5
Nieuwe energiecrisis in jaren 980 mogelijk
V. en D. naar
Amerika
FUSIEGESPREK FOKKER- VFW EN MBB KOMT OP GANG
Ook als je net bent gaan werken, kun je
heel wat doen met een Amro Privérekening
k
Zo’n Amro Privérekening komt altijd van pas. rp
Strucon tegen
loonveredeling
Philips-België
stoot 500 man
achtergrond
nl
Industriebond CNV wijst
werkgeversplan af
personeel af
Lubbers: Olie-invoer uit OPEC-landen beperken
NOTA ADVIESCOMMISSIE ARBEIDSVOORZIENING
Verlaging leerling-loon
Risico spuitbussen
groter dan
was verwacht
It
Klein of groot
r
o
24
25
ECONOMIE
OKTOBER
19 7 7
DONDERDAG 6
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG (ANP). Het opnemen óp de arbeidsmarkt van hoger
opgeleiden schept, met het oog op het voor 1980 - en sterker nog voor
1990 - verwachte „overaanbod” grote problemen. Dit schrijft de
commissie van advies voor de arbeidsvoorziening van academici en
hoger leidinggevend personeel in een informatieve nota ten behoeve
van de Raad voor de Arbeidsmarkt. De commissie is ingesteld door
deze raad, die op zijn beurt een commissie is van de Sociaal-
Economische Raad.
DEN HAAG. In de Bondsrepubliek is gisteren een begin gemaakt
met besprekingen tussen VFW-Fokker International en het Münchense
vliegtuigconcern MBB (Messerschmitt). Zij moeten, zo is vooral de
bedoeling van de Westduitse regering, leiden tot een fusie.
i
Als de lidstaten van het energiebureau
Steeds moeilijker baan
(Van onze redactie economie)
aim,
(ADVERTENTIE)
L
1/15106
De omzet van de detailhandelsdivisie
van Outlet bedroeg vorig jaar 280 mln.
dollar (circa ƒ700 mln.). Er werken in
totaal 5.000 mensen.
De concernomzet van Vroom en Drees-
mann steeg in het op 31 januari geëindigde
boekjaar 1976-1977 van ƒ2,3 miljard tot
3,4 miljard en de nettowinst (op basis van
actuele waarde) van 24,1 mln. tot 51,9
mln. V. en D. heeft in totaal circa 30.000
werknemers in dienst, inclusief part-ti
mers.
energieverbruik al spoedig zal gaan
oplopen.
Lubbers zei het er met andere landen
over eens te zijn, dat een ombuiging in het
olieverbruik nodig is om te vermijden dat
in de jaren tachtig moeilijkheden met de
energievoorziening komen: een nieuwe
crisis.
AMSTERDAM (ANP). Het Vroom en
Dreesmann-concern heeft overeenstem
ming bereikt met The Outlet Company in
Providence (Rhode Island) over een deel
neming van V. en I), in dit concern. Het
betreft een minderheidspakket van 11
mln. dollar in convertibele preferente
aandelen.
Nederland is het er met de andere lan
den over eens, dat er niet alleen energie
moet worden bespaard, maar ook dat het
energieaanbod beter over de diverse ener
giedragers moet worden gespreid. Dat be
tekent niet alleen ontwikkeling van alter
natieve energiebronnen, maar ook een
grotere rol voor steenkool, zij het via
nieuwe, meer milieuvriendelijke en effi
ciëntere technieken.
Op het ogenblik is de gezamenlijke in
voer van deze landen (de Verenigde Sta
ten, Japan, de Europese Gemeenschap -
behalve Frankrijk - en nog een aantal
kleinere landen) ongeveer 22 miljoen vaten
per dag.
De raad voor de arbeidsmarkt zal in zijn
vergadering van donderdag 13 oktober de
informatieve nota bespreken.
De commissie meent dat, gezien de ver
slechterde economische situatie, de werke-
Prognoses ten aanzien van de toekomsti
ge behoefte aan academici met opleidin
gen die zijn gericht op specifieke verzor
gingsgebieden zoals gezondheidszorg en
onderwijs, bieden nog het meeste houvast,
aldus de commissie. Maar ook daar spelen
vele onzekerheden. Zo is de behoefte aan
artsen mede afhankelijk van inzichten en
beleidsbelissingen over toekomstige me
dische voorzieningen, de organisatie van
de gezondheidszorg, voortgaande speciali
satie en demografische ontwikkelingen.
De toekomstige positie van Fokker is
zodanig in het geding dat een breuk tussen
Fokker en VFW niet uitgesloten moet wor
den geacht. Aan de winst, de sanering die
de Bondsregering voorstaat, wordt dan
afbreuk gedaan door het verlies van de
niet-Duitse partner op weg naar het grote
re doel, een integratie van de Europese
vliegtuigindustrie die zich kan meten met
de Amerikaanse.
