VAN DER STOEL Zuidafrikaanse Moeilijke dagen voor Franse premier Barre Nog steeds geen duidelijkheid in Biko-onderzoek Onderzoek naar corruptie in Indonesië uitgebreid EG-landen gaan onderhandelen naar politie met China EUROPESE RAAD IS BEDENKELIJK” „DOORSCHUIVEN ZAKEN NAAR i I KOORTSACHTIG DIPLOMATIEK VERKEER IN ARABISCHE WERELD negen dagen Staking nu al Eerste Concordes in New York geland SCHIJNPROBLEEM? WANDELSCHOEN HEEL WIJS 3 Tegenvailer Compromis 19 7 7 NOVEMBER 2 3 BINNEN- EN BUITENLAND WOENSDAG Roof ichorst omaiM r achtergrond O ipens irleden teken oetgan-1 ten van »n voet- igonaal seling door Nico Scheepmaker V I Wijl jaar, zi inds tiel taristiei mil j oei STS journalist met an voril ^doktersattest dorsl 1 (Van onze redactie buitenland) JERUZALEM/DAMASCUS/BEIROET/BRUSSEL/WASINGTON/ BONN. - De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Mosje Dajan heeft gisteravond verklaard dat Israel nu snel drastische beslissingen moet nemen. Dajan zei dat de Egyptische president Sadat niet naar Israel was gekomen om zaken te doen, maar om erkenning uit te spreken. Pistool trijfel ropese Parlement een veel groter fonds wil VAN DER STOEL Dajan: drastische maatregelen op korte termijn nu noodzaak ir DAJAN „Daily News of Durban”. PRETORIA (DPA). Een week na het PREMIER BARRE ad Turk» ringt al Amen- l de ko- rijn om is. Een iranium n zit op- laald en uit Laag verkeer ar school litie ver- js de lin- :ht vier ar aan- estolen raar zij e lamp de buit illeren- ndrinkei ten in d( ijk al en ote wijn gezond was bevonden, aldus zijn krant, de aplas” is een meesterzet van Begin. Jordanië, dat lange tijd de boot heeft afgehouden, heeft gisteren zijn instem- (Van onze, redacteur in België, Jan Ger ritsen) BRUSSEL. Minister Van der Stoel (Buitenlandse Zaken) betreurt het dat de Europese Raad van regeringsleiders een soort hof van beroep wordt. De bewinds man zei dit nadat de ministers van Bui tenlandse Zaken van de Negen twee inge wikkelde technische vraagstukken had den doorgeschoven naar de Europese Raad, die begin december in de Belgische hoofdstad plaatsvindt. De Europese Raad is niet het geschikte orgaan om dergelijke kwesties te behande len, aldus Van der Stoel, die sprak van een bedenkelijke ontwikkeling. De regerings leiders moeten zich onder andere buigen over de regionale politiek binnen de Ge- De besluitvorming over het regionale fonds is extra ingewikkeld, omdat het Eu- Op dit punt diende de eerste minister echter een nieuwe tegenvaller te ver werken. Oud-premier Chirac heeft de met zoveel moeite begraven strijdbijl Raymond Barre hoopt op december en het begin van het nieuwe jaar, als de inflatiecijfers gunstiger zullen uitvallen, en de naderende verkiezingen (in maart) grote eenheid en betere samenwerking binnen d e regeringspartijen noodzake lijk maken. De komende strijd smeedt de strijders aaneen, zo hoopt hij. Het nieuwe program van wetsvoorstel len, zoals dat door premier Barre is voor bereid, werd door de gaullisten begroet met de vriendelijke woorden: „We gaan ons er niet mee amuseren de voorstellen van de eerste minister van commentaar te voorzien”. Jacques Chirac kon echter niet nalaten in een door miljoenen beke ken tv-programma op te merken dat hij niet wist of de plannen van de premier een „testament” dan wel een „politieke operatie” moesten worden genoemd. DJAKARTA (Reuter). President Soe- harto van Indonesië heeft gisteren op dracht gegeven tot uitbreiding van de vijf maanden oude actie tegen corruptie, tot de gouverneurs van dé verschillende ge westen en de diplomatieke vertegenwoor digers in het buitenland. Is men in het