Spaanse linkse oppositie op prestigereis naar VS Verenigde Staten I Young wilj Élhonger bij| Egypte, Libië en Soedan leggen hun geschil bij Weer overleg over Gibraltar Vluchtelingen niet welkom in Thailand Betogingen verwacht bij bezoek van Sjah aan „Ontwikkelings- geen ruilobject” Westduits Hooggerechtshof: „Algeheel verbod contact mag niet samenwerking isv Veiligheidsmaatregels Lufthansa-toestellen I I ibestrijden i ZOMERLUST Olie Mensenrechten Wapens Beschrijving NCO in brief: Onderbreking Credit card J 3 BINNEN- EN BUITENLAND 19 7 7 NOVEMBER QIN S D A G 15 door Nico Scheepmaker eranties. Het overleg, het eerste and •an [aïti I ia! ien ties ing (Van onze redacteur in Zuid-Afrika, Karl Breyer) JOHANNESBURG. In het bijzijn van talrijke diplomaten, meer dan dertig journalisten en televisie-teams is gisteren in Pre toria het gerechtelijk onderzoek begonnen naar de oorzaak van de dood van Steve Biko, de leider van de zwarte bewustzijnsbewe ging in Zuid-Afrika. WASHINGTON (Reuter). De Sjah van Iran en president Carter beginnen vandaag belangrijke be sprekingen die zich naar ver wacht wordt zullen concentreren ie laatste tijd zijn ontstaan tussen je Verenigde Staten en hun trou- laptre bondgenoot Iran. ZOn op gevoelige kwesties als olieprij- letde^n, mensenrechtSi en wapenle- Mys. jeranties. Het overleg, het eerste mant tussen deze twee staatslieden, zou id die kunnen leiden tot het opheffen, s. Het naar ook net zo goed tot een be- mica- stendiging, van de wrijvingen die eren. KARLSRUHE. (DPA) Het isoleren van gevangen terroristen mag naar het oordeel van het Westduitse hooggerechtshof in Karlsruhe niet leiden tot een alge heel verbod van contact tussen gevangenen en advocaten. De hoogste gerechtelijke instantie in de Bondsrepubliek doet daarmee een uitspraak over de „Kontakt- sperre”wet, die na de ontvoering van werkgeversvoorzitter Schley- er is ingevoerd. Volgens het hoog gerechtshof mag de uitsluiting van verdedigers „niet onbeperkt en in alle opzichten blijven be staan’.. L i Amerikaanse veiligheidsfunctionarissen Start onderzoek dood Biko nis (AP). 4 i de n 20 eluk n de een lozen rum i pei 'land drie uitla- s dt •en eder] kei i We] ie l zo’n reen Een tweede zorg waaraan Byrd uitdrukr king heeft gegeven is het groeiend aantal Amerikaanse technici in Iran. Naar zijn De NCO schrijft dit in een brief aan de partijbesturen van de PvdA, CDA en D’66. Volgens de NCO heeft ontwikkelingssa menwerking in de formatieonderhandelin- gen niet de plaats gekregen die het ver dient. mening kan dit de Verenigde Staten mee slepen in een nieuwe „Vietnam-achtige” oorlog in het gebied van de Perzische Golf. De Senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen heeft momenteel een voor stel in studie waarin er bij president Car ter op wordt aangedrongen de wapenver- kopen aan de Golfstaten te verminderen. In een medisch rapport datdoor de staatspatholoog J. D. Loubser aan het ge rechtshof werd overhandigd, staat te lezen dat tijdens de autopsie werd vastgesteld dat Steve Biko „afschavingen en kneuzin gen had aan de linkerslaap - over een oppervlakte van zeker tien centimeter in doorsnee - en bloedingen in gedeelten van de hersenen”. Er waren bovendien twee kleinere kneuzingen aan de ribben. De longen waren gezwollen door vloeistof, het hart was iets groter dan normaal en de substantie van de lever bleker dan ge woonlijk. Voor het begin van het onderzoek stond mevrouw Winnie Kgware, echtgenote van de rector van de universiteit van Turfloop Woordvoerder Graf van het vluchtveiligheidsinsti- ten eventuele luchtdoelra- ketten niet