De Nederlandse onderhandelaars, onder
leiding van Albert Meijer, komen aan
Duitse kant zulke invloedrijke figuren te
gen als Krupps Heinz Petri en CSU-voor-
zitter Franz Josef Strauss, hier in zijn
hoedanigheid van voorzitter van de Deut-
Ondanks het „teveel” aan hoger opgelei
den blijkt er toch ook een niet te bevredi
gen behoefte aan hoger opgeleiden te be
staan. De commissie bepleit opsporing van
de oorzaken van deze wrijving tussen
vraag en aanbod. Er zou onder andere
kunnen worden nagegaan, of, en zo ja in
welke mate, het ontbreken van de nodige
sociale vaardigheden daarbij een rol
speelt, aldus de commissie.
Om meer inzicht te krijgen in de moge
lijkheden voor deeltijdarbeid op middel
baar en hoger niveau acht de commissie
het van belang dat de resultaten van de
experimenten op dit terrein spoedig ter
beschikking komen. De regering heeft die
experimenten aangekondigd in het kader
van het extra stimuleringsprogramma van
november 1975.
sche Airbus. Strauss kan zich op voor- en
achtergrond nu efens aandienen als pleit
bezorger van MBB, dan weer als beharti
ger van de belangen van VFW.
Maar Strauss zal er zeker niet op uit zijn
om wat het VFW-Fokker-concern betreft,
de tot voor kort dominerende recentelijk
echter door arbeidstijdverkorting ver
zwakte onderhandelingspositie van Fok-
ker-Amsterdam te versterken. Integen
deel.
Waarom die Duitse wens tot sanering op
dit moment, terwijl toch een fabriek als
Dornier erbuiten blijft? Geld, vanzelfspre
kend; overheidssteun en werkgelegenheid.
UTRECHT. De Industriebond CNV
zegt met verbazing kennis te hebben geno
men van het plan van de werkgeversorga
nisaties in de metaalindustrie de lonen
van jongeren in het leerlingenstelsel aan
te passen aan hun prestatie. De Indu
striebond CNV vindt dit een aantasting
van de cao-rechten, wat zou kunnen in
houden dat de minimum-jeugdlonen wor
den ondergraven.
mogelijkheden: een „kleine” fusie van
VFW en MBB, of een „grote” van VFW-
Fokker International en MBB. Voorlopig
zal men zich richten op de kleine fusie,
volgens het ontwerp van de president van
de Deutsche Bank, Herrhausen, die bij
MBB als adviseur figureert.
wettelijke rechten van jongeren aan, aldus
het NVV-JC gisteren in een verklaring.
De stichting baseert haar verzoek op een
bericht van het Amerikaanse Environme-
tal Protection Agency (EPA), waarin ande
re regeringen worden gewaarschuwd door
de te verwachten opzienbarende conclusie
van een aanvullende studie van de Natio
nal Academy of Sciences (NAS), die op 1
januari zal verschijnen.
Deze zal zijn dat de ozonaantasting door
de genoemde stoffen niet alleen vaststaat,
maar zelfs bijna tweemaal zo groot is als
tot dusver werd verondersteld.
AMSTERDAM (ANP). Werkge
vers en werknemers in de Strucon
(Stichting herstructuering confectie-
industrie) zijn het erover eens, dat uit
breiding van de zogenoemde loonvere
deling geen middel mag zijn om de
Nederlandse confectie-industrie weer
gezond te maken. De Strucon vindt dat
de loonveredeling van Nederlandse be
drijven op het huidige niveau moet
worden bevroren.
MINISTER LUBBERS
.extra inspanningen.
Ische
val-
>e re
eilijk
lezers
x'
En via die Amro Privérekening
kun je ook de contributie van
je voetbalclub laten betalen.
mdse
34
3,4
5,1
24
6.4
3.50
7.10
5.00
3.50
3.60
1.60
1.00
).8O
3.50
5.00
7.50
3.40
3.00
5.50
1.50
7.20
>.50e
3.20
1.50
5,50
3.00
3.00
1.00
3.10
1.20
2.00
0.50
5.20
9.50
9.50
5.00
8,00
I, 80
5.40
6.20
5,20
0.10
5.00
6.001
0,00
3.50
0.00
0.30
II. 50
1.80b
14.00
10,50
>2.50
13.00
M.50
17.00
53,50
54,00
73.50
53.50
18.50
35,00
81.10
69.50
33.70
01.50
05.00
69,80
69,50
01,00
35.00
06.60e
19.00
06,50
63.00
40.20
45,101
157.00
48,00
103.00
108,00
Dr. Drs. A. C. R. Dreesmann, voorzitter
van het presidium van V. en D., wilde
desgevraagd niet meedelen wat voor ver
dere plannen het concern heeft voor Ame
rika. „Binnen niet al te lange tijd, en dan
spreek ik niet over een jaar, is hier nieuws
over te verwachten”, zei hij.
