Ski-chute-zeilen
Voorzitter repatriëringscommissie tegen Zuidmolukkers:
Brandweerstaking put
Britse militairen uit
Scheermesjes
gevonden in
cel Croissant
„In Chili wordt
nog gefolterd”
„Beweging Charta’77 is
geen politiek gevaar”
99
s
VN-commissie:
Irak wil geschillen met Syrië niet bijleggen
luk
ZEVENDE OOG
ters
ate
TELEFOONCEL
REGERING ZOU AAN COMPROMIS WERKEN
rand
LANDROVER
*eluk
iedie
NERVOSITEIT
Waarde
narkt
Vorster kritiseert
Engelstalige pers
in Zuid-Afrika
Waarschuwing
Uitgewezen
loei
n de
theid
eren,
i van
i het
t Ka-
et op
ntro-
3
19 7 7
NOVEMBER
DONDERDAG 24
BINNEN- EN BUITENLAND
isten
)OUW
(Van onze speciale verslaggever Bob Mantiri)
door Nico Scheepmaker
Ik
DJAKARTA. ,,Ik hoop dat deze ontmoeting de inleiding zal
zijn voor een dialoog tussen de RMS-gezinde Zuidmolukkers in
Nederland en de Indonesiërs”. Aldus generaal Soedarmo Jajadi-
wangsa, de voorzitter van de Zuidmolukse repatriëringscommissie
in Indonesië, in een gesprek met Noes Solisa en Theo Thenu, twee
exponenten van de Zuidmolukse jongeren in Bovensmilde.
BEIROET/JERUZALEM/CAIRO
(Reuter/AFP/DPA/UPI). De Pa
lestijnse bevrijdingsorganisatie
(PLO) en Syrië zetten hun cam
pagne voor een Arabisch „afwij-
zingsfront” tegen Egypte gisteren
met verhevigde energie voort. De
totstandkoming van een dergelijk
anti-Egyptisch monsterverbond is
er evenwel niet groter op gewor
den, doordat Irak niet bereid is
zijn geschillen met Syrië bij te
leggen.
trijfel f
KANS OP ANTI-EGYPTISCH
MONSTERVERBOD KLEINER
begin betekenen
Is het niet wonderlijk (en aan de andere
kant ook hoopgevend) dat iemand met
zulke onverdachte antecedenten als ik, die
ook niet in zijn jeugd is opgezadeld met
allerlei religieuze wonderen en verschijn-
selen die op latere leeftijd wel eens ver
keerd kunnen uitpakken, desondanks over
afstand en tijd heen in staat blijkt dingen
te kunnen zien waarvan het bestaan ver
borgen werd gehouden, ja zelfs pertinent
ontkend werd?
Godzijdank, dacht ik, maar ik dacht ook
meteen: die Duitsers zijn natuurlijk nooit
met schieten begonnen. Op een donkere
avond vanuit hun verlichte telefooncel
(prachtig doelwit!), al een jaartje in Neder
land zijnde en zich dus tamelijk veilig
voelend. Nee, ik heb het werkelijk geen
moment geloofd, ondanks alle plechtige
verklaringen van de politie en Justitie!
Soms word ik wel eens bang voor me
zelf, wilt u dat wel geloven? Je ziet het
absoluut niet aan me af, op straat ben ik
een onopvallende figuur, vrienden van me
zullen graag bevestigen dat er in de om
gang niets abnormaals aan mij te bespeu
ren valt, niks geheimzinnigs, niks zweve
rigs bedoel ik, helemaal niets van wat je je
voorstelt bij iemand die over het Zevende
Oog beschikt. Of het Derde Gezicht, of het
Achtste Gevoel. U merkt het wel, ik ben
zelfs niet op de hoogte van de terminologie
waarmee een gave als de mijne in de
vakliteratuur wordt omschreven.