kunnen instel len op de gebruikelijke aanvlieg- en startroutes. Dikwijls zullen de grote Lufthansa-toestellen laag overkomen, of moeten zij plotseling boven een be woond gebied hun motoren vol inschakelen om hoogte te winnen. Graf gaf toe dat deze maatregelen de burge rij in de komende drie tot vier weken „ernstig op de proef zullen stellen”. De maatregelen zijn no dig omdat de Lufthansa en een aantal persbureaus in dreigbrieven van de Rote Armee Fraktion waren ge- ervan dat hij agenten van de Savak, de Iraanse geheime politie, in het buitenland laat optreden tegen Iraanse onderdanen die tegen zijn bewind ageren. (Van onze redacteur in Spanje, Peter Hattink MADRID. De leiders van de Spaanse linkse parlementaire oppositie willen hun image in de VS verbeteren. Daarnaast willen zij met deze prestigestunt hun stemmen voor de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen veilig stellen. TUNIS. (UPI) Egypte, Libië en Soe dan hebben gisteren de Arabische Liga formeel ervan in kennis gesteld dat zij hun geschil bijleggen en de normale di plomatieke betrekkingen herstellen. De overeenkomst was kort voor het einde van de Arabische ministersconferentie in Tunis bekendgemaakt. Een woordvoerder van de Liga deelde mee dat Soedan en Libië ambassadeurs zullen uitwisselen en dat Libië en Egypte hun zogenoemde „betrekkingskantoren” zullen reactiveren. Deze kantoren zijn in feite ambassades, maar kregen de naam betrekkingskantoren in de tijd dat de twee landen een federatie vormden. er „bijzonder gevaar” dreigt mag schrifte lijk en mondeling contact met de verdedi gers verboden worden, zo oordeelt het hof. Ook het vermoeden dat vrij contact tussen verdediger en gevangene de situatie van bijvoorbeeld een ontvoerd slachtoffer, kan verergeren, is voldoende reden om contact met de verdediger te verbieden. Het hof meent dat de „overgrote meer derheid” van de Westduitse advocaten geen wantrouwen verdient. „Maar wat het terrorisme betreft leert de ervaring van de laatste jaren dat ook tegenover leden van de balie voorzichtigheid geboden is”, aldus het hooggerechtshof in Karlsruhe. LONDEN. (AFP) Engeland en Spanje gaan 24 november in Straatsburg weer over Gibraltar praten. Dit is gisteren in Londen officieel bekendgemaakt. I een p het it. De Ij oen Een andere gevoelige kwestie vormen de mensenrechten, een aangelegenheid die het brandpunt is van de aangekondigde betogingen tegen de Sjah. Amerikaanse functionarissen zeggen evenwel dat de Sjah ’’zijn leven enigszins heeft gebeterd”. Iraanse studenten in de Verenigde Sta ten zijn het daar in het geheel niet mee eens. Zij beschuldigen hun staatshoofd an de ister- i met n. De ti. De ihet s en res- iren ers- lan- ak- ceer ine- be- Ves- ngse t dit ikke- tebe- epen ;wet- ising it op >pen ladu i het van 7400 isen i.000 ;tor- spec- over- jvert men, aude over iaïti. n de t au l AI ver- rnen- zou- stor- aren van- Reeds een half uur later werd het ge rechtelijk onderzoek onderbroken, omdat een tolk niet bereid was in het Engels te vertalen. De luitenant G. Kuhn van het politiestation in Port Elizabeth daarente gen wilde alleen ip het Afrikaans getuigen. Luitenant Kuhn werd bovendien later door een der advocaten ervan beschuldigd dat hij zijn rapport over de gebeurtenissen rondom Biko later had veranderd. Tijdens de onderbreking begonnen voor het gebouw opnieuw enkele zwarten onder leiding van mevrouw Kgware te zingen en met opgeheven vuisten „Amandla” te roe pen. Voor het hek van de oude synagoge, waar het onderzoek wordt gehouden, ston den zestig tot zeventig zwarte toeschou wers, die echter