voor rest van de eeuw
DAGELIJKSE NIEUWE LAAGTESTANDEN
aan Rhodesië
beurs deze week
STAND HYPOTHEEKRENTE
Miljardendans om handhaving koopkracht
achtergrond
Shell mag geen
olie leveren
3
..Masterplan"
.J
I
r*
I
Schering ziet af
van overneming
Philips Duphar
Levensverzekeraars
keerden 958
miljoen uit
t
North Sea Femes
11
ECONOMIE
19 7 7
OKTOBER
ZATERDAG
I 5
-
Gemene bestcommissie:
Verslechtering
(Van onze redactie economie)
III»
Belastingverlaging
WW
bijna 1 miljoen aan prijzen
Achilleshiel
Geef
Noord-Holla
de
tb.». Buitenlandse vakanties
voor gehandicapten
DEN HAAG. De overheid heeft ongeveer 2,5 miljard beschikbaar
om in 1978 de koopkracht voor de lager betaalden te handhaven.
Vandaag heeft het kabinet besproken hoe dit bedrag zou moeten
worden „verdeeld”. De vakbeweging heeft daarvoor al een aantal
verlangens op tafel gelegd. De FNV vraagt een belastingverlaging van
200 voor iedereen, het niet doorgaan van de BTW-verhoging op
aardgas van 4 naar 18 procent en het niet laten doorgaan van de
inflatiecorrectie. Het CNV vraagt 240 belastingverlaging, het niet
laten doorgaan van de aardgasprijsverhoging en mocht dit wel door
gaan dan nog een extra belastingverlaging van 100 gulden en het wel
laten doorgaan van de inflatiecorrectie.
ROTTERDAM (ANP). Shell Nederland Raffinaderij (SNR)geves
tigd in Pernis, heeft een „masterplan” opgesteld voor de rest van deze
eeuw, dat erop gericht is door middel van moderniseringen het
voortbestaan van het bedrijf zeker te stellen.
'UJld
F M I
3
Shellraffinaderij wenst
zekerheid voortbestaan
Si
11
■ü- Een gedeelte van de Shell-raffinaderij te Pemis.
Wall Street en Damrak konden
(ADVERTENTIES)
hun draai niet vinden
(Van onze Haagse redactie)
i
(Van een medewerker)
doorgevoerd.
Voor de rente-ontwikkeling op het Dam-
(Van onze redactie economie)
Naam Bank:
Amrobank
Bouwf. Ned. Gem
Ned. Middenstandsbank
i
Geldt voor alle levensverzekeringsmaatschappijen die lid van de N.V.B.L zijn
■W
I
n
Centraal Beheer
Ennia
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
(ADVERTENTIE)
1,25
1,25
1
1
AMERSFOORT. In deze rubriek publiceren wij de rentepercentages voor eerste
hypotheken op eigen woningen.
Bij deze hypotheken wordt onderscheid gemaakt tussen leningen met en de leningen
zonder gemeentegarantie. Tophypotheken blijven buiten beschouwing, omdat hierbij
ook de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager en het aan te kopen pand een
belangrijke rol spelen. Tevens dient te worden opgemerkt dat het geldende rentepercen
tage niet het enige criterium is voor de keuze van de juiste hypotheek. De gegevens voor
dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
Annuitei tenhypotheek
A.B.N.
Nutsspaarbank W.-Nederland
te Haarlem
Rabobank (adviesrente)
Rijks Post Spaarbank
Stad Amsterdam
Westland Utrecht/standaard
no risk
budget
Geen enkele bank heeft deze week de hypotheekrente gewijzigd
Hypotheekrente per 11 oktober 1977.
Rente vast
gedurende:
5 jaar
5 jaar
5/10 jaar
5/10 jaar
variabel
De essentie van het plan, dat door SNR-
directeur J. S. Wilson in het personeels
blad „Onder de vlam” wordt toegelicht, is
dat de raffinaderij in staat moet blijven in
te spelen op de ontwikkelingen in de sa
menleving. Bovendien zal het bedrijf moe
ten kunnen voldoen aan de wettelijke
voorwaarden, waaronder mag worden ge
opereerd.
