Aanpak dirigent Lubbock heeft vrijblijvend karakter
Drie kunstenaars benoemd
rLu*?
«F'Rl..
Rijk der zinnen
in Brussel taboe
komende
exposities
jennies
moet je altijd bij
Rob Sipkes
Edelsmid
Smakelijk lachen om gesublimeerde onzin
Ui»
■i
■lp
voor bouwprojecten rijk
je hebben.
ƒ5,40
I
ZUURKOOL
Nadruk op kwaliteit van gebouwde omgeving
BAMSISTER ONDERHOUDEND EN ONGECOMPLICEERD PLEZIERIG
Franse acteur Victor
Francen overleden
Sjostakovitsj bij
Operastichting
Basic Space Dance Theatre
Remedie tegen
slapeloosheid
Britse bariton Paul
Schoeffler overleden
Franse scenarioschrijver
i Gérard Sire overleden
13
12
23 NOVEMBER
WOENSDAG
1
3
vit,
of
lue.
exklusieve sieraden
Warmoesstraat 2 - Haarlem
Ontdek hoe diamant
’t schitterendst
gevat wordt
bij Rob Sipkes.
Diamant, niets evenaart
z’n schoonheid en
onoverwinnelijkheid.
Meesterlijk gezet, komen
z’n mooiste facetten in
schittenng. In ringen of
^colliers, vormgegeven
naar uw idee.
y Onweerstaanbaar
bij Rob Sipkes.
De veilige
elektronische
batterij-aansteker
die alleen werkt
op huidkontakt
(dus in de hand).
Unieke techniek.
Prachtige styling.
'Div. modellen en
uitvoeringen
v.a. 79,50*
TANITA vurig aanbevolen!
*Er is al een Tanita voor 42,50
HAARLEM. Een strijkers-ensemble dat voornamelijk in Londen
en omgeving opereert, met als centrum de kerk van St. John in het
Londense Smith Square, bracht Haarlem een bezoek. Zoals zovele
Engelse kamerorkesten heeft ook het betreffende Orchestra of St.
John’s Smith Square, dat gisteravond in het Gemeentelijke Concertge
bouw te beluisteren was, een afgewogen en in het algemeen gepolijste
totaalklank en heerst er in het samenspel een gedisciplineerde geest.
Druk oP de maag Rennies helpen airekt.
w
KUNST
ih
I
L
JOHAN VAN KEMPEN
ADVERTENTIE)
aard, puree
worst en spek
Want of het nu Handel, C. Ph. E. Bach,
Wolf of Stravinski (de in het programma
aan de orde gestelde componisten) betreft;
de aanpak blijft, ondanks de stijlverschil
len, in principe gelijk. In dat opzicht toont
dit ensemble dan ook een min of meer
vrijblijvend gezicht.
■Cr Agatha en Betty Bam tijdens hun optreden in het Shaffytheater.
(Foto Bob van Dantzig).
Die aandacht voor de (samen-)klank ver
oorzaakte eigenlijk nog het meest posi
tieve eindresultaat in de uitvoering van het
„ondankbaarste” programma-onderdeel:
„Apollon musagète” van Stravinski. Zo
kreeg deze nogal steriele compositie, die
het buiten het kader van de oorspronkelij
ke bedoeling (ballet) niet erg goed „doet”,
nog zelfs een warmbloediger karakter op
gelegd dan waar Stravinski in dit werk op
uit was.
Bach’s Hoboconcert bij het enigszins fleg
matieke karakter, dat deze Engelse strij-
kersgroep kenmerkt, aan. Indrukken van
zangerig en uiterst afgewogen musiceren
werden door De Vries en het fijn begelei
dende orkest overigens volop gewekt.
Gelukkiger en meer op zijn plaats zou
het zijn geweest als al die intensiteit in de
eerder gespeelde Italiaanse Serenade van
Hugo Wolf zou zijn gestoken, waar het in
dit romantische klankjuweel ontbrak aan
overtuiging om het, eerst zacht verlangen
de, weemoedige en later vurig-hartstochte-
lijke en smachtende karakter ervan weer
te geven.
En wat doen de dames Bam dan wel?
