Voor 128 man
Renterekening
r
6%
postgiro en
rijkspostspaarbank
Plusrekening
4°,
bij Heemaf
ontslag
Bon voor makkelijk
sparen bij de postgiro
Sterrekening
7%
STAND HYPOTHEEKRENTE
.UCDA-VVD AKKOORD DOORGELICHT: INVERDIENEFFECTEN ZIJN LAGER DOOR HOGERE LOONSTIJGING
0
•uimti
intine, toil
Ruime
2503-1
Minder inverdienen
Kunstgreep
Geen drukstijging
Buitengewoon vaag
Opdelen
z Algemeenheden
1
NOVEMBER
19 7 7
ZATERDAG 26
ECONOMIE
1 1
jevraagd
sp;
eb
;l
di
G
u
ri
Waarom is sparen bij de postgiro zo makkelijk?
Omdat u het op uw gemak thuis doet.
Omdat u kunt inleggen en opnemen zonder minimum of
maximum.
Omdat u dat met uw eigen giro-overschrijvmgskaarten doet.
Omdat u altijd onmiddellijk via uw postrekening kunt opnemen,
zonder opzegtermijn.
Omdat u het uzelf nóg makkelijker kunt maken met auto
matisch sparen.
Omdat u zélf de voordeligste spaarrekening kiest uit deze drie:
(Door onze speciale medewerker)
Flip de Karn)
DEN HAAG. Afgelopen maandag na slechts vijf dagen onder
handelen legden de fractieleiders Van Agt en Wiegel onder bezielen
de leiding van kabinetsinformateur Van der Grinten de laatste hand
aan het ontwerpprogramma voor een CDA-WD-regering. Veel lezers
zullen ongeacht hun politieke kleur aanvankelijk wel bewonde
ring hebben gevoeld voor de snelheid waarmee het drietal zijn bespre
kingen heeft afgerond.
Voordeliger dan de Renterekening als uw
spaargeld langer dan 6 maanden kan
blijven staan, omdat van elk opge
nomen bedrag 1% van uw tegoed
af gaat. Rente:
l
t
l
1
t
1
I
1
1
l
l
1
l
1
Voordeliger dan de Plusrekenmg als u uw
spaargeld met binnen 12 maanden
op neemt, omdat van elk opge
nomen bedrag 296 van uw tegoed
af gaat. Rente:
deP°stg
aïeïV
spax©u
Als u denkt: "ik zal mijn spaargeld wel snel
weer nodig hebben”, is de Renterekening
het voordeligst voor u. Rente:
7 Jb»
Zonder extra bezuinigingen
valt een gat van vijf miljard
FLIP DE KAM
i
(Van onze redactie economie)
wèl een overheid, die
Naam Bank:
f Amrobank
.Bouwt. Ned. Gem.
Ned. Middenstandsbank
j
(ADVERTENTIE)
UaaSV
31774'
f
i
L
JCentraal Beheer
[Ennia
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
NutsSpaarbank W.-Nederland
te Haarlem
Rabobank (adviesrente)
Rijks Post Spaarbank
Stad Amsterdam
'Westland Utrecht/standaard
no risk
budget
Geen enkele bank heeft deze week de hypotheekrente gewijzigd.
Hypotheekrente per 15 november 1977.
Rente vast
gedurende:
5 jaar
1 jaar
5 jaar
variabel
30 jaar
5 jaar
2 jaar
10 jaar
10 jaar
10/5 jaar
5 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
5/3 jaar/
variabel
variabel’
5 jaar
5 jaar
5/10 jaar
5/10 jaar
variabel
Natuurlijk, bij het maken van hun
proefwerk konden de onderhandelaars
het tussen PvdA, D’66 en CDA gesloten
akkoord soms woordelijk oversehrijven.
