hits fris van de lever
Blues-concours
in Bergen (NH)
Frigitte Schaap-Holster toont vooruitgang
'remière in Haarlem van Als je lacht dan ben je rijk
NEEM WAT
VAN ONS MEE,
tijdens de wereldspaarweek van 17 tot en met 21 oktober 1977.
Briljante Haitink treft
met geladen vertolking
/paarbank
PUBLIEK IN DEN HAAG ENTHOUSIAST
door Ko van Leeuwen
KLEINE SPAARDERS
NIEUWE SPAARDERS
TROUWE SPAARDERS
-wa/t ncdarland-
voor sparen en lenen sinds 1817
Cf
•w
s.'j'f*
r* 'J
AT E R D A G
u
i
I
Ook de kinderen nemen wat mee tijdens
de wereldspaarweek. voor hen ligt het
boekje met plaatjes van "Meneer Tombola
en de bloemen" klaar of voor de iets
ouderen 24 plaatjes "Het leven in de
natuur”. (Alles natuurlijk zolang de
voorraad strekt.) Dus redenen genoeg
om eens bij een van onze 63 kantoren
aan te komen.
Behalve de kalender ontvangt ieder die
een nieuwe rekening opent met een
eerste inleg van minimaal f 50,- (die
minstens 2 maanden blijft staan) naar
keuze éénmalig een aanmoedigings
premie van f 7,50, het boek "Buiten is
dichtbij" of een kunstboek over een
beroemde schilder.
AMSTERDAM. „Ik hou van al deze mensen, het zijn mijn
katten. Lieverds zijn het. Over zeven maanden zijn ze weer allemaal
>g, dan is mijn liefde ook weer voorbij, maar dan komen er weer
■uwe en daar hou ik dan weer evenveel van. Hahaha...”
Het Amsterdams Volkstoneel, vorig seizoen bijna gedoemd voorgoed
n de planken te verdwijnen na de instorting van toneelmoeder
ppie Nooy, leeft weer. En bruisend van geestdrift staat Beppie zelf
er temidden van haar troep, een vingertikje hier, kus daar en zo af
toe een liefderijke omhelzing. „Ben je goed thuisgekomen Dick?”
ot Dick Rienstra, die juist binnenkomt) En Dick: „Hoezo?” Beppie
er, breed glimlachend: „Vraag ik zomaar!”
U als trouwe spaarder neemt dan natuurlijk
de fraaie spaarbankkalender mee,^^
die deze keer vol staat met tal
van toeristische tips.
-Ai
i
13
KUNST
(Foto Poppe de Boer).
(ADVERTENTIE)
JOHN OOMKES
(Van onze kunstredactie)
Batiktechniek smaakvol aangewend
t
De batiktechniek heeft als voornaamste
r
Amsterdams Volkstoneel leeft weer De Shadows sPelen °ude
HANK B. MARVIN
(Foto Lex van Rossen)
i
AMSTERDAM. Het Concertgebouw
orkest onder leiding van Bernard Haitink,
rresenteerde gisteravond op een NTC-ab-
onnementsconcert (waarvan het program
ma gelijk is aan dat van het Z-serieconcert
tan aanstaande zondagmiddag) twee or
kest stukken die in bepaalde opzichten
teel gemeen hebben: de Sinfoniëtta van
Léos Janaqek en „Les Biches" van Francis
Poulenc.
Beide werken verschillen qua geest
evenveel als de respectievelijke landsaard
van beide componisten, maar in de opzet
ervan is daarentegen juist grote overeen
komst aan te wijzen.
HAARLEM. De Overveense kunste
nares Frigitte Schaap-Holster heeft na
een experimentele aanloopfase de laatste
jaren een snelle kwaliteitsontwikkeling
in haar batiktechniek te zien gegeven. Dat
resulteert nu in een expositie van haar
smaakvolle batikschilderijen in Gebouw
Noord-Holland aan de J. J. Hamelink-
straat in Haarlem waar opvalt dat haar
werk op een technisch zeer aanvaardbaar
niveau is aangekomen.
