in Nobelprijzen natuur- en scheikunde toegekend KRITIEK VAN VS OP POSTCENSUUR IN SOVJET-UNIE EN TSJECHO-SLOWAKIJE •t Eigenaars „giffabriek Zweden gedagvaard Militairen op Filippijnen vermoord Vliegtuigkapers geven zich over I I „Neutronenbom wordt niet opgedrongen” NA MARATHONZITTING VAN REGERING-BEGIN: VS tegen Europese bondgenoten: Nederlandse regering verbaasd over Russische President Noord- Jemen vermoord Bhoetto in staat van beschuldiging GEHEUGEN „Belgrado-reactie" 3 BINNEN- EN BUITENLAND 19 7 7 1 2 door Nico Scheepmaker id tie Werkgroepen im ats ito len Vreemd i OKTOBER g eg (Van onze redacteur in Israel, Jaap van Wesel) JERUZALEM. De Israëlische regering heeft gisteravond na vijf uur vergaderen eenstemmig besloten om het werkdocument dat minis ter van Buitenlandse Zaken Dajan met zijn Amerikaanse collega Vance de vorige week in New York had opgesteld, goed te keuren. De inhoud van die Amerikaans-Israelische overeenkomst is niet bekend gemaakt, maar wel uitgelekt. BELGRADO (REUTER). De Verenigde Staten hebben gisteren op de toetsingsconferentie in Belgrado de Sovjet-Unie en Tsjecho-Slowa kije gehekeld voor het censureren van de post in strijd met de onderschreven beginselen van de ontspanning tussen Oost en West. en - WOENSDAG BARI (UPI). De Verenigde Staten hebben hun Europese bondgenoten gisteren meege deeld dat als zij niets te maken willen hebben met de neutronen bom, zij haar niet hoeven aan te nemen. trijfël f- Amerikaans -Israëlisch Tegenstanders werkdocument aanvaard itse en- on- ver rijn Door de telefoon vertelde Mies Bouw man me, dat er wel meer kleine oneffen- heidjes in dat interview stonden. „Hij zegt dat ik hem laatst opbelde, maar ik kan me niet herinneren dat ikhem de laatste jaren heb opgebeld. En dat ik bij al die bladen die hij voor de vuist weg opsomt (Story, Libelle, Mix, Televisier, Elsevier), op de voorpagina stond, had minder te maken met het uitkomen van mijn boek dan met het feit dat ik 25 jaar bij de televisie werkte”. „En dan zegt hij: „Noem maar op, met de kinderen erbij. Terwijl ze altijd roept: „De kinderen moeten erbuiten blijven”. Zoiets vind ik dan zo farizeeërachtig als de pest”. Aanhalingstekens sluiten. Maar dat is he lemaal niet waar. De kinderen zijn nooit gefotografeerd, behalve dan een keer dat iemand van Privé er een paar buiten mijn medeweten, en ook buiten henzelf om, gefotografeerd heeft toen ze bij een van m’n programma’s waren komen kijken”. „Ik heb een angstig goed geheugen zegt Willem Duys (zoals reeds gemeld) in het interview met Bibeb. „Vrijwel alles wat ik lees onthoud ik. Van composities weet ik alles tot op de toonsoorten toe. Van voet bal, vele Nederlandse-elftallen, tot zelfs die van voor de oorlog. Alle Wimbledon- winnaars van voor de oorlog tot nu”. art- rige een t is der- ege- Ine- ien, *rle- lan- iart- ips- hij lilie wa nde ord- om iger a de gin bra- der- itse Hen Dajan heeft de Israëlische regering er van weten te overtuigen dat deze resolutie ook in de toekomst voldoende garanties biedt om de PLO effectief buiten de deur te houden en met Amerikaanse steun iede- De problemen van de westelijke Jor- daanoever en de Gazastrook zullen ter sprake komen in een werkgroep waarin behalve Israel ook Jordanië, Egypte en de Palestijnen zitten. Ook hier is de identiteit van die Palestijnen niet nader omschre ven. Het vluchtelingenvraagstuk zo zegt het document zal besproken worden zoals nader tussen partijen zal worden Deze resolutie van de Veiligheidsraad er kent het recht van alle landen in het Mid- den-Oosten om in vrede en veiligheid te leven, maar