agenda
Wij helpen
haven-
berichten
Over IJmuiden gesproken
wat vertel je me nou?
’n Heel procent meer rente
van uw spaargeld. En er toch
vrij over beschikken.
RONDJE VAN MENEER”
N
I
J
f i.
ABN Bank
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
Met de nieuwe ABN Girospaarrekening.
19 7 7
SEPTEMBER
IJMOND
2 8
WOENSDAG
N
f
Kolengebrek
„Motorduivel”
De naam zegt het al. Met deze
nieuwe spaarvorm van de ABN kan alles
per post.
Storten en opnemen kan gewoon
met behulp van uw eigen rekening.
Voor het opnemen krijgt u speciale
formuliertjes thuis, waarmee u het geld
dat u wilt opnemen kunt laten
overboeken naar uw gewone rekening.
Tot f 5.000,' per maand is uw saldo
direct beschikbaar, daarboven geldt een
opzegtermijn van 1 maand.
Velsen-IJmuiden
Beverwijk
Heemskerk
De ABN Girospaarrekening is dè
manier om geen 4, maar 5% rente
te maken zonder dat uw geld vaststaat,
zonder opnamekosten.
Bovendien regelt u alles vanuit uw
gemakkelijke stoel. U bent natuurlijk
ook vrij om per kas in te leggen, als het
maar gaat om een bedrag van ten minste
f 1.000,-. De eerste inleg door
overboeking is minimaal f 250,-.
Waarom zou u niet vandaag al gaan
profiteren van 1% meer rente?
Wijk aan Zee
Velsen-Noord
In en om Haarlem
j j
„N
(ADVERTENTIE)
informatie te sturen over de
IJMUIDEN WAS IN de mobilisatietijd
aan mannen met veel geld gewend ge
raakt. Daarbij waren er die men op een
De naam Evert van Rooijen, zoon van
de smid aan de Zeeweg, is in deze ru
briek herhaaldelijk genoemd als een van
de pioniers op het gebied van motor
fietsen en auto’s in Velseroord. De heer
Van Rooijen blijkt sinds vele jaren in
Heemstede te wonen. Hij is nu vierenze
ventig. Als jongen voelde hij al aan dat
er een gouden tijd voor de motorfiets
zou komen, vertelde hij ons. Terugkij
kend ziet hij de periode 1920-1924 als de
mooiste jaren. In 1920 kwam hij in het
bezit van zijn eerste eigen motorfiets,
een Simplex met een Duitse motor die
op een accu-ontsteking werkte. De mo
tor dateerde al uit 1903. Nadat hij er drie
maanden hard aan had gewerkt werd
het een „leuk ding”, mede doordat hij de
snelheid van dertig tot vijftig kilometer
wist op te voeren. Evert van Rooijen
kreeg al gauw een goede naam als repa
rateur, zodat uit vele streken in Neder
land en ook uit België motoren aan hem
werden toevertrouwd. Toen zijn vader
in 1929 de zaak aan de Zeeweg verkocht
ging Evert als eerste monteur werken in
Haarlem en Heemstede. Hij is daarna
ook particulier chauffeur geweest. Tien
jaar was hij vervolgens bij de Fordfa
briek. Hij ontwikkelde zich speciaal in
het vak van fijpbankwerken. Na de oor
log emigreerde hij naar Zuid-Afrika
maar omdat er geen geschikt werk was
keerde hij spoedig terug. Zijn zoon Ray
mond is er blijven wonen. Evert is
steeds een enthousiast motorrijder ge-
Daarom gingen ze op zoek naar opvaren
den met wie een akkoordje was te slui
ten. Dat bleek niet eenvoudig maar toch
lukte het omdat ze maar weinig „ingewij
den” aan boord nodig hadden. In IJmui-
den kwamen er vervolgens met een zeke
re regelmaat berichten binnen dat er een
smeesboot was vergaan of onherstelbaar
was beschadigd. Dat klopte met de feiten
maar opmerkelijk was dat dergelijke
bootjes in de oorlog waren verongelukt
met een triest verlies aan mensenlevens
en dat de opvarenden van nu zich steeds
in veiligheid wisten te brengen. Altijd
weer een geluk bij een ongeluk, in tegen
stelling tot nog zo kort geleden?
