VS: atoomwapens uit Arrestaties bij Haig: beslist zelf over extra brigade in Demonstranten willen terrein in Kalkar Mijn rechten zijn stuk voor stuk in het riool verdwenen MIJN GEWETEN IS ZUIVER herdenking Biko 3 k ongezuiverd plutonium „Nederland „Ontploffingen in Santiago” West-Duitsland” E Dajan voor vertrek naar VS: Washington Post: Staat van beleg in Pakistan opgeheven Defensie-uitgaven van VS verhoogd Portugese piloten in staking gegaan Gevoelig MATZES OESTER KAPOENENVET 99 n MB 19 7 7 SEPTEMBER 3 1 6 V R I J D AG BINNEN- EN BUITENLAND 2 door Nico Scheepmaker igen licht nten ding ta niek lent uda rij” itiek ling daar in de l uit- j ont roven i dan hreef roord Vere- smier arter i rap- nsen- •telin- raeli- an. i® WASHINGTON (Reuter/UPI). „Mijn geweten is zuiver”, zo heeft de Amerikaanse begrotingsdirecteur Bert Lance gisteren verzekerd, toen hij zich voor de Senaatscommissie voor regeringszaken verweer de tegen beschuldigingen betreffende ongeoorloofde praktijken als bankier, in de periode voordat zijn persoonlijke vriend president Carter hem naar Washington haalde. itraf De resultaten van het Amerikaanse on- voor Israel een onmogelijkheid Conflict in links kamp in Frankrijk WASHINGTON (DPA). De „Washing- nacht in Santiago, de hoofdstad van Chili, 9 9 9 i i Wie kent dat gevoel? Of ik sta op het punt na jaren de smaak van de matzes van Den Haan in gedachte weer te proeven, dat ondefinieerbare branderige wat andere merken sindsdien niet meer bezeten heb ben, maar alles blijft stil in de smaak- centra”. Zoals een goede kok zijn gerechten be strooit met adequate kruiden, zo kruidt Philip Mechanicus zijn eetnovelletjes met citaten, zoals „cooking is a very fine art, all cooks are gentlemen” van Shakespeare zelf (die overigens ook eens opgemerkt heeft dat het een slechte kok is die zijn eigen vingers niet kan aflikken. Om iets terug te doen wil ik Philip (Flip voor zijn vrienden) graag ook een paar citaten toe spelen, bijvoorbeeld: „Koken is een kunst geworden, een nobele wetenschap; koks zijn gentlemen” van Robert Burton (The Anatomy of Melancholy, 1621). Daar kan hij vast wel iets mee doen! loven m die or de al van eiger- keren 1 van rsvei- r van n - zal n van msys- j ver- u een orden jdorp eld schap De „Washington Post” meent dat de re- gering-Pinochet tot deze maatregel is over gegaan omdat zij het bestaan van verzets groeperingen voor het buitenland wil ver zwijgen. bureau van de regeringsvoorlichtings dienst ontboden zijn waar hun onder be dreiging met straf verboden werd melding te maken van de gebeurtenissen. „Noch als zelfstandige delegatie, noch als ononderdeel van een Verenigde Arabi sche afvaardiging”, zei de bewindsman op het vliegveld Ben Goerion tegen de pers. De mogelijkheid dat zich op deze manier een verdere verspreiding van atoomwa pens zou kunnen gaan voltrekken, baart Amerika diepe zorgen. Niet alleen Jimmy Carter, maar ook Gerald Ford heeft zich derzoek bevestigen, zo schrijft de Los An geles Times, wat in theorie reeds was bere kend. Landen die ernaar streven kernex- plosieven te bezitten, kunnen die vervaar digen uit plutonium dat formeel bestemd is als brandstof voor energie-fabrieken. Hij verklaarde dat zijn besprekingen zniet langer dan een dag of twee zullen duren. Daarna gaat hij naar New York voor de opening van de Algemene Verga dering van de Verenigde Naties. De Israë lische bewindsman vliegt naar de VS via Brussel, waar hij anderhalve dag blijft om besprekingen te voeren met de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Henry Simonet, momenteel voorzitter van de EEG. Hij zal daar voorts Europese joodse leiders ontmoeten