Nieuwe anti-terreurwet in West-Duitsland
G
Enige voortgang
in SALT-gesprek
i)
Arrestaties bij vestiging
Zweeds prinsesje gedoopt
BOVAG OCCASION SHOW
Nationaal Kiezersonderzoek toont aan:
Standpunten politieke partijen
voor kiezer niet erg duidelijk
Kinderen mogen
geen postzegels
verkopen
Vliegramp in
Maleisië
Weer kritiek op
Van Kemenade
Bergers gifschip
in ziekenhuis
J. Coebergh
overleden
KSH mag niet
doorgaan met
zuiveringsplan
rLu^
Damiate Pers
op bezette Jordaan-oever
(Van onze redacteur in Israel, Inez
IJmuider Courant
4
In Heerlen
GROMIKO IN V.S..
IN OPDRACHT VAN ISRAËLISCHE REGERING:
Schuld aan crisis
4,70
Herdenking Russische
Joden verboden
Milieuprobleem
Gunstiger
I
I
I
I
Van Gelder bestelt
grote papiermachine
Enige voortgang
Q I
19 7 7
SEPTEMBER
BINNEN- EN BUITENLAND
2 8
WOENSDAG
W
BEVERWIJK VEILINGHALLEN PARALLELWEG
y
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Godsdienst of
klassebewustzijn zijn voor de Ne
derlandse kiezer belangrijker re
denen voor het stemgedrag dan
kennis van de standpunten van de
politieke partijen waar zij op
stemmen. De kiezers blijken daar
maar slecht van op de hoogte te
zijn. Alleen wat de abortus betreft
weten zij over het algemeen waar
de politieke partijen staan. De
standpunten van de PvdA blijken
de minste moeite op te leveren.
I
L
RESTAURANT
Geb. MOSSELEN
m. dlv. uui|»«
U «muit voor
I.
ind
bec
din
bot
dui
MI
het
Polak)
JERUZALEM. Veertig leden
van de fanatieke nationalistische
Goesh Emoeniem-beweging zijn
de afgelopen nacht door de mili
taire politie gearresteerd, toen zij
op weg waren naar een door hun
bepaalde plaats op de bezette
Westoever met het plan daar een
nieuwe nederzetting op te richten.
De actie van deze leden van Goesh
Emoeniem volgde op een nacht
van onderhandelingen tussen de
Israëlische premier Begin en het
bestuur van Goesh Emoeniem.
(Van onze redacteur in de V.S., Henk Kolb)
WASHINGTON. Een inderhaast gearrangeerd gesprek gister
avond tussen president Carter en de Russische minister van Buiten
landse Zaken Andrei Gromiko heeft plotseling optimisme wakker
geroepen over het resultaat van de onderhandelingen over een nieuw
akkoord ter verdere beperking van strategische kernwapens.
Openingstijden: vrijdag 30 sépt. vanaf 18.00 uur.
ïi
I I
E
i
r
I
(ADVERTENTIE)
Boersma
(Sociale
en
0,70
141,50
t
I
dt
Hei;
plai
te h
geo<
heef
dit
Beh
te 1
daa
niet
ves
ARNHEM (ANP). „Er is geen sprake
van overleg. Veel wordt per decreet opge
legd. Waar geen overleg kan zijn, moeten
andere wegen worden bewandeld”. Dit
heeft de heer A. A. van Leer, voorzitter
van de sectie basisonderwijs van de Pro
testants Christelijke Onderwijsvakorga
nisatie (PCO) gisteren de jaarvergadering
in hotel Haarhuis in Arnhem voorgehou
den over het zogenaamde overleg tussen
minister Van Kemenade van Onderwijs
en Wetenschappen en de personeelsorga
nisaties.
Direct nadat de vergiftigingsverschijn
selen bij de mannen waren geconstateerd
is het lossen van de chemicaliën in ruim 4
gestaakt. Deskundigen op het gebied van
chemische stoffen zullen een onderzoek
instellen naar de aard van de ontsnappen
de gassen en de maatregelen die men daar
op moet treffen ter beveiliging van de
gezondheid van de mensen die aan boord
van de schepen werken.