Zo hebben sociaal-demoeraten en confes
sionelen wekenlang bitter met elkaar ge
vochten over de oplossing van de abortus
kwestie. Formateur Den Uyl struikelde
over dit punt. Pas na een moeizame lijm
poging werden partijen het ten slotte
eens. Vorige week konden Van Agt en
Afsluitprov.
in proc.:
1,25
1,25
1
1
2
2
2
1,5
1,5
1,5
1,5
Rentepct.
met/zonder
gemeentegar.:
De snelle overeenstemming tussen de
fractieleiders van CDA en VVD werd ver
der vergemakkelijkt, omdat in het verbor
gene werd gewerkt, zonder dat de betrok
ken fracties zich tussentijds konden uit
spreken over onderdelen van het akkoord,
waarover tussen Wiegel en Van Agt inmid
dels overeenstemming was bereikt. Deze
gang van zaken betekende een breuk met
de democratischer gang van zaken van de
afgelopen maanden.
Toen gingen PvdA, D’66 en CDA-frac-
ties punt voor punt na uitvoerige be
sprekingen akkoord met een program
ma, dat op 22 september in zijn totaal door
de drie partijen werd aanvaard.
Wiegel de uiteindelijk tussen PvdA, D’66
en CDA afgesproken oplossing nagenoeg
letterlijk overnemen.
gingsvoorstellen naar de onderhandelings
tafel gestuurd.
Méér informatie is verkrijgbaar
met de bon
op het postkantoor
- via tel. 0017 (gratis) of (020) 589 3137
helemaal zelf kunnen
geen enkele belasting
Dit had een gunstige uitstraling op de
rijksfinanciën (in het vakjargon wordt dan
over „inverdien-effecten” gesproken). Bij
de CDA-VVD-plannen zijn die inverdien
effecten veel geringer omdat van een hoge
re loonstijging wordt uitgegaan. Hierdoor
valt het CDA-WD-program 1 a 2 miljard
duurder uit dan het tussen PvdA, D’66 en
CDA gesloten akkoord.
1,5
1,5
1,5/2
1,5/2
1,5
1,5
1,5
8,25
8,5
8,25
8,25
9
9,4
8,5
8,25
8,5
8,25
8,25
9,2
9,6
8,5
1
t. huurw
b.v.k. ei
'mnd. G
leb. Tel
0286,
>90.
8,5
8,25
8,5
8,25
8,9
8,5
8,3
8,5
8,3
8,3
8,5
8,25
9
8,8
b. in Hoi
8,5
8,25
8,5
8,25
I8,9
8,5
8,3
8,5
8,5
8,5
8,5
8,25
9
8,8
MERFb
of or
p.m. Vi
na 18
i.
Tellen we nu de hiervoor genoemde be
dragen bij elkaar op, dan is duidelijk dat
een CDA-WD-kabinet in 1981 minstens
vijf miljard gulden meer moet bezuinigen
dan een kabinet Den Uyl-2. Inmiddels
fluisteren welingelichte k,ringen in Den
Haag dat het Centraal Plan Bureau de
meerkosten van het CDA-WD-program
heeft uitgerekend. Het planbureau becij
fert de meer-kosten op liefst zes miljard
gulden). Het heeft geen zin te millimeteren,
het gaat om de orde van grootte. Waar <jie
vijf miljard extra-bezuinigingen moeten
worden gebonden? Daarover zwijgt het
CDA-WD-akkoord in alle talen. Het con-
fessioneel-liberale pact rept slechts over
een vermindering van uitgaven, vergelijk
baar met ook door de PvdA onontkoom
baar geachte ombuigingen.
De vijf miljard extra bezuinigingen van
CDA en WD kunnen op afzienbare ter
mijn alleen worden gevonden in de sfeer
van sociale uitkeringen aan bejaarden,
mensen die arbeidsongeschikt zijn ver
klaard, werklozen en mensen die op een
bijstanduitkering zijn aangewezen. Dat
wordt nergens ronduit gezegd, het wordt
wel sterk gesuggereerd in de geoliede pas
sages die in het CDA-WD-akkoord aan de
economische toestand zijn gewijd.
Vijf miljard extra bezuinigen ten koste
van mensen met over het algemeen de
laagste inkomens, het hoeft niet zo erg te
verbazen. Vóór de verkiezingen was de
WD er glashelder over in haar program:
aan zulke bezuinigingen zou niet te ontko
men zijn. Het stemt echter treurig dat het
CDA de WD op deze heilloze weg is
gevolgd. Het CDA is daarmee ontrouw aan
zijn eigen program, waarin zorg wordt
uitgesproken over de inkomens van de
laagstbetaalden in Nederland en daarbui
ten, in de derde wereld. Op dit punt staat
net CDA afgaande op haar eigen pro
gram veel dichter bij de PvdA dan bij de
VVD.