Inmiddels zal echter toch het oliever
bruik van de Nederlandse elektriciteitsin-
dustrie in de komende jaren sterk stijgen,
omdat de aardgascontracten niet worden
verlengd en de centrales zullen moeten
overgaan op stookolie. Eenzelfde Situatie
bestaat er in de industrie en alles bij elkaar
zal de Nederlandse afhankelijkheid van de
geïmporteerde olie nog groter worden dan
zij nu al is: in 1985 zal de Nederlandse
energievoorziening voor 57 procent op olie
zijn gebaseerd terwijl in 1975 olie nog 37
procent van de energievoorziening uit
maakte. In 1985 zal Nederland sterker
van geïmporteerde olie afhankelijk zijn
dan de meeste andere leden van het Inter
nationale Energiebureau.
Volgens V. en D. is The Outlet Company
een snel groeiende Amerikaanse detail
handelsonderneming, die tevens een aan
tal TV- en radiostations exploiteert.
Bestuurder W. Verstraeten van de
Industriebond NKV heeft dit gisteren
meegedeeld tijdens de vergadering van
de Strucon in Amsterdam, die was ge
wijd aan het herstructureringsrapport
van de Nehem over de Nederlandse
herenbovenkledingindustrie. De Ne
hem (Nederlandse Herstructurerings-
maatschappij) pleit in haar rapport
juist wel voor een verdere- uitbreiding
van het loonveredelingsverkeer met
landen waar de lonen laag zijn.
De vakbonden zijn daar fel tegen,
omdat zij vrezen dat er van de Neder
landse confectie-industrie weinig over
zal blijven.
Na afloop van de vergadering bleek,
dat de werkgevers en de werknemers in
de Strucon op één noemer zitten, wat
betreft:
het bevriezen van de loonverede
ling en het op den duur terugdringen
daarvan;
het herverdelen van de huidige
loonveredeling;
het handhaven van het uitgangs
punt, dat er uiteindelijk 25.000 arbeid
splaatsen in de Nederlandse confectie
behouden moeten blijven.
De bond vindt het niet juist dat de werk
gevers deze zaak eenzijdig willen gaan
aankaarten bij de ministers van Onder
wijs en Sociale Zaken, omdat ge'sprekken
over arbeidsvoorwaarden thuis horen in
het cao-overleg tussen werkgevers en
werknemers. „Jongeren met een leerover
eenkomst zijn in de zin van de wet werkne
mer en vallen dus onder het minimum
jeugdloon”, aldus de bond.
De kleine fusie heeft de sympathie van
de regering in Bonn. Maar Strauss voelt er
veel meer voor .Fokker ondergeschikt te
maken aan de MBB-VFW-holding.
Een breuk tussen Fokker en VFW daar
entegen zou de Amerikaanse vliegtuigin
dustrie in de kaart spelen. Northrop bezit
van Fokker niet alleen 20 procent van de
gewone aandelen, ook 16 procent van de
per aandeel vijftig stemmen waard zijnde
preferente aandelen. United Aircraft bezit
26,4 procent van de aandelen van VFW en
Boeing heeft 9 procent van MBB’s aan
delen.
Alleen reeds op het gebied van de civiele
vliegtuigbouw zal Boeing er alles aan gele-
(van onze redactie economie)
DEN HAAG. Stichting Natuur en
Milieu heeft minister Vorrink (Milieu)
gevraagd om een totaal verbod op de
toepassing van chloorfluorkoolwaterstof
fen die de ozonlaag rond de aarde kunnen
aan tasten. Voor niet-essentiële toepassin
gen met name in spuitbussen dient
het verbod met spoed te worden afgekon-
digd.
geen nieuwe maatregelen treffen om hun
afhankelijkheid van olieinvoer te vermin
deren, dan zal volgens de berekeningen
van het energiebureau de gezamenlijke
olieinvoer van de negentien landen in
1985 31 a 32 miljoen vaten per dag belo
pen. De beperking van de olieinvoer tot
niet meer dan 26 miljoen vaten per dag,
betekent dus, dat de Westerse landen zul
len moeten trachten zes miljoen vaten olie
per dag te bezuinigen, dat neerkomt op
ongeveer 350 miljoen ton olie per jaar.
