Amerikaanse minister Brown over neutronenbom:
EGYPTE SLUIT OOSTEUROPESE CONSULTATEN EN CULTURELE CENTRA
komt
op vrije voeten
Rhodesië wees
missionaris uit
Nederland te praten met ir. Manusama
Congres keurt
wet tegen
smeergeld goed
Ehrlichman
WIJ DRINGEN NAVO-PARTNERS NIETS OP”
„Minister Owen maakt
Molukse leider in Indonesië bereid in
er een bende van”
o
ISCHA MEIJER
Sneeuw-perikelen
ZANU-perschef over kwestie-Rhodesië:
SCHELDPROZA
;'l
LEFGOZERS
Gedragscode voor
Zuidafrikaanse
werkgevers
Afzonderlijk
aten
Tekortkomingen
„NIET ALS VERTEGENWOORDIGER VAN REGERING IN DJAKARTA
3
DECEMBER
DONDERDAG 8
19 7 7
BINNEN- EN BUITENLAND
2
a
door Nico Scheepmaker
stort
iekte
eken
Etna
even
dent
saris
jlein
idor
(Van onze speciale verlaggever, Bob Mantiri)
DJAKARTA De president in ballings
chap van de RMS, ir. J. A. Manusama, heeft
om een ontmoeting gevraagd met generaal
Joost Muskita, een van de Molukse leiders in
Indonesië, die streeft naar een betere ver
standhouding met de Zuidmolukkers in Ne
derland.
;eluk
iling
CAIRO/DAMASCUS (Reuter/ AFP/DPA/UPI). De positie van
Syrië, momenteel nog de enige bondgenoot van de Sovjet-Unie op het
„gevechtsterrein” van het Midden-Oosten, is er gisteren opnieuw niet
gemakkelijker op geworden. Egypte, eens de voornaamste bondgenoot
van Syrië in de oorlog tegen Israel, droeg gisteren de Sovjet-Unie en
een aantal andere Europese landen op consulaten en culturele centra
in het land te sluiten.
bondgenoten het helemaal niet
willen”.
LOESAKA (Reuter/AFP). Roegare Goembo, de perschef van
Robert Moegabe’s ZANU de Afrikaanse Nationale Unie van Zimbab
we), heeft gisteren verklaard dat de Britse minister van Buitenlandse
Zaken, David Owen, de kwestie-Rhodesië volkomen verkeerd aanpakt
en dat diens houding de vraag oproept of Engeland in deze zaak wel
oprecht is.
(Van onze speciale verslaggever)
BRUSSEL. De Europese
NAVO-landen hoeven niet bang
te zijn dat zij onder Amerikaan
se druk de neutronenbom moe
ten accepteren. De Amerikaanse
minister van defensie Harold
Brown zei gisteren in Brussel,
waar de ministers van Defensie
van de NAVO-landen vergader
den, dat de Verenigde Staten
zeer hechten aan een goed overl
eg met de meest betrokken Euro
pese landen. „Wij willen geen
situatie waarin wij dit wapen ge
maakt hebben, terwijl onze
omp
misch
nsdag
e keer
irtbal-
r, een
uis, is
dici er
an om
ins te
w
trijfël
Positie Syrië
na nieuwe stap
Sadat moeilijk
Brief gekregen van de Nederlandse Ver
eniging van Ex-Politieke Gevangenen (uit
de bezettingstijd), althans van de penning
meester J. G. van Baaren, die schrijft
dagelijks mijn rubriek te lézen waarin ik
„belangrijke dingen aan de orde stel” en
zich afvraagt of ik in de bijgesloten tekst
van Ischa Meijer voor het VPRO-program-
ma „Embargo" aanleiding kan vinden om
in deze rubriek aandacht aan die affaire te
wijden.
„Aufforderung zum Tanz” noemden on
ze Zwitserse bondgenoten dat. Ik ben niet
graag muurbloempje en daarom haast ik
mij mijn mening te zeggen. Ischa is gek.
Laten we eerst eens zien wat hij nu precies
gezegd heeft in die radio-uitzending, ook
het voorspel:
„Soldaat van Oranje is een verslag van
een mislukking. Gedurende ongeveer twee
lange uren ontrolt zich voor onze ogen het
klunzige drama van een aantal bekakte
jongelui, een doorsnee van het Nederland
se volk in de jaren 1940-1945 represente
rend, dat zich met volle teugen beijvert de
ene misstap na de andere te doen. Wat dat
betreft had de keuze van het spelersmate-
riaal niet beter kunnen uitpakken. Ik zie
lieden als Jeroen Krabbé, Rutger Hauer en
Lex van Delden ook in filmrollen niet
anders dan als jongens die met veel bra-
vour te allen tijde, in alle gevallen tot
mislukking gedoemd zijn, anders waren
het geen Nederlandse acteurs, nietwaar?