E m. gr
ïantpoor
bur. bl.
AMERSFOORT. in deze rubriek publiceren wij de rentepercentages voor eerste
hypotheken op eigen woningen.
Bij deze hypotheken wordt onderscheid gemaakt tussen leningen met en de leningen
i buiten beschouwing, omdat hierbij
ook de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager en het aan te kopen pand een
belangrijke rol spelen. Tevens dient te worden opgemerkt dat het geldende rentepercen-
1 tage niet het enige criterium is voor de keuze van de juiste hypotheek. De gegevens voor
I dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
(Van onze correspondent)
ENSCHEDE. Heemaf Hengelo, dat
deel uitmaakt van de samenwerkende
elektrotechnische fabrieken Holec, zal
128 mensen ontslaan. Hierover is gisteren,
na een periode van onzekerheid, die was
ontstaan doordat de Heemaf in het recente
verleden is .afgeslankt, een mededeling ge
daan. De personeelsbeztting moet, zo deelt
de directie mee, worden aangepast aan de
afgenomen en zich wijzigende activiteiten.
Dat verklaart ook de wazige teksten in
het CDA-WD-akkoord, die wel de deur
open zetten voor het aantasten van sociale
uitkeringen, zonder het echter met zoveel
woorden, te zeggen. Alleen door deze
kunstgreep kon de kabinetsinformateur
beide partijen op een lijn krijgen.
Hiervoor heb ik toegelicht dat er zonder
extra bezuinigingen in het ontwerp-ak-
koord van CDA en WD een gat zit van
zeker vijf miljard gulden (in 1981).
Nu kan je redeneren: een gat van min
stens vijf miljard gulden, ach wat zou dat,
papier is immers geduldig, zeker in de
politiek. Wanneer er weer een oliecrisis
komt, of de wereldhandel stort in, dan zijn
al die mooie plannen geen cent méér
waard dan het oud papier waarop ze staan
afgedrukt.
Ik heb al betoogd, je kunt niet tot op de
cent uitrekenen hoeveel CDA en WD te
kort komen, zeker niet omdat het tussen
béide partijen gesloten ontwerp-akkoord
wemelt van de vaagheden. Het gaat om de
geest die het stuk ademt en om aantoonba
re tekortkomingen in de financiële verant
woording.
Je mag als politieke partij best pleiten
voor een program dat vergaande extra-
bezuinigingen op overheidsuitgaven en so
ciale uitkeringen noodzakelijk maakt.
Maar wees dan ook eerlijk. Zeg ook ten
koste van wie je gaat bezuinigen. Dan
weten bejaarden, werklozen en mensen
die zijn aangewezén op éen bijstandsuitke
ring tenminste waar ze aan toe zijn. In het
midden laten wie zullen worden getroffen
door uit je program voortvloeiende bezui
nigingen, de kool en de geit sparen; de
dubbeltjes meer dan één keer uitgeven,
diat mag niet Dat is kiezersbedrog.
Ook dan zou het kabinet tot 1981 in
totaal voor vier miljard gulden moeten
bezuinigen om de eindjes aan elkaar te
kunnen knopen; en misschien nog enkele
miljarden meer. In het CDA-WD-ak-
koord staat zwart op wit dat de druk van
belastingen en sociale premies de komen
de jaren niet of nauwelijks mag stijgen. Zo
blijft meer economische groei uitge
drukt in guldens over voor .koopkracht-
handhaving voor alle inkomens tot 55 mil
le en voor zogenaamde „incidentele”
loonsverbetering. Daarmee bedoelen de
economen de extra loonstijging door pro
moties en dergelijke, waarvan lang niet
iedereen profiteert.
