Nederland wil democratisch
karakter van EG vastleggen
Oproep voorzitter internationale federatie:
TREIN-SABOTAGE
Ondertekenaars
Protesten Moskou en
van Charta’77
veroordeeld
Praag tegen kritiek
Belgrado:
Boeing-passagier na terugkeer in Bondsrepubliek:
Britse raad van
GIJZELAARS ALS BEESTEN BEHANDELD
n
Op veiligheids-
conferentie
Nederlandse
inzittenden
zwijgzaam
kerken: „Boycot
Rhodesië”
JET-project
vrijwel zeker
naar Engeland
|P' 1
VAN DER STOEL IN LUXEMBURG:
Amnesty International
veroordeelt Indonesië
ZELFMOORDEN
MOGADISJOE
I
z
en
ord
cent
Grieven
99
reet
aap
ica is
gebo
te tot
zijn
i, uit
Moe-
1111
Voldoening
3
BINNEN- EN BUITENLAND
WOENSDAG
1 9
OKTOBER
19 7 7
door Nico Scheepmaker
ikt
rkt
tort
‘gin
teren
•ezig-
over-
i het
heeft
>ogte
?den.
LONDEN. Het zag er gistermiddag naar uit, dat het volgende
week dinsdag om 12.00 uur tot een „contact af” op alle luchthavens
zou komen. Nadat de voorzitter van de internationale federatie van
verkeersvliegersverenigingen (IFALPA), Derry Pearce, had opgeroe
pen een staking van 48 uur te houden om de Verenigde Naties tot
maatregelen tegen vliegtuigkapingen te dwingen, kwamen van alle
kanten meldingen dat aan de oproep gehoor zou worden gegeven.
BONN/FRANKFURT/SCHIP-
HOL/NIJMEGEN/MADRID
(UPI/AFP/ANP). „De terroris
ten hebben de gijzelaars als bees
ten behandeld”, zo heeft één van
de bevrijde passagiers van de
Lufthansa-Boeing gisteren in
Bonn verklaard. „De inzittenden
mochten niet opstaan en zelfs
vaak niet naar het toilet. Er is
geslagen en getrapt en de kinde
ren werd het zwijgen opgelegd”.
De passagier noemde de moord
op de gezagvoerder van het toe
stel „puur sadisme”.
ans
jna
irg-
per
rsi-
/an
nte
(Van onze redacteur in Groot-Brittannië)
LONDEN. De Britse raad van kerken
heeft een oproep gedaan de economische
boycot tegen Rhodesië zonder welke uit
zondering dan ook door te voeren.
In een zojuist gepubliceerde brochure
zegt de raad onder meer: „Indien het steu
nen van geweld door een aantal plaatselij
ke leiders de enige doeltreffende koers
geacht wordt die nu nog open staat, dan is
dat in de eerste plaats te danken aan het
falen van een internationale boycot”.
Het pamflet geeft zijn steun aan de Brits-
Amerikaanse voorstellen om tot een zwar
te meerderheidsregering in Rhodesië te
komen en zegt verder: „Wanneer de boycot
werkelijk waterdicht was doorgevoerd
voor alle produkten, dan was het regime
van Ian Smith al lang geleden ten val
gebracht. De les is niet dat een rechtvaar
dige oplossing alleen maar gevonden kan
worden door het gebruik van geweld.
Maar dat de boycot nu, eindelijk, met
harde hand moet worden toegepast”.
Wat heet effectiever? Als aan de eisen
van de kapers gevolg was gegeven, hadden
én die drie kapers en de gezagvoerder nog
geleefd. Of schuilt het „effectieve” in het
doden van de kapers? En wat was er zo
waardig aan de geslaagde overval, behalve
dan dat hij geslaagd is en geen slachtoffers
onder de militairen en de passagiers heeft
geëist? „Eén mensenleven weegt zwaarder
dan de gehele aarde”, heeft de Japanse
premier gezegd, toen hij zijn besluit be
kend maakte om voor het geweld te bui
gen. Daar hebben ze zich niet altijd naar
gedragen, maar in dit geval vind ik dat een
waardiger houding dan de onvermurwba
re houding van Helmuth Schmidt, die
liever onschuldigen, onbetrokkenen, jonge
mensen, kinderen zelfs aan de genade en
de terughoudendheid van kamikaze-ka-
pers overleverde, dan dat hij in ruil voor
tachtig levens een aantal schuldigen vrij
liet.