Inmiddels heeft het havenschap Vlissin-
gen aan de bergers laten weten dat het
bergingsvaartuig „Jacomina”, dat 250 va
ten chemicaliën van de „Attican Unity”
heeft overgenomen, niet de haven van
Vlissingen mag binnenvaren om van be
manning te wisselen. Het schip zal voor
Cadzand voor anker moeten blijven totdat
er met het vuilverwerkende bedrijf Rijn
mond overeenstemming is bereikt over de
verwerking van het chemische afval.
De huidige afspraak over beperking van
strategische nucleaire wapens tussen de
Sovjet-Unie en de V.S. loopt op 3 oktober
af. Beide landen hebben dezer dagen ver
klaard zich aan de bepalingen van dit
verdrag te zullen houden, totdat een nieuw
akkoord kan worden bereikt.
De bijeenkomst werd maandagmiddag
op Russisch verzoek geregeld en kwam na
Gromiko’s toespraak tot de Algemene Ver
gadering van de V.N., waarin hij vaststel
de dat de betrekkingen met de Verenigde
Staten op een dieptepunt waren aange
land. Volgens Gromiko was de vertraging
bij het tot stand brengen van een nieuw
SALT-akkoord te wijten aan een ander
nieuw Amerikaans wapen, de „cruise”-
raket.
Op het Witte Huis was behalve vice-
president Mondale en minister van Defen
sie Brown, ook Paul Warnke, hoofd van de
Amerikaanse SALT-delegatie, bij het ge
sprek aanwezig. Aangenomen wordt dat
de Russen nieuwe voorstellen hebben ge
daan, tegen de achtergrond van een bood
schap die Leonid Breznjev, de Russische
partijleider en president, heeft gezonden
aan den vergadering van het internationa
le agentschap voor atoomenergie in We
nen. Breznjev verklaarde dat de noodzaak
om de verdere verspreiding van kernwa
pens te verhinderen en het gevaar van een
kernoorlog te voorkomen nooit dringen
der is geweest dan thans.
(ADVERTENTIE)
Dat blijkt uit de resultaten van het Nati
onaal Kiezersonderzoek 1977, dat rond de
dag van de Tweede-Kamerverkiezingen,
25 mei, is gehouden dgor medewerkers
van de politicologische vakgroepen van de
Nederlandse universiteiten en hogescho
len onder leiding van die van de Leidse
universiteit. Kort voor de verkiezingen
werden ruim 1850, kort erna ruim 1300
kiezers ondervraagd.
De kiezers zijn overigens wel op de hoog
te van de onderwerpen die in de politiek de
grootste rol spelen. Zeventig procent van
de kiezers ziet de bestrijding van de werk-
Goesh Emoeniem heeft reeds een maand
geleden aangekondigd nog in de maand
september nieuwe nederzettingen op de
bezette westelijke oever te willen oprich
ten, ook al heeft het hiertoe geen officiële
toestemming van de regering.
Amerika heeft in het verleden reeds
herhaaldelijk verklaard het vestigen van
Israëlische nederzettingen op bezet ge
bied als een struikelblok op weg naar de
vrede te beschouwen.
Zelfs dit was niet genoeg voor sommige
Goesh Emoniem-leden die na de verklarin
gen van de afgelopen maand van hun
eigen bestuur niet meer te stuiten waren.
Vannacht vertrok een groep van veertig
man naar een van de elf voorgenomen
vestigingspunten. Vlakbij het punt van be
stemming werden zij gearresteerd.
loosheid als het belangrijkste probleem,
maar de abortuskwestie was bij de kiezers
het meest bekend en het meest omstreden.
Een derde van de kiezers stelde zich in het
onderzoek op het standpunt dat de vrouw
bij abortus geheel zelf moet beslissen.
Slechts een zesde wil abortus helemaal
verbieden. De helft van de ondervraagden
bleek voor liberalisering van de abortus
wetgeving, terwijl een derde wil vasthou
den aan verbodsbepalingen.