In ongefrankeerde envelop zenden aan: Algemene Bank Nederland,
was een witte raaf; gewoonlijk bleek de
politie een goede greep te hebben gedaan
wanneer ze weer eens iemand uit bed of
uit een café haalde.
Omstreeks 1910 werd in IJmuiden deze
prentbriefkaart uitgegeven met een teke
ning van „loggers op zee", onder meer de
IJM 77 en de KW 16. De tekenaar moet
een IJmuidenaar zijn geweest maar we
hebben zijn naam (nog) niet kunnen ach
terhalen. (De kaart werd ons beschikbaar
gesteld door mevr. T. van Belzen-Bakker
te IJmuiden.)
schoen en een slof had zien komen om
hier hun geluk te zoeken. Harde werkers,
dat wel, maar een beetje uit de toon
vallend doordat ze er geen geheim van
maakten maar één doel te hebben: een
keer groot-op te willen doen. Ze haalden
hun geluk met beide handen uit de goud-
boom toen de oorlog was uitgebroken en
Duitsland vis uit het neutrale IJmuiden
nodig had om de gezinnen van zijn front
soldaten te voeden. Die vis werd zo duur
betaald dat sommige IJmuidenaren zich
eensklaps alles konden veroorloven, van
een pracht van een equipage tot een
rijtuig apart voor de wandelstok, van het
op tafel uitspreiden van een pak briefjes
van honderd of het een spel kaarten was
tot het gebruiken van een bankbiljet van
vijfentwintig als vuurmakertje voor een
sigaar.
DIE MANNEN WAREN natuurlijk
slechts uitzonderingen in het IJmuiden
bleven. In Heemstede kreeg hij de bij
naam „de motorduivel”. Zijn zoon Ro
bert Hans, 28 jaar, werkzaam in Am
sterdam, neemt regelmatig deel aan ra-
cewedstrijden in Engeland als lid van de
Britse Velocettclub. In 1975,1976 en ook
dit jaar legde hij beslag op de eerste
prijs. Velocett is een van de oudste En
gelse merken. De fabriek is in 1970 geslo
ten maar haar motoren worden nog
steeds druk gebruikt omdat ze praktisch
onverslijtbaar zijn. Vader Evert vindt
Heemstede een mooi dorp maar heeft
toch heimwee naar het oude Velseroord.
,4e moest er dag en nacht werken maar
ik heb er een prachtige jeugd gehad”.
Laatst zag hij in Heemstede een auto uit
1898 rijden. Hij zwaaide zo enhousiast
dat de bestuurder terugkwam en op
merkte: „Je bent er blijkbaar nog een
van de ouderwetse stempel”. Dat be
schouwde Evert van Rooijen als een
groot compliment.
„In de tijd van de mobilisatie 1914-
1918 gebeurde het nogal eens dat traw
lers niet konden uitvaren omdat er een
groot gebrek aan kolen was. Men is toen
bomen in Velserbeek gaan omhakken
om de boten met een houtvuur in de
vaart te houden. Je kunst stronken van
die bomen, zoals ze door de houthakkers
werden achtergelaten, nog altijd in het
park Velserbeek zien liggen”. (Lezer in
Driehuis)’
(Reacties op deze rubriek: schriftelijk
aan het bureau van dit blad met vermel
ding „IJmuiden wat vertel je me nou?”,
telefonisch 023-378601).
MUZIEK
Grote of St. Bavokerk (ingang Oude Groen
markt 9) do. 15u.: Orgelconcert door Piet Kee.
SCHOUWBURG
Stadsschouwburg (Wilsonplein) woe. en do.
U kunt mij helpen door meer
ABN Girospaarrekening.
20.15 u.: „Moordspel”, van Anthony Shaffer.
Toneelschuur I (Smedestraat 23) do. 20.30u.
Toneelgroep Globe: „De neef van Rameau” van
Denis Diderot.
Schuur II do. 20.30u: Cabaret Inkeep.