nauwelijks reageerden. Zowel de talrijke journalisten als ook een handvol politiemannen, die het gebouw bewaakten, hadden vermoedelijk grotere demonstraties verwacht. Het rapport trekt daaruit geen conclu sies, maar is bedoeld als I medische be schrijving van de toestand van Steve Bi- ko’s lichaam. Er worden geen mogelijke oorzaken van Biko’s dood genoemd. Het is aan het gerechtshof, onder voorzitter schap van magistraat mr. M. J. Prins, om vast te stellen op welke wijze de leider van de zwarte bewustzijnsbeweging gestorven is. waarschuwd dat terroris ten van plan waren om, als wraak voor het overlijden van drie kameraden in de gevangenis van Stuttgart- Stammheim, drie toestel len van de Westduitse luchtvaartmaatschappij tijdens hun vlucht op te blazen. Een van de neteligste kwesties die Car ter en de Sjah ter sprake zullen brengen aPen> zijn de wapenleveranties aan Iran, een lerkt bron van groeiende zorg voor het Ameri- h vijf kaanse Congres. Merendeels vanwege de jruk van dit orgaan heeft president Carter belangrijke besnoeiingen in de wapen ver kopen aan het buitenland aangekondigd en de leider van de Democratische fractie in de Senaat, Robert Byrd, heeft een mora- orium geëist voor de wapenleveranties an Iran. Steve Biko overleed op 12 september van dit jaar in de politiegevangenis in Pretoria. In het gisteren begonnen onder zoek zullen waarschijnlijk alle getuigen worden gehoord, die van het ogenblik van zijn arrestatie af met Steve Biko in aanra king zijn gekomen. Biko werd op 18 au gustus bij een straatver sper ring in Gra- hamstown gearresteerd. Dit werd vandaag bekend door een verklaring van de luite nant van de veiligheidspolitie Alfred Oost- huizen, die door de procureur mr. K. van I Lieres werd voorgelezen. Als terwille van de voortgang van de gerechtelijke procedure juridische bij stand „onvermijdelijk” is, moet de geïso leerde gevangene op zijn verzoek, of van ambtswege, een andere advocaat worden toegewezen. Deze advocaat moet zo moge lijk door de rechtbank worden aange wezen. Het hooggerechtshof bepaalde verder dat de autoriteiten en de rechter van in structie regelmatig moeten onderzoeken of het contactverbod voor de gevangene nog gehandhaafd moet blijven. Wanneer AMSTERDAM(ANP). De Nationale Commissie Ontwikkelingssamenwerking is niet te spreken over de houding van de PvdA en CDA in de kabinetsformatie. Het steekt de NCO nogal dat de post ontwikke lingssamenwerking door de PvdA zo ge makkelijk wordt gebruikt als ruilobject, terwijl deze partij voor andere posten wel wil vechten om continuering van het be leid te kunnen garanderen. Verder stoort het de NCO dat het CDA nog steeds geen kandidaten kan noemen voor de post ont wikkelingssamenwerking die voldoende garantie biedt voor voortzetting van inge zette beleidsombuigingen. Ik beschik, zoals het een man van zaken betaamt, over een credit card van Diners Club. Nu ben ik, als het mijn werk betreft, een vrij rustig type dat zich niet zo gauw zenuwachtig maakt, maar er zijn andere gelegenheden waarin ik mijzelf, meestal geheel ten onrechte, in een schuldbewuste positie plaats, zodat het klamme zweet mij uitbreekt. Zo demp ik mijn schuldbewust zijn altijd ogenblikkelijk met een overda dige fooi als ik in een restaurant mijn credit card trek, want ten eerste heb ik mij wel eens laten vertellen dat zo’n restaurant 10 procent van het geboekte bedrag aan de Diners Club Organisatie moet afstaan (ik jaag ze dus op kosten), ten tweede heb ik zelden het gevoel dat ik er solvabel uitzie, waardoor ik de gedachte nooit van mij kan afzetten dat de ober mij ervan