Abortus werd overigens slechts door ze
ven procent van de kiezers als het belang
rijkste punt aangeduid-. Gering was ook
het belang dat aan het milieuprobleem
werd gehecht: in 1971 vond 43 procent dat
erg belangrijk, nu maar 13 procent. Ook
over onderwerpen als inkomensnivelle
ring, medezeggenschap en kernenergie
blijkt de kiezer zich niet bijzonder druk te
maken.
Op het terrein van het buitenlands be
leid bleek drie kwart van de ondervraag
den voor het Nederlandse NAVO-lidmaat-
schap. Ruim 70 procent noemt het gebruik
van atoomwapens ontoelaatbaar. Onge
veer de helft vindt dat de uitgaven voor
defensie en ontwikkelingssamenwerking
omhoog moeten, maar er zijn evenveel
voorstanders voor verlaging van deze pos
ten. Opvallend is wel dat een meerderheid
vindt dat ontwikkelingslanden niet zelf
mogen beslissen wat ze met de ontwikke
lingsgelden doen.
Wel bleek dat premier Den Uyl bij de
kiezers in het algemeen veel waardering
oogst. De helft waardeert hem hogelijk,
maar Van Agt en Wiegel genieten daaren
tegen buiten hun eigen kring weinig res
pect. Andere politici die hoog gewaar
deerd worden zijn Van der Stoel (Buiten-
Mensen uit de zgn. „sociaal zwakke mi
lieus” oordelen duidelijk gunstiger over de
verrichtingen van het eerste kabinet-Den
Uyl dan degenen die zich rekenen tot de
hogere middenklasse. Vooral de daden
van het oude kabinet op sociaal-econo-
misch terrein worden positief beoordeeld.
Welvaartsvergroting en de aanpak van het
bejaardenprobleem springen er daarbij in
het oordeel van de Nederlandse kiezer het
meest uit.
Het wetsontwerp is voornamelijk be
doeld om te voorkomen dat gevangenen
vanuit hup cel acties leiden en daarbij
hun advocaten als contactpersonen ge
bruiken. Niet alleen kunnen de autoritei
ten met de wet in de hand het contact
tussen de advocaten en hun gevangen
cliënten verbieden, ook mogen zij fami
lieleden weren, de radio afsluiten, kran-
De wet kan worden gebruikt wanneer
de autoriteiten vermoeden dat het leven
of de vrijheid van iemand wordt be
dreigd door extremisten. De wet is niet
van toepassing op „gewone” gevange
nen. Volgens het ontwerp kunnen de
beperkingen voor 30 dagen worden opge
legd, met de mogelijkheid tot verlenging.
ten niet toelaten en de gevangenen een
zaam opsluiten.
Twee derde van de kiezers wilde een
regering van PvdA en CDA. Dit cijfer
blijkt de laatste jaren sterk gegroeid. In
1967 vond minder dan de helft dat CDA en
PvdA samen moesten regeren.
De netto-verkiezingswinst van de PvdA
komt volgens het onderzoek vooral van
degenen die in 1977 voor het eerst naar de
stembus gingen en van hen die in 1972
thuis bleven. Er waren dus weinig „overlo
pers” bij, integendeel, de PvdA verloor
eerder meer stemmen aan anderen dan
andersom. De winst werd vooral geboekt
ten nadele van PPR en CPN, het verlies
naar D'66 en in iets mindere mate de WD.
CDA, WD en D’66 profiteerden veel min
der van de jonge kiezers en de thuisblij
vers uit 1972 dan de socialisten.
De minister wil nu eerst een nader on
derzoek naar het plan door de stuurgroep
veenkoloniaal afvalwater. De gevolgen
van de ministeriële maatregel kunnen zijn
dat de tweede fase van het zuiveringsplan
niet tijdig gereed komt. De bedoeling was
dat KSH met ingang van de campagne
1978 (die in augustus zal beginnen) het
afvalwater van de fabriek voor 65 procent
zou hebben gezuiverd. Volgens ir. P. van
Hoek, general-manager van KSH in Fox-
hol, betekent dit dat men met die tweede
fase pas in de loop van de campagne 1978
gereed zal komen.
