en dan
als in ’76
Nederlander at meer vet en evenveel eieren
dit nog
VEEL AANDACHT VAN FRACTIELEIDERS VOOR FORMATIEVERLOOP
m
het weer
GEVAAR VOOR VISSERS
At
IN
„MARINE-EXPLOSIEVEN
Ei
k]
Scl
Zu
dui
99
Kamer over
zaak- Kalma
PERSRAAD OVER RECHT OP ZWIJGEN VAN JOURNALIST
Spoedig brief aan
2
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 8
JANUARI
WOENSDAG
I 8
W O
Staaldraad
Ongeval
Filippijnen
Hongerstakers
Herdenking
Landbouw-RAI
Gein
Niet op zondag
Terlouw
Indonesië zien
Adressenhandel
Samivoz
Nep-ontvoering
c
Warhoofden
Vrijheid
Verrijken
„Afbraak dreigt"
BEI
ontwc
veilig]
docur
afgev
vinde
men
mens»
DEN HAAG. De „liberalistische” toonzetting die Van Agt maan
dag aan de regeringsverklaring heeft gegeven is in de Tweede Kamer
niet in het minst bij zijn eigen CDA op bezwaren gestuit. Nadat de
minister-president waarschuwde voor de beklemmende hand die de
overheid op de samenleving dreigt te leggen, verklaarde CDA-frac-
tieleider Aantjes gisteren dat dit kabinet toch erop zal moeten letten
dat de zorg voor de zwakken in de samenleving gewaarborgd blijft.
(Van onze Haagse redactie)
I! i
,S
Niet duidelijk
BAKKER (CPN)
TERLOUW (D '66)
BECKERS (PPR)
NIJHOF (DS '70)
V. D. SPEK (PSP)
DEN UYL (PvdA)
KOEKKOEK (BP)
Bezwaren tegen liberalistische
0
WEERRAPPORTEN
moet rechter
-2
18
0
6
I
-3
1
4
De PPR wijst het regeringsbeleid geheel
„Wij geloven niet in een beleid van ruim
baan voor de sterken omdat het de zwak
ken dan vanzelf goed zou gaan. Wij gelo
ven dat de zwakken dan in de knel ko
men”, zei Aantjes. Hij is er tegen als het
accent in het beleid zou komen te liggen op
de prestatie. „Dat accent behoort te liggen
bij de mensen die wel willen, maar niet
kunnen presteren”, aldus de fractieleider
van het CDA. Van Agt zei maandag dat het
kabinet hoge waarde toekent aan de eigen
verantwoordelijkheid die de mensen dra
gen voor eigen en eikaars welzijn.
Rietkerk bestreed het standpunt van
Den Uyl dat de kiezers zich hebben uitge
sproken voor voortzetting van het cen-
trum-linkse kabinet. „Dat geldt alleen voor
de linkse kiezers”. Aantjes weet het vastlo-
geh. bew.
regen
geh. bew.
geh. bew.
regen
regen
zw. bew.
geh. bew
h. bew.
motregen
zw. bew.
geh. bew
1. bew.
sneeuw
regenbui
geh. bew
geh. bew.
sneeuw
geh. bew.
zw. bew.
sneeuw
geh. bew.
1. bew.
mist
mist
sneeuw
1. bew.
onbew.
onbew.
geh. bew
onbew.
zw. bew.
regen
h. bew.
geh. bew.
sneeuw
geh. bew.
zw. bew.
sneeuw
zw. bew.
regen
geh. bew.
h. bew
5
13
12
18
16
6
6
7
5
7
6
6
7
5
7
3
3
3
10
2
14
0
2
0.2
0
0.6
3
0
7
2
6
39
0
3
0
32
0
0.1
5
0
0
1
0
0.2
19
0
1
0.1
0
o
0.2
(12
0
0
o
0.1
o
o
o
pen van de formatiepogingen voor een
centrum links kabinet aan twee hoofdoor
zaken: de zogenoemde meerderheidsstra-
tegie van de PvdA en het weren van Van
Agt op Justitie. Toen de PvdA voor 1973 in
de oppositie zat, heeft deze partij gekozen
voor de polarisatiefilosofie en het conflict
model. Dit heeft volgens Aantjes geleid tot
vervreemding, verharding, verkettering,
extremisering en tot vrijwel uitzichtloze
impasses.
