1
Om plezier aan sex te beleven
moet je er wel wat voor doen
i!
ft
*31
r
2P
W
MANNEN KOMEN ER NIET TE BEST AF
BH
S 111
Shere Hite
verzamelde
gegevens voor
een boek
ÓM
j
door Nel van Bemmel
Masturbatie
RELATIETHERAPIE LEERT MENSEN SAMEN AAN PROBLEMEN TE WERKEN
d
door Pieter Taffijn
Leren strelen
Opgewonden
Romantische mythe
Taboesfeer
Relativeren
va
va
ve
vo
ko
ha
ve
ho
Dé
op
PO
en
fet
Abnormaal
■1
F
•W
I
I
Vrouwen luchten hun
■3
hart over sex-leven
1
i
I
i
„Tweederangs
een
1
L J
I,
F
F
F
1
Veel seksuele problemen zijn ontstaan door
maatschappelijke opvoedingsfactoren. Jonge
tjes wordt al snel wat anders geleerd over
sexbeleving dan meisjes. Waarbij meisjes dan
bijna altijd te horen krijgen, dat sex iets is om
samen met een partner te beleven en jongetjes
meer leren dat lustbeleving voor jezelf is. Veel
vrouwen moeten nog leren dat hun lichaam
plezier aan sex kan beleven Daarbij moeten
we natuurlijk wel oppassen, dat we niet gaan
zeggen dat vrouwen plezier móeten beleven
aan lichaam. Het is juist vaak de man die wat
moet leren: tederheid Want in een seksuele
relatie gaat het om samen iets beleven Het
wordt echter altijd te weinig benadrukt dat als
je iets wilt beleven, je er wat voor moet doen
Kennelijk gaat hier de mythe nog op, dat als je
maar van elkaar houdt dat het dan wel goed
gaat Toch moet je er wel wat voor doen,
sommige dingen daarvoor zijn best te leren.
Sommige vrouwen benadrukken echter
het algemeen lichamelijk genot tijdens de
coïtus en ervaren het orgasme tijdens de
coïtus als „heviger". „Orgasme door coïtus
is heviger en beter en bevredigt meer mijn
hele lichaam dan alleen de genitaalstreek.
zoals bij directe stimulatie”
de relatie en bij het vrijen In de praktijk is het zo
dat relatieproblemen zonder sex „beter vallen" in
de hulpverlening. Oorspronkelijk werd de aan
dacht gericht op paren, maar de laatste tijd komen
ook mensen voor individuele hulp. Dat kunnen
mensen zijn die alleen wonen, maar ook helften
van paren. Als het even kan wordt het paar echter
in therapie genomen, want je moet de problemen
niet persé bij de ene of de andere helft zoeken Als
de mensen bij Patry binnenkomen wordt er eerst
onderzocht hoe er het best kan worden geholpen
Dat kan als individu, in een groep (een vrouwen
groep draait met goed resultaat) of samen met de
partner
Met de groep hulpverleners op één na (arts Kalis)
sprak ik over het hoe en waarom van deze rela
tietherapie. Waarvoor altijd moet worden betaald
Met een minimum van vijftien en een maximum
van zestig gulden Dat dekt de kosten niet, STIZO
subsidieert in belangrijke mate.
De vrouwen hebben vaak al ervaringen met gynae
cologen en zijn angstig Er wordt dan uitgelegd
waarom ze de vagina zo samenknijpen dat de
dokter (of de partner) er niet in kan Of dat ze dat
zelf niet kunnen. Daarover wordt uitgebreid ge
sproken en ze krijgen huiswerk mee. Zintuig- en
streeloefeningen
Over die oefeningen vertelt Joost: „Het is een
step-by-step idee. Mensen die elkaar al lang niet
hebben aangeraakt leer je weer strelen, dat ze het
moeten laten merken als ze het fijn vinden Vaak
zijn ze al lang getrouwd en weet de man zelfs niet
wat zijn vrouw lekker vindt Langzamerhand gaan
de strelingen naar de borsten toe en later naar de
clitoris. Met als slot het hebben van gemeenschap
We leggen er wel de nadruk op dat je geen gemeen
schap hoeft te hebben om klaar te komen en dat je
niet hoeft klaar te komen om het fijn te vinden
Een klaarkomwedstrijd (met als top het samen
klaarkomen) is helemaal uit den boze."