De heer Van Hoek „acht het niet geheel
onmogelijk” dat minister Van der Stee met
zijn maatregel wat vooruitloopt op een
mogelijke samenwerking tussen KSH en
het andere grote aardappelmeelbedrijf in
Groningen, de AVEBE. Zoals bekend
heeft de minister onlangs gezegd dat een
herstructurering moet plaats hebben van
KSH. Dat zou o.a. moeten omvatten een
samenbrengen van de activiteiten van
KSH en AVEBE op het terrein van de
aardappelmeel- en derivatenproduktie.
AVEBE volgt echter een ander zuiverings-
procedé, zodat een verdere uitwerking van
het KSH-syteem zou kunnen betekenen
dat de samengebrachte bedrijven straks
met twee zuiveringssystemen zitten.
DEN HAAG (ANP). Op 71-jarige leef
tijd is onverwacht overleden, de heer J. P.
Coebergh, distillateur, nationaal en inter
nationaal bekend in het organisatieleven
van de industrie van en handel in gedistil
leerd.
(Van onze redactie binnenland)
HEERLEN. De Oudervereniging
van de Broederschool in Heerlen heeft
besloten dat de leerlingen van die
school niet meer mee zullen werken
aan de verkoop van Kinderpostzegels.
Ze vinden het gevaar te groot omdat de
kinderen met flinke hoeveelheden geld
op zak lopen. Ze zouden dan overvallen
kunnen worden, zoals in het verleden in
Vlaardingen en Eindhoven gebeurde.
De Stichting van het Kind, die de
actie ieder jaar organiseert, betreurt
het besluit. De adjunct-directeur, J.
Baller, meent dat een dergelijke maat
regel wat overdreven is. De opmerking
van de oudervereniging dat veel kinde
ren bij het afleveren van de postzegels
met honderden guldens over straat lo
pen, is volgens hem niet helemaal juist.
Het gemiddelde per kind is 20 tot 25
gulden en dat zijn bedragen die ze ook
wel eens bij zich zullen hebben als ze
boodschappen moeten doen.”
De oudervereniging heeft aan de
stichting een brief gestuurd waarin
haar besluit wordt toegelicht. Bena
drukt wordt dat het alleen om de wijze
van incasseren gaat. Mocht er een alter
natief worden ontwikkeld, dan is er
volgens de ouders geen belemmering
meer voor deelname aan de actie.
DIRECTIE: Damiate Pers b.v.
Mr. H. C. van der Mije
KOEALA LOEMPOER (AP). Giste
ren is een DC 8 van de luchtvaartmaat
schappij Japan Airlines tijdens een zwaar
noodweer neergestort in een rubberplan-
tage ten noorden van de Maleisische stad
Koeala Loempoer. Het toestel maakte een
vlucht van Tokio naar Singapore.
BONN (Reuter). In het Westduitse
parlement wordt vandaag een wetsont
werp bekend gemaakt dat de justitiële
autoriteiten toestemming verleent ge
vangenen voor bepaalde tijd volledig af
te sluiten van de buitenwereld, inclusief
advocaten. Voorafgaande aan de forme
le lezing van het ontwerp in het parle
ment, hebben de SPD, CDU en de FDP
het voorstel al doorgenomen en er hun
officieuze goedkeuring aan gehecht.
GRONINGEN (ANP). De KSH-fa-
briek in Foxhol mag geen bestellingen
meer plaatsen voor het zuiveringsplan
dat het bedrijf heeft ontwikkeld. Deze
maatregel is afgekondigd door minister
Van der Stee (Landbouw), die eerder had
verklaard KSH voor dit zuiveringsplan
met garanties en subsidies te willen
helpen.
HOOFDREDACTIE:
Jos L. Lodewijks
E. Koning
Grote Houtstraat 21
13,90
40,-
53,-
157,30
203,-
HELSINKI/AMSTERDAM (ANP).