gaullistische kamp op nieuw op uit om de scalp van Barre te dansen, waarvan men nog in september verklaarde het niet te zullen doen? Daar op heeft Barre een absoluut verweer. Dezer dagen verklaarde hij in een tv- vraaggesprek dat hij nooit naar de post van eerste minister had gestreefd en dat 750 miljoen nieuwe Europese rekenheden per jaar (1 ERE is ongeveer 2,80 gulden). De ministerrraad houdt vast aan 400 mio- joen. Vooral Nederland en West-Duits- land, die meer aan het fonds bijdragen dan ze zelf ontvangen, stellen de hoogte van hun bijdrage afhankelijk van het beleid dat gevoerd gaat worden. Is de positie van premier Raymond Barre nog van dien aard, dat president Giscard er op uit is deze „beste econoom van het land” te behouden, ook voor het geval de verkiezingen door de huidige coalitiepartijen worden gewonnen? provincies van Indonesië. De actie tegen de corruptie heeft al ge leid'' tot het ontslag van tientallen be ambten. Het hoofd van de binnenlandse veilig heidsdienst, Admiraal Soedomo, heeft ge zegd dat hij er geen been in zou zien de hoogste gezagsdragers te arresteren. In juni is een hoge functionaris veroor deeld tot levenslange gevangenisstraf we gens oplichting tot een bedrag van 7,6 miljard roepiah in de rijsthandel. Het was het eerste vonnis van deze aard krachtens de strenge wet op de economische delicten. NEW YORK (Reuter). Twee supersoni sche Concordes, van de luchtvaartmaat schappijen Air France en British Airways, zijn gisteren kort na elkaar op het vliegveld Kennedy van New York geland. n krij- ukking ie over vorden Finan- n, mee- ;e bond O had vapens doua- s moed- cteur van itore Ro- met zijn begin van het gerechtelijke onderzoek 76 jaar is. :md. Ver t-Stamm- -Meinhof- w een pis- sterie van Württem- DURBAN (Reuter). Een door de Zuid afrikaanse politie gezochte zwarte jour nalist heeft zich gisteren gemeld na een medisch onderzoek waarbij hij volledig BRUSSEL (ANP). De Europese Ge meenschap gaat onderhandelen met Chi na. Het „dagelijks bestuur” van de EG, de Europese Commissie, heeft daartoe giste ren een mandaat gekregen van de minis ters van Buitenlandse Zaken van de ne gen EG-landen. eausesci pen bare lorst om had ge- terminis- n Buiten- vergrijp Blijft het probleem dat de publikatie van de slechte cijfers over oktober sa menvalt met de door de linkse vakbon den uitgeroepen algemene staking op 1 december. Deze staking heeft tal van oorzaken. Een van de belangrijkste is niet zozeer onvrede met de regering-Bar- re, dan wel onvrede met de eigen communistische en, socialistische lei ders die kans hebben gezien het breekba re porselein van het „gemeenschappelijk program” dat als basis van een linkse regering zou fungeren, aan diggelen te laten vallen. De staking zal dan ook wor den gekenmerkt door een groot aantal manifestaties, waarin zal moeten worden Na een kabinetsvergadering onder voor zitterschap van de president, maakte waarnemend minister van Voorlichting generaal Soedharmono, bekend, dat het aan de gang zijnde onderzoek zou worden uitgebreid tot de gouverneurs van de 27 (Van onze redacteur in Frankrijk, Rudolf Bakker) PARIJS Voor de Franse premier Raymond Barre breken moeilijke weken aan. De inflatie zal over oktober verder zijn voortgeschreden dan de premier had gehoopt. Het behoud van de waarde van de franc vergt alle aandacht. De vakbonden hebben tegen 1 december een algemene staking uitgeschreven, die ondanks weige ringen in de privé-sector zal worden afgedwongen door het afsluiten van de elektriciteit. En dan is opnieuw de strijdbijl opgegraven door Barre’s voorganger, de huidige burgemeester van