In het masterplan gaat de directie van
SNR ervan uit, dat het verlangen naar
meer welvaart en daardoor de vraag naar
energie zal blijven toenemen. „Zelfs al
worden daarbij andere energiebronnen
maximaal ingeschakeld, dan nog zal aard
olie een grote rol blijven spelen”, aldus
Wilson. Hij verwacht dat het verbruik van
deze grondstof zelfs nog zal blijven toene
men. Voor een Shell-raffinaderij, die nu
dankzij een zeer grote inspanning een rela
tief kleine winst maakt, betekent dit echter
niet zoveel omdat de omvang van de hele
raffinage-industrie in Nederland en West-
Europa zo groot is, dat er wellicht tot
In het deze week verschenen tussentijd
se bericht van het Robeco-concern over de
per eind augustus 1977 verkregen situatie
wordt daarop nog eens duidelijk gewezen.
De leiding van deze beleggingsmaatschap
pij, die in de afgelopen maanden opnieuw
fors in de Verenigde Staten heeft belegd,
verwacht zelfs weer stijgende koersen. Dit
omdat de inflatie in dat land afneemt
evenals de werkloosheid, terwijl het be
drijfsleven over goede vooruitzichten be-
Afsluitprov.
m proc.:
2
2
2
1,5
1,5
1,5/2
1,5/2
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
Rentepct.
met/zondèr
gemeentegar.:
8,25
8,5
8,25
8,25
8,3
8,7
8,5
8,5
8,25
8.5
8,25
8,9
8,5
8,3
8,3
8,5
8,5
8,5
8,25
8,5
8,3
8,25
8.5
8.25
8.25
8,5
8.9
8.5
Een andere overweging van SNR is dat
aardolie een duur en kostbaar produkt is
geworden en dat ook zal blijven. Dat bete
kent, zo meent Wilson, dat er een minder
snelle stijging in de vraag naar produkten
zal optreden dan in het verleden, terwijl
verder het eigen energieverbruik van de
raffinaderij zo laag mogelijk moet zijn om
de kosten te drukken.
omstreeks 1990 van een overcapaciteit
sprake zal zijn.
Ook de OESO onderkent hiermede dus
de verdere verslechtering van onze econo
mie in de afgelopen maanden.
ten bepalen langs welke weg de loonont
wikkeling het komende jaar zal verlopen.
In ieder geval staat al vast, dat er geen
sprake kan zijn van verhoging van de
CAO-lonen. Bovendien wil men paal en
perk stellen aan de zogenaamde incidente
le loonstijging dit is de loonsverhogin
gen door promoties, extra uitkeringen,
overwerk.
De enigen, die nu al zeker zijn van hun
inkomen, zijn de minimumloners. Waar
schijnlijk zal per 1 januari de stijging van
dit minimumloon wat worden afgeremd,
om in de pas te blijven met de overige
loontrekkers, doch deze afremming zal
dan per 1 juli weer teniet worden gedaan
via een extra stijging, om zo te voldoen aan
de rechten, die in de wet zijn vastgelegd.
Philips probeert al langer Duphar in een
groter verband te doen opgaan. Zo misluk
ten al pogingen om Duphar om te vormen
tot een joint-venture, waarin Akzo Phar
ma voor de helft zou deelnemen.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De Nederlandse levens
verzekeringsmaatschappijen hebben in
1976 in totaal ƒ958 miljoen in de vorm
van winstdeling, rentestandskorting en
overrentedeling aan hun verzekerden in
Nederland ten goede laten komen. In 1975
beliep dit 796,2 miljoen gulden.
De uitgekeerde 958 miljoen is samen
gesteld uit winstdalingen in de collectieve
en in de individuele sector. In de collec
tieve sector (pensioenen en dergelijke)
steeg de winst die aan de polishouders ten
goede komt van 527,3 miljoen in 1975
naar 637,4 miljoen in 1976, een stijging
van 20,9 percent.
In de individuele sector steeg de winst
deling met ruim 19 percent: van ƒ268,9
miljoen in 1975 naar ƒ320,6 miljoen in
1976. De winstdeling in deze sector beliep
in 1967 ƒ31,8 miljoen, zodat in negen jaar
tijd meer dan een vertienvoudiging plaats
vond.
r Publikatic van
het Bedrijfschap
Schildersbedrijf 1
te Rijswijk (ZH)
Uw schilder regelt
de aanvraag
voor u.
