"\fENTRUMOPVOERING VAN GEMENGDE KWALITEIT
Nieuw ballet van Maurice Béjart
een loflied op mooie
mensen
Enige echte Jordaancabaret
■n
Iggy Pop: stijlvol en
volleerd volksmenner
NMB
Ga NMB-girosparen
Da’s’nheel voordeliger!
Pak de pen. Neem de stap.
I
III
li
overleden
Ex-acteur Jaap
van der Poll
J II I
Debuut van Bowie’s beschermeling in Nederland
I
'La Plus que lente' in Brussel in première
I II
h
23
19 7 7
SEPTEMBER
1 5
KUNST
gevoelens gestalte geeft.
/AMSTERDAM. Toneelgroep Centrum heeft
st het spelen van Rock ’69, woensdagavond in
emière in Bellevue, weer eens geen gemakkelijke
>g gekozen. Deze toneelproductie, geschreven
or de Engelsman David Hare, gaat over de verloe-
ring van een popgroep en speelt zich af in het jaar
69, als de band volgens contract optreedt tijdens
n studentenfeest in Camebridgé. De musici zijn
n de drank en aan de drugs geraakt en met het
tistieke werk is het duidelijk een aflopende zaak.
verpersoonlijking daarvan is wel de zangeres
aggie, die er per dag een hoeveelheid whisky
orspoelt die zelfs een eik zou vjellen. Een lastige
11, die van Maggie, want er moet een actrice voor
men die ook nog eens over een behoorlijke stem
schikt. Centrum blijkt die in huis te hebben:
jnriëtte Tol die Maggie hard en met gecamoefleer-
De NMB introduceert het NMB-girosparen: U krijgt maar liefst 5% in plaats
van 4% rente, als u uitsluitend schriftelijk stort of opneemt via uw eigen bank
of postrekening. Dat is voordelig, dat is gemakkelijk en dus aantrekkelijk.
En uw spaargeld staat niet vast. Alleen voor hetppnemen van bedragen
boven 5000 gulden geldt een opzegtermijn van een maand. En dat alles zonder
retourrente, boeterente of rentereduktie. De eerste inlage dient ten minste 400
gulden te bedragen.
“lO N D E R D AG
ll
y
t
Sfeer van droefenis in Rock ’69
ün
5A
(ADVERTENTIE)
Rotterdamse
CONRAD VAN DE WEETERING
Dhr./mevr./mej.
Adres
tel.
Woonplaats
1>
k:
Hebtueenbank-
of postrekening?
laarmee is dan eigenlijk het meeste van
-'•'S echte kwaliteit van deze voorstelling
i Rock ’69 genoemd. Toegegeven, er zijn
g enkele rollen die redelijk gespeeld van
grond komen, maar erg veel body heeft
voorstelling niet. Toch heeft regisseur
dy Habbema er naar gestreefd bij elk
(i de personages een eigen essentie naar
iten te laten komen. Dat is echter alleen
ukt bij spelers met toneelervaring. En
dit stuk heeft Habbema ook moeten
rken met musici die voor het eerst echt
leel moesten spelen. In de meeste geval-
gaat dat hier nauwelijks verder dan het
iw oplepelen van de tekst.
Handtekening.
(bij minderjarigen moet
ouder of voogd mede
ondertekenen I
Datum:
Voor Henriëtte Tol moet de rol van Mag
gie een zware opgave zijn. Zij kent geen
moment van zwakte in de voorstelling en
bewaart knap onderscheid tussen de zan-
geres-tijdens-optreden en de beklagens-
waardige vrouw die zij is in de uren dat zij
de microfoon heeft verruild voor de
drankfles. Jules Hamel brengt ironie in het
gezelschap als vroegere vriend van Mag
gie, een songwriter die ook z’n beste tijd
gekend heeft en Ben Hulsman doet hetzelf-
Bob Zimmerman, die de oorspronkelijke
composities van Nick Bicat verving voor
de zijne. Vooral het laatste nummer Tita
nic is bij mij favoriet, ook doordat Hen
riëtte Tol het fel en dynamisch zingt.
Het optreden van Iggy Pop in de
ademde gevoel voor esthetica uit.
uiterst boeiend zijn die twee werken met
elkaar te vergelijken. Nog boeiender
wordt het als Béjart in het volgend voor
jaar ook de eerste drie delen aan die sym
fonie zal toevoegen.
Als het een gelijkwaardig lijflied op
mooie mensen wordt als het fragment dat
Béjart nu al maakte, dan mogen we nog
veel verwachten.
