OFFICIER VAN JUSTITIE.
C(
st<
va
dfc
ba
Functionaris ministerie van Buitenlandse Zaken:
NEDERLAND NIET TE DWINGEN
TOT GEBRUIK NEUTRONENBOM
Mogelijk einde
hartluchtbrug
naar Houston
en dan
dit noq
tien gewonden
Schietpartij in
New Orleans:
Philips voorziet
daling aantal
arbeidsplaatsen
I
Bril
op
Overleg Zuidmolukse
nota duurt voort
Libi
We!
mot
beu
D I
2
19 7 7
BINNEN- EN BUITENLAND
NOVEMBER
8
DINSDAG
Betere moeders
Personalia
Motief
Hoofdredacteur
Beroemd
Gast
Drempel
Filippijnen
Microscopie
Heroïne-vangst
Strengere bepalingen
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Als Nederland de neutronenbom niet aan zijn pakket
kernwapens wil toevoegen, kan het daar niet toe gedwongen worden;
Vervolgingsbeleid
JO1
(AFP
loï
heeft i
drachi
vorme
men 5
zullen
heffin
betale
W1
van
met
In d
men
van
maa
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM. „Woorden schieten te kort om te beschrijven wat
Menten heeft misdreven”. Dit zei de Amsterdamse officier van Justitie,
mr. A.F.J.C. Habermehl gistermiddag in zijn requisitoir tegen de van
oorlogsmisdrijven verdachte 78-jarige Blaricumse miljonair P.N.
Menten. Nadat hij levenslange gevangenisstraf had geëist tegen Men
ten probeerde de officier van Justitie de emoties te beschrijven van de
leden van de Nederlandse Justitiecommissie die aanwezig waren bij de
opening van het massagraf in het Russische dorp Urycze.
DEN HAAG (ANP). Het
kabinet heeft gisteren volle
dige overeenstemming be
reikt over de uitbreiding van
het aantal plaatsen waar
open hartchirurgie kan wor
den bedreven. Staatssecreta
ris Hendriks zal de Tweede
Kamer op zeer korte termijn
hierover inlichten, aldus een
mededeling van de Rijks-
voorlichtingsdienst, na af
loop van de kabinetsbijeen-
komst.
Sprekers
Pax christi
óók niet als de andere NAVO-landen dat wèl willen. De NAVO bestaat
uit soevereine landen. Een eensgezinde besluitvorming is weliswaar
gewenst, maar geen vereiste, ook niet voor wat de neutronenbom
betreft.
5
Sa
§2 O
r'l
Woorden schieten te kort voor
misdrijven van Pieter Menten’
Ind
MR. HABERMEHL
MEVR. MENTEN
54- PIETER MENTEN
hij voor zijn verlies aansprakelijk stelde.
het weer
WEERRAPPORTEN
afgeweken
Bij gevechten tussen de regeringstroe
pen en opstandelingen in het zuiden van de
Filippijnen, zijn volgens president Marcos
vijftigduizend burgers gedood. Het betreft
het gebied Mindanao-Sulu, waar het be-
vrijdingsfront Moro sinds 1973 actief is.
Het aantal vluchtelingen wordt door Mar
cos op een half tot één miljoen geschat.
De Nederlandse Vereniging voor Elek-
tronenmicroscopie jubileert. Ze bestaat 25
jaar en viert dat met bijeenkomsten op 10
en 11 november, met een voor iedereen
toegankelijke overzichtstentoonstelling op
die dagen en het onderscheiden van vijf
pioniers. Dit alles vindt plaats in het colle-
gegebouw bij het Gorlaeus-laboratorium
van de Rijksuniversiteit in Leiden.