Papierfabrieken Van Gelder Zonen NV
heeft bij de Finse onderneming Valmet
Company een kolossale krantenpapierma
chine besteld, die bestemd is voor haar
nieuwe fabriek voor krantenpapier in
Renkum. De machine zal in staat zijn om
150.000 ton papier per jaar te produceren
en kost ca. 43 mln, zo heeft de Finse
maatschappij in Helsinki bekendgemaakt.
Volgens een woordvoerder van Valmet
wordt deze machine de grootste in haar
soort in Europa en dekt zij ongeveer 30 pet
van de Nederlandse behoefte aan kranten
papier. Eerder werd gemeld dat Van Gel
der ruim 300 mln. zou investeren in de
niuewe krantenpapierfabriek.
Het hoofd van de Zweedse kerk, aartsbisschop Olof Sundby van Uppsala, heeft
gisteren in Stockholm de dochter van het Zweedse koningspdar gedoopt met de namen
Victoria, Ingrid, Alice, Desiree. Prinses Beatrix zou optreden als meter bij de doop van
het op 14 juli geboren prinsesje, maar enkele uren voor de doopplechtigheid deelde het
Zweedse hof mee dat prinses Beatrix „om onverklaarbare redenen" had afgezegd. Een
woordvoerder van de Rijksvoorlichtingsdienst liet weten dat het Zweedse hof wel
degelijk op de hoogte is gesteld van het niet verschijnen van de prinses. Later werd
meegedeeld dat prinses Beatrix en prins Claus voor een particulier bezoek van ongeveer
een week naar de Verenigde Staten zijn vertrokken.
Tot laat in de nacht heeft premier Begin
gisteren met het bestuur van Goesh Emoe
niem onderhandeld om alsnog tot een ak
koord te komen. Hierbij werd hij gesteund
door de Israëlische minsiter van landbouw
en voorzitter van de sociale commissie van
nederzettingen, Sharon, die tot gistera
vond een groot supporter van Goesh
Emoeniem was. Sharon kwam met een
compromis waarin hij voorstelde een
groot deel van het Goesh Emoeriiem-pro-
gramma voor elf nieuwe nederzettingen
op de bezette oever te aanvaarden. Alleen
zou de uitvoering ervan pas volgende week
beginnen en zo’n twee maanden duren.
Een woordvoerder van de luchtvaart
maatschappij deelde mee dat 47 mensen
de ramp hebben overleefd. Men heeft 26
slachtoffers gevonden, terwijl nog zes
mensen worden vermist.
Onder de overlevenden bevinden zich
twee Nederlanders, aldus de woordvoer
der van Japan Airlines. Hun namen wilde
hij nog niet verstrekken. Volgens de be
richten zouden veel van de overlevenden
zware brandwonden hebben. Nadat het
vliegtuig was neergestort brak namelijk
het voorste gedeelte ervan af en ging in
vlammen op.
Over de bezuinigingen zei hij, een stapje
terug voor allen, met uitzondering van de
minst draagkrachtigen, noodzakelijk te
kunnen achten. Een plan tot herverdeling
van inkomens wees hij op voorhand ook
niet af. De PCO wil voorts positief mee
denken over het opnieuw bezien van de
salarisverhoudingen binnen het onderwijs
als onderdeel van het totale inkomensbe-
leid.
Hierbij baseert deze beweging zich voor
al op de uitspraken van premier Begin dat
iedere jood het recht heeft zich waar dan
ook in het Heilige Land te vestigen. Dus
ook op de bezette westelijke oever. Boven
dien heeft Begin in het verleden als opposi
tieleider de vorige regering er herhaalde
lijk op aangevallen dat zij Goesh Emoe
niem beperken in haar idealisme en de
Goesh Emoeniem-leden niet toestaan zich
op de Westoever te vestigen. Als premier
heeft Begin echter ook andere overwegin
gen. Zo heeft de Israëlische minister van
Buitenlandse Zaken, Dajan, voor zijn ver
trek naar Amerika premier Begin ver
zocht niet over te gaan tot het vestigen van
nieuwe nederzettingen zolang hij nog be
sprekingen in Amerika voert over een
eventueel bijeenkomen van de Geneefse
vredesconferentie.