Volgens fractieleider Terlouw van D'66
heeft het verloop van de formatie aange
toond dat ons kiesstelsel de directere be
trokkenheid van fractieleden, partijleden
en burgers en een grotere openbaarheid
niet kan verdragen. Hij vond het tekenend
dat formatie I (met de PvdA, CDA en D’66)
onder de schijnwerpers, in zes maanden
niet lukte, terwijl formatie II (CDA-WD),
bij kaarslicht, in een paar weken rond was.
Dit alles mag volgens de fractieleider van
D’66 niet leiden tot de conclusie dat dan
maar de vergrote openbaarheid moet wor
den afgeschaft. „Het is een reden om het
kiesstelsel nog eens ernstig onder de loep
te nemen”, zei Terlouw.
Ook Terlouw nam, evenals Den Uyl, de
positie van zijn CDA-collega Aantjes on-
De kwestie van het „verschoningsrecht”
werd in 1976 en ’77 actueel, doordat de
hoofdredacteuren van een weekblad en
twee dagbladen weigerden te vertellen,
waar hun bladen de wetenschap vandaan
hadden, als zou onder andere het toenma
lige pacifistisch-socialistische Tweede Ka
merlid Bram van der Lek zijn medewer
king hebben gegeven aan de Russische
geheime dienst, de KGB.
De Hoge Raad besliste vorig jaar novem-
zitter J. Pasman van het produktschap
margarine, vetten en oliën vanmiddag.
De gemiddelde Nederlander heeft vo
rig jaar evenveel eieren geconsumeerd
als in 1976, namelijk 186 stuks. Het ver
bruik van geslacht gevogelte per hoofd
van de bevolking steeg met een halve kilo
Premier Van Agt zwaait naar een bekende tijdens het debat gistermiddag in de Tweede
Kamer over de regeringsverklaring van het kabinet. Naast Van Agt minister Andriessen
(financiën).
enige grens is waar ik de politieke idealen
die ik belijd en uitdraag zal verloochenen”,
aldus Aantjes. In navolging van Van Agt
wilde Aantjes zich niet storten op de aca
demische vraag of dit kabinet nu een par
lementair meerderheidskabinet is of niet.
Hij hield het erop dat het kabinet-Van Agt
een „eigensoortig” kabinet is. „Het is een
parlementair kabinet, maar geen meerder
heidskabinet”, vond Aantjes.
Volgens Bakker is er geen sprake van
een eensgezind kabinet. Volgens hem is
het kabinet intern wankel en moeten alle
krachten gebundeld worden om het snel
ten val te brengen. Bakker bestreed Den
Uyl, die gezegd had dat het nog te vroeg is
om nu al stelling te nemen tegen het kabi
net. „Volgens ons is het al veel te laat”,
aldus Bakker.
De communist Bakker zei het regerings
programma een rechts stuk te vinden.
„Het betekent aantasting van de koop
kracht, aantasting van de sociale uitkerin
gen, verrijking van de rijken en meer
bewapening. De afbraak dreigt”, aldus
Bakker. Het beleid vraagt alleen offerden
biedt geen perspectief, zo zei hij. De rege
ringsverklaring bevat veel duistere zaken.
Helder is alleen: het mag niets kosten.
trouwelijk-geheim verstrekte informatie is
een beroepsplicht („erecode”) van onder
meer de journalist. Maar dan moet, vindt
de Persraad, het moeilijke vraagstuk van
het verschoningsrecht wel tot een oplos
sing worden gebracht. Er zijn al véle ver
geefse pogingen daartoe gedaan, maar nog
altijd ontbreekt er een juridische basis
voor zowel mensen, die zich willen „ver
schonen” als voor hen, die zich daardoor
benadeeld voelen
vens vanmiddag in zijn jaarrede op de
bestuursvergadering in Zeist.
af. Fractievoorzitter Ria Beckers stelde
dat het beleid, gericht op hoogwaardige
produktie, sterke exportpositie en minder
inflatie, niet te verwezenlijken valt zonder
ons te verrijken ten koste van de Derde
Wereld en zonder aantasting van natuur
en milieu.
