u
slechts alternatieven
van der meer
laten wc
welzijn
JA! VanderMeer
„Onthulde plannen zijn
o
tóp!
I’
feiliiB
■fa
alleen mogelijk is omdat VanaerMeer’t zelf maakt!
nftlpF ’FI™-10'6 zitgroep met extra-hoge rug voor ’n prijs die
'I
o
C
w
Weigeren
Wettelijk
Oorlogsgeweld
Psychiater
Koningin
i o
Begeleiding
TWEE+DRIEZITTER
IN ’N LEKKER-STOERE STOF
MET TWEED-EFFEKT!
■QI
19 7 7
DECEMBER
IJMOND
2 0
DINSDAG
D I
GR'
Veil
i
VAN DER KNOOP HANDHAAFT MENING
‘r
VE
den
aan
kleu
kind
was
rede
fluoi
sterr
door Pieter Taffijn
tel. 319053 tst. 232
Be1
Vi
c
alk
In
Hc
Altijd fijne meubelen, altijd scherpe prijzen
n AAn mnnA iiL k nmrlrit VinriArMAAr t 7Ar mnciLtl
Pi I
VanderMeer is Prijsgarunt!
tó
X yr
z
0
I
Sloopgeweld in Vondellaan
I
heer Van der Knoop.
I
1
1
Me’
laatst
proje
i
verbiedt. In Duitsland is men al een stap
verder, daar kent men inmiddels het wet
telijk vastgelegd recht van vrije keuze
voor militaire of burgerdienstplicht.
(Vervolg van voorpagina)
Gedeputeerde Van der Knoop heeft
maandag in de vergadering van Provincia
le Staten van Noord-Holland een verkla
ring afgelegd over het Open Beraad over
mogelijke havenontwikkelingen bij IJmui-
den. In deze verklaring wordt opnieuw
stelling genomen tegen beschuldigingen
van milieugroeperingen, dat Gedeputeer
de Staten geheime plannen zouden hebben
beraamd voor havenactiviteiten tot voor
bij het strand van Wijk aan Zee. Het colle
ge vindt, dat met de suggesties die zijn
gewekt, de integriteit van GS in twijfel
wordt getrokken.
DE VONDELLAAN is niet meer wat het
geweest is. Tegenover het Rode Kruis
Ziekenhuis is een leger van slopers bezig
de drie panden nr. 14, 16 en 18 af te breken
om ruim baan te maken voor de bouw van
eerdaags komt nr. 18 aan de beurt. Het
kantoorgebouw van Van Hattum en Blan-
Gedeputeerde IJff legde uit, dat verschil
moet worden gemaakt tussen de bestuur
lijke commissie van het Open Beraad
(waarin de politiek aanspreekbare geko
zen bestuurders zitten) en de ambtelijke
werkgroep. De aangevochten plannen, die
van de tekenkamer van de gemeente Am
sterdam komen, zijn wellicht gerappor
teerd in vergaderingen van de ambtelijke
werkgroep. i
Volgens drs. J. G. Brautigam, directeur
van de ETD zijn de varianten van haven
ontwikkelingen binnen de pieren afkom
stig van de ambtelijke werkgroep. De vari
anten buiten de pieren (een Amsterdamse
poging om toch stiekum weer een Voorha
ven binnen te smokkelen) komen uit de
koker van de Amsterdamse tekentafel.
Beide zijn echter gepresenteerd als teke
ningen van Amsterdam, die in het bestuur
lijk Open Beraad als zodanig zouden zijn
besproken. En dat wordt dus ontkend.
i
i
1
BIOI
K«
..Wal
Lu
.De
TEN
Cent
ber
tijde
De
wijk
DIV
O1
10-11
Spet
110a
Al
2292
St
opei
IJm
Di
uur
PI
alg.
R<
Ker
Dr
o
geo
SC
s
14.
