1 Om plezier aan sex te beleven moet je er wel wat voor doen i! ft *31 r 2P W MANNEN KOMEN ER NIET TE BEST AF BH S 111 Shere Hite verzamelde gegevens voor een boek ÓM j door Nel van Bemmel Masturbatie RELATIETHERAPIE LEERT MENSEN SAMEN AAN PROBLEMEN TE WERKEN d door Pieter Taffijn Leren strelen Opgewonden Romantische mythe Taboesfeer Relativeren va va ve vo ko ha ve ho Dé op PO en fet Abnormaal ■1 F •W I I Vrouwen luchten hun ■3 hart over sex-leven 1 i I i „Tweederangs een 1 L J I, F F F 1 Veel seksuele problemen zijn ontstaan door maatschappelijke opvoedingsfactoren. Jonge tjes wordt al snel wat anders geleerd over sexbeleving dan meisjes. Waarbij meisjes dan bijna altijd te horen krijgen, dat sex iets is om samen met een partner te beleven en jongetjes meer leren dat lustbeleving voor jezelf is. Veel vrouwen moeten nog leren dat hun lichaam plezier aan sex kan beleven Daarbij moeten we natuurlijk wel oppassen, dat we niet gaan zeggen dat vrouwen plezier móeten beleven aan lichaam. Het is juist vaak de man die wat moet leren: tederheid Want in een seksuele relatie gaat het om samen iets beleven Het wordt echter altijd te weinig benadrukt dat als je iets wilt beleven, je er wat voor moet doen Kennelijk gaat hier de mythe nog op, dat als je maar van elkaar houdt dat het dan wel goed gaat Toch moet je er wel wat voor doen, sommige dingen daarvoor zijn best te leren. Sommige vrouwen benadrukken echter het algemeen lichamelijk genot tijdens de coïtus en ervaren het orgasme tijdens de coïtus als „heviger". „Orgasme door coïtus is heviger en beter en bevredigt meer mijn hele lichaam dan alleen de genitaalstreek. zoals bij directe stimulatie” de relatie en bij het vrijen In de praktijk is het zo dat relatieproblemen zonder sex „beter vallen" in de hulpverlening. Oorspronkelijk werd de aan dacht gericht op paren, maar de laatste tijd komen ook mensen voor individuele hulp. Dat kunnen mensen zijn die alleen wonen, maar ook helften van paren. Als het even kan wordt het paar echter in therapie genomen, want je moet de problemen niet persé bij de ene of de andere helft zoeken Als de mensen bij Patry binnenkomen wordt er eerst onderzocht hoe er het best kan worden geholpen Dat kan als individu, in een groep (een vrouwen groep draait met goed resultaat) of samen met de partner Met de groep hulpverleners op één na (arts Kalis) sprak ik over het hoe en waarom van deze rela tietherapie. Waarvoor altijd moet worden betaald Met een minimum van vijftien en een maximum van zestig gulden Dat dekt de kosten niet, STIZO subsidieert in belangrijke mate. De vrouwen hebben vaak al ervaringen met gynae cologen en zijn angstig Er wordt dan uitgelegd waarom ze de vagina zo samenknijpen dat de dokter (of de partner) er niet in kan Of dat ze dat zelf niet kunnen. Daarover wordt uitgebreid ge sproken en ze krijgen huiswerk mee. Zintuig- en streeloefeningen Over die oefeningen vertelt Joost: „Het is een step-by-step idee. Mensen die elkaar al lang niet hebben aangeraakt leer je weer strelen, dat ze het moeten laten merken als ze het fijn vinden Vaak zijn ze al lang getrouwd en weet de man zelfs niet wat zijn vrouw lekker vindt Langzamerhand gaan de strelingen naar de borsten toe en later naar de clitoris. Met als slot het hebben van gemeenschap We leggen er wel de nadruk op dat je geen gemeen schap hoeft te hebben om klaar te komen en dat je niet hoeft klaar te komen om het fijn te vinden Een klaarkomwedstrijd (met als top het samen klaarkomen) is helemaal uit den boze." Als er twijfel bestaat of de problemen een licha melijke oorzaak hebben wordt begonnen met een medisch onderzoek Erg vaak