Pé Hawinkeis
overleden
Spaar
Enthousiast Promconcert van NPO
Bon voor veel keus uit
hoge, vaste rente
Jorge n Open Huis in Haarlemse Stadsschouwburg
f postgiro en
rijkspostspaarbank
Ver zoekprogramma van
Robert Long amusant
Beleggigs-
deposito’s tot bewijzen tot
8i% 8%
F
9 9
C;
Wikor
bv
Goede cultuur
Thérèse Steinmetz laat beminnelijke zangkunst horen
LOUVRE GESLOTEN
DOOR STAKING
Levenslang" rondt fase theaterloopbaan af
23
KUNST
19 7 7
AUGUSTUS
■21
en.
3IG
r
Minimum storting f 1.000,-. Bij elke
storting keus uit looptijden van 2 tot 6
jaar met vaste rente van 7% tot S’/s
Deposito’s komen na de looptijd
automatisch vrij. De rente is jaarlijks
beschikbaar. Voor de aankoop van een
eigen huis kunt u ook tussentijds
zonder renteverlies geld opnemen.
Verkrijgbaar m coupures van
f 1.000,- en f 5.000,-. Vaste rente bij
looptijd van 3 jaar 7 '/s o, 4 jaar 7%- en
5 jaar 8%. Bij een beleggingsbewijs
knjgt u rente-op-rente: aan het einde
van de looptijd ontvangt u automatisch
uw aankoopbedrag plus de totale
rente. Tussentijds opnemen zonder
renteverlies voor de aankoop van een
eigen huis is toegestaan.
Wilt u zeker zijn van hoge, vaste rente over spaargeld dat u langere tijd kunt
missen? Bij ons hebt u keus uit 5 spaardeposito’s en 3 beleggingsbewijzen. U kunt de
bon insturen of bellen (020) 5 89 3137 of 0017 (gratis), als u meer wilt weten over deze
aantrekkelijke spaarmogelijkheden. Of ga naar het postkantoor en vraag naar de folders.
VRIJDAG 26
Bon voor
i hoge.
stuur rui) -
I
1
I
1
1
1
I
1
I
000
000
500
000 k ^HAARLEM. Peter Lohr, directeur van de Stadsschouwburg,
000 k enkt een zeer succesvol seizoen tegemoet te gaan. Terwijl hij dat zegt
300 k jkt hij meteen wat verschrikt en klopt kordaat af aan de onderkant
300 k an de blankhoutentafel waaraan we zitten te praten. Lohr doelt met
300 k iccesvol dan vooral op het bezoekersaantal en gezien het populaire
300 ki firakter van een niet onbelangrijk deel van de programmering zal hij
300 ld et gelijk zeker aan zijn kant krijgen. Wat de inhoudelijke kant betreft,
300 k 2 plannen van de repertoiregezelschappen kunnen voor een groot
eel genade vinden in zijn ogen. Wel heeft hij aan het begin van dit
esprek gezegd: „Er is over de hele linie te weinig echte ontwikkeling,
lat geldt het geheel, zowel voor de vrije-produktiesfeer als voor het
■pertoiretoneel en dat vind ik jammer”.
en”Be\egg^su
-
S' -31'
Met Mao zeg ik „Laat
eter Lohr
(ADVERTENTIE)
AdrgS
HD75 V
JOHN OOMKES
meters.
JAAP STORK
Premières zijn er ook weer in de Stads
schouwburg. Vijf zijn het er dit seizoen,
alle uit de vrije produktiesector. De thril
ler Möordspel met Guus Hermus en Je
roen Krabbé gaat op 28 september z’n
officiële première beleven, maar op 1, 2 en
3 september wordt dit stuk van Anthony
Shaffer ook al in de Haarlemse schouw
burg opgevoerd. De andere premières die
hier komen zijn Verwarringen van Alan
Ayckbourn (met Kitty Janssen en André
van den Heuvel), Herfst in Riga van Arbu-
sow (met Mary Dresselhuys en Ko van
Dijk), het Amsterdams Volkstoneel, dat uit
de as herrezen lijkt, met de revue Als je
lacht dan ben je rijk en dan Lieve Leuge
naar (Paul Steenbergen en Ellen Vogel).
