SCHADUW OVER VREDESOVERLEG Steun voor Indira VS in greep van de winter Bureau Commumstenleider Over nieuw regeringsbureau inzake spionageactiviteiten COMPETENTIESTRIJD CIA-PENTAGON „Bij Ethiopische acties tenminste met dood bedreigd Voormalige chef FBI beschuldigd 7000 doden” „Der Spiegel" in Oost-Berlijn dicht Politieke terreur in Italië escaleert Malaria in Turkije Vietnam en Thailand gaan samenwerken Sjah Volwassen apparaat Eritrees front: NIGGERS DOODSCHIETEN SPIELEREI 3 BINNEN- EN BUITENLAND 19 7 8 JANUARI WOFNSPAG I 1 2 )rd lie 3 /ai en BERLIJN (ANP). Het Oostberlijnse bureau van het Hamburgse tijdschrift „Der Spiegel” is met onmiddellijke ingang door het minis terie van Buitenlandse Zaken van de DDR gesloten. Dit heeft het Oostduitse persbureau ADN gisteren meegedeeld. Dit besluit is genomen „vanwege de voortdurende kwaadaardige belastering van de DDR en haar burgers”, zo werd gezegd. ek ens irige Ten, cost. >vin- de sne- ood- poli- van den J iten ’OOf 2 en door Nico Scheepmaker^ (Van onze redactie buitenland) BEIROET/JERUZALEM/CAIRO. Aan de vooravond van de start van de militaire conferentie tussen Israel en Egypte, werden gisteren de tegenstellingen over het probleem van de Israëlische nederzettingen in bezet gebied verscherpt. Met veertien tegen negen stemmen keurde een commissie uit het Israëlische parlement de stichting goed van vier nieuwe dorpen op de westelijke Jordaanoever. WASHINGTON (UPI). Pre sident Carter van de Verenigde Staten zal binnenkort bij maatre gel van bestuur een nieuw rege ringsbureau in het leven roepen dat alle Amerikaanse spionage activiteiten op het hoogste ni veau gaat coördineren. Maar al voor het formeel bestaat is dit „National Intelligence Tasking Center” (NITC) volgens rege- ringsbronnen een twistappel ge worden tussen de centrale inlich tingendienst (CIA) en het minis terie van Defensie. ling even m de man 3ude ■nten irder d-op- Onduidelijkheid over joodse nederzettingen I I I 11 I i i 11 uit on- ven en tot 7an eze s is ■ge- wanneer het punt van de joodse vestigin gen daar, omdat men er in de militaire commissie niet uit kan komen, aan de orde zal komen. Terwijl scepsis en pessimisme aan Egyptische zijde zich aftekenen, heeft president Sadat zich aan de vooravond van de onderhandelingen in Cairo verze kerd van de steun van de sjah van Iran. De sjah wordt gezien als de man die de neutrale, maar tot nu toe nog onwillige Arabische landen zou kunnen overhalen mee te doen aan de directe Egyptisch- Israelische vredescontacten. Het gaat hier bij vooral om Jordanië en Saoedi-Arabië. Omdat het vooral de Saoedi’s zijn die principieel voet bij stuk houden (en dat Carter vorige week in Riad onomwonden duidelijk hebben gemaakt), hebben de Amerikanen, volgens waarnemers in Bei roet, een nieuwe taktiek ontworpen om koning Hoessein van Jordanië „om” te krijgen. De sjah moet koning Hoessein overhalen zich bij het vredesoverleg aan te sluiten en de Palestijnen te gaan vertegenwoordigen. Interessant zal zijn te zien hoe voor de sjah de besprekingen met Saoedi-Arabië hij was na Assoean voor korte tijd in Riad verlopen zijn. Voorlopig blijven de berich ten uit Saoedi-Arabië op dit punt schaars. Afgewacht moet worden of de Amerikaan se politiek vruchten zal afwerpen en Hoes sein inderdaad door de knieën zal gaan en voor de Palestijnen zal gaan onderhan delen. richten deden zich hierbij geen ernstige incidenten voor. Een week nadat een employé van de Fiat-fabriek in het Zuiditaliaanse Cassino werd doodgeschoten, is gisteren een 57- jarige bedrijfsleider van een garage in Turijn het slachtoffer van een aanslag geworden. Onbekenden vuurden verschei dene schoten