Van de batiktechniek wordt in feite in de
westerse kunst een oneigenlijk gebruik
gemaakt. Het is een Oosterse techniek om
katoenen kleren kleurige patronen als ver
siering mee te geven, een techniek die
veelal heel mooi wordt toegepast in de
fabrieks- en huisindustrieën van landen
als Indonesië en India. In Nederland en
Engeland, die deze landen als kolonie be
zaten, is deze techniek al vrij spoedig geïn
troduceerd, zij het dat de toepassing ervan
vooral langs industriële weg ging. Weinig
bekend is dat de Twentse textielindustrie
nog vandaag de dag heel goede batikdruk-
ken maakt die echter alleen voor de ex
portmarkt (Suriname bijvoorbeeld is een
decoratieve aard. Gerda Spierenburg, die
nog niet lang geleden een tentoonstelling
in het Frans Halsmuseum had, heeft dat
weten te ondervangen door westerse mo
tieven te gebruiken waardoor het decora
tieve karakter als het ware onderschikt
wordt. Bij Holster (zoals haar kunste-
naarsnaam is) zien we een heel goed ge
bruik van de kleurensymboliek die in een
fantastisch, vaak sprookjesachtig kader
Nee, hun idool was de netjes gekapte en
olijk door zijn dikke brilleglazen heen kij
kende Hank B. Marvin, die telkenmale een
meestal gemakkelijke in het gehoor liggen
de melodielijn aan zijn gitaar wist te ont
lokken. De „original” Shadows een aan
duiding die de waarheid wel benadert om
dat naast Marvin in iéder geval ook de
andere man van het eerste uur, ritme gita-
DEN HAAG. Als achtergrond voor
Cliff Richard, het vrij cleane Engelse ant
woord op de Amerikaanse rock roll,
verwierven de Shadows zich eerst grote
bekendheid toen zij zo rond 1960 bewezen
op eigen benen te kunnen staan. Vanuit
Cliff’s schaduw droegen zij een kristalhel
dere, melodieuze muziek aan, niet zelden
eenvoudig van opzet. Het bleek de ideale,
geciviliseerde rock voor een publieks- en
leeftijdsgroep die wat minder warm liep
voor de Amerikaanse „originators" als
Chuck Berry, Muddy Waters en dergelij-
ken, noch veel op had met hun rauwe
navolgers als Presley en Little Richard
tieve karakter weliswaar een sterkere na
druk, maar het is toch steeds de voorstel
ling die het uiteindelijke beeld bepaalt en
niet een bepaalde ritmische werking van
herhaalde monogrammen.
Naarmate haar kleuren „aardser” zijn of
een meer beschouwelijke aard hebben,
verdwijnt het decoratieve karakter. Het
neemt echter weer toe in die gevallen
waarin ze zich-laat beïnvloeden door speci
fieke Oosterse kleuren. Het geheel heeft
wel echt de pretentie van een schilderij: de
doeken worden gespannen op hardboard-
paneeltjes en lenen zich goed om te wor
den ingelijst.
Het blijft vooralsnog een open vraag of
Frigitte Schaap-Holster een verdieping, in
psychologische zin bijvoorbeeld, aan haar
voorstellingen kan geven. Tot nog toe
heeft ze zich niet op dit terrein begeven,
maar waar ze zo uitstekend de techniek
beheerst, lijkt het me voor de hand te
liggen dat experimenten in deze richting
zeker een kans van slagen zullen hebben.
(Tot en met 26 november, op werkdagen
geopend van 9-1 7 uur.)
De winnaar van het concours dat door
Krijn Torringa wordt gepresenteerd krijgt
een zogenaamde Zilveren Toets-trofee die
is ontworpen door de Bergense zilversmid
Flip van Herwijnen. Tevens wordt hij uit
genodigd om op te treden in het radiopro
gramma Middagje-AVRO.
Het concours, dat in de middaguren
wordt gehouden (aanvang 14 uur) wordt
besloten met een muzikale finale. De win
naar speelt dan samen met Rob Hoeke en
Jaap Dekker en een begeleidingsgroep,
bestaande uit Ab Dekker (drums), Herman
Schoone (gitaar) en Ben de Bruin (sologi-
taar).
Kandidaten kunnen zich gratis opgeven
bij de VW, Plein 1 in Bergen. Dat dient
ES
o-
ta
rk,
en
ior
ie-
in-
or
te
rist Bruce Welch, present was traden
gisteravond en -nacht tweemaal op voor
een laaiend enthousiast publiek in het tot
de laatste plaats bezette Congresgebouw:
Voorbat je je laat meeslepen door een
voudige sentimenten, dien je je evenwel af
te vragen of de idolen van weleer nog wel
tot een echte uitstraling in staat zijn en wat
de verschillen zijn met toen. Het gebeurt
namelijk sneller dan je denkt; niet voor
niets stammen Marvin en de zijnen uit een
periode (de jaren 50) waarin een jong pu
bliek zich voor het eerst in de geschiedenis
met volle overgave richtte op vele muzika
le helden. Een teken van een toenemende
welvaart: de amusementsmuziek wordt
belangrijk.
