Schrijven aan gevangenen
1/
langs sluizen en havens
I
Mill BUL
Ml
6
i
Leen Zwaan kan niet zonder zijn „Goliath
BRILHIXIIXI” fr—
I
lu
F*
I
I l
1* ft
Vrouwenkerst in
’t Braambos
bij ons kunt
u natuurlijk
voor ooameting
terecht
1
HET HEl£ JAAR DOORl^
I
.i
r
s
•Jff
H
WETENSWAARD
10
IJMOND
O 7
r M R F R
VRIJDAG
1 6
I
9
Ijl
waar u zelf kiest en vakkundig wordt geholpen
r
ill:
Loes De Fauwe
tel 02550
15389
Kennemerlaan 92, IJmuiden,
tel. 02550- 15072
„Wie van muziek houdt en van
een beetje sfeer moet in kwartjes
denken. Van kopergeld kan een
man als ik allang niet meer be
staan”. De 33-jarige Leendert
Zwaan praat in mineur als zijn
broodwinning ter sprake komt.
Hij is de enige professionele or
geldraaier die Velsen als werk
terrein heeft. Hij komt in IJmui
den, Velsen-Noord, Velsen-Zuid
en Driehuis. Een uitgestrekte
speelroute maar het is geen vet
pot. Te veel Velsenaren schepen
de orgelman af met stuivers en
dubbeltjes. Leendert Zwaan
schraapt zijn weekinkomen in de
vorm van wisselgeld bij elkaar.
Vele kleintjes maken een grote,
maar in zijn geval levert de op
telsom nog maar nauwelijks de
huur op. Er is te veel kopergeld
bij.
Br i
F is i
j
2
Orgelman Leenden Zwaan kan het draaien niet meer laten.
■ir
(ADVERTENTIE)
j.
t
41ZH I
t
r
ARIE VAN DER VEER
lieg-
zen
pag.
uto-
zen
pag-
Leen Zwaan trekt daaruit maar één
conclusie: een draaiorgel in de straat
betekent voor veel Velsenaren eerder ge
luidsoverlast dan plezier. Een merkwaar
dige benadering in een tijd van nostalgie
en hang naar de gezelligheid van vroe
ger. Leen Zwaan levert ouderwetse ge
zelligheid aan huis.
„De Goliath” is voor-Leen Zwaan meer
dan een stuk gereedschap om de kost
mee te verdienen. Voor hem zit daar veel
sentiment en een groot stuk eigenwaarde
aan vast. Zonder dit orgel lijkt hij niet
compleet.
„Met een orgel de weg op is geen werk
voor de eerste de beste. Je krijgt een
soort relatie over en weer tussen de luis
teraars en de man die ze het manserbak-
je onder de neus houdt. Prachtwerk, me
neer, waar ik beslist niet buiten kan Ik
kwam dat aan de weet toen ik drie jaar
terug eens wat anders wou gaan doen. Ik
stapte naar een baas. Waarom zou jij dat
niet kunnen, dacht ik. Mooi dat ik daar
op afknapte. Ik kan niet uitleggen wat
dat is. Je bent voor dit werk geschapen.
Hij woont in de Beukenstraat in I Jmui-
den-Oost, maar de Dennenstraat is zijn
uitvalsbasis. Daar staat zijn draaiorgel
„De Goliath” veilig onderdak. Techni
sche omschrijving: het is een 72-toets
zogenoemd Kap-orgel, met veelkleurig
front, accordeon en sambaballen. Het
instrument komt van de Antwerpse fa
briek Kap, waar het in de dertiger jaren
werd gebouwd
Je groeit erin op en kunt op een gegeven
moment niet anders”.
Dat levert nog wel eens praktische pro
blemen op: niet altijd zijn de opbrengs
ten van het orgel voldoende om de huur
ervan te betalen, om in de onderhouds
kosten van zijn wagen te voorzien. Toch
kan Leen Zwaan het orgeldraaien niet
laten, vandaar zijn teleurstelling over de
financiële waardering van zijn publiek,
zijn gevoel lichtelijk te worden miskend.
