Amerikaanse onderwijsfilosofie
geeft nieuwe impuls aan tekenles
Kortsnoi en Najdorf geven
glans aan schaaksimultaan
imago verbeteren
KvanVHUN
„Ondernemer moet zijn
Velsens college wil niet ingaan
op discussies in „Open Beraad”
I BRINK Luchtverwarming
Uw installateur:
TEKENLERAAR MAARTEN TAMSMA DEED ER IETS AAN
JAARLIJKS EVENEMENT IJMUIDER COURANT
NBM-directeur:
Inbraak in woning
W
Politie pakt man
in gestolen auto
Geen spreekuur
Aantal woningzoekenden
stijgt tot 2200
Eerstelijnszorg thema
van „gezondheidsdag”
Geslaagde berging
door „Groningen”
5
ZATERDAG
19 7 8
JANUARI
VELSEN-IJMUIDEN
2 8
-
Antwoord op vragen van D. H. Knijper
(Van een onzer verslaggevers)
Inspraak
Systeem
Opvattingen
,1;
Onduidelijkheid
Vrijheid
LllCOTHERM B.V.-ALPHEN a/d RIJN
NOORDIMA B.V.- HEERHUGOWAARD
EERSTEIJMUIDER
MARKIEZENFABRIEK
1
geven tijdens zijn tekenlessen op
het Ichthus.
DRIEHUIS. Begin maart
hoopt Maarten Tamsma teken
leraar aan het Ichthus College
een paar weken in de Verenigde
Staten te vertoeven. Zeven jaar
geleden maakte hij die oversteek
ook. Toen was het reisdoel een
studie in opdracht van CRM be
treffende de lerarenopleidingen
in de States. De toen juist afge
studeerde Tamsma kwam na on
geveer een jaar terug. Boordevol
heel erg duidelijke ideeën. Ideeën
die hij in de daaropvolgende ja
ren onder meer gestalte zou gaan
Carillonklanken
oww i
Bk I
(ADVERTENTIE)
nooit verhinderd hebben.
ÏO
ty
n
(ADVERTENTIE)
Mek.
1.4
y
Toen de Haarlemse tekenleraar, nog
voordat hij naar Amerika ging, liet weten
ernstig bezwaar te hebben tegen de plaats
die het vak tekenen in het onderwijs in
neemt, gingen er ogenblikkelijk stemmen
op die beweerden dat dit nu eenmaal een
zaak was die historisch zo was gegroeid.
Het ontbrak aan steekhoudende richtlij
nen van de zijde van de overheid en aan
praktisch bruikbaar materiaal van de kant
van de vakdidaktiek. Grote onduidelijk
heid dus over de plaats van het tekenon
derricht in het totale onderwijspakket.
Tekenen en gymnastiek waren per tradi
tie de vakken die je wel kon missen. Waar
je je wel kon permitteren om te spijbelen.
De „National Art Education Associati
on”, die Tamsma bij zijn onderzoekingen
met raad en daad terzijde stond, is nu
eigenlijk wel heel erg benieuwd naar het
resultaat daarvan. Op uitnodiging van de
ze Amerikaanse Vereniging in Tekenon
derricht, zoals de 29-jarige tekenleraar die
club zelf noemt, gaat Maarten Tamsma
min of meer verslag uitbrengen van zijn
Nederlandse ervaringen met het Ameri
kaanse systeem van tekenonderwijs.
Het is bekend dat het onderwijs in Ne
derland het duurste ter wereld is. Toch
kun je niet stellen dat het beter is dan in
andere landen. Ik heb eerder de neiging
overtuigd te raken van het tegendeel. In
Amerika hebben ze heel andere opvattin
gen over het rendement van onderwijs.
In geval van bijvoorbeeld een stevige ver
koudheid waren ook veel ouders wel te
overtuigen dat het beter was dat hun Jan
tje of Marietje beter een dagje kon thuis
blijven als gymnastiek en tekenen voor die
dag op het lesrooster prijkten.
