CARTER OP WERELDREIS
NA VO-pariement in Parijs doet
aanbevelingen mensenrechten
Raketten
China wil
op stad
in Israel
VREEMDE FIGUREN
Boeren en horeca niet gelukkig met regeling
ZOMERTIJD MORGEN VERLEDEN TIJD
Drie guerrilla’s
in Spanje
gearresteerd
Ontvoerders Schleyer
maakten weer contact
75
Franse wapens
L
h'/ i
ten
AP
aus
stil
nen
tv
Energiebesparing
Nederlandse kotter
in Engeland beboet
Luchthavens VS
mogen zelf over
Concorde beslissen
gen
e ho-
bom
naar
ZATERDAG
2 4
SEPTEMBER
19 7 7
BINNEN- EN BUITENLAND
2
-
-
ing
ZB0A6
stc
proberen tijdens de toetsingscon
ferentie tijdschema’s vast te stel
len voor toepassing van de zoge
naamde „derde mand”. De mand
bevat aanbevelingen voor vrij
verkeer van personen, ideeën en
informatie tussen Oost en West.
De aanbevelingen van de derde
mand hebben te vaak weinig
praktische resultaten gehad, al
dus het parlement.
Uit de bloemlezing van de Com
missie Zomertijd blijkt onder an
dere, dat de directie van Artis in
Amsterdam in de zomertijd een
gelegenheid zag om de dierentuin
’s avonds langer open te laten. Er
kwam in de avonduren dertig
procent meer bezoek dan in ande
re jaren.
JERUZALEM (Reuter, DPA,
UPI). Een dozijn Katjoesja-ra-
ketten is gisteren terecht geko
men op Kirjat Sjmona, een stad in
het noorden van Israel op nog
geen drie kilometer van de grens
met Zuid-Libanon.
MAPOETO (Reuter). De leiders van de zwarte Afrikaanse front
lijnstaten beschouwen de jongste Brits-Amerikaanse voorstellen ter
beëindiging van de crisis rond Rhodesië als „een basis voor verdere
onderhandelingen”. De Tanzaniaanse president Julius Nyerere vindt
dat de voorstellen echter „veel negatieve aspecten bevatten”. Nyerere
maakte gisteren het standpunt van de frontlijnstaten bekend na een
bijeenkomst in de Mozambikaanse hoofdstad Mapoeto.
(Van onze redactie buitenland)
PARIJS. Het NAVO-parle
ment is op het ogenblik bijeen in
Parijs en heeft een groot aantal
uitspraken gedaan, o.a. over de
mensenrechten. Volgende maand
begint in Belgrado de toetsings
conferentie over de verdragen
van Helsinki, die twee jaar gele
den ondertekend werden. Het on
derwerp van de conferentie was
Europese veiligheid en samen
werking. Het NAVO-parlement
vraagt de NAVO-regeringen te
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. Morgen komt na zes maanden een eind aan de
zomertijd. Vannacht wordt om drie uur de klok officieel één uur
teruggezet. Dit jaar werd de zomertijd in Nederland weer voor het
eerst na lange tijd ingevoerd. Er werden voordelen en nadelen ver
wacht, maar niemand heeft er rekening mee gehouden dat dit eerste
jaar de zomertijd gepaard zou gaan met extreem slecht weer. Het
secretariaat van de Commissie Zomertijd hield het wel en wee van de
zomertijd in de gaten en kwam met een samenvatting daarvan van de
meest voorkomende en meest opzienbarende klachten en bijvalsbetui
gingen.
CH
Frontlijnstaten zien
onderhandelingsbasis
in kwestie-Rhodesië
oofd-
teren
osco-
sn tot
lagen
u nog
tjes.
Het
waar
iatio-
bben
ukke
;eren
nand
van
mier
ië en
ëntie
cieel
paus
igna
zijn
ken zij over aanzienlijke invloed bij het
bewerkstelligen van een regeling voor de
kwestie Rhodesië.
Engeland en Amerika ontvouwden vori
ge maand hun nieuwe voorstellen voor een
Een veel gehoorde klacht bij de commis
sie kwam van de uitgevers van agenda’s,
die te laat op de hoogte waren van de data
van de zomertijd en die deze wijziging niet
meer mee konden nemen in hun agenda’s
voor 1977. „Dit gebrek had onder andere
invloed op de getijtafels, die eb en vloed op
verschillende plaatsen in de Noordzee aan
geven. Vooral sportvissers maken veel ge-
Twee vreemde figuren werden gisteren
respectievelijk in West-Duitsland en Zwit
serland gefotografeerd. Links, een polyes
ter beeld van de Duitse beeldhouwer Mi-
bruik van getijtafels, omdat niet alleen
hun vangsten, maar ook hun veiligheid
ervan af kunnen hangen”.