I l()pen voor mij een
N M B-girbspaarrekening.
ROTTERDAM. Je kunt van alles
hebben tegen de figuur als David Bo
wie ik denk alleen maar aan de
fascistoïde trekjes in zijn shows vorig
jaar maar feit is dat hij zijn crea
tieve drift combineert met een zeld
zaam gevoel voor de dingen die gaan
komen. Zijn relatie met ene Iggy Pop is
daar ook het gevolg van, al was een
ander fijnbesnaard talent (John Cale)
al eerder bezig met James Osterburg
uif het Amerikaanse Michigan, die
vandaag de dag beschouwd wordt als
een van de weinigen die van invloed is
geweest op de punkbeweging. Bowie
haalde James alias Iggy Pop enkele
jaren geleden al naar Europa, maar
eerst zijn jongste bemoeienissen met
hem hebben effect gesorteerd. Twee
door Bowie geproduceerde albums,
The Idiot en Lust for Life, betekenden
even zovele sensaties en zowel in Enge
land als hier ontstond een cultusachti-
ge verering rond Iggy Pop, die gistera
vond in de Rotterdamse Doelen einde
lijk zijn eerste Nederlandse concert
gaf.
Toch ben ik niet met veel voldoening uit
de voorstelling gekomen. Het werkelijk
dramatische in het stuk schijnt mij niet te
hebben aangesproken, afgezien van enke
le geslaagde momenten bij Maggie. Meer
zat er voor mij niet in.
KO VAN LEEUWEN
AMSTERDAM (ANP). De ex-ac-
eur, auteur en oud-administrateur van
le Nederlandse Opera Jaap van der
’oil is op 88-jarige leeftijd overleden
n zijn woonplaats Amsterdam. Hij is
laar in stilte op „Zorgvliet” begraven.
I Jacobus Gerardus Wilhelmus van der
(’oil werd 19 juni 1889 in Amsterdam
geboren, bezocht de Toneelschool en
debuteerde in 1911 in „Vorstenschool”
/an Multatulli. Vervolgens werkte hij
jij het gezelschap van Heijermans, in
iet voormalige Indonesië, bij Hofstad
Toneel, de Speeldoos, Schouwtoneel,
Ensemble De Boer-van Rijk en Gezel
schap Jan Mus. Voor de Tweede Werel
doorlog ontwikkelde hij zich ook tot
toneelschrijver, en bewerker van to
neelstukken.
Na de oorlog keerde hij niet terug als
acteur. Hij werd in ’45 administrateur
bij de Nederlandse Opera. Zijn toneel
werk „Ziende Blind” werd in 1914 be
kroond door de stad Antwerpen.
1957 bleek in vergelijking tot het voor
gaande nog steeds bijzonder vitaal in zijn
tekening van wat mensen elkaar zoal kun
nen aandoen. Maar schitterend poëtisch
hoogtepunt van de hele voorstelling was
„Was mir die Liebe erzahlt” op de drie
laatste delen (van de zes) van de derde
symfonie van Mahler (1974).
Eind deze maand zal het ballet van Ham
burg een choreografie van John Meumeier
brengen op diezelfde symfonie. Het zal
Baaien rokken en onvervalste Jordaangein: u vindt ze nog tot
en met zondagavond in café „De Bedstee”, het etablissement
waarin de bovenzaal van gebouw De Palm in de Jordaan op het
moment is omgetoverd. Het Jordaanfestival regeert de buurt en
dat betekent behalve markt, kermis en muziek op straat ook het
optreden in „De Bedstee” van het enige echte Jordaancabaret.
Met, twee keer per avond, om acht uur en half tien, de kans om
mee te zingen en mee te deinen en weer te horen van die goeie
BRUSSEL. „La plus que lente” zou
uitsluitend een genrestukje in jugendstil
geweest zijn, als er door het decor met
palmbomen, met een pianiste in rose ja
pon voorzien van sjaal, lange franje, hals
kettingen en languisante gebaren en met
een heer in smoking, niet ook nog een
dame in maillot en met een wit masker
voor had rondgelopen. Rondlopen is ei
genlijk niet het juiste woord, ze voerde
nogal vreemde, hoekige, onritmische geba
ren uit waarbij ze vaak een keukenstoel
betrok.