op hem af, waardoor de man ernstig werd gewond. Het Italiaanse pers bureau Ansa ontving later een telefoni sche mededeling dat de aanslag het werk was van de „Rode Brigaden”. seerd in een allesomvattend en dus ook politiek-maatschappelijk beeld van het an dere kamp. Als militaire beleidsinstantie heeft het Pentagon echter in hoofdzaak belangstelling voor vragen als „hoeveel tanks, raketten, vliegtuigen etc.”, heeft mijn eventuele wederpartij waar ter be schikking? Om' die reden bepaalt het Pentagon zelf wat er door de Amerikaanse spionagesa- tellieten en de spionagevliegtuigen moet worden gefotografeerd, terwijl het minis terie tevens, los dus van de CIA, beschikt over verfijnde apparatuur waarmee radio- en telefoonverkeer kan worden afgeluis terd. De satellieten, de hoogvliegende SR-71 „Blackbirds” en de „tele-luister- dienst” vallen nu onder de „Consolidated Collection Facility” (CCF), een afdeling van het Pentagon. Deze afdeling doet als klant ook de „bestellingen” bij de CIA. Het Pentagon wil de globale militaire informatie van satellieten e.d. in eigen hand houden. Het ministerie wil daarom zijn afdeling CCF inbrengen als de kern van het nieuw te vormen NITC vijfpuntige gebouwencomplex. Volgens het Pentagon moet de nieuwe instantie verder een klei ne, flexibele staf krijgen en niet uitgroeien tot de zoveelste bureaucratische moloch. De nieuwe directeur van de CIA, Stans field Turner, wil zijn dienst echter ook greep geven op de spionageactiviteiten die tot dusver buiten zijn competentie vielen. Turner, die het NITC in opdracht van Carter heeft bedacht, wil er dus een volwassen apparaat van maken, dat moet worden gehuisvest in het CIA-hoofd- kwartier te Langley (Virginia) of anders in het bijkantoor te Washington. In een schrijven aan de redactie van het blad motiveerde het hoofd van de persaf deling van het ministerie van Buitenlandse Zaken in de DDR, Wolfgang Meyer, de maatregel. Het blad werd verweten door verzonnen berichten te hebben geprobeerd de betrek kingen tussen de DDR en de Bondsrepu bliek Duitsland te vergiftigen. In het „ge zamenlijk met de Westduitse inlichtingen dienst gefabriceerde kwalijke maaksel over de breuk in de Oostduitse Commu nistische Partij werden met name op infa me wijze het hoofd van de staat en andere leidende persoonlijkheden van de DDR belasterd”, aldus het hoofd van de persaf deling. Hij verklaarde dat zulke publikaties on verenigbaar zijn met de in de verordening over het optreden van publiciteitsorganen In eerste instantie kwam Turner bij Car ter op de proppen met een plan dat hem via het NITC zou hebben bevorderd .tot de „spionage-tsaar” van Washington. Daarte gen formuleerde het Pentagon meteen zo veel bezwaren, dat Carter de CIA-direc- teur moest adviseren het plan drastisch af te zwakken. Het Pentagon bleef Turners plan echter zien als een ongewenste doorkruising van zijn eigen spionagebeleid, waarbij het voornamelijk gaat om de prioriteiten. Vol- In Bonn heeft minister van Staat Hans- Jürgen Wischnewski de vertegenwoordi ger van de DDR, Michael Kohl, ontvangen om hem het officiële protest van de Bonds regering tegen de stap van de DDR over te brengen. De vertegenwoordiger van de Bondsre publiek in Oost-Berlijn, Günther Gaus, heeft in verband met de sluiting gistermid dag een gesprek gehad op het ministerie van Buitenlandse Zaken in Oost-Berlijn. Zijn gesprekspartner van de DDR, Karl Seidel verwierp het protest van Gaus met het argument dat „Der Spiegel” de hoogste leider van de DDR, Erich Honecker, belas terd had. GENÈVE (DPA) Naar de Wereldge zondheidsorganisatie (WHO) in Genève meldt, heeft de malaria in Turkije een epidemische vorm