ook wil
Ecologisch winkelen
1
3
Neem veilig
speelgoed
Teddybeer van
eigen makelij
dat het kind 14
HUIS
Informatie
staat zo leuk
Pollepel als sleutelhanger
„Die blikken trein
op de piano”
I I I
door Fred Klaver
15.000 uur spelen
T
4
'l
3
J
t
i
Ontwikkelingsstadium
Gevaarlijk
Pas op voor speel-tuig
Milieu-vriendelijk eten
j
Patroon Teddybeer
Het vervaardigen van kop en lijf
g rijgdraad
De lading sinterklaasfolders is over het Nederlandse volk
uitgestrooid en via de STER-reclame razen dagelijks de speel-
joedtreinen en playmobilfiguren de huiskamers binnen. Het
eerlijk avondje komt eraan voor kindervolk en speelgoedhan-
jel. Jaarlijks wordt voor 500 miljoen gulden aan speelgoed
gekocht en de sinterklaastijd heeft een zeer belangrijk aandeel in
je totale speelgoedaankopen.
Het speeltuig wordt ieder jaar mooier en ingewikkelder en Sint
poet steeds dieper in de buidel tasten om blije gezichten te
haken. De speelgoedontwerpers doen er van hun kant van alles
jaan om die sinterklaasvreugde zolang mogelijk te rekken door
speelgoed op de markt te brengen dat (door nieuwe aankopen)
<an worden uitgebreid.
Dan maakt u de oren; de rechte
kant open houden als u naait. De
goede kant naar buiten keren, de
rechte kant iets inrimpelen en naai
het oor aan de kop. Als u dunne stof
gebruikt moet het oor wel iets wor
den opgevuld. De ogen zijn van vilt.
De neus wordt geborduurd. Knip
wat haar van het neustipje weg en
borduur een driehoekige vorm met
lange platsteken. De uiteinden van
de steken worden gecamoufleerd
door iwee of drie steken langs de
voor het draaien en vullen. De ope
ning dichtnaaien en bevestig de voe
ten aan de onderkant van de benen.
Naai de benen aan de onderkant van
het lijf.
neus en
mond
a knip bonthaar weg
b borduur lange platsteken
c maak bovenkant netjes met lange steek
d maak mond met steelsteek
De speelgoedimporteurs zeggen er
van alles aan te doen om zich aan
het vorig jaar van kracht geworden
speelgoedbesluit te houden. In dat
besluit is vastgelegd dat ieder stuk
speelgoed beslist ongevaarlijk voor
kinderen moet zijn. De Consumen
tenbond heeft jarenlang op die wet
telijke regeling aangedrongen. De
Consumentenbond heeft de indruk
dat het speelgoedbesluit redelijk
goed wordt nageleefd.
Een recent onderzoek van de Con
sumentenbond wees uit dat er toch
nog artikelen zijn die niet aan. alle
veiligheidseisen voldoen. Zo ontdek
te de Consumentenbond in boetseer-
klei asbestvezels. Inademing van as
best is schadelijk voor de gezond
heid.
In het speelgoedbèsluit staat on
der meer dat speelgoed niet brand
baar of explosief mag zijn en geen
hoeken of punten mag hebben waar
bovenkant te maken. Voor de mond
wordt een steelsteek gebruikt Waar
schijnlijk ligt er nog wel ergens een
strik. Doe deze om Teddy zijn nek en
klaar is het zelfgemaakte speeldier.
bontstukken:
1 achterstuk lijf (1 stuk); 2 voorstuk lijf (1
stuk) 3 kop (2 stukken); 4 benen (2
stukken), 5 voeten (4 stukken); 6 oren (4
stukken); 7 tussenstuk kop (1 stuk); 8
uiteinden armen (2 stukken).
Het speelgoed moet bestand zijn
tegen hardhandig dagelijks gebruik.
De constructie en mechanische
uitvoering moetenniet al te ingewik
keld zijn (aanpassen aan leeftijd van
kind).
De kleur vergroot de prikkel die
van het speelgoed uitgaat.
De vorm van speelgoed moet een
voudig zijn en vrij van nodeloze
tierlantijnen.
Speelgoed dat vele jaren meegaat
mag gerust in aanschaf duur zijn.
