PROVINCIALE MILIEUFEDERATIE NOORD-HOLLAND:
voor
F
t
Kunt voor wat dubbeltjes weten wat er te koop is
Schaatscursus
vijfde- en
zesdeklassers
laten \x/e
welzijn
li
w
I
Aa
alc
•u
w
I'
11.]
I
d
Alternatief
De Boei
Bekentenis
Veredeling
Werken of
niet werken
5' I
A
Gemeenschapsgreep
NS
ha
Is tijd geld?
DINSDAG
19 7 7
1 3
SEPTEMBER
6
IJMOND
D I N
ll
r
I
psssst! niet verder vertellen hoor;
maar u kunt het zeker als u
voor wat duppies 'n krantje koopt
en dat even lekker doorleest
door Pieter Taffijn
tel. 319053 tst. 232
1
-
4 i
(vervolg pagina 1)
SCHIPHOL. Transavia heeft
de beslissing voor inkrimping van
het bedrijf op de eerste plaats
moeten nemen omdat de Rijks
luchtvaartdienst geen toestem
ming wilde geven voor de aan
schaf van een gelijkwaardige ver
vanger een Boeing-707. Dit mid
delgrote vliegtuig voor lange af
standen, waarmee in hoofdzaak
vracht werd vervoerd, maakt te
veel lawaai. Die geluidshinder
staat ook de vervanging van het
toestel in de weg.
(Van onze streekredactie)
HAARLEM. Een algeheel verbod op fosfaathoudende wasmidde
len is dringend nodig. Dat schrijft de provinciale milieufederatie
Contact Milieubescherming Noord-Holland in een brief aan minister
Vornnk van Volksgezondheid en Milieuhygiëne. Het CMN vindt dat de
minister zich door protesten van de kant der fabrikanten er niet van
moet laten weerhouden om voor 1985 een verbod van fosfaten in
waspoeder af te kondigen. Liever nog zou een dergelijk verbod eerder
moeten worden afgekondigd.
1
-
I r 1
Transavia mocht
I
van
lawaaierige 707
fosfaten in waspoeder
I
I
I
i
n
I
I
I
E
t
t
t
F
i
J
j
i
i
r
i
DE UITDRUKKING dubieuze produk-
tieprocessen behoeft nog enige uitleg.
Hiermee wordt bedoeld het in stand hou
den en eventueel zelfs rfog opfokken van
de produktie van iets, waarvan het maat-
Voor nadere informaties of aanmeldin
gen kan men terecht bij N. G. Gjaltema-
Winters, Rembrandtlaan 33 in IJmuiden,
G. C. W. Haleber, Dennekoplaan 275 in
Zeewijk of T. Holstein-Folkertsma aan de
Hofdijklaan 14 in Driehuis.
De cursus, die wordt afgesloten met een
schaatsvaardigheidstest plus eventueel di
ploma, begint op 22 oktober. Het vervoer
naar de ijsbaan wordt per bus geregeld.
De totale kosten van deze cursus bedragen
per kind vijfenzestig gulden.
In het huidige bedrijfsleven krijgen velen niet de kans zich (mede-)verantwoorde-
lijk te voelen.
van minder waarde zijn dan de arbeids
tijd of omgekeerd.
Dan kan het niet meer voorkomen dat
de oudere generatie loopt te schelden op
de jongeren, die blijken niet tè passen in
het hele rollenspel dat rond arbeid is
opgebouwd. Ze worden voor lui uitge
scholden, onaangepast en bij het arbeids
bureau komen ze terecht in de bak
„moeilijk plaatsbaren”. En het schrijnen
de is, dat die jongeren best willen werken
(op de bekende uitzonderingen na die de
al even bekende regel bevestigen). Maar
zij hechten bijzonder veel waarde aan de
menselijkheid van het werk. Zij zijn niet
een-twee-drie bereid om ziel en zaligheid
te verkopen en ergens in dienst te treden
om een functie te gaan vervullen, die niet
bijdraagt tot het menswordingsproces.