is er dan lichamelijk niets aan de hand, statistisch komt het erop neer dat bij twee tot drie percent iets aan het lijf schort. Als het huiswerk niet gemaakt is, vult Pietertje aan, wordt er samen bekeken waarom niet en wat wel is gedaan. Dan komen ook de andere aspecten van de relatie om de hoek kijken. Want, zegt Ruth, als het zwart op wit staat wordt het zo absoluut De verdrukking begon al ongeveer zeven eeuwen voor Christus bij de joden, na hun verbanning in het Babylonische Rijk. Bij hun terugkeer in Palestina manifesteer den zich uiteraard sterk nationalistische gevoelens, die een drang om zich te onder scheiden van de omringende volken met zich meebrachten. Eén manier om zich te onderscheiden was de homoseksualiteit uit te bannen. En van het een kwam het ander: inde middeleeuwen werd homosek sualiteit al als ketterij beschouwd, vervol gens werd de problematiek in de sfeer van de moraal getrokken en ten slotte werd het een item voor de strafwetgeving. De idee dat homoseksualiteit een heel natuurlijke zaak zou zijn, wordt bevestigd dooi; biologische waarnemingen. Kindsey, die zelf bioloog was, laat ons weten dat bij veel vrouwelijke dieren homoseksuele ac tiviteiten worden waargenomen. De vrouwen die ervaringen hebben met sex met vrouwen, zijn er in het algemeen heel tevreden over: ze kunnen aan elkaar gemakkelijker duidelijk maken wat ze fijn vinden dan aan mannen, ze voelen elkaar beter aan, ze ondervinden meer aandacht en ze komen vaker en fijner klaar dan met mannen. Een heel belangrijk aspect van lesbische relaties is dat vrouwen elkaar als Altijd wordt er op gehamerd dat het probleem niet bij één partner ligt, dat het ligt aan de manier waarop men met elkaar omgaat en dat men er daarom samen aan moet werken. „Vaak komen er mensen die nooit lekker met elkaar hebben kun nen vrijen”, vertelt Ruth. Er zijn mensen die er al twintig jaar mee lopen te tobben. Ze willen zich dan gaan verontschuldigen voor de manier waar op ze denken of doen. Terwijl de therapeuten juist proberen bij te brengen dat men het zelf moet bepalen. De plaats naast het Bea-huis blijkt in de praktijk niet ideaal, men heeft zelfs het idee dat zoets voor een aantal huisartsen reden is niet door te verwij zen. Mensen die toch komen zijn afkomstig uit alle lagen van de bevolking, zowel wat betreft oplei ding als inkomen. Dat gaat eveneens op als het om leeftijden gaat. Ook zijn er mensen op weg gehol pen om de homoseksualiteit te aanvaarden. Voor de therapeuten maakt dat allemaal niet uit, alle mogelijke seksuele problemen kunnen aan de orde komen. gelijke beschouwen, terwijl mannen ge wend zijn maatschappelijk als belangrij- ker gezien te worden dan hun vrouw. Het blijkt dan in de seksuele relatie ook steeds moeilijk voor mannen om zich niet supe rieur te voelen. 1 s i I i „We springen niet in om te zeggen hoe ze het moeten doen”, legt Joost uit. „Wel leren we ze, dat als je iets wil beleven je er iets voor moet doen. Dat kan ook betekenen dat je een stuk opvoeding moet afleren Want als je denkt dat je altijd gelijktijdig moet klaarkomen, dat dat het enige goede is, dan zul je weinig sexplezier beleven. Dan leggen we uit dat het ook anders kan, we zoeken naar middelen maar we stellen niet het doel vast.” Het is belangrijk, vindt Hite, dat we van ons oude begrip van sex voorspel, coi tus, orgasme en van de man afkomen. Want wat vinden vrouwen nu belangrijk? Dat is een voorspel waarbij zij opgewon den raken, dat is een gevoel van verbon denheid, van vriendschap, vertrouwen en liefde, waaruit we kunnen concluderen dat intiem, lichamelijk contact belangrijk is, zonder dat dat echter per