a
Prenten in Provinciehuis
s
I
3
le
laten \x/e
welzijn
r
Bi
J4
lf
gij
i
lf
*8 3
Open huis
^*5
fl
Werkwijze
Taken
Kinderwetten
Voogdijraad
Kinderbescherming
i
I
II
M A
VRIJDAG
2 8
OKTOBER
19 7 7
IJMOND
15
I
-
i
I
I
i
I
1
T?.
4
J
r
uni
door Pieter Taffijn
tel. 319053 tst. 232
L
4
P
ÜL
J s
HIVf jf
t
BB
'z'
f -J)
O
f
■i
i
ï^f»
De Amsterdamse poort, toen die nog
ir
als poort dienst deed
i
-A
Eén van de taken van de Raad voorde Kinderbescherming is het advies uitbrengen
I
f’
ocht
daar
atis
stellen
ter
/and-
ir De Dam in Amsterdam met een gezel
lige tram
scheef zit. Het initiatief om in actie te
komen kan via de kinderrechter, via de
ouders of het kind zelf of via andere
hulpverleners.
Als minderjarigen (beneden achttien
jaar) een strafbaar feit hebben gepleegd,
worden de officier van justitie en de kin
derrechter geadviseerd.
Als aparte taak is er dan nog de op
dracht om de activiteiten op het gebied
van de kinderbescherming in het werkge
bied te coördineren en te stimuleren.
ir De commissaris en zijn vrouw bekij
ken het juist aan hen aangeboden eerste
en tweede exemplaar van „Een groet uit
Noord-Holland". Links de direkteur van
Meijer Pers BV.
ir Men hield er nog ietwat merkwaardi
ge ideeën op na over ’n uitstapje in de
lucht. Maar in ieder geval maakte het
minder lawaai dan een DC-8
WAT DOET DE RAAD NU allemaal
precies? In de eerste plaats is het de
instantie van waaruit adviezen worden
gegeven in al die gevallen, waarin een
rechterlijke beslissing moet worden geno
men waarbij minderjarigen zijn betrok
ken. Daarnaast is de Raad de instelling
van waaruit wordt getracht om met ou
ders en kinderen tussen wie opvoedings
problemen bestaan, te zoeken naar de
voor hen meest juiste oplossing. Dit laat
ste kan inhouden een advies, een verwij
zing naar een instantie voor vrijwillige
hulpverlening (M.O.B., maatschappelijk
werk en dergelijke) en als dat niet moge
lijk is, het voorbereiden van een kinder-
beschermende maatregel. Dat houdt in
het beperken van het gezag van de ouders
of het ontnemen daarvan.
Zoveel mogelijk wordt met de kinderen
en de ouders samen gesproken over de
problemen om gezamenlijk tot een advies
voor een oplossing te komen. Dat is niet
altijd mogelijk natuurlijk. Als de kinde
ren nog te klein zijn om mee te praten kan
het niet, bij echtscheidingsgevallen ont
breekt de wil tot samenwerking ook vaak.
In die gevallen betekent de oplossing
trouwens meestal voor een van de ouders
een teleurstelling, omdat de kinderen aan
de ander worden toegewezen.
Bij het onderzoek van de maatschappe
lijk werker of werkster wordt er naar
gestreefd om de betrokkenen voor te be
reiden op de eventuele verdere hulpverle
ning. Die hulpverlening kan dan zo goed
mogelijk gebeuren. Maar het komt ook
nog wel eens voor, dat de Raad merkt dat
er in de hulpverlening een „witte vlek” is:
de soort hulp die men zoekt wordt niet
door enige instantie gegeven. Dan neemt
de Raad die taak tijdelijk op zich en
probeert meteen aan te zwengelen, dat er
wel een organisatie komt die de ontbre
kende soort hulp gaat verlenen.
DE VOORNAAMSTE TAKEN en be
voegdheden van de Raad zijn de volgende
zes:
Het adviseren aan de kinderrechter in
gevallen waarin het wettelijk gezag over
de minderjarigen geregeld of gewijzigd
moet worden (benoeming van voogden,
toewijzing van kinderen aan een van de
ouders na echtscheiding en dergelijke).
Öok wordt er advies uitgebracht in geval
len waarin de niet-gezagdragende ouder
(dus de ouder waaraan de kinderen niet
zijn toegewezen) de rechter verzoekt het
contact met zijn of haar kind(eren) te
regelen.
Als hulp op vrijwillige basis niet kan
worden verleend, doet de Raad een ver
zoek aan de rechter tot het nemen van een
kinderbeschermende maatregel.