Als er twijfel bestaat of de problemen een licha
melijke oorzaak hebben wordt begonnen met een
medisch onderzoek Erg vaak is er dan lichamelijk
niets aan de hand, statistisch komt het erop neer
dat bij twee tot drie percent iets aan het lijf schort.
Als het huiswerk niet gemaakt is, vult Pietertje
aan, wordt er samen bekeken waarom niet en wat
wel is gedaan. Dan komen ook de andere aspecten
van de relatie om de hoek kijken. Want, zegt Ruth,
als het zwart op wit staat wordt het zo absoluut
De verdrukking begon al ongeveer zeven
eeuwen voor Christus bij de joden, na hun
verbanning in het Babylonische Rijk. Bij
hun terugkeer in Palestina manifesteer
den zich uiteraard sterk nationalistische
gevoelens, die een drang om zich te onder
scheiden van de omringende volken met
zich meebrachten. Eén manier om zich te
onderscheiden was de homoseksualiteit
uit te bannen. En van het een kwam het
ander: inde middeleeuwen werd homosek
sualiteit al als ketterij beschouwd, vervol
gens werd de problematiek in de sfeer van
de moraal getrokken en ten slotte werd het
een item voor de strafwetgeving.
De idee dat homoseksualiteit een heel
natuurlijke zaak zou zijn, wordt bevestigd
dooi; biologische waarnemingen. Kindsey,
die zelf bioloog was, laat ons weten dat bij
veel vrouwelijke dieren homoseksuele ac
tiviteiten worden waargenomen.
De vrouwen die ervaringen hebben met
sex met vrouwen, zijn er in het algemeen
heel tevreden over: ze kunnen aan elkaar
gemakkelijker duidelijk maken wat ze fijn
vinden dan aan mannen, ze voelen elkaar
beter aan, ze ondervinden meer aandacht
en ze komen vaker en fijner klaar dan met
mannen. Een heel belangrijk aspect van
lesbische relaties is dat vrouwen elkaar als
Altijd wordt er op gehamerd dat het probleem
niet bij één partner ligt, dat het ligt aan de manier
waarop men met elkaar omgaat en dat men er
daarom samen aan moet werken. „Vaak komen er
mensen die nooit lekker met elkaar hebben kun
nen vrijen”, vertelt Ruth. Er zijn mensen die er al
twintig jaar mee lopen te tobben. Ze willen zich
dan gaan verontschuldigen voor de manier waar
op ze denken of doen. Terwijl de therapeuten juist
proberen bij te brengen dat men het zelf moet
bepalen.
De plaats naast het Bea-huis blijkt in de praktijk
niet ideaal, men heeft zelfs het idee dat zoets voor
een aantal huisartsen reden is niet door te verwij
zen. Mensen die toch komen zijn afkomstig uit alle
lagen van de bevolking, zowel wat betreft oplei
ding als inkomen. Dat gaat eveneens op als het om
leeftijden gaat. Ook zijn er mensen op weg gehol
pen om de homoseksualiteit te aanvaarden. Voor
de therapeuten maakt dat allemaal niet uit, alle
mogelijke seksuele problemen kunnen aan de orde
komen.
gelijke beschouwen, terwijl mannen ge
wend zijn maatschappelijk als belangrij-
ker gezien te worden dan hun vrouw. Het
blijkt dan in de seksuele relatie ook steeds
moeilijk voor mannen om zich niet supe
rieur te voelen.
1
s
i
I
i
„We springen niet in om te zeggen hoe ze het
moeten doen”, legt Joost uit. „Wel leren we ze, dat
als je iets wil beleven je er iets voor moet doen. Dat
kan ook betekenen dat je een stuk opvoeding moet
afleren Want als je denkt dat je altijd gelijktijdig
moet klaarkomen, dat dat het enige goede is, dan
zul je weinig sexplezier beleven. Dan leggen we uit
dat het ook anders kan, we zoeken naar middelen
maar we stellen niet het doel vast.”
Het is belangrijk, vindt Hite, dat we van
ons oude begrip van sex voorspel, coi
tus, orgasme en van de man afkomen.
Want wat vinden vrouwen nu belangrijk?
