rs
Rijvers1' gras kortgeknipt
chels jaren geleden eens een
wedstrijd vanaf het dak van het Ajax-
stadion heeft gevolgd, omdat hij wilde
zien hoe een nieuw aangekochte speler
(ik ben vergeten wie dat was, misschien
Horst Blankenburg) zich binnen het
elftal bewoog en aanpaste. Want van
uit de dug-out kun je geen afstanden
schatten, je ziet het veld perspecti
visch zo vervormd, dat je hooguit kunt
vermoeden of de passes naar de buiten-
I
m
RAPPORT KNVB-STUDIECOMMISSIE AMATEURBEPALINGEN
ROEPT HIER EN DAAR WEERSTANDEN OP BIJ CLUBS
VOETBALPARLEMENT MOET 19 NOVEMBER OORDEEL GEVEN
iu
door Jan Blijboom
Voetbalkantines
301
Interpretatie
Controle-apparaat
Onbevredigend
Gedeputeerde Brokx maakt een
montere indruk. Het is hem niet aan te
zien dat zijn agenda met talrijke afspra
ken is gevuld en nauwelijks toelaat dat
er op korte termijn een gesprek wordt
ingelast. Een toelichting op het rapport
dat de „studiecommissie amateurbe
palingen” als discussiestuk op de tafel
van het voetbalparlement heeft gede
poneerd. Dat het verzoek met een
kleine restrictie beperkte tijdsduur
wordt ingewilligd mag kenmerkend
heten voor het belang dat mr. Brokx als
mede-verantwoordelijke hecht aan de
beweegredenen die tot de noodzaak
hebben geleid de oude bepalingen op
de helling te zetten. Stelt mr. Brokx:
„Ze zijn al verschrikkelijk oud en zó
summier dat er in deze tijd met zijn
veranderde opvattingen over wat wel
- - en niet geoorloofd is nauwelijks mee te
werken valt. De oude bepalingen be
vatten slechts twaalf kleine artikelen.
Daar red je het niet meer mee”.
oerendi
jding c
irzoi
roller, i
■x»
2^53^
Genoemde commissie stelt nadrukkelijk vast dat
Mr. Gerrit Brokx: ,Veel angsten
i te
ade
ft
Ite
Het is de commissie bij haar werkzaam
heden opgevallen eigenlijk meer een
Boven het scorebord op de hoofdtri
bune van PSV zit een televisiecamera,
die het hele veld bestrijkt. Van elke
wedstrijd worden video-opnamen ge
maakt ten behoeve van trainer Kees
Rijvers. Na afloop van PSV-Sparta
(1-0, zoals u zich herinnert) zag ik Rij
vers met twee cassettes een van de
appartementen van het nieuwe PSV-
stadion binnengaan om de banden van
de eerste en de tweede helft zorgvuldig
achter slot en grendel te doen. Denk ik.
Levendige reportages zijn het overi
gens niet. De opnamen zijn in zwart
wit, en op speciaal verzoek van Rijvers
Het is duidelijk dat er het een en ander
moet gebeuren willen de verhoudingen
tussen de amateurclubs niet worden ver-
Een onprettige sfeer, die er mede toe heeft
geleid dat het bondsbestuur amateurvoetbal in
zijn vergadering van 15 januari j.l. besloot
„een studiecommissie amateurbepalingen” in te
stellen. Aan die commissie is verzocht met
inachtneming van de nationale én internationale
verhoudingen voorstellen te doen met betrek
king tot een zodanige vaststelling van de ama
teurbepalingen, dat mede daardoor een goede
verhouding tussen de betaalde voetbalorganisa-
ties en de verenigingen in het amateurvoetbal
Taak en samenstelling van de commissie;
Huidige situatie (a. Thans geldende amateurbepalingen; b. thans geldende vergoe-
dingsnormen);
Wijzigingsvoorstellen van de studiecommissie (a. Amateurklasse; b. vergoedingsnor-
men actieve en niet-actieve amateurs);
Personen die zich beroepsmatig met voetbal bezighouden;
Speler-trainer;
Vrijstelling van betaling van verenigingscontributie;
Huldeblijken;
Het plaatsen op de beroepslijst;
Bestemming batig saldo bij ontbinding van een club;
Strafbaarstelling overtredingen;
Overschrijvingen naar het buitenland;
Sancties;
Commissie voor Amateurisme;
Naschrift.
enerzijds en tussen de amateursverenigingen on
derling anderzijds wordt gewaarborgd. Namens
het amateurvoetbal hadden mr. G. Brokx en H. de
Lange zitting genomen, terwijl het betaalde voet
bal in H. Zon en L. Huibers zijn vertegenwoordi
gers had. Met als voorzitter namens het bondsbe
stuur J. van Marie. Verder leverden C. Matla en
G. Schoenmakers als secretarissen een belangrijk
aandeel in het tot stand komen van het rapport.
