helpen voorkomen
Vissen in EEG-
FRANKRIJK WIL VAN
wateren voor
GASTARBEIDERS AF
Russen taboe
VOLOP PROBLEMEN VOOR SPANJE
fW Vanillevla 4
hele liter tijdelijk
129
achtergrond
België krijgt ook
soort Postbank
„VN moet produktie
van neutronenbom
Stevige kritiek Van der Stee op Europese Commissie
met voorstellen komen om ook de kaasexport uit
Nieuw-Zeeland te vergemakkelijken.
Nog geen besluit NAVO
over inzet neutronenbom
Geldig t/m zaterdag I oktober
I
VONDELING
GROMIKO OP ALGEMENE VERGADERING:
OOSTDIJK
VALS ALARM VOOR
ATOOMWOLK IN
DELEN HAMBURG
VREEMD
ONDERHANDELINGEN MET NIEUW-ZEELAND OVER EXPORT BOTER NAAR ENGELAND
Rhodesisch leger doodt
„guerrilla-recruten
3
BINNEN- EN BUITENLAND
2
19 7 7
SEPTEMBER
2 8
WOENSDAG
zen
iens
nen
nen
Iers
'V
den
liter
and
NEW YORK (ANP). De Russische minister van Buitenlandse
Zaken, Andrei Gromiko, heeft gisteren de Algemene Vergadering van
de Verenigde Naties in New York twee ontwerp-verklaringen voorge
legd, over „het verdiepen en consolideren van het verminderen van de
internationale spanning” en „het verminderen van het gevaar van
kernoorlog”.
iota
eit in
1 ge
in de
vindt
ïn tot
ding.
sme
kken
voor
rden.
or al-
Italië,
L 100
iging
/ij ten
3 be-
■allen
vrij
erde
'spa-
sloot
egen
voe-
tem-
ilieu-
jden
eerd
t, op
olks-
rstel
voor
(door Fran^oise Ledeboer)
B
trijfël
(Van onze redacteur in België)
(ADVERTENTIE)
*1
Maandag vertelde ik dat de Simon Vest-
dijkkring zijn lustrum gevierd had in
schouwburg Trebol in Harlingen, het ge
boortestadje van Vestdijk, en ik meldde
toen dat de naam van die schouwburg,
Trebol, eën van die muildieren van de
Nederlandse taal was die door samentrek
king van enkele woorden ontstaan zijn. In
dit geval van Trekvaart en Bolwerk. Ik
noemde als andere „muildieren” nog het
feestgebouw Marcanti (Markt Cantine) bij
de Markthallen in Amsterdam, en het Am
sterdamse restaurantje Pamado, samen
trekking van Pa, Ma en Dochter.
Weet u van wie je weinig meer hoort de
laatste tijd? Weinreb, Fred Kaps, Gerard
Reve en Ben Bella. Daar staat tegenover
dat je geen krant kan opslaan, of de televi
sie niet kan aanzetten, of prins Bernhard
heeft een première bijgewoond, een petje
verkocht of een prijs uitgereikt. Zo wordt
het één weer gecompenseerd door het
ander.
/oord
eede-
a we-
emen
keer-
an de
iden-
i van
•eikt.
heb-
neter
ihum
as de
rt in
open
;rd in
lilde-
waar
issel-
e Da-
men.
anaal
imel-
a het
r van
sex-
efter
mten
>hou-
at ze
satie
mke-
frika
pens
hari-
mi-
a op
lafri-
rt de
t ele-
nd in
bben
a de
ania,
sgen.
toten
wei-
aan.
De Russische minister van Buitenlandse
Zaken meende dat de détente de laatste
tijd tegenslag heeft ondervonden. „Be
paalde kringen doen steeds krachtiger po
gingen om de wereld terug te storten in de
koude oorlog”.
Volgens Gromiko dienen de Verenigde
Naties er op aan te dringen dat de neutro
nenbom niet in productie wordt genomen.
Indien de Verenigde Sztaten de „Cruise”
raket in gebruik nemen „zou het naïef zijn
te veronderstellen dat de andere partij
passief zal blijven toezien”, en zal de bewa-
peningsspiraal een nieuwe impuls krijgen.
De westelijke landen „hebben koel gere
ageerd” op het voorstel van de landen van
het Warschau pact, de bestaande „geslo
ten groepen” en „politiek-militaire bond
genootschappen” niet uit te breiden, een
duidelijk verwijzen naar de mogelijkheid
dat Spanje ook besluit niet slechts tot de
EEG, maar ook tot de NAVO te willen
toetreden.