BUREAU:
Redactie en administratie:
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden
postbus 18, IJmuiden
tel. redactie: 02550 - 15389
na kantoortijd: 02208 - 3577
tel. adm. en adr.: 02550-15437 en 16450
postgiro: 273107
telex: 41866
ADVERTENTIES:
telefoon 023 - 31 90 53
GROENTJES:
gerubriceerde advertenties, uitsluitend
telefoon 023 - 31 92 72
ABONNEMENTEN:
- bij vooruitbetaling -
per maand
per kwartaal
per post
per jaar
per post
losse
nummers
buitenland
per kwartaal
BEZORGKLACHTEN:
maandag t/m vrijdag van 18.30-19.00 uur
zaterdags van 11.30-12.30 uur
Uitsluitend telefoon: 02550-10519
voor Santpoort: 023 - 31 90 53
Oudeweg 12-14, Haarlem
tel. 023 - 31 90 53
VLISSINGEN (ANP). Twee perso
neelsleden van het Vlissings bergingsbe
drijf Van de Akker zijn gisteren voor
onderzoek in het ziekenhuis in Vlissingen
opgenomen. De beide mannen vertoonden
vergiftigingsverschijnselen, nadat zij
zich hadden beziggehouden met het los
sen van de chemicaliën aan boord van het
Griekse vrachtschip „Attican Unity”, dat
nu al ruim vier en een halve week voor
Cadzand op het strand zit.
„Maar niet bereid zijn we er aan mee te
werken dat een bepaalde groep wordt ge
discrimineerd”, aldus de heer Van Leer.
Onaanvaardbaar noemde hij het dat de
salarissen met tien percent worden ver
minderd voor hen die in noodsituaties als
een griepepidemie of tijdens andere
ziekten van het onderwijzend personeel
invallen en de zaak draaiende houden.
„Aantasting van de rechtspositie zonder
opgaaf van redenen”, aldus sectievoorzit-
ter Van Leer.
Na een gesprek van een uur en veertig
minuten met Carter en Vance, gaf de Rus
sische minister van Buitenlandse Zaken
ten overstaan van de pers uitdrukking aan
zijn overtuiging dat „enige voortgang” was
gemaakt bij het overbruggen van de ver
schillen van inzicht. Gromiko zei ook dat
beide landen de vaste bedoeling hebben de
onderhandelingen tot een goed eipde te
brengen. Carters woordvoerder, Jody Po
well, sprak van een „positieve ontwikke
ling”.
zaterdag 1 okt. van 10.00-17.00 uur.
Behalve over deze inhoudelijke zaken
kregen de ruim 3000 ondervraagden ook
vragen over het politieke spel voorgelegd.
Drie kwart zocht de schuld voor de kabi
netscrisis bij het CDA, bijna de helft
noemde daarbij de heer Van Agt als eerst
verantwoordelijke. Slechts drie procent
legde de schuld bij de PvdA of Den Uyl, en
zeven procent noemde CDA en PvdA bei
de even schuldig.
MOSKOU (AFP). De autoriteiten in
de Oekraïne hebben geen toestemming
gegeven voor een herdenkingsbijeen
komst van Russische joden in Kiev, ter
nagedachtenis aan de slachtoffers van de
massamoord in Baby Var. Dat is in Mos
kou vernomen uit dissidente kringen. In
1941 hebben de Duitse bezettingstroepen
in Babi Var, een voorstad van Kiev, meer
dan 100.000 mensen vermoord, onder wie
bijna 70.000 joden. Joodse activisten had
den het gemeentebestuur toestemming ge
vraagd voor een korte religieuze plechtig
heid bij het vorig jaar opgerichte monu
ment voor de slachtoffers.
I
landse Zaken)
Zaken).
h
d
v
s
C
4
v
P
V
b
F
F
F
C
v
n
I.