Constantijn Huygensprijs
aan Harry Mulisch toegekend
Sterke voorkeur voor
I
f
W5
I Nu gordijnenweek!
Braziliaans blijspel
biedt pover toneel
romantiek bij Stork
I
I
Robin Trower oogst veel waardering in Amerika
99
99
Artiesten voeren
actie tegen N-bom
Het Slange-ei van
Ingmar Bergman
gunstig ontvangen
Gescher&Kemper
I
Santpoort Wüstelaan 75 - tel. (023)-372226
Wife
verkoper
-Restaurant Cfjaltt
rt
dinsdag
door John Oomkes
Recital in Aerdenhoutse Adventskerk
leerling-verkoper
Opgeklopte ontwikkelingen en geforceerde pret
WOONSTIJL
Eindresultaat
r
f
15
NOVEMBER
19 7 7
KUNST
1
4
Sollicitaties
deruijter intermeubel
deruijter intermeubel
gaat alweer uitbreiden en vraagt
daarvoor een prima
Marktplein 30 IJmuiden
Tel. 02550-19015
Uw gastheer
Jan G. Westerhoven
NEW YORK. Beneden in het roemruchte en wat kitscherige Plaza-
hotel in het hartje van Manhattan lopen kelners afkomstig uit het land
van de rijzende zon bedrijvig af en aan met knisperige, in calorie-arme
olie gebakken Japanse delicatessen en cocktails waarvan je er niet
meer dan drie tot je durft te nemen, uit angst dat de vierde een nog
duivelser benaming draagt. De internationale muziekpers wacht er
kalm de komst van Robin Trower af. Even eerder waren we nog
getuige van een uitgebalanceerd concert, dat Trower en zijn driemans
sterke groep in de Radio City Hall verzorgde. Opgefrist en wel komt de
tengere en bescheiden Engelse meestergitarist - ooit de zes snaren
strelend in Procol Harum en later in zijn eigen groep bijkans bezwij
kend onder de druk die ontstond toen zijn spel steeds meer met dat van
Jimi Hendrix werd vergeleken - kennis maken. Trower is groot in de
States, „kolossaal” benadrukt een van zijn Engelse begeleiders, maar
de 32-jarige drukt verlegen en vriendelijk lachend je hand. „Hi, Tm
Robin, please to meet you.”
en een
V Ook op koopavond geopend.
§Ldeur
Rustiek restaurant in een eeuwenoud Zwitsers Huis, waar op klas
sieke wijze specialité s bereid en geserveerd worden.
Voor recepties, diners, fondue- en barbecue-parties beschikken wij
over een unieke accommodatie.
f‘ vanouds (Llllf 111)00111”
w Een uitgelezen blend
van de beste Schotse
Whiskys
ïi Bonnie's 1745
£Red label.
Extra special.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Chemische Fabr 'Schiedam’ 010-26.47.56
GEMMA COEBERGH
(ADVERTENTIE)
vanouds
AMSTERDAM TEL 020-44 56 55
KO VAN LEEUWEN
Scotch Whisky
rSCHIEDAkC
I
Dat bleek uit zijn zeer boeiende, lyrische
en fijnzinnige vertolking van diens Kla-
De Vijverbergprijs voor de roman
kunst is toegekend aan J. Bernlef voor
„De Man uit het midden”. Bernlef,
pseudoniem voor Henk Marsman, werd
in 1937 in St. Pancras (NH) geboren,
schreef en schrijft gedichten, verhalen,
romans, recensies, toneelteksten, is re
dacteur van het tijdschrijft Raster en
werkt mee aan verschillende radio- en
tv-programma’s. De Vijverbergprijs is
3500 gulden groot.
DEN HAAG. Het gemeentebe
stuur van Den Haag heeft op voor
dracht van een jury de literatuurprij
zen van de Jan Campertstichting toe
gekend aan Harry Mulisch, J. Bernlef
en Hans Faverey.
Wethouder P. Vink van Den Haag zal
de prijzen 19 december in het oude
stadhuis uitreiken. De Haagse jury
voor deze Haagse prijzen bestond uit
Gerrit Borges, Piere H. Dubois, Jac
ques den Haan, André Mattijsen, drs.