De Sovjet-Unie, aldus Gromiko, meent
dat eerbied voor de rechten van de mens
en de fundamentele vrijheden van allen,
zonder discriminatie, moet worden aange-
moedigd. „Maar wij zullen resoluut elke
poging om ons te kapitellen of, erger nog,
zich onder welk voorwendsel dan ook in
onze binnenlandse aangelegenheden te
mengen, van de hand wijzen. Het is hoog
tijd dat men zich bewust wordt dat men,
door zich over te geven aan psychologi
sche oorlogvoering, op z’n best kan hopen
de internatione betrekkingen te vergifti
gen en de betrekkingen tussen staten te
verslechteren. Wij hopen dat dit ter harte
zal worden genomen”.
Van der Stee vindt dat het dagelijks bestuur van de
EEG een (flinke verhoging van de prijs die Nieuw-
(Van onze redacteur in België,
Jan Gerritsen)
BRUSSEL. Minister Van der Stee (Landbouw)
heeft scherpe kritiek geuit op de Europese Commis
sie naar aanleiding van haar onderhandelingen met
Nieuw-Zeeland over de export van boter naar Enge
land. Steen des aantoots: terwijl de boterconsumptie
in Engeland terugloopt, mag Nieuw-Zeeland dit jaar
méér boter exporteren dan vorig jaar het geval was.
Als voorzitter met de Verenigde Sta
ten zal de Sovjet-Unie haar best doen
Kort tevoren had de Japanse minister
van Buitenlandse Zaken, lichiro Hatoya
ma, verklaard dat de PLO „als vertegen
woordiger van de Palestijnen”, dient deel
te nemen aan de Geneefse conferentie.
dat de Geneefse conferentie over het Mid-
den-Oosten spoedig kan worden bijeenge
roepen en resultaten kan behalen. De
PLO dient op voet van gelijkheid met
andere partijen aan deze conferentie deel
te nemen.
Een regeling van het conflict moet worden
gevonden op basis van de resolutie die de
Veiligheidsraad na de zesdaagse oorlog
van 1967 aanvaardde (242) en de uitoefe
ning van de legitieme rechten van het
Palestijnse volk, „in het bijzonder het
recht op zelfbeschikking”.
Zoals enkele jaren geleden was afgesproken, mag
Nieuw-Zeeland dit jaar 138.000 ton boter naar Enge
land exporteren en het ziet er naar uit dat dat ook zal
gebeuren. Voortzetting van de boterimport uit Nieuw-
Zeeland voor de boter krijgt had moeten koppelen
aan beperking van de export. Vorig jaar werd een
dergelijk beleid gevolgd door de Nederlandse land
bouwcommissaris ir. Lardinois. Zijn opvolger, de
Deen Gundelach, stelde zich onder druk van de
Engelse commissie voorzitter Roy Jenkis aanmerke
lijk soepeler op.
PARIJS (Reuter). De Franse regering
heeft gisteren nieuwe maatregelen be
kendgemaakt om het aantal gastarbeiders
in Frankrijk te verminderen.
Zeeland was destijds een van de hete hangijzers bij de
zogenaamde heronderhandelingen over de Engelse
toetreding tot de EEG.
De regering Suarez heeft te maken
met een groot scala aan economische
'problemen. Er wordt, o.a. door kredietre-
stricties, te weinig geïnvesteerd; er is een
tekort op de handelsbalans door een te
grote olie-import en werkloosheid heeft
één miljoen van de dertien miljoen arbei
ders getroffen. De inflatie heeft schrik
barende vormen aangenomen. De voor
spelling bedraagt tussen de 30 en 35%
voor 1977. Alleen al in Madrid bedroeg de
prijsstijging in juli 3,1%. De beurskoer
sen stonden, onder invloed van al deze
rampspoed, op het laagste peil sinds
jaren.
In Frankrijk wonen circa vier miljoen
buitenlanders, onder wie een miljoen Al
gerijnen.
In de nucleaire plangroep van de defen
sieorganisatie, zeiden de Europese afge
vaardigden gisteren dat een definitief be
sluit pas op zijn vroegst op 4 oktober wordt
verwacht, wanneer de ministers van De-
BRUSSEL (DPA). De Europese NA-
VO-partners hebben de Verenigde Staten
gisteren te kennen gegeven nog geen oor
deel te hebben over de inzet van de neu
tronenbom in Europa.
Ook in Italië en België, twee landen die tot nu toe
geen maatregelen hebben genomen om de heffing
daadwerkelijk te innen. Maar het is minder interes
sant wanneer de heffing wordt ingevoerd in verschil
lende landen, aldus minister Van der Stee.