Re
Ma
it-
te
H.
de
of.
pl
Pro
Töpft
aan c
diens
delini
ge „1
Gevu
den d
de kl
TEP
BIC
Ci
,,Br
DH
O
14 1
luxl
17.3
K
van
A
32i:
D
jes
i
„IK BEN HIER GEKOMEN om jullie
op te ruien. In naam van Jezus Christus:
om de opofferingsdrang en wil tot com
munisme, die van het oude christendom
uitstraalt en doorstraalt door ketters,
secten, heiligen en revolutionairen tot in
de nieuwe tijd;
in naam van Marx: die ons de socialisti
sche wetenschap bracht en Proletariërs
aller landen verenigt u! heeft gesproken;
in naam van Bakoenin: die held, dich
ter der vrijheid, hartstochtelijk bestrij
der van alle officiële autoriteit;
in naam van Kropotkin: die tegenover
het burgerlijk geargumenteerde darwi
nisme zijn socialistisch geargumenteerde
leer van het onderling dienstbetoon
stelde;
in naam van Groenendaal: wijl deze de
kwintessens van dit alles in zich heeft
opgenomen, en vóórstaat ten koste van
zijn jong en edel leven:
ruim ik jullie op.
Waartoe? Niet tot vernielend, maar tot
voortbrengend werkzaam zijn; niets ma
ken wat een aanslag is op lichaam, ziel of
geest; en derhalve dienstweigeren, te we
ten oorlogsdienst weigeren, direct of in
direct”.
Deze woorden werden meer dan vijftig,
jaar geleden, om precies te zijn op 26 juni
1921, door Bart de Ligt in Den Haag
gesproken. Dit citaat werd gekozen om
aan te geven, dat dienstweigeren niet een
zaak is die de laatste jaren pas in zwang
is gekomen. Vooral rond de twee werel
doorlogen waren er velen die besloten
’s Konings wapenrok niet aan te trekken.
Sinds het begin van de jaren zeventig zijn
er echter veel meer jonge mensen die
dienstweigeren dan vroeger in vredes
tijd. Dat heeft bijvoorbeeld geleid tot het
oprichten van de Vereniging Dienstwei
geraars (VD) op 18 december 1971. VD
stelt zich ten doel de behartiging van de
stoffelijke en geestelijke belangen van
allen die weigeren militaire dienst te
doen, of zij nu wettelijk erkend zijn of
niet. Daarbij laat zij zich leiden door de
beginselen, neergelegd in de Universele
Verklaring van de Rechten van de Mens
en streeft naar een socialistische wereld
samenleving. Iedereen die deze doelstel
lingen onderschrijft, kan lid worden. Dus
bijvoorbeeld ook mensen van het vrou
welijk geslacht, men behoeft niet zelf
dienstweigeraar te zijn.
DE GRONDWET ERKENT SINDS
Volgens het college is door de recente
gang van zaken (de „onthullingen” en het
daaropvolgend commentaar) de afronding
van de besprekingen in het Open Beraad
vertraagd. Het eindverslag kan daardoor
pas in de vergadering van 30 januari wor
den vastgesteld. Gedeputeerde Van der
Knoop en zijn college dr. ir. J. Uff hebben
vervolgens hun mening nog toegelicht tij
dens een korte persconferentie. Beide ge
deputeerden bleven bij deze opstelling
toen ze werden geconfronteerd met een
rapport van de Economisch Technologi
sche Dienst van Noord-Holland, waarin de
gewraakte schetsen waren opgenomen.
gewetens tegenwoordig ook worden ge
vormd in actiegroepen, in vredesbewe
gingen, in wereldwinkels, in alternatieve
sfeer.
Maar uiteindelijk moeten die bezwaren
wel gegrondvest zijn op godsdienstige of
zedelijke overtuiging. Dat heeft nogal
eens tot gevolg dat een aspirant-
dienstweigeraar moet overgaan tot de
„grote leugen” in het geval zijn bezwaren
van zuiver politieke aard zijn. Nu zijn er
mensen die zeggen, dat als je je eigen
politieke bezwaren maar serieuzer zou
nemen, het vanzelf gewetensbezwaren
worden. Toch blijft dat scherpe onder
scheid maar een vreemde zaak. Want als
je weigert op religieuze gronden, is dat
toch een politieke beslissing. En iemand
die politieke bezwaren heeft kan toch
niet worden verweten dat het gewetenlo
ze bezwaren zijn? Dit is dan ook een van
de onderdelen waaraan wordt gesleuteld
in het nieuwe wetsontwerp.