Eigenlijk nauwelijks iets. Ze praten met
elkaar en het is Agatha die telkens op
nieuw haar zus Betty tot de orde moet
roepen. Betty is zo’n typetje waarbij aUes
mislukt, maar dat haar uiterste best doet
toch iets moois van het mislukkend be
staan te maken. Ze holt achter haarzelf
aan tot vermaak van haar zuster, die haar
leven in dienst gesteld lijkt te hebben van
De kunstenaars zullen bij het bureau
van de rijksbouwhneester meewerken aan
alle bouwprojecten van rijksgebouwen,
waar op grond van de percentagerege-
lingen (1,5 percent van de bouwsom moet
aan kunstvoorzieningen worden besteed)
de uitvoering van daarmee samenhan
gende kunstprojecten voor ogen staat.
Bij deze projecten zullen zij een proces
van samenwerking op gang moeten bren
gen tussen alle daarbij betrokkenen, om te
komen tot een juiste opdrachtomschrij
ving, selectie van kunstenaars en een pro
cedure voor opdracht, ontwerpbegeleiding
en uitvoering.
Voor belangrijke projecten kunnen zij
speciale projectgroepen instellen. Zij ne
men in alle gevallen de artistieke verant
woordelijkheid voor de keuze van kunste
naars, die bij de projecten zullen worden
ingeschakeld. In formele zin blijft de eind
verantwoordelijkheid bij de rijksbouw-
meester. Ook hebben zij de opdracht om
de informatie over de afzonderlijke pro
jecten aan de kunstenaarswereld te ver
zorgen.
Naast deze „operationele” taken zullen
zij van de gevolgde procedures de verslag
legging verzorgen en over deze procedu
res, waar nodig, aanbevelingen doen aan
de Rijksgebouwendienst. Verder zullen zij
nagaan of, gezien het totale werkterrein
van het ministerie van Volkshuisvesting,
nog andere kunstprojecten zouden kun
nen worden gestart. Zij kunnen aan de
minister suggesties doen voor nieuwe ont
wikkelingen, nieuwe vormen en nieuwe
In het Rijksmuseum van Oudheden, Ra
penburg 28 in Leiden, is vanaf komende
vrijdag tot 26 februari 1978 de tentoon
stelling te zien „Over de grens der Etrus-
ken”. De naam van de tentoonstelling is
ontleend aan een steen met een inscriptie
„grens der Etrusken”. Deze steen bevindt
zich in het Leidse museum en maakt deel
uit van een collectie Etruskische oudhe
den, die daar sedert het begin van de
vorige eeuw bijeen is gebracht. Het is voor
het eerst, dat de Etruskische collectie van
het museum, aangevuld met een bruikleen
van het Koninklijk Prentenkabinet in Den
Haag, in haar geheel wordt gepresenteerd.
De tentoonstelling laat albasten askisten
zien, gouden sieraden, bronzen beeldjes en
een technisch knappe reconstructie van
een ronde grafkelder met op de banken
rondom eenentwintig askisten, waaronder
de vijf albasten exemplaren die in 1743
tezamen in zo’n onderaards graf in Volter-
ra werden aangetroffen.
Onder de titel „Haagse Kunstkring:
werk verzameld” is vanaf aanstaande vrij
dag tot en met 8 januari een overzichts
tentoonstelling te zien van de kunstenaars
vereniging Haagse Kunstkring. Hiervoor
is onderdak gevonden bij een oudere colle-
ga-vereniging: Pulchri Studio aan het Lan
ge Voorhout in Den Haag. De expositie zal
in 250 schilderijen, tekeningen, aquarellen,
beelden, foto’s, boeken, affiches en mu
ziekprogramma’s een terugblik geven op
de periode van de oprichting van de vere
niging (1891) af tot 1957, toen de Haagse
Kunstkring het pand aan de Denneweg
betrok. Onder de uiteenlopende kunstui
tingen bevindt zich werk van Toorop tot
Berserik; literatuur van Emants tot Ro-
denko; muziekwerken van Wagenaar tot
Ketting en architectuur van Berlage tot
Hofman.
„De dodendans”, grafiek uit vijf eeu
wen, is een tot 28 november te bezichtigen
tentoonstelling in het Nijmeegs museum
Commanderie van St. Jan. De grote verza
meling grafiek, handelend over het thema
de dood, van de chirurg prof. dr. Blok in
1976 in het bezit van de universiteit van
Dusseldorf. Grote namen als Albrecht Dü
rer, Hans Holbein, Rembrandt en ook de
meer modernen Nolde, Kollwitz en Münch
komen voor in dat deel van de verzameling
dat in het Nijmeegs museum te zien is.