Dat gevoel heeft Leen Zwaan ook te
genover de in Assen zetelende Stichting
van Draaiorgelvrienden. „De Stichting
wil zoveel mogelijk draaiorgels in bedrijf
houden,” zegt Zwaan. „Een nobel stre
ven, maar de „echte orgeldraaiers” ko
men daardoor wel eens in de knel: ik
kom bijvoorbeeld nooit meer in Sant
poort. Daar verschijnt regelmatig een
„liefhebber” van de Stichting op straat.”
Tot een confrontatie is het nooit geko
men. „Ik ga een oorlog uit de weg, hoewel
ik zeker weet dat ik die zou winnen.” De
Als leveranciers van “gezichtshulpmiddelen”leggen wij
grote nadruk op een "goede bril". Omdat dit voor ons.
als gespecialiseerd opticienoptometrist het belangrijk
ste is. In onze eigen werkplaatsen zorgen wij voor een
nauwkeurige verwerking van de glazen in het door u
gekozen montuur. De waarde van uw bril wordt
immers niet bepaald door de prijs, maar door het
vakmanschap, de service en de nazorg. Dat zijn dingen
waar u op moet letten als het om uw gezichtsvermogen
gaat. I
Het verzoek is in hoffelijke termen gestelde
brieven te schrijven (Spaans of Engels) aan
Presidente de la Republica, General Carlos
Humberto Romero, Casa Presidencial, San
Salvador, El Salvador, met het verzoek om
inlichtingen te geven over Lopez Pablo, ofwel
hem te berechten ofwel hem in vrijheid te
stellen Amnesty verzoekt in verband met de
frequente verplaatsing van gevangenen, bin
nen de komende maand te schrijven en tevens
om eventuele reacties op te sturen naar het
kantoor van A.I., 3e Hugo de Grootstraat 7 in
Amsterdam
Redactie
k
Kom eens praten over contactlenzen bij uw ANVC
contactlensspecialist. Dan weet u zeker dat u de
beste informatie krijgt over alles wat met contact
lenzen te maken heeft. U kunt bij ons terecht voor
een eerste kennismaking met contactlenzen. Wij
beschikken over de best geschoolde mensen en de
modernste apparatuur. Wij kunnen u uitvoerig
adviseren over de verschillende soorten contact
lenzen, die op het ogenblik beschikbaar zijn.
Bovendien kunnen wij vaststellen wat voor u de
- beste oplossing is: contactlenzen of toch liever eén
bril. y
-■ 1
er nog één bijgekomen. Bijna de helft van
het aantal schepen ging tijdens de tweede
wereldoorlog verloren en wel in dienst van
de Royal Navy. De Cape Chelyuskin en de
Cape Siretoko gingen beiden verloren op
29 april 1940. Nog geen maand later, op 21
mei 1940 verging de Cape Passaro. De
Cape Finisterre verongelukte op 2 augus
tus 1940 en op 2 februari 1942 is de Cape
Spartel verloren gegaan. De in die tijd
oudste stoomtrawler van de rederij, de
Cape Trafalgar, bouwjaar 1917, overleef
de de oorlog en werd in januari 1947 ver
kocht.
Zoals gezegd werd de Cape Duner, ex
Prince Charles, in 1951 aan de Hudson
Steam Fishing Company toegevoegd en
tot 1965 is de rederij zelfstandig gebleven.
In dat jaar werden vele Britse visserij
maatschappijen opgeheven en de schepen
kwamen in bedrijf bij andere rederijen of
combinaties daarvan. De schepen van
Hudson gingen over naar de Ross groep en
dat bracht met zich mede dat de Cape
Duner van die tijd af Ross Duner heette.
