Theater heeft ingrijpende verbouwing vrijwel achter de rug
Danstheater verliest kort
Vicente Aleixandre dichter
geding om orkestbegeleiding
van de overlevingskracht
Vlekkeloos gitaarrecital in Sonesta Koepelzaal
John Williams heeft waar kunstenaarshart
Gloednieuw maandblad voor iedere huisvrouw
Vederlichte ontspanning
met Resistentie Varié
II
II
Gevarieerd aanbod
in Filmmuseum
LR 24 helpt écht.
Als u meer transpireert
dan uw kleding kan verwerken,
is het tijd voor: LR24.
Nobelprijs voor vierde keer naar Spanjaard
Typisch Carré-publiek
Grenzen aan de groei bij Drs. P.
90 JAAK
18
19
KUNST
19 7 7
OKTOBER
r 4
VRIJDAG 7
4 i
r 1M77
!r
(ADVERTENTIE)
n
(ADVERTENTIE)
Voor echte Perzen naar^k
fStoutenbeek. Daar vindt u
een grote en prachtige
I kollektie (waaronder de I
I meest exklusieve).
stoutenbeek
woonientrum
STALLES en LOGE f 1,50,
PARTERRE f 1- BALLON 75 Cts.,
GALERIJ 25 Cts.
a -
FEESTVOOKNTELUNU
01’ 20 OKTOHEH1'177
itW7
HTSI UTEM) AAN HE KASNA V.\N NHttÉ.
X
Jarig Carré nog altijd volkstheater
1
1
I
'V
Koop nu TIP in de supermarkt
(Van onze kunstredactie)
STOCKHOLM. Zoals wij reeds giste- 1
het programma Resistentie Varié.
(Foto Kuno Grommers).
De precieze geboortedatum van het
huidige Carré-gebouw (het vorige brand
de af) staat niet vast, maar volgens de
archieven van het theater is het gebouw
in elk geval in oktober 1887 in gebruik
genomen. Op de veertiende en de twintig
ste van deze maand wordt dat feit her
dacht. Vrijdag 14 oktober viert het Car-
ré-personeel zelf feest, tezamen met (mo
gelijk) enkele honderden binnen- en bui
tenlandse artiesten, die in de afgelopen
jaren in Carré op de planken hebben
gestaan.
Een recital van John Williams, ooit een
sympathieke gast op een van de beide
hartewensfestivals in Haarlem, vormt een
uitmuntende gelegenheid om de bijna on-
Theater Carré heeft overigens de laat
ste jaren niet te klagen over gebrek aan
belangstelling van de kant van het pu
bliek, vindt Oster. Vorig jaar passeerden
315.000 mensen de kassa's van het voor
malige circustheater. In 1975 deden dat
240.000 bezoekers.
In de zeer goed bezette Koepelzaal de
oude Ronde Lutherse Kerk aan het Katte
gat kreeg zijn spel gisteravond de juiste
sfeer mee. Verheven, als een wereldje op
zichzelf en in zijn schoonheid eerder dege
nen die al dat moois hadden geschapen
belonend dan degene die het zo vlekkeloos
reproduceert. Een omschrijving die overi-
ƒ13,8 miljoen te kopen van de Exploita
tie Maatschappij Scheveningen (EMS).
Gaat deze verkoop door - en dat zit er
volgens Oster dik in - dan verliest de
EMS van Zwolsman een van haar laatste
onroerend-goedbolwerken.
Voor hemzelf en voor zijn personeel
heeft deze verkoop geen gevolgen. De
medewerkers van het theater zijn in
dienst van de onafhankelijke Exploitatie
Maatschappij Carré B.V. Deze firtna
wordt volledig gesubsidieerd door de ge
meente. De jaarlijkse begroting bedraagt
2 miljoen. Het verlies van Carré is de
helft van dit bedrag. Dat moet dus wor
den bijgepast door Amsterdam, aldus
Oster.
De Carré-directeur laat tenslotte een
zogenoemde dummy zien van het jubi-
(momenteel nog bij de drukker) zal op 14
oktober tijdens het „personeelsfeest”
worden aangeboden aan Amsterdams
burgemeester Wim Polak.