Blijft de vraag natuurlijk wel, hoe dit
alles moet worden gefinancierd. De
werkplaatsen op zichzelf kunnen zich
misschien bedruipen, maar er blijft een
stuk organisatorische en administratieve
begeleiding, misschien ook begeleiding
op het menselijk vlak liggen dat op een
„We wisten wel dat we bij de RLD weinig
kans van slagen zouden hebben”, aldus
Hanrath, maar gehoopt werd op een soe
pele opstelling van de RLD, gegeven het
feit dat Martinair en de KLM, elk nadat zij
een vliegtuig hadden verloren, toestem
ming hebben gekregen voor de tijdelijke
inzet van een DC-8, die even lawaaiig is
als de 707. Het personeel van Transavia is
eind vorige week van de maatregel in
kennis gesteld. KNSM en Transavia heb
ben overigens tot de maatregel besloten na
overleg met de vakbonden.
Met de aanschaf van vier nieuwe, min
der lawaaiige motoren op het huidige
vliegtuig zou vier miljoen gulden zijn ge
moeid. Deze investering werd door de
KNSM, Transavia’s eigenaar, te hoog ge
acht voor dit oude toestel, en Boeing zag in
het karwei, ook wegens de leeftijd van het
vliegtuig, weinig heil.
andere manier aan zijn geld moet komen.
Het lijkt niet meer dan terecht dat, als we
geld pompen in bedrijven om de werkge
legenheid te behouden, er ook geld wordt
gepompt in deze bedrijfjes die een ander
soort werkgelegenheid kunnen bieden.
De vijftig op te heffen arbeidsplaatsen
zijn intussen niet alle het rechtstreekse
gevolg van de RLD-weigering. Een intern
onderzoek heeft uitgewezen dat rationali
sering van Transavia’s activiteiten nood
zakelijk is om de rentabiliteit van dit be
drijf, „die onvoldoende is”, in de komende
achttien maanden te verbeteren. Transa
via heeft vorig jaar een verlies geleden van
anderhalf miljoen gulden, dat mogelijk
nog doorwerkt op de resultaten van dit
jaar.
Op grond van het onderzoek heeft Tran
savia voorts besloten zich in de komende
jaren te concentreren op het vakan-
tievliegverkeer in zomer en winter, en op
zgn. subcharters, zoals het vervoer van
bedevaartgangers naar Mekka, in de stille
maanden. Met drie van de (vanaf eind
november) acht Boeing-737’s zal boven
dien afwisselend vracht worden vervoerd.
Vrachtvervoer op grotere schaal, op het
ogenblik nog 20 procent van Transavia’s
activiteiten, wordt voor Transavia’s toe
komst evenwel niet meer als een rendabele
onderneming gezien.
Omda
van al
naar 1
daar
De 1
beperl
Di
Nijs
ber.
TOT SLOT VAN DEZE rubriek moet
ik nog een bekentenis doen. Een dikke
vier maanden geleden liet ik u weten dat
ik, na acupunctuur-behandeling in Duits
land, was toegetreden tot het gilde van
niet-rokers. Aan dat lidmaatschap is het
afgelopen weekeinde een eind gekomen.
Waarschijnlijk was ik rijp voor een her
halingsoefening, in ieder geval ben ik
weer teruggevallen in mijn oude rookge
woonten.
SAN
mobil:
midda
staart
Broek
DE?
ke vis.
van 5
kotter
voerd
51.7i
703;
ƒ2024
van
61.6(
14.0I
18.7:
ting J
Poon
Hardt
Tongs
kg St
kg R<
Makn
/LOH
155
Totaa
BE
van I
zijn
hun
Jong
goed
wist
klas:
drie
er l
kom
V
ter,
oud
IJm
tie
zon
de
IJrr
De
7.24
m. I
Jonj
m.