gaat voorbij aan de politieke dimensie van het Palestijnse vraagstuk; reden waarom 242 voor de PLO onaan vaardbaar is. Volgens de andere bepalingen van het Israelisch-Amerikaanse akkoord zullen er na de opening van de vredesconferentie in Genève vier werkgroepen gevormd worden van Israel met haar Arabische buren Syrië, Jordanië, Egypte en Libanon. Dat de Israëlische regering zich toch onvoorwaardelijk achter het document heeft gesteld, is het gevolg van een andere paragraaf in de Amerikaans-Israelische overeenkomst, die bepaalt dat resolutie 242 van de Veiligheidsraad de enige basis blijft voor de Geneefse vredesconferentie. „We zullen u niet de neus dichtknijpen en ze u de keel induwen”, zei een Ameri kaanse woordvoerder op een bijeenkomst van de nucleaire planninggroep van de NAVO in Bari in het zuiden van Italië. Hij zei dat de Amerikaanse minister van De fensie, Harold Brown, de nucleaire plan ninggroep er aan had herinnerd dat enkele neutronenwapens speciaal waren ontwor pen voor gebruik op een slagveld in Cen traal Europa. De woordvoerder zei dat een grote mate van overeenstemming omtrent hun ge bruik nodig zou zijn. Hoeveel landen in dit gebruik dan zouden moeten toestemmen, zei hij niet, maar het staat wel vast dat zelfs enkele landen die traditionele nucle aire taktische wapens hebben, nog niet bereid zijn ze door de neutronenbom te vervangen. Het hele probleem zal volgens de woordvoerder opnieuw worden bespro ken op de wintervergadering van de minis terraad van de NAVO. „Ruggespraak is vanzelfsprekend over een kwestie als deze. Het is niet alleen een militair vraagstuk, maar het slaat ook emoties los en heeft politieke kanten”, zei hij vastgesteld. Elke verdeling in de opzet van de Geneefse vredesconferentie heeft ten slotte de toestemming van alle partijen nodig. Deze laatste bepaling is belangrijk, om dat Israel er nu in heeft toegestemd het formele kader van de oorspronkelijke con ferentie van Genève te wijzigen, door toe te stemmen in een pan-Arabische delega tie. Bovendien heeft Israel afstand gedaan van zijn oude principe dat het alleen met staten onderhandelt: de niet nader om schreven Palestijnen zijn daar het bewijs van. Deze Israëlische concessies zouden in een later stadium van onderhandelingen als een precedent kunnen worden be schouwd voor verdere concessies. De kabinetszitting van gisteravond was de langste die de regering-Begin tot nu toe De Sovjet-Unie wil de Cruise opnemen in het tweede SALT-pakket met de VS, omdat de veelzijdigheid van de raket het onderscheid tussen taktisch en strategisch bereik onduidelijk maakt. Enkele Europe se landen willen de raket hebben omdat zij met haar 75 procent trefzekerheid met of zonder kernlading, een flexibel en effi cient wapen tegen een conventioneel aan vallend leger is. De vrije uitwisseling van brieven en drukwerken waartoe 35 staten zich ver plicht hebben, zei de Amerikaanse delega tie in Belgrado, wordt door communisti sche landen belemmerd. De Sovjet-Unie en Tsjecho-Slowakije zijn de eerste Oost-Europese landen die tot dusver in de zes debatdagen van de toet singsconferentie met naam en toenaam zijn genoemd wegens bepaalde schendin gen van de mensenrechten. Zoals de Verenigde Staten en andere delegaties uit het Westen op het thema van de mensenrechten bleven hameren, zo be speelden Oosteuropese delegaties op nieuw het thema van de ontwapening. Twee landen in de Russische invloedss feer, Roemenië en Tsjecho-Slowakije, in sisteerden dat de conferentie voorrang zou De groepen, die in de districten Ramal lah, Nabloes en Jenin werden