en tegenover hen een toelichting geven op de huidige geschillen van Israel met zowel de Amerikanen als de Arabieren. Het Israëlische blad „Yedioth Ahro- noth” meldt dat de Sovjet-Unie een Ameri kaans voorstel heeft afgewezen om haar diplomatieke betrekkingen met Israel te hervatten teneinde zo de positie van Mos kou te versterken bij de pogingen om tot vrede in het Midden-Oosten te komen. Hij oefende kritiek op de Amerikaanse inspanningen om gedaan te krijgen dat de PLO de resolutie-242 van de VN accepteert als teken van erkenning van het bestaans recht van de staat Israel. De Amerikanen geloven dat langs die weg de PLO accepta bel zou worden als onderhandelingspart ner in Genève. Dajan zei dat de vredesvoorstellen die hij naar Washington meeneemt niet meer dan schetsmatige ideeën zijn maar dat hij bereid is in details te treden als de Arabie ren hierom vragen. treedt en die ingepast zou worden in een Jordaanse delegatie. De minister erkende dat de Verenigde Staten kennelijk de aanwezigheid van Pa- lestijnen bij vredesbesprekingen als een procedurekwestie van de eerste rang zien. Maar hij voegde hieraan toe, dat Israel blijft bij zijn weigering de PLO als partner bij dergelijke besprekingen te erkennen, „of de Amerikanen ze nu wel of niet wil len”. Enigszins geprikkeld merkte hij op: „dit is een grammofoonplaat, die ik steeds opnieuw zal moeten afdraaien”. De laatste tijd neemt de druk toe op landen die wèl kernenergie voor vreedza me doelen willen gebruiken maar geen internationale controle willen aanvaar den om zich aan te sluiten bij de verdra gen die dit toezicht regelen. (Van onze redactie buitenland) KASSEL. Generaal Alexander Haig, de opperbevelhebber van de NAVO-troe- pen in Europa, wijst de beschuldiging van minister Stemerdink (Defensie) van de hand als zou hij vooruit zijn gelopen op de beslissing een Nederlandse brigade (4000 man) extra in de Noordduitse laagvlakte te legeren. „Ik heb tweemaal gezegd dat de Neder landse regering die beslissing nog moet nemen en zeg dat nu voor de derde keer”, aldus Haig. De NAVO-opperbevelhebber bevestigde desgevraagd in het Westduitse Kassei dat in de publiciteit de afgelopen maanden tweemaal melding was gemaakt van kri tiek van Stemerdink als zou Haig „te haas tig zijn” en „vooruitlopen” op de beslissing die nog genomen moet worden om eventu eel de Nederlandse troepen in West-Duits- land met een extra brigade te versterken. Bovendien streeft de Amerikaanse rege ring ernaar het internationale controlesy steem te ontdoen van een aantal mazen in de voorschriften. En zodoende wordt, met de bekendmaking van de officiële proefne mingen, een einde gemaakt aan een opvat ting die al dateert van de veertiger jaren, waarbij plutonium als bijprodukt van energie-opwekking ongeschikt werd ver klaard voor wapenproduktie. gevraagd, maar nu ik er in ben, vecht ik niet alleen voor mijzelf, maar ook voor ons systeem. Ik ben trots op het werk dat ik in het begrotingsbureau van het Witte Huis heb gedaan”, aldus Lance die steeds heeft verzekerd dat hij niet zwichten zal voor de toenemende druk om af te treden. Lance is er van beschuldigd dat hij, zijn vrouw en andere familieleden in totaal voor zes miljoen dollar (ongeveer 14,5 mln.) aan persoonlijke leningen hadden opgenomen bij twee banken in Georgia die hij bestuurde. Ook zou de familie nog voor 450.000 dollar „rood” hebben gestaan. Voor de Senaatscommissie bestreed hij dat hij zijn functie bij de twee banken voor persoonlijke doeleinden zou hebben mis bruikt, waaronder een mislukte poging om gouverneur van de staat Georgia te wor den, als opvolger van Carter. Volgens hem