Toetreding zal echter een vermoedelijk
gunstige invloed hebben op de Spaanse
economie, waarmee de verworvenheden
van de jonge democratie ook weer veili
ger gesteld zijn. Op de EEG-landen rust
daarom de verantwoordelijkheid de toe
treding niet al te zeer te bemoeilijken.
Spanje heeft inmiddels het lidmaat
schap van de EEG aangevraagd. De Eu
ropese Commissie verricht momenteel
een studie over de situatie in het land. Op
basis daarvan zal de Commissie in de
loop van volgend jaar gaan onderhande
len. De Spaanse olijfolie en wijn liggen
de Franse boeren nu al zwaar op de
maag.
Belangrijk is met name het introduce
ren van een nieuw belastingsysteem. Het
is nogal vervelend als iemand een achter
naam heeft die met een „z” begint. Om
dat het belastingapparaat niet goed func
tioneert moet zo iemand vaak jaren
wachten op een aanslag, waarvan men
niet weet hoe hoog die zal uitvallen. Zo
zijn er nog veel andere lacunes te
noemen.
den. Het parlement niet omdat andere
wetgevende arbeid veel tijd zal kosten.
Zowel voor de visserij van Europese
vissers in de Barentsz-zee (die binnen de
Russische 200-mijlszone valt) als voor de
vangst door Russische vissers in de 200-
mijlszone van de EEG op de Noordzee en
de Atlantische Oceaan gelden voorlopige
regelingen. Beide partijen stelden zelf vast
hoeveel vis de ander mocht vangen in
afwachting van een definitieve regeling.
fensie van de NAVO-landen in Italië bij
eenkomen.
De Europeanen verklaarden de ver
traagde besluitvorming met de krachtige
politieke en psychologische bezwaren die
zijn geuit tegen de neutronenbom. Overi
gens waren de plangroepleden het er wel
over eens dat de bom een bijdrage zal
leveren aan een grotere afschrikkingsmo-
gelijkheid van de NAVO.
een
het
chts-
>t zes
van
drie
twee
bom-
voor-
t. De
:ieve-
HAMBURG (DPA). Onbekenden heb
ben gisteren in enkele Hamburgse wijken
pamfletten verspreid met de valse mede
deling dat er vandaag een atoomwolk over
Hamburg zal trekken.
(Van onze redactie economie)
BRUSSEL. Zoals Nederland zijn
Postbank, zo krijgt ook België een Staats
bank. De Algemene Spaar- en Lijfrente
Kas, een instelling die in vele opzichten is
te vergelijken met de Rijkspostspaar-
bank, wordt omgevormd tot Staatsbank.
Dit heeft de Belgische regering besloten.
De oprichting van een overheidsbank was
al in een regeringsverklaring van juni
aangekondigd.
Vest-
van
’eval
>ving
lauto
itum
oom.
joor,
;ken-
De politie liet weten dat de pamfletten
het briefhoofd droegen van de autoriteiten
van de deelstaat Hamburg. De bevolking
van de stad kreeg de raad zich voor 11.00
•uur vanmorgen naar de kelders te bege
ven. De politie heeft vele pamfletten verza
meld om onrust onder de mensen te voor
komen. De vlugschriften waren in brieven
bussen gestopt of op huismuren geplakt.
Er is één arrestatie verricht.
democratische tot stand gekomen volks
vertegenwoordiging sinds de burgeroor
log van 1936-’39.
De verkiezingsstrijd was aan de ene
kant een opluchting, door de gelegenheid
die zij bood om voor het eerst openlijk
van allerlei opinies kennis te nemen. Aan
de andere kant was er de spanning: wel
ke groepering krijgt het heft in handen?
De Democratische Unie van premier
Adolfo Suarez verkreeg 165 van de 350
zetels. De PSOE, de grootste socialisti
sche partij, werd met 118 zetels de groot
ste oppositie-groepering. Suarez vormde
een regering en het parlement kon aan
het werk. De ploeg van Suarez en het
parlement moeten in de komende perio
de aan veel problemen het hoofd bieden.