■ed de
xyde-
goed
leeg
heren
lolphi
m het
g het
wilde
kopje
TOUW
jarige
id tot
ne re-
was
lings-
ieraal
ilonië
s is
ooy
Het
bed
een
van
;hij
joe-
i al
Tot de organisaties die de oproep steun
den, behoorde de Vereniging van Neder
landse Verkeersvliegers. „Ook de Neder
landse verkeersvliegers zullen staken als
zij daarom worden gevraagd door de
IFALPA”, aldus een woordvoerder.
PRAAG-AMSTERDAM (Reuter, DPA,
ANP). Vier vooraanstaande Tsjecho-
slowaakse dissidenten zijn gisteren in
Praag veroordeeld van 14 maanden tot 3'A
jaar. Ze werden allen schuldig bevonden
aan het plegen van ondermijnende activi
teiten tegen de staat. Het viertal heeft
aangekondigd in hoger beroep te zullen
gaan.
Van der Stoel zei verder dat de toetre
ding niet gekoppeld mag worden aan
enige voorwaarden vooraf met betrek
king tot het interne beleid van de huidige
gemeenschap. Den Haag is verder tegen
de zogenaamde globalisatie van de toetre
dingsonderhandelingen maar meent juist
Schmidt verklaarde dat alle besluiten
waren genomen in overleg met en met
goedkeuring van alle politieke partijen die
in de Bondsag zijn vertegenwoordigd.
De Spaanse regering heeft gisteren be
kendgemaakt een bedrag van 15 miljoen
gulden te zullen uittrekken voor uitbrei
ding en verbetering van de veiligheid op
de luchthavens.
Tachtig van de in totaal 86 bevrijde
gijzelaars van de gekaapte Boeing-737 ar
riveerden gistermiddag met een speciaal
vliegtuig in Frankfurt. Aan boord bevond
zich ook het lijk van de doodgeschoten
gezagvoerder Jürgen Schuman. Zes be
vrijde gijzelaars vier gewonde of aan de
gevolgen van een shock lijdende passa
giers en twee verwanten zijn voorlopig
in de Somalische hoofdstad Mogadisjoe
gebleven. Ze zullen later naar West-Duits-
land terugkeren.
De vrijgelaten gijzelaars werden bij aan
komst op de luchthaven van Frankfurt
dat elke aanvraag om lid te mogen wor
den apart bekeken moet worden. Tenslot
te noemde Van der Stoel de verbetering
van de werking van de huidige EG-orga-
nen dringend noodzakelijk.
Ondanks de problemen die de toetre
ding met zich meebrengt vooral op het
gebied van de landbouw rond de Middel-
bewaakt door honderden politiemannen,
gewapend met machinepistolen.
Een lid van de bemanning van de Boeing
verklaarde dat gezagvoerder Jürgen Schu-
met uitzicht op volledig lidmaatschap.
Spanje is het moeilijkste geval, aldus Van
der Stoel.
De ministers van Buitenlandse Zaken
zullen binnenkort spmen met hun colle
ga’s van Landbouw het politiek zwaarwe
gende probleem van de mediterrane land
bouw bespreken. Vooral Italië en Frank-
man voor de ogen van alle gijzelaars was
doodgeschoten. Als reden werd genoemd
dat Schuman in Aden had geprobeerd het
toestel te verlaten. Een terrorist hield hem
met getrokken pistool tegen en vroeg of de
gezagvoerder zich „schuldig of niet schul
dig” voelde. Toen Schuman een ontwij
kend antwoord wilde geven, werd hij
doodgeschoten. Eén van de gijzelaars had
het lijk van de gezagvoerder naar een
toilet achter in het vliegtuig moeten
brengen.
ontrust getoond over het proces en een
bericht van een westers persbureau geci
teerd volgens welk zelfs een correspon
dent van het Franse communistische blad
L'Humanité geen inreisvisum had gekre
gen om het proces bij te wonen.
De vertegenwoordiger van Tsjecho-Slo-
wakije verklaarde dat de vier veroordeel
de strijders voor de mensenrechten niet
voor het gerecht waren gedaagd wegens
vrije meningsuiting, maar wegens flagran
te schending van de Tsjechoslowaakse
wet. De Russische gedelegeerde waar
schuwde dat een dergelijke inmenging in
de rechtspraak van een deelnemend land
„geen goede weg vormde voor de toekom
stige arbeid van de veiligheidsconferentie.