Bij zijn grond- en inkomenspolitiek zal
het kabinet-Van Agt niet op voorhand
kunnen rekenen op steun van de eenmans
fractie van DS’70. Dit zei het DS’70-Ka-
merlid Nijhof gisteravond.
In Amsterdam is gisternacht voor de
zevende maal sinds begin november vorig
jaar een staaldraad aangetroffen die
over de rijbaan was gespannen. Ditmaal
gebeurde het in de Derde Oosterpark
straat, waar de draad tussen de lantaarn
paal en een hek was bevestigd. Ongeluk
ken hebben zich niet voorgedaan.
De 78-jarige A. Roelofsen uit Lichten
voorde is gistermiddag bij het oversteken
van een kruising in zijn woonplaats door
een personenauto aangereden en ter plaat
se overleden.
President Marcos van de Filippijnen
heeft gisteren bekendgemaakt dat er op 2
april a.s. landelijke verkiezingen gehou
den zullen worden. Bij deze eerste ver
kiezingen sinds Marcos in 1972 de staat
van beleg afkondigde, moet een tussentijd
se nationale vergadering worden gekozen.
De Boliviaanse politie heeft gisteren in
La Paz ongeveer 120 van de 1300 honger
stakers gearresteerd die volledige amnes
tie in Bolivie eisen. De arrestaties volgden
nadat de regering de stakers een ultima
tum had gesteld hun actie te staken.
Zaterdag 4 februari zal in de rk-kerk te
Oude Tonge een bijeenkomst worden ge
houden ter herdenking van de slachtoffers
van de watersnoodramp van 1953.
De PTT heeft tussen 1967 en 1977 onge
veer acht miljoen adressen uit openbaar-
toegankelijke bestanden voornamelijk
de telefoongids geleverd aan reclame
bureaus, liefdadigheidsinstanties, consu
mentenorganisaties e.d. Dit heeft staatsse
cretaris mw. Smit-Kroes gisteren geant
woord op schriftelijke Kamervragen. Niet
verkocht worden de adressen van tele
foonabonnees die de PTT te kennen heb
ben gegeven dat zij hun adres niet beschik
baar stellen voor dit soort dingen.
De rijksrecherche heeft tijdens een on
derzoek bij Samivoz en de Advies- en
Administratiegroep (AAG) in Den Bosch
geen feiten of omstandigheden ontdekt
waaruit te constateren zou zijn dat er een
redelijk vermoeden is dat enig strafbaar
feit is gepleegd. Dit heeft minister De
Ruiter van Justitie gisteren geantwoord op
schriftelijke vragen uit de Tweede Kamer.
Het onderzoek is overigens nog niet afge
sloten.
Zes jongeren hebben gisteren bij wijze
van grap een ontvoering gespeeld in een
drukke laan in Zeist. Dat had tot gevolg
dat de door omstanders gewaarschuwde
politie onmiddellijk groot alarm gaf. De
auto met de zes werd op de grens van
Driebergen aangehouden. Toen bleek dat
er niets strafbaars gebeurd was.
Men
op 1 ft
nieuwi
lingen
thuis
De a;
tastbar
confer)
land. V
verbak
feller 2
afgelof
De st
het ver
klaring
mende
De
les rr
rond
want
meer
de br
leen 1
tien c
vatie
Op
kwes
zaakl
land
een
met i
van 1
Op
een e
40 pc
een f
trem
12
7
13
13
2
2
-0
13
-3
6
0
-3
3
2
6
5
-2
-2
tot 7,3 kilo. Met de prijzen die de consu
menten moesten betalen viel het nogal
mee: een ei kostte vorig jaar gemiddeld
21,95 cent, 0,45 cent meer dan in 1976,
terwijl voor verse braadkuikens gemid
deld 6,12 per kilo en voor diepvries
4,73 per kilo is neergeteld, respectieve
lijk 22 en 20 cent meer dan in 1976.