Huwlijken waarin beide partners bui
tenshuis werken zijn vaak gelukkiger dan
die waarin slechts één van de echtgenoten
werkt. Dat zei dr. Margaret Baker, een
psychologe die werkt bij het Chestnut Hill
College in Philadelphia en daarvoor een
onderzoek verrichte. Daaruit bleek verder
dat vrouwen met een baan als gevolg daar
van meer openstaan voor hun kinderen en
ze meer mee kunnen geven.
Mr. J. A. Polak, vice-president van het
gerechtshof in Den Haag, is gisterochtend
in het ziekenhuis Leyenburg op 69-jarige
leeftijd overleden aan een hartinfarct.
De Iraanse politie heeft, zo is gisteren in
Teheran vernomen, dertien handelaren in
verdovende middelen aangehouden en
67.5 kilo heroïne en 173 kg hasj in beslag
genomen. De aangehoudenen zullen voor
een militaire rechtbank berecht worden.
De aandeelhoudersvergadering van de
Limburger BV heeft gisteren op gemeen
schappelijke voordracht van commissaris
sen en- directie de heer F. C. Wijnands
benoemd tot lid van de hoofdredactie.
Het Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft gisteren meegedeeld
dat het strengere visabepalingen gaat vast
stellen voor Oegandezen, nu het heeft moe
ten toegeven dat twaalf Oegandezen bij
„Bell Helicopter” in Fort Worth in Texas
een opleiding krijgen voor piloot van een
politiehelicopter.
Volgens de heer P. van Overveld,
voorzitter van de Hartpatiëntenver
eniging, is er een goed alternatief in
de vorm van de in september geo
pende hartluchtbrug naar Londen.
De verblijfskosten van de begelei
der zijn in Engeland aanzienlijk la
ger dan in Houston. Met de lucht
brug naar Engeland reizen thans
tien patiënten per twee weken mee,
maar dat aantal kan volgens de heer
Van Overveld tot 20 per week wor
den opgevoerd. Naar Houston gaan
sinds vorig jaar juni elke twee we
ken tien patiënten.
Dat
woord
keer i
getoor
de be’
druk i
DEN HAAG (ANP). De nota inzake de
problematiek rond de Zuidmolukkers is in
de kabinetsvergadering van gisteren nog
niet afgerond. Vrijdag aanstaande zal de
ministerraad het gesprek over de nota
voortzetten. Volgens de woordvoerder van
de RVD wordt de nota voorbereid ten
behoeve van het nieuwe kabinet, gezien
het demissionaire karakter van het kabi-
net-Den Uyl.
Philips wijst erop dat de ontwikkeling
van de werkgelegenheid in Nederland nog
steeds onder druk staat Dit mede als ge
volg van de steeds verder gaande technolo
gische ontwikkeling, waaraan zij zich uit
concurrentie-overwegingen niet kan ont
trekken, aldus Philips.
nico
13
14
13
13
13
13
13
13
13
13
12
20
20
16
18
13
15
13
8
15
11
11
17
15
15
12
12
21
21
16
20
11
15
21
21
10
9
16
20
23
30
24
7
1
0.3
3
0
5
1
0.2
0.1
e
3
0
0
0
0
0.1
0
0.4
0
o
o
o
o
o
o
o
o
o
0.2
o
o
0.2
0
0
0
0
0.1
o
o
o
o
17
„Gevoelens van ontroering en woede be
vingen ons toen de eerste tastbare kenmer
ken van de executies werden gevonden,
kinderschedels, schedels van volwassenen
sommige ingeslagen en voorwerpen
zoals zuigflessen. Dit alles heeft slechts
36 jaar geleden plaatsgevonden. Als we
ons realiseren wat nu overal ter wereld
gebeurt, dan is het niet uitgesloten dat iets
dergelijks nog eens zal plaatsvinden. Iede
re poging om begrip op te brengen voor
deze misdrijven is dan ook misplaatst. Een
beroep op verzachtende omstandigheden
moet ik afwijzen”, aldus mr. Habermehl.