G. Schmidts nieuwe musi
cal Foxtrot met onder andere Trudy Labij,
Willem Nijholt en Gerrie van der Klei.
Sylvia de Leur en Henk Molenberg in Hé,
kijk mij nou. Onder de veelbelovende
naam De Stoeipoes komen Pleuni Touw en
Hugo Metsers toneelspelen en Rijk de
Gooyer en Doris van Caneghem doen dat
in het veelbeproefde Boeing Boeing.
„Ach”, zegt Peter Lohr tenslotte, „het is
onzin te zeggen dat ik me ongelukkig voel
met dit programma. En bij «Ik seizoen
denk je weer dit of dat zal het worden en
meestal wordt het iets anders.” Dan zegt
hij en passant nog even een optie te heb
ben op Shakespeare People, een collage
van figuren uit Shakespeare van niemand
minder dan Michael Redgrave. Met alle
plannen op tafel zegt Lohr: „Met Mao zeg
ik: „Laat honderd bloemen bloeien".
Morgen tussen 13 en 15 uur is er open
huis in de Stadsschouwburg. Peter Lohr
zal de bezoekers dan ook vertellen over
het komend seizoen. Op het toneel van de
schouwburg zal een repetitie van gedeel
ten uit Moordspel aan de gang zijn. Niet te
veel ervan, want een thriller geef je tevo
ren niet bloot.
Juist de laatste jaren heeft Hawinkeis
met zijn werk voor De Arbeiderspers als
vertaler grote bekendheid gekregen. Zijn
levenswerk werd wel de vertaling van „De
Toverberg” van Thomas Mann genoemd,
waarvoor hij op de nominatie heeft ge
staan voor de Nijhoffprijs, die vorig jaar
evenwel niet werd toegekend.
NIEUW VENNEP. De sinds enige ja
ren vanuit Engeland naar ons land overge
waaide succesformule van de bekende mu
zikale happening, waarbij diverse genres
van licht en klassiek hand in hand gaan,
de Promconcerten, manifesteert zich, ook
dit jaar weer volop. In totaal vijftig keer
wordt dit uitbundige muzische gebeuren-
voor-iedereen opgevoerd door acht ver
schillende symfonie-orkesten met mede
werking van een vaste kern van artiesten.
PARIJS (DPA). Duizenden toeristen
die gisteren het Louvre in Parijs wilden
bezoeken, vonden de toegangsdeuren ge
sloten. De suppoosten van het museum
hadden zich aangesloten bij een staking
die door de Franse vakbond CGT was
uitgeroepen.
De CGT wil hiermee protesteren tegen
de plannen om de musea in de toekomst
tot acht uur ’s avonds open te houden.
Tevens wordt een loonsverhoging voor de
bewakers geëist.
De staking vond geen navolging in ande
re Franse musea die normaal openbleven.
Deze
s!
Van
Ruim twee uur duurt Roberts tour de
chant. Op het eerste gezicht betekent dat
misschien een hele zit voor het publiek,
maar die moeilijkheid is met een uitge
kiend gevoel voor verhoudingen onder
vangen. Long brengt zijn liedjes al dan
niet ingekort in een medley-vorm, tel
kens in een blokje van drie, vier of vijf.
Heel pienter is de vondst om het publiek te
vragen zuinig te zijn met energie en dus
alleen na afloop van zo’n blokje te applau
disseren. Daarnaast heeft hij ook ditmaal
in de persoon van cabaretière Ansje van
Brandenberg iemand gevonden die tegen
wicht kan bieden, die met sketches of
eigen repertoire voor een kleurschakering
kan zorgen waardoor dit avondvullende
programma eigenlijk nergens verveelt. AI
blijft het met een liedjesprogramma na
tuurlijk moeilijk om na zo'n avond van
licht-verteerbaar amusement en vertier de
juiste afsluiting en climax te vingen.