staat er in de bankwetten niets dat een grote debetstand verbiedt. Voorts wees de begrotingsdirecteur een suggestie van de Republikeinse senator WASHINGTON (UPI). Om tegenover de voortgaande versterking van de Russi sche bewapening een „geloofwaardig ge- vechtsvermogen” te behouden en het „glo bale militaire machtsevenwicht met de Sovjet-Unie minstens even gunstig te hou den als het thans is”, denkt president Car ter dat de Amerikaanse defensie-uitgaven in de komende jaren per jaar met onge veer drie procent reëel, dat wil zeggen na inflatie, zullen moeten worden verhoogd. Dit zei de Amerikaanse minister van Defensie Harold Brown gisteren op een bijeenkomst van industriële defensiespeci alisten in Washington. Het percentage stemt overeen met dat van de verhoging die de meeste andere NAVO-landen zich eerder dit jaar hadden voorgenomen voor hun uitgaven voor de fensie. en links-radicalen zijn gisteren niet tot een oplossing gebracht. Volgens hem zat er niets onrechtmatigs in het gebruik dat hij had gemaakt van zakenvliegtuigen van de Calhoun Bank en de National Bank of Georgia. Voor dit gebruik, dat alleen voor de ontwikkeling van de betrokken banken was geweest, had hij later de twee ban1" i schadeloos gesteld. Ook noemde Lance he list, dat hij gegevens over zijn doen en laten had ach- tergehouden, toen de commissie waarvoor hij gisteren zijn verklaring aflegde, in ja nuari zijn benoeming door president Car ter had bekrachtigd. Hij zei dat hij ver scheidene financiële kwesties die nu aan de orde waren, vijf dagen voor de beslis sing van de commissie van 18 januari al uit de doeken had gedaan. Vervolgens bestempelde Lance als „vol komen onverantwoord” een beschuldiging dat hij betrokken zou zijn geweest bij een oplichtingszaak, waarvoor de vice-presi dent van de Calhoun Bank, Billy Lee Campbell, tot acht jaar gevangenisstraf werd veroordeeld. Campbell zou zich bij na een miljoen dollar hebben toegeëigend. De dood van Biko onderstreept vol gens het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken „op tragische wij ze de misstanden die ten aanzien van de mensenrechten en rassendiscriminatie in de republiek Zuid-Afrika heersen”. Het ministerie zegt verder dat „de Ne derlandse regering met droefenis en grote ongerustheid kennis heeft geno men van het bericht”. Bovenstaand citaat is het begin van „Het oude recept” uit de verhalenbundel „Wat eet je het liefst?” van Philip Mechanicus. Het is een door Querido uitgegeven boekje met recepten van Mechanicus, maar het zijn evenzeer recepten voor de meest uit eenlopende gerechten van aardappelbal- letjes tot zuUrkoolbroodjes) als voor doel treffend, fantasierijk en geestig schrijven. In het voetspoor van schrijvers als Len Deighton en Werumeus Buning, maar hen toch nog een ronde achterstand bezor gend, maakt Philips Mechanicus eerst een feest van het lezen van zijn voorkeursre cepten, en daarna een feest van het veror beren ervan (de tussenliggende fase, het bereiden, laat ik altijd aan anderen over, ik kan daar geen oordeel over vellen). Om even met het laatste citaat uit „Wat eet je het liefst?” te besluiten: „Wilt u iets eten?!’ „Nee, integendeel”. (Anton Tsje- chov). jarle- larle- ijs te en in iding raulle id te :omst inkse liging ilitiek misa- ik op aarle- g met (Van onze redacteur in de VS, Henk Kolb) WASHINGTON Geheime Ameri kaanse proefnemingen hebben aange toond dat atoomwapens kunnen worden vervaardigd uit ongezuiverd plutonium, zoals dat wordt voortgebracht door met kernenergie gedreven elektrische cen trales. Wat de joodse vestigingen op de weste lijke oever van de Jordaan betreft, een tweede uiterst gevoelig punt dat bij het Israelisch-Amerikaanse gesprek in Was hington ongetwijfeld aan de orde zal ko men, zei Dajan dat hij het Amerikaanse standpunt dat dergelijke vestigingen on wettig zijn, van de hand wijst. BONN (DPA). De tegenstanders van de „snelle kweekreactor” in Kalkar in de West- duitse deelstaat Noord- rijn-Westfalen hebben geëist dat zij bij hun aangekondigde demon stratie op 24 september toegang willen tot een terrein vlakbij de kern centrale. PARIJS (DPA/UPI/AFP). De geschil len tussen de drie partners in het Franse „Volsfront” socialisten, communisten ;han- dich- op te obel- ed in t het illen- oires wege oofd- itaire 1. wor- al rij- Kin- >p het trek en te e uit- beslo- at de KVP- ieuwe Zeist 'eede- d. Hij s drie aehal- )sten. is de chure in het bro- andse elijke bouw lema- „Wie kent dat gevoel? Ik maak aanstal ten in de volle badkuip te stappen, één voet hangt al een decimeter boven het wase mende wateroppervlakte en ik krijg een geluidloos belletje te horen dat zegt dat er binnen de seconde een associatie te ver wachten is. Gehoorzaam wacht ik dan in diezelfde merkwaardige pose, anderen zien mij niet en ik evenmin mijzelf, maar de associatie blijft uit. Het boekje werd gisteren ten doop ge houden in restaurant Les Quatre Canetons in Amsterdam. De Vier Eendjes dus, een woordspeling, want het restaurant bevindt zich op de Prinsengracht 1111. Je moet er dus wel Frans voor kennen, maar als je alleen maar Frans kent en geen Neder lands weet je nog niets, en blijf je dwalen. Behalve uitgelezen wijnen (alleen draag krachtige uitgeverijen kunnen het zich veroorloven een exclusief kookboekje pu bliekelijk en op een gepaste plaats te open baren) waren er ook ongebruikelijke hap jes. Ik viel me eerst al geen buil aan een palmhartje in heilbot, daarna bleek ik ook een Coquille St. Jacques in een grote champignon zonder schadelijke gevolgen te kunnen verorberen, maar ze bleven maar rondgaan met oesters in te grote schelpen, en daarom besloot ik dat dit dan maar de eerste keer moest zijn dat ik een oester proefde. Het was James I van Enge land (tevens James VI van Schotland; blijkbaar de Ernst Happel van de 17e eeuw), geciteerd door Jonathan Swift, de schrijver van Gullivers Reizen, die terecht opmerkte: „Het was een stoutmoedig man die als eerste een oester inslikte”. Volgens Dajan dient in Genève alleen tussen staten onderhandeld te worden. Hij herhaalde dat Israel alleen akkoord zou kunnen gaan met een Palestijnse vertegen woordiger die niet namens de PLO op- (Van onze redactie buitenland) JOHANNESBURG/DEN HAAG De Zuidafrikaanse politie heeft giste ren meer dan 1000 studenten van de zwarte univérsiteit van Fort Hare aan gehouden, die een herdenkingsbijeen komst hielden voor de studentenleider Steve Biko, die begin deze week in gevangenschap overleed. De arresta ties de mannelijke studenten moes ten in vrachtwagens van de politie stap pen verliepen zonder enige vorm van geweld. Charles Percy van de hand, als zou hij begin dit jaar wellicht cheques hebben geantidateerd tot eind 1976 om rentebeta lingen aan twee Newyorkse banken voor zijn inkomstenbelasting te kunnen af trekken. RAWALPINDI (AFP). De staat van beleg, sinds 1971 van kracht in Pakistan, is gisteren opgeheven, zo is officieel in Ra walpindi bekendgemaakt. Ongeveer 20.000 demon stranten worden ver wacht in Kalkar, onder wie meer dan duizend uit Nederland, Frank rijk en België. TEL AVIV (Reuter/AFP). De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Mosje Dajan, heeft gisteren, voor zijn vertrek naar Washington, verklaard dat zijn land deelneming van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie PLO aan een vredesconferentie in Genève in geen enkele vorm zal accepteren. langzaam gaar laten worden. In het oor spronkelijke recept staat kapoenenvet maar dat is schaars. Zodra de boter geheel opgenomen is moet er een flinke snuif kaneel bij, twee of drie kruidnagelen en een beetje saffraan. Als ze bijna gaar zijn (flink zijn, gewoon prikkeh) gaat het sap van een halve citroen erover. Maar niet minder stoutmoedig acht ik de man die voor het eerst van zijn leven een oester eet. Ik liet het drillig drab in mijn keel glijden, slikte manmoedig, gaf toe dat het niet onaangenaam smaakte en nam haastig een slok van mijn uitgelezen wijn om het „idee an sich” weg te spelen. Na tuurlijk het is allemaal maar onzin en verbeelding, wat maakt een oester enger („Eng! Eng!” was het eerste citaat dat mij in gedachten schoot toen mijn keel een seconde lang geplaveid was met die hap kikkerdril) dan een mossel of een Coquille St. Jacques, en waarom zou ik mij een oester niet laten smaken als het lievelings gerecht van Paus Pius V (Volgens zijn lijf kok Carlolomeo Scappi) Lamstestike- len was? Philip Mechanicus vermeldt de wijze waarop de kok van de paus dit exquise gerecht bereidde: De ontploffingen in de binnenstad zou den tot ver in de omtrek te horen zijn ineen geweest. De buitenlandse corresponden- staaf ten zouden de volgende morgen op het n een jrmee t poli- ig dat )e 31- v had lenge- „Men neme enige lamstestikelen, schoonmaken en van het overbodige ont doen. In een diepe pan met wat boter MOSJE DAYAN ónmogelijk Washington zou het voorstel „ongeveer een week geleden” hebben gedaan in het kader van het streven om tot hervatting van de Geneefse vredesconferentie te ko men. De VS en de Sovjet-Unie zijn voorzit ters van deze conferentie. Dit moet de VS een wapen in handen geven om met nog meer kracht aan te dringen op een herzien en versterkt inter nationaal toezicht, een eis die bijvoorbeeld heeft geleid tot ernstige frictie met de Bondsrepubliek vanwege het feit dat een Westduitse installatie met verreikende technologie zou worden geëxporteerd naar Brazilië, zonder dat van degelijk toe zicht sprake was. LISSABON (AP). De Portugese rege ring heeft gisteravond de piloten van de nationale luchtvaartmaatschappij TAP die gedreigd hadden met ingang van afge lopen nacht voor onbepaalde tijd in sta king te gaan, opdracht gegeven aan het werk te blijven. Deden zij dit niet, dan moeten zij rekening houden met ontslag. Een woordvoerder van de vakbond van de piloten verklaarde dat advocaten tot de slotsom waren gekomen dat de verorde ning om de staking af te gelasten illegaal en ongrondwettig is. De staking is onmiddellijk begonnen en zal niet worden opgeheven voordat aan de looneisen en eisen voor betere arbeids voorwaarden tegemoet is gekomen. van Noordrijn-Westfa- len „de volledige verant woording draagt voor alle onvoorzienbare ge volgen, als de demon stratie verboden en ge- kriminaliseerd wordt”. Generaal Zia Oel-Haq, de huidige machthebber in Pakistan, heeft voorts be sloten de perscommissie te ontbinden en de straftijd van alle gevangenen met twee maanden te bekorten. De perscommissie zal na overleg met de vertegenwoordigers van de pers vervangen worden doof een ander orgaan. De besluiten zijn genomen ter gelegenheid van het feest dat gevierd wordt ter afsluiting van de vastenmaand Ramadan. nog niet opgelost De organisatoren van de demonstratie hebben gisteren tegen journalis ten in de Westduitse hoofdstad Bonn ver klaard, dat minister Burkhard Hirsch (FDP) als president ingespannen om landen als West-Duitsland en Frankrijk, die kern technologie exporteren, over