De achilleshiel van Amerika's econo
mie is thans de handel met het buiten
land. Ook al vormt deze in vergelijking
tot het nationale inkomen maar een klein
onderdeel, hij kan wel maatgevend zijn
voor de buitenpositie van de dollar en op
grond daarvan grote invloed hebben op
het binnenlandse rentebeloop.
ft
Antwoordnr 800, 3000 WB Rotterdam
8,5
8,25
8.5
8,25
8.9
8,5
8,3
8,3
8,3
8.3
8,5
8,25
8,5
8,3
ligt dat gelukkig anders. Althans nu nog,
want ook de lopende rekening op onze
betalingsbalans is dit jaar aanzienlijk ver
slechterd. Toch houdt de OESO, de over
koepelende organisatie van de rijke indus
trielanden, rekening met een,betalingsba
lansoverschot van ons land in 1977 van
rond twee miljard gulden. Kleiner echter
dan de 6 miljard gulden die vorig jaar voor
1977 werd verwacht en kleiner ook dan het
overschot van 3,5 miljard gulden waarop
het centraal Plan Bureau zich tijdens de
presentatie vorige maand op Prinsjesdag
nog baseerde.
Daarnaast wijst Wilson erop dat SNR in
wezen een export-raffinaderij is, die, wil
zij haar positie kunnen handhaven, scherp
zal moeten kunnen concurreren. Tenslotte
gaat de SNR-directie ervan uit dat de
maatschappelijke zorg voor welzijn en mi
lieu zich verder zal ontwikkelen, met ge
volg „dat de consument hogere eisen aan
de kwaliteit van onze produkten gaat stel
len en dat anderzijds de milieuhygiënische
wetgeving steeds strengere normen zal
gaan aanleggen”.
BERLIJN (ANP). De Duitse Schering
AG ziet af van haar plannen tot overne
ming van Philips Duphar. Als reactie op
het negatieve advies dat de groeps-onder-
nemingsraad deze week over de plannen
uitbracht zegt Schering, dat, hoewel de
ondernemingsraad niet de macht heeft een
veto uit te spreken, men een doorzetten
van de plannen tot overneming tegen de
wil van het personeel niet in overweging
wil nemen.
inflatiecorrectie betreft gaf Duisenberg
het CNV gelijk. „De FNV moet beseffen
dat het niet laten doorgaan van de infla
tiecorrectie dit de gemiddelde werknemer
270 zal gaan kosten”. Om de middengroe
pen niet weer het kind van de rekening te
laten worden, heeft het FNV het niet laten
doorgaan van de inflatiecorrectie gekop
peld aan de nieuwe kinderbijslagregeling,
waardoor dan nu in de FNV-visie alleen de
hoge inkomens vanaf/ 50.000 „extra wor
den gepakt”.
Het CNV heeft de grens voor aftopping
gelegd bij 60.000. Volgens de CNV-visie
kan deze aftopping worden bereikt door
een lagere prijscompensatie. De gehele
vakbeweging staat er op, dat ook in 1978
de volledige automatische prijscompensa
tie zal worden uitbetaald. Minister Duisen
berg zei van mening te zijn, dat geen enkel
kabinet, van welke samenstelling dan ook,
kan garanderen dat inderdaad de koop
kracht zal worden gehandhaafd.
Kabinet, vakbeweging en werkgevers,
een deel van de prijscompensatie in te
wisselen voor andere wensen, zal de
werkgevers toch worden voorgehouden
dat ze de prijscompensatie wel volledig
zullen moeten betalen.
Een probleem apart binnen de totale
sociaal-economische problematiek zijn de
zelfstandigen, middenstanders en agra
riërs. De inkomens van de vrije beroepen,
zoals specialisten op ieder terrein, zullen
volgens de suggestie van de toenmalige
kabinetsformateur Den Uyl eenvoudig en
snel worden geregeld via een speciaal
wetje, dat dan per 1 januari 1978 van
kracht moet zijn.