Mentens verdediger, mr. L. van Heijnin-
gen, zei gisteren na afloop van het requisi
toir dat hij op verzachtende omstandighe
den zeker geen beroep zal doen. „Het is
mijn innige overtuiging dat mijn cliënt niet
schuldig is aan hetgeen hem ten laste
wordt gelegd. Als dat niet zo was, dan zou
ik hem niet verder verdedigen”, aldus de
Haagse advocaat, die verder nog verklaar
de volgende week woensdag tijdens zijn
pleidooi de bewezen verklaringen van de
officier van Justitie en diens gronden
daarvoor te zullen aantasten:
Aan deze massaexecutie, eind augustus
1941, heeft Menten zich volgens mr. Haber
mehl schuldig gemaakt, evenals aan de
moordpartij in Podhorodce op 7 juli 1941.
„In dat beeld zou passen dat hij, om de
hulp van de Duitse bezetters te krijgen,
Poree nam eerst zijn vrouw en een man
in de buurt van zijn huis onder vuur.
Vervolgens sprong hij in zijn auto en reed
door de stad. Een kwartier na zijn eerste
schoten trof hij drie mannen die in een
park zaten. Later drong hij het kantoor
van een makelaar binnen, waar hij vijf
mensen neerschoot. Daar gaf hij zich ten
slotte bij gebrek aan munitie over.
Aanvankelijk beweerde Menten na zijn
arrestatie vorig jaar in december in Zwit
serland, tegen de rijksrecherche dat hij in
1937 Pool was geworden en zijn Nederlan
derschap had verloren. „Dat was van Men
tens standpunt uit geen onverstandige om
mekeer. Menten zou zich mogelijk met
succes tegen een eventueel Pools uitleve
ringsverzoek kunnep verzetten door zich
te beroepen op de toezegging van de minis
ter van Justitie aan zijn Zwitserse ambtge
noot om Menten niet aan een ander land
uit te leveren”.
Vorige maand kwam Menten echter
plotseling op zijn verklaring terug en zei
dat hij nooit Pool was geweest en dat zijn
verhaal over de naturalisatie slechts een
verzinsel was. „Op de daarop volgende
zitting haastte Mentens raadsman zich
echter te verklaren dat de ommezwaai van
zijn cliënt met reserve moest worden ont
vangen, omdat deze zonder overleg met
hem was geschied”. Daarom ging mr. Ha
bermehl toch nog kort in op Mentens even
tuele Poolse nationaliteit. De officier vond
hetgeen Menten daarvoor had aange
voerd, onvoldoende bewijs. „We moeten
dus aannemen dat hij bij het uitbreken
van de oorlog tussen Duitsland en Rusland
op 22 juni 1941 Nederlands staatsburger
was”.
Over het vervolgingsbeleid van het
Openbare Ministerie zei mr. Habermehl
onder meer dat de behoedzaamheid die
het openbaar ministerie vorig jaar verwe
ten werd, achteraf terecht is gebleken.
„Het uitgangspunt was om slechts dan tot
vervolging over te gaan wanneer het be
wijsmateriaal zo was,, dat de kans dat
Menten door de rechter uit voorlopige
hechtenis zou worden ontslagen, miniem
was”.
In z’n requisitoir haalde de officier on
der meer de Duitse getuige Hans Geissler
aan. Deze verklaarde dat Menten als gast-
deelnemer commandoreizen van Lemberg
naar Podhoroce heeft meegemaakt. Dat
hij later enige vergissingen maakte in tijd-
bepalingen, is van minder belang, aldus de
officier van Justitie. Emil Muller, die even
als Geissler zich vrijwillig gemeld had,
kende Menten goed en heeft hem in 1941 in
Krakau in uniform gezien.