Terugkerend tot onze vraag moeten we
vaststellen dat er ofschoon Brian Bennett
een grijze eminentie achter zijn
drumkit zit, het een en ander is veranderd.
Twee sessiemusici completeren de groep.
Alan Jones (bas) en Cliff Hall (toetsen)
maken een goed ingespeelde indruk. Daar
naast kunnen de vele dertigers en veerti
gers onder het publiek opgetogen conclu
deren wat hifi betekent voor een geluid dat
altijd maar mono tot je kwam. Met een
flink volume wordt de vertrouwde sound
bovendien uitgestuurd.
Het gevaar bestaat dat helden van wel
eer 15 of 20 jaar na dato plichtmatig hun
succesnummertjes vertolken, alsof de
grammofoonplaatjes in de jukebox in al
die tijd dezelfde zijn gebleven. Niet echter
met de Shadows, die fris van de lever
spelen, nergens arrogant of pretentieus
overkomen en met humor een interessant
opgebouwd programma verzorgen, dat
niet alleen stilstaat bij Man of Mystery,
Kon-Tiki, Atlantis, The Guitar Tango,
Chickwick, Apache, Frightened City Won
derful Land of hoe al die gouwe ouwe ook
mogen heten, maar verschillende facetten
in hun carrière niet vergeten.
De Marvin, Welch and Farrar-periode
(accent op vokalen) wordt eer aangedaan
met een levendige versie van Marmaduke,
een mooi lied (Don’t Throw it all away)
vormt een aardige afwisseling, een Cliff
Richard-medley met The Day I met Marie,
Summer Holiday en Please don’t tease en
soli van Jones (Nivram) en Bennett (in het
verzoekje Little Tree) geven aan dit zeldza
me optreden iets spontaans, ongedwon
gens; dat het genietbaar maakt. Dat Mar
vin daarnaast vermag te imponeren zal
niemand verbazen. Vreemd genoeg heeft
hij minder in huis als hij decoratief spel
moet leveren.
Batikken wordt in ons land wel als een
hobby gezien, kunstenaars ervaren het
echter als een beperkte techniek voor hun
expressiemogelijkheden. Dat batikken
toch goede resultaten kan opleveren be
wijst de Spaarndamse kunstenares Gerda
Spierenburg en, met deze expositie, ook
Frigitte Holster.
door Haitink zo met overtuiging verdedig
de, kunst volledig zichzelf. Poulenc’s be
kende neiging tot grillige wisseling van
stemmingen en het aaneenrijgen van
speelse vondsten, komen optimaal van pas
in deze soms brutale soms tedere muziek,
die tenslotte speciaal voor het ballet ge
schreven is en als zodanig, ook in ritmisch
opzicht, dit doel uitstekend dient.
Janaeek heeft ontegenzeggelijk minder
hechte banden met uitingen van een vorige
generatie. En zijn Sinfoniëtta kent het
volksliedachtige, maar niet het mousse
rende karakter (grote keuze in siropen
muzikale limonades in overvloed; - vol
gens Satie) als in „Les Biches”. Poulenc’s
Tsjechische collega was in zijn compositie
ook niet uit op feestelijke vrijblijvendheid,
maar hield eigenlijk min of meer een poli
tiek pleidooi.
Het schrille licht dat in de instrumentale
kleuren overheerst, de opzwepende ostina-
to’s en koperfanfares zijn elementen die
hij combineert als een vlammende rede
voering. Bij hem is de exentrieke opeen
volging van invallen een poging om een
keten van nationalistische visioenen voor
te schotelen tegenover het luchtige en
vlinderachtige spel dat Poulenc met zijn
beeldende fantasie wil suggeren. Een
snoer van soms zelfs ietwat kitscherige
edelstenen met een sensueel tintje; „musi-
que pour faire plaisir”.
Haitink trof in de met exactheid uitge
voerde fascinerend geïinstrumenteerde
werken de geest van alle aanverwante en
tegengestelde aspecten voortreffelijk, met
een geladen vertolkingswijze. Niet alleen
klank, maar ook in beweging. Vlot en
expansief in „Les Biches”. En even virtu
oos, maar met een duidelijk betogende
ondertoon, in de Sinfoniëtta.