Tijdens de conferentie in Belgrado heb
ben gisteren Israel en Egypte hun grieven
naar voren kunnen brengen. De conferen-
Twee van de drie Nederlandse gijze
laars arriveerden gisteravond om kwart
over zes op Schiphol. Het zijn de 20-jarige
telefoniste Helma van Dreumel en haar
24-jarige verloofde, dienstplichtig mili
tair Gerrie Wetenkamp, beiden uit Nijme
gen. De derde Nederlandse gijzelaar, de
22-jarige stewardess Elise van der Eist,
rijk eisen garanties dat hun belangen met
worden geschaad door het toetreden van
drie concurrenten. Italië en Ierland vre
zen ook dat het regionale fonds van de
gemeenschap (ter ontwikkeling van ach
tergebleven gebieden) snel Uitgeput zal
raken als er nog drie landen bij komen.
tie hoorde de meningen van niet-Europese
landen langs de Middellandse Zee.
De Israëlische gedelegeerde Jitzhak Mi-
nerbi beschuldigde tijdens de plenaire zit
ting de Sovjet-Unie van het mishandelen
van Joden en zei dat het probleem van de
joden in Rusland „te ernstig is om stilzwij
gend te worden genegeerd.”
De Egyptische vertegenwoordiger Mou-
rad Ghaleb verweet Israel gewapende in
terventie, schending van mensenrechten,
marteling en schending van de principes
van gelijke rechten en zelfbeschikking,
met name in de bezette Arabische ge
bieden.
Op de uitnodiging van de veiligheidscon
ferentie aan de landen langs de Middel
landse Zee hun meningen naar voren te
brengen hadden naast Israel en Egypte
ook Algerije, Libanon, Syrië, Marokko en
Tunesië positief gereageerd. Libië was
afwezig.
reisde vanuit Frankfurt rechtstreeks door
naar haar woonplaats Palma de Mallorca.
Het verloofde paar uit Nijmegen wilde
op Schiphol geen commentaar geven op de
ervaringen van de afgelopen dagen. Gerrie
en Helma droegen bij hun aankomst op
Schiphol, waar zij werden verwelkomd
door luchthavendirecteur Stapel, unifor
men van de Lufthansa. Op de nationale
luchthaven was ook luchtmachtkapitein
Bloemkolk van de sociale dienst van het
garnizoen Nijmegen van het ministerie
van Defensie aanwezig. De kapitein heeft
de familieleden van Helma van Dreumel
en Gerrie Wetenkamp tijdens de gijze
lingsactie bijgestaan.
Twee uur na hun aankomst op Schiphol
keerde het tweetal in Nijmegen terug. De
ze week zullen Helma en Gerrie nog vrijaf
hebben. Maandag herneemt het leven voor
hen zijn normale loop.
Op Mallorca verklaarde de derde Neder
landse inzittende, Elise van der Eist, gister
avond dat zij een ogenblik bang was ge
weest dat de kapers haar om het leven
zouden brengen. „Ze pakten me bij mijn
hoofd en zeiden dat ze mij zouden verbran
den”, aldus Elise van der Eist. „Ik ben
opnieuw geboren”, liet de Nederlandse ste
wardess weten.
LONDEN (Reuter). Amnesty Interna
tional, de internationale organisatie die
zich het lot van de politieke gevangenen
op de wereld aantrekt, heeft gisteren In
donesië verweten wel 100.000 mensen die
om politieke redenen zijn gearresteerd,
vast te houden en aangedrongen op hun
onmiddellijke vrijlating.
In een verslag van 146 pagina’s veroor
deelt Amnesty International de Indonesi
sche regering wegens schending van de
wettelijke rechten van de niet berechte
gevangenen, van wie een groot deel „al
gevangen zit sinds de mislukte staatsgreep
van 1965”.
Amnesty International zegt dat ze een
grote campagne voorbereidt om tot de
„ónmiddellijke en onvoorwaardelijke vrij
lating” van alle politieke gevangenen in
Indonesië te komen. „In geen enkel ander
land op de wereld zitten mensen, die om
politieke redenen zijn gearresteerd, zo
lang zonder proces vast”, aldus AI.
Ik heb altijd geleerd dat ons rechtsstelsel
gebaseerd was op het principe dat er beter
tien schuldigen vrij rond kunnen lopen
dan dat er één onschuldige ten onrechte
gevangen zit, sterker nog: in de pauze van
het Menten-proces heb ik iets dergelijks
nog even uitgelegd aan de Poolse waarne
mers. „Wat is uw indruk van het proces?”,
heb ik hun gevraagd. Ze zeiden (ze waren
met hun vieren op dat moment) dat het een
heel rustige, waardige procesvoering was,
ze prezen president mr. Schröder om zijn
geduld en kalihte en keken er kennelijk
ook van op dat de officier van justitie, mr.