se tot een coitus hoeft te leiden. We moeten vrijen zoals we het fijn vinden, of dat nu met of zonder voorspel, met of zonder coitus is, of het nu met een man of een vrouw is. dat geeft allemaal niet. Waar het om gaat is, om je eigen manier te vinden Vrouwen zijn het oude „vrijpatroon” meer dan zat, concludeert Hite uit de reac ties van de vrouwen en dus moeten ze zorgen dat er iets verandert. Het is daar bij van belang dat vrouwen, evenzeer als hun partners, recht hebben op een orgas me, maar veel belangrijker is het nog dat we ons niet blindstaren op dat orgasme, zodat we van sex kunnen genieten zoals we het fijn vinden, zonder ons angstig af te hoeven vragen of we wel zullen klaar komen. Joost „Het is voor de hand liggend dat veel mensen problemen hebben door de romantische mythe. De man moet de prestaties leveren, de vrouw zit thuis af te wachten. De mannen willen vaak best teder zijn, maar dat hebben ze afgeleerd. Hite stelt dat zowel homoseksuele als lesbische relaties een heel natuurlijke zaak Gemiddeld zijn er tien tot twaalf gesprekken nodig. Men hoeft beslist geen 25 keer terug te komen, soms is viermaal al voldoende. Het eerste gesprek kost ƒ25, het medisch onderzoek 17,50 1 i i Door de uitvoerige manier waarop de betrokken vrouwen beschrijven wat ze er varen, of ze zich gelukkig of verdrietig voelen, waarover ze onzeker zijn, hoe ze allerlei technieken toepassen, wat ze wel. en wat ze niet fijn vinden, enzovoort enzo voort, en door de enorme hoeveelheid van variaties en mogelijkheden daarin, wordt de idee dat seksualiteit volgens een vast patroon beleefd zou moeten worden, defi nitief van tafel geveegd. Iedere vrouw die van zichzelf dacht dat ze misschien raar was, of abnormaal, zal in het Hite-rapport vrouwen aantreffen waarin ze zich volle dig kan herkennen. Aan de andere kant zullen mannen zich wellicht beter kunnen inleven in hun vrouw of hun vriendin, op momenten dat zij zelf niet volledig in staat is hem duide lijk te maken wat problemen voor haar oplevert. E der pot ver ze I je 2 zeg nar zo’i je zou ver me je 1 Ma sch een is. mo bre mis voc de £to, kee ged het blij Dai oev bra ken ren t i 1 1 k Daarin staat hoe de verwachtingen en de hulp op elkaar kunnen aansluiten. Praten zonder doel duurt ontzettend lang zonder dat er werkelijk wat gebeurt Het gebeurt nog weleens dat men met niet te vervullen verwachtingen komt of met het idee dat de partner wel zal worden omgepraat. Joost „Als er een grote afwijking is in de frequen- tiewens, de vrouw wil bijvoorbeeld eens in de twee weken en de man vijfmaal per week, verwacht de een zowel als de ander dat er op elkaar wordt afgestemd. Zoiets kan niet zomaar, wel kunnen we het begeleiden." opgevat. Alsof dat het enige goede is. Daarom stappen we van de stencils af. Het begin van de therapie is het intake-gesprek. Als het om een paar gaat (en dat gaat het meestal), vindt dat gescheiden plaats. Drie kwartier van vrouw tot vrouw en van man tot man, daarna wordt er gewisseld en dat duurt ook zo’n 30 tot 45 minuten. De bedoeling is een kennismaking van beide kanten en proberen er achter te komen wat er aan de hand is. Soms hebben de mensen na een eerste gesprek hun problemen al duidelijker op een rijtje. Dat kan zo’n opluchting zijn dat de partners weer in gesprek raken Na het eerste gesprek komt men met z’n vieren bij elkaar en wordt een contract met doelstellingen afgesloten. De therapeuten (allen part-timers) zijn op maan dag, woensdag en donderdag bereikbaar onder telefoonnumer 023-283431, toestél 41. Zegt Patry tot slot: „Wanneer ze de eerste keer bij me komen zijn ze ontzettend gespannen. Als ik ze