aangenomen. De WHO schatte gisteren het aantal malaria-geval- len in Turkije per eind 1977 op 120.000. Zwaarst getroffen is het landbouwge bied langs de Middellandse Zee bij Adana Icel en Hatay. Er zijn aanwijzingen dat de ziekte zich uitbreidt naar Zuid-Anatolië. )ui- ali- Me- ier ak- uwe jris- >to’s vor- ge- icht 1 op ms- uik- een tge- 1 en i bij n de één iden 1 na- nkel en- 27 eel nu?” daag heeft ma- i alle leurt WASHINGTON/CHICAGO (DPA) Koning Winter heerste gisteren over de Verenigde Staten met sneeuwjachten en ijzel in het noordoosten en midden-wes- ten, waardoor duizenden automobilis ten strandden. lacht io in agge- rein- ;el in Vier door uurd niet lui- zal jen ver Lili ans zijn oor 'en. len, de rrijfël Hoewel in de Sinai, het gebied dat in een vredesregeling zal moeten worden terug gegeven aan Egypte, geen nieuwe neder zettingen meer worden overwogen, werpt de kwestie van de joodse vestigingen wel een schaduw over de militaire besprekin gen, die naast de politieke besprekingen, die in december begonnen, de tweede „poot” vormen van de vredesonderhande lingen in Cairo. De Egyptenaren gaan er van uit dat de besprekingen met Israel moeten leiden tot een totale vrede tussen Israel en zijn Ara bische buren, niet tot slechts een Israe- lisch-Egyptisch akkoord. Bij het begin van de besprekingen in Cairo, vandaag, wordt gerekend op een wellicht langdurig touw trekken over de agenda. De Egyptenaren willen praten over de kwestie van de vesti gingen, de Israëliërs vinden dat die zaak thuishoort in de politieke commissie, die maandag bijeenkomt in Jeruzalem. Waarnemers zijn enigszins in verwar ring geraakt door de verschillende Israëli sche en Egyptische uitspraken oVer de joodse vestigingen de laatste dagen. Men houdt het erop, dat er weliswaar publieke lijk werd gemanoeuvreerd voordat het uit eindelijke onderhandelen begon, maar dat er toch sprake is van een duidelijke ver harding van de standpunten. Het feit dat Israel tot nu toe geen enkele aanwijzing heeft gegeven maar één kolo nie, zelfs niet in de Sinai, te willen ontman telen en er zelfs toe overgaat er weer vier nieuwe op de westelijke Jordaanoever op te zetten vormt voor de Arabieren, vooral voor de afwijzers van Sadats direc te onderhandelingen met Israel, voorlopig het bewijs dat de joodse staat „expansio nistisch” is. Interessant zal zijn hoe Amerika dat de joodse vestigingen, waar dan ook bui ten de grenzen van 1967, als „obstakels op weg naar de vrede” heeft afgeschilderd zich in de politieke commissie zal opstellen Pennsylvania en New York. De gouver neur van Ohio heeft 140 man van de Nationale Garde opgeroepen om de in de sneeuw vastzittende automobilisten te ontzetten. Op de luchthaven van Cleve land in dezelfde staat brachten 1200 men sen gedwongen de nacht door, doordat meer dan 100 vluchten waren afgelast wegens de sneeuwval. De Ethiopische luchtmacht zou daarbij napalm hebben gebruikt. Volgens de Eri- trese woordvoerders zouden aanvallen worden uitgevoerd, door Russische MIG- 21 vliegtuigen, die gevlogen worden door Cubanen. Vooral de dorpen Saria, Akago- gozai, Tessni, Massaea en Keren werden zwaar getroffen. Aan de aanvallen zou nog geen einde zijn gekomen. Het Eritrese bevrijdingsfront doet een beroep op de Sovjet-Unie, Cuba en Zuid- Jemen om de steun aan het militaire regi me van Ethiopië te staken. Volgens de woordvoerders van het ELF-PLF heeft Ethiopië een nieuw offensief kunnen inzet ten dankzij grote wapenleveranties uit de ze landen. Amerikaanse functionarissen schatten het aantal Russen in Ethiopië tussen de 500 en 1500. Het aantal Cubaanse militaire adviseurs zou ongeveer 1000 zijn. BANGKOK (Reuter). Vietnam