De afwijkende tijd in de Duitse bondsre
publiek riep veel bezwaren op. Zo had het
personeel van de Harwich Ferry Agency te
lijden door de nachttrein uit Keulen een
uur later aankwam. Omdat deze trein aan
sluiting moet geven op de nachtboot van
Hoek van Holland naar Harwich, moest
het personeel langer werken, zodat sommi
gen die in Rozenburg wonen de laatste
veerpont vanuit Maassluis misten en ge
dwongen werden grote onkosten en een
omweg te maken om thuis te komen.
Veel briefschrijvers hadden volgens de
commissie vragen over problemen met
landbouw en veeteelt. „Met absolute zeker
heid is het niet vast te stellen, maar de
indruk bestaat dat het grootste deel van
„De Brits-Amerikaanse voorstellen la
ten veel vragen onbeantwoord”, zo zei Ny-
erere in zijn korte verklaring. Het ant
woord van de frontlijnstaten betekent dat
tot nu toe nog niemand van de direct
betrokkenen de voorstellen principieel en
volledig van de hand heeft gewezen.
De boeren blijven bezwaar hebben tegen
de zomertijd. Het landbouwschap zegt dat
de landbouw heeft leren leven met de
zomertijd, maar dat de geluiden die men
uit deze kringen over de zomertijd hoort in
het algemeen negatief zijn. De problemen
doen zich hoofdzakelijk voor op het socia-
chael Schwarze, onder de naam „Boccia”
te bewonderen in Dusseldorf. Het beeld is
bijna drie meter hoog. Rechts, een lid van
hét politiekorps van Zurich bij een demon-
Een aantal briefschrijvers had bezwaar
tegen de te verwachten langdurige warm
te in de avonduren, hetgeen naar hun
mening problemen met de nachtrust zou
opleveren. Het weer van deze zomer is de
brievenschrijvers in grote mate tegemoet
gekomen. Ook met kinderen waren er
moeilijkheden. Hun „ingebouwde klok”
bleek zich weinig van de wetswijziging
aan te trekken. „Toen de zomertijd nog
maar kort van kracht was deden zich
problemen voor met het opstaan en
vooral bij kinderen het slapen gaan.
Een andere moeilijkheid was volgens de
Commissie Zomertijd de geluidshinder.
„Veel mensen maakten van de schaarse
mooie lange avonden gebruik om tuin
feestjes en barbecuepartijtjes te houden,
in de meeste gevallen vergezeld van luid
ruchtige muziek, hetgeen soms tot klach
ten bij de politie leidde. Daarnaast is hin
der van bromfietsen gesignaleerd, zowel in
steden als natuurgebieden”.
De NAVO-landen zouden in Belgrado
ook moeten protesteren tegen de schendin
gen van de rechten van de mens in de
Al vóór de invoering van de zomertijd
leefde de gedachte, dat de energiebespa
ring maar gering zou zijn. De Commissie:
„Reeds na enkele dagen kon worden ge
constateerd dat de avondpiek in het elek
triciteitsgebruik een uur was opgescho
ven. Men had de indruk dat veel mensen
de tv wat later aanzetten en dat het indu
striële en huishoudelijke gebruik van elek
triciteit wat minder samenvielen. Doordat
het piekuur later valt, vermindert het tota
le gebruik per dag met ongeveer 250.000
Kwu. Per jaar komt dit neer op een ver
mindering van 0,1 procent van het totale
energieverbruik”
„Als gevolg van de zomertijd komen de
mensen later, waardoor het personeel lan
ger moet werken. Bovendien scheelt het
uur dat de gasten later komen, ook een uur
in de omzet. Men heeft de indruk dat de
mensen die na werktijd voorheen een café
plachten binnen te gaan, nu direct naar
huis gaan, omdat ze 's avonds langer kun
nen liefhebberen in de tuin of aan het
huis”
Carter begint zijn reis op 22 november,
op welke dag hij Venezuela zal aandoen.