dan na twee uur de trap weer af zie gaan zijn ze heel wat opgeluchter.” De hogere kosten worden betaald uit de kas van de STIZO. Voor veel mensen is het moeilijk om over In het hoofdstuk over masturbatie wordt de belangrijkste conclusie van het boek geformuleerd; van de 82 percent van de vrouwen die zeggen dat zij masturberen, kan 95 percent gemakkelijk tot een orgas me komen En dat terwijl de algemene theorie over vrouwelijke seksualiteit altijd zei dat vrouwen slechts langzaam opge wonden raken en lang niet altijd kunnen, klaarkomen. Essentieel hierbij is dat de meeste vrouwen prikkeling van hun clito ris voldoende achten, en dat prikkeling van hun vagina veel minder vaak tot een Tot nog toe, vindt Shere Hite, is men bij onderzoek naar seksualiteit van de vrouw steeds uitgegaan van een verkeerde vraag stelling. De vraag moet namelijk niet zijn: Waarom bereiken vrouwen met gemakke lijk een orgasme bij een coitus? Maar: Waarom leggen we er zo de nadruk op dat vrouwen bij een coitus tot een orgasme moeten komen Met andere woorden waarom zouden vrouwen zich in hun sek suele ervaringen moeten aansluiten bij mannen, waarom gaan we niet gewoon uit van wat vrouwen ervaren? Hite’s conclusie is dat vrouwen, evenals mannen dat doen, zelf moeten zorgen dat ze aan hun trekken komen. Zelf die tech nieken aan de orde moeten laten komen, die wel bevredigend zijn. Een aantal ant woorden wijst uit dat sommige vrouwen dat al doen, maar die antwoorden zijn verreweg in de minderheid. de drempel te stappen. Daarom wordt dan gepro beerd sex wat te relativeren, je kan er ook bij lachen, zonder de zaak te bagatelliseren. Dat enorm zwaar tillen aan de zaak kan al een heel stuk van het probleem zijn. Ook de verschillen tussen mannen en vrouwen spelen mee. Als een man impotent is, is hij geen man meer. En de vrouw heeft geleerd dat sex altijd op de tweede plaats komt. En de vrouwen willen ook vaak best plezier bele ven aan hun lichaam, maar dat hebben ze ook afgeleerd Uit een onderzoek in de Verenigde Staten bleek dat voor de vrouwen erg duidelijk op te gaan Cassettebandjes met opwindende verhalen wer den afgedraaid voor mannen en vrouwen Daarbij werd gekeken naar de lichamelijke opwinding, de penis werd gemeten bij de mannen, de doorbloe- Juist deze benadering heeft veel van de deelneemsters gestimuleerd om zeer uitvoerig en eerlijk te reageren: eindelijk werd naar hun belevenissen gevraagd zonder dat ze daarbij in een hokje werden geduwd en zonder dat hun daardoor de verwachtingen van de vragensteller werden opgedrongen. zijn en dat de taboesfeer eromheen een opgelegde zaak is. ding van de vagina bij de vrouwen. En er werd gevraagd of ze vonden dat ze opgewonden waren De mannen bleken opgewonden en zeiden dat ook, de vrouwen waren lichamelijk wel opgewonden, maar zeiden van niet. Zo laai Hite de ondervraagde vrouwen ook uitvoerig aan het woord over de ge voelsmatige ervaringen met sex, niet het erotische dus maar het emotionele. Veel vrouwen beschrijven kenmerken van ont roering, zoals brok in de keel, huilneigin- gen en dergelijke. Anderen worden over stelpt door fantasieën van zwangerschap en bevalling Eén van de plaatsen waar dat geleerd kan wor den is in de relatietherapie in het Beahuis in Heemstede. Voor veel mensen een onwennig idee: een dergelijke therapie die is verbonden aan de bekendste en voor sommigen waarschijnlijk be ruchtste abortuskliniek van Nederland. Oorspron kelijk was de STIZO, die het Beahuis exploiteert, er ook alleen voor abortus. Bij de stichting merkte men echter, dat de problemen vaak verder gingen, dat er sprake was van algemeen seksuele proble men. Vanuit