Habermehl, zich zo rustig gedroeg. Maar,
zeiden ze, het is eigenlijk een veel te goed
proces voor zo’n man. Als je bedenkt wat
hij (Menten) gedaan heeft, verdient hij zo’n
proces niet Waarop ik, ten overvloede
zullen we maar hopen, erop wees dat zo’n
proces juist het tegendeel hoort te zijn van
de daden waarvan Menten beschuldigd
wordt: hoe minder kansen hij zijn slacht
offers gunde, hoe meer kansen dient hij in
een rechtsstaat te krijgen. Want dat is nu
juist het aardige van recht in een rechts
staat
1 af-
üten
:urq-
dige
heb-
•een-
>-ak-
raal-
een
Istad
tuig-
ip de
inde-
e be-
een
A
i in
ster-
aar-
arkt
aist.
ver-
iden
s de
•den
i en
nin-
Maar goed, het is weer opperbest afgelo
pen, en blijkbaar moest het ook zo zijn,
gezien ,de spiegeling van de gebeurtenissen
in Mogadisjoe en Stammheim. Vier ka
pers, twee mannen en twee vrouwen. Vier
gevangenen, twee mannen en twee vrou
wen. Drie doden in Mogadisjoe, twee man
nen en een vrouw. Drie doden in Stamm
heim, twee mannen en een vrouw. In beide
gevallen één zwaargewonde vrouw. Er zal
vast wel een religie zijn waarin zulke
spiegelingen van gebeurtenissen een heili
ge rol spelen. Maar er wordt wel een bij
zonder zware wissel op onze goedgelovig
heid getrokken als men ons wil doen gelo
ven dat Baader en Raspe zichzelf hebben
doodgeschoten, dat Gudrun Ensslin zich
kon ophangen en dat Irmgard Möller zich
met een broodmes kon verwonden, en dat
allemaal in hun isolatiecellen omstreeks
dezelfde tijd.
Ver-
’hila-
•eten-
Js ik
:ou ik
>r het
gele-
;erste
■nten.
„laat
n zou
Als het om goeiigheid gaat, ben ik altijd
reuze goedgelovig, maar als het om slech
tigheid gaat, ben ik doorgaans uiterst wan
trouwend. Waarom zou ik deze zelfmoor
den wel geloven, als ik ze in Zuidafrikaan-
se of Russische gevangenissen niet zou
geloven? De Israëliërs achtervolgen vrij
gelaten Palestijnse kapers over de hele
wereld en liquideren hen. Waarom zouden
de Duitsers, die zo „effectief” zijn, dan niet
op hetzelfde idee gekomen kunnen zijn om
de steeds weer kapingen uitlokkende le
den van de Baader-Meinhofgroep in de
gevangenis te liquideren? De euforie
waarin het Duitse volk na de geslaagde
overrompeling van de „Landshut” ver
keerde, was de juiste stemming waarin
zo’n kettingreactie van onbegrijpelijke
zelfmoorden geaccepteerd zou worden.
Fraulein Justiz is de hoofdverdachte in
deze zaak.
(Van onze speciale verslaggever,
Jan Gerritsen)
LUXEMBURG. Nederland wil dat
het democratisch karakter van de Euro
pese Gemeenschap wordt vastgelegd in
een preambule bij de verdragen die met
Griekenland, Portugal en Spanje wor
den gesloten als deze landen tot de EG
toetreden. Dit verklaarde minister Van
der Stoel (Buitenlandse Zaken) tijdens
een discussie met zijn collega's uit de
Negen over het probleem van de toetre
ding van deze drie landen, dat steeds
zwaarder beaint te weeen.
Van der Stoel reageerde terughoudend
op de suggestie van de commissie een
fonds te vormen ten behoeve van de drie
kandidaat-landen in de overgangsperiode
voor het volledig lidmaatschap. „Ik ben
benieuwd naar de verdeelsleutel”, zo zei
hij, erop wijzend dat de overdracht van
financiële middelen van Noord naar Zuid
binnen de Negen zeer omvangrijk zal zijn.
Het wachten is nu vooral op het rap
port van de Europese Commissie, het
„dagelijks bestuur” van de gemeen
schap, over de landbouwproblemen.