Na ook in Brazilië, Nigeria, India, Iran,
Parijs en Warschau te zijn geweest, be
zoekt de president als laatste stad Brussel.
BONN (DPA). De Westduitse autori
teiten en de ontvoerders van werkgevers
voorzitter Hanns-Martin Schleyer hebben
gisteren weer mededelingen uitgewisseld,
zo is in Bonn meegedeeld. Dat gebeurde
via de Zwitserse advocaat Denis Payot.
Sovjet-Unie en de Oosteuropese landen,
overigens zonder dat de conferentie ont
aardt in' een uitwisseling van verwijten.
Krachtens de zogeheten „informations-
sperre” is over de concrete inhoud van
boodschap en antwoord geen mededeling
gedaan. Wel werd van bevoegde zijde ver
nomen, dat de terroristen in verband met
hun al bekende eis de vrijlating van elf
gevangen zittende geestverwanten geen
nieuw ultimatium hebben gesteld. De situ
atie in de zaak Schleyer, zo verluidde in
Bonn, is door de jongste uitwisseling van
mededelingen niet gewijzigd niet posi
tief en niet negatief - -
Waarnemers in Bonn menen over aanwij
zingen te beschikken als zou Wischnewski
op zijn minst in enkele Arabische hoofd
steden te horen hebben gekregen dat de elf
wier vrijlating wordt geëist daar niet wel
kom zijn.
In Brussel zal Carter koning Boudewijn
en koningin Fabiola ontmoeten en de NA
VO- en EEG-gebouwen bezoeken.
Er bestaat geen plan voor een bezoek
aan Moskou, maar de mogelijkheid sloot
Brzezinski niet uit. Tegenover de Russi
sche minister van Buitenlandse Zaken
Gromyko heeft Carter de wens te kennen
gegeven binnen niet al te lange tijd presi
dent Breznjev te kunnen ontmoeten.
Hij is 22 november in Caracas, de dag
erna in Brasilia, 25/26 november in Lagos,
27/28 november in Nieuw Delhi, 29 no
vember in Teheran, 30 november in Parijs,
1 december in Warschau en 2 december in
Brussel.
Het Midden-Oosten doet de president
niet aan, omdat hij al besprekingen heeft
gevoerd met leiders uit dat gebied.
De president wordt op zijn reis onder
meer vergezeld door zijn vrouw Rosalynn
en minister van Buitenlandse Zaken Cy
rus Vance.
Volgens een woordvoerder van het Witte
Huis stond Carter erop ook Zuid-Amerika
en Afrika te bezoeken.
Daar zal hij behalve met enkele Belgische
hoogwaardigheidsbekleders, ook een ont
moeting hebben met functionarissen van
de Europese gemeenschap.
De Britse en de Franse maatschappij die
met Concordes vliegen, hebben de Ameri
kaanse rechter verzocht de weigering van
Kennedy Airport om Concordes toe te
laten, ongedaan te maken. De luchthaven
van San Francisco wil ook geen Concor
des laten landen. Dulles Airport bij Was
hington is het enige vliegveld in de VS,
waar Concordes worden afgehandeld. Het
voornaamste bezwaar tegen deze toestel
len geldt de hoeveelheid geluid die ze
maken.
aan-
irdag
dt de
le ba-
eceli-
graal
eder-
Jed.I)
"essie
zijn.
issen
iren-
i. De
lelgi-
.kalk
Hel-
aken
a rij-
n het
ANP)
in de
Pres-
satie
eemt
a Po-
FE.
gis-
men.
isten
sta-
dins-
het
blad
wer-
GREAT YARMOUTH (REUTER).
Schipper C. van Dam van de Nederlandse
kotter GO 31 Morgenster uit Goedereede is
gisteren in Great Yarmouth tot 200 pond
sterling boete veroordeeld wegens het ge
bruik van een net met iets te kleine mazen.
Het verzoek van het Britse ministerie van
Landbouw om het betrokken net ih beslag
te nemen, werd door de rechter afgewezen.
Hij achtte daarvoor dit geval niet ernstig
genoeg.
MADRID (UPI). In Madrid zijn giste
ren drie vermoedelijke stadsguerrilla’s
van de organisatie „Grapo” gearresteerd.
Het persbureau Cifra zei, dat djt gebeurde
na een schietpartij waarbij de politie twee
leden van het trio verwondde.