en Thailand hebben besloten wederzijdse be trekkingen aan te knopen op het gebied van handel, economie en techniek. De Thailandse minister van Buitenlandse Zaken, Vpadit Pachariyangkum, die dit gisteren bekendmaakte, zei dat de details nog dienen te worden uitgewerkt. De CIA en het Pentagon hebben een relatie producent-consument. De CIA „le vert” het inlichtingenmateriaal en het Pen tagon maakt van die puzzel een zo com pleet mogelijk beleid. De produktie van het CIA en de behoef ten van het Pentagon sluiten echter verre van ideaal op elkaar aan. Als „klassieke” spionageorganisatie is de CIA géïnteres- EB „Zaterdag zijn drie van onze broeders gevallen”, zei een onbekende in een tele foongesprek met het hoofdkwartier van de communistische partij, „daarom zullen ko mende zaterdag Berlinguer en anderen vallen. Geen politiemacht kan hen be schermen”. Zaterdag vielen twee doden en maandag overleed een zwaargewonde, al len lid van de Italiaanse beweging MSI, een neo-fascistische partij, die na de oor log is gesticht door volgelingen van de fascistische dictator Mussolini. Gisteravond kwam het in Rome tot ern stige incidenten, waarbij rechtse demon stranten bezinebommen gooiden en auto’s in brand staken. Zij duwden een. stadsbus omver en hier en daar werd door de beto gers geschoten. De politie greep in met gebruikmaking van wapenstokken en traangasgranaten. Volgens ooggetuigen gaf het gebied ten zuidoosten van de Via Appia de aanblik van een oorlogsgebied. De politie arresteerde een dertigtal beto gers. Een linkse betoging, die gisteravond in dezelfde wijk werd gehouden, is door de politie ontbonden. Volgens de eerste be- in de DDR neergelegde bepalingen waar op de vergunning voor het bureau van „Der Spiegel” berustte. Poolkoude zorgde bovendien voor de eerste ernstige energieproblemen en bracht ce recordwinter van vorig jaar in herinnering. Het zwaarst getroffen door de hevige sneeuwval zijn de staten Ohio, Michigan, port om zijn woning te verfraaien. FBI- agenten hebben onder andere een nieuw voorportaal aan zijn huis ge bouwd en een vijver in zijn tuin aange legd, terwijl hij allerlei diensten heeft geaccepteerd die in de meer dagelijkse sfeer liggen, zoals gratis reparaties van zijn grasmaaimachine. Een aantal andere hoge FBI-functio- narissen heeft het voorbeeld van hun baas nagevolgd. Het ministerie van Justitie is niet van plan om officiële aanklachten tegen voormalige FBI- functionarissen in te dienen, gedeelte lijk omdat de corruptie-praktijken ver jaard zijn en omdat het te duur zou worden om alles precies uit te zoeken. ver- blad o, is cho kend ista- i be- -J zijn cen- gens een zegsman op het Pentagon gaat het om de vraag „of onze satellieten de tanks in Polen moeten tellen, dan wel het aantal graanvelden in Azerbeidsjan.” Het is nog niet duidelijk wie er aan het langste eind gaat trekken. Voor de visie van het Pentagon pleit dat het NITC bij crisis of oorlog waarschijnlijk hoe dan ook bij defensie zou worden ingekwartierd. Verder zijn ook de strijdkrachten van me ning dat er voor de dagelijkse inlichtingen behoeften, zoals het controleren van de Russische raketsilo’s, geen compleet nieuwe dienst hoeft te worden geschapen. Niettemin wordt verwacht dat Carter zijn CIA-directeur waarschijnlijk - na alle- rei amenderingen zijnerzijds - het laatste woord zal gunnen over de uiteindelijke structuur van het „tasking center”. Maar dan is Turner er nog niet, aange zien mag worden aangenomen, dat het kantoor van de begroting (waar de dollars vandaan moeten komen) wel zal tegen sputteren als de CIA-baas inderdaad een complete instantie wil toevoegen aan een federaal apparaat, dat