verdenkt die kredietkaart te hebben gejat. Nu merkte ik onlangs in West-Berlijn al vrij snel, dat ik toch nog te weinig geld had meegenomen, dus besloot ik in het restau rant van het KaDeWe-warenhuis (de Bij enkorf van West-Berlijn), dat nogal chic was uitgevallen met zilver als boventoon, om voor het eerst op mijn driedaagse veldtocht door deze stad mijn nieuwe cre dit card te trekken. Mijn normale bezorgd heid over de slechte indruk die deze han deling zou maken, werd in dit geval nog vergroot door twee onzekere factoren. Ik had ongerust ontdekt dat op de stickers op de ruiten niet gewoon „Diners Club” stond, zoals bij ons, maar dat daar ook nog „Deutschland” onder stond. Zou dat bete kenen dat alleen Diners Club-kaarten van Duitsers in West-Duitsland geldig waren? Dan was ik mooi in de aap gelogeerd! Ik bedacht nu al, met welke superieure ironie ik bij mijn vertrek uit het hotel mijn bijna- lege portefeuille zou tonen, als zij met een verachtelijk gebaar op het woordje „Deutschland” zouden wijzen en daarmee mijn kaart ongeldig zouden verklaren. Daar kwam nog bij, dat ik op 30 september in dat restaurant van KaDeWe zat te etep, terwijl de (nieuwe) Diners Club-kaart pas inging in de maand 10 oktober dus. De ober aan wie ik mijn credit card ter hand had gesteld, bleef nu toch wel erg lang weg. Mijn nervositeit liep steeds ver der weg van mijn aangeboren kalmte. Daar kwam hij aan!, maar o jé, de gérant marcheerde met hem mee, en hij had de credit card in zijn hand. Bliksemsnel for muleerde ik voor mijzelf in het Duits zin nen als: „Ik was al zo trots op mijzelf dat ik eraan gedacht had de nieuwe kaart mee te nemen inplaats van de oude die zou verlo pen”, en: „Maar waar ik ook kom, in Engeland, of Frankrijk, of Italië, overal is die kaart gewoon geldig!” Daar stonden ze bij mijn tafeltje, en de gérant zei beleefd (want dat hebben ze geleerd, zelfs tegen de grootste eetkraker moet je beleefd blijven, anders weigert hij straks de borden te wassen), dat er een klein probleempje was. Hij reikte me de gloednieuwe Diners Club-kaart aan en wees me er op, dat ik verzuimd had mijn handtekening te zetten. Al dat klamme zweet had ik mijzelf dus kunnen besparen! Met een verontschuldigend lachje (heren onder elkaar!) pakte ik mijn ballpoint en produceerde een handtekening die per let ter uitschoot, zodat ik nu een jaar lang gedoemd zal zijn een handtekening na te maken die eigenlijk de mijne niet is. Ik blijf erbij: de beste credit card is een briefje van duizend. tuut verklaarde dat specia le ploegen verkeersleiders de Lufthansa-toestellen niet te voorspellen start- en landingsprocedures zullen laten volgen, zodat terroris- „Er bestaat geen enkele manier om dit te voorko men”, zo werd in de dreig brieven gezegd. Volgens de Rote Armee Fraktion moet iedere Lufthansa-passa- gier zich er vanaf 15 no vember goed van bewust zijn dat „de dood met hem meevliegt”. Thailand beschouwt alle vluchtelingen die met hun bootjes na 15 september zijn aangekomen, als illegale immigranten en niet als vluchtelingen. De Thailandse rege ring heeft gedreigd met uitzetting van al len die na die datum zijn gearriveerd. Dat betreft tenminste 590 inwoners van het kamp Laen Sing in Chanthaburi, 300 km ten zuidoosten van Bangkok. In het kamp zijn gisteren Amerikaanse, Franse en Aus tralische functionarissen aangekomen om het opnemen van een aantal vluchtelingen in andere landen te bespoedigen. De maatregel van de Thailandse rege ring is kennelijk bedoeld om potientiële vluchtelingen te ontmoedigen en om ande re regeringen aan te sporen wat meer vaart te