COMMISSARIS De Ridder en zijn
mannen stonden al jaren in IJmuiden
bekend vanwege hun goede speurneu
zen. De successen die ze ten opzichte van
de „smeesboten” behaalden vielen echter
buiten alle proporties. Niemand begreep
hoe de politie aan haar informaties
kwam. Tot de tijd van de „smeesboten”
geheel voorbij was en de vaste klanten
van de cafes iemand gingen missen die in
korte tijd graag als goede kameraad was
geaccepteerd omdat je met hem praten
kon als je problemen had en omdat hij
geen man was die „de zak” oftewel de
beurs van een ander leefde; integendeel,
zijn rondjes waren legendarische gewor
den. Niemand heeft hem ooit meer in de
café’s van IJmuiden gezien, hoe aan
dachtig er ook naar hem werd uitgeke
ken door een aantal mannen die al bij
voorbaat de vuisten gebald in de broek
zak hielden.
Er moet een keer een man onschuldig
zijn veroordeeld. Hij bleef steeds ontken
nen, ook toen hij al acht maanden opge
sloten zat. Er volgde een nieuw onder
zoek. Nadat hij zijn gehele straf had
ondergaan werd de verzekeringsmaat
schappij verplicht hem alsnog het geld
voor het verloren gaan van zijn „smees
boot” uit te betalen. Deze IJmuidenaar
NA HET GROTE probleem hoe aan
zo’n varend goudzoekertje te komen
stonden de redertjes nu, een jaar later,
voor het levensgrote probleem hoe ze
tegen een enigszins redelijke prijs weer
kwijt te raken. Wat voor hen „redelijk”
was bleek een onmogelijke zaak. De
meeste IJmuidenaren accepteerden hun
verlies en deden hun bootje voor een
belachelijk lage prijs van de hand om
maar van de ellende verlost te zijn. Ande
ren zouden het wel even gaan maken. Ze
dachten aan de hoge verzekeringspre
mies die ze hadden moeten betalen.
DE VERZEKERING betaalde aanvan
kelijk keurig op tijd uit. Maar de dag
kwam dat „gelegenheidsredertjes” en
opvarenden van hun bed werden gelicht.
Ze werden ondervraagd door de poli
tiecommissaris De Ridder en zijn man
nen en daarna gewoonlijk voor de rech
ter in Haarlem geleid die al gauw een
standaardstraf ging opleggen van een
klein jaar. Het is gebeurd dat de vrouw
van een redertje na diens veroordeling
naar de rechter stapte om deze te zeggen:
hier heeft u de uitkering van de verzeke
ring terug, mag ik m’n man nu mee naar
huis nemen? Ze begreep er niets van dat
de rechter weigerde op haar verzoek in te
gaan. Volgens de verhalen van vader op
zoon is de justitie wel eens abuis geweest.
De Vrijburcht, Vrijburglaan. Dond. 19.30 uur
op. verg, gemeenteraad Heemskerk.
van de Eerste Wereldoorlog waar velen
het zich wel konden veroorloven royaler
dan vroeger te leven maar dan toch bin
nen de grenzen van een verdubbeld of
verdrievoudigd inkomen. Het kon wel op
al was het lekker. Een schrijnende tegen
stelling tot de makers van grove oorlogs
winst die later dan ook OW’ers zouden
worden genoemd vormden de vele wedu
wen en wezen, een voortdurend toene
mend aantal door de grote gevaren op
zee. Na de oorlog bleek „zo gewonnen, zo
geronnen” ook voor bijna alle plotseling
schatrijk geworden IJmuidenaren te gel
den. „Ik kan nooit meer arm”, waren hun
gevleugelde woorden geworden. De eens
zo profijtelijk lijkende Russische spoor-
wegobligaties bleken echter geen stuiver
meer waard, bankbiljetten en aandelen
van Oostenrijk-Hongarije konden niet
meer worden ingewisseld, de Duitse
mark begon haar val naar'ongekende
diepten. En de goktafel waarnaar nogal
eens als laatste strohalm werd gegrepen
bracht geen uitkomst.