Ik zal het u nog sterker vertellen (want ik
hecht eraan u ervan te overtuigen dat ik
een doorsnee Nederlander ben, zonder
fratsen of andere giebelegijntjes): ik heb in
mijn werkzame leven weliswaar twee keer
een bijeenkomst bijgewoond waarop over
bovennatuurlijke verschijnselen werd ge
sproken, maar in beide gevallen was ik
daar uit journalistieke nieuwsgierigheid
en niet uit innerlijke overtuiging.
kop-
isten
ver-
idels
is op
lorse
sn een
ens de
:t door
uim20
irde 80
de mi-
ridavit,
in Ne-
■ren in
exem-
■henen
laslag-
e voor-
snwer-
In Syrië en Irak regeren respectievelijk
gematigde en radicale vleugels van de
socialistische Baath-partij die vanouds
met elkaar overhoop liggen. Libië, ook
sterk geporteerd voor radicale acties te
gen Sadat, heeft geprobeerd om de twee
Baath-vleugels omwille van de „goede
zaak” met elkaar te verzoenen, maar dat
is niet gelukt.
Wanneer dit betekent dat Irak uit de
„afwijzings-boot” stapt, is de campagne
van Syrië en de PLO vrijwel tot mislukken
gedoemd. Irak, dat aan Syrië grenst, legt
oneindig veel meer gewicht in de schaal
dan Libië en Algerije, allebei ver verwij
derd van het front met Israel.
Drie gemengd Syrisch-Palestijnse teams
gaan op korte termijn naar Libië, de Sov-
jet-Unie en het als'„Arabische financier”
uiterst belangrijke Saoedi-Arabië om daar
steun te zoeken voor hun oppositie tegen
Sadat.
Waarnemers in Beiroet zijn vrij alge
meen van mening dat Syrië en de PLO in
Riad tevergeefs zullen aankloppen. Het
koninkrijk Saoedi-Arabië heeft weinig of
niets op met de linkse regimes in Syrië,
Irak, Libië en Algerije en heeft in het
verleden ook dikwijls wrevel doen blijken
De Israëlische minister van Buiten
landse Zaken, Mosje Dajan, waarschuwde
zijn landgenoten gisteren tegen een te
optimistische interpretatie van Sadats
woorden „nooit meer oorlog”.
Volgens Dajan bedoelde de Egyptische
president dat er vrede zal zijn zodra Israel
alle sinds 1967 bezette Arabische gebieden
heeft ontruimd. Maar zolang dat niet zo is,
waarschuwde Dajan, houden de Arabie
ren de mogelijkheid van een nieuwe oorlog
open. Gezien tegen die achtergrond, aldus
Dajan, „zei ik dinsdag dat er voor Israel
een beslissend uur is aangebroken”.
In Jeruzalem zeiden Sadat en Begin het
afgelopen weekeinde dat zij waren over
eengekomen de staat van oorlog te beëin
digen en het conflict met vreedzame mid
delen op te lossen.
Dajan vertelde dat zowel Sadat als Be
gin hun standpunten duidelijk hebben ver
woord in een gesprek waarbij de Egypti
sche president de mogelijkheid van „geven
en nemen" echter niet uitsloot.
„Wij hebben toegestemd erover te pra
ten”, zei Dajan. „Een ontmoeting en voor
uitgang daarbij zitten erin. Als we geen
vooruitgang boeken, hoe moet hij (Sadat)
zich dan redden? In dat geval houden wij
het land (de Sinai), maar wat heeft hij?”
Dajan klonk alsof hij wilde zeggen dat
Israel in elk geval iets zal moeten terug
geven.
Koeweit, dat tot dusver over Sadats reis
had gezwegen, zei gistèren via zijn media
dat het bezoek van de Egyptische leider
tegenover onenigheid in het Arabische
kamp geen tastbare resultaten heeft opge
leverd. De commentaren in Koeweit waren
echter vrij gematigd.
over de standpunten van de PLO. Ook al
door de waarschijnlijke invloed van Was
hington wordt in Beiroet een gematigde
opstëlling van Saoedi-Arabië verwacht.
Generaal Soedarmo ontving Solisa en
Thenu in Kebajoran, de deftige wijk van
Djakarta. Solisa en Thenu, die tijdens de
gijzelingsacties in De Punt en Bovensmil-
de optraden als woordvoerders van de
treinkapers en schoolbezetters, maken
hun reis naar Indonesië op uitnodiging
van de Gemeenschappelijke Pers Dienst,
een organisatie van twaalf regionale dag
bladen, waarbij ook onze krant is aange
sloten. Ze reizen in gezelschap van GPD-
redacteur Bob Mantiri en GPD-fotograaf
Roland de Bruin. Het tweetal zal ook
Ambon bezoeken.