zetten achter het opnemen van vluchtelingen. In Thailand verblijven on geveer 92.000 vluchtelingen uit Indochina. De helft van hen is gearriveerd na de communistische overwinningen in Cam bodja, Laos en Vietnam in 1975. BANGKOK (UPI). Door tussen komst van functionarissen van de Ver enigde Naties is gisteren verhinderd dat 107 Vietnamese vluchtelingen door Thai land weer de zee op werden gestuurd. Een Thailandse kanonneerboot wilde de drie Vietnamese vissersboten van de Thai landse kust verdrijven, in opdracht van de autoriteiten in Bangkok. VN-functio- narissen wisten een uitstel van de uitzet ting met een week te bewerkstelligen. De Vietnamezen kwamen op 2 november in Thailand aan. FRANKFURT Straalpassagiers- vliegtuigen van de West duitse luchtvaartmaat schappij Lufthansa zullen met ingang van vandaag bij het opstijgen en landen 1 speciale maatregelen tref fen, zo hebben de West duitse autoriteiten giste ren bekend gemaakt. De zitting van het gerechtshof werd nog twee keer wegens taalproblemen onder broken. Juridische waarnemers beschou wen dit als een poging om de toch al mysterieuze affaire-Biko nog meer te ver troebelen. De politie had slechts één keer reden om in te grijpen: de tekeningen, die een Amerikaanse journaliste voor NBC- televisie maakte, werden in beslag genomen. en vroegere presidente van de „Black People’s Convention” op, toonde een por tret van Steve Biko en een krans van seringen. Zij begon in Zoeloetaal te zingen „Waarom heeft men dit aan ons ge daan. Verschillende zwarten in de zaal toonden hun vuisten en riepen „Amandla” (power). Byrd verklaarde dat de Verenigde Sta len Iran voor ongeveer 18,2 miljard dollar :an wapens hebben geleverd sinds de om- ank treden richtlijn die de regering-Nixon in 1972 gaf. Deze richtlijn maakte in feite le In- nogelijk dat Iran praktisch alle wapens t gis- ton krijgen die het wenste. j Biko en diens vriend Peter Jones (die nog in de gevangenis zit) werden naar het Walmer-politiestation in Port Elizabeth ge- bracht. In kamer 619 van het Sanlamge- I bouw begon het eerste verhoor. De procu- reur legde als bewijsmateriaal het ge noemde rapport van de staatspatholoog voor en foto’s van kamer 619 en van de cellen waarin Steve Biko werd gevangen gehouden. Santiago Carrillo, secretaris-generaal van de Spaanse communistische partij, is gisteren op uitnodiging van een drietal universiteiten naar de Verenigde Staten vertrok ken, waar hij lezingen zal houden over zijn boek „Eurocommunisme en staat”. Felipe Gonzalez, secretaris-generaal van de Spaanse socialistische arbeiderspartij, vertrekt vandaag naar de Verenigde Staten op uitnodiging van Douglas Fraser, leider van de Amerikaanse vakbondscentrale voor de automobielindustrie. Politieke waarne mers menen dat Felipe Gonzalez deze reis alleen heeft geaccepteerd om niet in de schaduw te staan bij het succes van de communistische leider, die anders ongetwijfeld bij de gemeenteraadsverkiezingen stemmen zal onttrekken aan de socialistische partij. Santiago Carrillo is de eerste communist in de geschiedenis die buiten het officiële protocol om een bezoek brengt aan de Verenigde Staten. De communistische leider zal tijdens zijn lezingen aan de universiteit van Yale en Harvard proberen het image van het Eurocommunisme in Amerika te verbeteren; een communistische richting gebaseerd op het marxisme-leninisme, dat niet onderworpen is aan de Sovjet-Unie. vond n Be‘ Amerikaanse veiligheidsfunctionarissen "ui8 jrezen dat de sfeer rond het bezoek van de 1^lun Sjah bedorven Het is niet waarschijnlijk dat de Sjah, wiens land voorop