Het Brusselse parket kwam echter
zelf met de klacht en naar nu gebleken
is, geheel volgens het gevoelen van de
plaatselijke rechters. Op het ogenblik
dat de film in Brussel in beslag werd
genomen, draaide „Het rijk der zinnen”
ironisch genoeg al twee weken in het
landelijke Limburgse Maasijk met
succes, maar zonder dat overigens één
haan er anders om kraaide.
(Van onze correspondent in Brussel,
Jan Gerritsen)
Een voordeel bij dit geheel is dat de
voorstelling gauw voorbij is. Om tien uur
staan we op straat. Vanavond wordt al dit
saaie gedoe herhaald. Het Basic Space
Dance Theatre treedt in Engeland hoofd
zakelijk voor scholen op. Of de leerlingen
van die scholen er wat aan hebben, lijkt
me ernstig de vraag.
CONRAD VAN DE WEETERING
AIX-EN-PROVENCE (AFP). De
Franse acteur Victor Francen is op 88-
jarige leeftijd in een kliniek in Aix-en-
Provence overleden. Victor Francen, die
zich twaalf jaar geleden definitief terug
trok, is in zijn tijd zeer populair geweest
Hij schitterde op filmgebied in zijn vader
land in Abel Gance’s „J’accuse”, en op het
toneel in Edmond Rostands „Chantecler”.
BRUSSEL. De als een meester
werk beschouwde erotische film „Het
rijk der zinnen", van de Japanse regis
seur Oshima, is in Brussel definitief
verboden. De film, die in Nederland al
geruimte tijd in circulatie is, werd
vorig jaar in de Belgische hoofdstad in
beslag genomen na vier voorstellingen
in twee Brusselse bioscopen.
Grote Houtstraat 21 Haarlem
Het royaal opgekomen concertpubliek
kon daarvan kennis nemen in allereerst
een Concerte Grosso (opus 6 nr 12) van
Handel, die in deze uitvoeringspraktijk de
geest ademde van ettelijke jaren terug,
toen er nog nauwelijks sprake was van een
streven naar zogenaamde authenticiteit in
de verklanking van oude muziek. Frase
ring, articulatie, punctuering, dynamiek
en dergelijke wezen daarop.
Teun Jacob is docent beeldende vor
ming aan de Academie voor Beeldende
Kunsten in Rotterdam. Dries Wiecherink
is lid van de beleidscommissie van Mu
seum Fodor in Amsterdam en lid van de
BKR-toelatings- en aankoopcommissie
van Amsterdam. Bouke IJlstra is sinds 20
jaar beeldend kunstenaar, met als speciali
teit de beeldende kunst in relatie tot de
(architectuur. Van 1971 tot 1973 was hij
voorzitter van de sectie beeldende kunsten
van de Dordtse culturele raad.
Gepolijste totaalklank bij
kamerorkest St. John
(ADVERTENTIE)
DEN HAAG.,— Wie het HOT geadvi
seerd heeft het „Basic Space Dance Thea
tre” in het programma „Ballet 77” op te
nemen, weet ik niet, maar het is wel een
ernstige vergissing. Het begeleidende ver
haal over psychologische en sociologische
veranderingen in een stad tijdens een
pestplaag, las ik dinsdagavond met veel
interesse. Het is een verhaal van Daniël
Defoe, de auteur van Robinson Crusoë. De
vertaling daarvan in dans door zes lieve
Engelse meisjes en een jeugdig danser,
bestaat echter uit een steeds weer herha
len van dezelfde of zeer gelijksoortige
bewegingen in steeds weer andere jurken
en broekpakken.
Het enige positieve wat ik er van kan
zeggen, is dat de kleuren van de kostuums
(pasteltinten) fraai bij elkaar gekozen zijn
en dat de medespelers zich best goed be
wegen. Alleen het resultaat is stomverve
lend. Een perfecte remedie tegen slape
loosheid.
toepassingen van beeldende kunst in de te
bouwen en gebouwde omgeving.
De Nederlandse meester-hoboïst Han de
Vries sloot zich in zijn buitengewoon mooi
genuanceerde en gave solospel in C. Ph. E.