Het is alweer goed afgelopen, op één
dode ter eenre zijde, en drie doden en een
zwaar gewonde ter andre zijde na dan.
Entebbe, Wijster, Mogadisjoeop de
een of andere manier loopt het de laatste
tijd steeds (betrekkelijk) goed af, de pro
fessionals weten de amateurs nog altijd te
overdonderen, en die amateurs krijgen
blijkbaar de tijd niet, of voelen niet de
behoefte, om zich voor de bestorming te
wreken door hun gijzelaars zoveel moge
lijk in de dood mee te slepen. De gelukkige
afloop is rechtvaardig tegenover de gijze
laars, maar ik kom toch in het geweer
tegen het hoofdredactionele commentaar
in- Het Parool van gisteren, waarin deze
Westduitse commando-actie „effectiever
en waardiger” werd genoemd „dan de
wijze waarop de recente Japanse
vliegtuigkaping werd beëindigd, namelijk
met het loslaten van veroordeelde terroris
ten en criminelen uit Japanse gevangenis
sen en het vrijlaten van de kapers en hun
wapenbroeders in Algerije”.
Staking verkeersvliegers
allesbehalve uitgesloten
I
(Van onze redactie buitenland)
kapingsaffaire van de Lufthansa-Boeing
„actieve hulp” heeft gekregen van Enge
land, Frankrijk, de VS, Griekenland, de
Sovjet-Unie, de DDR, Saoedi-Arabië en
Somalië. Vooral de drie westelijke regerin
gen waren van veel steun.
De Spaanse verkeersvliegers beschou
wen het ontbreken van veiligheidsmaat
regelen op de Spaanse vliegvelden als een
gedeeltelijke oorzaak van het kapingsdra-
ma met de Boeing-737 van Lufthansa in
Mogadisjoe. De verkeersvliegers beschul
digen de luchtvaartautoriteiten in Spanje
ervan dat zij nooit gehoor hebben gegeven
aan hun verzoeken om de veiligheid te
vergroten. De terroristen aan boord van
de Lufthansa-machine waren op 12 okto
ber in Palma de Mallorca aangekomen
met hun vuurwapens en granaten.
Bij een aanslag op de Italia-expres Kopenhagen-Rome zijn in de nacht van maandag
op dinsdag achttien reizigers gewond geraakt, van wie twaalf ernstig. De materiële
schade bedraagt tenminste twee miljoen mark. De trein ontspoorde kort na middernacht
bij de Westduitse plaats Emmendingen, in het Rijndal. Op de plaats van het ongeval werd
een papier gevonden waarop stond: „Hartelijke groeten van monsieur X”. Deze ”X”
heeft in de afgelopen twee jaar al twaalf aanslagen gepleegd. Op de foto wordt
geprobeerd een rijtuig van de ontspoorde trein weer in de rails te krijgen.
De voorzitter van de internationale fe
deratie van transportarbeiders, Fritz
Pechtl, heeft in Wenen een oproep gedaan
om alle landen die terroristen op hun
grondgebied toelaten en ze de vrije hand
geven, het boycotten. Hij zei dat men deze
landen bijvoorbeeld zou kunnen treffen
door hun luchtvaartmaatschappijen de
toegang te ontzeggen.
Op verzoek van de autoriteiten in Bonn
was een persconferentie, waarop honder
den binnen- en buitenlandse journalisten
de gijzelaars te woord zouden kunnen
staan, op het laatste moment afgelast.
Toch zagen sommige verslaggevers kans
passagiers te spreken. Eén van de inzitten
den zei dat de meeste passagiers sliepen
toen de bevrijdingsactie van de Westduitse
commando-eenheid begon. „Plotseling
hoorden wij ontploffingen en drongen
mannen het toestel binnen. Zij riepen „lig
gen, liggen” toen het schieten begon. Een
paar minuten later werd ons gezegd dat we
het vliegtuig moesten verlaten”.