Parijs, Jacques Chirac. Dan zal echter circa vier percent van de huidige begroting, ofwel ongeveer een mil jard gulden, niet gedekt zijn. Over het stoppen van dit gat moeten de regerings leiders dus het verlossende woord spre ken. Direct daarna kan de EEG-begroting voor volgend jaar definitief worden vast gesteld, zo wordt althans in Brussel gehoopt. Steeds vaker wordt gezegd dat de bes te econoom het toch niet zo goed heeft gedaan als werd gehoopt, dat hij althans de verwachtingen die hij zelf heeft ge wekt (met name ten aanzien van het tot staan brengen van de inflatie) niet heeft weten in te lossen. hij die post zonder enige spijt en zonder enige bitterheid zal verlaten wanneer dit van hem wordt verlangd. ming betuigd met de reis van Sadat. In de hoofdstad Amman deden zelfs geruchten de ronde dat koning Hoessein binnenkort in navolging van Sadat een bezoek zal brengen aan Jeruzalem. Premier Badran van Jordanië pleegde gisteren overleg met de Syrische regering in een poging te bemiddelen tussen Syrië en Egypte. Beide landen staan sinds het bezoek van Sadat aan Israel zeer onverzoenlijk tegenover elkaar. Syrië en de Palestijnse bevrijdings organisatie (PLO) hebben de reis van Sa dat gisteravond opnieuw als „verraad” ge brandmerkt. In een gemeenschappelijk communiqué van de in Syrië regerende Baath-partij en de PLO werden volk en leger van Egypte opgeroepen tot een „con frontatie” met de politiek van Sadat. De PLO en Syrië riepen ook de andere Arabi sche landen op zich eendrachtig tegen Sa dat te keren. De Syrische radio deelde weer opgegraven, en hij zwaait er al weer driftig mee in de richting van zijn opvolger. I Overste Goosen had Biko „wegens het êrote veiligheidsrisico” naar een gevange nisziekenhuis in Pretoria laten over brengen. Er zijn lezers die denken dat „het pro bleem van de ene schoen” een schijnpro bleem is, omdat het meer vooi Je hand ligt dat een schoen, zodra hij uitgetrokken is, ergens in zijn eentje wordt aangetroffen dan dat hij in het gezelschap van de bijpas sende schoen wordt gezien (zoals meestal het geval is als ze aan de voeten van hun eigenaars zitten). Toch vind ik die gedach te te simpel om acceptabel te zijn. Met dankbaarheid vermeld ik daarom de tip van de heer Hillege uit Bilthoven, die deze passage aanstreepte in een interview met Maup Caransa: „Ik heb m’n schoen uitgetrapt voordat ik in die auto werd gegooid. Dan kon de politie weten dat ik niet vanwege de mist in Amsterdam was gebleven, maar dat er echt wel iets gebeurd was”. Mevrouw G. M. Doeleman-Fischer uit Oegstgeest, die al eerder belangwekkend studiemateriaal aandroeg, herinnerde zich opeens het volgende frappante geval: „Ik ben een weekend in Londen vooreen trouwpartij. Mijn vliegtuig gaat maandag middag terug, tijd genoeg om op maand- ochtend (de winkels zijn gélukkig open) een paar blauwe Wandelschoenen te kopen met het oog op een kort verblijf in Zwitser land. Heel vroeg in de ochtend stap ik naar Lilley Skinner in Oxford Street. De winkel is zowat leeg, in de grote ruimte zit ergens een Engelse mevrouw met een jon ge dochter, in een andere hoek staat een aantal jonge meisjes, van wie een zich na lang aarzelen van de groep losweekt en langzaam naar mij toe schrijdt. „Can I help you, Madam?” Ja, dat kan ze, ik wil een paar blauwe Clarks schoenen. Ik beschrijf ze nauwkeu rig, want ik heb ze al in verschillende etalages gezien. „Sorry, Madam* maar die hebben we alleen in beige”. Maar ze bestaan in blauw, en ik wil ze toch echt in blauw hebben. Ze komt (och met de beige schoenen aandragen, ik zit er een beetje beduusd bij. Het is heel gemak kelijk