Het is bekend, dat er onder middenstan
ders en agrariërs grote groepen zijn met
een bijzonder laag inkomen, soms zelfs
beneden het minimumloon. Juist voor de
ze groepen zullen centrale afspraken nu
moeilijk te verteren zijn, omdat ze dan
zeker weer in inkomen achteruit zullen
gaan. Vandaar dat steeds meer in deze
kringen wordt gehoord het verlangen
naar een gegarandeerd inkomen, gelijk
aan dat van de werknemers.
Het zal daarom voor middenstanders en
agrariërs erg moeilijk worden om samen
met de industriële werkgevers op één lijn
te gaan zitten. De industriële werkgevers
zullen op een aantal punten eerder bereid
zijn de vakbeweging tegemoet te komen,
omdat er in enkele bedrijfstakken daar
toe nog mogelijkheden zijn. Maar als de
grote werkgeversorganisaties samen met
de middenstands- en landbouworganisa
ties willen blijven optrekken, zullen ze
zich afwijzender opstellen in de onder-
handelingen. Waardoor de kansen op ar-
AMSTERDAM. Deze week was het
weer helemaal mis met de beurs van Wall
Street en dienovereenkomstig kon ook de
beurs van Amsterdam zijn draai niet vin
den. Dagelijks werden in New York
nieuwe laagtestanden aangeslagen die se
dert december 1975 niet meer zijn voorge
komen. Hierbij bewoog het koerspeil ge
baseerd op de dertig in de Dow Jones-
index voor industrie-aandelen opgeno
men fondsen, zich opnieuw dichter naar
de 800, nadat 1977 eerder op 1000 was
begonnen. Een duidelijke afgang dus en
dat terwijl de economie zich bepaald niet
onbevredigend ontwikkelt.
Bij dergelijke lezingen over mogelijke
toekomstontwikkelingen realiseert men
zich blijkbaar niet dat er dan nimmer
meer sprake zal zijn van beurshausses,
want het omgekeerde beeld van deze ge
dachtengang is een recessie waarop een
beurs helemaal niet leven kan. Het rente-
beeld is thans de dominerende factor in
Wall Street geworden. En de huidige rente
stand van 7,5 procent, die de hoogste is
sedert bijna twee jaar, wordt argwanend
bekeken. Dit te meer omdat - in tegenstel
ling tot bankkringen zelf die vorige week
nog verklaarden dit jaar geen verdere ver
hogingen van de basisrente te verwachten
- beurskringen ervan overtuigd zijn dat
binnen enkele weken toch een verdere
DEN HAAG. Een commissie van de
Gemenebestlanden die streeft naar een
strikte toepassing van de olieboycot tegen
Rhodesië heeft een dringend beroep ge
daan op de Nederlandse regering druk uit
te oefenen op de oliemaatschappij Shell
geen olie te leveren aan Rhodesië via haar
dochterondernemingen in Zuid-Afrika.
5 jaar
1 jaar
5 jaar
variabel
30 jaar
5 jaar
2 jaar
10 jaar
10 jaar
10/5 jaar
5 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
5/3 jaar/
variabel
variabel
schikt. Maar Wall Street en de beleggings- verhoging tot 7,75 procent zal worden
kringen die er de toon aan geven denken
daar tot dusver blijkbaar heel anders over.
Men onderkent wel de niet ongunstige
vooruitzichten van het bedrijfsleven en de
goede kansen op verdere economische
groei in de eerste helft van 1978. Maar, zo
wordt er geredeneerd, elke economische
groei heeft meer geld nodig en een flinke
uitbreiding van de geldhoeveelheid zal het
centrale bankwezen versterken in zijn kre-
dietbeteugelingsbeleid, wat weer rentever-
hogend werkt.
Zo wordt voor 1977 een tekort op de
lopende rekening van de betalingsbalans
verwacht van 30 miljard dollar en voor
1978 zou dat zeker niet kleiner worden.
Door deze ontwikkeling ligt de dollar al
geruime tijd flauw op de valutamarkt en
moeten de Verenigde Staten in toenemen
de mate beducht zijn voor ongewenste
reacties in het buitenland. Met name de
OPEC-landen zouden op grond van de
zwakke dollar weer kunnen besluiten de
olieprijzen in 1978 flink te verhogen.