Dat is een voorspel waarbij zij opgewon
den raken, dat is een gevoel van verbon
denheid, van vriendschap, vertrouwen en
liefde, waaruit we kunnen concluderen dat
intiem, lichamelijk contact belangrijk is,
zonder dat dat echter per se tot een coitus
hoeft te leiden. We moeten vrijen zoals we
het fijn vinden, of dat nu met of zonder
voorspel, met of zonder coitus is, of het nu
met een man of een vrouw is. dat geeft
allemaal niet. Waar het om gaat is, om je
eigen manier te vinden
Vrouwen zijn het oude „vrijpatroon”
meer dan zat, concludeert Hite uit de reac
ties van de vrouwen en dus moeten ze
zorgen dat er iets verandert. Het is daar
bij van belang dat vrouwen, evenzeer als
hun partners, recht hebben op een orgas
me, maar veel belangrijker is het nog dat
we ons niet blindstaren op dat orgasme,
zodat we van sex kunnen genieten zoals we
het fijn vinden, zonder ons angstig af te
hoeven vragen of we wel zullen klaar
komen.
Joost „Het is voor de hand liggend dat veel
mensen problemen hebben door de romantische
mythe. De man moet de prestaties leveren, de
vrouw zit thuis af te wachten. De mannen willen
vaak best teder zijn, maar dat hebben ze afgeleerd.
Hite stelt dat zowel homoseksuele als
lesbische relaties een heel natuurlijke zaak
Gemiddeld zijn er tien tot twaalf gesprekken
nodig. Men hoeft beslist geen 25 keer terug te
komen, soms is viermaal al voldoende. Het eerste
gesprek kost ƒ25, het medisch onderzoek 17,50
1
i
i
Door de uitvoerige manier waarop de
betrokken vrouwen beschrijven wat ze er
varen, of ze zich gelukkig of verdrietig
voelen, waarover ze onzeker zijn, hoe ze
allerlei technieken toepassen, wat ze wel.
en wat ze niet fijn vinden, enzovoort enzo
voort, en door de enorme hoeveelheid van
variaties en mogelijkheden daarin, wordt
de idee dat seksualiteit volgens een vast
patroon beleefd zou moeten worden, defi
nitief van tafel geveegd. Iedere vrouw die
van zichzelf dacht dat ze misschien raar
was, of abnormaal, zal in het Hite-rapport
vrouwen aantreffen waarin ze zich volle
dig kan herkennen.
Aan de andere kant zullen mannen zich
wellicht beter kunnen inleven in hun
vrouw of hun vriendin, op momenten dat
zij zelf niet volledig in staat is hem duide
lijk te maken wat problemen voor haar
oplevert.
E
der
pot
ver
ze I
je 2
zeg
nar
zo’i
je
zou
ver
me
je 1
Ma
sch
een
is.
mo
bre
mis
voc
de
£to,
kee
ged
het
blij
Dai
oev
bra
ken
ren
t
i
1
1
k
Daarin staat hoe de verwachtingen en de hulp op
elkaar kunnen aansluiten. Praten zonder doel
duurt ontzettend lang zonder dat er werkelijk wat
gebeurt Het gebeurt nog weleens dat men met niet
te vervullen verwachtingen komt of met het idee
dat de partner wel zal worden omgepraat. Joost
„Als er een grote afwijking is in de frequen-
tiewens, de vrouw wil bijvoorbeeld eens in de twee
weken en de man vijfmaal per week, verwacht de
een zowel als de ander dat er op elkaar wordt
afgestemd. Zoiets kan niet zomaar, wel kunnen we
het begeleiden."
opgevat. Alsof dat het enige goede is. Daarom
stappen we van de stencils af.
Het begin van de therapie is het intake-gesprek.
Als het om een paar gaat (en dat gaat het meestal),
vindt dat gescheiden plaats. Drie kwartier van
vrouw tot vrouw en van man tot man, daarna
wordt er gewisseld en dat duurt ook zo’n 30 tot 45
minuten. De bedoeling is een kennismaking van
beide kanten en proberen er achter te komen wat
er aan de hand is. Soms hebben de mensen na een
eerste gesprek hun problemen al duidelijker op
een rijtje. Dat kan zo’n opluchting zijn dat de
partners weer in gesprek raken Na het eerste
gesprek komt men met z’n vieren bij elkaar en
wordt een contract met doelstellingen afgesloten.
De therapeuten (allen part-timers) zijn op maan
dag, woensdag en donderdag bereikbaar onder
telefoonnumer 023-283431, toestél 41. Zegt Patry
tot slot: „Wanneer ze de eerste keer bij me komen
zijn ze ontzettend gespannen. Als ik ze dan na twee
uur de trap weer af zie gaan zijn ze heel wat
opgeluchter.”