stond als het ging om het verhogen van de olieprijs, in zal gaan op Amerikaanse voorstellen deze prijs te bevriezen of prijsverhogingen tot een mi nimum te beperken. Wel verklaarde hij onlangs in een interview met het Ameri kaanse weekblad „Newsweek” dat Iran niet meer dan een toeschouwer zal zijn bij de volgende maand in Caracas plaatsvin dende conferentie van de organisatie van olieëxporterende landen (OPEC) over de olieprijzen. Het gesprek zal worden gevoerd door de Britse en Spaanse ministers van Buiten landse Zaken David Owen en Marcellino Oreja Aguirre, de regeringsleider van Gi braltar sir Joshua Hassan en de leider van de oppositie Maurice Xiberas. bedorven zou kunnen worden door mr te betogingen die zowel voor- als tegenstan- man- jers van de hoge gast hebben aangekon- ligd in de buurt van Blair House, het rfficiële gastverblijf waar de Sjah van- iaag en morgen zal vertoeven. Het overleg al daarom plaatsvinden temidden van tStal !'renge veiligheidsmaatregelen. Hoe belangrijk het voor een schilder kan zijn om over een goed fotoapparaat te beschikken, bewees een schilderij van Carl Grossberg, dat in West-Berlijn, op de tentoonstelling „Neue Wirklichkeit Sur- realismus und Neue Sachlichkeit”, te be zichtigen viel. In de catalogus staat dat Grossberg blijkens zijn voorstudies uit ging van tekeningen of aquarellen die hij ter plekke maakte, maar ik houd het voor- lopig toch op een foto, af en toe. Het schilderij toont een straatje met huizen, gezien vanaf een straathoek. Op het huis links op de voorgrond hangt een straat naambordje en daarop staat duidelijk leesbaar geschilderd: KERKOWORS- STRAAT. Mijn eerste idee was dat het om een Tsjechische of Poolse straat ging, maar omdat het huis er tegenover blijkens het uithangbord ZOMERLUST heet en het schilderij zelf de titel „Zandvoort” draagt, neem ik achteraf gezien toch maar aan dat Carl bij thuiskomst de „d” en de „a” niet meer zo goed op de foto kon onder scheiden. Drie advocaten behartigen de belangen van de familie Biko, van wie vertegen woordigers bij het gerechtelijk onderzoek persoonlijk aanwezig waren. Zijn wedu we, zijn moeder, zijn broer en verschillen de andere familieleden zaten geheel in het zwart gekleed op de voorste rij in het gerechtsgebouw, dat drie weken lang het toneel zal zijn van het onderzoek naar de I raadselachtige gebeurtenissen rondom de I man, die nu al als een van zwart Zuid- Afrika’s grootste martelaren wordt be schouwd. ir De weduwe vpn Steve Biko was gisteren aanwezig toen het gerechtelijk onderzoek naarde omstandigheden waaronder haar man is overleden begon. De vrijwilligers voor het korps zou- I den volgens Young opgeleid kunnen I worden bij de bestaande instellingen j van de VN. Na de opleiding zouden J deze korpsleden kunnen optreden als J I raadgever of metterdaad mee helpen I bij het praktische werk voor de agrari- I sche ontwikkeling in de derde wereld. Young wees erop dat geen enkel men- senrecht zo universeel en belangrijk is I als het recht op voldoende vodesel- II tnjfël ROME. (DPA) Er zou een interna- I tionaal korps moeten worden gevormd uit vrijwilligers, dat zich bezighoudt I met de bestrijding van de honger op de I wereld. Dit korps zou kunnen bijdra- I gen aan de strijd tegen „het grootste gevaar van dit moment bij het gevecht I tegen de honger: de bureaucratie”. Dit I zei Andrew Young, ambassadeur van J de Verenigde Staten bij de Verenigde Naties, tijdens de jaarvergadering van de Voedsel- en Landbouw-Organisatie I (FAO) van de Verenigde Naties.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1977 | | pagina 3