DE VOLGENDE ADDER ONDER het
BIOS
cit:
TENT
Mil!
eeuw:
pen.
maan
Bed
Velse
van 1
91022
DIVI
Ala
diens
Santj
den 2
Bui
bouw
Cer
van 1
Cer
sbeeh
Fill
17.30
Fili
19-21
Dit
ijkplf
16.30
danst
Stii
Centi
12464
Ge:
lange
ma. 1
So<
Wit-C
Petre
AU
11 ui
Ve
21.30
uur,
13.30
Ins
kind
15.30
Sp<
dagn
Bu
fieso
De plannen, onthuld door de milieugroe
pen, zijn niet in het Open Beraad ter
sprake geweest, aldus de verklaring. „Het
college kan tot geen andere conclusie ko
men, dan dat dergelijke plannen uit een
rijke fantasie geboren moeten zijn, zo
wordt gesteld. In de verklaring wordt ge
wezen op de moties, aangenomen bij de
behandeling van de Nota Van Uitgangs
punten voor het Amsterdam-Noordzeeka-
naalgebied, die de basis vormden voor het
Open Beraad. De opdracht van Provincia
le Staten was en is om binnen een afgeba
kende taakstelling te onderzoeken de mo
gelijkheden voor containerisatie en over-
Utrecht (Woon-Wonderland, met allerlei originele shops): Rijksweg Oudenrijn-Arnhem, afrit Utrecht; Rotterdam: Groothandelsgebouw, Weena 737; Den Haag:
WinkelcentrumWaldeck', einde Laan van Meerdervoort; Amsterdam: Stadhouderskade 74; Diemen (bij Amsterdam): Rijksweg Amsterdam-'t Gooi1, afrit De Sniep;
Beverwijk: Rijksweg Haarlem-Alkmaar, Velser-tunnel, afrit Zaandam/Heemskerk; Eindhoven: Noord Brabantlaan bij de Rijksweg Tilburg-Maastricht, afrit vliegveld;
Etten-Leur: Rijksweg Breda-Roosendaal; Heerlen: Spoorsingel 2; Enschede: Winkelcentrum,De Klanderij'; Almelo: Oranjestraat 25. Dagelijks (ook op zaterdag!)
geopend tot 6 uur. Koopavond bij VanderMeer: donderdag in Utrecht, Den Haag, Amsterdam en Almelo; vrijdag in Rotterdam, Diemen, Eindhoven en Etten-Leur.
m’"
ting op het verzoek moet worden gege
ven. Die toelichting is een beredeneerd
stuk, waarin de gronden van de weige
ring uitvoerig moeten worden uiteenge
zet. Dit stuk moet met de uiterste zorg
worden opgesteld, omdat daaruit duide
lijk moet worden wat de reden is voor de
dienstweigering, welke de gewetensbe
zwaren zijn. Het is daarom raadzaam
voor mensen die in een dergelijke proce
dure zijn gewikkeld de toelichting ter
lezing voor te leggen aan organisaties die
zich met de begeleiding van dienstweige
raars bezighouden.
MEESTAL BREEKT NU EEN TIJD
AAN, waarin men niets meer hoort van
uit Den Haag. Tot er een oproep komt om
een bezoek te brengen aan de psychiater.
Die moet beoordelen of de dienstweige
raar geestelijk wel helemaal in orde is.
Een nogal discriminerende zaak, omdat
zoiets met evenveel recht van de
dienstplichtige zou kunnen worden ge
vraagd die wél opkomt in werkelijke
dienst. Men kan het onderzoek weigeren.
Dan wordt er een sociaal onderzoek ge
daan bij mensen die de gewetensbe
zwaarde kennen of hebben gekend. Bo
vendien komt er meer af te hangen van
het gesprek dat men later met de com
missie van advies krijgt te voeren.
Gelijktijdig met de uitnodiging om
voor deze commissie van advies te ver
schijnen hoort de dienstweigeraar dat
zijn dossier ter inzage ligt en dat hij een
vertrouwensman mee mag nemen naar
de commissie. Het is nuttig om te weten
wat er in het dossier staat, er kunnen ook
afschriften van worden besteld. Een ver
trouwensman mag niets zeggen (als hem
iets wordt gevraagd wel). Hij kan echter
zorgen voor een morele steun en is ook
belangrijk om verklaringen af te leggen
als het verzoek wordt afgewezen en men
in" hoger beroep gaat.
De commissie van advies waarmee
men te maken krijgt is samengesteld uit
drie leden. Zij moeten advies uitbrengen
aan de minister of de weigeraar zou
moeten worden gezien als een gewetens
bezwaarde volgens de wet. Vaak wordt
gezegd dat de commissie erop uit is de
dienstweigeraar te „pakken”. De laatste
tijd lijkt dat zeker niet het geval te zijn.