De hogere kosten worden betaald uit de kas van de
STIZO. Voor veel mensen is het moeilijk om over
In het hoofdstuk over masturbatie wordt
de belangrijkste conclusie van het boek
geformuleerd; van de 82 percent van de
vrouwen die zeggen dat zij masturberen,
kan 95 percent gemakkelijk tot een orgas
me komen En dat terwijl de algemene
theorie over vrouwelijke seksualiteit altijd
zei dat vrouwen slechts langzaam opge
wonden raken en lang niet altijd kunnen,
klaarkomen. Essentieel hierbij is dat de
meeste vrouwen prikkeling van hun clito
ris voldoende achten, en dat prikkeling
van hun vagina veel minder vaak tot een
Tot nog toe, vindt Shere Hite, is men bij
onderzoek naar seksualiteit van de vrouw
steeds uitgegaan van een verkeerde vraag
stelling. De vraag moet namelijk niet zijn:
Waarom bereiken vrouwen met gemakke
lijk een orgasme bij een coitus? Maar:
Waarom leggen we er zo de nadruk op dat
vrouwen bij een coitus tot een orgasme
moeten komen Met andere woorden
waarom zouden vrouwen zich in hun sek
suele ervaringen moeten aansluiten bij
mannen, waarom gaan we niet gewoon uit
van wat vrouwen ervaren?
Hite’s conclusie is dat vrouwen, evenals
mannen dat doen, zelf moeten zorgen dat
ze aan hun trekken komen. Zelf die tech
nieken aan de orde moeten laten komen,
die wel bevredigend zijn. Een aantal ant
woorden wijst uit dat sommige vrouwen
dat al doen, maar die antwoorden zijn
verreweg in de minderheid.
de drempel te stappen. Daarom wordt dan gepro
beerd sex wat te relativeren, je kan er ook bij
lachen, zonder de zaak te bagatelliseren. Dat
enorm zwaar tillen aan de zaak kan al een heel
stuk van het probleem zijn. Ook de verschillen
tussen mannen en vrouwen spelen mee. Als een
man impotent is, is hij geen man meer. En de
vrouw heeft geleerd dat sex altijd op de tweede
plaats komt.
En de vrouwen willen ook vaak best plezier bele
ven aan hun lichaam, maar dat hebben ze ook
afgeleerd
Uit een onderzoek in de Verenigde Staten bleek
dat voor de vrouwen erg duidelijk op te gaan
Cassettebandjes met opwindende verhalen wer
den afgedraaid voor mannen en vrouwen Daarbij
werd gekeken naar de lichamelijke opwinding, de
penis werd gemeten bij de mannen, de doorbloe-
Juist deze benadering heeft veel van de deelneemsters gestimuleerd om zeer
uitvoerig en eerlijk te reageren: eindelijk werd naar hun belevenissen gevraagd
zonder dat ze daarbij in een hokje werden geduwd en zonder dat hun daardoor de
verwachtingen van de vragensteller werden opgedrongen.
zijn en dat de taboesfeer eromheen een
opgelegde zaak is.
ding van de vagina bij de vrouwen. En er werd
gevraagd of ze vonden dat ze opgewonden waren
De mannen bleken opgewonden en zeiden dat ook,
de vrouwen waren lichamelijk wel opgewonden,
maar zeiden van niet.
Zo laai Hite de ondervraagde vrouwen
ook uitvoerig aan het woord over de ge
voelsmatige ervaringen met sex, niet het
erotische dus maar het emotionele. Veel
vrouwen beschrijven kenmerken van ont
roering, zoals brok in de keel, huilneigin-
gen en dergelijke. Anderen worden over
stelpt door fantasieën van zwangerschap
en bevalling
Eén van de plaatsen waar dat geleerd kan wor
den is in de relatietherapie in het Beahuis in
Heemstede. Voor veel mensen een onwennig idee:
een dergelijke therapie die is verbonden aan de
bekendste en voor sommigen waarschijnlijk be
ruchtste abortuskliniek van Nederland. Oorspron
kelijk was de STIZO, die het Beahuis exploiteert,
er ook alleen voor abortus. Bij de stichting merkte
men echter, dat de problemen vaak verder gingen,
dat er sprake was van algemeen seksuele proble
men. Vanuit die behoefte is de therapie ontstaan
Hulpverleners zijn andragoges Ruth van der
Hilst en Pietertje Langbroek, psycholoog Joost
Bosschieter en. arts Dick Kalis, die worden bijge
staan door receptioniste/secretaresse Patry
Snater/Jansen. Zij hebben ondervonden dat er wel
op meer plaatsen mensen worden geholpen een
oplossing te vinden voor hun seksuele problemen,
maar dat de vraag veel groter is dan het hulp
aanbod.