Dit jaar is aan kunst bij en in rijksgebou
wen een bedrag van 3,5 miljoen gulden
besteed; volgend jaar is voor deze sector
3,7 miljoen gulden begroot.
Betty’s opvoeding en gedragscorrecUe. De
uiterst komieke tegenstelling van Agatha
en Betty Bam maken het duo allerverma-
kelijkst. Samen verkopen zij zeer telentvol
een tot eenzame hoogte gesublimeerde on
zin en het zou allemaal vreselijk flauw en
onverteerbaar zijn als de afwisseling bin
nen de voorstelling zich niet zo snel
voltrok.
Eén keer dreigt er iets van verveling
door te breken, als de dames een sprookje
vertellen en dat in toneel omzetten. Dat
duurt net iets te lang. Maar de Bamsisters
brengen niet voor niets „de beste tweeling-
act van Nederland”, zoals ze zelf bij herha
ling melden. Hun optreden is onderhou
dend en ongecompliceerd plezierig. De
voortdurende machtsstrijd tussen de do
minerende Agatha en de gedwongen volg
zame Betty noodt tot veel smakelijk
lachen. Wie het ook wil bekijken kan in
Shaffy terecht tot en met zaterdag 26 no
vember en van 29 november tot en met
3 december (uitgezonderd woensdag).
KO VAN LEEUWEN
Na de pauze is er dan ook een vrolijke
solo van de danseres die voor dit alles
verantwoordelijk is, Shelley Lee. Ze
draagt een rood broekpak, een rood hoed
je met een bloem erop en een lach op haar
gezicht en ze holt er soms bij, wat toch een
aardige tegenstelling oplevert met het
voorgaande. Tot slot mogen alle dansers
vertraagd laten zien hoe ze zich in een
disco-dancing gedragen. Het meest opval
lend daaraan is dat ze allemaal kauwgom
kauwen.
Voor de komende voorstellingen van
„Katerina Izmajlova” heeft de Nederland
se Operastichting een beroep gedaan op
het Poolse team Aleksander Bardini (re
gie), Eva Starovieyska (ontwerpen) en Ka
zimierz Kord (muzikale leiding). Medewer
king verlenen voorts het Amsterdams
Philharmonisch Orkest en het Nederlands
Operakoor onder leiding van Thijs
Kramer.
Na een tweede uitvoering in Schevenin-
gen op 3 december gaat het gezelschap
naar Amsterdam, Rotterdam, Eindhoven
en Utrecht.
AMSTERDAM. Als het publiek de Zuilenzaal van het Shaffy theater binnenkomt
staan er verspreid op de zitbanken schaaltjes met bonbons klaar. Een knus welkomst-
presentje van de dames Betty en Agatha Bam, die immers steeds het beste voorhebben
met de bezoekers. Op het speelvlak staan de trijpen stoelen klaar met daartussenin een
met Oudhollandse draperie omkleed tafeltje. Dat geheel wordt gecompleteerd met een
staande schemerlamp en een imitatiepers op de vloer. Zo is het huiselijk stilleven
waarin de dames hun super-mallotige avonturen zullen gaan beleven.
De Bamsisters, twee karikaturale oude-
vrijsterstypes, gespeeld door Beer Karton
en Pamela Plastic, zijn voor een serie
voorstellingen terug in Shaffy. Het is de
zoveelste come-back van het tweetal dat
op het eerste gezicht een persiflage op de
Snip en Snap van Walden en Muyselaar
lijkt. De lange Agatha heeft het magere lijf
in een alt-modisch mantelpakje gestoken
en suggereert er tot in de puntjes verzorgd
bij te lopen. Haar kwajongensachtige zus
ter Betty tart elke modieus gevoel door een
slechtzittend mantelkostuum over een
herenpyjama te dragen.
5
De correctionele rechtbank van
Brussel en het hof van beroep in de
Belgische hoofdstad oordeelden dat
„Het rijk der zinnen” strijdig is met de
goede zeden. Merkwaardig genoeg was
er geen klacht bij het Brusselse parket
binnengekomen over het zedelijk ge
halte van de film. Een klacht is door
gaans het begin van een procedure die
tot een vertoningsverbod leidt.