Aan de andere kant levert juist deze
theatrale wanprestatie mijns inziens een
niet onaardig beeld van het vaderlandse
verzet in de oorlog op: rovertje spélen,
diefje met verlos, ra, ra, ra, wie heeft die
bal. Zo ongeveer moet het beeld er heb
ben uitgezien.
Nu is het al lang geen geheim meer, dat
de Nederlandse ondergrondse weinig tot
niets heeft voorgesteld.
We weten nu best dat vrijwel de gehele
bevolking min of meer fout is geweest en
het handjevol dat zich hoe dan ook ver
weerde tegen de bezetter, bestond voor het
overgrote deel uit halfgare avonturiers die
onder andere omstandigheden gewis in
gevang of gesticht zouden zijn beland.
Het bekende Ischaïse scheldproza, waar
in hij eerst de film, daarna de acteurs en
tenslotte het hele verzet (en het Nederland
se volk) op de mestvaalt veegt. Iedere
literatuur in iedere generatie heeft altijd
wel zo’n scheldkanonnier die er behagen
in schept de mensen op een hoop te jagen
en tot blinde razernij te brengen. Ze ko
men veelal uit de wereld van de toneelkri
tiek (Léautaud, Barbarossa, Ischa Meijer),
blijkbaar is toneel een heel goede slijp
steen waarop je je pen kunt wetten. Hun
trommelvuur is zelden reëel of redelijk,
dikwijls mis, maar af en toe wel degelijk
raak, en dan ook meteen vernietigend
raak, zoals dat met dum-dum-kogels gaat.
In de omgang zijn het meestal erg aardige
mensen, ik heb wat dat betreft de prettig
ste ervaringen met Ischa Meijer en bij
voorbeeld Gerrit Komrij, die bij de NRC
Ischa’s voorganger als tv-recensent was en
de roede ook niet spaarde.
Om tot het geschrevene terug te keren:
het is natuurlijk baarlijke nonsens wat
Ischa geschreven heeft. De halfgare avon
turiers die onder andere omstandigheden
gewis in gevang of gesticht zouden zijn
beland, verkeerden allen vóór de inval van
de Duitsers in die andere omstandigheden,
en zij zaten niet in gesticht of gevang. En
het ligt in de lijn der dingen dat het verzet
niet uit miljoenen of honderdduizenden
bestond, maar uit tienduizenden of voor
mijn part duizenden. Je riskeerde tenslotte
de doodstraf, of op zijn minst concentra
tiekamp, en wie doet dat graag als hij over
maar één leven beschikt? Is het niet won
derbaarlijk dat er in Nederland veel meer
actieve verzetsmensen waren dan er nu in
de Sovjet-Unie actieve dissidenten zijn,
hoewel de risico’s tijdens de oorlog toch
nóg altijd groter waren?
Mijn ouders (die toen jonger waren dan
ik nu ben) hebben, deels op driehoog, twee
joden ondergedoken gehad, ondanks de
drie, later vier kinderen waar ze toch ook
wel even aan moesten denken. Bfavour?
uador
unene
heeft
d van
steren
en de
eden.
an de
i, kort
tbasis
itrolej
n vief
en oni
wond!
Egypte zei hiermee te reageren op de
felle openlijke kritiek die de Sovjet-Unie
dinsdag voor het eerst had geuit op het
verrassende vredesinitiatief van de Egyp
tische president Sadat.
desverdrag met Egypte af te sluiten, maar
alleen als Sadat dit voorstelt.
In dezelfde kringen werd overigensi ver
wacht dat Saoedi-Arabië, evenals Hoes
sein, eerder zal trachten Syrië en Egypte
weer nader tot elkaar te brengen.
„Ik heb twee weken geleden een boodschap van Manu
sama ontvangen. Hij vroeg mij of ik hem wil ontmoeten
wanneer ik in Europa ben”, zei Muskita gisteren.