Negentig percent van de weigeraars
wordt in eerste instantie erkend. Wel is
het belangrijk steeds vanuit het eigen
geweten te spreken en zich niet te laten
verleiden tot hët doen van uitspraken
over situaties in het heden of verleden.
NA HET ONDERZOEK VAN DE com
missie duurt het een paar weken voor de
minister laat weten wat zijn beslissing is.
Als dat afwijzend is kan men alsnog in
dienst gaan, ook bestaat de mogelijkheid
de zaak voort te zetten via hoger beroep.
Dat moet dan via een brief aan H .M. de
Koningin der Nederlanden, te zenden
aan de minister van Defensie. Men wordt
dan gehoord door de afdeling geschillen
van bestuur van de Raad van State. Dat
Mocht u binnen 14 dagen na aankoop van een VanderMeer
meubel ergens anders hetzelfde meubel (onder dezelfde voor
waarden betreffende levering en service) voor een lagere prijs
kunnen kopen, dan geeft VanderMeer u het prijsverschil terug.
w
gras is de term ooglogsgeweld. Ook dit
kan op verschillende manieren worden
uitgelegd. Je zou kunnen zeggen dat het
gaat om wapengeweld tussen staten,
maar dat wordt niet aanvaard. Ook de
strijd van bevrijdingsbewegingen wordt
als oorlogsgeweld gezien. In de wet
wordt ook heel duidelijk gesproken over
elk oorlogsgeweld. Op de vraag of men
voor of tegen gewapend verzet tegen het
Hitlerregime zou zijn geweest, moet men
daarom tegen antwoorden. Over zulk
soort vragen struikelen nogal wat men
sen. Het Interkerkelijk Vredesberaad
vindt dat onterecht. Want in dezelfde zin
van de wet staat het woordje hem: dat
betekent dat de bezwaren persoonsge
bonden zijn en voor nu en hier gelden,
niet voor vroeger of voor de toekomst.
Iemand die wil dienstweigeren, moet
beginnen met het inzenden van een ver
zoekschrift aan de minister van Defen
sie. Daarin kan hij het verzoek doen
vrijgesteld te worden van alle militaire
dienst. Er zijn ook mensen die een ver
zoek doen te worden vrijgesteld van het
doen van gewapende dienst en geen be
zwaren hebben tegen de militaire dienst
op zich. Dat zijn er echter veel minder.
Vanaf het moment van het inzenden van
dat verzoek wordt een procedure gestart,
die anderhalf tot twee jaar in beslag kan
nemen.
Wel gebeurt er binnen enkele dagen al
iets: men krijgt een vragenlijst en het
bericht, dat er een schriftelijke toelich-
een kantoorflat voor Van Hattum en Blan- kevoort krijgt zeven verdiepingen. Het
kevoort. Nummer veertien is al verdwe- personeel dat in de drie villa’s werkte is
nen, nr. 16 houdt het niet lang meer en verhuisd naar een complex noodgebouwen
aan de Beeckzanglaan.
„Wij willen helemaal geen omsingelings-
tactiek van Wijk aan Zee. Daar is totaal
slag van kolen en erts en niet bijvoorbeeld Been sprake van. We voelen ons hierdoor
de opslag of overslag van kinderspeel- ln onze integriteit aangetast”, aldus de
goed”. heer Van der Knoop.
U weet't: wie zijn zitgroepen in eigen fabriek maakt, kan véél aan z'n prijzen
doen! 't Bewijs? Deze fraaie, brede zitgroep in zo'n nieuwe, lekker-stoere, gemêleer
de rulle' stof met tweed-effekt. Uiterst-komfortabele, verantwoorde, extra-hoge rug,
prettig-stevige zit, brede
overlappende' armleggers.
De (stemmige!) kleuren: beige,
bruin en nègre. (Ook leverbaar in een warme velours,
'n gezellige rib en in rondom-echt-leer). En, liefhebbers
van komfortabel zitten: voor'n prijs die alleen mogelijk
is omdat VanderMeer't zélf maakt!
gaat op eeu ho&ei niveau zodat het raad
zaam is een advocaat mee te nemen.
Wordt men erkend als dienstweige
raar, dan zal er negentien maanden ver
vangende dienst moeten worden gedaan.