Een duurder stuk speelgoed is veelal
prijshoudender dan eer\ goedkoop
prul. 1
6,70 kost en verkrijgbaar is bij
het Bouwcentrum in Rotterdam
(girorekening 357696).
Van een simpele blankhouten pollepel is in een ommezien een
grappige sleutelhanger te maken. Er zijn maar weinig gereedschap
pen voor nodig en met materiaal ben je voor een zacht prijsje klaar.
Toch kunnen kinderen op die manier voor hun moeder een leuk
sinterklaascadeau maken. Schroefhaakjes, plakkaatverf, lak of ver
nis, een koordje en wat lijm en een paar penselen en een boortje zijn
de hulpmiddelen.
De werkwijze is zo: eerst wordt de lepel in één kleur geverfd. Na
het drogen wordt die op een vel papier gelegd en met een potlood
tekent men de omtrek na. Op papier wordt dan het ontwerp van de
versiering uitgezet en later weer overgebracht op de lepel.
Gebruik leuke „ouderwetse” kleuren als groen, rood, wit en blauw
voor de decoratie. Na het drogen wordt de hele oppervlakte nog met
vernis of blanke lak bestreken.
Meet dan even hoe ver de haakjes van elkaar moeten zitten en boor
op de aangegeven plaatsen voorzichtig een gaatje. De schroefhaak
jes worden er ingedraaid. Een ophangkoord wordt aan beide kanten
bevestigd en met wat lijm vastgezet, zodat het niet gaat schuiven.
vouwen
clameboodschappen waarin een be
paald stuk speelgoed wordt aange-
prezen. „Men moet niet alleen op het
uiterlijk van speelgoed afgaan. Be
langrijk is dat het dient aan te slui
ten bij het ontwikkelingsstadium
van een kind. Het stuk speelgoed
dient ook een beroep te doen op de
creativiteit van een kind”.
De kinderspychologe, die dage
lijks met het spelende kind te maken
heeft, wijst erop dat de mensen
steeds meer geld over hebben voor
speelgoed. „Het gevolg is wel dat de
kinderen materieel worden overla
den. De speelkamer staat stampvol
en dat kan ertoe leiden dat bepaalde
speeltjes niet meer zo aanslaan bij
een kind. Waarom zou je niet ge-
woon met het kind praten over zijn
of haar wensen. Het kind moet ten
slotte spelen met de sinterklaasge
schenken.
Dat de ouders bij de aankoop van
speelgoed tegenwoordig niet altijd
in de eerste plaats aan het kind
denken, heeft mevrouw Van der
Veer ervaren: „Het is een modever
schijnsel dat ouders hun kinderen
ouderwetse blikken treinen en au
to’s of antieke poppen geven. Bij
zulk soort aankopen speelt meestal
in het achterhoofd mee: die pop of
die trein staat zo leuk op de piano"
In Nederland zet de Nationale
Speel Raad zich bijzonder in voor
het propageren van een goed stuk
speelgoed. De Nationale Speel Raad
is de Nederlandse werkgroep van de
International Council of Children’s
Play. De Raad zegt dat veel mensen
bij speëlgoed alleen maar denken
aan het spelen van het kind op zich
en vergeten dat spel en speelgoed in
alle ontwikkelinsstadia van de mens
van groot belang zijn. In de eerste
zes levensjaren spelen gezondë kin
deren ongeveer 15.000 uur.
De Nationale Speel Raad heeft
een aantal vuistregels opgesteld
waaraan goed speelgoed zou moeten
voldoen:
Hoe groter de speelmogelijkheid
van een stuk speelgoed is, des te
interessanter is het voor het kind.
Speelgoed moet de fantasie niet
alleen voldoende ruimte laten, maar
ook prikkelen tot zelf iets doen.
Speelgoed moet voor het kind be
grijpelijk zijn en moet in overeen,
stemming zijn met de omgeving
waarin het kind leeft. Een kind dat
nooit met een trein rijdt beeft niets
aan een conducteursuitrusting.
De grootte van het speelgoed
Het materiaal waarvan het speel
goed is gemaakt moet in overeen
stemming zijn met de' leeftijd van
het kind.
de leeftijd. Kleinere kinderen heb
ben bijvoorbeeld grotere blokken
dan grotere kinderen.
ib
Met weinig middelen (die mén
waarschijnlijk zelf nog wel als res-
anten op de rommelzolder bewaart)
taakt men eigenhandig speelgoed,
fen leuke Teddybeer bijvoorbeeld.