Ik leid uit de tekst van het CDA-WD-
akkoord af dat de overheid volgens de
plannen van confessionelen en liberalen in
1981 ongeveer 1,5 procent van het natio
naal inkomen bedraagt dan ruwweg 320
miljard gulden) of 4,5 miljard minder aan
belastingen én sociale premies binnen
krijgt dan het CDA met PvdA en D’66 was
overeengekomen. Komt er 4,5 miljard min
der in de schatkist, dan kan er ook 4,5
miljard minder worden uitgegeven. Er
dient dus 4,5 miljard extra te worden be
zuinigd. Verdergaande bezuinigingen zul
len nodig zijn als CDA en WD ernst
maken met hun plannen om de uitgaven
voor defensie te verhogen.
Nu kan een minster van Financiën meer
uitgeven dan hij aan belastingopbrengsten
ontvangt. Het verschil (dat heet met een
duur woord: het financieringstekort) moet
hij dan bijlenen. Dat gebeurt ook ieder
jaar. Maar zoals iedereen uit eigen erva
ring weet, is er een grens aan het bedrag
dat je kunt lenen. Dat geldt ook voor de
overheid. Daarom is zowel in het PvdA-
CDA-D’66-akkoord, als in het CDA-WD-
akkoord vastgelegd dat het financierings
tekort in 1981 niet groter mag zijn dan 5
procent van het nationaal inkomen.
Hier zit echter een levensgrote adder
onder het gras. Den Uyl en Van Agt kwa
men op een financieringstekort van 5 pro
cent uit, omdat ze vplgens afspraak uitgin
gen van geringe brutoloonsverbeteringen
en belastingplannen die de laagstbetaal
den het meest ontzagen.
xjij uez.e iiypvuieiken wuiui uiiLieiscneici geinaam
zonder gemeentegarantie. Tophypotheken blijven
Een vlotte overeenstemming tussen Van
Agt en Wiegel werd ook bevorderd omdat
het nu tussen CDA en WD gesloten ak
koord op veel wezenlijke punten buitenge
woon vaag is. Het werkstuk van informa
teur Van der Grinten is zodra het over
financiën en ecohomie gaat gegoten in
het meest mistige proza dat het politieke
bedrijf ih Den Haag sinds maanden heeft
opgeleverd.
Dat versluierende taalgebruik heeft een
duidelijke bedoeling. De gebruikte wollige
bewoordingen wekken de indruk dat
noodzakelijke harde keuzen, die onont
koombaar zijn, toch nog vermeden kun
nen yvorden. Was die harde keuze onbe
wimpeld onder woorden gebracht, dan zou
overeenstemming tussen CDA en VVD
over het tot 1981 te voeren sociaal-econo-
misch beleid vrijwel onmogelijk zijn ge
weest. Ik zal dat straks aantonen.
Eerst wil ik vaststellen dat al het voor
gaande niet wegneemt dat het snelle resul
taat dat bij de programbesprekingen tus
sen CDA en WD is geboekt, indruk
maakt. Opvallend is wél, dat Van Agt nu
opeens zoveel haast heeft. Tijdens de ruim
vijf maanden durende onderhandelingen
met Van Thijn en Terlouw wekte de con
fessionele lijstaanvoerder voortdurend de
indruk dat hij alle tijd van formeren had.
Regelmatig kwam hij te laat bij de (in)for-
mateur op bezoek. Ook trok hij er rustig
een dagje tussenuit om naar het wielren
nen te gaan.
Verbazingwekkend voor een buiten
staander is verder dat de CDA-voorman
binnen anderhalve week twee regeerak
koorden voor zijn rekening neemt één
met de PvdA en D’66, een ander met de
WD die op talrijke punten haaks op
elkaarstaan. De CDA-fractie voelde die
tegenstrijdigheid kennelijk beter aan dan
haar leider, en heeft hem, op het moment
dat ik dit schrijf (donderdagnacht), met
naar verluidt een kleine honderd wijzi-
ras
MINISTER DUISENBERG
Het geld voor al die gemeenschapsvoor
zieningen moet door de belastingbetalers
in Nederland worden opgebracht. Burgers
en bedrijven betalen belastingen en socia
le premies om de vele gemeenschapsvoor
zieningen te bekostigen. Wat de overheid
zodoende van ons inkomen afroomt, kun
nen we niet langer zelf uitgeven. Anders
gezegd: ieder jaar moeten we ons nationa
le inkomen opdelen over schone lonen,
netto winsten en belastingen en premies
voor de financiering van de gemeenschap-
suitgaven.