Samensteller van het boek is KRO-
medewerker Han Peekei, die van Guus
Oster geruime tijd mocht grasduinen in
de archieven van Carré. Peekels boek is
vanaf 14 oktober alleen te verkrijgen
samen met een langspeelplaat, waarop
liedjes staan van zeer bekende artiesten,
die in Carré hebben opgetreden. Klin
kende namen op deze lp zijn die van
Toon Hermans, Herman van Veen, Jas-
Duin, Johan Buziau, Lou Bandy, Louis
Davis en het duo Walden-Muyselaar.
Het 65 leden tellende balletorkest wei
gert namelijk zaterdag de compositie
„Lobster quadrille” van Del Tradici te
spelen, omdat de vaste dirigent van het
danstheater, David Porcelijn, het stuk niet
In The Cathedral (La Cathedral) zijn
speelse invloeden uit de barok herken
baar, in Barrias’ Suite Andina speelt de
gens net zo goed van toepassing is op de
Koepelzaal. Voor mij heeft Williams het
ware kunstenaarshart. Hij schakelt zich
zelf doelbewust uit. Ik ben ervan overtuigd
dat hij de compositie die hij op een gege
ven moment speelt vele malen belangrij-
ker vindt dan de uitvoerend kunstenaar.
HAARLEM. Resistentie Varié met
onder andere doctorandus F., het pro
gramma waarmee de grote zaal van de
Toneelschuur donderdagavond en ook
nog vanavond wordt zal zijn) gevuld is
lang niet nieuw, maar wel leuk. Het Resis
tentie Orkest heeft met zijn eigenzinnige
benadering van oude en nieuwere muziek
en door de benadering daarvan een pu
bliek gekweekt dat er genoegen in schept
steeds opnieuw te genieten van oude the
ma’s. Goed, er mdg ook iets nieuws ge
speeld worden, maar dwang vanuit het
publiek zit er niet achter. En waarom
niet? Ik dacht omdat goede muziek nu
eenmaal in zich heeft vaak gehoord te
kunnen worden zonder dat verveling het
luisterplezier bederft.
Hiermee raken we meteen de kern van
het optreden van het Orkest dat ook nu
weer drs. P. met zich voert. De zingende
Het balletorkest is wel bereid zaterdag
avond de rest van het danstheaterpro-
gramma in Enschede te begeleiden.
Omdat het danstheater het balletorkest
contractbreuk verwijt, spande het een kort
geding aan. Rechtbankpresident mr. W. J.
Borgerhoff Mulder deed vanweg het
spoedeisende karakter van de zaak nog
dezelfde middag uitspraak. Aan het kort
geding tussen het Nederlands Danstheater
en het balletorkest gaat overigens een peri
ode met meer strubbelingen vooraf. Het
balletorkest zit met de moeilijkheid, dat
het behalve het Nederlands Danstheater
ook Het Nationale Ballet begeleidt. Beide
balletgezelschappen reserven een deel van
hun CRM-subsidie voor het balletorkest,
dat wel een eigen artistiek leider en diri
gent heet (Lucas Vis), maar tijdens uitvoe
ringen veelal wordt gedirigeerd door de
vaste dirigenten van het Nederlands Dans
theater (David Porcelijn) en van het Natio
nale Ballet.
Indiaanse volksmuziek een hoofdrol. In
het tweede gedeelte van dit stuk wordt de
bomba grote maatbepalende trom uit
de Queca-dans geïmiteerd door op een
bepaalde manier tegen de klankkast te
tikken. Ook de helsmoeilijke fragmenten
in een wals of het gedragen vibrato in
People in Forest zullen bij heel wat aanwe
zige gitaarliefhebbers de interesse voor
Barrias gewekt hebben.
Een groot deel van het Carré-publiek
komt tegenwoordig van buiten de stad,
zegt Oster, die sinds vier en half jaar de
scepter zwaait in Carré. Van een typisch
Carré-publiek zoals vroeger is volgens
hem geen sprake meer, omdat het thea
terprogramma bewust zeer afwisselend
wordt gehouden. Opera’s naast popcon
certen en klassiek toneel naast boksga-
la’s, verduidelijkt Oster.