„Aanvankelijk dacht ik dat het een grapje was. Maar de
man die mij de boodschap mondeling heeft overgebracht,
verzekerde mij dat het een serieus verzoek is. Ik heb toen
gezegd dat ik te allen tijde bereid ben hem waar dan ook te
ontmoeten”, aldus Muskita, die zei niet naar Nederland te
zullen gaan als vertegenwoordiger van de Indonesische
regering.
„Dat spreekt vanzelf ik ga er heen als privépersoon”.
Muskita is secretaris-generaal op het Indonesische minis
terie van Handel. Het gesprek met hem vond plaats in de
marge van het bezoek dat ik aan Indonesië bracht samen
met de radicale jonge Zuidmolukkers Noes Solisa en Theo
Thenu.
voelig voor het Europese verlangen om
ook over dit superwapen te mogen be
schikken. De Europese landen voeren
daarbij aan dat zij nu geen enkel ant
woord hebben op de lange-afstandsra-
ketten van de Russen, die heel West-
Europa bestrijken.
De Verenigde Staten hebben met de
Russen afgesproken in de komende drie
jaar te gaan onderhandelen over het ver
schijnsel Cruise-raket. In die drie jaar
zullen deze raketten nog niet in actieve
dienst komen. Brown stelde dat de Ame
rikanen het bereik van de vanaf land of
vanuit zee gelanceerde Cruise-raketten
voorlopig zullen beperken tot 600 kilome
ter. Dat is belangrijk, omdat bijvoor
beeld in West-Duitsland gestationeerde
Cruise-raketten met een bereik van min-
Hij vond het jammer dat zijn opmerkin
gen geleid hebben tot een zekere vertroe
beling in de verhouding tussen hem en
president Kaoenda. Wel achtte hij de vrees
van de Zambiaanse president „begrijpe
lijk”. Niettemin, aldus Owen, biedt het
Brits-Amerikaanse plan de beste kans op
een vreedzame oplossing van de kwestie-
Rhodesië. Met nadruk stelde de Britse
minister dat het Patriottische Front van
Nkomo en Moegabe „een wezenlijk” ele
ment vormt van „elke regeling" van de
kwestie-Rhodesië.
Over de komst van de groep-Mantouw zei Muskita:
„Het is altijd nuttig wanneer de mensen zich ter plaatse
laten informeren over de werkelijke situatie en zich niet
alleen op de hoogte laten stellen via de traditionele
kanalen. Ze mogen hier gerust komen. Wij hebben na
tuurlijk onze tekortkomingen, maar we willen ze niet
verbergen”.
Intussen heeft een woordvoerder van het Indonesische
ministerie van Buitenlandse Zaken gisteren gezegd dat
nog geen datum is vastgesteld voor de komst van de
groep-Mantouw. „Wij wachten op meer gegevens. We
moeten precies weten wie er allemaal meegaan, wat het
doel is van de reis en welke delen van Indonesië zij willen
bezoeken”.
Hij ziet echter niets in het voorstel van Mantouw om in
Genève een drie-partijen-overleg te houden tussen de
Molukkers op de Molukken, de Molukkers die elders in
Indonesië wonen en de Zuidmolukkers in Nederland.
In de Amerikaanse stad Ohio, waar deze
foto werd gemaakt, kwamen automobi
listen in moeilijkheden toen er in korte
tijd tussen de 15 en 25 centimeter sneeuw
viel. Niet alleen in Amerika zorgt de
sneeuw voor problemen. Zweden maakte
gisteren kennis met de eerste zware
sneeuwstorm in dit seizoen. In het ge
bied rond de stad Norrköping viel in de
nacht van dinsdag op woensdag een pak
van 60 centimeter. Honderden auto’s zit
ten vast. In Norrköping zelf kwam het
openbaar vervoer geheel tot stilstand.
Skies zijn er momenteel de enige moge
lijkheid van vervoer.
over het uitgangspunt dat alle NAVO-
landen in de komende jaren hun defen
siebudget met drie procent per jaar moe
ten verhogen, moest worden vastgesteld
dat slechts vier landen hebben aange-
kondigd aan die eis te zullen (kunnen)
voldoen en zich ook Voor de volgende
jaren gebonden te hebben.
NAVO-secretaris-generaal Luns, die
als reactie op geruchten zei voorlopig
niet aan aftreden te denken, noemde dat
een „verontrustend verschijnsel. Neder
land haalt de drieprocentsnorm nog lang
niet. Wel stijgt komend jaar het defen
siebudget met drie procent, maar in 1979
zal dat maar 1,8 procent zijn en in het
jaar daarop keldert de groei zelfs tot 0,8
procent.