ontmanteld, zouden deel hebben uitgemaakt van de guerrilla-organisatieEl Fatah. Er werden wapens en explosieven in beslaggenomen. De strijd in het zuiden van Libanon is gisteren weer opgelaaid. Volgens inwoners van de Israëlische plaats Metullah zijn bij hevige gevechten tussen rechtse en Pales tijnse eenheden acht leden van de rechtse militie gewond geraakt. Eén van hen be zweek aan zijn verwondingen. De overigen zijn voor een medische behandeling naar de grens met Israel gebracht. De gevech ten van gisteren worden beschouwd als de ernstigste schending tot nu toe van het op 26 september gesloten bestand tussen de elkaar bestrijdende partijen. heeft gehouden. Hij werd weer voorgeze ten door premier Begin, die gistermorgen uit het ziekenhuis was ontslagen. LAHORE (Reuter). De Pakistaanse ex-premier Bhoetto is gisteren in staat van beschuldiging gesteld wegens samenzwe ring om een politieke tegenstander te ver moorden. Bhoetto, die hiervoor ter dood kan worden veroordeeld, heeft „onschul dig” gepleit. Vier officieren van de para-militaire fe derale vèiligheidstroepen hoorden dezelf de aanklacht tegen zich uitspreken. Bhoetto, die op 5 juli bij een militaire staatsgreep werd afgezet, wordt ervan be schuldigd te hebben samengezworen om Ahmed Raza Kasoeri te vermoorden. Ka- soeri was mede-oprichter van Bhoetto’s Pakistaanse Volkspartij en lid van het parlement. geven aan maatregelen ter beperking van de bewapening. De Roemeen Valentin Lipatti sprak zelfs over „prioriteit van prioriteiten”. Mensen rechten zijn belangrijk, zei hij, maar deze als onderwerp speciaal te belichten „doet onrecht aan het integrale evenwicht van de slotakte”. De Tsjechoslawaak Richard Dvorschak hekelde eveneens de pogingen „er één en kel beginsel uit te belichten”. Hij zei dat de mensenrechten in zijn land gewaarborgd worden en dat er het recht op arbeid een sleutelprincipe is. Het hoofd van de Amerikaanse Belgra- do-delegatie, Arthur J. Goldberg, zei tegen journalisten dat de Verenigde Staten nog meer specifieke mensenrechtvraagstuk- ken aan de orde zouden stellen. „Bij het voortschrijden van de conferentie zullen De Nederlandse regering, zo meldt het ANP, kijkt enigszins vreemd op van de reactie op de Nederlandse inbreng tijdens de eerste fase van de conferentie in Bel grado. De toespraak van de Nederlandse dele gatieleider in de Joegoslavische hoofd- De man en de vrouw in het bezit van twee pistolen droegen uniforms van de Tsjechoslowaakse luchtvaartmaatschap pij. Zij behoren tot het grondpersoneel van CSA. Volgens de politie heeft het tweetal om politiek asiel gevraagd. Tsjecho-Slowakije heeft inmiddels uitle vering van de kapers en terugzending van het vliegtuig en de inzittenden 24 passa giers geëist. Volgens juridische experts in Bonn zal het paar naar alle waarschijn lijkheid in de Bondsrepubliek terecht moe ten staan, maar niet worden uitgeleverd. we steeds meer in bijzonderheden treden”, zei hij. De Belgische afgevaardigde Jean Graef- fe zei tegen de 420 afgevaardigden: „men sen zijn niet maar voorwerpen van activi teit van de staat”. Conferentiekringen zeiden dat België, met steun van de andere EEG-landen, een voorstel uitwerkt voor versterking van het wederzijdse vertrouwen. Zo zou in het voorstel worden gepleit voor het van tevo ren bekend maken van troepenbewegin gen en manoeuvres. Over waarschuwin gen vooraf van militaire oefeningen van grote omvang werd men het in Helsinki eens. (Van onze redactie buitenland) boratoriumproeven heb ben uitgewezen dat zeer giftige stoffen in de bo dem zijn doorgedrongen. Een ervan is