijk als reactie
op de dogmatiek van de hier zeer energiek
wervende partijen van links (zoals de op
komst van de Jehova's Getuigen als reac
tie valt te beschouwen op de starheid van
de orthodoxe kerk). Maar het „georgani
seerde” deel van de Griekse bevolking
weet en geen raad mee. Ze vindt die zwarte
vlaggen en die rare leuzen, waarmee de
beweging aan allerlei demonstraties deel
neemt, voornamelijk griezelig.
ten. Ook dit is iets waar maar weinig
Griekse kranten een vraagteken bij zetten.
Zulke lieden spelen de Turken immers
alleen maar in de kaart?
Maar niet alleen communisten, ook de
mocraten van centrum tot links kunnen in
een leus als „Weg met de staat” niets
anders zien dan een ondermijning van hun
eigen acties, die erop gericht zijn de staat
(Kratos) te zuiveren van al die duistere
elementen die hier vanouds „parakratos”
(nevenstaat) worden genoemd: vaak eigen
machtig optredende groeperingen binnen
de politie, die samenwerken met bepaalde
lagen binnen de burgerij die zich Jenen
voor het geven van inlichtingen en het
bedrijven van gewelddaden en andere inti
midatie. Mensen die de staat zelf willen
De uiterst rechtse pers presenteert de
verrichtingen van de anarchisten als af
schrikwekkend voorbeeld tot welke exces
sen „links” kan vervallen, vooral sinds de
laatste 1-meiviering waarbij - na een orde
lijke demonstratie onder controle van de
grootste communistische partij - een aan
tal gemaskerden (maoïsten?, anarchis
ten?) de politie aanviel en chaotische om
standigheden schiep. Van de weeromstuit
distantieert men zich van communistische
kant zoveel mogelijk van hen. Men kan
zelfs communisten wel eens horen zeggen
dat deze lieden eigenlijk een pak slaag
verdienen.
De laatste tijd wordt Athene geconfron
teerd met een nieuw type leuzen, in paarse
letters, die ook aan een soort anarchisme
worden toegeschreven en waar het hele
maal geen raad meer mee weet: „Homo
fielen van de wereld, verenigt u” en „De
homofielen aan de macht” (het Griekse
woord mag er wezen: homofylofilos). Dit
gepaard met het toenemend verschijnen
van travestie op de openbare weg, vooral
in de uitgaanswijk Plaka, maakt de recht
schapen Grieken helemaal onrustig. Waar
gaan we naar toe? Waar is het eind van
deze vrijbuiterij?
Marx en Lenin en van Griekse partizanen
leiders, de Internationale. Maar de leuzen
die de laatste maanden steeds meer op de
muren verschijnen, verbijsteren rechts en
links: „Weg met de natie”, „Weg met de
Staat”, „Verboden te verbieden" en „De
Egeïsche Zee behoort aan de vissen”.
Een kreet als laatstgenoemde onthutst
niet alleen de chauvinistische gemoede
ren van rechts, maar evenzeer die van
links. Het is de PASOK, de pan-Helleense
socialistische beweging van Andreas Pa
pandreou, die aangaande de Egeïsche Zee
het meest nationalistische standpunt in
neemt, door te verkondigen dat het een
„Griekse zee” is en de regering te beschul
digen dat deze er nog niet de twaalf-
mijlszone heeft uitgeroepen.
In de ogen van Andreas’ aanhangers
moet het hier wel gaan om een soort Turk
se „vijfde kolonne” - ziet men dit soort
leuzen soms op Turkse muren?
En wat te denken van een leus als „weg
met de arbeid, leve het uitrusten”? Dit is in
de ogen van de „vijf of zes” communisti
sche en maoïstische partijen een recht
streekse aanslag op de arbeidersklasse, en
kan niet anders zijn aangebracht dan door
„provocateurs” met een uiterst rechtse
mentaliteit.
Hij is bang voor een
herhaling van de tragi
sche gebeurtenis die acht
jaar geleden ons land op-
De gevolgen waren ver
schrikkelijk. Korte tijd
later werden de ontzielde
lichamen - onherkenbaar
De communistische kranten, zowel de
Moskou-gezinde als de „onafhankelijk”,
hebben het laatste proces, met al z’n ont
hullingen betreffende het politieoptreden,
geheel doodgezwegen, evenals de voor
progressief doorgaande Ta Nea, verreweg
de grootste krant. Alleen de links-geo-
riënteerde Eleftherotypia heeft erover ge
schreven en dit is ook de enige krant
waarin deze groep niet zonder meer als
rotte vis wordt voorgesteld.
verminkt - in het terrein
gevonden.