Onder die naam heeft de trawleb nog een
jaar of vier gevaren en werd in 1969 van de
vloot afgevoerd wegens verkoop voor de
sloop
Een der stoomtrawlers die vroeger aan
de Hudson Steam Fishing hebben toebe
hoord is in 1946 naar IJmuiden gekomen.
Dit was de Cape Hatteras H 423, in 1928
gebouwd en later verkocht aan Charleson
Smith Trawlers te Huil waarna het schip
de naam Stella Leonis kreeg. Na geduren
de de oorlog in Britse marinedienst te zijn
geweest kwam het schip op 25 juli 1946 te
IJmuiden en werd later verkocht aan de
Visscherijonderneming De Vem, die de
trawler, na verbouwing, op 23 mei 1947 in
de vaart bracht onder de naam Catharina
Duyvis IJM 60, welke op 1 februari 1953 is
vergaan en waarbij de gehele bemanning
omkwam.
Het schip op de foto is de Cape Duner
H.85, één van dé vele stoomtrawlers, die
na de tweede wereldoorlog in Engeland
werden gebouwd, fraai van lijn, kortom
een mooi schip. Deze trawler werd in
augustus van het jaar 1949 opgeleverd
door Cook, Welton Gemmell te Bever
ley, een werf van naam, die, inmiddels is
opgeheven. Onder de naam Prince Char
les H.85 kwam het schip in bedrijf voor de
Boston Deep Sea and Ice Company te
Fleetwood. De bruto inhoud bedroeg 712
ton, de lengte tussen de loodlijnen 54,25 m.,
de breedte 9.32 m. en de holte 4,88 m. De
voortstuwing geschiedde door een 3 cil.
triple expansie machine van de fabriek
van Charles D. Holmes, vermogen 1075 pk.
In 1951 werd de Prince Charles toege
voegd aan de Hudson Steam Fishing Com
pany van de Gebr. Hudson te Hull en kreeg
de naam Cape Duner H.85.
Genoemde visserij maatschappij in Hull
is aan het begin van de jaren twintig
begonnen met de schepen naar kapen te
vernoemen. Een viertal stoomtrawlers die
tegen het einde van de eerste wereldoorlog
voor de Britse admiraliteit waren ge
bouwd werden toen aangekocht. De James
Johnson kreeg de naam Cape Grisnez; de
George Fenwick werd vernaamd in Cape
Otway; de Lewis Roatley werd herdoopt in
Cape Sable en de Edward Williams kwam
als Cape Trafalgar in de vaart.
In 1922 telde de Hudson Bros 6 schepen
en daarnaast was men in het bezit van een
drietal dochtermaatschappijen de East
Riding Steam Fishing met 7, de Neilson
Fishing met 3 schepen en de Penguin
Steam Trawling met 1 stoomtrawler.
De Hudson Steam Fishing Company
had in 1939 een vloot van 14 stoomtraw
lers. De oudste schepen waren toen inmid
dels afgevoerd en in de jaren dertig waren
nieuwe schepen aan het bezit toegevoegd.
Zo kwamen in 1930 twee nieuwe stoom
trawlers gereed en in 1936 werden 5 sche
pen aan de vloot toegevoegd en in 1939 is
De zonnebril is een praktisch en ook
r modieus gebruiksartikel, dat niet alleen bestemd
voor zonnige zomerdagen. Ook in voor-
of najaar is de zonnebril nuttig, als de zonnestand laag is.
Vooral automobilisten hebben dan veel plezier van
een paar beschermende glazen voor de ogen.
Zelfs in de winter is de zonnebril nuttig, bijvoorbeeld
als u met vakantie gaat. Wij hebben een
kollektie zonnebrillen, die veilig zijn voor uw ogen.
Goede zonnebrillen, die werkelijk comfort bieden,
zoals die met zelfkleurende glazen.