De voorzittter van het produktschap
voor pluimvee en eieren, de heer J. Melle-
ma, vermeldde deze (voorlopige) gege-
Nederland voerde ruim 2,5 miljard
consumptie-eieren uit, 11,7 procent meer
dan in 1976, met een uitvoerwaarde van
412 miljoen (plus 15,1 pct). Ten opzichte
van 1976 steeg de gemiddelde exportprijs
met 50 cent per 100 stuks. Er worden nu
bijna net zoveel Nederlandse eieren uit
gevoerd als binnenlands opgegeten.
t
Prins Claus zal op 23 januari in Amster
dam de tiende Landbouw-RAI openen,
waar 220 exposanten tot en met de 28ste
o.m. vele soorten landbouwmachines zul-
len laten zien. Er worden meer dan hon
derdduizend bezoekers verwacht.
JOH
zijn g
nieuwe
scholie
zetten
gonnei
protes:
wijs v<
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locamo
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
Istanbul
Las Palmas
New York
Tel Aviv
Tunis
ft
J
£2
2
2
2
1
3
2
0
-2
2
2
8
0
0
-0
3
-3
In d
woons
130.00(
steden
AN
onak
hank
prem
229 t
wen
socia
daan
menc
kije 1
Pai
ters 1
eiger
,,ona
overl
gang
splin
twee
woor
n
nw
nw
nw
nw.
n
nw
windst.
nnw
n
nno
n
n
o
z
n
zzw
windst
zzw
w
windst.
o
n
windst.
wnw
wnw
windst
nw
windst.
wzw
n
n
ozo
wnw
zzo
zo
zzo
wnw
ono
n
ono
o
zw
10
4
10
6
3
2
-2
3
0
3
C to
per hoofd. Het halvarineverbruik daalde
voor de eerste maal sedert de invoering
van dit produkt (1969): met 0,1 kg tot 3,0
kg per hoofd. Het verbruik van slaolie en
bak- en braadvet steeg iets.
TEH
teroch
zuiden
getrof:
dan zi.
dorpel
volg v
In Ab
leven
deze s
de rej
king b
roense
gebied
In deze cijfers is niet het boterverbruik
begrepen, dat naar raming in 1977 van
2,1 tot 2,5 kg per hoofd steeg. Deze stij
ging is volgens Pasman niet of nauwe
lijks een gevolg van de „Kerstboteractie”
in EEG-verband, waarvan Nederland
maar 4000 ton kreeg. De margarineafzet
bleef vorig jaar praktisch gelijk: 13,4 kg
lijke contacten kunnen hebben. Relaties
met „bronnen”, die anoniem willen blij
ven, zijn voor de beroepsuitoefening van
de journalist van groot belang. Bescher
ming van die „bronnen”, aldus de Pers
raad, is voor zijn beroep een vereiste, maar
kan ook voor de samenleving van belang
zijn.
De leider van de Boerenpartij, de heer H.
Koekoek, beloofde het kabinet-Van Agt
niet te zullen laten vallen als het bewijst
beter te zijn dan een tweede kabinet-Den
Uyl. Hij maakte er bezwaar tegen dat de
tekst van de regeringsverklaring op zon
dagmiddag bij een aantal fractievoorzit
ters was bezorgd. „Dat moet een kabinet
met het CDA niet doen”.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Per hoofd van de be
volking hebben we in 1977 driehonderd
gram meer vet verbruikt. Het totale
vetverbruik voor menselijke consump
tie, spijsvetten en spijsoliën die in de
industrie worden verwerkt ingegrepën,
was vorig jaar 22,2 kilo per inwoner,
tegen 21,9 kg in 1976. Via snacks, frites,
chips e.d. is dus per hoofd 0,3 kg vet
meer naar binnen gewerkt. Aldus voor-
Kern van het vraagstuk is dat steeds het
algemeen belang van het beschermen van
bronnen afgewogen moet worden tegen
het belang van een goede rechtsgang, die
door een getuigenverklaring van een jour
nalist op een rechtszitting, waarbij hij zijn
bronnen zou prijsgeven, kan zijn gediend.