door de Carter- administratie al als topzwaar wordt be schouwd. De Israëlische premier Menachem Begin heeft gisteren twee ministers toegevoegd aan zijn ze ventien leden tellende kabinet. Zoals de Israëli sche wet vereist vroeg Begin toestemming van het kabinet voor zijn benoeming van Chaim Landau en Masje Nissim van het Likoed-blok als ministers zonder portefeuille. De stap was be doeld om het evenwicht van Likoed te bewaren binnen de coalitieregering, die ook de democrati sche hervormingsbeweging (DASH) en de natio- naal-religieuze partij omvat. Luidruchtige beto gers scanderen hun steun voor de Indiase ex-premier Indira Gandhi vóór het ge bouw in Nieuw Dehli, waar een onderzoek naar vermeend wan beleid van het Gand- hi-regime gaande is. De federale meteorologische dienst heeft de Amerikanen aangeraden zich vooral warm te kleden. „Naakt vlees kan binnen een minuut bevriezen. Kleedt u alsof uw leven ervan afhangt”, aldus een mededeling. Tot ver in de zuidelijke staten is de temperatuur beneden het vriespunt gedaald. Een minderheid in de commissie voor buitenlandse zaken en veiligheid van de Knesseth vreest dat de nieuwe vestigin gen de vredesonderhandelingen, die op gang zijn gekomen met de reis van de Egyptische president Sadat naar Israel, zouden schaden. ROME (AFP/DPA/UPI). Rechtse terroristen hebben gisteren gedreigd de leider van de Italiaanse communistische partij, Enrico Berlinguer, te vermoorden als vergelding voor de dood van enkele neo-fascistische jongelui, die het afgelopen weekeinde in Rome werden doodgeschoten. In verband met de zeer gespannen situatie is de politie van de Italiaanse hoofdstad met 2000 man versterkt. CAIRO/BEIROET (Reuter/UPI) Woordvoerders van het Eritrese bevrij dingsfront ELF-PLF hebben gisteren ver klaard dat Ethiopië de afgelopen drie dagen luchtaanvallen heeft uitgevoerd op Eritrese dorpen, waarbij 7000 mensen om het leven zouden zijn gekomen. WASHINGTON (AP). Het Ameri kaanse ministerie van Justitie heeft de voormalige chef van de FBI, J. Edgar Hoover, er gisteren van beschuldigd dat hij werknemers van de organisatie opdracht heeft gegeven om hem per soonlijke diensten te bewijzen. Ook andere wantoestanden kwamen tijdens zijn ambtstermijn voor. Hoover gebruikte het FBI-personeel volgens een 40 bladzijden tellend rap- Momenteel is de Vietnamese minister van Buitenlandse Zaken, Nguyen Duy Trinh, voor een bezoek van vier dagen in Thailand. Nadat Thailand vorige maand een nieuwe regering kreeg die beloofde de betrekkingen met communistisch Indo- China te verbeteren, besloten de twee lan den een in het verleden gemaakte af spraak om diplomatieke betrekkingen aan te knopen en ambassadeurs uit te wisselen ten uitvoer te brengen. In Engeland is grote beroering ontstaan omdat de 68-jarige rechter Neil McKin non de ex-leider van het racistische Natio nale Front, de 41-jarige John Kingsley Read, niet strafbaar heeft verklaard nadat deze in mei 1976 vanaf de laadbak van eën vrachtauto een groep mensen op straat had toegesproken en daarbij de woorden „niggers, wogs and coons” had gebruikt, wat het beste vertaald kan worden met „nikkers, spleetogen en zwartjes”. „We le ven godzijdank nog in een vrij land,” zei de rechter later, „een Engelsman moet kun nen zeggen wat hij wil, zolang hij maar niet tot geweld aanspoort”. McKinnon heeft inmiddels toch zijn ver ontschuldigingen aangeboden, maar dat neemt niet weg dat zijn opvatting over vrije meningsuiting de moeite van een nadere analyse waard is. Om te beginnen is McKinnon niet het type van de oude, racistische, conservatieve Engelsman, want eerder al trok hij de aandacht door kritiek uit te oefenen op een