Op dinsdag 20 december vieren in ’t
Braambos de NW-Vrouwen en de Rooie
Vrouwen van de Partij van de Arbeid
gezamenlijk kerstfeest. Tussen tien uur
en vier uur wordt koffie gedronken, ge
luncht en thee gedronken. In de ochtend
uren komt mevrouw Kooistra vertellen
over Tanzania, terwijl mevrouwTruus
Nijhuis een lezing houdt over haar werk
als verpleegster bij de Leprastichting in
Kenia. Zij zal een verzameling tropisch
kinderspeelgoed laten zien. Daarbij zul
len artikelen uit Tanzania worden ver
kocht.
De organisatrices van deze kerstbij-
eenkomst vragen tevens om een naaima
chine, voor ene zuster Johanna van
Lieshout die aan een aantal vrouwen
naailes geeft.
Tot zover het ochtenprogram. In de
middag wordt door een bestuurslid van
de Rooie Vrouwen een inleiding gehou
den, waarop een „bont” programma
volgt. Leukste onderdeel daarvan is de
zang: onder leiding van muziekschooldi-
recteur Hans Waanders zal „een prettig
gestoord vrouwenkoor” worden ge
vormd, naar voorbeeld van het gelijkna
mige koor uit Amsterdam, waarin ieder
naar hartelust mag meeblèren.
Kaarten voor dit kerstfeest zijn ver
krijgbaar bij mevrouw Nel Slopsma,
Lange Nieuwstraat 414, telefoon 16866.
Bij ons kunt u rechtstreeks terecht voor uw nieuwe bril of
voor contactlenzen. Onze ervaren en volledige gediplomeerde
opticiens zorgen voor een exacte oogmeting, met behulp van
de allernieuwste optische meetinstrumenten. Hiermee wordt
de glassterkte van de bril die u nodig heeft bepaald. Dit doen
we trouwens al jaren, want de oogmeting is een belangrijk
onderdeel van ons bedrijf. ‘‘In eigen huis” bepalen we de
juiste brilsterkte én verzorgen wij de aanpassing van de
nieuwe bril. Alles in één hand. Dat is gemakkelijk en gaat
bovendien snel’"S
Heel belangrijk in deze tijd: een goede bril, die
past bij uw uiterlijk en bij uw kleding. De
mode is duidelijk veranderd,óók de brillen- l
mode. Komt u eens kijken naar onze zeer l
uitgebreide kollektie modieuze brillen, van X
alle bekende modehuizen. Dan zult u zien,
dat u met ons advies altijd een bril krijgt
die bij u past.
Op verzoek van de plaatselijke werkgroep
van Amnesty International, de internationale
organisatie die zich inzet voor politieke gevan
genen over de hele wereld, gaan wij een keer
per maand een deel van deze rubriek benutten
voor de schrijfacties van Amnesty. De schrij-
facties, zo heeft de ervaring geleerd, vormen
een beproefd middel om een beroep te doen op
aïïtoriteitenlom gevangenen in welk land dan
ook, die zonder proces worden vastgehouden,
vrij te laten, te berechten of om wrede behan
delingen te laten stoppen. De norm die door
Amnesty International wordt gehanteerd bij
de keuze van gevangenen voor wie wordt ge
schreven is dat zij geen gewelddaden of aanzet
daartoe op hun geweten mogen hebben
Deze schrijfacties worden het hele jaar door
gevoerd, uitgebreid rond bijvoorbeeld kerst
met de mogelijkheid kerstkaarten direct naar
gevangenen te versturen.
Het gaat hier echter om de gewone schrijfac-
tie, waarvoor het maandblad van Amnesty
verschillende mogelijkheden opgeeft. Altijd
wordt gekozen voor gevangenen uit respec
tievelijk een westers, eèn niet-westers en een
derde-wereldland. Die verscheidenheid zal in
deze rubriek ook worden aangehouden
Ben Kruisselbrink (Zeeweg 241, tel, 14314 in
IJmuiden) van de Velsense werkgroep kan te
allen tijde inlichtingen verschaffen en belang
stellenden voorzien van voorbeeldbrieven (in
de verschillende talen) en een handleiding via
de brochure „Uw brief helpt een politieke
gevangene”.