)e werkwijze voor de vervaardiging
an zo’n 30 centimeter hoge Teddy-
«er is als volgt: teken en knip de
latroonstukken, leg ze op de stof en
®ip ze uit (fig. 4a). Naai eerst de
'op. Leg de kopstukken tegen el-
iaar en naai van het puntje van de
leus langs de voorkant naar de nek,
>an de verkeerde kant van de stof.
Leg het tussenstuk van de kop (7)
tossen de twee kopstukken a tegen a
fig. 4a). Naai beide kanten van het
ossenstuk aan de kopstukken vast,
lat de onderkant van de hals open
'e goede kant naar buiten keren en
tillen, let er vooral op dat het neus-
tuk goed wordt gevuld
gemakkelijl\ Men kent de land
bouwers en herkennen zijn pro-
dukt aan de naam. De winkeliers
organiseren lezingen en excur
sies in het kader van de biologi
sche leefwijze. Landelijk is men
bezig met een keurmerk voor eco
logische waren via de commissie
Feberwee. Een soort garantie
voor de klanten. Een belangrijke
taak, die deze categorie winke
liers zich stelt, is een trefpunt te
zijn voor mensen, die voorlich
ting, hulp en steun bij elkaar
vinden teneinde tot een andere
voedingsgewoonte te komen.
Misschien wel tot een nieuwe
levensstijl.
In de komende weken kan men
op'deze plaats tips en recepten
op biologisch gebied aantreffen.
Adressen van ecologische win
kels: De groene grutter (Schalk
wijk, Haarlem), postbus 4215, tel.
343590; Het Spijshuis, Reitz-
straat 13 zw., Haarlem, tel.
252426; Zero, Bakenessergracht
8, Haarlem, tel. 3222847; Hagal,
Groot Heiligland 1, Haarlem, tel.
311293; Nectar, Sixlaan 42, Hil-
legom.
Konsumenten Kontakt zegt dat de
trend van het vervaardigen van „fol-
low-up speelgoed” steeds heviger
wordt. Een woordvoerder van de
[consumentenorganisatie: „Je geeft
deel I van de bouwdoos, pop, trein,
auto etc. met Sinterklaas en deel II
moet automatisch volgen. Op die
manier ontstaat ’n soort koop-
dwang”.
De prijzen van veel speelgoed zijn
naar het oordeel van Konsumenten
Kontakt vaak veel te hoog. „Voor
een spel dat uit een paar stukjes
plastic bestaat en waar geen enkel
idee achter zit, betaal je grof geld”.
I „Er is helaas geen enkele over-
Jheidscontrole op de prijzen van
speelgoed. De handëï komt voortdu
rend met nieuwe dingen en stelt
gewoon een te hoge prijs vast. En via
aantrekkelijke verpakkingen en
door het maken van veel reclame
op radio en televisie krijg je het
produkt er wel in”.
Konsumenten Kontakt noemt het
;en tactiek van He speelgoedhandel
jm steeds varianten van bestaande
stukken speelgoed aan de kinderen
voor te leggen. „Op die manier kun
je ook moeilijk de huidige prijzen
met die van vorig jaar vergelijken.
Vorig jaar bestond dat zelfde pro-
lukt namelijk niet. In de prijsindex-
djfers merk je daarom weinig van
logere prijzen. Je brengt gewoon
iets nieuws en vraagt er een onrede
lijk hoge prijs voor. Dat spel van de
handel onttrekt zich aan ieders ge
zichtsveld”.
De kinderpsychologe H. van der
Veer, die aan het Rotterdamse So
phia kinderziekenhuis is verbonden,
windt dat de ouders zich niet moeten
laten overrompelen door de vele re-
Veiligheid van het speelgoed
moet worden aangepast aan leeftijd
van het kind en aan het doel waar
voor het is bestemd. I
Rimpel met rijgsteken de nek iets
»en hecht af (fig. 4b). Figuur 4b laat
1 zien hoe de lichaamsdelen aan
fear genaaid worden. Vouw de
innen dubbel, de goéde kanten op
!'kaar, naai langs de bovenkant en
laak het cirkelvormige eindstuk er
,an vast. Naai het voorstuk van het
W aan het achterstuk en het arm-
W nek en armen open houden voor
tet vullen. De goede kant naar bui-
*n keren en vullen, maak met rijg-
teken de hals dicht en naai de kop
an het lijf vast. De benen zijn ge
laakt door ze dubbel te vouwen,
•et de goede kanten op elkaar, naar
Uiten keren en opvullen. De ope-
®g dicht naaien. Voor de voeten
'orden de stukken aan elkaar ge
aaid, we) een stukje open laten
De kinderpsychologe merkt dat er
nog regelmatig slecht en gevaarlijk
speelgoed op de markt verschijnt.