Voor het inventierijke „vroege” Piano
concert KV 451 van Mozart (een buiten
kansje om het eens op een concert te
horen) was de tot Engelsman genaturali
seerde Hongaar Peter Frankl als solist
aangetrokkén. Een uitstekende pianist,
maar eigenlijk niet het juiste type om
Mozart te vertolken. Men hoorde geenszins
het voor dit Weens-klassicisme geëigende,
parelende (non legato-) toucher, maar (ook
door middel van pedaalgebruik) tamelijk
„wollig”, gebonden spel zonder het analy
tisch helder houden van alle details. Des
ondanks toch ook weer niet zonder inner
lijke kracht hetgeen met name positief
merkbaar was in het uitgesponnen melo
dische Andante dit overigens zeer
De twee componisten zijn in hun, hier voortvarende musiceren van Peter Frankl.
En het belangrijke orkestaandeel was ook
hier weer bijzonder fraai van transparan
tie en expressie. JOHAN VAN KEMPEN
A „Witte nachten van een matroos" is de titel van dit batikschilderij van Frigitte
Schaap-Holster dat een onderdeel vormt van haar expositie in Gebouw Noord-Holland
in Haarlem.
BERGEN (NH). Op zaterdag 5 novem
ber zal in de zaal van hotel-restaurant De
rustende Jager een blues en boogie-woog
ie concours voor pianisten worden gehou
den. Een jury waarin zitting zullen nemen
Martin van Olderen (bestuurslid Neder
landse Blues en Boogie-woogie Organisa
tie), de pianisten Rob en Jaap Dekker en
de popcritica Elly de Waard beoordelen
de deelnemers op een verplicht repertoire
van drie nummers met een keuze uit de
categorieën blues, boogie-woogie en
ragtime.
In Beppies nieuwe Amsterdamse show
zullen de onsterfelijke liedjes van weleer
niet ontbreken. Beppie: „Óooh, nee, die
liedjes, die zijn er bij.” En ze zingt met een
gelukzalige lach op het gezicht: „Wat
hèèèb ik een reuze paaaling...” Neemt me
mee naar de palingkar: „Kijkes, is dat
geen pracht paling? „Grijpt erin en daar
kronkelt het levendig.
Als je lacht wordt muzikaal ondersteund
door een orkest van zes man, dat onder
leiding staat van Martin Kesseler. Hij
maakte op alle bestaande liedjes, waaron
der „Sally, goocheme Sally” en de „Radijs
wals” nieuwe arrangementen, met hand
having van de oude melodie. Sommige
liedjes werden zelfs voorzien van een
nieuwe tekst, als de oude niet in Beppies
opzet paste.”
„Dit is allemaal niet te vergelijken met
Gypsy”, zegt Beppie Nooy weer berstens
vol enthousiasme. „Ik weet het, ik weet
het, vorig jaar was ik net zo enthousiast.
Maar dit werk, dat kunnen wij, daar heb
ben we sjoege van. En jongen, ik geloof er
weer in. Als je al die mensen hieraan ziet
werken... als er een paar niet in de scène
zitten, dan kijken ze toe vanuit de zaal. En
bij een droevige scène, dan hoor ik er
opeens eentje snotteren. Snap je, zo zijn ze
d’r mee bezig!” 1
Het pleintje van de zon en de regen, zo
noemt Beppie dat stukje Amsterdam dat
zij speciaal voor op reis in elkaar zette. Een
pleintje gevuld met sentiment van weleer.
Beppie: „Nee, met sentiment ook van nu!
We hebben alles een beetje naar deze tijd
gebracht. Er is toch nog steeds verdriet en
plezier? Dat is eigenlijk nooit veranderd.
Die oude stukken hebben een stevige ba
sis, die kun je best bewerken, ze hebben
zoveel moois te bieden. Maar dat is geen
wet hoor, dat we alleen van oude bestaan
de toneelstukken werken. We zijn echt op
zoèk naar nieuwe schrijvers, volksschrij
ver hè, maar ze zijn zo moeilijk te vinden.
Dus daarom toch maar weer eerst terug
naar vroeger.”
„Weet je, van al die oude stukken, dijken
van stukken, zijn films gemaakt. Zo’n film
draaien we altijd eerst af voor alle mensen
die er aan meewerken. Zo hebben ze een
idee hoe het vroeger was. Dat hebben we
nu ook gedaan. En als je dat dan weer ziet,
dan merk je dat vijftig jaar terug heel veel
met nu te maken heeft”.