BIOSCOPEN
City, woensdag 20 uur „Soldaat van Oranje”.
TENTOONSTELLINGEN EN MUSEA
Museum Beeckestijn, Rijksweg Velsen-Zuid.
Stijlkamers en oude gebruiksvoorwerpen. Ge
opend di. t/m zat. van 10-12 en 14-17 uur.
Noordelijk Koetshuis: Expositie Dina Bakker
en Her Comis (keramiek) en Tineke van Denen
(kleden). Open: dinsdag tot en met zondag 14 tot
17 uur.
Pieter Vermeulenmuseum. Geopend 9.30-
16.30 uur, zat. 9.00-14.00 uur, zondag gesloten
Stadhuis. Bezichtiging op werkdagen van 10
tot 12 uur.
Bedrijfsmuseum Hoogovens. Bessemerstraat
Velsen-Noord. Geopend dinsdags en donderdag
van 10-16 uur en verder op aanvraag, tel. 02510-
91022 en 93088.
DIVERSEN
Alarmnummers: Politie 19033. Ongevallen
dienst 15400. Hoogovens 02510-96000. Brandweer
Santpoort 370750, voor Velsen-Noord en IJmui
den 20750.
Centrale Bibliotheek. Plein 1945, woensdag
14.30- 17.30 en 19.00-21.30 uur, donderdag 10.00-
12.30 en 14.30-17.30 uur.
Bibliotheek Zeewijkplein, donderdag geo
pend van 10.00-12.30 en 19.00-21.30 uur.
Centrale Jeugd- en Tienerbibliotheek, Wil-
lemsbeekweg. Woensdag 14.30-17.30 uur, donder
dag 15.30-17.30 uur.
Sociëteit Asterix, geopend woensdagavond
vanaf 20 uur.
Dienstencentrum Zee- en Duinwijk, Zeewijk
plein 260, woensdag 10-12 uur creatief bezig zijn.
14.30- 16.30 uur dansen; donderdag 14.00-17.00
uur bejaardengymnastiek.
Stichting Dienstverlening Bejaarden: Cen
traal Bureau Abelenstraat, IJmuiden. Tel. 12464
of 18445 van 9-10 uur.
Gezinsverzorging, hulp aan bejaarden en
langdurige zieken Velserduinweg 52, IJmuiden,
ma. t/m vrij. 9-10 u. Tel. 02550-18830 en 22169.
Sociaal Advies Bureau; spreekuur donderdag
9-10 uur Kanaalstraat 228, IJmuiden; 11-12 uur
„De Duinpan”, Duinweg, Santpoort-Zuid.
Velserbad. woensdag gemengd zwemmen
21.30- 22.30; donderdag gemengd zwemmen 7-8,
12.10-13.10 en 1^-17.15 uur.
Speeltuin „In Veilige Haven”. Open: woens
dagmiddag, zaterdag de gehele dag.
Buurthuis „De Brulboei” Kanaalstraat 228
IJmuiden. Woensdagavond Filmvoorstelling.
BIOSCOPEN
Kennemer Theater, Zeestraat, woe. 20 uur:
„Black Sunday”, 19.30 uur „Twee door het dolle
heen”.
Luxor Theater, Breestraat. Woe. 20 uur: „Sol
daat van Oranje”.
TENTOONSTELLINGEN
Openbare Bibliotheek, Kerkstraat: expositie
devotie- en bidprentjes. Geopend tot en met 1
oktober tijdens openingsuren bibliotheek.
DIVERSEN
Sportfondsenbad, Kuikensweg. Buitenbad ge
opend van 10-20 uur.
Openbare bibliotheek, Kerkstraat. Woe.volw.
19-21 uur, speel-o-theek 19-21 u. do. volw. 14-17.30
uur.
Huize Scheijbeek, Velserv/eg. Do. wetswinkel
voor gratis juridisch advies van 18-20 uur.
Alarmnummers: politie 25555, brandweer
22922, milieuklachten 96000.
Huize Scheybeeck, Velserweg. woe. 20 uur
verg. alg. best, onderwijsbegeleidingsdienst.