Harry Scholten en Tal de Wispelaere.
Voor de Nienke van Hichtumprijs was
de jury uitgebreid met Miep Dieckman
en Paul Wiegel.
De in Vlissingen woonachtige schrij
ver en illustrator van kinderboeken,
Wim Hofman, al eerder bekroond met
de Griffel en Penseelprijzen krijgt de
Nienke van Hichtumprijs (3500 gulden)
voor zijn in 1976 verschenen boek
„Wim”. Hij is ook werkzaam als beel
dend kunstenaar en verzorgt regelma^
tig exposities van zijn werk en dat van
anderen.
naar ons land nogal rammelt. Er wordt
veel doelloos heen en weer gelopen en
slechts zelden is de functie van zo’n bewe
ging op toneel duidelijk. Sylvia de Leur
speelt de vrouw van de hypocriete prijs
winnaar, maar zij komt in die rol nauwe
lijks boven het niveau van de improvisa
ties in het televisieprogramma van Berend
Boudewijn vroeger. Willy van Heesvelde is
de op veel geld beluste winnaar en trekt op
een angstaanjagende manier alle registers
open. Dat betekent opgeklopte vrolijkheid,
meer niet.
ir Robin Trower is een musicus die voort
durend probeert een wat hij noemt „dieper
liggend gevoel in de muziek” te bereiken.
Hier een beeld van zijn concentratie.
(Foto Lex van Rossen)
De kritiek noemde de nieuwe film een
„gruwelthriller over een wereld vol wan
hoop” die zowel herinnert aan de film
„Cabaret” als aan de Duitse griezelfilms
van de jaren twintig en in het Duitsland
van voor Hitler.
Bergman verliet Zweden vorig jaar vrij
willig nadat hij was beschuldigd van belas
tingontduiking. Bij daaropvolgende pro
cessen werd hij vrijgesproken, maar hij
heeft tot dusver geweigerd naar zijn land
terug te keren. De nieuwe film, een Duits-
Amerikaanse produktie met Dino di Lau-
rentis als producent, is opgenomen in
München, waar Bergman nu woont.
„Misschien heeft de film wel van alles
wat te veel, teveel bloed en teveel professi
oneel geweld als amusement”, aldus een
der critici.
„Als het de bedoeling van Bergman is
om ons land te waarschuwen, had hij er
wellicht beter aan gedaan ons niet te stui
pen op het lijf te jagen”, aldus dagen
Nyheter.
De film speelt in het Berlijn tijdens de
economische krisis van de jaren twintig en
gaat over een „wereld vol chaos en angst,
afgeranselde joden, geheimzinnige moor
den en een professor met angstwekkende
experimenten die hij in zijn kelder uit
haalt”, aldus een der critici.
STOCKHOLM (AP). De film „Het
slange-ei” van de Zweedse regisseur In
gmar Bergman is door de Zweedse critici
in het algemeen gunstig ontvangen na de
wereldpremière, vrijdag, in Stockholm.
Men was het er echter over eens dat de
„oude Bergman” er niet volledig herken
baar in is.
er-
ald
3e-
lal-
im
„Sommige nummers die ik op vorige
albums gedaan heb, zijn beter dan alles
wat op In City Dreams staat, maar de
totale indruk bepaalt het toch tot het beste
wat ik tot nu toe heb gedaan. Bridge of
Sighs (1974), is mijn beste compositie. Ik
verwacht niet dat ik gitaristisch ooit nog
t.k
m
BU-
ap,
ad,
HAARLEM. De zogenoemde vrije sec
tor in het theater heeft dit seizoen een
ongewone vlucht genomen. Het aantal
vrije toneelsprodukties dat wil zeggen
ongesubsidieerde zodat er commercieel
gezien heel wat voor nodig is om ze renda
bel te maken is groter dan ooit tevoren.