Hoo
D
aan
de 1
deu
heit
stic
aan
ver
Nee
zier
lijn
5
I
Omdat deze cursus zich beperkt tot vijf
de- en zesdeklassers heeft het bestuur van
de Schaatsvereniging Velsen via alle basis
scholen in Velsen kinderen en ouders over
de mogelijkheden geïnformeerd. Voor het
machtelozen wordt op deze manier ook
steeds scherper. Van verschillende kan
ten ontstaat er tegenstand tegen die hele
levensstijl die werken en niet-werken op
de traditioneel bepaalde wijzen waar
deert.
De Boeing-707, reeds in hoofdzaak een
passagiersvliegtuig, zal nog tot oktober
volgend jaar in dienst blijven. Intussen
wordt de actieradius van drie 737’s verbe
terd, zodat vluchten naar de Canarische
Eilanden kunnen worden uitgevoerd zon
der tussenlanding. De heer Hanrath ver
klaarde nog de' indruk te hebben dat de
moordende concurrentiestrijd van KLM
en Martinair tegen Transavia thans tot het
verleden behoort. „Er is nu een goede
verstandhouding; ze lijken te beseffen dat
ze beter ons dan een buitenlander als di
recte concurrent kunnen hebben”.
einde van deze week kunnen kinderen zich
opgeven en kunnen ook ouders zich aan
melden als begeleider.
IN ONZE MAATSCHAPPIJ wordt
werken direct gekoppeld aan geld ver
dienen. Wie niet werkt zal ook niet eten,
nietwaar. En dat werk omvat zeker niet
alle arbeid. Je kan in deze wereld druk
bezig zijn met dat tot stand te brengen
waar anderen behoefte aan hebben zon
der dat het tot arbeid in de eigenlijke zin
wordt gerekend. In dat verband kan wor
den gedacht aan het werk dat de huis
vrouwen dag-in-dag-uit doen. Ze ver
dienen er geen geld mee dus spreken we
pas van een „werkende vrouw” als ze
deel uitmaakt van het betaalde arbeids
proces. En dan het liefst in het bedrijfsle
ven. Dat wordt door velen gezien als een
alleenzaligmakende economische kracht
met als gevolg dat de „verbetering van
het ondernemersklimaat” van een aantal
politieke partijen de hoogste prioriteit
krijgt. Want, zo zingen zij in koor met de
ondernemers, tenslotte moeten we het
van het bedrijfsleven hebben. Prof. dr. J.
P. Kuiper heeft ooit gesproken over het
„pseudoreligieuze karakter van deze
waardering voor het bedrijfsleven”.
Dat bedrijfsleven is tot bloei gekomen
na de industriële revolutie. Er kwamen
produktie-systemen, die tot gevolg had
den dat de mens een suprematie over de
natuur heeft weten te bereiken. De mens
is niet meer afhankelijk van de trek
kracht en arbeid van dieren, niet meer
van de arbeid en produktie van dwangar
beiders en slaven. We maken apparaten,
machines, motoren en technische slaven.
Deze ondersteunen, versterken en brei
den de produktieve arbeid uit en kunnen
het werk van de mens zelfs overnemen.
De slavernij kon daarom worden afge
schaft. Maar - bevrijd van de noodzaak
van dwangarbeid is nu het overgrote deel
van de bevolking verplicht tot het wer-
ken-voor-loon. We zijn tot de overtuiging
gekomen dat we met z’n allen moeten
zorgen voor volledige werkgelegenheid.
Met als gevolg dat de industrialisatie
geforceerd moet groeien. Waarbij we ons
heel sterk moeten afvragen of we niet
bezig zijn dubieuze produktie-processen
met overheidsgeld in stand te houden,
alles ter wille van de werkgelegenheid.
ZOALS GEZEGD: WERKGELEGEN
HEID staat hoog in ons vaandel geschre
ven en nu het economisch niet zo best
meer gaat proberen we op alle mogelijke
manieren de werkloosheid tegen te hou
den. De financiën uit de gemeenschaps-
ruif vormen een soort pepmiddel, dat
door het rijk met min of meer gulle hand
wordt rondgedeeld. Om de economische
groei toch maar te kunnen handhaven,
met vooral aandacht voor de kwantiteit
en minder voor de kwaliteit.