Het zwaartepunt van de hulpverlening ligt niet
op anti-conceptie en voorlichting daarover, zoals
bijvoorbeeld in de Rutgershui^en gebeurt. Het
gaat veel meer om de problemen die er ontstaan in
Op de vraag „Wat vindt uvan de seksuele
revolutie?” kwamen nogal uiteenlopende
reacties. Sommigen leggen de nadruk op
het positieve punt dat de openheid is toege
nomen, anderen voeren het bezwaar aan
dat vrouwen de vrijheid hebben verloren
om „nee” te zeggen, zoals deze vrouw: „De
Seksuele Revolutie beweert dat ik abnor
maal ben als ik niet naar bed wil met elke
Jan, Piet of Klazina die ik tegenkom. Ik
mag alleen maar „Ja” zeggen”.
Daarbij is er volgens een andere vrouw
sprake van een dubbele moraal: „Ik vind
dat we nog lang niet vrij zijn. Vrouwen
mogen meer neuken, maar moeten nog
steeds de oude seksuele rollen spelen. En
als een vrouw meer dan één man neukt, is
ze nog steeds een hoer, een call girl”.
Een ander negatief punt van de seksuele
revolutie is dat het „bon ton” wordt om sex
en gevoelens los te koppelen. Het wordt zo
langzamerhand ouderwets, luidde de
klacht van een aantal vrouwen, als je al
leen wilt vrijen met een man van wie je
houdt.
orgasme leidt. De (goede?) oude Freud had
ons echter geleerd dat een clitoraal orgas
me niet volwassen was, dat een seksueel
volwassen vrouw tijdens de coïtus een
orgasme bereikte, het zogenoemde vagina
le orgasme.
Hite's conclusie luidt anders: slechts 30
percent van de ondervraagde vrouwen
kan klaarkomen tijdens een coïtus en
daarvoor hebben de meesten van hen spe
ciale technieken ontwikkeld om tijdens de
coïtus een streling van de clitoris te be
werkstelligen. Deze gegevens zijn overi
gens niet helemaal nieuw; het onderzoek
van Kinsey in de jaren vijftig dat overi
gens nog steeds niet helemaal is uitge
werkt wees in een zelfde richting en de
studie van Masters en Johnson toonde aan
dat er geen essentieel verschil bestond
tussen een clitoraal en een vaginaal orgas
me: ook voor het laatste moet de clitoris
worden gestimuleerd. Kort en goed ge
slachtsgemeenschap is bij vrouwen zeker
niet de meest succesvolle manier om klaar
te komen
En: „In het algemeen is mij gebleken dat
mannen prikkeling zonder meer niet ac
cepteren. Ze willen bevrediging, hun eigen
bevrediging natuurlijk zelden de
mijne".
En de mannen? Zullen zij ook meer van
sex kunnen genieten als er van het oude
patroon afgeweken wordt? De mannen
komen in dit boek niet aan het woord; er
wordt wel erg veel over hen verteld, maar
dat is meestal niet van het beste. Zouden ze
zich hebben kunnen verdedigen? Zouden
ze begrijpelijk hebben kunnen maken
waarom ze doen zoals ze doen? Of zouden
ze het misschien zelfs hebben kunnen te
genspreken?
Hopelijk worden deze vragen beant
woord in het volgende Hite Rapport, over
mannen. Want daar is Shere Hite nu mee
bezig, een soortgelijk onderzoek maar dan
voor en over de andere helft van de we
reldbevolking. Ik ben benieuwd!
Het Hite Rapport is uitgegeven door De
Arbeiderspers en kost 35,-.