Het systeem van Maarten Tamsma is op
het Ichthus College aanvankelijk met de
nodige scepsis bekeken. Toen na verloop
van tijd de resultaten gestalte kregen en de
betrokkenheid van de leerling bij deze
vorm van expressie duidelijk tot uitdruk
king kwam, ontstond er allerwegen en
thousiasme. Dat enthousiasme is geduren
de de afgelopen zeven jaren verankerd in
een uitgebreid assortiment teken- en schil
derwerk.
wordt voor de start van het tekenonder
richt op de middelbare school. Het lijkt
verstandiger om met een „blanco start” te
beginnen.
De instructie van alle lessen wordt on
dersteund door dia-projectie van „voor
beelden”. Voorbeelden die niet behoeven
te worden nagetekend maar die duidelijk
maken in welke richting de leerling moet
denken om zijn creatie te ontwikkelen in
het kader van deze lesmethode. Zo wordt
bijvoorbeeld gevraagd een landschap in
kleur te tekenen aan de hand van een
zwart-wit voorbeeld, dat de leerling zelf
Tekenen op het Ichthius College onder het toeziend oog van onderwijsvernieuwer
Maarten Tamsma
mag uitkiezen. De opdracht luidt dan dat
zelfde landschap ook in kleur te zetten in
het ochtendgloren en de avondscheme
ring.
Op verschillende plaatsen in het land is
het vak „tekenen” reeds opgevoerd als
keuzevak voor het eindexamen. Het sys
teem dat Maarten Tamsma uit Amerika
introduceerde leent er zich bij uitstek
voor. Dat de leraar van het Ichthus College
nu door de „National Art Education Asso
ciation” is uitgenodigd om naar Amerika
te komen berust naar zijn zeggen op het
feit dat Amerikanen leergierig zijn.
VELSEN. Wethouder J. W. Meijer van
onderwijs houdt op maandag 30 januari
geen spreekuur.
SANTPOORT. De politie van Velsen
heeft vrijdag op de Hofgeesterweg in Sant-
poort-Noord een 20-jarige man uit Haar
lem aangehouden. De man wordt ervan
verdacht een auto in de Haarlemmermeer
ontvreemd te hebben.
SANTPOORT. In de nacht van don
derdag op vrijdag is ingebroken in een
woning aan de Wynoly Daniëlslaan te’
Santpoort-Zuid. Men verschafte zich toe
gang door via de achterzijde van de wo
ning binnen te dringen. In het huis zijn
laden, kasten en tafels overhoop gehaald.
verliet om zijn sponde in Wijk aaji Zee op
te zoeken, lag de ouwe rot Najdorf al op
één oor. Hij had er één uur minder voor
nodig gehad om 28 tegenstanders te over
winnen. S. Koelemeij uit IJmuiden en Th.
Bakker uit Hillegom zegevierden tegen de
Argentijn die, naar hij vertelde, in geen
vijf jaar simultaan had gespeeld. Dat laat
ste heeft overigens geen nadelige invloed
gehad op zijn strijdlust. Ooit een gevreesd
simultaanspeler die voor 200 borden niet
uit de weg ging trok hij ook nu meteen
weer fel van leer.
Om kwart over tien had hij het karwei
geklaard en haastte zich naar Wijk aan
Zee. „Morgen wacht me een zware match,
tegen Kavalek.”
De Engelse Jane Hartson slaagde er in 9
van de 10 partijen te winnen. De jeugdige
J. van der Gaag uit Velsen kwam tegen
haar als enige overwinnaar uit de strijd.
VELSEN. Voor hen die werkzaam
zijn in de zogenoemde eerstelijns-gezond-
heidszorg wordt op 8 maart in het stad
huis te IJmuiden een bijeenkomst belegd.
Uitgenodigd worden huisartsen, wijkver-
pieegkundigen, gezinsverzorgsters, maat
schappelijk werkers en vertegenwoordi
gers van de sociale dienst.
Het onderwerp van de bijeenkomst,
waarvoor een volle werkdag wordt uitge
trokken, is de kwaliteit van de hulpverle
ning, de wenselijkheden en mogelijkheden
om door meer samenwerking te komen tot
verbetering daarvan.