Wel vindt de Carré-directeur, dat zijn
gebouw de traditionele rol van volks
theater heeft behouden. Ons publiek is
nog steeds minder elitair dan dat van
bijvoorbeeld de Stadsschouwburg, aldus
Oster, die daar eerlijkheidshalve aan toe
voegt, dat de Stadsschouwburg (duizend
zitplaatsen) als theater minder mogelijk
heden heeft en bovendien een geheel
ander programma nastreeft.
Osters wens naar een zo afwisselend
mogelijk repertoire in Carré, betekent
niet, dat iedereen „zo maar in het theater
kan optreden”, zegt hij. Een bepaald ar
tistiek peil moet de Carré-artiest in Os
ters ogen beslist hebben, terwijl ook een
belangrijke voorwaarde is, dat hij of zij
redelijk volle zalen trekt. Recordhouder
AMSTERDAM. (ANP) Het Neder
lands Danstheater heeft donderdag in
Amsterdam een kort geding verloren om
twaalf minuten orkestbegeleiding door
het Nederlands Balletorkest. Het dans
theater speelt zodoende aanstaande zater
dag in de schouwburg van Enschede een
deel van haar programma zonder levende
muziek, maar met geluidsbanden.
Voor de pauze heeft het accent voortdu
rend op composities van Italiaanse toon
kunstenaars gelegen. Lichtvoetig materi
aal van Vincente Galileo (de vader van de
wetenschapsman), de Passacaglia van Lu-
devico Roncalli en drie sonates van Do
menco Scarlatti, waarvan de tweede een
nogal collageachtige opbouw vertoont.
Williams’ technisch kunnen komt tenslotte
bij vijf, oorspronkelijk voor piano ge
schreven, Walsen van Granadas het meest
tot uiting. Zijn inlevingsgevoel bij een kor
te Tombeux, een fijngvoelige elegie van de
hand van Silvius Leopold Weisz.
JOHN OOMKES
1
1
r -
bevroede mogelijkheden van de gitaar te
leren kennen en anderzijds van 's mans
flegmatieke en tegelijkertijd zo hartstoch
telijke toewijding te genieten. Want laat er
geen misverstand over bestaan: Williams
heeft niet het soms wat extroverte van
Zuid-Amderikanen die zich in hun spel
helemaal kunnen verliezen. Daarvoor is
hij teveel Brit en wat te introvert.
academicus heeft vooral naam gemaakt
door zijn geraffineerd rijmwerk dat op
even doortrapte muziek gezet binnen de
kleinkunstwereld een aangenaam nieuw
geluid liet horen. P.’s liedjes zijn vaak
juweeltjes van hortend bijgepleisterd
dichtwerk, maar het was vooral de lichte
lijk onbeholpen manier van presenteren
die op niet te ontberen wijze bijdroeg tot
doctorandus roem. Allemaal niet ten on
rechte, wie drs. P’s liedjes vooral de
echte oude in alle rust op de grammo
foonplaat beluistert geniet daar glimla
chend van.
er nu goed nieuws voor u: LR 24.
Het meest effectieve middel tegen
overmatig transpireren, dat op dit
moment verkrijgbaar is.
Geen deodorant die onaange
name luchtjes maskeert. Maar een
crème, die 24 uur per dag
transpiratie tegengaat.
<i.. „i..ii
AMSTERDAM (ANP). Een feeste
lijke voorstelling, namelijk de première
van Foxtrot, de nieuwe musical van
Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink,
dient donderdag 20 oktober als jubi-
leumsvoorstelling van het negentigjari
ge Theater Carré. Alle kaarten voor deze
première waren tot verbazing van direc
teur Guus Oster en zijn vijftig perso
neelsleden binnen een dag de deur uit.
De prijzen waren dan ook erg aantrekke
lijk; zij varieerden van een kwartje voor
een plaats op de galerij tot een gulden
vijftig voor de loge. Kortom prijzen zo
als Carré ze in 1887 rekende. Bij de
viering van dit jubileum is de ingrijpen
de verbouwing van het prachtige thea
ter - ten koste van vier miljoen gulden -
vrijwel achter de rug. Na de restauratie
van de karakteristiek witte Carré-gevel,
het aanbrengen van een nieuw dak, de
vernieuwing van de tweeduizend zit
plaatsen en de aanleg van een nieuwe
toneelvloer, rest enkel nog de inrichting
van een nieuwe foyer en koffiekamer.