Deze tewerkstelling wordt geregeld door
het ministerie van Sociale -Zaken. Er
gaan de laatste tijd veel bezwaren op
tegen deze vervangende dienst, die aller
lei zaken kan omvatten als administra
tief en magazijnwerk bij (semi-) over
heidsinstellingen. Men vindt dit te weinig
aansluiten bij de eigen overtuiging, het
werk heeft geen inhoud. Bovendien is de
tijd vijf maanden langer dan de militaire
diensttijd. Volgens de minister omdat
militaire dienst zwaarder is dan vervan
gende dienst. Er zijn mensen die weige
rende laatste vijf maanden vervangende
dienst te doen hoe daarover wordt
geoordeeld is nog niet bekend, de zaken
lopen nog.
VD maakt zich daar ook druk over en
het ziet er naar uit dat dit het belangrijk
ste onderwerp voor het werk wordt. Het
geven van zinvolle inhoud aan het werk
wordt door veel mensen namelijk als
belangrijker ervaren dan de langere tijd
die men ermee kwijt is.
AANSTAANDE DIENSTWEIGE
RAARS kunnen terecht bij drie instan
ties. Dat is bij het Vredesbureau, dat is
opgericht door Kerk en Vrede en de
Doopsgezinde Vredesgroep. Het bureau
is gevestigd in Baarn: Nic. Beetslaan 10,
telefoon 02154-13837. Verder is er de
Commissie Bijstand inzake Dienstplicht
van Pax Christi, postbus 7627 in Den
Haag, telefoon 070-656823. De bekendste
organisatie is wel de Vereniging
Dienstweigeraars, te beschouwen als een
soort vakbond. Deze heeft het landelijk
secretariaat in Amsterdam, postbus
4802, telefoon 020-925050 of 355072. De
regio Kennemerland houdt spreekuur in
het gebouw van Release, Gasthuisvest
47a in Haarlem op elke tweede en vierde
dinsdag van de maand, van 20 tot 22 uur.
In Haarlem kent men ook de scholen-
groep. Dat zijn mensen van VD die voor
lichting geven op scholen over dienstwei
geren en hoe moet worden gehandeld als
men daartoe besluit. Die groep kan overi
gens nog best uitbreiding gebruiken. Le
raren die belangstelling hebben om VD
in hun klas te laten „optreden” kunnen
na 18 uur op elke werkdag contact opne
men met Rob van Doom, telefoon 023-
322127. Natuurlijk zijn zij ook van harte
welkom op de spreekuren evenals
trouwens iedereen die iets wil weten over
dienstweigeren.
wb»
1922 het recht van dienstweigering, in De Nederlandse dienstweigeraar die wil
*1923 werd de eerste wet gewetensbe- worden erkend zal een godsdienstige of
zwaarden een feit. Op dit moment wordt zedelijke overtuiging moeten hebben die
er gewerkt met een wet uit 1962, al sinds hem deelneming aan elk oorlogsgeweld
een jaar of tien wordt er gesproken in de (zoals op deze foto in Vietnam toegepast)
Tweede Kamer over een nieuwe wet,
waarin de bezwaren ruimer worden uit
gelegd dan in de huidige. Het ziet er
echter niet naar uit dat zo’n nieuwe wet
er o.p korte termijn komt.
Volgens de huidige wet gewetensbe
zwaren militaire dienst zijn ernstige ge
wetensbezwaren de onoverkomelijke ge
wetensbezwaren tegen de vervulling van
militaire dienst van hem, wiens gods
dienstige of zedelijke overtuiging hem
deelneming aan elk oorlogsgeweld ver
biedt. De bezwaren kunnen zich richten:
a) hetzij tegen de vervulling van militai
re dienst, bepaaldelijk gericht op strijd
met de wapenen; b( hetzij tegen de ver
vulling van militaire dienst van welke
aard ook.
Wat is nu precies het geweten? Het
woordenboek spreekt Over het innerlijk
besef van goed en kwaad, maar daar
schiet je natuurlijk nog niet veel mee op.
Een paar jaar geleden vonden de instan
ties die moesten oordelen over de erken
ning van gewetensbezwaren dat geweten
nog een onaantastbaar stelsel van zede
lijke waarheden. Wat dat betreft is er wel
vooruitgang, men oordeelt nu volgens
andere maatstaven en volgt daarin mr.
H. W. J. Droesen die gezegd heeft, dat
1995;
Fauteuil leverbaar voor 595,-
OS