Een paar daarvan:
Een erfenis van het Franco-regime is
het nationalisme in het Baskenland en
Catalonië en de verpeste verhouding met
deze gebieden door repressieve maatre
gelen. Deze maand werd evenwel een
akkoord bereikt over beperkt zelfbe-
z—
Het vondelingetje uit het jaar 1830 zat
overigens behoorlijk in de kleertjes voor
de maand juni, als ik naga wat mijn eigen
dochtertje, ook „om de twee jaren oud”, in
de zomer pleegt te dragen. Wollen kousjes
en kennelijk degelijke schoentjes. Een ka
toenen broekje, met daar overheen een
gekeperd rokje, met daar weer overheen
een katoenen jurkje. Een katoenen hemd
je, daar overheen een gebreid borstrokje
waar het genoemde katoenen jurkje over
heen ging. Een kapje op het hoofd, een
doekje om de hals. Het enige wat ik eigen
lijk mis, is een Billy met strikslip, maar in
theorie is het natuurlijk mogelijk dat het
kereltje al zindelijk was. Hoewel, als u een
zoontje had van twee jaar dat al zindelijk
was, zou u het dan te vondeling leggen? De
vraag stellen, is haar beantwoorden...
„Den Twaalfden dag der maand Junij
van ’t jaar 1830, ten 12 uren op den
middag, is voor ons Wethouder, Ambte
naar van den Burgerlijken Stand der Stad
Haarlem, gecompareerd Joseph Winkel
man, oud vijfendertig jaren, werkman in
de Brouwerij het Scheepje, wonende aan
de Dijkstraat, welke ons heeft verklaard
dat hij op den negenden dezer maand, des
avonds om half elf uur, aan de gemelde
Dijkstraat bij zijn woning had vinden
staan, een kind zoodanig als hij het ons
voorstelde, en gekleed als volgt: met een
katoenen hemdje, gebreide wollen borst
rokje, een katoenen geruit broekje, een
gekeperd wit rokje, een paar wollen kous
jes, een paar geregen zwart lederen
schoentjes, een wit katoenen jurkje, op het
hoofd een katoenen bonte kap, en een bont
doekje met blaauwe streepjes om den hals,
op welke kleederen geen merken zijn te
vinden, gelijk ook geen briefje van den
naam van hetzelve kind daarbij is gevon
den, zoo min als de aanduiding dat hetzel
ve gedoopt was, of tot welke Godsdienst
het behoorde. - Het onderzogt hebbende,
hebben wij hetzelve erkent te zijn van het
mannelijk geslacht, en schijnende naar gis
om de twee jaren oud. - Zoo hebben wij het
kind onder de voor en toenamen van Si
mon Vestdijk ingeschreven, en bevolen,
dat hetzelve zoude worden ter hand ge
steld aan de Regenten van het Neder-
duitsch Gereformeerde Diaconie en Aal-
moesseniers armenhuis binnen deze stad”.
stuur voor Catalonië en voerde de minis
ter voor Regionale Zaken voor het eerst
besprekingen met Baskische parlemen
tariërs over zelfbestuur. Er moet worden
afgewacht of beide streken met beperkt
zelfbestuur genoegen nemen, of dat zij
meer willen.
door Nico Scheepmaker
De groep „recruten” zou op weg zijn
geweest naar Mozambique om daar te
worden opgeleid. De gewapende guerrilla
strijders, die de groep op enige afstand
volgden, wisten in het struikgewas te ont
komen, aldus de woordvoerder in Salisbu
ry. Dertien leden van de groep „recruten”,
die vorige week in hun woonplaatsen zou
den zijn aangeworven, werden door de
Rhodesische soldaten gevangen genomen.
Van hen zijn er volgens de zegsman twee
gewond.
Frankrijk. Tot de maatregelen behoren
een beloning van rond 5.000 gulden voor
elke buitenlandse arbeider die langer dan
vijf jaar in Frankrijk is en ermee instemt
het land'te verlaten. Tot nu toe konden
alleen werkloze buitenlandse arbeiders
aanspraak maken op dit geld.
De Franse regering besloot voorts tot
tijdelijke intrekking van het recht van
gastarbeiders om hun gezinnen perma
nent in Frankrijk te laten wonen en zo te
laten profiteren van de kinderbijslag. Bui
tenlandse arbeiders mogen echter wel de
leden van hun gezinnen als toeristen laten
overkomen.
De nieuwe maatregelen zijn niet van
toepassing op burgers van de landen van
de EEG en kennelijk in hoofdzaak bedoeld
om het aantal ongeschoolde arbeiders uit
de landen van de Derde Wereld omlaag te
brengen.
De Sovjet-Unie, aldus Gromiko, erkent
het bestaan van Israel als een souvereine
en onafhankelijke staat, „maar het recht
van het Palestijnse volk op zelfbeschik
king, en op het vestigen van een eigen
staat, is tot nu toe niet erkend”.