■ir De Saltibankies in een optreden in
AMSTERDAM. Elke tijdsperiode kent zijn favoriete instrument. De brille waarmee
enkele, zich gelijktijdig manifesterende musici een instrument tot zijn recht kunnen
laten komen, kan leiden tot een geweldige belangstelling of hernieuwde aandacht voor
iets dat voordien eigenlijk een tweederangs plaats ingenomen heeft. Vanaf 1955 tot aan
vandaag heeft de gitaar de meeste attentie voor zich opgeëist niet allen omdat een
meesterlijke musicus als Andres Segovia liet zien dat een gitaar een volwaardig
solistisch en concert instrument kan zijn, maar ook omdat de ontwikkeling van de
electronica en expressiemogelijkheden ervan nog aanzienlijk heeft vergroot.
Een prachtig voorbeeld voor die stelling
is de manier waarop hij na de pauze het
licht doet schijnen op het leven en het
werk van de relatief onbekende, uit Para
guay afkomstige gitarist en componist Au-
gostin Barrias Mangorray, wiens werk nog
niet zo lang geleden werd uitgegeven, hoe
wel hij al in 1944 overleed. Op zachte toon
herhaalt Williams hoe Barrias de eerste
gitarist was (1909!) die grammofoonplaten
maakte of welke elementen een rol spelen
in diens oeuvre. Vervolgens laat hij op
sublieme wijze alle facetten van diens
werk aan dé orde koemen.
ren vermeld hebben, is de Nobelprijs voor
de letteren dit jaar toegekend aan de
Spaanse dichter Vicente Aleixandre. Hij
behoort samen met ongeveer 25 Spaanse
dichters tot een beweging, die verwant is
aan het surrealisme. Hun werk is echter
ook beïnvloed door de Spaanse Gouden
Eeuw en door de volkspoëzie.
is wat dat betreft nog altijd Toon Her
mans, die eens in een serie van 63 voor
stellingen honderdduizend bezoekers
naar Carré lokte. En toen speelde Her
mans nog niet eens in het weekeinde.
Theater Carré3 krijgt zeer vermoede
lijk volgend jaar een andere eigenaar. In
november beslist de Amsterdamse ge- perina de Jong, Johan Kaart, André van
meenteraad namelijk over het voorstel
van B. en W. het Carré-gebouw voor
Maar drs. P. binnen het programma van
het Resistentie Orkest begint de grenzen
van de artistieke groei nu toch gevaarlijk
dicht te naderen. Drs. treedt vooral de
laatste paar jaar erg dikwijls op, maar
moet zich daarbij bedienen van steeds een
bijna identiek repertoire. Vooral nu er in
de onbeholpenheid van Drs. P. steeds
meer stroomlijn gekomen is, valt het voor
de regelmatige bezoeker moeilijker geest
driftig te blijven. In elk geval, binnen het
programma Resistentie Varié vormt het
optreden van Drs. P. zeker geen hoogte
punt.
Sterk overeind blijft echter de muziek
van het orkest en daaraan werken de vaart
waarmee wordt gemusiceerd en het ple
zierig enthousiasme sterk mee. Resistentie
Varié heeft toch weer verrassingen in het
amusementspakket. Zoals tweemaal een
optreden (alléén donderdagavond) van het
komische acrobaten-vijftal de Saltiban
kies, lichaamskunstenaars met een uitzon
derlijke gymnastiekbijdrage, uit de school
van de Haarlemse Como Brothers, stijl
anno 1920. Een andere aantrekkelijke bij
drage levert pianist Chaim Levano die een
geraffineerd mooi klankgedicht laat horen
dat als een wonderlijk lint van praatmu-
ziek overkomt. Voeg daarbij twee kostelij
ke korte films een persiflage op de
reformatie met Carel Alphenaar in ver
voerende explicatie en een dadabijdrage
met tekst van Chaim Levano op het thema
lachen en de variëteit van het program
ma is compleet.