Zo'n collectie kent dan ook duidelijk ma
gere gedeelten; heel wat platte loltrappe-
rij dient zich aan, ook al kronkelt de
producent zich soms in pijnlijke bochten
om toch nog een idealistische glinstering
aan zo’n voorstelling mee te geven. Acco
lade Producties doet dat met „Ik een beet
je meer dan jij”, een blijspel van Joao
Bethencourt. Hij moet een Braziliaan zijn
die zijn sporen verdiend heeft, al valt dat
uit dit stuk niet zo af te leiden.
hij deze geluksvoorspeller ook nog de helft
van de winst in het vooruitzicht stelde.
Walter wil alles zelf houden en dat is een
menselijk trekje, al klinkt het niet sympa
thiek.
De inleiding tot deze intrige duurt onge
veer een half uur. Daarna volgt een gemar
chandeer van zo’n anderhalf uur en de
auteur forceerde daarvoor een labyrinth
van snel opeenvolgende verwikkelingen
van een welles-nietes effect. Het geheel is
nogal voorspelbaar en de eerste helft van
de voorstelling, waarin Lex Goudsmit, Wil
ly van Heesvelde en Sylvia de Leur het
geheel krampachtig van de grond trachten
te tillen, boeit nauwelijks. De ene flauwe
opmerking volgt op de andere en raakt
vaak kant noch wal. Voorbeeld: een grapje
dat Sylvia de Leur maakt als ze in een
krant kijkt en een bericht over de sectie
betaald voetbal leest luidt: Wat is er zo
sexy aan betaald voetbal? Zoiets belooft
weinig voor de tweede helft van de opvoe
ring.
Toch is die minder onaantrekkelijk. Dat
komt vooral door het aandoénlijk naïeve
spel van Lex Goudsmit als de lotto-tipge-
ver die zich benadeeld voelt. Goudsmit
maakt er een onbevangen zonnig en goud
eerlijk baasje van. Voor mij het enige
positieve punt in de voorstelling, die qua
regie de schrijver kwam daarvoor zelf
- (ADVERTENTIE)
vr'i parkeren op eigen terrein AMSTELDIJK 217
die hoogte zal bereiken. Het is een piek,
een hoogtepunt, weet je. Maar op diezelfde
elpee stonden echt afschuwelijke num
mers. Althans dat is mijn mening. Dit is
echt de eerste keer dat ik tevreden ben
over het gehele eindresultaat. Ik heb er
ook ontiegelijk hard aan gewerkt.”
Trower, zo valt me op, heeft het voortdu
rend over zichzelf; is deze groep dan een
solo-trip? „Oorspronkelijk wel, ja, laten
we er geen doekjes om winden. Maar om
deze plaat te kunnen maken, heb ik me
losgemaakt van het idee een virtuoos te
zijn, zodat ik een ander perspectief kon
krijgen. Ik slaagde er dan ook voor het
eerst in om een ander perspectief te krij
gen. Ik kon me concentreren op het com-
ponist-zijn. Eentje die toevallig ook nog
eens gitaar speelt.”
Trower is zo overtuigd van het huidige
niveau, kan hij eigenlijk dat waarmee hij
zo intens bezig is relativeren? „Een album
is - en dat besef ik terdege - een momentop
name, die alleen registreert hoe je bent en
hoe je je voelt op het moment van de
opname. In City Dreams geeft ook geen
beeld van hoe ik nu ben. Het is als een
pagina in het boek van je leven. En die sla
je om, niet? Ik heb alleen het gevoel dat
deze plaat uit gaat groeien tot een nieuw
hoofdstuk, tot de eerste in een nieuwe
reeks van opnamen. Maar natuurlijk is het
zo, dat je aldoor verandert. Je zet ideeën
van je af, vervangt ze door nieuwe. Je moet
tenslotte groeien, niet stilstaan.”
Trower’s eigen vooruitgang blijft voorlo
pig onzichtbaar voor het Europese pu
bliek, is het niet? Robin: „Tja, iedereen
verliest zoveel geld met een Europese toer-
nee, dat ik het alleen nog aandurf, als het
allemaal beter geregeld wordt. Maar ik
ben er vorig jaar nog geweest. Samen met
Thin Lizzy, ja? Wat zeg je? Hm..Ja, nu
zou Thin Lizzy me niet meer van het podi
um afspelen. Althans dat hangt er vanaf
hoe ik me voel. Ik liet me toen ompraten, ik
had die hele toernee niet moeten doen,
want ik voelde er eigenlijk niets voor. Het
publiek moet dat toen haast gemerkt heb
ben. Maar tegenwoordig gebeurt zoiets
niet meer; dat is ook een kwestie van
groeien, vind je niet?”