En toch blijkt dan steeds weer, dat er
arbeidsplaatsen verloren gaan. Ondanks
alle goede bedoelingen van dit kabinet en
ondanks de miljoenen die er aan worden
besteed. Misschien omdat er geen echt
marktmechanisme, dat door vraag en
aanbod in stand wordt gehouden, is. Drs.
A. Weeda zegt dat we te maken hebben
met een machtsmechanisme als gevolg
van de sterke bedrijfsconcentratie. En
kelen bepalen wat er met velen gebeurt
en dat sluit uit, dat de economie op
sociaal verantwoorde wijze op poten
wordt gezet.
De enige conclusie kan zijn, dat de
gemeenschap meer greep op dit hele ge
beuren moet krijgen. Dan krijgen we
ruimte voor zaken als menselijke ont-
Het CMN wijst er in de brief op, dat het
fosfaatgehalte van de Noordhollandse op
pervlaktewateren een belangrijk mi
lieuprobleem is. Vermindering van dat ge
halte is dringend noodzakelijk. Een ver
bod op fosfaathoudende wasmiddelen zou
een belangrijke stap in de goede richting
betekenen, omdat van het fosfaat in de
Noordhollandse oppervlaktewateren niet
minder dan 44 percent uit de wasmiddelen
afkomstig is. Voorts is 36 percent afkom
stig van de menselijke faecaliën en onge
veer 13,5 percent van industrie en land
bouw samen.
schappelijk nut moet Worden ontkend.
Op zo’n manier blijven we de wereld
overstromen met onbenullige toestanden
omdat daarmee een aantal mensen „zin
nige arbeid” kan worden verschaft.
En binnen die hele werkgelegenheid
hebben we onszelf ook de nodige proble
men geschapen. We zijn het werk gaan
veredelen, via onderwijs, opvoeding,
aanpassing. En we proberen de natuur
eveneens aan die onbarmhartige verede
ling te onderwerpen. Waarbij we maar
hoeven denken aan de veeteelt die tot
bio-indu-strie wordt en de landbouw die
alleen nog mogelijk is door miljoenen te
investeren in kunstmest en ingewikkelde
machineriën. Die veredeling van het
werk heeft polarisatie tot gevolg, tegen-
stellingen tussen edeler werk en niet-
edeler werk. Verpakt in toenemende me
chanisatie, automatisering, produktivi-
teitstoename, efficiency-verhoging,
grootschaligheid, toenemende complexi
teit, machtsconcentratie, management.
De tegenstelling tussen machthebbers en
plooiing, zeggenschap over eigen arbeid
en eerlijker verdeling van arbeidsplaat
sen. De arbeid zal vermenselijkt moeten
worden, we moeten er niet altijd van
uitgaan dat de mens moet werken vol
gens de huidige normen om in zijn leven
sonderhoud te voorzien. Daarmee is het
moment aangebroken, dat ook de ar
beidsbemiddeling op andere leest moet
worden geschoeid. Niet alleen via het
arbeidsbureau zoals nu, maar ook ge
richt op de vraag in de hulpverlening.
Ook dat werk, nu veelal vrijwilligers
werk, zou dan als arbeid moeten worden
beschouwd binnen de opvatting dat we
de plicht hebben arbeid te verrichten.
niet vervangen
VELSEN. De Schaatsvereniging Vel
sen gaat, zoals jaarlijks gebruikelijk, ook
voor de komende winter schaatsmorgens
organiseren voor kinderen uit de vijfde en
zesde klassen van lagere scholen. Het is de
bedoeling dat op twintig achtereenvol
gende zaterdagochtenden wordt ge
schaatst op de Haarlemse kunstijsbaan.
Instructie vormt tijdens de schaatsmor
gens de hoofdmoot.