te halen tot de uiterste voorzichtigheid bij het afslui ten van dontracten. De Amerikaanse regering heeft in alle stilte de resultaten vrijgegeven van atoom- proeven in de Nevada-woestijn, die dit hebben aangetoond. De Amerikanen wil len niet vertellen wanneer zij hun proeven hebben gedaan met het onverrijkte urani um en het moet vooralsnog ook geheim blijven welke opbrengst in explosief ver mogen bij de proef-ontploffing werd bereikt. Hoewel de communistische secretaris generaal George Marchais en de socialisti sche partijleider Francois Mitterand bei den onderstreepten bereid te zijn het con flict tot een oplossing te brengen, kwam Mitterand gisteren niet opdagen voor de vergadering die Marchais in het hoofd kwartier van zijn partij had voorgesteld. Ook de links-radicale leider Robert Fa bre, die woensdagavond de breuk in het linkse kamp in Frankrijk veroorzaakte, liet het afweten. Het is niet duidelijk wat er nu staat te gebeuren. Marchais zei gisteren te betreu ren, dat Mitterand zijn uitnodiging voor een nieuw gesprek niet heeft aangenomen. Naar zijn oordeel zou Fabre wel zijn bijge draaid als de socialistische voorman wel in het PCF-hoofdkwartier zou zijn ver schenen. Mitterrand liet weten dat het socialisti sche partijbestuur zich maandag zal uit spreken over wat hij noemde dq „uiterst betreurenswaardige situatie die ons opge drongen is”. Hij sprak de hoop uit dat Fabre zich alleen tijdelijk uit het program matische overleg heeft teruggetrokken. Veel Franse kranten waren gisteren van mening, dat het huidige conflict de over- winningskansen van links bij de verkiezin gen in maart volgend jaar tot dusver gaven alle enquêtes links de beste papie ren behoorlijk kan gaan aan vreten. trijfël In een scherpe tegenaanval wees hij de verwijten als „valse aantijgingen, halve waarheden, verkeerde voorstellingen van zaken, insinuaties en dergelijke” van de hand. Bitter merkte hij op dat de regering- Carter een campagne voert voor de rech ten van de mens in het buitenland en dat de Amerikanen zelfgenoegzaam de toe stand buiten hun land vergelijken met hetgeen zij zelf doen op het gebied van de mensenrechten. Zelf had hij echter de af gelopen weken gemerkt dat „de rechten die hij meende te bezitten, stuk voor stuk in het riool verdwenen”. De 46-jarige Lance was met zijn vrouw naar de hoorzitting gekomen, die per tele visie werduiitgezonden. Meer dan 700 men sen haddwi zich in de vroege ochtend al voor de zaal verdrongen om een plaats te krijgen. Voordat Lance voor de commis.sie verscheen, had de commissie al verschei dene regeringsfunctionarissen over de zaak gehoord. „Ik heb niet om dit gevecht BERT LANCE vechten voor systeem landse „Landelijk Ener- gie-Comité”. De tegen standers van kernener gie verzekerden op nieuw dat men geen confrontatie zoekt met de politie. Ook denkt men niet aan een bezet ting van het bouwter rein. De demonstranten willen echter absoluut in de buurt van het bouwterrein betogen. Zaïre voor- aken, en in n van I )men. week 1 ver ge. ton Post” weet te melden dat er dinsdag- nacht in Santiago, de hoofdstad van Chili, e Sja- verscheidene bommen zijn ontploft, maar dat de regering-Pinochet de buitenlandse journalisten verboden heeft hierover be richten te verzenden. „Praten met PLO Als de manifestatie toegestaan wordt, is een geordende en vreedza me afloop gewaar borgd, zo wordt gezegd in een gezamenlijke ver klaring van het „burge rinitiatief van Noord- rijn-Westfalen”, „Het burgerinitiatief milieu bescherming Bondsre publiek” en het Neder- 3U l ralige ikt te ninis- idden

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1977 | | pagina 3