Het karakter van zo’n verzoekprogram-
ma werkt in de hand dat je gericht wordt
op Longs talent als liedjesschrijver. Vlotte,
scherpe of in-trieste en romantische minia
tuurtjes van het dagelijks leven, waarbij
hij met veel verve de kneuterige bekrom
penheid van kleinburgerlijk gedrag of de
dogmatiek van een ingeslapen kerk of
geloof aan de kaak stelt. Het mag bekend
verondersteld worden; toen Robert voor
het eerst met dit eigen werk op de proppen
kwam, reageerde het Nederlandse volk
alsof er heilige huisjes omver werden
gehaald.
Na drie jaar bespeur je dat je anders
tegenover de boodsohap van zijn liedjes
bent komen te staan: het prikkelende is er
wat af, omdat je het inmiddels allemaal
wel weet. Long zelf bespeurt aan het eind
dat hij ook wat gezapiger is geworden,
meer is gaan relativeren. Eigenlijk hebben
de songs die afscheid, ontmoeting of liefde
uitdrukken ook in zijn geval het meest hun
waarde behouden. Long brengt ze Thor-
beckeplein bijvoorbeeld ingehouden,
alsof hij bang is met teveel zwier en zwaai
afbreuk te doen aan de stemming o ie hij
Als dichter debuteerde hij in 1968 met
„Bosch en Breughel” dat bij Ambo ver
scheen. In 1971 zag de eerste verhalenbun
del van Hawinkeis het licht, die „Ik hou
van Holland” als titel kreeg. Hij was ook
redacteur van het literaire blad „Raam".
NIJMEGEN (ANP). De dichter,
schrijver en vertaler Pé Hawinkeis is op
35-jarige leeftijd in Nijmegen overleden.
Het ijs is hiermee onmiddellijk gebro
ken, niet in het minst ook door de prettige
toelichting van de soepel leidende Smienk,
die zijn losjes geklede musici heerlijk hun
gang laat gaan in een rol, die ze zich
bepaald niet elke dag kunnen aanmeten.
Daarna vinden de vakkundige, big-band-
achtige arrangementen van Pi Scheffer
van Begin the Beguine (Cole Porter) en
met name van Oh, when the Saints een
enthousiast onthaal. Voor Smienks eigen
Latin-American werkt de complete per
cussiegroep zich in het zweet om het zo
opzwepend mogelijk over het voetlicht te
brengen, en met succes.
Benauwd krijg ik het even als het con
tact met het prima voor zijn taak bereken
de trio van Nico van der Linden, jr. in de
furieuze klanken van Spain verloren
dreigt te gaan. Toch vinden ze elkaar in
een daverende apotheose. Aan het klas
sieke werk wordt overigens geen aandacht
besteed, en dat is, gedachtig het principe
van de promconcerten het luchtig pre
senteren van voor velen onbekende mu
ziek toch wel een gemis, lijkt me.
Thérèse Steinmetz steelt de show gaan
deweg met haar beminnelijke en raak ge
typeerde overdracht van bekende luister
liedjes, die zijn absolute hoogtepunt vind-
„Wat dit seizoen zeker interessant zal
worden, dat zijn de Wikor-voorstellingen”,
zegt Peter Lohr. In dit programma voor de
middelbare schooljeugd komt onder meer
een Frans gezelschap Woyzeck van Büch
ner opvoeren. Er zal Duits gesproken wor
den. Als we over Lohrs voorkeuren praten
komen we op De Vader van Strindberg.
„En Platonov”, zegt hij, „Een stuk dat
altijd voor onspeelbaar gehouden is. En
hoe zal een stuk als Vuile Handen zich
houden? Verder vraag je je af: waar komt
opeens die warme belangstelling voor
Schiller vandaan? Hans Roduin heeft me
eens gezegd: De Duitse klassieken, die zul
je hier niet gauw gespeeld krijgen. Nou, nu
hebben we ze. Vorig jaar Den Haag met
Maria Stuart en dit jaar weer twee Schiller
opvoeringen. Fijn is dat we veel voorstel
lingen van het Scapino Ballet krijgen. En
dan Marjan Berk, mét wie ik zelf nog
cabaret gedaan heb, die komt met Moeder
en haar jongens. Lijkt me leuk.”
tin het Slavische drietal. Muisstil en gretig
luistert het publiek toe hoe onnavolgbaar
Thérèse die vertolkt en hoe meeslepend
het orkest en haar eigen voortreffelijke
trio haar daarbij ondersteunen.