St. Jozefzaal, Arendsweg. woe. 20 uur bijeen
komst Vrouwengilde Beverwijk.
De Nieuwe Slof, Kerkstr. Dond. 16 uur sociaal
café over thema Alpha hulpverlening in gezond
heidszorg.
DIVERSEN
Openbare bibliotheek, Kerkweg. Woe. volwas.
19-21 uur. Beneluxlaan: volw. 19-21 u. do. ge
sloten.
Zwembad De Waterakkers, Kerkweg. Buiten
bad geopend van 9-20 uur.
Kinderboerderij, Vrijburglaan. Do. geopend
van 13-16.30 uur.
Alarmnummers: politie 39111, brandweer
32121, milieuklachten 96000.
Maandag aangekomen: Ulla Tholstrup,
Arklow, IJmuiden, Ocean Shore, Cont.
Plat, Velsen; Holger, Wismar; Schelde-
borg, Kolding; Strombeek, Huil; Aspen,
Hamina; Axel bakken, Gdansk; Otepya,
Kaliningrad, Velsen; Zenit, Leningrad;
Quack, R’dam;
Maandag vertrokken: Cape Shore, Cont.
Plat, IJmuiden; Maersk Beater, Cont.Plat,
IJmuiden; Prinses Margriet, Palmouth;
Cazorla, Northsea; Caoella, Halmstad;
Bifrost, Harwich, Velsen; Ulla Tholstrup,
Arklow, IJmuiden; Subro Venture, Col
chester, IJmuiden; Flintsire, Freetown;
Coenraad Kuhlman, Antwerpen; Windle
Surf, Bremen; Ectonia, Antwerpen; Jupi
ter, Teignemouth; Motital Nehru, Tees-
port; Holger, Bismar; Corvus, Ipswich;
Sybille, Foye; John Wulf, Varberg, Velsen;
Neptunus, Tananger, IJmuiden;
Dinsdag aangekomen: Jan Tavenier, Val-
vik; Saturnus, Lerwick; Majade, Ply
mouth; Autostrada, Felixtowe; Willmary,
Gr. Yarmouth;
Dinsdag vertrokken: Magdalena Vinnen,
Delfzijl; TS42 Tough, Cont.Plat; Bothnia-
borg, Delfzijl; Titan Service, Cont.Plat,
IJmuiden; Fjordaas, Tubarao; Zafra,
Outfield; Fridel, Kingslynn, IJmuiden;
Dinsdag aangekomen: Jostrita, Rotter
dam; Pericles, Antwerpen; Baron, Ant
werpen; Jemrix, IJmuiden, Kings Lynn;
Playadelas Canteras, IJmuiden, Canda;
Susanna, Zaandam, Aarhus; Parkesgate,
IJmuiden, Whitby; Cape Pacific, IJmui
den, Bilbao; Lauisianne, Bremen; Torinta,
Bremen; Schlei, Zaandam, Ansum; Tor
Scandinavia, Gothenburg; Titan service,
IJmuiden, Cont.Plat; Genstone, Rotter
dam; Thordrache, Ravena; Bifrost, Har
wich. Velsen; Leknes, Mo-I-Rama, IJmui
den; Sea Avon, R’dam; Boreas, Noordzee,
IJmuiden;
Dinsdag vertrokken: Borussia, Hamburg;
Essi Kristini, IJmuiden, Momrovia; Irm-
gard Jacob, Puerto Cabello; Aspen, Vel
sen, Gent; Axel, Lubeck; Hoegh Mistral,
Emden, Canopus, Rotterdam; Steinb-
jooern, Londen; Isla Santay, USA Golf;
Thera, Bremen; Quak, Londen; Autostra
da, Kopenhagen; Satumus, Lerwick; Stolt
Capricorn, New York; Scheldeborg, Zaan
dam, Delfzijl; Jermix, IJmuiden, Kings
Lynn; Titan Service, IJmuiden, Cont.Plat;
Twee gezusters, Algiers; Willmary, Gr.