De schietpartij ontstond, toen agenten
de chauffeur van een verdachte auto het
stopteken gaven. De wagen werd aange
houden' vlakbij de plek waar de politie
luttele minuten eerder een botn onschade
lijk had gemaakt. De springstof was ver
bonden met een vlag van de vroegere
Spaanse republiek. Grapo, de „anti-fascis-
tische verzetsgroepen 1 oktober”, dient
zich aan als een uiterst linkse organisatie
en wordt ook door de autoriteiten als zoda
nig beschouwd.
Het bezoek aan Nigeria is het eersté van
een Amerikaanse president aan een.zwart
Afrikaans land. Brzezinski zei dat de rege
ring Nigeria als een zeer belangrijk Afri
kaans land beschouwt met een matigende
invloed op de Afrikaanse politiek.
WASHINGTON (Reuter). De Ameri
kaanse regering vindt goed dat Frankrijk
en Engeland met het supersonische
vliegtuig Concorde op de Verenigde Sta
ten vliegen, maar laat het aan de luchtha
venautoriteiten over om al of niet vergun
ning tot landen te geven.
Over de neutronenbom zei het parle
ment dat de gevolgen van eventuele inge
bruikneming zorgvuldig moeten worden
bestudeerd. NAVO-diplomaten hebben
gisteren in Brussel meegedeeld dat het
bondgenootschap naar verwachting vol
gende week aan de Amerikaanse presi
dent Carter zal meedelen dat Europese
NAVO-landen geen overwegende bezwa
ren hebben tegen de aanmaak van de
omstreden bom. Het is volgens de diplo
maten onwaarschijnlijk dat de Europese
NAVO-landen Carter eveneens zullen
meedelen of de neutronenbom al of niet in
West-Europa beschikbaar dient te zijn.
stratie van beschermende kledij die ge
bruikt kan worden bij een confrontatie
met verdachte explosieven.
Omstreeks eind juli kwamen er reacties
los uit de horecawereld. De voorzitter van
de Nederlandse Bond van werkgevers in
Hotel-, Restaurant-, Café- en aanverwante
bedrijven zei dat men bij de horeca niet
gunstig dacht over het effect van de zo
mertijd.
lacht
loudt
rtijd,
>n te-
jnge-
men,
p het
jhten
De ontvoerders namen contact op nadat
ze enkele dagen niets van zich hadden
laten horen. Enkele uren later antwoord
de het Bundeskriminalamt, de centrale
Westduitse recherche.
vreedzame machtsoverdracht van blank
aan zwart. Deze ƒ0 or stellen houden het
terugtreden in van premier Ian Smith. Een
Brits commissaris, gesteund door een vre
desmacht van de Verenigde Naties, zou
toezicht houden op algemene verkiezingen
Het parlement heeft zich gisteren ook
uitgesproken voor grotere planningsbe-
voegdheden voor hetNAVO-commando in
het zuidelijk deel van de Atlantische en de
Indische Oceaan. De meerderheid van de
afgevaardigden bleek zeer bezorgd over
de uitbreiding van de Russische vloot in
beide oceanen.
Op voorstel van het Tweede Kamerlid
A. Ploeg (VVD) vraagt het parlement aan
de regeringen om Portugal modern mate
rieel te leveren voor de brigade die het
land ter beschikking van de NAVO wil
stellen. Tot nu toe hebben voornamelijk de
VS en West-Duitsland hulp verleend.
Ploeg betoogde echter dat het verlenen
van steun een grote hulp zal zijn voor
Portugese leiders die zich hebben ingezet
voor een meer actieve rol van het land in
de verdragsorganisatie.
Het parlement is van mening dat er een
NAVO-materieelaankoopbureau moet ko
men. Dit bureau zou de bevoegdheid moe
ten krijgen de industriële mogelijkheden
van de landen van het bondgenootschap te
onderzoeken en de materieelbehoeften
van de NAVO-strijdkrachten in Europa
vast te stellen. Reeds nu worden in de
Eurogroep van de NAVO en de op initia
tief van minister Vredeljng opgerichte Eu
ropese programma groep, de mogelijkhe
den van gezamenlijke ontwikkeling en
produktie van militair materieel nage
gaan. In deze programmagroep zijn echter
nog steeds geen concrete resultaten
geboekt.
Zbigniew Brzezinski, de adviseur van
Carter op het gebied van de nationale
veiligheid, verklaarde dat de reis traditio
nele banden zal onderstrepen, de omvang
van de internationale betrekkingen van de
Verenigde Staten zal vergroten en de sa
menwerking zal symboliseren met landen
met een staatsbestel „dat van het onze
verschilt”.