Rest natuurlijk nog dat stelletje ongere
geld van Farce Majeure dat na het onver
mijdelijke „Dat is uit het leven gegrepen"
verschrikkelijk uitpakt met een serie van
knettergekke woordgrappen over concert
bezoek dat via de STER-reclame gepropa
geerd zou moeten worden („Henk, haal
Bach’es in huis”) en („hapklare brokken
van Kite-Katchatoerian overgoten met
Satie-saus”).
Het töppunt van hun uniek parodiërend
vermogen vormt de „Kaffee-Kantate", een
virtuoze, in barokke stijl vervatte verhan
deling over koffie-manipulaties, compleet
met recitatieven en aria’s (Fred Benaven-
tes bariton doet de luidsprekers bijkans
vervormen), waarbij het NPO de verrich
tingen van het viertal gniffelend van een
plechtstatig muzikaal decor voorziet.
Morgenavond heeft een zelfde promcon-
cert plaats in de Sporthal van Heemskerk
en zaterdagavond 3 september eveneens in
het Haarlems Concertgebouw (Aanvang
20.15 uur)
Als het populaire gedeelte van het ko
mende seizoenprogramma ter sprake
komt zegt Lohr: „Als ik nou eens de be
langstelling van vorig seizoen overzie, dan
geloof ik dat steeds meer gaat gelden dat
goede cultuur de cultuur is, waar ontzet
tend veel mensen op af komen Kijkt
wat hulpeloos en zegt dan „Maar dat heb
ik nooit willen beschouwen als waarheid.
En nu nog niet! Maar dat leidt niet tot het
excuus van: er zitten vanavond weinig
mensen in de zaal, dus zal het wel een goeie
voorstelling zijn. Het is allebei niet waar.”
De zangeres Thérèse Steinmetz, het trio
van Nico van der Linden jr. en het team
van Farce Majeure werkten gisteravond in
de Vespohal te Nieuw Vennep eendrachtig
samen om het, in vergelijk tot vorig jaar,
karig aantal bezoekers een amusante
avond te verschaffen. De baten komen
daarvan overigens ten goede aan het Ne
derlandse Rode Kruis.
Het Noordhollands Philharmonisch Or
kest startte gisteravond zijn muzikale acti
viteiten van het nieuwe seizoen derhalve
op zeer ongebruikelijke wijze; onder lei
ding van Frits Smienk opent het ferm en
onbevangen met delen uit de Sound of
Music, gevolgd door Gershwin’s pittige
Strike up the Band en de populaire Czar
das van Monti.
Peter Lohr: voorkeur voor De Vader van
Strindberg.
Voldoende amusement in de Stads
schouwburg als we de volgende lijst be
zien: Neerlands Hoop, Wim Kan, Gerard
Cox. De Italiaanse clowns I Colombaioni
met hun ongelooflijk knap programma,
Seth Gaaikema met zijn Familie Wille-
HAARLEM Al dadelijk in het begin
van zijn nieuwe liedjesprogramma, dat
evenals zijn tweede album „Levenslang”
is gedoopt en waarvan de vier Haarlemse
try-outs (tot zondag) in de Toneelschuur
uitverkocht zijn, kwalificeert Robert
Long zichzelf in een van de weinige
nieuwe liedjes. „Nergens deug ik voor”
luidt de boodschap, „maar gelukkig is het
cabaret in Nederland in zwang en zolang u
voor uw toegangskaartje betaalt, blijf ik
voor u zingen". Nu kunnen we zo’n drie
jaar nadat Robert de stap naar het theater
waagde wel constateren dat hij er met zijn
zo persoonlijk gekruide scherts en satire
wel in geslaagd is om zich een eigen plaats
te veroveren. Long is best bereid zijn pu
bliek met veel snoepgoed in de vorm van
een verzoekprogramma te belonen en de
eerste fase van zijn theaterloopbaar daar
mee af te sluiten.
Hij overleed aan een hartverlamming ter
wijl hij aan zijn bureau werkte. Dezer
dagen verschijnt „Morgenrood” van
Nietzsche in de vertaling die Hawinkeis
maakte van deze „gedachten over de mo
rele vooroordelen”.