Een ander argument van de wasmidde
lenindustrie, dat in de zuiveringsinstalla
ties fosfaten kunnen worden verwijderd,
en dat derhalve een verbod van fosfaat-
houdend poeder niet nodig is, noemt de
milieufederatie „zeer asociaal”. De onwil
van de fabrikanten zou de consumenten
op hoge kosten jagen, omdat deze de kos
ten van de fosfaatverwijderingsinstalla-
ties moeten dragen. Vandaar onder meer
het klemmende beroep op minister Vor-
rink om zich door de fabrikanten niet van
de wijs te laten brengen.
kend” en komen niet aan de slag. Zij zijn
te weinig veredeld voor het minst vere
delde werk.
Ook veel jongeren tonen interesse voor
dit soort gelegenheden om naar wat zij
ervaren als iets zinnigs te kunnen doen in
het leven. Werk is voor velen van hen niet
meer de voor hun ouders zo vanzelfspre
kende manier om aan eten, kleren en
onderdak te komen. Werken in het huidi
ge bedrijfsleven veroorzaakt bij hen ver-
vreemdingsverschijnselen. Ze verliezen
hun interesse voor hun arbeid, ze krijgen
niet de kans zich (mede-)verantwoorde-
lijk te voelen, ze weten dat’ ze als mens
helemaal niet van belang zijn, dat ze zich
vooral uitsloven om de omzet van het
bedrijf omhoog te stuwen. Dat alles bij
elkaar vormt een gevoel van onmondig
heid, het neigt voor deze categorie weer
sterk naar dwangarbeid.
Voor hen vormen de experimentele en
alternatieve werkgemeenschappen pri
ma oorden. Hier kunnen ze wel verant
woordelijk zijn voor het werk dat ze doen
en voor een stuk van het totale gebeuren,
hier mogen z^ wel meepraten voor er
beslissingen worden genomen en wordt
er naar ze geluisterd. In deze projecten
kan er worden gewerkt aan de menswor
ding - althans dat is de opzet. Want ook
hier moet er voor worden opgepast, dat
de werkplaatsjes en bedrijfjes kleinscha
lig blijven. Alleen dan kan men een echt
alternatief bieden voor het grootschalige
bedrijfsleven.
De provinciale milieufederatie Contact
Milieubescherming Noord-Holland is een
vereniging van 77 organisaties op het ter
rein van natuur- en milieubescherming in
Noord-Holland. Die organisaties hebben
samen circa 95.000 leden.
In een brief aan een andere minister,
Westerterp van Verkeer en Waterstaat,
wordt aangedrongen op steun aan de wa
terschappen voor de bouw van extra dure
zuiveringswerken, waaronder installaties
voor defosfatering. Naast een algeheel ver
bod van fosfaathoudende wasmiddelen,
blijven dergelijke installaties nodig, meent
de federatie. De kosten hoeven echter niet
zo hoog te zijn. Hoewel er bij de deskundi
gen verschil van mening bestaat over de
vraag of een algehele defosfatering van
het afvalwater nodig is, meent het CMN
dat een experiment in Noord-Holland in
elk geval op zijn plaats is. Het effect ervan
op het oppervlaktewater kan dan worden
nagegaan.
IJMl
werd
kisten
jauw; 1
ting; 3:
47 kist
PRIJZ
Per
15,17-1
kleinm
10,41-9
Per
kop 17
haai 1
tjes 20
jauw
168; k
vier 1’
vis
schelv
schol
drie 8
53-36;
60; scl
kreel
De
24.90
30 42.:
IJM 1
17.000:
24.600
22.200:
16.900
145 23
KW 1
31.100
226 6.!
Het is mogelijk in de rioolzuiveringsin-
stallaties apparatuur aan te brengen die de
fosfaten uit het afvalwater haalt, maar
daarmee zijn gigantische bedragen ge
moeid. Wanneer het fosfaataandeel van de
wasmiddelen zou wegvallen, zouden die
kosten aanzienlijk worden gedrukt. Bo
vendien zullen er dan minder moeilijkhe
den zijn met het slib dat in de zuiveringsin
stallaties achterblijft en dat met een hoog
fosfaatgehalte nauwelijks bruikbaar is.