De dichter Hans Faverey krijgt de
Jan Campertprijs (3500 gulden) voor de
bundel Chrysanten, Roeiers. Faverey is
in september 1933 in Paramaribo gebo
ren en woonachtig te Amsterdam. Hij
was nog onlangs te zien in het tv-pro-
gramma „Dichters bij Seghers” van
Rein Bloem.
AERDENHOUT. In de sfeervol met
kaarsen verlichte Adventskerk te Aerden-
hout gaf de Haarlemse musicus Jaap
Stork zaterdagavond een pianorecital.
Zijn programma vertoonde een overwe
gend romantisch karakter en hieruit trek
je dan meestal bij voorbaat de conclusie
dat de solist zijn voorkeur laat kennen,
iets wat door Stork in zijn spel volledig
werd waargemaakt. Voor de muziek van
Franz Schubert toont hij zelfs een uitge
sproken dispositie.
Geen wonder, zo schiet door je heen, dat
hij welkom is in het Plaza, waar slechts
enkele dagen eerder Led Zeppelin een
ravage aanrichtte door van vier kamers
één groot vertrek te maken; schade 20
mille. Trower is vergeleken met deze land
genoten een getapte, gemakkelijke jongen.
„Een dromer wellicht”, vindt hijzelf een
paar dagen later, als hij een interview
toestaat, in de wetenschap dat het Europe
se thuisfront hem voorlopig niet te zien
krijgt. Vandaar misschien de titel van je
laatste album?, luidt de reactie mijner
zijds. „Ik ben inderdaad wat in mezelf
gekeerd, sterk op mezelf gericht. Dat komt
op In City Dreams meer tot uiting dan ooit
tevoren, ja.”
Toch is Trower iemand die zeer beslist
weet wat hij wil en wat hij van zichzelf
moet denken. Dat toonde hij ook al tijdens
zijn concert in de Radio City Hall, een voor
Nederlandse begrippen zeer grote concert
zaal, waar vreemd genoeg zesduizend toe
schouwers door een zeer knappe vormge
ving het idee hebben in een intieme club te
zitten.
Na een allemachtig wild voorprogram
ma van Rick Derringer, die het in de
apotheose van zijn show nota bene pres
teert om samen met zijn tweede gitarist het
feit te benutten dat hun instrumenten
snoerloos zijn. De gitaren worden geruild
door die elkaar toe te werpen. Robin en
zijn band - Jim Dewar, zang, Rusty Allen,
bas en Bill Lordan, drums - werken op een
veel bedachtzamer manier, iets wat
niemand hoeft te bevreemden na zijn
prachtige muzikale koerscorrectie met het
tamelijk recente In CityïJreams.
Gedurende zo’n anderhalf uur gaat de
kleine, blonde gitarist, rechts op het podi
um, de strijd aan om de gunst van het
publiek. Zijn enige wapens: concentratie,
een Fender stratocaster en een hele reeks
effectpedalen, die dienen als het palet van
een schilder. Met behulp daarvan kan hij
vrijwel elke toonkleuring bereiken die hij
nodig heeft. Steeds langer duren de soli,
die het enige geïmproviseerde element
vormen in zijn songs. En in verhouding
daarmee wordt de reactie van het publiek
steeds enthousiaster. Hoe verklaart hij die
Amerikaanse geestdrift voor de muziek
van een Europeaan?
„Het publiek is hier misschien wel beter,
minder analyserend in ieder geval, gaat
meer op het gevoel af. Ik speel hier bijzon
der graag. De concertzalen zijn er meer
voor geschikt, weet je. Je hebt meer ruimte
op het podium, ik kan net zo hard spelen
als ik zelf blief; je bent gewoon vrijer in
alles wat met het concert samenhangt. De
manier waarop je de belichting wilt, alles.