Nee, gewoon burgermansfatsoen, met de
dood in het hart. Natuurlijk waren er ook
de lefgozers a la Hazelhoff Roelfsema. Zij
verdienen evenveel waardering, want dat
zij lefgozers waren, dankten zij alleen aan
hun jeugdige leeftijd, en zij legden sneller
het loodje. Dat is niét aan het verzet inhe
rent, maar aan de leeftijd. Het afgelopen
weekend vielen er acht doden in het ver
keer door slippende auto’s op gladde we
gen. Te hard, te roekeloos gereden. Bij die
zes slippartijen werden een 19-jarige, een
17-jarige, een 25-jarige, een 27-jarige, een
22-jarige, een 24-jarige en een 27-jarige het
slachtoffer.
t Paul
-plein,
jdver-
:eraad
ig een
sonen
■eld in
traten
straat
i wor-
straat,
giste-
tomen
passa-
Zuid-
ont-
m, de
■er het
boom,
t DAC
singen
rhea”,
heeft
Jeder-
eldge-
ng ge-
rn. De
en en-
te uit-
n ver-
inder,
ie.
SALISBURY (UPI). De 45-jarige Paul
Egli, een r.k. missionaris, is gisteren op last
van de autoriteiten in Salisbury uit Rhode
sië gezet. Hij is per vliegtuig naar Johan
nesburg vertrokken en wil vandaar verder
reizen naar Europa.
Hij werd aanvankelijk tot vijf jaar ge
vangenisstraf veroordeeld, omdat hij de
autoriteiten niet had laten weten dat zich
op zijn missiepost in Zuidoost-Rhodesië
bij de grens met Mozambique guerrilla
strijders bevonden. Egli bekende schuld.
Het vonnis werd in hoger beroep vermin
derd tot drie jaar, waarvan twee voor
waardelijk.
Rhodesië in het zadel te houden en hen, die
aan de guerrilla deelnemen, uit te sluiten.
De Daily Mail schreef dat Rhodesië „voor
het Westen verloren zal gaan als Owen
over een probleem blijft heenlopen dat hij
niet begrijpt en waarvoor hij ook geen
moeite doet om het te begrijpen”.
Owen zei gisteren in het Lagerhuis het
besluit van president Kenneth Kaoenda
van Zambia niet meer te praten over het
Brits-Amerikaanse plan voor Rhodesië,
„diep te betreuren”.
„De heer Mantouw denkt misschien dat de Molukkers
die elders in Indonesië wonen anders denken dan de
mensen die op de Molukken wonen. Beide groepen heb
ben één ding zeker gemeen: zij zullen niet tolereren dat er
een onafhankelijke RMS komt binnen de Indonesische
eenheidsstaat”.
i Paul
>r dan
'53 tot
lédoc,
;s, St.
partij-
parti-
troom
>stelij-
Sicilië
n een
i van
WASHINGTON (Reuter/UPI/DPA).
John Ehrlichman, een van de belangrijk
ste figuren in de Watergate-affaire, wordt
eind april 1978 uit de gevangenis ontsla
gen. Het besluit daartoe is gisteren genó
men door een federale commissie die moet
uitmaken of iemand voorwaardelijk in
vrijheid kan worden gesteld.
De 52-jarige Ehrlichman die tot een ge
vangenisstraf van jaren veroordeeld werd
omdat hij er aan had meegewerkt het
Watergate-schandaal in de doofpot te stop
pen, zit sinds 28 oktober 1976 in een
gevangenis te Safford in Arizona. Zijn
straftijd was al eerder verminderd.
Ehrlichman, die Nixons adviseur voor
binnenlandse aangelegenheden was, trad
samen met Bob Haldeman, de stafchef van
het Witte Huis, op 30 april 1973 af.
der dan 600 kilometer geen Russisch
grondgebied kunnen bereiken. Dë Rus
sen beschouwen elk wapen dat hun
grondgebied kan bereiken, als een strate
gisch (aanvals-)wapen. Vergroting van
het bereik zou de SALT-onderhandelin-
gen (over beperking van strategische
kernwapens) aanzienlijk kunnen ver
storen.
De Defensieministers van de NAVO
werden het er over eens, dat in de ko
mende jaren meer geld uitgetrokken zal
moeten worden om de westelijke defen
sie te versterken. Indien dat niet ge
beurt, zal de kloof tussen de bewapening
van het Warschau-pact en de NAVO
nauwelijks meer te overbruggen zijn.