mij over te halen iets te doen wat ik niet wil, maar dit keer blijf ik toch stand vastig. Ik heb wel iets anders voor u in blauw, zegt ze, en ze haalt die andere schoenen, ik trek ze aan, ze passen me, ze zijn blauw en ze lijken ook nog op die Clarks schoenen, dus ik neem ze. Ik ga naar de kassa om te betalen, naast de kassa staan twee ver koopsters die nu worden aangevuld met het meisje dat mij de schoenen heeft ver kocht, de schoenen worden in een doos gepakt en ik vertrek. Een week later ga ik met mijn man naar Bern. Ik pak mijn kleine koffertje en haal met enige vreugde de nieuwe schoenen doos uit de kast. Ik maak de doos open. In de doos ligt één linkerschoen van de nieuwe schoenen die ik gekocht heb maar wel één maat groter!) en één rechterschoen in blauw van de schoenen die ik niet ge kocht heb omdat ze bij hoog en laag be zwoeren dat ze die alleen in beige voorra dig hadden. Het was allemaal zo komisch, dat ik daar in mijn eentje in de slaapkamer een hyste rische lachbui kreeg. Dat lachen duurde niet lang. Ik ging op hoge poten naar beneden, pakte mijn schrijfmachine en schreef Lilley Skinner een beleefde maar puntige brief, waarin ik zei dat ze eerst maar eens de goede schoen moesten opsturen voordat ik de andere zou retour neren. Mijn oudste zoon was bereid de brief onmiddellijk te posten (wijzelf moes ten vertrekken), ook gierend van het la chen omdat moeder weer zo naief was te denken dat ze die schoen ooit terug zou zien. Maar hij had ongelijk. Als ik terug kom uit Zwitserland, wat wacht daar dan op mij? Een doos met één schoen (de goede), vergezeld van een brief met de mededeling dat ik de verkeerde schoen- maar niet moest terugzenden: it is so much trouble, etc. etc. Nu staat in mijn kast nog steeds die ene schoen, en bij Lilly Skin ner in Oxford Street moet ergens één blauwe Clarks wandelschoen staan wach ten op zijn wederhelft! „Je kan niet dezelfde schoen aan beide voeten doen”. (Publilius Syrus, eerste eeuw voor Christus). De regelmatige lijnvluchten zijn daarmee een feit geworden. Het verzet tegen de Concorde, ornaat het vliegtuig teveel la waai zou maken, heeft de landing in New York 19 maanden kunnen tegenhouden. Bij de ingangen van het vliegveld stond slechts een handvol demonstranten om tegen de landing te protesteren. De route op New York van Parijs en Londen is lange tijd als onmisbaar voor de levensvatbaarheid van de Concorde be schouwd. De 23-jarige verslaggever, Wiseman Khoezwayo, is krachtens de anti-terreur- ngOVfll wetgeving opgesloten. Dit betekent dat hij geen juridische bijstand krijgt, geen fami lieleden mag ontvangen en niet met de rechterlijke instanties in contact hoeft te worden gebracht. Waarvan Khoezwayó wordt verdacht is niet meegedeeld. Hij oordeelde een medisch onderzoek wense lijk gezien de vele „sterfgevallen” in Zuid afrikaanse politiecellen. Toen Khoezwayo 4ch meldde bij de politie, was Hij in gezel schap van een advocaat, die de politie verzocht nota te nemen van het doktersat test. naar de oorzaak van de dood van de iwarte Zuidafrikaanse nationalistische 54-jarige leider Steve Biko, is er in Pretoria nog teen klaarheid gebracht in de vraag, hoe de jonge politicus aan zijn fataal hersen letsel is gekomen. Eind deze maand worden de inflatiecij fers over oktober bekend, maar Barre weet nu al dat deze 0,8 tot 0,9 percent zullen bedragen. Politieke pessimisten rekenen op één percent, maar om dit minuscule verschil strijden de experts nog hevig. Intussen houdt de regering de ogen op eind december gericht. Dan wordt op een teruglopen van de inflatie gerekend, een verschijnsel dat zich vorig