Ter voorbereiding is een werkgroep ge
vormd. De problematiek zal worden be
handeld vanuit de gezichtshoek van elk
der betrokken vakgebieden. Vooraf wordt
overlegd met deskundigen van het Servi
ceplatform Eerste Lijn Noord-Holland
(SPEL). Ook zijn ambtelijke medewerkers
ingeschakeld, uitgaande van de opvatting
dat de overheid een belangrijke rol kan
spelen bij het stimuleren en begeleiden
van de beoogde samenwerking.
daardoor de mening toegedaan, dat de
door G.S. gevraagde uitspraak over de
IJMUIDEN. De sleepboot „Gronin
gen” van Bureau Wijsmuller heeft vrijdag
morgen in alle vroegte de kustvaarder
„Elenora H”bij Lands End los weten te
trekken. Het schip van 300 ton was op 11
januari tijdens de storm bij St. Ivesbay
hoog op het strand terecht gekomen.
Het schip, van dezelfde Duitse rederij als
de in die storm voor de Nederlandse kust
gezonken coaster „Helene”, was met een
lading van 700 ton staal gaan schuilen in
de baai. Het schip was er voor anker
gegaan, maar werd door de felle wind toch
langzaam maar zeker op het strand ge
drukt. Wijsmuller heeft het schip weer vlot
weten te krijgen door met twee bulldozers
een gleuf naar het open water te graven.
De sleepboot Groningen trok het schip
telkens met hoogwater iets meer naar zee
en vrijdagmorgenom zes uur kwam het
schip tijdens springtij vlot. De Elenora H is
gebouwd in 1965 en was juist geheel her
bouwd en gemoderniseerd.
Aldus overtuigd van de kink in de Ne
derlandse onderwijskabel sprak de wijze
waarop het tekenonderricht in Amerika
wordt gedoceerd Maarten Tamsma sterk
aan. Terug in Nederland werden de richt
lijnen van het Amerikaanse systeem op
papier gezet. De grondgedachte van de
didaktiek is niet de kwaliteit van het eind
resultaat maar de vraag van „het hoe en
het waarom”. Van de eerste tot de vierde
klas zijn de leerlingen op een duidelijk
omschreven wijze bezig met een vorm van
expressie, die is opgebouwd binnen een
duidelijk aangegeven kader. Er is alle
ruimte voor vrijheid en het begrip „vor
ming” staat volkomen los van de ver
krampte betekenis die men daar graag
gemakkelijk aan geeft. Na afloop van een
„thema” waar een bepaald aantal teken
lessen aan is gewijd vindt een evaluatiege
sprek plaats. Dan staat de vraag centraal:
wat heb ik hiervan geleerd?
MIDDENHAVENSTRAAT 27
Umuiden - tel. 02550-14108
20
.ie
>n
ir
j.
;n
I4
Uitgangspunt is daar dat iedere leerling de
gelegenheid krijgt zijn aanlegpatroon te
ontwikkelen. De flexibiliteit in de opleidin
gen is veel groter dan bij ons. Het moet
trouwens gezegd dat de Engelsen over het
idee van vrije expressie, waartoe het teke
nen wordt gerekend, baanbrekend werk
hebben verricht”.
„Het Amerikaanse systeem is namelijk
geen strak keurslijf van regels. Integen
deel. Het is wat het is een systeem. In 1
Amerika zijn ze nu erg benieuwd hoe dat
systeem zich hier heeft ontwikkeld. Welk
eigen leven het is gaan leiden op ons
College. Op hun beurt gaan de Amerika
nen weer bekijken of zij daarin zaken
signaleren, waarmee zij weer hun voor
deel kunnen doen. Zo functioneert de on
derwijsfilosofie in de Verenigde Staten”,
aldus een Nederlandse tekenleraar, die
baanbrekend werk verricht waar het gaat
om de te vaak ondergewaardeerde teken
les op de Nederlandse scholen.
vendien dient gezorgd te worden voor een
redelijk rendement om de kapitaalver
schaffers tevreden te stellen. Ten vierde
moet worden gelet op de persoonlijke ont
plooiing van de werknemers. Het maken
van winst is dan het eerste middel gewor
den om een en ander te kunnen financie
ren. „Wie zien ons voor de taak gesteld het
onverzoenlijke te verzoenen”, zo besloot
hij zijn inleiding.