EEN VAN DE VELE NAMEN die aan
het tijdperk waarin wij leven, ooit werd
gegeven, is de eeuw van het kind. Voor
het jaar 1900 had het kind niet echt een
eigen plaats in de cultuur. Ouders hadden
een vrijwel onbeperkte macht over hun
kinderen. En als de kinderen een straf
baar feit hadden gepleegd, werden ze op
dezelfde manier en naar dezelfde maat
staven als voor volwassenen berecht.
Omstreeks de eeuwwisseling kwamen
er geluiden, dat daar wat aan moest ver
anderen. Het kind, zo was de redenatie,
moet op een andere manier dan volwasse
nen worden benaderd, want zijn ontwik
keling is nog niet voltooid. Deze gedachte
won al snel veld met als gevolg de beper
king van de kinderarbeid en de ontwikke
ling van het onderwijs.
Maar ook de rechten van de kinderen
wilde men vastgelegd zien in de algemene
wetgeving. Dat leverde in 1905 de kinder
wetten op, waarbij ouders die hun kinde
ren verwaarloosden of onvoldoende ver
zorgden, uit de ouderlijke macht konden
worden ontzet of ontheven. Het naleven
van deze regeling werd in handen gelegd
van de Voogdijraad. Ook kwam er een’
speciaal kinderstrafrecht, met de bedoe
ling dat straffen en maatregelen het kind
zouden kunnen helpen bij zijn ontwikke
ling tot volwassene. Er kwamen ambtena
ren voor de kinderwetten, die de instan
ties van de justitie over de persoon en
omstandigheden van het kind konden
voorlichten.
PUUR VRIJWILLIGERSWERK IN dit
geheel werd verricht door de Voogdij
raad. Deze was geheel samengesteld uit
particulieren, die in hun vrije tijd klach
ten onderzochten en maatregelen voor
stelden. Er was ook een bureau van de
voogdijraad, dat de maatregelen die de
leden hadden voorgesteld, tot uitvoer
moest brengen. De Voogdijraad werd ge
zien als een soort buffer tussen burgerij
en justitie.
In 1922 werden de wettelijke maatrege
len uitgebreid. De kinderrechter deed zijn
intrede en hij kon besluiten tot ondertoe
zichtstelling waarbij een gezinsvoogd
wordt benoemd. Het kind kon op zo’n
manier in het eigen gezin worden gehol
pen, de ouderlijke macht werd niet ontno
men maar beperkt. Dit betekende voor
Pro Juventute dat het helpen van het
bedreigde kind op vrijwillige basis ver
zorgde een wettelijke steun. Tot gezins
voogd werden personen benoemd die
DIT ALLES HAD TOT GEVOLG dat
het steeds duidelijker werd dat de Voog
dijraden moesten worden gereorgani
seerd. Rond 1948 werkte een staatscom-
MISSCHIEN ZEGT U NU: hé, die Raad
doet heel andere dingen dan ik dacht. Of
misschien loopt u rond met een probleem,
maar wist u niet tot wie u zich moest
wenden. Of misschien ook wilt u gewoon
eens verder worden geïnformeerd.
F <-:
spreekuur gehouden. Eigenlijk twee: een
sociaal en een financieel spreekuur. Op
die spreekuren kan iedereen terecht met
vragen over kinderen: ouderlijke macht
en voogdij. Die spreekuren verheugen
zich in een grote belangstelling. Bij de
Raad in Haarlem kwamen verleden jaar
736 bezoekers op eigen initiatief op het
sociaal spreekuur. Meer dan 550 van hen
waren vaders of moeders. Maar ook min
derjarigen zelf kunnen komen praten. En
ook familieleden en anderen, die zich
ernstig bezorgd maken over kinderen in
een bepaald gezin, kunnen met hun pro
blemen op de spreekuren terecht.
Waarover komt men praten? In het
leeuwendeel van het aantal gevallen gaat
het om opvoedingsmoeilijkheden, in bij
na evenveel keren werd er gesproken
over een omgangsregeling met de kinde
ren na scheiding. Ook voordat de echt
scheiding een feit is komt men vaak om
advies vragen wat er dan met de kinderen
moet gebeuren. De afloop kan verschil
lend zijn. Heel vaak kan er worden vol
staan met een gesprek, omdat het pro
bleem niet al te moeilijk is op te lossen of
omdat er alleen maar informatie wordt
gevraagd. In een derde van het aantal
gevallen worden de contacten voortgezet,
men praat verder of er wordt een onder
zoek gedaan. Ook blijkt geregeld dat de
problemen niet direct op het terrein van
de Raad liggen en kan men vertellen bij
welke instantie men beter kan aanklop
pen. Maar iedereen wordt geholpen,
niemand wordt met lege handen de deur
uitgestuurd.
heeft de Raad ook een heel andere taak.
Er worden adviezen uitgebracht of ver
zoeken gedaan aan de rechtbank over
vaststelling van financiële bijdragen die
ouders ten behoeve van hun kinderen
moeten betalen en er wordt voor gezorgd,
dat dit geld terechtkomt bij de mensen
die er recht op hebben.