’■A
Deze vondeling, Simon Vestdijk ge
doopt, was de grootvader van de schrijver,
wiens vader ook weer Simon Vestdijk
heette. Nol Gregoor schrijft over die
naamgeving: „Men kan veilig aannemen
dat de naamgeving geïnspireerd werd
door de plaats waar het kind werd gevon
den. De Dijkstraat komt uit op de Oost-
vest”.
Datwas allemaal leuk en aardig, maar ik
vergat bij mijn opsomming één zo’n muil
dier van de taal dat ik in dit verband nooit
had mogen vergeten. Ik denk dat ik oud
word. De heer Wierda maakte mij erop
opmerkzaam. Ook de naam Vestdijk na
melijk is zo’n muildier! Ik heb er „Simon
Vestdijk en Lahringen” van Nol Gregoor
nog even voor opgeslagen, waarin bladzij
de 90 van het geboortenregister van Haar
lem uit het jaar 1830 wordt geciteerd:
Onderminister van Arbeid, Lionel Stole-
ru, deelde mee dat de regering tot deze
nieuwe stap is overgegaan in verband met
de algemene economische situatie in
Spanje is sinds de dood van Franco in
november 1975 bezig te veranderen. Het
is alleen aan het straatbeeld al te zien.
De muren van Madrid zijn volgeklad
met leuzen van allerlei politieke groepe
ringen en er zijn veel meer kranten te
krijgen.
Voordien was bekladden van muren
ten strengste verboden en betekende een
arrestatie hiervoor de gevangenis. Ten
tijde van Franco konden alleen rege
ringsgezinde kranten verschijnen. Te
genwoordig liggen ook socialistische en
linkser georiënteerde bladen in de
kiosken.
Tevens verschilt het aanbod aan films
met dat uit de Franco-periode. Een film
als Lenny Bruce, waarin nogal uitgebrei
de liefdesscènes voorkomen, had een
paar jaar geleden nooit gedraaid kunnen
worden. Er zouden niet genoeg censuur-
scharen voorradig geweest zijn. De
Spanjaarden kunnen binnenkort ook de
Nederlandse film Turks Fruit gaan zien,
die de censuurmensen van de Caudillo
zeker niet hadden toegelaten.
Er is natuurlijk meer veranderd dan
het straatbeeld en het kranten- en fil-
maanbod. De Spanjaarden hebben op 15
juni een parlement gekozen, de eerste
Minister Gromi
ko geeft, al geba
rend, commentaar
aan journalisten
na zijn bezoek aan
president Carter
gisteravond. Hij
sprak met Carter
over het Salt-ak-
koord. Op de voor
grond, links op de
foto, minister
Vance.
(zie pag. 4)
Zonder de Verenigde Staten met name
te noemen hekelde Gromiko diegenen die
„bekendheid geven aan een voorstel waar
van zij weten dat het voor de tegenpartij
onaanvaardbaar is”, teneinde de schuld op
de tegenpartij te kunnen werpen en hun
bewapening op te voeren.
Van der Stee had liever een grotere prijsverhoging
gezien, maar dan gekoppeld aan een vrijwillige beper
king van de boterexport uit Nieuw-Zeeland. Vooral
nu de boterconsumptie in Engeland in een jaar van
480.000 ton tot 390.000 ton per jaar is teruggelopen en
de boterberg in de EEG groeit, was daar alle aanlei
ding toe, aldus de Nederlandse bewindsman. Na de
kritiek kan de Europese Commissie echter niet meer
Er wordt in Spanje gevreesd dat de
regering-Suarez en het parlement niet
de juiste maartegelen zullen nemen om
de economie weer optimaal aan het
draaien te krijgen. Suarez niet, omdat
eventuele onprettige maatregelen zijn
populariteit nadelig kunnen beïnvloe-
BRUSSEL. Vanaf 1 oktober zullen
Russische vissers niet langer in de 200-
mijlszone van de EEG-landen mogen vis
sen. De landbouwministers van de Euro
pese Negen besloten gisteren de voorlopi
ge visvangstregeling met de Sovjet-Unie
niet te verlengen, omdat twee Britse en een
Franse visser zaterdag op last van de Sov-
jet-Russische autoriteiten de Barentsz-zee
moesten verlaten.
De landbouwministers bevestigden zonder uitzon
dering dat de omstreden melkheffing (l'A procent)
vanaf 16 september verschuldigd is door de melkvee
houders.
I
SALISBURY (DPA). Het Rhodesische
leger heeft vlakbij de grens met Mozambi
que 20 ongewapende „guerrilla-recruten”,
onder wie meisjes, onderschept en doodge
schoten. Dit werd gisteren in Salisbury
bekend gemaakt door een militaire
zegsman.