Op veel punten is deze manier van lesge
ven volkomen anders van opzet dan de
meer conventionele tekenles. Maarten
Tamsma zegt hierover: „Om op de hoogte
te raken van het niveau van een leerling
werd vroeger de eerste tekenles altijd be
steed aan een zogenoemde „vrije op
dracht”. Het resultaat was altijd voorspel
baar. De paradepaardjes of een geslaagde
creatie uit het verleden worden dan op
papier gezet. Natuurlijk is de kans groot
dat daarmee de leraar zand in de ogen
wordt gestrooid. Levert zo’n onderzoek
echter een diversiteit van resultaten op
dan zou een leraar daarop ook consequent
moeten inhaken. Dan krijg je de situatie
dat de weinig florissante situatie van de
tekenles op de lagere school uitgangspunt
VELSEN. „Het beeld dat de buiten
wacht zich van het ondernemerschap
heeft gevormd, is negatief. Om dat imago
te doorbreken moet de moderne onderne
mer meer openheid verschaffen en infor
matie geven over zijn bedrijf”. Dat zei mr.
H. Velu, directeur Midden- en Kleinbe
drijf/? ublic Relations van de Nederland
se Middenstandsbank (NMB), vrijdagmid
dag tijdens een lunchbijeenkomst van de
Velser Ondernemers Vereniging (VOV).
Hij benadrukte dat het bedrijfsleven
zich niet alleen meer kan bezighouden met
het winststreven en de concurrentieposi
tie, maar ook terdege rekening dient te
houden met allerlei maatschappelijke
stromingen die zich met het wel en wee
van de onderneming zijn gaan bemoeien.
Wat betreft de interne bedrijfsstructuur
doelde hij op de werknemers wier invloed
meer en meer is toegenomen. Terwijl de
arbeider voor de oorlog nog „vreemd was
aan de onderneming”, kreeg het samen
werkingsverband tussen de werkgever en
de werknemer de laatste decennia vorm in
de ondernemingsraad. Van een gelijk
waardige inbreng vergeleken met de kapi
taalverschaffers kon echter nog niet direct
sprake zijn omdat deze laatstgenoemde
groepering door haar langdurige invloed
veel beter op de hoogte was van het be
drijf sgebeuren.
Mr. Velu wees erop dat de overheid in
tegenstelling tot vroeger, sterker betrok
ken is bij het reilen en zeilen van de
bedrijven. „Een overheidsinstantie kan je
zowel een handreiking geven, als je de das
om doen”, zo stelde hij. Fel haalde hij uit
naar de actiegroepen die volgens hem on
democratisch te werk gaan en zich eenzij
dig opstellen ten opzichte van de onderne
mer. „De pressiegroepen gebruiken de me
dia om de publieke opninie te beïnvloeden.
En wie tegenwoordig de informatie kan
verstrekken, heeft de macht. Daarom moe
ten ook wij meer naar buiten treden om
begrip te kweken voor onze activiteiten”,
aldus zijn betoog.
Hij constateerde dat het momenteel veel
al van de buitenwereld afhangt of een
bedrijf mag uitbreiden, reclame mag ma
ken of hoe een personeelsbeleid moet wor
den gevoerd. Door deze ontwikkeling is de
doelstelling van het moderne concern
vierledig geworden: De produktiewijze
wordt bepaald door de markt én door de
wensen en eisen van de gemeenschap. Bo-
VELSEN. In de periode van 1 oktober
tot en met 31 december 1977 is het aantal
woningzoekenden in de gemeente Velsen
gestegen met 191 tot 2207 personen. Er
werden in dat kwartaal 414 namen aan de
wachtlijst toegevoegd en 223 afgevoerd
door toewijzing van een woning (134 geval
len) of door vertrek naar elders of door
woningruil. Er zijn in diezelfde periode 35
woningen betrokken, waarvoor geen
woonruimtevergunning is vereist omdat
de koopprijs 160.000,- of meer bedroeg.