Laat de naar ontspanning neigende lezer
zich niet al te zeer afschrikken door mijn
wat sceptische kijk op sommige onderde
len van het Varié-programma, want wat in
feite tot u komt is vederlichte ontspanning
en waar vind je dat tegenwoordig nog?
KO VAN LEEUWEN
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. —Na tijdens de Amster
damse Kunsttiendaagse een overzichts-
programma gegeven te hebben over de
Japanse regisseur Kyrosawa, begint het
Ned. Filmmuseum het eigenlijke seizoen
met een gevarieerd programma van uit
eenlopende films die over het algemeen
geen roulatie in de bioscopen hebben ge
kregen. Zo komt dinsdag en woensdag a.s.
Luigi Comencini aan bod in twee voorstel
lingen van resp. „De Jeugd van Giacomo
Casanova,, en „Delitta d'Amore”.
Comencini die kort na de oorlog al actief
was in de Italiaanse film, is een beetje in
het vergeetboek gekomen en daaruit be
vrijd door de laatste Rotterdamse „Film
International” waarin de filmer via een
programma van oude en nieuwe films her
ontdekt werd Donderdag 13 oktober is
gewijd aan films van Jean Cocteau (diens
surrealistische „Le Sang d’un Poète”) en
van Jean Vigo die met zijn klassieke
schoolopstandfilm „Zéro de Conduite”
vertegenwoordigd is. Dinsdag daarop
wordt aandacht besteed aan de hier ver
waarloosde Amerikaanse film „Bad
lands”, van Terrence Malick, de geschiede
nis van een 19-jarige jongen en een veer
tienjarig meisje die binnen vijf dagen tien
mensen zonder aanwijsbare redenen ver
moordden. Dat gebeurde in de vijftiger
jaren en Malick heeft getracht een soort
logica in de handelingen van beide kinde
ren te ontdekken. Het meisje werd ge
speeld door Sissy Spacek, sindsdien be
roemd geworden door haar rollen in „Car
rie” en „Three Women”. Woensdag de 19e
kan men nog eens in het Filmmuseum de
omstreden film van Leni Riefenstahl, „Tri
umph des Willens” zien, een tendentieus
verslag van een Nazi-partijdag in Neuren
berg, waarover de filmmaakster na de
oorlog sterk is aangevallen.
Breestraat 82-84-Beverwi)k-Tel.(02510) 29033
Daarnaast schijnt de vorm van een in
strument ook van grote invloed te zijn op
de populariteit ervan (de sax, een ander
geliefd instrument, en de gitaar appelleren
beide aan de erotiek. Een en ander komt
onder meer tot uiting op de hoes van Jan
Akkermans nieuwe album, waar de gitaar
de vorm van een vrouwelichaam heeft
gekregen). Hoe het ook zij, een instrument
heeft de waardering het meest te danken
aan het scala van mogelijkheden die het
biedt: melodie, harmonie, percussie,
klankvorming, etcetera.
fj by zanders attractie betaalt u veer deze
vavratelling prijzen alö ih 1887
‘SujjetpryzeH ea« 1887
Om iedereen een kans te geven begint de plaatsbespreking up
Deze groep wordt gewoonlijk de genera
tie 1927 genoemd en vindt in Federico
Garcia Lorca die in 1936 bij aanvang
van de Spaanse Burgeroorlog door Fran
co’s nationalisten werd vermoord haar
voornaamste vertegenwoordiger. Door
omstandigheden, zoals een tuberculeuze
infectie van de nieren, is Aleixandre in
tegenstelling tot zijn meeste generatiege
noten in Spanje gebleven. Wel heeft hij
geen sympathie voor het fascistische be
wind gehad.
Vicente Aleixandre leidde meestal een
teruggetrokken bestaan. Als vertegen
woordiger van een literaire traditie kwam
hij geleidelijk in het centrum van de be
langstelling van de jonge Spaanse dichters
van na de Tweede Wereldoorlog. Sinds
1949 maakt hij deel uit van de Spaanse
academie.