Volgens de officier is een van de belang
rijkste punten in het proces de vraag of de
getuigen, voor zover ze iets ten nadele van
Menten hebben gezegd, dat onder dwang
hebben gedaan of niet. „De kernvraag is of
het hier gaat om een komplot tegen een
onschuldig mens of dat Menten inderdaad
de monsterlijke misdaden heeft begaan
waarvan hij beschuldigd wordt.”
trale
neer
geen
meer
Ampi
van
comn
energ
11
11
10
10
11
12
11
10
12
10
3
15
10
8
7
11
4
6
'6
0
2
10
8
2
10
5
4
I
8
6
13
8
12
10
11
8
7
7
12
18
14
14
BOI
heeft
trolert
beaml
Naa
1.500 i
wakin
Dei
de OI
kome
als b<
de Vt
beslol
proce
verho
diginj
vijf I
verho
bië ei
van ti
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
Las Palmas
Tel Aviv
Tunis
zw
zw
zw
zzw
zzw
wzw
zw
zzw
zw
z
zzw
windst.
n
zzw
zo
zzw
zzw
wzw
zw
wzw
nw
zzw
no
zo
zw
zzw
windst
nw
windst
zw
nnw
z
zw
no
nnw
z
z
o
o
n
nno
zzw
De Nederlandse Hartpatiënten
vereniging overweegt thans de hart
luchtbrug naar Houston in de Ame
rikaanse staat Texas op te heffen nu
de Nederlandse Hartstichting defi
nitief stopt met het betalen van de
verblijfskosten van een meereizend
familielid.
WES
eenko
ballin
laan pi
I rechte
De
legd d
blad 1
richt
mir M
waard
sident
lijkhei
cratie
genorr
Aan
nomei
intelle
aan d<
hoop
hebbe
volker
ring.
NEW ORLEANS (Reuter). In de Ame
rikaanse stad New Orleans heeft een 35-
jarige man, Carlos Poree, tien mensen,
onder wie zijn vrouw, neergeschoten. Toen
hij geen kogels meer had voor zijn pistool,
gaf hij zich over aan de politie. Drie van
zijn slachtoffers liggen in kritieke toestand
in een ziekenhuis.
te 3
CB
«s
regenbui
geh. bew.
regen
regen
geh. bew.
h. bew.
regenbui
regen
geh. bew.
zw. bew.
1. bew.
h. bew.
onbew.
zw. bew.
mist
regen
mist
mist
geh. bew.
1. bew.
mist
geh. bew.
onbew
onbew.
zw. bew.
zw. bew.
mist
onbew.
onbew.
zw. bew.
onbew.
zw. bew
zw. bew.
1. bew.
onbew.
zw. bew.
motregen
mist
zw. bew.
zw. bew.
onbew.
regenbui
Evenals hij tijdens de zittingen al gedaan
had, ging mr. Habermehl ook in zijn requi
sitoir in op de vraag of de procedure die nu
aan de gang is, dezelfde feiten behandelt
als die berecht zijn in het proces-Menten in
1949. Hij vond dat dit niet het geval was.
„Het gaat om twee geheel verschillende
feiten. In 1949 is Menten veroordeeld we
gens hulpverlening aan de vijand. Nu gaat
het om het plegen van oorlogsmisdrijven.”
Volgens de officier van Justitie is er een
opmerkelijke parallel te trekken tussen de
strafzaak in 1949 tegen Menten en de nu
aan de gang zijnde procedure. „Ook toen
klaagde Menten, evenals nu, dat hij in zijn
verdediging belemmerd zou zijn en uitte
hij diverse beschuldigingen tegen justitiële
en politionele autoriteiten. Dat is ook nu
weer gebeurd. De vorige strafzaak was
echter slechts een flauwe afspiegeling qua
publiciteit van de huidige”.