het beruchte dioxyne, dat van het Ita liaanse Seveso een dode stad maakte. De openba re aanklager van de pro vincie Skane heeft giste ren verzocht één van de directeuren in hechtenis te mogen nemen, nu be wezen is dat hij de hoofd schuldige aan de illegale gifstoffenpraktijken is. De prijswinnaars zijn onderscheiden „voor hun fundamenteel theoretisch on derzoek van de electronische structuur van megnetische en ongeordende syste men”. Dr. Anderson werkt aan het Bell- telefoonlaboratorium in Murray Hill (New Jersey), prof. Van Vleck aan de Harvard- universiteit in Cambridge (Massaschu- setts) en Sir Mott is emeritus professor aan de universiteit van het Engelse Cambrid ge. De prijs, ongeveer 400.000, wordt door de drie natuurkundigen gelijkelijk verdeeld. De Nobelprijs voor scheikunde voor dit jaar gaat naar de Belgische professor Ilya Prigonin voor zijn bijdragen aan de kennis van de onomkeerbare warmtebeweging, in het bijzonder tot de theorie van de „dissi- patieve structuren”. Prigonin is werkzaam aan de universiteit van Brussel. LONDEN (Reuter). President Ibrahim Al-Hamdi van Noord-Jemen en zijn broer, luitenant-kolonel Abdallah Moehammad Al-Hamdi, zijn vermoord, zo heeft Radio Sana gisteravond bekendgemaakt. Zonder uit te weiden deelde de omroe per mee dat beiden „onder misdadige hand” waren gevallen. Al-Hamdi, hoofd van de regerende militaire commando- raad, was in 197.4 in een staatsgreep die zonder bloedvergieten verliep, aan de macht gekomen. STOCKHOLM (UPI/AFP/DPA/Reuter). De Nobelprijs voor natuurkunde is gisteren toegewezen aan de Amerikaanse doctor Philip W. Andersen, zijn landge noot professor John H. van Vleck en aan de Britse professor Sir Neville F. Mott. stad, ambassadeur Van der Valk, week immers niet veel af van wat veel andere westerse landen in hun openingstoespraak te berde brachten. Een van de redenen voor de specifieke reactie, met name van de Sovjet-Unie, is wellicht dat Nederland als eerste EEG-land en als lidstaat van de NAVO het woord voerde. Een andere mo gelijkheid fs dat de Nederlandse regering ook in de aanloop naar Belgrado haar mening over de toepassing van de mensen rechten herhaalde malen duidelijk heeft geprofileerd. Dit verklaarde mr. J. H. Meesman, func tionaris van het ministerie van Buiten landse Zaken gisteren in Den Haag. Ambassadeur Van der Valk had vorige week dinsdag als tweede spreker in Bel grado gewezen op het feit dat Nederland niet kan begrijpen „waarom onderdruk kende maatregelen worden genomen te gen mensen die geen andere misdaad heb ben begaan dan gebruik maken van hun rechten zoals die door de Slotakte van Helsinki zijn vastgesteld”. ü- Geholpen door een politieman en een lijfwacht verlaat Menachem Begin het ziekenhuis in Tel Aviv, waar hij elf dagen verpleegd werd in verband met een ontste king aan zijn hartzakje. Begin zal het voorlopig kalm aan moeten doen. Hij mocht gisteren de kabinetszitting preside ren, maar gedurende de rest van de week moet de Israëlische premier zijn werktem po verlagen. rha- ind- ge- t en ihti- 1 de een roe- irca ding van gis- dat zer- ind, ge win ■pte aan sen rité, iver ?e- so- te- ng ia de :se >u- an ta- ici •n li jn ie o- k- er in af ^g In Vrij Nederland van vorige week werd Willem Duys gexnterviewd door Bibeb. Hij zegt onder meer: „Ik heb een angstig goed geheugen. Vrijwel alles wat ik lees, ont houd ik. Lugtenburg test me wel eens voor de grap. Dan blijkt dat ik precies weet welke belangrijke mensen in „De Vuist” waren en de data erbij”. Een ijzersterk geheugen dus, en hij ver telt in dat interview dat zijn programma „Voor de vuist weg” de hoogste kijkdicht heid heeft, de laatste tijd zelfs meer dan zes miljoen. Ik citeer: „Wel gek, na veertien jaar. Velen hebben het geprobeerd, het is ze nooit gelukt. „Mies-en-scène”, daar is de VARA mee gestopt. Nee, Mies niet. De VARA. De kijkcijfers warén te laag”. Weliswaar is mijn geheugen niet meer wat het geweest is, maar ik herinner me toch nog wel dat Mies Bouwman indertijd met „Mies-en-scène” wilde stoppen, en niet de VARA. Ik heb drie van de vier seizoe nen dat het programma op het scherm kwam in de redactie gezeten, dus ik mag geacht worden mij er nog iets van te herin neren. Welnu, Mies vond het zelf na vier jaar welletjes, zoals" ze het altijd na een aantal succesjaren wel voor gezien houdt. Niet de VARA wilde met „Een van de acht” stoppen, maar Mies. En ze stopte. Door geklungel van de VARA kwam ze bij de AVRO terecht, „Een mens wil. werd niet het succes dat er van verwacht was, ze greep terug op „Een van de acht”, en weer was het niet de AVRO, maar Mies die besloot er een punt achter te zetten. Ik was het met Willem eens dat dit staal tje van bravoure en studiezin zeker een plaatsje in het scenario had verdiend, en ik vertelde het verhaal in de wandelgangen van Tuschinski kwistig verder, maar de volgende dag, toen ik het boek had ge kocht, las ik dat Erik H.R. het raadzaam had geoordeeld een tijdje in Amsterdam onder te duiken, omdat de Duitsers hem in Leiden zochten zonder overigens zijn naam te kennen, maai- dat hij zich toch voor zijn kandidaatsexamen had opgege ven toen de Duitsers de universiteit weer enige weken openstelden, waarna hij in derdaad zijn bul had gehaald. De studiezin blijft dus bewonderenswaardig, maar de ware bravoure moest toen nog komen! groep een gedetailleerd rapport gegeven over de voortschrijdende strategische kernbewapening van de Sovjet-Unie en over enkele aspecten rond de ontwikke ling van de Amerikaanse Cruiseraket. Opschepperij? Nee hoor, ik weet uit er varing dat dat in grote lijnen wel klopt. Maar soms vrees ik dat hij zich te veel concentreert op de Wimbledon-kampioe- nen, want zijn mededeling „vrijwel alles wat ik lees onthoud ik” heb ik na de première van „Soldaat van Oranje” kun nen falsificeren. Willem Duys sprak er zijn verbazing over uit dat een van Erik Hazel- hoff Roelïzema’s stoutste staaltjes niet in de film terecht was gekomen. „Toen de Leidse universiteit” (vertelde Willem, die Erik Hazelhoff Roelfzema persoonlijk goed kent), „die door de Duitsers gesloten was, bij wijze van proef één dag weer geopend werd, is Erik Hazelhoff Roelfze ma voor dat ene dagje uit Engeland naar Nederland overgekomen om examen te doen en inderdaad zijn bul in de rechten te halen!”. omgeving zijn tot verbo den gebied verklaard. Het riviertje Bra bij het dorp heeft momenteel een gifgehalte dat 37 maal zo hoog is als wette lijk maximaal is toege staan. Het water uit bronnen in Teckomatorp en directe omgeving is niet meer voor consump tie bruikbaar. roe rde ar- :en io- reg ;ad ge- or- •ei- tis aar de Volgens dat akkoord zullen niet nader omschreven Palestijnen deel mogen uit maken van de gezamenlijke Arabische de legatie die voor de openingszitting naar Genève zal komen. De Israëlische regering heeft duidelijk gemaakt dat deze Palestij nen geen leden mogen zijn van de PLO Dajan heeft dat gisteren nog eens uitdruk kelijk herhaald. Ook herhaalde Dajan dat hij er geen bezwaar tegen heeft dat die Palestijnen namens de PLO spreken, of instructies krijgen van de PLO. Juist tegen dat deel van de overeenkomst was ook binnen de Israëlische regering veel