die behoefte is de therapie ontstaan Hulpverleners zijn andragoges Ruth van der Hilst en Pietertje Langbroek, psycholoog Joost Bosschieter en. arts Dick Kalis, die worden bijge staan door receptioniste/secretaresse Patry Snater/Jansen. Zij hebben ondervonden dat er wel op meer plaatsen mensen worden geholpen een oplossing te vinden voor hun seksuele problemen, maar dat de vraag veel groter is dan het hulp aanbod. Het zwaartepunt van de hulpverlening ligt niet op anti-conceptie en voorlichting daarover, zoals bijvoorbeeld in de Rutgershui^en gebeurt. Het gaat veel meer om de problemen die er ontstaan in Op de vraag „Wat vindt uvan de seksuele revolutie?” kwamen nogal uiteenlopende reacties. Sommigen leggen de nadruk op het positieve punt dat de openheid is toege nomen, anderen voeren het bezwaar aan dat vrouwen de vrijheid hebben verloren om „nee” te zeggen, zoals deze vrouw: „De Seksuele Revolutie beweert dat ik abnor maal ben als ik niet naar bed wil met elke Jan, Piet of Klazina die ik tegenkom. Ik mag alleen maar „Ja” zeggen”. Daarbij is er volgens een andere vrouw sprake van een dubbele moraal: „Ik vind dat we nog lang niet vrij zijn. Vrouwen mogen meer neuken, maar moeten nog steeds de oude seksuele rollen spelen. En als een vrouw meer dan één man neukt, is ze nog steeds een hoer, een call girl”. Een ander negatief punt van de seksuele revolutie is dat het „bon ton” wordt om sex en gevoelens los te koppelen. Het wordt zo langzamerhand ouderwets, luidde de klacht van een aantal vrouwen, als je al leen wilt vrijen met een man van wie je houdt. orgasme leidt. De (goede?) oude Freud had ons echter geleerd dat een clitoraal orgas me niet volwassen was, dat een seksueel volwassen vrouw tijdens de coïtus een orgasme bereikte, het zogenoemde vagina le orgasme. Hite's conclusie luidt anders: slechts 30 percent van de ondervraagde vrouwen kan klaarkomen tijdens een coïtus en daarvoor hebben de meesten van hen spe ciale technieken ontwikkeld om tijdens de coïtus een streling van de clitoris te be werkstelligen. Deze gegevens zijn overi gens niet helemaal nieuw; het onderzoek van Kinsey in de jaren vijftig dat overi gens nog steeds niet helemaal is uitge werkt wees in een zelfde richting en de studie van Masters en Johnson toonde aan dat er geen essentieel verschil bestond tussen een clitoraal en een vaginaal orgas me: ook voor het laatste moet de clitoris worden gestimuleerd. Kort en goed ge slachtsgemeenschap is bij vrouwen zeker niet de meest succesvolle manier om klaar te komen En: „In het algemeen is mij gebleken dat mannen prikkeling zonder meer niet ac cepteren. Ze willen bevrediging, hun eigen bevrediging natuurlijk zelden de mijne". En de mannen? Zullen zij ook meer van sex kunnen genieten als er van het oude patroon afgeweken wordt? De mannen komen in dit boek niet aan het woord; er wordt wel erg veel over hen verteld, maar dat is meestal niet van het beste. Zouden ze zich hebben kunnen verdedigen? Zouden ze begrijpelijk hebben kunnen maken waarom ze doen zoals ze doen? Of zouden ze het misschien zelfs hebben kunnen te genspreken? Hopelijk worden deze vragen beant woord in het volgende Hite Rapport, over mannen. Want daar is Shere Hite nu mee bezig, een soortgelijk onderzoek maar dan voor en over de andere helft van de we reldbevolking. Ik ben benieuwd! Het Hite Rapport is uitgegeven door De Arbeiderspers en kost 35,-. De eerste vi aag is al meteen raak: „Hebt u wel eens een orgasme? Zo niet, wat zou er volgens u toe kunnen bijdragen dat dat wel gebeurt?” En over masturbatie: „ge niet u van masturbatie? Lichamelijk? Psy chologisch? Hoe vaak? Leidt het