jaar omstreeks die tijd ook voordeed. De Negen hebben zich tegenover het parlement ook verbonden de nieuwe rekeneenheid per 1 januari in te voeren. De begroting voor de Europese Gemeen schap voor volgend jaar is trouwens al in de nieuwe eenheid opgesteld. België heeft inmiddels een compromis op tafel gelegd, waarover de regeringslei ders zich zullen moeten uitspreken. Dit voorstel komt neer op handhaving van de oude zowel als invoering van de nieuwe rekeneenheid. De negen landen zouden mogen kiezen voor de eenheid die hun het gunstigst uitkomt voor de berekening van hun contributie aan de Gemeenschap. gisteravond riiets inhoudelijks mee over de missie van de Jordaanse premier Badran. Het politieke beeld in de Arabische we reld wordt vooralsnog beheerst door ver warring, gefrustreerd afwachten en - vooral - grote diplomatieke activiteit, zo wel van de voor- als de tegenstanders van de reis van Sadat. Marokko, Tunesië, Oman en Soedan - president Noemeiri van dat land was gisteren in Cairo op bezoek; op korte termijn gaat Sadat naar Soedan - hebben openlijk steun aan Sadat ver klaard. Een winstpunt voor de Arabische zaak lijkt hoe dan ook de grote indruk die Sadat op de Israëlische en de wereldopinie heeft gemaakt. De Egyptische vice-president Hoesmi Moebarak gaat binnenkort op toemee langs Arabische hoofdsteden om de resultaten van Sadats trip te bespreken en doet als eerste de Saoedische hoofdstad Riad aan. In het drukke diplomatieke ver keer in de Arabische wereld wordt steeds vaker de méning gehoord, dat juist Saoedi- Arabië - het belangrijkste van de rijke olielanden - en de Verenigde Staten in de Arabische blokvorming de sleutelrol zul len vertolken. Zouden de Saoedi’s en de Amerikanen er, gezamenlijk dan wel af zonderlijk, in slagen de Syrische president Assad ervan te overtuigen dat Israel in feite al concessies heeft gedaan tijdens de Het oplaaien van de strijd heeft er ook mee te maken, dat de gaullisten van Chirac en de aanhangers van president Giscard d’Estaing het eens moeten wor den over door beide groeperingen te ac cepteren gemeenschappelijke kandida ten op de verkiezingslijsten. Hier ligt een bron van grote achterdocht en onenig heid. De gaullisten vermoeden dat de volgelingen van Giscard aanhangers op goede plaatsen willen binnensmokkelen en dit vermoeden is geheel wederkerig. besprekingen tussen Begin en Sadat, dan zou Assad wat gas terug kunnen nemen zonder zijn gezicht te verliezen. Zijn die concessies niet gedaan, zo redeneren veel waarnemers, dan zou Washington de Isre- alische premier onder druk kunnen zetten om ze alsnog te doen, teneinde de door Sadat ingeslagen weg open te houden. De negen EEG-laden hopen dat het ge sprek tussen Sadat en Begin zal uitmon den in de juiste regeling van het conflict in het Midden-Oosten, waarbij rekening wordt gehouden met de rechten van alle partijen. Dit staat in een gisteren door de negen ministers van Buitenlandse Zaken van de EEG-landen aangenoihen verkla ring tijdens een vergadering over de Euro pese politieke samenwerking. Volgens de negen ministers is het begonnen gesprek tussen Egypte en Israel een belangrijke stap op weg naar de echte vrede. Zij hopen dat door het initiatief van Sadat de muur van wantrouwen wordt doorbroken en dat het de weg zal openen naar de vredescon ferentie in Genève. De Amerikaanse regering heeft gisteren verklaard dat de ontmoeting tussen Sadat en Begin gezorgd heeft voor „de beste kans op vrede sinds 1948”. „De president (Carter) is niet van plan dit moment te missen”, aldus de Amerikaanse vice-mi nister van Buitenlandse Zaken Warren Christopher