Dick Nooy valt z’n moeder bij: „Wij
vullen met het Amsterdams Volkstoneel
een gat binnen het totaal van de toneelwe
reld. Wij spelen ook voor mensen die nor
maal gesproken nooit een voet binnen de
schouwburg zullen zetten.”
De toekomst voor het Amsterdams
Volkstoneel lijkt er plots weer heel wat
zonniger uit te zien. Zakelijk leidster Mar
tine Verhoog: „CRM heeft ons een subsidie
verstrekt en wel op een manier dat ze
aantonen dat het Amsterdams Volkstoneel
als gezelschap moet blijven bestaan. De
Raad voor de Kunst heeft bij CRM ook een
gunstig advies over ons uitgebracht. We
zijn nu eenmaal een uniek gezelschap,
nergens mee te vergelijken. Erg fijn dat
zoiets nu eens wordt erkend”.
Iet Amsterdams Volkstoneel is-gelijk-
ppie Nooy. Gaat het Beppie slecht, dan
haar gezelschap. Zie als voorbeeld
ig seizoen, toen de groep druk bezig
s aan de try-outs van de musical Gypsy,
ppie had teveel van zichzelf gevergd,
rtte in en dat vond z’n terugslag op heel
[gezelschap. Beppies rol de hoofdrol
werd door Mady Misset overgenomen,
ar de lol was eraf. Ook voor de critici
jkbaar, want erg gunstige beoordelin-
1 verschenen er niet in krantedruk.
,Genoeg”, roept Beppie nu. „Gelukkig is
t allemaal voorbij. Nu zijn we weer
ihard aan het werk en alles is anders
worden. Veel beter geregeld, moet ik
’gen, ik heb nu een zakelijk leidster en
n boekhouder. Ik hoef niet alles meer
f te doen”.
Dit seizoen komt het Amsterdams Volks-
leel weer eens met een theaterbijdrage
het genre waarin het gezelschap werke-
k lauweren oogstte. Een echt Amster-
ms lach-en-traanprogramma. Onder de
el Als je lacht dan ben je rijk speelt de
oep onder regie van Beppie een muzika-
volkskomedie. Losse volksschetsen uit
t Amsterdamse leven. Onvervalst senti
ent, want als er gehuild moet worden,
in moet dat kunnen, maar daarna: on-
iddellijk de Amsterdamse gein, de hu-
or die nooit verloren gaat. Maandag gaat
>t gezelschap met de produktie naar de
aarlemse Stadsschouwburg, waar op za-
rdag 22 oktober de landelijke première
ligt. Daarvoor zijn er op donderdag en
•ijdag ook al voorstellingen. Beppie: „In
st hele land hebben we al meer dan
onderd voorstellingen geboekt. Gek hè,
a vorig jaar... maar we hebben niet voor
iets een reputatie van vijfendertig jaar.
aar kan één misser niets aan veran-
eren”.
Maar liefst zevenendertig mensen zijn
ij het Amsterdams Volkstoneel in touw
m Als je lacht leven in te blazen. Tweëen-
vintig spelers op het toneel, waaronder
iarry Tefsen, Hetty Blok, Dick Rienstra,
hm Wama, Mimi Kok en Martin Brozius.
leppie:' „Prima mensen, die ook goed kun-
en zingen. Mensen die hun naam in de
>neelwereld hebben verdiend. Maar ik
nderschat ook de kleintjes niet, wat zou
c zonder ze moeten beginnen!” Als je
acht dan ben je rijk wordt een afwisse-
end programma, dat is afgeleid van twee
volksstukken van Herman Bouber: Bleke
iet en Oranje Hein. Beppie: „Maar ze
lebben niets meer met de oorspronkelijke
nhoud van die stukken te. maken. Die
tukken van Bouber hebben ons geïnspi-
eerd en samen met mijn zoon Dick heb ik
iu een bewerking van allerlei ideeën ge
naakt. Alles speelt zich af in een echt
Amsterdams buurtje, een pleintje waar je
tlle Amsterdamse sfeer proeft. Op dat
ileintje, daar leven de mensen, daar hui-
en ze, lachen ze, maken ze ruzie en lachen
lun verdriet weer weg. Daar worden ze
'eboren, maken ze gein en daar sterven
Carry Tefsen, Hetty Blok en Beppie Nooy repeteren het Amsterdamse volksleven in
„Als je lacht dan ben je rijk".
r
b. A
4
ffe.
goede afnemer) zijn bestemd.