Directeur-generaal dr. U. Lanzke van
het energiebureau merkte onder meer op,
dat tussen 1982 en 1987 problemen voor
de energievoorziening van de Westerse we
reld kunnen ontstaan. Volgens berekenin
gen van het bureau zal er in 1990 een
olietekort zijn van zes miljoen vaten per
dag of ongeveer 350 miljoen ton per jaar,
wta meer dan tien maal de gehele Neder
landse olieinvoer is.
voor hoger opgeleiden
lijke ontwikkeling van de vraag wel eens
ongunstiger zou kunnen zijn dan werd
aangenomen in de studie voor ontwikke
lingslijnen in aanbod en behoefte van aca
demici tot 1980, die de staatssecretaris
van Onderwijs en Wetenschappen in fe
bruari 1975 aan de Tweede Kamer heeft
gezonden.
En kun je bij elke Amro Bank
contant geld opnemen wanneer je
een portable radio wilt kopen.
Dornier, samen met Dassault-Breguet
bouwer van 400 Alpha Jets voor de lucht
machten van Frankrijk en West-Duits-
land, heeft thans geen overheidssteun no
dig. MBB, een eerdere samenvoeging van
de fabrieken Messerschmitt, Boelkov en
Blohm, op zichzelf eigenlijk ook niet. MBB
participeert in de bouw van 807 superso
nische MRCA Panavia’s voor West-Duits-
land, Groot-Brittannië en Italië, en levert
rond 330 Boelkov-105 helikopters.
PARIJS (ANP). Nederland zal zich
extra inspanningen moeten getroosten in
het kader van het streven van de negen
tien landen van het Internationale Ener
giebureau om de afhankelijkheid van
olie-invoer uit de OPEC-landen te beper
ken. Minister Lubbers van Economische
Zaken heeft dit gisteren in Parijs gezegd
na afloop, van de eerste dag van de minis
teriële conferentie der negentien landen,
waarop besloten werd, dat de gezamenlij
ke olieinvoer van deze landen niet verder
mag groeien dan tot 26 miljoen vaten per
dag in 1985.
In de conferentie heeft minister Lub
bers onder meer meegedeeld, dat het aan
deel van steenkool in het Nederlandse
In de thans op gang gebrachte bespre
kingen zal men zich buigen over twee
„Het is rampzalig en ook onmogelijk om
bij de beoordeling van prestaties van een
leerling in een bedrijf een scheiding te
maken tussen leren en werken”. Dat is de
reactie van het NW-Jongerencontact op
het plan van de metaalwerkgevers. Op
deze manier zien de metaalwerkgevers de
mogelijkheid om leerlingen minder te be
talen dat het minimum-jeugdloon. Ze tas
ten daarmee op ongeorloofde manier de
BRUSSEL (AP). Philips-België zal
dit jaar in de audio-sector nog eens 500
werknemers afstoten, aldus is gisteren in
Brussel verklaard door een woordvoerder
van het elektronische bedrijf.
In 1975 werd de personeelsbezetting met
950 personen verminderd. Vorig jaar wer
den nog eens 830 werknemers afgestoten.
Daarnaast hebben nog eens 1.000 arbei
ders bij Philips dit jaar slechts parttime
werk verricht.
Philips-België heeft in totaal 13.300 per
sonen in dienst. Hiervan zijn er 12.000
werkzaam in de industriële afdelingen.
Philips heeft zeven fabrieken in België.
De woordvoerder zei dat het afstoten
van werknemers een gevolg is van de
minder snelle groei van de audioverkoop
en technologische ontwikkelingen, die de
assemblage minder arbeidsintensief
maken.
Philips-België exporteert 95 percent van
zijn produkten.
eerd
236.04
6.3
e 5.81
gen zijn te verhinderen dat in Europa een
sterke concurrentie zou ontstaan.
De Europese vliegtuigbouwers, die
thans op het civiele gebied nog geen 5
procent leveren tegenover Boeing een klei
ne 60 en Douglas een dikke 20 procent,
verkeren in de theoretisch comfortabele
positie dat zij aan de hand van bestaande
vliegtuigen (Airbus, Fokker F-28, Mercu
re) ten minste twee ontwerpen voor de
jaren tachtig zouden kunnen leveren.
Dit terwijl in de VS de luchtvaartmaat
schappijen en de vliegtuigbouwers einde
loos bakkeleien over hoe het vliegtuig van
de jaren tachtig er uit zou moeten zien.
Een integratie op Europees niveau, ook
al zijn er thans vele vormen van internatio
nale samenwerking, zou kunnen sneuve
len als Strauss’ nationalistische, om niet te
zeggen regionale aspiraties (zijn staat
Beieren bezit 27 procent van MBB’s aande
len) al dan niet samen met Krupp (25
procent van VFW-Fokker International)
kans van slagen krijgen?
3
Via een Amro Privérekening kun je je
salaris ontvangen.
En via een /\mro Privérekening
kun je het abonnement van je
favoriete weekblad betalen.
En kun je met een cheque
je nieuwe laarzen betalen.