Volgens de officier was er ook geen
sprake van, zoals raadsman mr. Van Heij-
ningen tijdens het proces had aangevoerd,
dat in 1952 de zaak van de oorlogsmisdrij
ven definitief door de minister van Justitie
was afgesloten. „Er bestond in 1952 geen
strafzaak tegen P.N. Menten, die zich
schuldig gemaakt zou hebben aan oorlogs
misdrijven. Dus was er ook geen verdach
te Menten en kon die zaak ook helemaal
niet geseponeerd worden”.
ken
Weersvooruitzichten voor morsen:
Aanhoudend zacht met eerst opklaringen,
maar later enige tijd regen.
Weersvooruitzichten voor morgen in cijfers
gemiddeld over Nederland:
Aantal uren zon 1 tot 6. Minimumteperatuur:
omstreeks 9 graden. Maximumtemperatuur: om
streeks 14 graden. Kans op een droge periode
van minstens 12 uur 90 procent. Kans op een
geheel droog etmaal 60 procent.
Een mogelijke verklaring voor Mentens
gedrag is volgens de officier van Justitie te
vinden in diens wens om zijn bezittingen,
die na de oorlog van 1940, toen de Russen
het gebied bezetten waar Mentens land
goed was gelegen, in beslag genomen wer
den, te heroveren. Het zou volgens de
officier zo kunnen zijn dat Menten, omdat
hij zich dat zag ontnomen waarvoor hij
zijn hele leven had gevochten, meedogen
loos jacht is gaan maken op iedereen die
Weer in binnen- en
buitenland
Generaal A. J. W. Wijting, chef van de
Defensiestaf, zei dat het daarentegen niet
uitgesloten mag worden geacht dat, wan
neer de drempel tot het gebruik van
atoomwapens eenmaal is overschreden, in
zeer beperkte mate een beslissingsbe
voegdheid wordt verlegd naar de militaire
commandanten te velde. Maar ook dat zal
pas kunnen gebeuren na intensief overleg
met de bondgenoten.
Door een snellere inzet kan het gevaar
ontstaan dat de neutronenbom gewone
conventionele wapens gaat, vervangen.
„Als dat gebeurt, is dat een reden om er
maar van af te zien”, zo zei de heer Van
Vloten. Ook generaal Wijting, de hoogste
zelf
eigen
Over wat er gebeurd is, is geen eenstem
migheid. De meerderheid zegt: er werd bij
de kuil geschoten, maar door wie weet
men niet precies; de minderheid zegt: Men
ten schoot zelf. Allen spreken echter wel
over het trappen en samen met haar man
geëxecuteerd worden van de vrouw van
Novicyj. „Is het nu zo verwonderlijk dat
niemand na 35 jaar exact meer alle details
weet? Dat het beeld van deze verschrikkin
gen iets vertroebeld is? Zou het niet
vreemder zijn als allen hetzelfde zeiden,
als een uit het hoofd geleerd lesje? Het is
toch niet van belang hoeveel schoten exact
gelost zijn, en door wie? Belangrijker is
wel dat het medisch rapport zegt dat er
geslagen is, en dat vaststaat dat Menten
tijdens de executies een leidende rol heeft
gespeeld. Zijn opzet was het doden van
slachtoffers; dat is aan geen enkele twijfel
onderhevig. Dat sommige Oekraïners
daarbij een groter aandeel hadden in de
executies dan zij nu willen zeggen, is ach
teraf gezien duidelijk”.
Andere geluiden tegen de neutronen
bom vielen te horen van woordvoerders
van onder andere het Kennedy-Instituut in
Tilburg, het Nederlands Instituutvoor
Vredesvraagstukken, het Interkerkelijk
Vredesberaad, Pax Christi en de Initia
tiefgroep Stop de Neutronenbom.
Voorstander van de neutronenbom
bleek kolonel Jonathan Alford, onderdi
recteur van het instituut voor Strategische
Studies in Londen. De neutronenbom kan
de vage nucleaire NAVO-doctrines verbe
teren, die het nu moeilijk maken om met
succes aan een tankdreiging van het War-
schau-pact het hoofd te bieden. Bovendien
betekent de neutronenbom slechts een ver
betering van bestaande nucleaire tactische
wapens, en geen vervanging van conventi
onele. Verbetering van de conventionele
wapens maakt overigens de neutronen
bom niet overbodig, zo zei hij.