Naar verwachting zullen de gemeen
schapsvoorzieningen de komende vier
jaar nog een stuk duurder worden. Als het
nationale inkomen dat we in Nederland
jaarlijks met elkaar verdienen niet zou
groeien, brengt dergelijke financiering
van de overheidsuitgaven en sociale uitke
ringen mee, dat we „schoon” minder in ons
loonzakje zouden vinden en dat de onder
nemingen eveneens meer belasting en so
ciale premies zouden moeten af dragen.
Gelukkig groeit de nationale koek die we
met elkaar verdienen gestaag. Maar wel
veel minder dan we gewend waren, met
zo’n 3 a 3,5 procent per jaar. In het tussen
PvdA, D’66 en CDA overeengekomen ak
koord was afgesproken dat veruit het
grootste deel van die groei van ons natio
naal inkomen zou worden bestemd om de
gemeenschapsvoorzieningen te financie
ren. De druk van de belastingen en sociale
premies zóu dan ook jaarlijks met 0,5
procent van het nationaal inkomen
oplopen.
Voor 156 mensen zal daarom de arbeid
splaats vervallen. Omdat door natuurlijk
verloop inmiddels in negentien gevallen
een vacature is ontstaan en verwacht mag
worden dat zich nog negen vacatures door
natuurlijk verloop zullen voordoen, moe
ten 128 personeelsleden er rekening mee
houden, aldus de directie, dat het
dienstverband zal worden beëindigd.
De rest van de economische groei vormt
de ruimte die kan worden gebruikt voor
koopkrachtverbetering van de werkne
mers en herstel van de bedrijfswinstén.
PvdA, D’66 en CDA spraken af dat de
stijging van alle lonen samen zoveel moge
lijk moest worden beperkt. De koopkracht
zou voor alle mensen, die nog in het
Ziekenfonds zitten, worden gehandhaafd.
De rest van de economische groei was
bestemd voor verbetering van de onderne-
mjngswinsten. Overwinst zou worden af
geroomd met behulp van de vermogens-
aanwasdeling (VAD) die werknemers aan
spraak geeft op een deel vari de groeiende
winsten.
iede sta
VITE in c
I, gesc
sinden
De belangrijkste bezwaren in de CDA-
fractie richten zich juist tegen die vage
financiële paragrafen in het ontwerp-ak
koord. Het CDA-WD-programma ver
toont een „gat” van vele miljarden gul
dens, zonder dat ook maar op enigerlei
wijze wordt duidelijk gemaakt hoe dit gat
zal worden gedicht. Wat dat laatste aan
gaat, bevat het ontworpen akkoord uitslui
tend algemeenheden, die wel allemaal jn
dezelfde richting wijzen.
Het zich aftekenende gat in de over
heidsfinanciën dient te worden afgedekt
door extra bezuinigingen op de sociale
uitkeringen. En precies dat laatste heeft
een aantal leden uit de CDA-fractie in het
geweer gebracht. Deze CDA’ers vrezen
met reden, dat samenwerking met de WD
er op uitdraait dat mensen met de' laagste
inkomens de eerstvolgende jaren in de kou
komen te staan.
Want wat is er nu aan de hand? Laten we
eens even veronderstellen dat er in Neder
land geen overheid was. Dan zouden we
het nationale inkomen dat we jaarlijks met
elkaar verdienen
uitgeven. Er zou
worden geheven!
Gelukkig is er
zorgt voor politie, autowegen, onderwijs,
betaalbare woningen, en ga zo nog maar
een hele tijd door. Ook garandeert de
overheid dat mensen die niet (meer) in
staat zijn om zélf hun inkomen te verl
dienen, recht hebben op een sociale uitke
ring.
te aanvé
/ILLA, a
naar, na
A. Dubbi
’7.
:e HERI
gar
Inl.
Geldt voor alle levensverzekeringsmaatschappijen die lid van de N.V.B.L. zijn.
Annuiteitenhypotheek
n langs A.B.N.