Er werd met geheraal Soedarmo open
hartig gesproken over allerlei onderwer
pen die nauw betrekking hidden op het
Molukse probleem in Nederland, op wel
ke manier Zuidmolukse jongeren kun
nen deelnemen aan ontwikkelingsprojec
ten op de Molukken of in andere delen
van Indonesië, de autonomie van de bui
tengewesten van Indonesië en de positie
van de RMS-president in ballingschap ir.
J A. Manusama.
Solisa: „Hoe ziet u de RMS vanuit de
geschiedenis en wat ziet u als oplossing
van dit probleem?”.
Soedarmo: „Het is Voor mij een van
zelfsprekende zaak dat ik de RMS afwijs.
Daarover valt niet te praten. Wij kunnen
alleen hopen dat u de idee van RMS (de
oprichting van een onafhankelijke repu
bliek der Zuid-Molukken,(red.) zal opge
ven. Een onafhankelijke republiek Zuid-
Molukken is een droombeeld”, aldus ge
neraal Soedarmo, die in zijn betoog keer
op keer de nadruk legde op de Indonesi
sche eenheidsstaat waar niet aan valt te
tornen
door Egypte uitgewezen vanwege hun kri
tiek op de reis van Sadat naar Israel. Ook
20 Palestijnse studenten die in het open
baar protesteerden tegen Sadats missie
kregen bevel het land te verlaten. Volgens
niet bevestigde berichten heeft Egypte
nog veel meer mensen uitgewezen.
Solisa zei dat hij Indonesië niet vijan
dig gezind is. „Ik vind”, zo zei hij, „dat het
Molukse vraagstuk kan worden opgelost
via de weg van de dialoog. Niet alleen
met de Indonesiërs, maar ook met de
Nederlanders”.
Soedarmo: „Ik ben niet in de positie
om dat te kunnen regelen. Wanneer Ma
nusama naar Indonesië wil komen kan
dat worden geregeld, maar niet als presi
dent van de RMS”.
Solisa en Thenu vertrekken zaterdag
naar de Molukken waar zij een gesprek
zullen hebben met gouverneur Slamat.
Ook zullen zij de gelegenheid krijgen om
ontwikkelingsprojecten te bezoeken.
urens
an de
Cate
j hem
n van
deden
ofdre-
ier in
an die
per 1
de uit
in LC,
innen-
andse
iu zijn
urspe-
p vra-
Twee
rn dan
emen-
le ad-
rland-
aagd”,
i een
Et de
i het
is de
erkel
I met
Sadat heeft zijn Israëlische ambtgenoot,
Ephraim Katzir, inmiddels bedankt voor
de ontvangst die hem te beurt is gevallen.
Drie PLO-kopstukken, onder wie de
chef van het bureau in Cairo, zijn gisteren
■i
migde
tot 10
or een
sering
mden.
laatst
PIETERMARITZBURG (UPI) De Zuidafri-
kaanse premier John Vorster heeft gisteren in
een toespraak de Engelstalige pers in het land
ervan beschuldigd een „wig te willen drijven”
tussen de Afrikaans en de Engels sprekende
blanken in Zuid-Afrika.
De redevoering van Vorster was gericht tot een
super-
an een
minder
ebruikt
lak van
ggrega-
je koel
tje aan
voor de
jk naar
entrale
afgege-
e lucht
super-
Naar Strougal meedeelde, is president
Gustav Husak van plan komend jaar zijn
eerste officiële bezoek aan West-Duitsland
te brengen. Het Tsjechoslowaakse staats
hoofd is, afgezien van de Oostduitse presi
dent, de enige Oosteuropese communisti
sche leider die niet na de normalisering
van de relaties tussen Bonn en de landen
van het Oosteuropese blok in de Bondsre
publiek op bezoek is geweest. Toen er in
1973, na de ondertekening van het norma-
liseringsverdrag te Praag door de toenma
lige bondskanselier Willy Brandt, sprake
was van een bezoek van Husak aan Bonn,
meldden Westduitse bladen dat de Tsje
choslowaakse partijleider gecollaboreerd
zou hebben tijdens de bezetting door de
nazi’s.
wentse
Duitse
(onge-
an En-
n voor
s. Eind
endge-
in 1979
jntrale
sten en
t man.