ver schil van mening, omdat deze uitspraak van Dajan als een indirecte erkenning van de PLO zou kunnen worden uitgelegd. Voorstanders van het neutronenwapen wijzen erop dat de landen van het War- schau-pact er minder door in de verleiding zouden kunnen komen om een conventio neel bruggehoofd naar het Westen te slaan, omdat zij weten dat ze tot staan gebracht zouden worden zonder omvang- I Nike schade op NAVO-gebied te hebben aangebracht. Het Israëlische militaire opperbevel heeft gisteren bekendgemaakt dat op de bezette westelijke oever van de Jordaan drie Arabische guerrilla-cellen zijn opge rold. Er werden 31 arrestaties verricht, zo bericht het persbureau Reuter. ;eft kije >ur- Het tre den i of op MANILLA (AFP). Een generaal, vijl kolonels en 27 officieren en manschappen zijn maandag door Mohammedaanse gu errillastrijders, met wie zij op het zuidelij ke eiland Jolo over hun overgave kwamen onderhandelen, in koelen bloede ver moord, zo is gisteren officieel in Manilla meegedeeld. Een woordvoerder van de Filippijnse president zei dat drie andere soldaten ern stig werden verwond. De opstandelingen hadden hen „verraderlijk in de rug ge schoten”. President Ferdinand Marcos heeft zijn hoge militaire raad met spoed bijeengeroe pen om de gevolgen van deze bloedigste schending van het negen maanden oude bestand in het opstandige gebied Minda nao te bespreken. FRANKFURT (DPA/UPI). Een man en een vrouw die gisteren een vliegtuig van de Tsjechoslowaakse luchtvaart maatschappij CSA kaapten tijdens een binnenlandse vlucht van Karlovy Vary naar Praag, hebben zich na enkele uren onderhandelen op het vliegveld van Frankfurt aan de Westduitse autoriteiten overgegeven. Minister Brown heeft volgens de woordvoerder de nucleaire planning- Voorbereidingen voor een proces zijn getroffen, nadat de fabrieksdirectie het provinciebestuur schriftelijk had laten we ten geen cent schadever goeding te zullen betalen. Tot nog toe hebben ac ties om het milieu te zui veren ruim yijf miljoen gulden gekost. Verwacht wordt dat het weer leef baar maken van Tecko matorp zeker het tienvoudige zal vergen. De 4600 bewoners van Teckomatorp zijn woe dend en tegelijk onge rust. Uit angst voor de geboorte van mismaakte kinderen hebben ver schillende zwangere vrouwen zich laten abor teren. Elke inwoner van Teckomatorp wordt mo menteel medisch onder zocht op mogelijke wijzi gingen in het chromoso menstelsel. Het dorp is voor de helft verlaten en hele lappen grond in de STOCKHOLM. De eigenaars van de BT-Ke- mi-fabriek in het Zuid- zweedse Teckomatorp zullen voor de rechter worden gedaagd wegens hun verantwoordelijk heid voor de vergiftiging van het milieu, die onder meer de evacuatie van een aantal dorpsbewo ners noodzakelijk maakte. de ing het itie tio- re vorm van onderhandelingen over een Palestijnse staat te blokkeren. Vaststaat dat de BT- Kemi-directie er al jaren van op de hoogte was dat levensgevaarlijk giftig afval niet werd ver nietigd, maar in het ge heim werd begraven op het fabrieksterrein. La- Wordt de BT-Kemi-di- rectie schuldig bevon den, dan kan een veroor deling tot enkele jaren gevangenisstraf volgen. Zweden is het enige land ter wereld dat (opzettelij ke) verwoesting van het milieu met de cel - maxi maal levenslang - be straft. Tegenstanders van neutronenwapens zeggen dat de NAVO in de verleiding zou kunnen komen ze eerder te gebruiken dan I de 7000 taktische kernwapens die nu in Europa voorhanden zijn, omdat ze mensen doden maar gebouwen overeind laten staan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1977 | | pagina 3