Zoals gezegd: iedereen is van harte wel
kom. Er staat een drankje klaar, het werk
wordt visueel en mondeling toegelicht, er
is poppenkastspel en er zijn televi-
A SDFCCklllir siefilms. Mocht u niet in de gelegenheid
1 zijn dit open huis te bezoeken en u wilt
OM DE RAAD ZO OPEN mogelijk te toch meer weten, dan kunt u altijd telefo-
maken voor iedereen, wordt er elke dag nisch contact opnemen: 31 93 42.
missie de gedachten daarover uit en in
1956 werden de Raden voor de Kinderbe
scherming in het leven geroepen. Er zijn
er daarvan in Nederland negentien, die
wat werkgebied betreft samenvallen met
de rechtsgebieden van de rechtbanken.
Zo’n Raad was in de eerste plaats enigs
zins een samensmelting van het werk van
de vroegere Voogdijraad en dat van de
ambtenaren voor de Kinderwetten. De
taken waren de voorbereiding en het be
vorderen van ontzetting, ontheffing en
ondertoezichtstelling en tevens de voor
lichting in strafzaken. Ook werden de
Raden betrokken bij de uitvoering van de
Pleegkinderenwet en de Adoptiewet.
Vanaf 1956 waren het niet meer de leden
van de Voogdijraad die de onderzoeken
instelden, maar maatschappelijk wer
kers. De Raden hebben het ook druk met
alimentatiezaken. De bezetting van de
bureaus van de Raden werd daarom ook
groter.
Bij al dat werk staat het belang van het
kind centraal. De Raad voor de Kinderbe
scherming moet er voornamelijk voor
zorgen dat ieder kind zich zo goed moge
lijk kan ontwikkelen tot een zelfstandige
volwassene. Nu moet dat „ieder kind”
niet al te letterlijk worden opgevat, de
maatschappelijk werkers van de Raad
gaan niet de deuren langs om te controle
ren of de ouders hun kinderen wel go^d
opvoeden. Als de Raad iets gaat doen
betekent dat vrijwel altijd, dat er iets
k
'S
Dat allemaal kan op donderdag 3 no
vember. Onder het motto „De Raad
treedt naar buiten, kom er maar in”
wordt er dan van 14 tot 18 uur open huis
gehouden in het kantoor van de Raad
voor de Kinderbescherming, Station
splein 88 in Haarlem. Dan wordt ook
nog een beetje gevierd dat men sinds de
lente in een nieuw onderkomen zit, na
eerst over drie panden in Haarlem ver
deeld te zijn geweest.
s>'
L
i
Een belangrijke taak, die steeds
omvangrijker wordt, is het advies uit
brengen aan de minister van Justitie als
een verzoek is ingediend voor een buiten
lands pleegkind. De Raad houdt zich ook
bezig met de plaatsing en begeleiding van
Nederlandse adoptief-babies en brengt
adviezen uit aan de rechter over alle
verzoeken tot wettelijke adoptie.
In afwachting van meer' definitieve
maatregelen wordt er gezorgd voor kin
deren die aan de zorg van de Raad zijn
toevertrouwd. Naast al dit sociaal werk
ga
aan de minister van Justitie of een ouderpaar in aanmerking zou kunnen komen voor
een buitenlandse adoptief -baby.
ir Wat een opschudding zou het naakt
strand aan het begin van deze eeuw
hebben teweeggebracht. Men hield het
toen nog op de simpele strandstoel als
symbool voor Zandvoort.
werden bijgestaan door een gezinsvoog-
dijvereniging. Sinds de Tweede Werel
doorlog zijn dat vooral maatschappelijk
werkers als ambtenaren voor de Kinder
wetten, nu bestaat er weer de tendens om
vrijwilligers bij dit voogdijwerk te be
trekken.
Langzamerhand wijzigde het hele
werk, zoals vrijwel alles in ons leven werd
het meer op professionele leest geschoeid.
De Voogdijraden reageerden erg ver
schillend op deze ontwikkelingen, van
enige uniformiteit was nauwelijks spra
ke. De bureaus waren te klein, vooral
toen men ook vond dat de onderzoeken
om advies aan de kinderrechter uit te
brengen, beter door geschoolde krachten
konden worden uitgebracht. De gedrags
wetenschappen werden steeds meer er
kend, de hulpverlening verschoof van
strikt materieel meer en meer naar soci
aal, psychisch en pedagogisch.
stemd op de beurs van de hedendaagse
gewone man. Het kost ƒ79,50 (en na 1
januari 1978 ƒ97,50). Niet goedkoop,
maar dat kon ook moeilijk met zo’n fraai
uitgevoerd plaatwerk. Voor die prijs
heeft men een waardevol bezit voor lan
ge knusse winteravonden bij de open
haard of centrale verwarming.