Laat ik een voorbeeld geven: Wackerna-
gel en Schneider. Er ontstaat een
schietpartij tussen hen tweeën en een
groot aantal politiemannen. Of, om de
lezing van hoofdofficier van Justitie mr.
Messchaert wat nauwkeuriger aan te ha
len: de twee Duitsers, al een jaartje in
Nederland, staan buiten te telefoneren,
een van de rechercheurs in burger slentert
er naartoe en vraagt of ze voortmaken, de
Duitsers trekken hun pistool en beginnen
te schieten, zij worden allebei zwaar tot
tamelijk zwaar gewond, drie politieman
nen worden slechts licht gewond.
iskou-
geval-
d „So-
krant
t voor-
ioden-
taura-
as de;
m een-
it ver-
Dank zij mijn Zesde Gezicht wist ik
zeker dat Steve Biko was omgebracht, en
wist ik ook zeker dat Wackernagel en
Schneider niet begonnen waren met
schieten. Niet omdat het zulke lekkere
jongens zijn, maar omdat de omstandighe
den dat tegenspraken. En zie, na lang
nadenken heeft het ministerie van Justitie
nu bekend gemaakt dat de politieagenten
inderdaad het eerst geschoten hebben, zij
het nadat Schneider het gebaar had ge
maakt van trekken van een wapen. De
aanvankelijke, foutieve lezing van mr.
Messchaert, was te wijten aan „nervosi
teit”. Daarmee zijn de politieagenten auto
matisch verontschuldigd. Want als mr.
Messchaert na afloop al zo nerveus was,
hoe nerveus moeten zij dan wel niet zijn
geweest toen het er echt op aankwam?
Ik wist toen nog niet dat ik over het
Vijfde Oog beschikte, al had ik dat natuur
lijk wel kunnen weten, want toen de Zuid-
afrikaanse minister van Justitie Kruger
bekend maakte dat Steve Biko aan zijn
zelfgekozen hongerstaking was overleden,
heb ik dat ook geen seconde geloofd. Gek
hè? Terwijl ik op buitenstaanders, bijvoor
beeld op de tramhalte staande, een heel
normale en zeker geen paranormale in
druk maak. Zonder erbij geweest te zijn,
op duizenden kilometers afstand, en
dwars tegen de plechtige verklaringen van
hooggeachte autoriteiten in, wist ik zeker
dat Steve Biko was omgebracht. Nu weten
we dat hij in deerniswekkende toestand,
naakt en geboeid achter in een landrover
gelegen, over een afstand van 1200 kilome
ter vervoerd werd, en iedereen die in
dienst geweest is en wel eens in de stoel
tjes van een Landrover gezeten heeft,
kan begrijpen dat deze manier van ver
voer een van de langdurigste martelme-
thoden uit de geschiedenis is geweest.
Weet u hoe ver dat is, 1200 kilometer,
naakt, geboeid, achter in een Landrover en
tevoren toch al geradbraakt? Van Amsterj-
dam naar Boedapest! Moord met voorbe
dachten rade dus.
Libië heeft gisteren besloten de huidige
regering van Egypte niet meer te erkennen
als wettige regering van de Arabische re
publiek Egypte. Dit heeft het Libische
persbureau Jana bekendgemaakt. Het
persbureau maakte voorts bekend dat Li
bië met de Arabische regeringen contact
heeft opgenomen om een uitstoting van
Cairo uit de Arabische Liga te bewerkstel
ligen en de zetel van deze organisatie naar
een andere hojofdstad over te hevelen.
Generaal Soedarmo: „Ik hecht zeer
veel waarde aan uw antwoord. Deze
ontmoeting, uw aanwezigheid hier als
aanhangers van de RMS, kan het begin
betekenen van een dialoog”.
Solisa vroeg daarop of deze informele
ontmoetingen in een later stadium kun
nen uitmonden in besprekingen met ir.
NJanusama en de militante predikant
Metiari.
Als gevolg van die uitspraak zijn de
verwachtingen in Israel hoog gespannen.
Dajan wilde gisteren kennelijk duidelijk
maken dat die verwachtingen voorshands
alleen kunnen worden ingelost door Israë
lische concessies.