159,00
118,60
105,00
31,00
133.30
83.40
180,50
83,00
39,OÜ
123,50
52,00
143,00
1,«
17540
43,00
8,90
108,50
35,20
70,30
136,00
82,50
78,00
58,00
53,00
’w;,.
Het huis waarin zij de nacht hadden
doorgebracht, werd op ruwe wijze door
zocht op drugs en wapens (zonder resul
taat), de Griekse leden van de groep wer
den op het politiebureau mishandeld. Na
een proces van zestien uur werden alle
anarchisten vrijgesproken, maar Van der
Eén van deze wetten is de „Ley de poligrosidad y
rehabilitacion social”, de wet van het gevaar en sociale
rehabilitatie, die sinds de vorige eeuw niet is aangepast
aan de veranderde Spaanse samenleving. Uit protest
tegen de toepassing van deze wet ontstond vier maanden
.geleden de „Coordinadora de grupos marginados”, een
(coördinerend lichaam dat de acties van de groepen coör
dineert, die zich door de maatschappij te kort gedaan
voelen.
Bepaalde delen van het ISK zijn openge
steld voor het publiek. Dat zijn de wegen
die worden gemarkeerd door blauwe pa
len. Een voorbeeld daarvan is de Hoog-
buurloseweg. „Dan geeft het niets als de
mensen enkele tientallen meters van de
weg afwijken om in de berm te gaan
picknicken”, zegt opper Van der Laan.
„Daar liggen we niet wakker van. De vei
ligheidszone is ruim genomen. Het gaat
ons om de hardnekkige types, die hulzen
en andere zaken zoeken”.
Projectielen zoeken is eeni
ndseB
3,9
3,1!
5,51
8,51
2,9
8,1!
srd
185,1
6,4
in de I
biedt|
nen en-
au.
Rechts Griekenland was de laatste ja
ren, niet zonder moeite, enigszins gewend
geraakt aan communistische leuzen en
symbolen die sinds de burgeroorlog van
1946-’49 niet meer waren gezien en ge
hoord: hamer en sikkel, portretten van
„De veiligheidsnormen op het ISK zijn
optimaal”, aldus opperwachtmeester Van
der Laan. „Daarom gebeuren er tijdens
den vakantiegangers herbergen. Vooral de
op deze campings verblijvende kinderen,
maar ook op de jeugd uit de wijde omtrek,
heeft het ISK een grote aantrekkings
kracht. Het is er gevaarlijk en dat is span
nend Die spanning kan echter een
bloedige wending krijgen.
recreatie-arm land als Nederland zo’n
De marechaussee in
Harskamp heeft er foto’s
van. Die worden achter
slot en grendel bewaard
en slechts te voorschijn
gehaald om halsstarrige -
ouders de fatale gevol-
gen te laten zien van spe- j
Ion nn militaire sr»hiottor_
die zoeken naar hulzen of
kogelpunten - maar in
feite spelen met hun
leven.
In Tessaloniki kwam het onlangs tot een
proces tegen jongelui die op een muuX
hadden geschreven „zonder God, zonder
parlement”. Een overigens volkomen uit
zijn verband gerukt en onbegrepen citaat
uit een fraai verzetslied van de zanger-
componist Savopoulos, die door anarchis
tische en niet-anarchistische jongeren
wordt geadoreerd als een Griekse Bob
Dylan. De aanklacht was gericht tegen de
woorden „zonder God”, want het is in dil
land verboden te werven voor .enigerlëj
godsdienst en dus ook voor het atheïsme.
Maar in democratische kringen toond^.ï
men weinig neiging op de bres te springen
voor lieden die tegelijk ook van het parle
ment af willen. Ze werden overigens vrij"-—
gesproken.
De anarchisten mogen dan beweren dat
er geen rechtspraak functioneert ih
Griekenland, de rechterlijke instanties
zijn hen tot nu toe gunstiger gezind ge
weest dan de politie. Onlangs werden, ook
weer in Tessaloniki, zeven anarchiste®
vrijgesproken die in eerste instantie tot elf
maanden waren veroordeeld wegens het-
ophangen van een spandoek met het ojif..
schrift „weg met de staat”. De rechters
sloten zich aan bij de visie van de verdedi
ging, dat de staat een abstractie is en geen»
rechtspersoon die vatbaar is voor beledi
ging.