Mr. Brokx over laatstgenoemde catego
rie: „Wij als leden van de studiecommissie
achten het niet laakbaar als mensen voor
hun medewerking om de club in stand te
houden een vergoeding ontvangen. Dat
gebeurt al in veel verenigingen. De voet
balkantines zijn een stuk recreatiegebied
geworden met omzetten waarop de clubs
voor een belangrijk deel draaien. Als men
sen, zoals b.v. beheerders of terreinknech-
ten een vergoeding krijgen die de voorge
stelde 2500 gulden per jaar niet overschrij-
actieve amateurs zijn zij die de voetbal
sport niet (meer) beoefenen”.
Ik heb er, twee uur voor de aanvang van
PSV-Sparta, even in gezeten om te kij
ken wat je als trainer ziet, en ik kan u
verzekeren dat het een 5-sterrendug-
out is, die met lof in elke Michelin-gids
zou moeten worden vermeld. Vrij hoog
boven de grond zijn zeven rode kuip
stoeltjes bevestigd, in een soort beton
nen bunkertje. Onder de stoeltjes is een
plankier aangebracht dat ook nog vol-
Bij PSV is de dug-out (Ajax heeft dus
geen dug-out, alleen die bank zonder
afdak) van een heel wat betere kom-af.
per jaar per speler) de deur verder heeft openge-
zet naar praktijken die het met de waarheid niet
zo nauw nemen.
Is de commissie zo luidt een vraag zich wel
voldoende bewust geweest wat dit voorstel voor
gevolgen kan hebben? Gaat zij niet een beetje
meehuilen met de (boze) wolven in het bos? Vra
gen, belangwekkend genoeg om daar één van de
leden van de commissie mee te confronteren. Mr.
Gerrit Brockx (44 jaar) was bereid een uiteenzet
ting over het hoe en waarom van het rapport te
geven. Een man van gezag, gezien zijn functie als
gedeputeerde van provinciale staten van Noord-
Brabant, èn van de voetbalpraktijk: lid van het
landelijk bestuur amateurvoetbal, voorzitter van
de landelijk strafcommissie én nauw betrokken
bij de begeleiding van de nationale amateurse
lectie.
En over het noemen van maximum-be-
dragen: „Met louter beschrijvende bepa
lingen werken is onmogelijk. Dan kom je
in afwegingsprocedures te zitten waar
niemand meer uitkomt. Want wat voor
bedragen zijn dan redelijk of onredelijk?
Nu kan tenminste een grens worden ge
trokken”. Tenslotte dit ter geruststelling
van degenen die menen dat er van bonds-
zijde tóch onvoldoende aandacht voor het
probleem van „bezoedeld amateurisme”
bestaat: „Het controle-apparaat van de
bond zal kwalitatief én kwantitatief met
professionele krachten worden uitgebreid
en volledig ter beschikking van de com
missie voor amateurisme staan”. Waarmee
mr. Brokx wil stipuleren dat het een ge
vaarlijke bezigheid zal zijn indien de
wijze van onkostenvergoedingen, zoals in
het rapport omschreven, door het voetbal-
parlement worden aanvaard met on-
kostennota’s (waarvoor standaardformu
lieren gelden) te knoeien.
;en-
1
atifi-
lag
kan er dan ook begrip voor opbrengen, zij
het dat hij tegenargumenten aanvoert die
niet achteloos als „doekje voor het bloe
den” terzijde kunnen worden geschoven.
Mr. Brokx, behoedzaam zijn woorden
kiezend om zich niet te academisch uit te
drukken: „Naar wat ik heb gehoord blijkt
dat men in veel afdelingen niet aan het
rapport wil. Het bondsbestuur heeft het
echter gezien en er zich in kunnen vinden.