„La plus que lente” is het nieuwe ballet
van Maurice Béjart dat dinsdag in de
uitvoering van het Ballet van de XXste
eeuw in première ging. De sfeer werd
getekend door muziek van Claude Debus
sy en door monotoon voorgelezen teksten
Gisteravond gaf Iggy, begeleid door
Hunt Sales (drumsX Tony Sales (bas),
Stacey Heydon (gitaar) en Scott Thur
ston (toetsen); hij verving David Bowie,
die kampt met een gebroken duim), een
optreden dat waard was om gefilmd te
worden. Neem nou zo’n overdonderend
begin. Gekleed in een strakke, opgelap
te oude spijkerbroek, een wit shirt dat
een deel van de borstkas bloot laat en
getooid met een bonte staart, fladdert
Iggy als een aangeschoten pauw het
podium op. Hij maakt op de muziek de
merkwaardigste subtiele bewegingen,
alles met een overdosis aan dynamiek
en tempo. Zoals een straatmadelief
haar potentiële klanten ongegeneerd
opvrijt, zo dringt Iggy zich op aan zijn
microfoonstandaard.
Na het razende Sixteen wordt Lust
for Life ingezet; ondertussen stript hij
als een volleerde nachtclubattractie.
Met een handige beweging ontdoet hij
zich van zijn korte laarsjes en sokken,
werpt ze de zaal in waar ze als een
kostbaar kleinood gekoesterd en in be
zit worden genomen. Tegen zoveel raf
finement is zelfs het nuchtere Neder
landse publiek niet bestand. Binnen de
kortste keren staan de meesten op en
wordt er op het stuwende ritme van de
band gedanst. Maar als een volleerd
volksmenner houdt Iggy de emoties in
toom. Wellicht dat er in de wereld van
de lichte muziek nog wel opwindender
podiumattracties (Bad Boys bijvoor-
beeld) zijn, maar dan zijn ze ook me
teen veel gevaarlijker omdat ze geen
gevoel voor esthetica hebben en zich
niet bekommeren om wat ze oproepen.
Dat doet Iggy juist wel.
Zijn stijl, de vele merkwaardige hou
dingen, die hij inneemt, zijn zijn han
delsmerk geworden. Iets dat hem on
derscheidt van alle „gewone” opwin
ding, zoals de fihale duidelijk maakt.
Tijdens de toegift beklimt hij de boxen
aan een kant van het podium. Na
prachtige versies van Passenger, Night
Club, Fall in Love, C.C. Rider, Raw
Power, That’s how strong uit hij zo
hoog boven alles verheven dat hij van
ons wil zijn. In wanna be your Doll
betekent het slot van nog geen 70 minu
ten krankzinnig amusement, dat om
meer vraagt. JOHN OOMKES
Rock ’69 oorspronkelijke titel Teeth
’n’ smiles heeft veelal een pittige dialoog
en er worden door musici Bob Zimmer
man (keyboards), René van der Valk
(drums), Leslie van der Lek (lead gitaar) en
Jimmy Berghout (basgitaar) uitstekende
prestaties in de band geleverd. Jimmy
Berghout is oorspronkelijk acteur bij Cen
trum en hij speelt dan ook de lastigste
toneelrol onder de musici. Hij doet dat met
prachtig lamlendige overgave. De prima
klinkende muziek is in deze productie van
drie is maar die is dan toch wel uiterst dun.
Na afloop vroeg ik Maurice Béjart wat
de bedoeling van dit ballet was. Antwoord:
„Ik heb niet geprobeerd de sfeer van
Proust tot leven te wekken, het gaat niet
om een bepaalde tijd, maar om de tijds
duur van de dingen, waarbij ieder voor
zichzelf kan beslissen hoe hij die ervaart”.
In relatie tot een paar andere heden
daagse ontwikkelingen op muziek en dans-
gebied lijkt me dit het gemakkelijste zo te
begrijpen. Vroeger waren muzikale ritmes
en dansritmes hoofdzakelijk afhankelijk
van lopen of springen. Wat nu belangrijk
is, is hoe we een bepaalde tijd doorkomen,
een tijd in een vliegtuig, in een auto of in de
tram, een tijd voor een stoplicht of voor
een televisietoestel in afwachting van het
volgende programma. Hierbij gaat het in
derdaad om de tijdsduur van de dingen
waarvan ieder voor zichzelf kan beslissen
hoe hij die ervaart. Dit afgezet tegen een
lang vervlogen tijd, waarin het ritme ver
geten is en waarvan we alleen weten dat er
weinig gebeurde maakt misschien de bete
kenis uit van „La plus que lente”.
De danseres Jacqueline Rayet kweet
zich voorbeeldig van haar moeilijke taak,
de pianiste Elisabeth Cooper speelde haar
rol en de noten uitstekend en de derde
figuur, Thierry Parmen tier had zo weinig
te doen dat ik hem mij slechts als een
schim herinner.