DE SECRETARIS VAN sociëteit De
Boei verzocht mij nogeens de aandacht
te vestigen op dit alcoholvrije etablisse
ment. In december 1975 werd deze so
ciëteit geopend met alsdoel personen met
alcoholproblemen daar voor het eerst
kennis te kunnen laten maken met de AA
en iedereen in de gelegenheid te stellen
hun vrije tijd zonder verleiding van alco
hol te kunnen laten doorbrengen met een
serieus gesprek, een spelletje kaart, dam
of schaak of wat dan ook. De mensen die
zich hierdoor voelen aangesproken kun
nen elke vrijdagavond vanaf negen uur
en op zaterdag en zondag van tien tot vijf
uur terecht. Het adres is Spaarne 35 in
Haarlem, het telefoonnummer 023-
320304.
Er kwamen produktie-systemen, die tot gevolg hadden dat de mens een suprematie
over de natuur heeft weten te bereiken.
IN ONS LAND LOPEN MENSEN
rond, die het niet laten bij deze constate
ringen. Zij proberen iets te doen, iets te
veranderen, iets te ondermenen om ook
de mensen die nu langs de kant staan
ergens bij te betrekken. Zo ontstonden in
ons land de alternatieve en experimente
le werkplaatsen, de leefgemeen
schappen.
Deze mogen zich over het algemeen in
een grote belangstelling koesteren. Er
komen allerlei soorten mensen terecht.
Vaak blijkt het, dat er een arbeidspróble-
matiek is ontstaan naar aanleiding van
andere problemen. Rond relaties, gezin,
psychische toestanden, kriminaliteit en
sexualiteit. Bijvoorbeeld: iemand die op
genomen is geweest in een psychiatri
sche inrichting en na ontslag best weer
aan de slag wil. Dan komt de confronta
tie met dè maatschappij hard aan. En
vaak zijn deze mensen best bereid ook
deel te nemen aan het arbeidsproces zo
als dat thans bestaat. Maar zij zijn „gete-
MENSEN DIE HET VOOR HET zeg
gen hebben in het bedrijfsleven wijzen
ons er vaak op, dat we dankzij de ontwik
kelingen in de industrie toch ook maar
veel vrije tijd hebben. Die kan ons bevrij
den van de frustraties van de arbeid, na
het zorgeloze weekeinde kunnen we onze
dagelijkse taak weer blijmoedig aan
vaarden. En die vrije tijd is een soort
cadeau, want: tijd is geld. En geld is
bijzonder belangrijk in ons leven. We
hechten bijzonder veel waarde aan alles
wat met geld te koop is. Maar tijd is veel
meer: tijd is leven. Economisch gespro
ken zou je kunnen zeggen, dat tijd tot de
bijzonder schaarse goederen behoort.
Daarom moeten we er voorzichtig mee
omspringen, we moeten de tijd gebrui
ken om mens te worden.
En dat kan best gebeuren via de arbeid
die we verrichten. De arbeid die een
dergelijke menselijke waarde niet heeft
kan je geen meerwaarde geven door er
een stukje vrije tijd aan vast te knopen.
Daarom kan er ook niet zo’n strikte
scheiding worden gemaakt tussen werk
tijd en vrije tijd. Want de vrije tijd kan
4
II
Volgens het CMN is het goed mogelijk
om de fosfaten in wasmiddelen door ande
re stoffen te vervangen, die niet of in elk
geval veel minder schadelijk zijn voor het
milieu. De milieufederatie wijst argumen
ten yan de wasmiddelenfabrikanten, dat
vervanging van fosfaten in hümprodukten
vóór 1985 niet tot de mogelijkheden be
hoort, van de hand. Niet-technische pro
blemen zouden de fabrikanten ervan
weerhouden vervangende middelen aan te
wenden, doch veeleer zakelijke belangen,
waaronder patenten.
„Snel verbod nodig