Wordt het rapport straks door de algeme
ne vergadering verworpen dan is dat ver
velend. Want dan blijft het nu geldende,
onbevredigende recht van kracht. Er kun
nen ook, want daarvoor is het een discus
siestuk, allerlei veranderingen worden
aangebracht. Maar als dat op een destruc
tieve manier gebeurt dan kunnen we beter
de hele zaak terugtrekken”.
bevestiging van wat men al wist dat
omringende landen het begrip „amateuris
me” véél breder en minder zuiver interpre
teren dan Nederland. Mr. Brokx: „Als je
kijkt naar bijvoorbeeld West-Duitsland,
dan blijkt dat daar vergoedingen worden
gegeven die ver uitgaan boven de 2500
gulden per speler die wij in ons rapport als
maximum hebben genoemd. De Duitse
voetbalbond sanctionneert dat. En dan de
situatie in Frankrijk. Een jaar of twee, drie
geleden speelden we een wedstrijd tegen
zogeheten „stagiaires”. Dat zijn jonge
voetballers die in een overgangsfase naar
het betaalde voetbal zitten en gewoon mee
doen in die competitie. Toch worden ze
door de Franse bond, totdat er een con
tract is getekend, als amateurs beschouwd
die in de nationale amateurploeg mogeri
worden opgesteld”.
speler aan de overkant al dan niet op
maat gegeven worden, maar nooit on
omstotelijk kunt constateren. Bij Ajax
bijvoorbeeld zit Tomislav Ivic tegen
het gaas dat de toeschouwers be
schermt tegen het betaalde voetbal, op
een huis-, tuin- en keukenbank. Met het
gevolg dat hij het veld overziet vanaf
een hoogte van naar schatting 1 meter
10. Zelfs Tahamata heeft een veel beter
overzicht als hij rechtop loopt.
Na het doorlezen van het studierapport
is bij veel goed-willende clubbesturen de
onbevredigende indruk achtergebleven
dat de commissie met geen woord heeft
gerept over clubs die buiten hun huishou
ding om selectiespelers aan hun financi
eel gerief laten komen. Een vorm, vindt
men, van onsportieve concurrentie, om
een zwaarder bijvoeglijk naamwoord
maar achterwege te laten. Want, zo luidt
de klacht, er moet bij de bond toch een
lichtje gaan branden als voormalige semi-
profs en/of sterke amateurs aan het eind
van een seizoen in massa een bepaalde
club uitkiezen of daarvoor worden ge
vraagd. Met als gevolg een snelle door
braak in de richting van de top.
worden ze zo gemaakt, dat hij voortdu
rend het hele veld ziet, met alle 22
spelers erop.
Kees Rijvers bekijkt zo’n televisieop
name van een PSV-wedstrijd elf keer.
Een televisiefanaat? Een voetbalfa
naat? Of beide? Hij doet dat omdat hij
elke keer een andere speler van begin-
signaal tot eindsignaal volgt, net zo
lang tot hij ze alle elf gehad heeft.
Ik herinner me dat Rinus Mi-
het rapport géén wet van Meden en Perzen is
maar een stuk dat ter discussie ligt. Amende
menten daarop zijn dus mogelijk. Sinds de bevin
dingen en aanbevelingen van de commissie in de
openbaarheid zijn gekomen en vrijwel overal in
het land op afdelingsvergaderingen aan een be
oordeling onderworpen blijken er voornamelijk
bedenkingen te zijn gerezen tegen passages die
betrekking hebben op vergoedingsnormen. Met
name rijst de vrees dat de commissie met het
noemen van eem maximaal bedrag (2500 gulden
troebeld door praktijken van bedenkelijk
gehalte. Waarbij nadrukkelijk óók nauwe
lijks te motiveren verdachtmakingen tot
de laakbare handelingen behoren. Van
daar de moeite die de commissie zich heeft
getroost om binnen de grenzen van het
mogelijke waterdichte regels op te stellen.