PARIJS (UPI). De Chinese militaire
leiders die een bezoek aan Frankrijk bren
gen, hebben de Fransen gevraagd hen te
helpen bij het moderniseren van de strijd
krachten. Zij gaven openlijk toe dat hun
van Rusland betrokken oorlogsmateriaal
verouderd is en toonden belangstelling
voot diverse Franse wapens, met name de
jongste raketten voor doelen op de grond.
De Chinese generaal Jang zei dat China
in vele opzichten een onderontwikkeld
land is en hulp van bevriende landen nodig
heeft. Het vreest een aanval van de Sovjet-
Unie.
deze vragenstellers niet uit de agrarische le vlak; de boeren werken, terwijl anderen
hoek komt. Het gaat hier waarschijnlijk van hun avondrust genieten, en ze zijn
om andere mensen, die in deze materie genoodzaakt meer uren zonder daglicht te
geïnteresseerd zijn”. werken.
„Vanzelfsprekend”, meent de commis
sie, „waren vooral de vakantiegangers
^geïnteresseerd in vertrek- en aankomsttij
den van het internationale trein- en
vliegverkeer en in de stand van de klok in
andere Europese landen. Veel vragenstel
lers waren overigens belangstellend naar
een oplossing in Europees verband. Men
had een duidelijk positief standpunt over
een uniforme regeling van de zomertijd,
tenminste in EEG-verband”.
WASHINGTON (UPI). De Ameri
kaanse president Jimmy Carter zal bin
nenkort een 11-daagse reis maken naar
Zuid-Amerika, Afrika, Azië en Europa om
van gedachten te wisselen over „de soort
van wereld waarin wij allen willen leven”,
zo heeft het Witte Huis gisteren bekendge
maakt.
Volgens ooggetuigen zijn er maar twee
mensen lichtgewond geraakt en is de scha
de gering. De raketten zijn vanuit Zuid-
Libanon afgevuurd. De Israëliërs reageer
den direct en bombardeerden de steun
punten van de Palestijnen in het zuiden
van Libanon waar de raketten vermoede
lijk vandaan kwamen.
Op de grote markt in Jeruzalem is giste
ren een bom ontploft. Volgens de Israëli
sche autoriteiten ging het om een kleine
bom en is er niemand gewond geraakt.
Volgens het democratische front voor de
bevrijding van Palestina (een radicale
Palestijnse guerrilla-organisatie) zijn er
zeker vijf Israëliërs gedood of gewond en
is er grote schade aangericht.
De toestand in het grensgebied tussen
Israel en Libanon zou ongewijzigd zijn
gebleven. Israëlische troepen die de recht
se eenheden in Zuid-Libanon met hun ar
tillerie steunen in hun strijd tegen de Pa
lestijnen, zouden weliswaar klaar staan
om in te grijpen, maar de Israëlische auto
riteiten ontkenden met nadruk dat er al
Israëlische eenheden in Libanon zouden
zijn. Uit Libanon was van Palestijnse zijde
bericht dat zich daar Israëlische troepen
bevinden.
De frontlijnstaten Angola, Botswana,
Mozambique, Tanzania en Zambia verzor
gen de aanvoerlijnen voor de zwarte natio
nalistische guerrillastrijders die in Rhode
sië een eind willen maken aan de overheer
sing door 270.000 blanken van de zes mil
joen zwarten. Op grond daarvan beschik- k die volgend jaar naar een meerderheidsbe-
wind moeten leiden. Maar de nationalisti
sche guerrillastrijders, verenigd in het pa
triottisch front, willen totale ontmanteling
van het blanke Rhodesische leger en heb
ben bezwaar tegen het verlenen van vér
strekkende bevoegdheden aan een Britse
commissaris.
I
De frontlijnstaten steunen het patriot
tisch front en in Mapoeto wordt aangeno
men dat de negatieve aspecten, waarover
Nyerere het had, slaan op dié delen van de
voorstellen die voor de guerrillastrijders
onaanvaardbaar zijn.
Joshoea Nkomo, samen met Robert
Moegabe leider van het patriottisch front,
nam aan de topontmoeting in Mapoeto
deel (waar naast Tanzania ook Zambia,
Botswana en Mozambique in de persoon
van hun president vertegenwoordigd
waren).