Nog interessanter dan het achterhalen
van de betekenis van dit niet zo belangrij
ke werkje, was de vergelijking daarvan
met de rest van het programma. Een ballet
als Sonate a trois, gebaseerd op het stuk
„Huis clos” van Sartre en al gemaakt in
OAankruisen wat gewenst is.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Deze coupon in ongefrankeerde enveloppe zenden aan NMB. Antwoordnummer 131. Amsterdam.
g- Scène uit
Rock’69. Op de
voorgrond Ben
Hulsman als
manager Saraffian
en Henriëtte Tol
(liggend in de
stoel) als Maggie,
(foto Kors van
Bennkom)
Osterburg maakte tussen 1969 en
1973 naam met een heavy metal band,
Iggy and the Stooges, die muzikaal mis
schien niet meer dan drie gitaaraccoor-
den om het lijf had, maar wel samen
met Wayne Kramers legendarische
MC5 model stond voor alle latere Ame
rikaanse heavy metalgiganten als Blue
Oyster Cult, Ted Nugent en Aerosmith.
Osterburg of zoals we hem van nu af
noemen, Iggy, was daar alleen verant
woordelijk voor. Hij legde en legt in
zijn podiumoptreden alles wat een ge
boren theatermens bepaalt. Het is wild
en beestachtig-explosief, maar ademt
daarnaast zo’n zeldzaam gevoel voor
stijl uit dat de combinatie tussen die
twee elementen Bowie en Cale in een
vroeg stadium geïmponeerd moet heb
ben en ons nu geboeid naar de bühne
doet staren.
een verdienste van Habbema en zijn spe
lers genoemd worden dht het oproepen
van dat klimaat van droefheid tenvolle
gelukt is.
Het moet gezegd, de grote zaal van de
Doelen was zeer goed bezet, al zou een
dergelijk concert in het voor modieuze
verschijnselen veel gevoeliger Amster
dam vermoedelijk zijn uitverkocht.
Maar juist daar bestaat een groot te
kort aan geschikte zaalruimte.
s Rock ’69 daarom een oninteressant
k? Zeker niet. Het geeft een helder
eld van de verwording van een generatie
arin idealisme bij velen de hoofdrol
ielde. Dat moet ook zo zijn bij deze band
J in de tekst wordt daarop ook wel gezin-
leld. Maar de idealen zijn vervlogen en
■band is inclusief zangeres Maggie, met
^^Jirdigheid bezig aan een slopend proces
■HHl zelfvernietiging. Er druipt een veria
i sfeer over het geheel en het mag zeker
IIStuur mij meer informatie
over het NMB -girosparen.
van Marcel Proust (uit ’A la recherche de
temps perdu’).
Het publiek in de Muntschouwburg rea
geerde enthousiast. Toch is er iets aan de
hand met dit kleine ballet. De choreograaf
is duidelijk op zoek. Hij creëert spannin
gen uit botsende elementen maar er ont
staat geen danservaring, alleen een denk-
probleem. Vermoedelijk is hier eerder de
filosoof Béjart aan het woord dan de cho
reograaf. De verklarende tekst uit het pro
gramma kan me niet veel helpen: „Een
dróomwereld, een eenzame vrouw die zich
tegen de tijd verzet”. De man in smoking
wandelt langzaam poserend rond. De pia
niste speelt eens wat, staat dan op en
maakt krullerige armgebaren met haar
sjaal. De danseres bij de keukenstoel
maakt ondynamische bewegingen. Af en
toe denk je dat er nog een relatie tussen de
ouwe Jordaan, een stijfselkissie en de Westertoren. Ook nog in
het Jordaanfestival: kermis op de Palmgracht, feestmarkt op de
Lindengracht, café-chantant in de benedenzaal van „De Palm",
zaterdag camavalsorkest De Rinkelbom in de muziektent op de
Lindengracht, zondag de Jozef Lam Jazz Band, het drumband
festival zaterdag en zondag om twee uur op de Noordermarkt, en
vrijdag op de Westerstraat van acht tot tien het handkarrencon
cours.
Doelen gisteravond
(foto: Lex van Rossen)
de als manager Saraffian, maar dan verge
zeld van kil sarcasme en zakelijkheid. Hij
slaat zelfs links en rechts aan het jatten als
hij denkt dat de band niét krijgt uitbe
taald. Een opvallende prestatie levert dit
maal Johnny Peters, die in de bescheiden
rol van de organiserende student gaaf
werk laat zien, zonder een spoortje van
overdrijven.
Bi