Dit heeft er onder ander toe geleid dat de
amateurs in twee categorieën zijn uitge
splitst: de actieve en niet-actieve. Ze wor
den in het rapport als volgt omschreven:
„Actieve amateurs zijn zij die als speler
aan wedstrijden deelnemen. Zij mogen
door het beoefenen van de voetbalsport
geen geldelijk voordeel behalen”. Een ver
eenvoudigde omschrijving van wat al in de
oude bepalingen stond. En dan: „Niet-
Met dit soort uitspraken wil Dé Stoop
een man die met pittige opmerkingen in
de loop der jaren een „reputatie” heeft
opgebouwd duidelijk maken dat het
amateurisme in het nationale voetbal niet
meer ,je van het” is. Daar moet dus het
een en ander tegen gedaan worden. Maar
er pleiten méér verschijnselen voor een
vernieuwing van de amateurbepalingen,
waarbij internationale aspecten om de
hoek kijken. Betoogt mr. Brokx: „Als we
nu zien wat voor spelers mogen meedoen
aan de voorronden van de Olympische
Spelen dan constateren we dat het uitslui
tend jongens zijn die nooit ergens een
contract hebben getekend. Maar als het
gaat om selecties voor landenteams die
deelnemen aan het UEFA-toemooi om het
Europees kampioenschap dan is het wél
toegestaan oud-contractspelers op te stel
len. De Oostbloklanden met hun staats-
amateurisme vormen een aparte groep. Zij
komen rustig met hun nationale ploeg op
de Spelen en zijn daarom geen partij voor
de echte amateurs. Daar is niets tegen te
doen. Kijk, met die facetten hebben we wél
te maken”.
doende hoog boven de betonnen vloer
zweeft om koude voeten te voorkomen,
en dan is er boven die zeven kuipstoel
tjes nog een zeer ruim afdak, dat af
doende bescherming moet kunnen
bieden, ook tegen de verraderlijkste
windvlagen, regenbuien en hagelka-
nonnades. Maar intussen komt het er
wel op neer, dat iemand van normale
lengte met zijn hoofd zo’n centimeter
of dertig boven het gras uitsteekt, ter
wijl Kees Rijvers, vermaard om zijn
kleine gestalte, niet meer dan zo'n de
cimeter of twee boven het gras zal
kunnen uitkijken. STOPPER
Zo hebben dus drie aspecten een rol
gespeeld in het tot stand komen van het
studierapport: a. de te beperkte huidige
amateurbepalingen; b. de internationale
opvattingen over amateurisme en c. de
nationale fluistercampagne over de ver
dachte amateurstatus van clubs en
spelers.
den dan vind ik dat redelijk. Het is aan het
oordeel van het clubbestuur of het tot een
vergoeding voor medewerkers(sters) over
gaat of niet. Of het met betrekking tot de
inkomsten verantwoord is of niet. Laten
we elkaar góéd begrijpen: niemand hóéft
het te doen. De bepaling is bedoeld om een
reeds hier en daar bestaande situatie te
legaliseren”.
In jaarvergaderingen van verscheidene
afdelingen van de KNVB is gebleken dat
de verenigingen met de bepaling die be
trekking heeft op de niet-actieve amateurs
weinig of geen moeite hebben. Er trekken
pas diepe rimpels in de voorhoofden als de
passage aan de orde komt die gaat over
vergoedingen voor de actieve amateurs; de
spelers van de selectie. Met het noemen
van een maximum van eveneens 2500 gul
den per jaar als vergoeding voor hoog
stens twintig spelers heeft de commissie,
volgens verontruste clubbestuurders,
„ruim denkende” collega’s een troef in
handen gegeven om spelers een „lekker
zakcentje” toe te schuiven. Ze vinden dat
er altijd wel bewijsstukken kunnen wor
den gefabriceerd die aantonen dat er is
vergoed op grond van a. reiskosten; b.
verblijfkosten; c. afkopen van wachten of
diensten en d. vergoeding van werkver
zuim.
Uiteraard komt dit soort bedenkingen
tegen de voorstellen van de studiecommis
sie voor mr. Brokx niet als een donderslag
bij heldere hemel. Daarvoor loopt hij als
man uit de voetbalpraktijk te lang mee. Hij
ZATERDAG 19 NOVEMBER wordt in het
KNVB-centrum in Zeist de algemene vergadering
van het amateurvoetbal gehouden. Op de dertien
punten tellende agenda die gezien de onderwer
pen hoogstwaarschijnlijk veel tijd in beslag gaat
nemen zal wanneer de voortekenen niet be
driegen punt negen het meest in de belangstel
ling staan: bespreking van een rapport stu
diecommissie amateurbepalingen. Een belang
wekkende aangelegenheid omdat de wereld van
het amateurisme hoe langer hoe meer een paskwil
dreigt te worden. Vooral de laatste jaren neemt
de onrust onder goedwillende clubbestuurders
sterk toe en zo willen verhalen doen geloven
wrijven malafide verenigingsfunctionarissen
zich in de handen omdat zij, voornamelijk met
hulp van buitenaf, een oplossing hebben gevon
den om goede spelers financieel aan zich te
binden.