Technische uiteenzettingen waren er
van twee wetenschappelijke medewerkers
van de Twentse TH en van de hoogleraren
in de radiobiologie prof. Van Bekkum
(Rotterdam) en prof. Barendsen (Amster
dam). Zij betoogden dat de neutronenbom
bij zowel soldaten als burgers stralings
ziekten, in een later stadium mogelijk kan
ker en uiteindelijk zelfs erfelijke schade
zal aanrichten, volgens de Twentenaren is
de neutronenbom alleen daarom al strijdig
met het oorlogsrecht.
Voorts kwamen gisteren nog zo’n vijf
tien sprekers uit binnen- en buitenland
aan het woord, die zich in hoofdzaak tegen
de neutronenbom uitspraken. Volgens drs.
J. van der Meulen van het Nederlands
Genootschap voor Internationale Zaken
dient de NAVO een sterke conventionele
strijdmacht op te bouwen. Daardoor kan
de rol van het kernwapen worden terugge
drongen. Volgens Wolf Graf von Bausis-
sin, directeur van ’t Instituut voor Vredes
vraagstukken van de Hamburgse universi-
teit, wordt dat echter door de hoge kosten
van de neutronenbom (1,7 miljoen per
stuk) moeilijk gemaakt. Bovendien zal de
neutronenbom volgens hem de wapenbe
heersing ongunstig beïnvloeden. De
NAVO kan dit wapen beter als ruilmiddel
inbrengen in de onderhandelingen over
wapenvermindering, aldus Von Baudissin.
Dergelijke kritische geluiden kwamen
ook van Frank Barnaby, directeur van het
Zweedse instituut voor vredesonderzoek,
die vraagtekens zette bij de afschrikkings-
strategie van het Westen. Zelfs wanneer
alle kernwapens vernietigd worden, zal in
Europa nog geen oorlog uitbreken. Daar
voor zijn we te veel afhankelijk van el
kaar”. Barnaby waarschuwde wel voor
een vervaging van de grens tussen atoom
wapens en gewone wapens. „Het is gemak
kelijker om kleine kernwapens te produce
ren dan grote niet-nucleaire”, zo zei hij.
Enk
ment
kingsc
I lijk bi
visiter
lijk zt
ken m
de luc
Dat betoogde drs. E. J. van Vloten, direc
teur Atlantische Samenwerking en Veilig
heid van het ministerie van Buitenlandse
Zaken, gisteren in Den Haag op de hoorzit
ting over de neutronenbom van de Twee-
de-Kamercommissies voor Buitenlandse
Zaken en Defensie. „Maar goede samen-
„Menten”, aldus de officier van Justitie,
„heeft zich in ieder geval op wat voor
manier dan ook, daadwerkelijk met de
executies bemoeid; hij heeft zich later zelfs
tegenover zijn chauffeur op deze daad
beroemd”.
militair in rang in Nederland, zei dat poli
tieke controle op het gebruik van de neu
tronenbom nodig blijft, omdat militairen
op het slagveld nu eenmaal het overzicht
op het oorlogsgebeuren missen. Volgens
Wijting heeft de neutronenbom dan ook
niet zozeer een militair karakter. „Zijn
betekenis is sterk politiek. Het heeft een
signaalwerking die uitdrukking geeft aan
de solidariteit en vastberadenheid van de
NAVO. De militaire effectiviteit is daarbij
betrekkelijk irrelevant”.
De Groningse polemoloog dr. Röling
noemt de neutronenbom strijdig met het
verdrag tegen de verspreiding van kern
wapens (het zgn. non-proliferatieverdrag).