LONDEN (UPI) Het Britse leger
heeft gisteren bedden, verwarmingstoe
stellen en waterdichte kleding gestuurd
naar uitgeputte militairen die al tien da
gen paraat staan met het oog op de sta
king van de brandweerlieden.
Veel militairen sliepen op de grond of in
de kabines van hun brandweerwagens.
Ook was er geklaagd over de kou. Volgens
politieke kringen in Londen werkt de rege
ring aan een compromis dat de eis van de
brandweerlieden voor een loonsverhoging
van 30 percent dicht zou naderen.
De ministers zouden een nieuwe toonfor
mule, waaronder een onmiddellijke loons
verhoging van tien percent, een hogere
betaling voor overwerk en een spoedige
verkorting van de werkweek van 48 tot 42
uur overwegen. De regering zei dat de
spoedige verkorting van de werktijd gelijk
zou zijn aan een verhoging van 20 tot 25
percent tegen het voorjaar. Premier Cal
laghan had dinsdag herhaald dat de rege
ring niet boven het plafond van tien per
cent loonsverhoging zou gaan die was
vastgesteld om de inflatie te bestrijden
Het ministerie van Binnenlandse Zaken
deelde mee dat 20 mensen omkwamen bij
branden m Engeland en Wales sedert de
staking op 14 november begon. Maar vol
gens de politie kan de dood van geen van
de slachtoffers in verband worden ge
bracht met de afwezigheid van de geregel
de brandweer.
Intussen heeft de vakbond steun be
tuigd aan de begin oktober onofficieel
begonnen staking van onderhoudsperso
neel van liften. Dit brengt met zich mee
dat dagelijks duizenden mensen zuchtend
trappen tot op de 23ste verdieping moeten
lopen, daar tal van liften buiten gebruik
zijn.
Dit heeft kwalijke gevolgen voor oude,
gebrekkige en zieke mensen die zonder lift
hulpeloos en van de buitenwereld afgesne
den zijn. In Birmingham, waar de meeste
hoge woongebouwen van Groot-Brittannië
zijn, werden buren en huurdersverenigin-
gen opgeroepen de „gestranden” te hel
pen. Een maatschappelijk werker zei:
>Men hoort van oude en zieke mensen die
door hun familieleden trap-op trap-af ge
dragen worden. Maar velen komen hele
maal niet meer hun woningen uit”.
In Salford (Lancashire) vielen de vier
liften uit van een gebouw van 23 verdiepin
gen, waarin belasting- en PTT-beambten
werken. Op elke etage staan stoelen ge
reed waar men kan uitblazen. Veel beamb
ten hebben een half uur nodig om hun
bureau te bereiken. Het onderhoudsperso
neel eist een loonsverhoging van 130
percent.
„We hebben een flinke achterstand. We
zijn in opbouw en we kunnen ons niet
veroorloven terug te blikken in het verle
den", aldus generaal Soedarmo.
Solisa en Thenu: „Er is op dit ogenblik
een tendens waar te nemen die wijst op
het verlangen van de buitengewesten
naar grotere onafhankelijkheid. Men wil
baas zijn in eigen buik. De ruimte heb
ben om hun cultuur te beleven. Is hierin
een plaats weggelegd voor een onafhan
kelijke Molukken?”
Soedarmo: „De centrale regering
streeft inderdaad naar autonomie van de
Daerahs (provincies), maar deze zelfstan
digheid is zuiver economisch en heeft
geen politieke betekenis. Wat het beleven
van eigen cultuur betreft”, aldus Soedar
mo, „ons devies is „eenheid in verschei
denheid”. Iedereen heeft de vrijheid om
zijn cultuur te beleven”.
Tijdens het gesprek kwam ook de
vraag naar voren of er Zuidmolukse jon
geren in Nederland kunnen worden inge
schakeld bij ontwikkelingsprojecten op
Ambon. Volgens Soedarmo is iedereen
die zijn handen uit de mouwen wil ste
ken, welkom in Indonesië zolang dat niet
gedaan wordt om een RMS van de grond
te krijgen. „De RMS is ons vijandig ge
zind”, aldus Soedarmo.
STUTTGART (DPA) In de cel van de
voormalige Baader-Meinhof-advocaat
Klaus Croissant zijn op onverklaarbare
wijze verscheidene scheermesjes beland
sedert zijn internering in de gevangenis
van Stuttgart-Stammheim.