Francen werkte gedurende vele jaren in
Hollywood, waar hij in zijn jongere jaren
gold als een charmeur. Op toneel en op het
witte doek heeft hij tegenspelers van for
maat gehad, zoals Lucien Guitry, Gaby
Morlay, Edwige Feuillere en Elvire
Popesco.
AMSTERDAM (ANP). Bij de Neder
landse operastichting is de Russische ope
ra „Katerina Izmajlova” van Dimitri
Sjostakovitsj in voorbereiding. De pre
mière van deze nieuwe produktie is op
1 december in het Scbeveningse Circus
theater. De opera een door de compo
nist in de jaren vijftig bewerkte versie
van zijn oorspronkelijk geheten „Lady
MacBeth of Mtsensk” (uit 1934) wordt
in het Russisch gezongen.
Dirigent John Lubbock - indrukwek
kend van postuur - die zonder druktema-
kerij zijn dertien strijkers via eenvoudige
gebaren door de partituren loodst, is er
echter blijkbaar niet op uit om een al te
k persoonlijk stempel op zijn orkest te druk-
mK ken. Artistiek gesproken wordt de image
■L van het St. John’s Orchestra tenminste
p bepaald door een soort van grootste geme
ne deler.
AMERSHAM (AP). De Britse bariton
Paul Schoeffler is In zijn woning in
Amersham in Buckinghamshire na een
langdurige ziekte overleden. Hij is 80
jaar geworden.
(ADVERTENTIE)
TADflOJ
SENSOLITE
Hetkado
voor hem
en haar!
v. Asperen B V. Valkenswaard 04902 - 1 68 10
i.
Schoeffler die was geboren in Dresden
maakte daar zijn debuut in 1925, als de
heraut in Wsigners Lohengrin. Hij is opge
treden in opera’s in tal van Europese ste
den en in de „Met” te New York. Zijn
laatste optreden daar, in 1963, was in Ari
adne auf Naxos, van Strauss.
De zanger die met een Engelse was ge
trouwd heeft de laatste jaren jonge zan-
82rs opgeleid in Engeland en in Oosten
rijk. Hij zal in Wenen worden begraven.
PARUS (AFP). De Franse tekst
schrijver voor radio, televisie en film
Gérard Sire is na een langdurige ziekte in
Parijs overleden. Hij was 50 jaar.
Op 16-jarige leeftijd was hij al bij de
radio gekomen. Ook schreef hij de tekst
voor verscheidene televisiefeuilletons, zo
als „Cecilia medecin de campagne”, „La
folie des bètes” en „Chateau Esperance”.
Samen met de acteur en regisseur Jena
Yanne maakte hij talrijke radioprogram-
ma’s en enige films zoals „Tout le Monde il
I est beau, tout le Monde il est gentil”, „Les
Chinois” en „Moi y’en a vouloir des sous”.
Misschien hanteren ze wel een zeer ver
doorgevoerde vorm van „understatement”
want zichtbare gevoelens komen er niet
aan te pas, behalve dan dat er af en toe
nogal dramatisch bij gekeken wordt. Het
ding heet „Een schets van de gebeurtenis
sen” en het gaat over een plaag. Welnu, de
gebruikte muziek bij dit geval is dan ook
werkelijk een plaag, een mengsel van ein
deloos herhaald sinusgeneratorgemurmel,
slagwerkgeritsel en ander geruis.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. Niet meer het representatieve karakter van het gebouw, maar de
kwaliteit van de gebouwde omgeving moet de nadruk krijgen. Dit is de basis van de
wijziging in de toepassing van kunst in en bij rijksgebouwen, die de laatste jaren heeft
plaatsgehad. Om dit nieuwe beleid te kunnen voeren, is het bureau van de rijksbouw-
meester W. G. Quist uitgebreid met een drietal beeldende kunstenaars. Het zijn Teun
Jacob, Dries Wiecherink en Bouke IJlstra. Minister Gruijters van Volkshuisvesting
heeft hiertoe besloten naar aanleiding van een vorig jaar gehouden onderzoek over de
vraag hoe kunst in en aan rijksgebouwen tot stand kan komen.
Dirigent John Lubbock loodste gisteravond zijn orkest met eenvoudige gebaren door
de partituren.
Maagzuur overvalt je. Komt A
onverwachts. Goed als je dan
een paar Rennies bij je hebt.
Brandend maagzuur? 'l
Opgeblazen gevoel? jV i