Een eerste afweer tegen het leeglopen
van de deviezenpot is de renteverhoging
die buitenlands kapitaal aantrekt. Daarom
is Amerika’s sterk verslechterde betalings
balanspositie ook een belangrijke beurs-
bepalende factor geworden. Voor ons land
rak is dit uitgangspunt een belangrijk ge
geven geworden, want sedert Miljoenen
nota en de macro-economische verken
ning werden gepresenteerd is de renteda
ling beëindigd. De laatste staatslening mis
lukte in feite. Maar de deze week gehouden
emissie voor de 7,75 procent kortlopende
lening van de Nederlandse Investerings
bank voor ontwikkelingslanden, werd een
succes. Echter pas nadat de emissiekoers
tot 98,5 procent werd teruggedraaid. Uit
het feit dat de hypotheekbanken nu in feite
alleen nog maar 8 procents pandbrieven
tegen 100 procent uitgeven, blijkt ook de
moeilijken liggende situatie op het rente
front. De obligatiemarkt zette deze week
echter zijn koersdaling niet verder voort
en gaf blijk van een zekere afwachtende
houding.
Voor iedereen staat een belastingverla
ging van ongeveer 200 vast. Voor de rest
is het allemaal nog zeer onzeker.
Als bekend wordt wat het kabinet gaat
voorstellen en dat zal slechts een deel
zijn van de wensen van de vakbeweging
zal de vakbeweging verder moeten on
derhandelen met de werkgevers. Ter
handhaving van de koopkracht zal het
daarbij vooral gaan over de prijscompen-
De Britse journalist, Martin Bailey,
woordvoerder van de commissie die is in
gesteld na de conferentie van staatshoof
den van de Gemenebestlanden eerder dit
jaar in Londen, heeft gisteren hierover
gesprekken gehad met het ministerie van
Buitenlandse Zaken in Den Haag. De Ne
derlandse regering heeft geen moeite met
deze olieboycot van Rhodesië, waartoe al
eerder is opgeroepen door de Veiligheids
raad van de Verenigde Naties. Een woord
voerder van Shell in Rotterdam zei giste
ren, dat Shell geen olie levert aan Rhode
sië. Bailey is van mening dat de olierijke
Afrikaanse staten, zoals Nigeria, het deze
oliemaatschappijen „knap lastig" zullen
maken. „In Zambia is Shell voor het ge
recht gedaagd. President Kaoenda stelt
Shell aansprakelijk voor het voortbestaan
van het regime-Smith. Het militair materi
eel, het wagenpark en de luchtmacht die
ingezet worden tegen de Afrikanen, wor
den bevoorraad met olie van Shell, zo is
het argument van Zambia.
De werkgevers zijn nog niet zover dat ze
hun verlangens hebben geformuleerd,
doch bekend is inmiddels wel dat zij ver
langen dat op wat voor manier dan ook de
bedrijfswinsten omhoog zullen moeten om
het huidige aantal arbeidsplaatsen te kun
nen handhaven. Daartegenover stelt de
vakbeweging echter als harde eis een
arbeidsplaatsenovereenkomst.
Het demissionaire kabinet-Den Uyl, dat
zich eveneens ten doel stelt de koopkracht
te handhaven tot inkomens van 28.600
zal een keuze moeten doen uit een aantal
mogelijkheden. Minister Duisenberg van
Financiën heeft gezegd dat de belasting
verlaging zal neerkomen op ongeveer de
door de FNV verlangde 200 gulden. Daar
naast wordt in het kabinet nog gedacht
aan de verlaging van enkele sociale
premies.
In ieder geval staat nagenoeg reeds vast,
dat de aardgasprijsverhoging zal door
gaan, omdat het kabinet meent dat de
BTW-tarieven van elektriciteit en aardgas
Vanaf nu verkrijgbaar bij uw
tijdschriftenhandelaar.
Losse nummers f 3,25
abonnement (12 nrs.) f 35,-p.j.
Bureau voor Periodieken b v., Purmerend
(02902) 1654
Hij maakt uw huis van binnen mooi.
Met verf en met vele andere
moderne materialen.
Hij heeft heel wat in z’n mars.
Laat kómen die vakman.
En pak de gulle premie van
30 gulden. Per man! Per dag!
--1—
gelijk getrokken moeten worden. Wat de
W’
ui