En ook de groep waar Van der Laan toe
behoorde is, zoals gezegd, vrijgesproken*
van de aanklacht van overtreding van (Je"
wet nr. 4000 (een wonderlijke juridische
constructie overigens), iets waartoe hét
feit dat prominente verdedigers, onder wie
de deken van het Atheense advocaten
korps, voor hen hebben gepleit, niet
vreemd zal zijn. Toen deze advocaat op het
politiebureau verscheen en zag hoe de
anarchisten waren „behandeld”, heeft hij
uitgeroepen: „Is dit de politie? Is dit de
staat?”. Daarmee onbewust de theorieën
van zijn aanstaande cliënten ondergra
vend.
Bedenkelijker nog dan de ruwheid
waarmee de nog geenszins genoegzaam
gezuiverde politie tegen de anarchisten
optreedt, is het feit dat verreweg de meeste
kranten, in plaats van dit aan de kaak te
stellen, het verzwijgen, omdat het „toch
maar anarchisten” betreft. Die raken op
deze manier enigszins vogelvrij. De politie
hoeft in hun geval niet bang te zijn voor
publiciteit.
afschaffen, kunnen in dit verband niet
goed anders worden gezien dan als hand
langers van de „parakratos”.
Nog erger wordt het als de anarchisten
hun kreten richten tegen het parlement.
Hoewel het bekend is dat ze in 1973 een
niet onbelangrijke rol hebben gespeeld in
de opstand op de polytechnische hoge
school tegen de fascistische dictatuur, ko
men zij met anti-parlementaire leuzen in
veler ogen onvermijdelijk in één hoek met
de fascisten terecht.
len op militaire schietter-
reinen. Nog steeds wor
den kinderen (maar ook
volwassenen) aangetrof- 7
fen op het ISK. Vooral in
de vakantietijd. Mensen
Een paar weken geleden nog liepen vijf
campinggasten doodgemoedereerd te
„We sluiten het terrein echt niet voor
niets af. Het is een noodzakelijk kwaad.
Het doet ons ook wel eens zeer dat we in
een i
fraai natuurgebied met veel wild moeten
afsluiten. Maar we doen het echt voor de
veiligheid. Als er een brand is dat ge
beurt tachtig tot honderd keer per jaar
dan hoor je pas hoeveel blindgangers er
liggen. Het knalt onophoudelijk
schrikte. Toen kwamen
op het Infanterie
Schietkamp (ISK) de
Harskamp vier Apel-
doornse jongens door
ontploffing van een
blindganger op gruwelij
ke wijze om het leven. De
knapen troffen het pro
jectiel aan op een
schietpunt in het streng
verboden gedeelte van
het schietkamp. Ze ne
geerden alle waarschu
wingsborden met doods
koppen en gingen aan de
blindganger sleutelen.
„Ik ben er zelf als de
dood voor. Bij de minste
schok kunnen die dingen
ontploffen. Dat er niet
méér ongelukken gebeu
ren, mag een wonder he
ten”. Opperwachtmees
ter P. van der Laan,
plaatsvervangend com
mandant der brigade
Harskamp van de Ko
ninklijke Marechaussee,
maakt zich in deze va
kantieperiode ernstig
zorgen.
H2Öi| wandelen achter de kogelvangers op het
dere kant van die heuvels werd met scherp
85,81 geschoten door militairen. Eén verdwaal-
W
’’•-i
206.51
69,51
54,korf hoog in de top hing en de waarschu-
77,9
33,0 (L- -
153.lijke vuurzone.
92ai
r,:’
33,70
losux onmiddellijk bevel gegeven het vuren te
703
227,09
37,09 zien lopen”, vraagt opper Van der Laan
zich af.
114,51
8 88,51
49,0
45,71
259,01
141,
101,
430,
- campings, die in het hoogseizoen duizen-
83.80
80,0(
47,11
64,01
59,11
5 47,00
876,00
50,20
52,00
80,00
60,00
30,«1
39,60
14220
31,8(
54,51
1
JW Infanterie Schietkamp (ISK). Aan de
2JI
148,81
o70,5ij schietoefeningen en de gevolgen waren
33,01
81,00
67,0(
106)1
84,5j staken. „Maar wat was er gebeurd als niet
een oplettende militair die mensen had
x-