Het eerste exemplaar van „Een groet
uit Noord-Holland” is gisteren officieel
aangeboden aan de commissaris van de
koningin in Noord-Holland, drs. R. J. de
Wit, die in het boek een inleiding heeft
geschreven. Het was inderdaad het alle
reerste exemplaar, want de rest van de
oplage ondervindt wat vertraging. Begin
volgende week ligt het boek bij de boek
handel. De officiële aanbieding van „Een
groet uit Noord-Holland” aan de com
missaris was tevens de officiële opening
van de tentoonstelling „De beste wensen
voor een paar centen”. De toegang tot de
tentoonstelling kost overigens nog niet
eens een paar centen, maar is gratis.
DE PRENTBRIEFKAART is eens het
belangrijkste middel geweest om elkaar
over langere afstanden van ieders wel en
wee op de hoogte te houden. Dat kunnen
we ons in deze tijd van autosnelwegen,
razende telexen, communicatie-satel-
lieten, comfortabele treinen en niet te
vergeten de telefoon maar heel moei
lijk voorstellen. Maar toch was dat zo aan
het begin van deze eeuw.
Wie de sfeer van die vervlogen tijd
(nog) eens wil opsnuiven kan van 27
oktober tot en met 11 november terecht
in het Provinciehuis te Haarlem. Daar is
een tentoonstelling ingericht van oude
ciehuis wordt bij grote belangstelling
met een week (tot en met vrijdag 18
november) verlengd. De expositie is op
werkdagen te bezichtigen van 10 tot 17
uur en op zaterdagen van 10 tot 16 uur.
Maandag 31 oktober is de tentoonstelling
gesloten.
De uitgeverij Meijer Pers BV te Am
sterdam heeft een boek uitgegeven waar
in nog meer prentbriefkaarten worden
afgedrukt, (in kleurendruk) dan in het
Provinciehuis worden geëporteerd. In
het boek „Een groet uit Noord-Holland”
zijn liefst zevenhonderd prentbriefkaar
ten uit de Provinciale Atlas opgenomen.
Het album omvat 160 bladzijden op groot
formaat, geheel in kleur uitgevoerd.
Met dit boek heeft men het document
over het leven van de gewone man om
streeks het begin van deze eeuw, waar de
tentoonstelling in het provinciehuis een
indruk van wil geven, in huis. Zij het
voor een prijs, die nu niet direct is afge-
Noordhollandse prentbriefkaarten. De
tentoonstelling, die als motto heeft mee
gekregen „De beste wensen voor een
paar centen”, is opgezet door de Culture
le Raad Noord-Holland. Uit de zeventig
duizend prentbriefkaarten die zijn opge
slagen in de Provinciale Atlas, onderdeel
van het Rijksarchief, zijn er voor de
tentoonstelling driehonderd uitgekozen.
Behalve aan „het prentje” op de kaar
ten is ook aandacht besteed aan de
„boodschap”. Vóór 1905 werd die zelfs op
de voorkant van de kaart geschreven.
Naast de vaak boeiende beelden van zo’n
zeventig jaar geleden zijn het ook de
.bondige babbels op de prentbriefkaar
ten, die de ansichten zo waardevol ma
ken. Ze vormen een vrijwel ongeschon
den bewaard gebleven document van het
gewone volk en illustreren de manier van
denken en leven in Noord-Holland anno
1900.
Hoe belangrijk de prentbriefkaart was
als communicatiemiddel moge blijken
uit de volgende cijfers. In 1904 verzonden
ruim vijf miljoen Nederlanders
63.499.000 ansichten. De meeste met een
postzegel van 2% cent. In 1975 (ruim
dertien miljoen inwoners) is dat aantal
relatief minder: 85 miljoen, met een
postzegel van veertig cent.
De prentbriefkaarten zijn op de ten
toonstelling in zeven hoofdstukken on
derverdeeld. Ze worden telkens van een
korte inleiding voorzien. De hoofdstuk
ken zijn verkeer, stads- en'dorpsgezicht,
ambacht en industrie, gebeurtenissen,
ontspanning en gemengd beeld. De ten
toonstelling komt ook in Hoorn, Bussum,
Castricum, Den Helder, Krommenie,
Zaandam en Alkmaar. In elke plaats zal
een aanvullend gedeelte gewijd zijn aan
kaarten uit de betreffende plaats en om
geving. De tentoonstelling in het Provin-
-’‘ÏKiWii -
Ik
ir De beste wensen voor’ ’n paar centen.
ri- Kruisweg tijdens het spitsuur (van rijtuigen en koetsen
.yv..
•zvcv.
'j