De Nobelprijs de enige die door de
Zweedse academie wordt toegekend en
uitgereikt, met de andere gebeurt dat in
Oslo waaraan een bedrag van ongeveer
385.000 gulden is verbonden, is hem toege
kend wegens „zijn vernieuwende poëzie
die, geworteld in de tradities van de
Spaanse lyriek en in moderne stromingen,
het menselijk bestaan in de kosmos en in
de huidige maatschappij belicht”, aldus
wordt gesteld in het juryrapport.
In dit verband werden bundels genoemd
als „La destruccion o el amor” (De ver
nietiging of de liefde) uit 1935, „Sombra
del Paraiso” (De schaduw van het para
dijs) uit 1944, „Nacimiento Ultimo” (De
laatste geboorte) uit 1953 en „En un vasto
dominio” (In een uitgestrekt gebied) uit
1962. Een thema dat in het gehele werk van
Aleixandre aan de orde komt is „de kracht
om te overleven”, aldus de jury.
Aleixandre debuteerde in 1928 met de
bundel „Ambito” (Omtrek). Daarna publi
ceerde hij „Espadas como labios” (Zwaar
den als lippen) in 1932 en „Pasion de la
tierra” (Het lijden van de aarde) in 1935.
Na ongeveer tien jaar niet te hebben gepu
bliceerd, verscheen in 1944 „Sombra del
Paraiso”. In de laatste jaren werden de
bundels „Poemas de la consumacion” (Ge
dichten van de vervulling) (1968) en „Dia
logos del conocimiento” (Dialoog van het
inzicht) (1974) uitgegeven. In 1958 kwam
ook een prozawerk uit, „Los encuentros”
(De ontmoetingen), waarin Aleixandre
herinneringen ophaalde aan ontmoetingen
met dichters van zijn tijd.
In het juryrapport werd er de nadruk
opgelegd, dat Aleixandre zich nooit aan
het bewind van Franco heeft onderwor
pen, maar dat hij een centrum was van
hetgeen er van het geestelijk leven in
Spanje nog over was. Na vele jaren in
kent. Aan een repetitie, zaterdagmiddag
voorafgaande aan de voorstelling in En
schede, denkt het balletorkest niet genoeg
te hebben. Dat is artistiek niet verant
woord, aldus donderdagmiddag voor de
Amsterdamse rechtbank orkestvoorzitter
Scheltema. „Lobster quadrille’” wordt
door het orkest als „zeer moeilijk” om
schreven. Voor de uitvoering van het stuk
moeten bijvoorbeeld extra mandoline- en
harmonicaspelers worden aangetrokken.
M iUgCHUtlULlC ULUU111, VU,l UV, JWM.-
-w leumboek, dat binnenkort verschijnt ter
Z0.VII.Ui20KTIIIIKBl977BMHIVtt gelegenheid van Carré’s negentigjarig
ti*l<,lt<Mlll(,l<l Vllll hol hi-sl.um V.iu lli<*.i\i<t ,ii i,
Hive musical van Annie M G Si hniull vn llnrrv ILnuniiV.
ri- De 79-jarige dichter Vicente Aleixandre
in de studeerkamer van zijn Madrileense
woning, kort nadat hij had vernomen dit
jaar de Nobelprijs voor de letteren te zul
len krijgen.
Malaga te hebben gewoond, verhuisde de
dichter naar Madrid, dat nog steeds zijn
woonplaats is.
Aleixandre is de vierde Spanjaard, die
een Nobelprijs voor literatuur heeft gekre
gen. Zijn voorgangers waren José Echega-
ray, die in 1904 de prijs met de Franse
schrijver Frederic Mistral deelde, Jacinto
Benavente (1922) en Juan Ramon Jimenez
in 1956.
Ten hoogste 4 plaatsen per persoon
Telefonisch of schriftelijk pluatsbespreken is voor üvze
voorstelling NIET inogolijk.
Een nostalgisch opgemaakt jubileumaf-
fiche.
(ADVERTENTIE)
U hebt waarschijnlijk al van alles Van vochtige plekken in uw
geprobeerd. Zonder succes? Dan is kleding zult u geen last meer hebben.
n ni j)e crème wordt helemaal door de
huid opgenomen, is niet vet en heeft
een aangename doch bescheiden geur.
LR 24 is verkrijgbaar bij uw
drogist Prijs f 9,80 per tube (goed voor
een behandeling van 2 a 3 maanden)