„Plastic autootjes die zeer snel kun
nen breken of ander speelgoed met
scherpe punten zijn een gevaar voor
de kinderen. Het i§ bij ons voorgeko
men dat kinderen zichzelf hadden
verwond of dat zij met een ondeug
delijk stuk speelgoed ongemerkt
speelgenootjes letsel toebrachten.
Bij elke zaal hebben we een bord
gehangen waarop is geschreven dat
geen gevaarlijk speelgoed voor de
kinderen mag worden meege
nomen”.
Speelgoed voor kinderen beneden
de vier jaar moet aan speciale eisen
voldoen: het dient glad afgewerkt te
zijn en het omhulsel moet zo sterk
zijn, dat er geen voorwerpen (zoals
kralen) uit kunnen rollen.
Klachten over onveilig speelgoed
kunnen worden ingediend bij keu
ringsdiensten van waren. Een
woordvoerder van een van deze
diensten heeft overigens de indruk
dat veel mensen niet weten dat er
een speelgoedbesluit is en zeker niet
op de hoogte zijn van het feit dat
men klachten bij de keurings
diensten van waren kan indienen
Terug naar de natuur zeggen
de houders van ecologische win
kels. Terug naar natuurlijk voed
sel, onbespoten. In elke plaats of
in ieder geval ïn de naaste omge
ving vindt men wel een ecologi
sche winkel. Wat zijn dat nu voor
bedrijfjes en wat steekt erachter
bij die milieuvriendelijke
lieden?
De enthousiastelingen, die je
er achter de toonbank vindt, wil
len in de eerste plaats produkten
verkopen, die biologisch ver
bouwd zijn en/of een natuurlij
ke behandeling hebben onder
gaan om tot het eindprodukt te
komen.
Dan is er een economisch stre
ven paar het bevorderen van
kleinschalige bedrijven, die
mens- en milieuvriendelijk on
dernemen. Er wordt getracht de
produkten zo, goedkoop mogelijk
te verkopen door de weg van
producent via handelaar/distri-
buteur/verdeelcentrum naar
consument zo kort mogelijk te
houden en de winstmarges zo
klein mogelijk. Nu is het zo, dat
de produktiekosten van ecologi
sche waren hoger zijn o.a. door
de arbeidsintensieve en kwali
teitsverbeterende methodes. De
prijzen moeten echter betaalbaar
blijven. Dat doen die ecologische
winkeliers door voor een maxi
mum aan arbeid een minimum
aan loon te ontvangen. Het be
grip netto-winst, zo zeggen ze, is
hun vreemd.
Van de produkten, die ze ver
kopen, willen de milieuvriende
lijke middenstanders zoveel mo
gelijk de herkomst achterhalen,
zodat men kan zeggen, dat het
gebodene inderdaad ecologisch
is. Bij landbouwprodukten is dat
In de serie Bouwcentrum In
formatie is „Hout in huis” ver
schenen, een uitgave, waarin al
lerlei wetenswaardigs over hout
en houtverwerking is opgeno
men. Na een opsomming van de
meest voorkomende houtsoorten
volgt een reeks van praktische
toepassingen, zoals parket (plus
onderhoudsmiddelen), het wo
nen op „gewone” planken zoals
vuren en grenen (het zelf leggen
en afwerken van de vloer), hét
aanbrengen en onderhouden van
hout op de wanden en natuurlijk
ook op de plafonds (ophangeon-
structies). Ook de isolatie van
warmte en geluid komt aan de
orde. Men moet geen uitgebreide
handleidingen verwachten, maar
wel informatie aan de hand
waarvan men aan de slag kan. Er
staan volop toelichtende tekenin-
5