Hoewel alle ministers het eens waren
Maar, zei Begin, dit zou slechts een fase
in het vredesproces zijn. Israel geeft de
voorkeur aan een verdrag dat metalle
Arabische buurlanden wordt gesloten. Na
zijn terugkeer in Tel Aviv zei Begin dat
Israel er geen bezwaar tegen zal maken als
Egypte de Geneefse conferentie wil laten
houden zonder deelneming van de Sovjet-
Unie, die samen met de VS het voorzitter
schap van deze conferentie bekleedt.
Koning Hoessein van Jordanië bracht
gisteren een bezoek aan Syrië. In een ver
klaring die in Damascus werd uitgegeven
na afloop van het gesprek tussen Hoessein
en de Syrische president Assad werd al
leen gezegd dat Syrië „groot belang hecht
aan het vormen van een front tegen een
politiek van capitulatie zoals die tot uit
drukking is gebracht door het bezoek van
Sadat aan Israel”. Hoessein zou vandaag
naar Cairo gaan en vervolgens naar Sa
oedi-Arabië.
Een verzoening tussen Egypte en Syrië,
al lijkt deze op het ogenblik welhaast on
mogelijk, zou het voor Jordanië mogelijk
maken deel te nemen aan de conferentie in
Cairo ter voorbereiding van een nieuwe
Geneefse conferentie over het Midden
oosten. De verzoeningspoging van Hoes
sein werd door Egypte’s waarnemend mi
nister van Buitenlandse Zaken Boetros
Ghali toegejuicht als „een positieve stap
voor de versteviging van de Arabische
solidariteit”.
migde
•en de
se Za-
ig, be-
s voor
ève.
scher-
aande
t haar
e vef-
meen-
e stip-
over-
;anger
s voor
zijn.
De jongste stap van Sadat betekent een
nieuwe dimensie in diens schokdiploma-
tie. Maandag verbrak hij abrupt de betrek-
I kingen met Syrië, Libië, Algerije, Irak en
Zuid-Jemen, nadat deze landen zich op een
In Tripoli gehouden conferentie hadden
gekant tegen het initiatief van Sadat.
Syrië had op deze conferentie bewust
niet aangestuurd op een openlijke breuk
met Cairo, waardoor het land uitgesloten
zou kunnen raken van een uiteindelijke
regeling in het Midden-Oosten. Deze drei
ging werd dinsdag nog eens vergroot, toen
de Amerikaanse minister van Buitenland- I
se Zaken, Cyrus Vance, verklaarde dat het
houden van een Geneefse conferentie niet
langer als onontbeerlijk wordt beschouwd
door de VS voor het bereiken van vrede in
het Midden-Oosten. Door deze Ameri
kaanse ommezwaai en door de gisteren
door de Israëlische premier Begin geuite
verklaringen dat de conferentie in Cairo,
tot dusver als de voorloper van „Genève”
beschouwd, „verscheidene weken” zal du
ren en zich niet tot procedurekwesties zal
beperken, is Syrië buiten de zich opnieuw
openende diplomatieke perspectieven ko
men te staan. Dit zelfs bezien in het licht
van Amerikaanse, Egyptische en Israëli
sche verklaringen, dat men blijft streven
naar een algehele regeling voor het vraag
stuk van het Midden-Oosten.
Aan het eind van zijn bezoek aan Groot-
Brittannië liet Begin gisteren weten dat
zijn land bereid is een afzonderlijk vre-
President Assad zou vandaag op zijn
beurt naar Saoedi-Arabië gaan om dit
land, naar men in ingelichte kringen
meende, ertoe te bewegen vast te houden
aan het Arabische standpunt van geen
directe onderhandelingen met Israel tot
dat een algemene conferentie over vrede
in het Midden-Oosten in Genève is bijeen
gekomen.
steren
geko-
or het
minis-
kandi-
De beslissing over de neutronenbom
zal vermoedelijk vallen op de vol
gende NAVO-topconferentie, eind mei
1978 in Washington, waar ook dat over
zicht op tafel zal moeten liggen.
De NAVO-ministers discussieerden
gisteren ook over de zgn. Cruise-raket,
een technologisch zeer geavanceerde, on
bemande vliegende bom, waarmee de
Amerikanen vrijwel onopgemerkt en on
gehinderd ver het Russische grondge
bied kunnen binnendringen. De Europe
se NAVO-landen hebben de vrees geuit
dat zij door de Amerikanen geheel buiten
dit project gehouden zullen worden.