De mensen zijn hier ook veel langer op het
rock-ver schijnsel ingesteld. Daarnaast
heb ik altijd de Amerikaanse, speciaal de
zwarte muziek, aan mijn borst gekoesterd.
Ik voel me verwant met Amerika - al heel
lang trouwens - en het publiek merkte dat
hier dadelijk op. Muzikaal gezien is dit
mijn thuis.”
„Ik ben duidelijk door de blues bepaald;
je weet wel, de organisators, maar vooral
Son House, Albert King, Otis Rush. Blues
dus, maar ik ben nooit in reproductie van
dat wat al bestond geïnteresseerd geweest.
Dat was ook de achtergrond van de breuk
met Procol Harum, ik wilde mijn vleugels
uitslaan. Ik heb altijd iets willen doen dat
vooruitstrevend was, muziek waarin je je
ideeën kon ontwikkelen. Dan zich plotse
ling inlevend: „Op het podium zie ik er niet
naar uit, maar in mijn spel zit iets weemoe
digs, iets dat ze hier met „soulful” om
schrijven. Ik heb een wat zoete droefheid
in mijn spel. Veel gospel heeft dezelfde
eigenschap. Het is niet droevig in de letter
lijke betekenis, maar het heeft „soul”, wee
moed, waar of niet?”
„Er zitten meer aspecten aan. Het gaat
om een dieper liggend gevoel in de muziek,
moeilijk te omschrijven, of. .eh. .af te ba
kenen. Dat probeer ik voortdurend te be
reiken. Muziek die wat dieper graaft. Iets,
waarvan ik hoop dat het over tien jaar nog
dezelfde betekenis zou hebben, dezelfde
gevoelens zou opwerpen, dezelfde kracht
zou uitstralen.” Trower zegt het met een
haast pathetische beslistheid. „Ik heb al
het een en ander bereikt natuurlijk. Som
mige van mijn songs behoren tot het beste
van wat ooit door een rockgitarist is ge
daan en tot het beste in de rock.”
vierstücke opus posthuum (na de dood van
Schubert uitgegeven werken die hij in
1828 heeft gecomponeerd), de zogenoem
de Impromptus aus dem Nachlass. Mooie,
goed aansprekende en toch allerminst op
pervlakkige muziek (het eerste een allegro
in rondovorm, het tweede een allegretto
met het karakter van een wiegelied en het
derde werk een heel energiek allegro met
een pittig, volksmuziekachtig ritme wat je
bij Schubert zelden of nooit aantreft), mu
ziek waarmee Jaap Stork duidelijk affini
teit bezit en waarmee hij in zijn recital
(mijns inziens) op zijn best naar voren
kwam.
Wat overigens niet in het nadeel moet
worden opgevat van de rest: ook in de
Sonatine in fis van Maurice Ravel bijvoor
beeld kwam hij overtuigend voor de dag
met zijn doorzichtige benadering van dit
fragiele, impulsieve muziekstuk met dat
onvergelijkbare Mouvement de menuet als
middendeel. Voorts toverde Stork de Bar
carolle in Fis opus 60 van Chopin afwisse
lend virtuoos en lyrisch en in een mooi
gevarieerd klankenpalet uit de vleugel,
terwijl in de twee werken van Rachmani
noff waarmee het recital werd geopend
(Elégie en Humoreske) zijn gevoel voor
lijnenspel en dynamiek en zijn technische
vaardigheden al meteen opvallend naar
voren kwamen (ook al speelden de zenu
wen hem hier nog enigermate parten, wat
tenslotte menselijk is). Wat overigens nog
opviel was de zeer geconcentreerde ma
nier waarop hij alle muziek uit het hoofd
voordroeg.
De Prélude, Fugue et Variation van Cé
sar Franck, een werk voor orgel, aan te
treffen op het programma van een piano
recital roept direct de vraag op: waarom?
Zeker wanneer je ook nog weet dat de
executant (zoals in dit geval) zelf ook orgel
speelt (hij doet binnenkort solo-examen bij
Bernard Bartelink). Jaap Stork lichtte de
ze keuze mondeling toe: hij vindt de be
werking (gemaakt door Harold Bauer)
dermate knap dat hij die graag eens onder
de aandacht wil brengen, temeer daar het
prachtige muziek is die door deze bewer
king in zijn wezenlijke trekken niet wordt
aangetast. Tot zover accoord.