Hij stelt de neutronenbom op één lijn met
de chemische en bacteriologische wapens,
die ook uitsluitend tegen personen en niet
tegen objecten gericht zijn. Roling vindt
dat de neutronenbom daarom net als deze
verboden moet worden.
EINDHOVEN (ANP). Philips ver-
wacht voor 1978 een daling van 2500 tot
3500 arbeidsplaatsen in Nederland. Dit
heeft het bedrijf de vakorganisatie giste
ren meegedeeld bij het overleg over de
economische situatie van de onderneming.
Ook heeft Philips de vakorganisaties mee
gedeeld dat zij verwacht in 1977 in Neder
land 375 miljoen geïnvesteerd te hebben.
werking binnen de NAVO is wel belang
rijk”, aldus Van Vloten. „Men zal proberen
een zo groot mogelijke overeenstemming
te bereiken. Daarom hechten de Amerika
nen aan zeer uitvoerige consultaties van de
NAVO-partners”.
Drs. Van Vloten zei dat de beslissing
over de inzet van de neutronenbom nooit
in handen van militairen zal worden ge
legd. Deze bom is een wapen voor gebruik
op het slagveld, en vereist dus in wezen een
snelle besluitvorming. Maar in de huidige
procedures ligt de beslissing over het ge
bruik van atoomwapens bij de Ameri
kaanse president, na politieke samen
spraak met zijn NAVO-partners. „Het is
uitgesloten dat daarvan r*-—-
wordt”, aldus Van Vloten.
Uit Podhoroce zijn 21 ooggetuigeverkla-
Twee keef berecht ringen gekomen. Negen personen zijn nog
maals verhoord in aanwezigheid van de
Nederlandse delegatie, drie zijn in Amster
dam voor de derde keer verhoord. „Uit de
data van de verschillende verhoren blijkt
wel dat niet de totalitaire staat de aanzet
voor de heropening van de zaak-Menten
heeft gegeven. Die was in Nederland al
lang op gang gekomen”, aldus de officier
van Justitie. Alle verklaringen komen vol
gens hem op het volgende neer: op 7 juli
1941 kwam een auto Podhoroce binnenrij
den, bemand door enige mannen in Duits
uniform. Joden en enkele niet joden wer
den met behulp van de politie naar het
Pistiner-huis gedreven. Daar stonden weer
die Duitse militairen; één van hen was
Menten, de landheer van Sopot, de Hol
lander.
Over Mentens motief voor het begaan
van de massaexecuties in de nu Russische,
maar in 1941 door de Duitsers bezette
Poolse dorpen, zei mr. Habermehl dat we
daarnaar slechts kunnen gissen. „Dat het
pure rassenhaat is geweest, zoals onder
meer de getuige Hauptmann heeft gezegd,
lijkt me niet waarschijnlijk. Menten had
voor de Tweede Wereldoorlog goede zake-
lijke en persoonlijke relaties met een aan
tal Poolse Joden”.
zelfs niet zou terugdeinzen voor de hande
lingen waarvan hij nu wordt beschuldigd”.
In zijn requisitoir behandelde mr. Ha
bermehl ook de vraag of de Nederlandse
rechter rechtsmacht heeft in de zaak-Men-
ten, omdat het gaat om feiten gepleegd in
het buitenland, waar verder geen Neder
landers het slachtoffer van zijn geworden.
„Die volgbaarheid is aanwezig als Menten
in 1941 Nederlander was”, zo stelde mr.
Habermehl. Hij ging daarna dan ook uit
voerig in op de nationaliteitskwestie, die
tijdens de 21 zittingsdagen van het proces
ook veel besproken is.
WOENSDAG 9 NOVEMBER
Zon- en maanstanden
Zon op 7.49 uur onder 16.58 uur
Maan op 5.03 uur onder 16.03 uur
Waterstanden IJmuiden
Hoogwater 9.53 uur en 22.08 uur
Laagwater 1.43 uur en 14.08 uur
d
ES