wet die seksu eel verkeer met een meisje onder de 16 jaar verbiedt, terwijl hij anderzijds de „rooie vrouwen” in Engeland steunde die om hogere straffen vroegen voor aanran ders. De vraag is: hoever mag je gaan in het beledigen (jennen) van een ander die je niet lust? Als „nigger” niet mag, moet Agatha Christie’s beroemdste detective, „Ten Little Niggers”, dan worden omge doopt? Het Nederlands kent een heel rijtje afwijkende benamingen voor „neger”. Ik noem „zwartje”, „nikker”, „roetmop”, pij- pie drop” en (minder algemeen) „bruin zeel”. Er zullen er ongetwijfeld meer zijn, maar omdat het alweer zolang geleden is dat Erwin Sparendam in Blauw Wit voet balde, ben ik die weer vergeten. Ikzelf ben een journalist, en tevens een broodschrijver, inktkoelie, persmuskiet, schrijfmachine, veelschrijver en pennelik- ker. Ik ben in de loop der jaren in geschrif te uitgemaakt voor een antisemiet, een jodenvriend, een handlanger van het fa scisme, een vuilschrijver, een zionist, een communist (hé vader, nou ga je toch te ver!, heb ik toen even gedacht), een leuge naar, een verdraaier van feiten, enfin, noem maar op. Had ik naar de rechter moeten lopen, met de brieven of ingezon den stukken in mijn hand? Ik kijk wel uit! Stel dat het achteraf waar blijkt te zijn! In Brandpunt zag ik maandagavond hoe een Duitse vrouw open en bloot voor de camera aanbeval de Hare Krisjna-aanhan- gers dood te schieten. Is dat geen opwek king tot geweld? Werd zij gearresteerd? Nee. Werd de eindredacteur van Brand punt gearresteerd, omdat hij deze opwek king tot geweld voor miljoenen kijkers „op straat gooide”? Dat was toch nog even andere koek dan een groep mensen vanuit de laadbak van een vrachtauto toespre ken! Maar nee, Ad Langebent loopt nog steeds op vrije voeten. Ik heb in de loop der jaren Piet Grijs in Vrij Nederland, Ischa Meijer in de Haagse Post, Gerrit Komrij in NRC-Handelsblad en Willem Frederik Hermans in een keur van publi katies de gruwelijkste beledigingen zien schrijven over met naam en toenaam ver melde personen (om nog maar te zwijgen van wat de voltallige Telegraaf-redactie over Den Uyl en andere PvdA-ers heeft geschreven), maar het gebeurt toch hoogstzelden dat iemand daarvoor naar de rechter loopt? Hilterman mocht de Volks krant straffeloos van antisemitisme be schuldigen, en tot nog toe is de Elsevier- hoofdredactie nog steeds vrijuit gegaan nadat zij Kamerlid Van der Lek ervan beschuldigd had een medewerker van de KGB te zijn. Komt dat omdat het hier om individuele beledigingen c.q. beschuldigin gen gaat, terwijl het bij het gebruik van woorden als „nikkers” en „spleetogen” om beledigingen van groepen, rassen, volke- j ren gaat? En hoe zit het dan met de Belgen- moppen? Ik bedoel maar: het probleem is gecom pliceerder dan je op het eerste gezicht denkt. De wereldliteratuur zou een stuk armer zijn, als er nooit scheldproza was geweest. Aan de andere kant worden de beledigingen in het reservaat van de litera- i tuur of de journalistiek aan grenzen ge- i bonden, zij zitten daar als een hofhond vast aan de lijn, en kunnen wel blaffen i maar niet bijten. Rechter McKinnon had de onhandigheid te zeggen dat hij vroeger op school ook wel „nigger” genoemd was, maar The Sunday Times wees er in een hoofdredactioneel commentaar op dat het nog wel iets anders is om door je school vriendjes „nikker” te worden genoemd, of door een racist in een wijk waar het we melt van kleurlingen. Dan is het geen Spielerei meer van schrijvers, journalisten en lezers onder elkaar, maar van zij of wij. Dan ligt het toch opeens weer simpeler dan je dacht.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1978 | | pagina 3