Het toeval wilde echter dat ik zelf, nog
geen uur daarvoor, ditzelfde werk had
gespeeld op een daartoe zeer geschikt,
Frans getint orgel, dus de confrontatie was
voor mij wel heel direct. Wat ik bijvoor
beeld jammer vond: de door Franck
streng doorgevoerde driestemmigheid
(Prélude, Variation) en vierstemmigheid
(Fugue) wordt in deze bewerking doorbro
ken, en zo zijn er nog meer details. Het zou
te ver voeren daar uitgebreid op in te gaan.
Gezien het belangrijke niveau van dit
pianorecital was de bijval die Jaap Stork
ontving en waarvoor hij zijn erkentelijk
heid bewees met enkele toegiften, volko
men verdiend.
Mulisch, sinds 1965 redacteur van De
Gids, werd nog onlangs bij zijn 50e
verjaardag omstandig gehuldigd. De
Constantijn Huygensprijs wordt hem
toegekend voor zijn gehele werk, levert
hem 7000 gulden op. De prijs werd
eerder toegekend aan onder andere P.
N. van Eyck, aan Roland Holst, J. C.
Bloem, prof. Gerritsen en Willem
Elschot.
w herkenbaar aan
■:3 het vignet op de
AMSTERDAM (ANP). Enkele tiental
len artiesten hebben zaterdagmiddag op
de Dam in Amsterdam actie gevoerd tegen
de neutronenbom. Onder hen waren Pleu-
,ni Touw, Hugo Metsers, Yoka Beretti, Els
Ingeborg Smit en Hans Dagelet. Volgens
het organiserende comité „Stop de neutro
nenbom” hebben de kunstenaars zesdui
zend handtekeningen onder het publiek
verzameld. In totaal hebben volgens het
comité 80.000 mensen met hun handteke
ningen tegen de bom geprotesteerd.
In de Haarlemse Stadsschouwburg is er
maandagavond een opvoering van gege
ven. Een blijspel dat draait om een gewon
nen lottoprijs in Braziliaans geld acht mil
joen, wat ongeveer op een miljoen Neder
landse guldens neerkomt. De winnaar is
een zekere Walter, journalist en geleerde
en daarbij een uiterst sociaal voelend
mens. Maar eenmaal de prijs gewonnen,
weet hij zich niet meer zo duidelijk te
herinneren dat hij bij het invullen van zijn
formuliertje hulp kreeg van een man die
Bonifacio heet, en helemaal niet meer dat
In mijn spel zit iets weemoedigs
ir Willy van Heesvelde en Sylvia de Leur in „Ik een beetje meer dan jij”.
(Foto Lemaire)
Ligt dat aan de spelers zelf? Niet hele
maal. Het stuk zelf kent weinig rugge-
graat. Een kundig regisseur zou er fiks in
geschrapt hebben, het ten dele hebben
omgewerkt waarschijnlijk. Rijst de vraag
of je het desondanks toch zou moeten
opvoeren. Vooral voor een acteur als Lex
Goudsmit, die ver beneden zijn kunnen
bezig is, lijkt het mij het een opgave die
produktie een heel seizoen vol te moeten
houden. Hij is de uitblinker in dit kleine
gezelschapje dat een avondje pover toneel
laat zien, in een rommelig decor waarin
alles nogal opeengepakt staat als er ook
nog een mobiele huiskamerbar wordt uit
geschoven. Gelukkig is er meer tussen
hemel en aarde, dan dit blijspel van de
volgens het programmaboekje zo beroem
de Braziliaan.
(ADVERTENTIE)
uï goo°s»een
in^enhandomdraai.
Stex hoort thuis In elk huia-
Gedistilleerd en ge- SBl
botteld in Schotland
Belegen in BB
eikenhouten vaten
volgens aloude
traditie Vooreen
zuinige prijs te
koop bij 600
„DELCAVE”
■M slijters en wijn-
tja handelaren
DELCAVE HV Delft