Het is de bedoeling dat de briefschrijver de
betrokken autoriteiten benadert met verzoe
ken. Het effect van zo’n brief, dat in het „bui
tenland” de feiten bekend zijn, dat mensen zich
er mee bezig houden, kan groot zijn. Amnesty
rapporteert met de regelmaat van een klok
over al dan niet beroemde gevangenen die
onder druk van wat weids heet de publieke
opinie soms in betere omstandigheden zijn
gekomen, of zelfs vrij zijn gelaten.
Komen we op de gevangenen van deze
maand: Julian Lopez Pablo, boer in El Salva
dor, Zuid-Amerika. Deze man is op 19 oktober
weggehaald uit een ziekenhuis in het dorp San
Pedro. Dit gebeurde door mannen die zich
agenten noemden van de nationale'politie, ver
gezeld door een lid van de para-militaire orga
nisatie Orden. Lopez is door deze mensen in
een ambulance gezet en is sindsdien verdwe
nen. De autoriteiten ontkennen dat hij ooit in
hechtenis genomen zou zijn. Palos is lid van
enkele organisaties die agrarische hervormin
gen in El Salvador voorstaan, hervormingen
die krachtige oppositie ondervinden van de
vereniging van landeigenaren
Ondanks de ontkenning van de autoriteiten
over gevangenschap van Pablo, neemt Arenes-
ty aan dat deze man wordt vastgehouden in het
stafkwartier van de nationale garde in de
hoofdstad San Salvador
1 A
Santpoortse concurrent deelt snoepjes
uit aan kleine kinderen en doet mij con
currentie aan door bij festiviteiten „on
der de prijs” te spelen. Tijdens de oud
Hollandse markt van afgelopen zomei
mocht Zwaan met zijn orgel op het Plein
1945 staan. Zijn verhuurder, het Amster
damse bedrijf G. Perlee, had dat met
moeite gedaan gekregen bij de winke
liers, die het evenement aan de Kenne
merlaan op touw zetten. Op het eigenlij
ke marktterrein speelden meer Perlee-
orgels. De terugtrekking daarvan was
daarbij een goede stok achter de deur
De kerst nadert en Leendert Zwaan
draait voor de show het tijdgebonden
repertoire: „De herdertjes”, Stille Nacht”
en „Daar ruist langs de wolken”, waar
voor toegelopen buurvrouwen zowaar
een traan wegpinken. Toch waardering9
De toegesproken mevrouw zit bij een
zangvereniging. „Ja, het orgel moet voor
Velsen behouden blijven en beslist, er
zijn hier meer mensen die zo denken. Het
punt is de ménsen moeten wat royaler
over de brug komen als Leen Zwaan met
zijn orgel langs komt.” In de Beuken
straat wast iemand zijn auto met de radio
aan: „Zwaan senior kwam nog wel, maar
junior komt hier zelden met draaiend
orgel langs. Als hij eens wat meer uren
maakte
Velsen krijgt nu al meer dan zestig jaar
de familie Zwaan met het draaiorgel bij
de deur. Zwaan senior draaide aan het
wiel van „De Grote Mattenklopper”, „Sa-
sa”, ,,’t Geitje” en „Ijzeren Hein” waar
ook de zoon nog mee de weg op geweest
is. „Goliath” spant voor hem de kroon
met een rustig beschaafd geluid. Marsen,
serenades, smartlappen en nummers uit
de Top Veertig. Levende muziek en een
stukje folklore, waar Velsen zuinig op
moet zijn. Draaiorgels geven sfeer in de
oude buurt én in de rechtlijnige
nieuwbouw. Maar voor minder dan een
kwartje wil Leen Zwaan de straat niet
meer op.
Wij zijn lid van de Optometristen Vereniging en de
Algemene Nederlandse Vereniging van
Contactlensspecialisten. Een garantie voor kennis en
vakmanschap.