De Westduitse commando-eenheid keer
de in alle stilte naar de Bondsrepubliek
terug. Zij landde, opgewacht door hun
familieleden, op het vliegveld
Keulen-Bonn. Op last van de regering ont
brak iedere vorm van militair vertoon. De
Westduitse autoriteiten wilden dat de
thuiskomst van de commando’s op geen
enkele wijze herinneringen zou kunnen
oproepen aan het Germaanse militarisme.
landse Zee en met het vrije verkeer van
werknemers is de toetreding van Span
je, Portugal en Griekenland politiek
noodzakelijk, aldus Van der Stoel. Met
Griekenland zijn de eigenlijke onderhan-
delingen inmiddels begonnen. Portugal
dient volgens de bewindsman een lange
overgangsperiode te krijgen, maar wel
De vroegere theaterdirecteur Ota Ornest
kreeg de zwaarste straf: 3‘/z jaar wegéns
het, zoals het Tsjechoslowaakse persbu
reau CTK meldde, „samenzweren met bui
tenlandse diplomaten en agenten jn
Frankrijk en Italië”. De overige straffen:
drie jaar voor de journalist Jiri Lederer, 17
maanden voor ex-theaterdirecteur Franti
sek Pavlicek en 14 maanden voor de to
neelschrijver Vaclav Havel. Beide laatste
straffen zijn voorwaardelijk met een
proeftijd van drie iaar.
Het Nederlandse Comité Charta’77 heeft
in een telegram aan de Tsjechoslowaakse
president Husak aangedrongen op vrijla
ting van de vier Charta-ondertekenaars.
West-Duitsland, de VS en andere landen
hebben gisteren op de toetsingsconferen
tie in Belgrado van hun opluchting blijk
gegeven over de bevrijdingsactie op het
vliegveld van de Somalische hoofdstad
Mogadisjoe. Zij drongen aan op internatio
naal optreden tegen internationale
terreur.
De voorzitter van de Westduitse delega
tie, Per Fischer, verklaarde gisteren aan
het begin van de fitting dat zijn regering
dankbaar was gestemd jegens een aantal
landen, vooral Somalië, omdat zij bij de
bevrijdingsactie behulpzaam waren ge
weest. De Westduitse Bondskanselier Hel
mut Schmidt heeft gisteren tegen de frac
tie van zijn sociaal-democratische partij
gezegd dat de Westduitse regering bij de
De manier waarop de Westduitse auto
riteiten met medewerking van de Somali
sche regering een einde hebben weten te
maken aan de kaping van het Lufthansa-
toestel, zonder verdere slachtoffers onder
de gijzelaars en zonder concessie aan de
terroristen, heeft vreugde en voldoening
gewekt bij de Nederlandse regering. Dit
blijkt uit een regeringsverklaring, die gis
teren werd bekendgemaakt door een
woordvoerder van het ministerie van
Buitenlandse Zaken. De regering her
haalt in de verklaring dat het haar vurige
wens is, dat pogingen om in internatio
naal verband te komen tot een daadwer
kelijke bestrijding van het terrorisme
worden versneld en spoedig tot resultaat
zullen leiden.
BELGRADO (DPA/Reuter). De Sov
jet-Unie en Tsjecho-Slowakije hebben gis
teren op de veiligheidsconferentie in Bel
grado fel geprotesteerd tegen de kritiek
die de Amerikaanse delegatieleider Ar
thur Goldberg, naar het voorbeeld van de
Franse delegatie de dag tevoren, uitte op
het proces tegen vier prominente dissi
denten in Praag.
trijfël
LUXEMBURG. Een strijd van twee
jaar over de plaats van vestiging van de
JET, het Europese onderzoeksproject
naar gecontroleerde kernfusiereactie, lijkt
te worden beslist in het voordeel van het
Engelse Culham. Het is zo goed als zeker
dat Bonn zijn kandidatuur (Garching bij
München) intrekt op de speciale bijeen
komst van wetenschapsministers van de
Europese Negen, volgende week in
Luxemburg.
JET staat voor Joint European Torus,
een apparaat in de vorm van een ring,
waarin geleerden hopen gecontroleerde
kernfusiereacties tot stand te brengen. De
Negen werden het al lang geleden eens
over dit onderzoeksproject, dat tenminste
een half miljard gulden gaat kosten en
Europa een technologische voorsprong op
de Verenigde Staten kan geven.
Gedelegeerden van Zwitserland en
Groot-Brittannië keerden zich tegen dit
verwijt van inmenging en verklaarden dat
de gezamenlijke bespreking van dergelij
ke gevallen gewettigd is en volledig in de
geest van de Slotakte van Helsinki. Gold
berg had zich in zijn interventie zeer ver-
De Russische en de Tsjechoslowaakse
vertegenwoordigers in de werkgroep voor
humanitaire zaken wezen de kritiek van de
hand als inmenging in de binnenlandse
aangelegenheden van een deelnemend
land.