De Amerikanen lijken echter wel ge-
veden
t. Het
jen de
en 59
WASHINGTON (Reuter). Het Ameri
kaanse Congres heeft gisteren een wets
ontwerp goedgekeurd dat het Amerikaan
se firma’s verbiedt functionarissen in het
buitenland om te kopen op straffe van
boetes van maximaal een miljoen dollar.
„Wij zijn van mening dat Owen er een
bende van maakt”, zo liet Goembo Reuter
telefonisch weten. De „Zambia Daily
Mail”, een regeringsblad, schreef in een
hoofdartikel: O God, verlos ons van
Owen”. Dinsdag had president Kenneth
Kanoenda van Zambia al een felle aanval
op het beleid van Owen gedaan.
Moegabe en Nkomo, die aan het hoofd
staan van het Patriottische Front, een bun
deling van twee bevrijdingsbewegingen
die de blanke minderheidsregering in Rho
desië met geweld omver willen werpen,
plegen op het ogenblik overleg. Dit overleg
kan van beslissende betekenis zijn voor de
definitieve eenheid van de twee bevrij-
d ings bewegingen.
Owen heeft het bij de zwarte nationalis
ten vooral verbruid wegens zijn commen
taar op de Rhodesische aanvallen op kam
pen van de ZANU in Mozambique.
De zwarte guerrillaleiders hebben vaak
de motieven van Owen in twijfel getrok
ken. Zij vrezen dat Owens vredespogingen
erop gericht zijn het blanke bewind in
JOHANNESBURG (AFP). Tien
machtige Zuidafrikaanse werkgeversor
ganisaties hebben gisteren een „gedrags
code” getekend waarin zij zich verbinden
de rassendiscriminatie in het bedrijfsleven
uit te bannen en waarin omzichtig het
recht voor allen wordt erkend om zich te
organiseren.
Tot de ondertekenaars behoren de Ka
mer voor het Mijnwezen (450.000 zwarte
werknemers), de vereniging van Kamers
van Koophandel, de federatie van bouwin-
dustrieën, de automobielindustrie, de
staalindustrie en de suikerindustrie.
De gedragscode volgt na een initiatief
van de negen landen van de Europese
Gemeenschap die onlangs een gedragsco
de hebben opgesteld voor bedrijven uit die
landen in Zuid-Afrika.
In zwarte werknemerskringen staat men
sceptisch tegenover deze codes, die geen
enkel dwangmatig karakter hebben.
Het Huis van Afgevaardigden keurde
het wetsontwerp in laatste lezing goed met
349 tegen 0 stemmen. De Senaat had het
dinsdag al bij hoofdelijke stemming aanv
aard.
Meer dan 400 Amerikaanse firma's,
waaronder reuzen als Lockheed en Gulf
Oil, hebben toegegeven dat zij smeergeld
en andere onderhandse betalingen aan
functionarissen in het buitenland hebben
gedaan. Onder de bestaande Amerikaanse
wetgeving was dat niet onwettig.
De besprekingen in Nederland tussen de voormalige
Indonesische ambassadeur in India, J. D. de Fretes, met
vooraanstaande Molukkers en de nu verwachte komst
van de twee nog meer vooraanstaande Molukkers naar
Indonesië in het spoor van Zuidmolukse jongeren Solisa
en Thenu, noemt Muskita „een positieve ontwikkeling".
Deze Molukkers zijn Mantouw, co-voorzitter van de
commissie-Kobben, en de heren De Lima, Metekohy en
Kuhuwael.
Er worden niet alleen particuliere initiatieven ontplooid
om tot een dialoog te komen tussen Indonesië en de
Molukkers overzee. Al geruime tijd is het beleid van de
Indonesische ambassadeur in Nederland, generaal Soeto-
po Yoewono, gericht op herstel van de relaties tussen deze
Zuidmolukkers in Nederland en het moederland.
De Fretes staat bekend om zijn originele aanpak. Hij
komt goed over op de Molukkers in Nederland, weet de
jongeren te boeien met zijn verhalen en woont ook vaak
Zuidmolukse bijeenkomsten bij. In Soekarno’s tijd was
De Fretes iemand die moeilijke karweitjes moest opknap
pen. Hij was ook de bemiddelaar die uiteindelijk positief
adviseerde over de reis van Solisa en Thenu naar Indone
sië, waarmee de weg is vrijgemaakt voor verdere con
tacten.
r '¥t
■7