De eerste vi aag is al meteen raak: „Hebt
u wel eens een orgasme? Zo niet, wat zou
er volgens u toe kunnen bijdragen dat dat
wel gebeurt?” En over masturbatie: „ge
niet u van masturbatie? Lichamelijk? Psy
chologisch? Hoe vaak? Leidt het altijd,
meestal, soms, zelden of nooit tot een or
gasme? Hoe lang duurt het meestal, of
hoeveel tijd neemt u ervoor? Hoeveel or
gasmen hebt u meestal? Hoe masturbeert
u? S.v.p. een gedetailleerde beschrijving”.
Deze rechtstreekse vraagstelling aan
vróuwen naar hun eigen ervaringen maakt
het onderzoek van Shere Hite uniek. Ze
heeft uit de antwoorden op haar vragen
een boek samengesteld; zelf beperkt ze
zich tot korte commentaren en.conclusies,
verreweg het grootste deel van het boek,
het zogenoemde „Hite-rapport”, wordt jji
beslag genomen door de beschrijvingen
van de vrouwen wat sex voor hen bete
kent, hoe ze het doen, en hoe vaak, met
wie, enzovoort
Voor het eerst vertellen vrouwen over
zichzelf. Tot nog toe waren het namelijk
altijd mannen die, direct of indirect, vrou
wen vertelden wat seksualiteit betekent en
wat zij er zelf van verwachtten Daaruit
moesten vrouwen maar opmaken hoe ze
aan dat verwachtingspatroon konden be
antwoorden, hoe ze erop konden inspelen
en hoe ze erbij de aanvulling konden vol
men Nooit eerder was vrouwen zelf in een
officieel onderzoek gevraagd hoe zij hun
seksuele leven het liefst gestalte zouden
geven, wat zij het fijnst vinden Die bena
dering bepaalt het baanbrekende karaktei
van Shere Hite’s boek
Van de honderdduizend formulieren die
werden verspreid, kreeg zeer drieduizend
ingevuld terug
Een reactie „Masturbatie is een veilige,
altijd aanwezige bron van seksuele bevre
diging. Beter dan vervelende sex met een
partner die niet bij je past"
Andere vrouwen voelen zich schuldig
omdat ze masturberen: „Voor mij is het
belangrijk omdat het de enige bron van
orgasme is. Toch denk ik eigenlijk dat
masturbatie, doordat je het alleen doet en
doordat het een dwang wordt, ongezond is.
Ik vind het heel naar dat ik alleen door
masturbatie kan klaarkomen Het doet af
breuk aan mijn ziel”.
En nog een ander,
genot
Vragen over seksuele relaties met m,an
nen deden echter veel verbitterde reacties
opborrelen: „Het is een grote teleurstelling
en ik word heel stil en verdrietig als ik met'
klaarkom, terwijl hij al rustig en tevreden
en verder ongeïnteresseerd naast me ligt".
Ik heb de vragen beantwoord omdat het mij een goede gelegenheid leek voor
een gesprek met me zelf en dat u mijn gedachten ook onder ogen krijgt is een
bijkomstigheid. Nu ben ik blij dat ik het gedaan heb Ik heb veertien jaar lang een
dagboek bijgehouden zonder dat ik ooit zo oprecht ben geweest over mijn
seksuele leven. Ik heb geheimen losgelaten die ik anders nooit een levende ziel
zou vertellen!”
Dit is een van de vele positieve reacties die de Amerikaanse journaliste Shere
Hite kreeg op de enquêteformulieren die zij verspreidde onder honderdduizend
S’ vrouwen en waarin zij de vrouwen vragen stelde over de beleving van hun
seksualiteit. Haar enquêtes begonnen niet met het gebruikelijke ritueel van leeftijd,
burgerlijke staat, kindertal, godsdienst en dergelijke, maar zijn van het begin tot
het eind gericht op wat zij weten wil: wat zijn de gevoelens van vrouwen omtrent
sex.
Voor veel vrouwen wordt het door dit
algemenere genot onduidelijk of ze nu een
orgasme bereikt hebben of niet, terwijl ze
dat bij masturbatie altijd heel zeker weten.
Anderen vinden het zó belangrijk tegelij
kertijd met hun partner tot een hoogte
punt te komen, dat ze vaak toneelspelen en
doen alsof, als het niet lukt. Om toch maar
„goed" te zijn in lied....
Ook berusten veel vrouwen in hun zoge
noemde frigiditeit: ze nemen er genoegen
mee dat ze genoeg te bieden hebben voor
hun mannen, zonder zelf aan hun orgas
me trekken te komen.
W