Vooropgesteld moet echter worden - aldus
de Persraad - dat een journalist zijn bron,
ook al zou de rechter hem niet toestaan
zich te „verschonen", op grond van zijn
erecode in geen geval zal willen noemen
De journalist moet volgens het advies
van de Persraad zijn werk in vrijheid
kunnen doen; dat is in het belang van zijn
vak maar ook van een democratische sa
menleving. Om noodzakelijke informatie
te kunnen krijgen, moet hij ook vertrouwe-
Studenten aan de universiteit van Goet
tingen hebben gisteren Bernhard Vogel,
CDU-lid en premier van de deelstaat Rijn-
land-Palts een aula uitgegooid. Vogel was
door geestverwanten onder de studenten
uitgenodigd te komen spreken. Hij was
nauwelijks aan het woord toen er een
fluitconcert van andersdenkenden los
barstte. Rot fruit werd vanuit de zaal naar
de spreker geworpen. De premier werd
razend en schreeuwde de ordeverstoor
ders toe: „Ik laat me niet door een handje
vol linkse warhoofden het woord ontne
men” Waarop de „warhoofden” hem de
zaal uitzetten.
Weer in binnen- en
buitenland
DONDERDAG 19 JANUARI
Zon- en maanstanden
Zon op 8.38 uur onder 17.05 uur
Maan op 13.36 uur onder 4.20 uur
Waterstanden IJmuiden
Hoogwater 12.26 uur en uur
Laagwater 7.48 uur en 20.20 uur
DEN HAAG. De Persraad vindt dat er een speciale, onafhankelijke commissie
moet komen, die in afzonderlijke gevallen moet aangeven of een journalist zijn mond
mag houden over de (geheime) bronnen, waaraan hij zijn nieuws heeft ontleend. Op
basis van het, overigens niet bindende, advies van deze „sluiscommissie” moet de
rechter uitmaken of hij een journalist-getuige bij een rechtszaak inderdaad dit
zogenoemde „verschoningsrecht” toekent. De Persraad, een adviesorgaan van de
minister van URM inzake persaangelegenheden, heeft in deze zin geadviseerd.
ber, dat de hoofdredacteur van Elseviers
Magazine, Ferry Hoogendijk, zich niet op
het recht van verschoning mocht beroe
pen. Het stond Van der Lek daarom in
principe open de gijzeling van Hoogendijk
te gelasten. De Persraad is in haar advies
over de mogelijkheid van gijzeling erg
duidelijk: het is een ineffectief en volstrekt
verouderd instituut, dat zo snel mogelijk
moet worden afgeschaft
Het beschermen van de bron van ver-
GPV-fractieleider Verbrugh liet zich
niet expliciet uit over steun aan het kabi
net. Hij zei het nieuwe kabinet te zullen
toetsen aan het nationale gehalte van zijn
beleid en aan het universeel-christelijke en
morele gehalte van zijn beleid.
Veel Molukse jongeren willen een be
zoek brengen aan Indonesië. Het ministe-
"Tie van CRM heeft de laatste maanden
tientallen verzoeken gehad van groepen
die een studiereis naar de Molukse Eilan
den willen maken. Met steun van CRM en
de Indonesische regering zullen dit jaar
zo’n twintig groepen Indonesië kunnen be
zoeken.
Amsterdam en Abcoude zijn bereid te
bevorderen dat beide wegen langs het ri
viertje Het Gein (tussen Abcoude en
Driemond) worden afgesloten voor door
gaand verkeer. De afsluiting zal niet gel
den voor bestemmingsverkeer. De twee
gemeenten waren met elkaar in overleg
getreden omdat het sluipverkeer langs het
riviertje zo sterk toenam.