Als vertaler was Hawinkeis een gezocht
man voor de verschillende Nederlandse
repertoire-toneelgezelschappen, vooral
voor de toneelstukken van de grote klas
sieken als de Grieken.
A
sf><
„Nee, De Haagse Commedie komt hier
—tiet, dit seizoen”, zegt Peter Lohr. Jam-
jier, maar ik geef de voorkeur aan het hele
epertoire. Juist bij de repertoiregezel-
rhappen zit er een samenhang tussen de
«•schillende stukken, althans, dat is de
jedoeling en ook het karakter van zo'n
ezelschap, nou, dan hebben we er weinig
|an als we één of twee stukken uit dat
feheel kunnen krijgen. Het toneel is inder-
aad te klein voor sommige produkties. Ik
Jetreur het dat het zo gelopen is met Den
"laag. Misschien moeten we eens om de
Bfel gaan zitten met elkaar
In de Haarlemse Stadsschouwburg ko
en op één na weer alle grote repertoire-
«zelschappen. Alleen de Haagse Comedie
il er niet meer bij zijn. Hans van
estreenen, zakelijk leider van het gezel-
ihap zegt dat te betreuren. „Vorig jaar
»bben we nog wel in Haarlem gespeeld,
iaar er waren enkele voorstellingen, zoals
jvoorbeeld ook De Bosgeest, die in Haar-
m niet konden staan. Met Lorenzaccio
inden we ook niet naar Haarlem. We
luden met decor en enscenering in de
rste plaats rekening met het toneel van
i Koninklijke Schouwburg. Maar ik vind
it jammer. Ik heb van Peter Lohr begre-
m dat het bij hem een kwestie is van alles
niets. Toch jammer, ik geloof dat we in
toekomst toch eens rond de tafel moe-
n gaan zitten en de zaak goed uitpraten”.
ermee oproept. Het getuigt van het juiste
inzicht om met dit programma deze achter
hem liggende periode van creativiteit
voorgoed af te sluiten.
Het vrouwelijk element mag niet ontbre
ken („al was dat voor de kenners toch al
het geval geweest”, grapt Robert). We wor
den aan Ansje voorgesteld, mogen even
aan haar verschijning wennen. Keurig ty
pe, leuk contrast met de jongere Long. Die
eerste indruk wordt tijdens „Levenslang"
hoe langer hoe meer bevestigd. Ze doet
enkele sketches, meestal alleen, soms in
het geval van de scène op het terrasje met
Robert als praatpaal. Ze sluit met haar
bijdragen na een wat stroef begin gaat
het haar verder makkelijk af. Een verzorg
de timing aan op het thema van
„Levenslang”.
Een verzoekprogramma is per definitie
amusement. Het is een gehoor geven aan
de wens van het publiek, kwalijk als je niet
anders kunt, verstandig als je het kunt
combineren met de wens om een periode
af te sluiten. Robert Long kan namelijk
meer dan gerieven, al bepaalt hij zich daar
in dit programma ook niet helemaal toe.
Vooral aan de manier waarop hij de ver
schillende onderdelen aan elkaar praat
een geïmproviseerde kwinkslag, een alerte
houding als de hond van geluidsman
Frans Hartong onverwacht op bezoek
komt merk je dat hij groeit in het vak.
Long werkt hard om zijn onvolkomenhe
den bij te schaven en zet ook in een ver
zoekprogramma de puntjes op d$ i. De
manier waarop Ansje en hij de bezoekers
na al het snoepgoed van de bekende liedjes
en de amusante sketches met het slotnum
mer over tolerantie de nacht insturen, zou
een predikant of pastoor hun overigens
niet verbeteren.
Bij het beantwoorden van de vraag of ik
genoten heb of dat „Levenslang" een be
zoek waard is, moet ik tenslotte het combo
van Henk de Jonge in het volmondige ja
betrekken
vtlalAI
Een van de weinige nummers die Robert en Ansje samen brengen in „Levenslang” is een
smartlap over de woeste natuurelementen.
honderd bloemen bloeien.
000 Iff (Van onze kunstredactie) keur, Annie M. G. Schmidts nieuwe m
jjqq jT cal Foxtrot met onder andere Trudy L;
y 1