Yarmouth; Parkesgate, Rochester, IJmui
den, Tor Scandinavia, Noordzee;
Woensdag aangekomen: Tor Scandinavia,
Noordzee; Cambibinga, Victoria;
Woensdag vertrokken: Kentshore, Cont.
Plat, IJmuiden; Philip Mathiesen, Le Ha
vre; Playa de las Canteras, Cuxhaven,
IJmuiden; Cosmonaut, Dororecht; Boreas,
Hamburg, IJmuiden; Stolt Capricorn,
DE CAFE’S VAN IJmuiden kregen in
het jaar na de Eerste Werldoorlog een
nieuwe, al gauw zeer populaire klant. Het
was een man die men nooit eerder in
IJmuiden had gezien. Toch werd hij in
opmerkelijk korte tijd met iedereen goe
de maatjes omdat hij beslist aan de roya
le kant was. Kwam hij aan een tafeltje te
zitten dan gaf hij degenen die er eerder
een plaatsje hadden gevonden graag een
rondje. Stond hij bij het buffet dan was
hij de eerste die de bezoekers vlakbij
vroeg wat ze van hem wilden drinken.
Het gerucht ging al gauw dat hij een
smokkelaar was die kapitalen verdiende.
Dat moest wel want hoe graag ook de
IJmuidenaren hem op hun beurt iets te
drinken aanboden, tegen het tempo van
zijn rondjes kon niemand op.
OOK VOOR DE kleine „richards” van
de mobilisatietijd, zoals bepaalde hou
ders van een café, een groentezaak, een
snoepwinkel en dergelijke neringen, die
geld in een „smeesboot” hadden gesto
ken en daar financieel stukken beter van
waren geworden, werd de tijd allerbelab-
berds. De Nederlandse regering ging een
zware belasting op oorlogswinst invorde
ren, alle protesten negerend. Bovendien
bracht de vis lang niet meer de prijzen op
van het riante laatste jaar. En tenslotte
werden de normale schepen weer voor
de. visserij ingezet; daartegen was elke
concurrentie onmogelijk. De „gelegen
heidsredertjes” dachten met weemoed
terug aan de tijd toen de gewone boten
een vaarverbod kregen omdat de rege
ring de situatie op zee te riskant vónd om
ook na de oorlog van een behoorlijke
vloot verzekerd te zijn. Wel mochten bo
ten beneden een bepaalde tonnemaat ter
visserij, binnen tien mijl van de kust.
Daarom hadden de „gelegenheidsreder
tjes” toen alles tegen zeer hoge prijzen
gekocht wat maar klein was en toch
varen en vissen kon, liefst sleepboten,
hoe oud ook. Meer dan zeventig van deze
„smeesbootjes” had IJmuiden in 1918 in
gebruik.
BIOSCOPEN
Cinema Palace (Gr. Houtstr.) 15.30 en 20u.:
„Soldaat van Oranje”, 16j.
Frans Hals (Frans Halsplein) 19 en 21.15u.:
„Opdracht: Geen overlevenden”, 16j.
Lido (Houtplein) 14,19 en 21.15 u.: „Verdwenen
in de Bermuda driehoek”, 12j.
Luxor (Gr. Houtstr.) 14,19 en 21.30u.: „Exorcist
II The Heretic”, 16j.
Roxy (KI. Houtstr.) 14.30, 19 en 21.30 u.: „Gold-
finger”, 16j.
Studio (Gr. Markt) 19 en 21.30u.: „Slapshot”,
16j.
Cinema Quirinus Internationaal (Lange
Veerstr.) 14, 15.15, 19, 20.15 en 21.30u.: „Pomo-
pret”, 16j.
ymuiden^S
s
Naam:
Adres:
Woonplaats:fTel.:
Heeft reeds een rekening bij de ABN: ja/neen.
Zo ja, bij ABN-kantoor:
!N°w Orleans; Salamat Ambi, Hamburg;
Elation, Mistley, IJmuiden.
DIVERSEN
Openbare bibliotheek, De Zwaanstraat 4a.
Woe. alle leeftijden 19-21 uur.
Openbare bibliotheek, Wijkerstraatweg.
Dond. alle leeftijden 19-21 uur.
F 4