in een toespraak. De regering van West-Duitsland heeft in een door minister van Buitenlandse Zaken Genscher in Brussel en Bonn uitgegeven verklaring laten weten dat Israel nu aan zet is bij het streven naar een regering van het conflict in het Midden-Oosten. De onderhandelingen zullen gaan over een niet-preferentieel handelsverdrag dat de gemeenschap met China wil sluiten en dat waarschijnlijk vijf jaar zal omvatten. Begin 1975 toonde China een zodanige belangstelling voor de gemeenschappelij ke markt, dat er verkennende besprekin gen begonnen. In juli van dit jaar werden die besprekingen afgesloten. De Europese Gemeenschap is de derde voornaamste afnemer van wat de Chinese economie voortbrengt, terwijl ze (na Ja pan) de tweede grootste leverancier van dat land is. Vorig jaar exporteerde de EG voor een waarde van ongeveer 1,3 miljard dollar naar China, terwijl ze voor rond 735 miljoen dollar uit China importeerde. kan de politicus wellicht tijdens een hand- I gezeten- löneen op 7 september in de verhoorcel ’ijf dagen voor zijn dood met zijn hoofd ’“gen een muur terechtgekomen zijn. Er is gemand die zegt, dat hij dit ook gezien beeft. aangetoond dat althans aan de basis van de linkse partijen de eenheid nog bestaat die de leiders hebben verbroken. Al negen dagen lang staken de Londense brand weerlieden en hun werk wordt door speciaal opgeleide soldaten overge nomen. Een zes jaar oud jongetje en zijn negenjarig zusje kwamen vandaag bij een brand in hun ou derlijk huis om het leven. De oorzaak was een gasgeiser die ontplofte. Dajan gaf niet aan wat de aard van de te nemen beslissingen zou moeten zijn, al i liet hij wel weten dat ervoor de Palestijn- VOgtlS se Arabieren snel een oplossing dient te ie Notol worden gevonden. De waarschuwing van Dajan wijst erop rarie en jat er binnen de Israëlische regering ver te kiwi’sl schi] van mening bestaat over wat er nu naar de| verder moet gebeuren. Premier Begin Bij zeer| heeft Sadat geen concrete voorstellen ge- •ing van daan inzake de Palestijnse kwestie en de verleend toekomst van de westelijke Jordaanoever. Is en Dajans waarschuwing zou kunnen beteke- oge j nen dat de Isrealische premier ook niet >rg voor Voomemens is in dezen concessies te doen. is Blij- in Israel wordt, na de overweldigende in- •opa dit druk die Sadat het afgelopen weekeinde heeft, heeft gemaakt, in ieder geval gerekend op meenschap en over de grootte van het i 2. ,.Z regionaal fonds. De meningen daarover - dan de negen ministers. Het parlement wil lopen ver uiteen. Vóór 1 januari moet echter een beslissing vallen. De negen ministers hadden hun chefs maandag al opgezadeld met een ander gecompliceerd probleem, waarover ook voor het nieuwe jaar een oplossing moet worden gevonden. Het gaat om de invoe ring van een nieuwe Europese rekeneen heid (een rekeneenheid wordt het gemid delde van de waarde van de negen natio nale munten). De nieuwe eenheid brengt echter verhoging van de contributie van Engeland en Ierland aan de EEG met zich mee en daar voelen deze landen niets voor. Volgens de verklaringen van de veilig heidspolitie, in wier handen Biko zich de jurwapen laatste vijf dagen van zijn leven bevond, cel waar kan de politicus wellicht tijdens een hand- De districtsarts van Port Elizabeth, Ivor Land, sprak gisteren een verklaring tegen ind giste ïan het hoofd van de veiligheidspolitie ter )g bij de plaatse, overste Piet Goosen, volgens wel- astmatige ke de artsen bij Biko „niets ernstigs” had- I den geconstateerd voordat Biko naar Pre toria overgebracht werd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1977 | | pagina 3