Croissants advocaten Stephan Baier en
Eberhard Kempf verspreidden gisteren
een verklaring van hun cliënt waarin deze
zegt zondagochtend op de plank in zijn cel
een scheermesje te hebben gevonden en
dit onmiddellijk aan de bewaking te heb
ben gemeld.
Een woordvoerder van het gerechtshof
in Stuttgart heeft de juistheid van de ver
klaring bevestigd. „Wij staan voor een
raadsel”, zei hij.
politieke bijeenkomst in Pietermaritzburg, onge-
nam veer 500 kilometer ten zuid-oosten van Johannes
burg
De aanval van de premier was speciaal gericht
tegen het dagblad The Star uit Johannesburg,
dat dinsdag citaten publiceerde van minister van
Justitie Jimmy Kruger. Volgens de krant had
Kruger gezegd de Engels sprekende blanken
alleen te zullen accepteren als burgers van „mijn
land” wanneer zij Afrikaner zouden worden.
K-
Goed nieuws voor wintersporters: een Westduitse chemicus uit Freiburg heeft een nieuw skivermaak geïntroduceerd, skizeilen of ski-
chutezeilen zoals u wilt. Met deze parachute is een lange skiafdaling een pretje geworden, temeer omdat ook geen skilift om naar
boven te komen meer nodig is. Je kunt met deze parachute zowel naar beneden als naar boven „zeilen”. Het valscherm is van licht
materiaal gemaakt en weegt slechts 4 pond en is makkelijk in een rugzak op te bergen. Ook fijn als je met een gebroken been in de
sneeuw ligt te wachten op de reddingsploeg, dan kan het doek bescherming bieden tegen de kou.
Strougal sprak op een persconferentie in
Wenen, waar hij is voor een tweedaags
officieel bezoek. Hij is de eerste Tsjecho-
slowaakse minister-president sinds de vor
ming van deze staat in 1918 die Oostenrijk
bezoekt.
Volgens Strougal hebben „slechts enkele
tientallen mensen tot de beweging Char-
ta’77 geïnspireerd”.„Het is dezelfde groep
die verantwoordelijk was voor de crisis
van 1968 in Tsjecho-Slowakije”, aldus de
premièr, met een kennelijke verwijzing
naar het feit dat de voormalige minister
van ^Buitenlandse Zaken Jiri Hajek nu een
van de woordvoerders van Charta’77 is.
Strougal deelde mee dat hij met bonds
kanselier Bruno Kreisky had gesproken
over economische samenwerking. De rege
ring in Praag zou Oostenrijkse industriële
beleggingen in Tsjecho-Slowakije steunen,
mits Oostonrijk enige belemmeringen
NEW YORK (DPA).De tegenstanders
van het militaire bewind in Chili worden
nog steeds gefolterd, zo vindt de commis
sie van onderzoek de VN in haar jongste
rapport over Chili.
Dit rapport vormt de grondslag voor de
debatten over Chili in de VN-commissie
voor humanitaire en maatschappelijke
vraagstukken, die gisteren in New York
zijn begonnen.
„De commissie acht zich niet in staat te
constateren, dat in Chili eerbied voor de
mensenrechten hersteld is”, aldus het
rapport.
Het heet voorts, dat in Chili de overheid
stelselmatig blijft weigeren, het recht op
vrijheid en veiligheid van „tegenstanders
van het bewind” te eerbiedigen. Het folte
ren behoort nog steeds tot de methoden
van het stelsel. Het aantal gefolterden is
wel minder geworden. Vastgesteld wordt,
dat een groot aantal politieke gevangenen
is vrijgelaten. De omvang van de arresta
ties is eveneens verminderd en de berich
ten over fólteringen zijn minder schok
kend dan vroeger, aldus het VN-rapport.
WENEN (UPI). Premier Lubomir Strougal van Tsjecho-Slowakije heeft gisteren
verklaard, dat hij in het bestaan van de beweging Charta’77 geen politiek gevaar voor
zijn land ziet. De beweging ijvert voor bescherming van de rechten van de mens.
voor de Tsjechoslowaakse üitvoer weg
neemt. x
„Uw aanwezigheid in Indonesië kan
van een dialoog