Ds. Abma (SGP) zei het kabinet-Van Agt
binnen de perken van de uitgangspunten
van de SGP naar vermogen te zullen steu
nen. Hij zei echter liever geen eerste-hulp-
bij-dreigend-ongelukken-ploegje te willen
zijn, die opgetrommeld wordt als de dissi
denten of loyalisten binnen het CDA het
laten afweten.
toonzetting regeringsverklaring
DEN HAAG (ANP). Minister De Rui
ter van Justitie heeft gisteren de Tweede
Kamer schriftelijk meegedeeld, dat hij
spoedig een schriftelijke uiteenzetting aan
de Kamer zal toezenden waarin ingegaan
wordt op het gevoerd beleid met betrek
king tot de zaak-Kalma. Het zal daarbij
met name gaan over het door procureur
generaal Van der Feltz ingenomen stand
punt.
De schriftelijke uiteenzetting zal de ba
sis zijn voor een mondelinge gedachten
wisseling tussen de Tweede Kamer en de
nieuwe bewindsman van Justitie. In de
Tweede-Kamercommissie voor Justitie
leeft de wens om dat debat spoedig te
houden.
■6=
DEN
Het
Drenth
Kruisinga (Defensie) een
groot aantal schriftelijke
vragen gesteld over de on
gevallen, ontstaan als ge
volg van het opvissen van
„zeer onschuldig uit
ziende, doch gevaarlijke”
explosieven van de marine.
Deze explosieven, die doen
denken aan tafelaanste-
kers, worden door de mari
ne en door de marines van
andere bij de NAVO aan
gesloten land en bij oefe
ningen in grote hoeveelhe
den gelanceerd, zonder dat
de zeevissers ooit is gewe
zen op de gevaren van het
eventueel opvissen van
niet-ontplofte exemplaren.
In de vragen wordt mel
ding gemaakt van ongeval
len aan boord van de sche
pen Jacob” en „Nooit Ge
dacht” op 30 maart en 3
mei van vorig jaar. Het Ka
merlid vraagt zich af,
waarom de Raad voor de
Scheepvaart naar dit laat
ste ongeval geen onderzoek
heeft ingesteld, zodat dan
een oordeel van de raad
mogelijk was geweest over
de schuld van de overheid
aan dat ongeval wegens het
lanceren van explosieven,
waarvan een deel niet ont
ploft. Ook wil Drenth we
ten of andere landen reeds
zijn geïnformeerd over het
gevaar van deze explo
sieven.
HAAG (ANP).
PvdA-kamerlid
heeft minister
der vuur. Terlouw vindt het onbegrijpelijk
dat een van de zeven CDA-fractieleden,
die geen politiek-parlementaire verant
woordelijkheid wilde nemen voor het
CDA-WD-kabinet, uiteindelijk frac
tievoorzitter is geworden.
Aantjes zei over zijn eigen positie dat hij
slechts de keus heeft gehad tussen óf de
politiek te verlaten, óf zich in te zetten voor
de groepering waarvoor hij principieel
heeft gekozen. Alle kritiek op hem is vol
gens Aantjes geen reden om de verant
woordelijkheid uit de weg te gaan. „Mijn
d
Si f1’
Vooruitzichten voor vrijdag.
Af en toe neerslag. Weinig verandering in tem
peratuur.
Aantal uren zon 0 tot 3. Min.temp. omstreeks 2
graden. Max.temp. omstreeks 5 graden. Kans op
een droge periode van minstens 12 uur 80 pro
cent. Kans op een geheel droog etmaal 50
procent.
WD-fractieleider Rietkerk sprak zich
gisteren niet duidelijk uit over de vraag in
welke mate de overheid mag ingrijpen-in
de samenleving. Het kabinet-Van Agt
heeft volgens hem de zware verplichting
om in het beleid, met zekerstelling en be
houd van de verzorgingsstaat, de positie
van het individu er in te versterken. Met
het oog op dit beleid heeft Rietkerk de
regeringsverklaring „met vertrouwen”
aangehoord, zei hij.
adviseren over verschoningsrecht
(Van onze redactie binnenland)
Sluiscommissie