SChikkÖvan de amateurs terugkeren. Dat wordt al
istrateilgauw een verdachte zaak genoemd. Ik
VikkelePerinner dat voorzitter van Amster
dam De Stoop wel eens uitspraken heeft
Igedaan die als volgt op een rijtje kunnen
levens worden gezet: 1. als wij hier en daar veel
belovende amateurspelers benaderen dan
is er geen kans om ze aan te trekken,
ietrokk omdat ze in hun eigen club betere voor-
derhou waarden hebben dan wij ze in ons C-elftal
kunnen bieden; 2. en als een semi-prof
(wordt afgevoerd dan staat de volgende
dag een vertegenwoordiger van een ama
teurclub al aan zijn deur met bij wijze van
spreken een contract in de hand”.
Knikt mr. Brokx begrijpend: „Ik kan dat
aanvoelen. Dan is er natuurlijk iets aan de
hand. Maar laat men goed bedenken dat
het geweldig moeilijk is daar een greep op
te krijgen omdat je nu eenmaal met bewij
zen moet aankomen. En dat is vrijwel
altijd onmogelijk, vooral als die praktijken
zich buiten de vereniging om afspelen. Je
kunt geen sponsor of rijke begunstiger
verbieden spelers van zijn favoriete club
wat toe te stoppen. En je bent helemaal
nergens meer als zo iemand die jongens op
zijn bedrijf in dienst neemt. Daar hebben
we als KNVB niets mee te maken. We
leven gelukkig in een vrij land, waar ieder
een het recht heeft die baan of club te
kiezen die hem aanstaat. Suggesties die
hier en daar zijn gedaan om de bewijslast
om te draaien en omstreden spelers ook
aan de tand te voelen zijn dan ook vol
strekt onuitvoerbaar. Wél ben ik nu ach
teraf van mening dat het misschien inder
daad beter zou zijn geweest als in het
rapport een inleidende paragraaf had ge
staan over die onbewijsbare zaken. Overi
gens zijn die toestanden binnen de bond al
meerdere malen aan de orde geweest en is
er veel aandrang op bestrijding daarvan
uitgeoefend”.
Vooral kleinere verenigingen, speciaal
die uit de afdelingen, vrezen een leegloop
als de onkostenvergoeding, zoals in het
rapport genoemd, voor spelers tot regle
ment wordt verklaard. Reactie van mr.
Brokx hierop: „Ik denk dat die vrees onge
grond is. Er bestaat een verschil in belang
wekkendheid tussen een hoofdklasser en
een vereniging uit de onderafdeling. Neem
eens een gemiddelde van drie hoofdklasse-
clubs per regio die drie en dertig plaatsen
in hun eerste elftal hebben. Hoe groot kan
daarnaar afgemeten de kans van
kleine clubs zijn dat haar goede speler in
een ploeg terechtkomt die, naar men
vreest, kwistig met onkostenvergoedingen
gaat strooien. Neen, die angst lijkt me
academisch. Koudwatervrees”.
■BW NU
lationé Toen de commissie zich over een drasti-
Tonisd sche modernisering van de amateurbepa-
een lingen ging buigen werd eerst afgewogen
tegen welke achtergronden dat zou moe
ten gebeuren. Vastgesteld werd dat men
fach niet uitsluitend nationaal moest
oriënteren, maar ook ernstig rekening had
JJte houden met bestaande opvattingen over
^amateurisme in het buitenland.
irgil] Stelt mr. Brokx: „Bij de opening van een
nr nieuw seizoen komen er altijd klachten
lover oud-contractspelers die naar de rijen
‘;dv<
zie ik meer als koudwatervrees’
Het rapport van de studiecommissie amateurbepalingen bevat de volgende hoofd
stukken:
Mr Gernt Brokx: ,,Wij als leden van de
studiecommissie achten het niet laakbaar als
mensen voor hun medewerking om de club in
stand te houden een vergoeding ontvangen"