altijd, meestal, soms, zelden of nooit tot een or gasme? Hoe lang duurt het meestal, of hoeveel tijd neemt u ervoor? Hoeveel or gasmen hebt u meestal? Hoe masturbeert u? S.v.p. een gedetailleerde beschrijving”. Deze rechtstreekse vraagstelling aan vróuwen naar hun eigen ervaringen maakt het onderzoek van Shere Hite uniek. Ze heeft uit de antwoorden op haar vragen een boek samengesteld; zelf beperkt ze zich tot korte commentaren en.conclusies, verreweg het grootste deel van het boek, het zogenoemde „Hite-rapport”, wordt jji beslag genomen door de beschrijvingen van de vrouwen wat sex voor hen bete kent, hoe ze het doen, en hoe vaak, met wie, enzovoort Voor het eerst vertellen vrouwen over zichzelf. Tot nog toe waren het namelijk altijd mannen die, direct of indirect, vrou wen vertelden wat seksualiteit betekent en wat zij er zelf van verwachtten Daaruit moesten vrouwen maar opmaken hoe ze aan dat verwachtingspatroon konden be antwoorden, hoe ze erop konden inspelen en hoe ze erbij de aanvulling konden vol men Nooit eerder was vrouwen zelf in een officieel onderzoek gevraagd hoe zij hun seksuele leven het liefst gestalte zouden geven, wat zij het fijnst vinden Die bena dering bepaalt het baanbrekende karaktei van Shere Hite’s boek Van de honderdduizend formulieren die werden verspreid, kreeg zeer drieduizend ingevuld terug Een reactie „Masturbatie is een veilige, altijd aanwezige bron van seksuele bevre diging. Beter dan vervelende sex met een partner die niet bij je past" Andere vrouwen voelen zich schuldig omdat ze masturberen: „Voor mij is het belangrijk omdat het de enige bron van orgasme is. Toch denk ik eigenlijk dat masturbatie, doordat je het alleen doet en doordat het een dwang wordt, ongezond is. Ik vind het heel naar dat ik alleen door masturbatie kan klaarkomen Het doet af breuk aan mijn ziel”. En nog een ander, genot Vragen over seksuele relaties met m,an nen deden echter veel verbitterde reacties opborrelen: „Het is een grote teleurstelling en ik word heel stil en verdrietig als ik met' klaarkom, terwijl hij al rustig en tevreden en verder ongeïnteresseerd naast me ligt". Ik heb de vragen beantwoord omdat het mij een goede gelegenheid leek voor een gesprek met me zelf en dat u mijn gedachten ook onder ogen krijgt is een bijkomstigheid. Nu ben ik blij dat ik het gedaan heb Ik heb veertien jaar lang een dagboek bijgehouden zonder dat ik ooit zo oprecht ben geweest over mijn seksuele leven. Ik heb geheimen losgelaten die ik anders nooit een levende ziel zou vertellen!” Dit is een van de vele positieve reacties die de Amerikaanse journaliste Shere Hite kreeg op de enquêteformulieren die zij verspreidde onder honderdduizend S’ vrouwen en waarin zij de vrouwen vragen stelde over de beleving van hun seksualiteit. Haar enquêtes begonnen niet met het gebruikelijke ritueel van leeftijd, burgerlijke staat, kindertal, godsdienst en dergelijke, maar zijn van het begin tot het eind gericht op wat zij weten wil: wat zijn de gevoelens van vrouwen omtrent sex. Voor veel vrouwen wordt het door dit algemenere genot onduidelijk of ze nu een orgasme bereikt hebben of niet, terwijl ze dat bij masturbatie altijd heel zeker weten. Anderen vinden het zó belangrijk tegelij kertijd met hun partner tot een hoogte punt te komen, dat ze vaak toneelspelen en doen alsof, als het niet lukt. Om toch maar „goed" te zijn in lied.... Ook berusten veel vrouwen in hun zoge noemde frigiditeit: ze nemen er genoegen mee dat ze genoeg te bieden hebben voor hun mannen, zonder zelf aan hun orgas me trekken te komen. W

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1978 | | pagina 18