Kortsnoi, de man die binnenkort om de
wereldtitel zal strijden en momenteel in
het Hoogovenschaaktournooi naast Por-
tisch de ranglijst aanvoert, had er drie en
een half uur voor nodig om zijn tegenstan
ders te elimineren. A. Kunst uit IJmuiden
slaagde er in winst te behalen. De Velsense
wethouder J. W. Meijer kwam tot remise.
Toen Kortsnoi omstreeks half twaalf de
Burgerzaal van het Stadhuis in Velsen
Kalkovenweg 58, Postbus 337, Telefoon (01720) 2 03 00
Pascalstraat 11, Postbus 157, Telefoon (02207) 1 27 18
VELSEN. Viktor Kortsnoi en Miguel
Najdorf hebben zestig schakers en hun
aanhang gisteravond op een even aange
name als spannende wijze bezig gehou
den. De beide grootmeesters streden te
gen dertig tegenstanders in de traditione
le simultaanwedstrijd die de IJmuider
Courant jaarlijks voor zijn abonnees or
ganiseert. De Engelse Jane Hartson nam
het op tegen tien tegenstanders. Alle drie
simultaangevers zegevierden wie had
anders verwacht glansrijk.
rf- Aan het bord van wethouder Meijer
plaatste de echtgenote van loco-burge-
meester Th. C. Witte de openingszei voor
Kortsnoi in de schaaksimultaanwedstrijd
van de IJmuider Courant in de Burgerzaal
van het Velsense Stadhuis.
„Ik geloof niet dat ik het geduld had
kunnen opbrengen om te wachten tot het
moment dat daarin verandering zou zijn
gekomen, dat er dus een duidelijk leerplan
voor het tekenonderwijs zou zijn versche
nen”, aldus Maarten Tamsma. „Tekenen is
nog steeds op te veel scholen een vak dat
erbij hangt. De vormende waarde er van
wordt niet onderkend. De docenten heb
ben met onduidelijke ideologieën tegen de
stroom ingeroeid. Ze leken zich te verzoe
nen met die minimale maatschappelijke
status. Dat verschijnsel werd natuurlijk
wel gesignaleerd, maar er werd niet veel
meer aan gedaan dan het opzetten van een
reeks indrukwekkende doelstellingen.
Niemand raakte er tot op dit moment door
geïmponeerd. De hele Nederlandse menta
liteit heeft er aan meegewerkt dat die
berusting niet werd doorbroken.
Voor zover nu is na te gaan, wordt er
echter niets vermist. De bewoners van het
huis waren donderdagavond tijdelijk
afwezig.
VELSEN. De Velsense stadsbeiaar
dier H. de Ligt bespeelt zaterdag tussen
vier en vijf uur het stadhuiscarillon. Het
spelprogramma luidt als volgt: 1 Preludi
um, (Matthias van den Cleijn); 2 Uit „Ican-
nis de Gruytters’ Beiaardboek”: a. Merche,
(Hartop), b. Andante (J. H. Fiocco), c. Me
nuet I en II (J. B. Bamstetter), d. Aria
(Pierre de Paep); 3 Drie Franse volks
liedjes: a. Monsieur, vous êtes un jeune
homme, b. Frère Jacques, c. Oh, ma tendre
musette; 4 Klockedans (Wim Franken); 5
Suite II (Ferd. Timmermans); 6 Drie En
gelse volksliedjes: a. Good night ladies, b.
Greensleeves, c. Here we are again; 7 Im
provisatie (Hein de Ligt).
Het college zegt verder, dat de reacties
van de raadsfracties van Velsen na een
besloten commissievergadering de op
stelling van Bt en W. in het Open Beraad
In zijn vragen wijst Kuijper erop, dat wel hebben beïnvloed. Het college is
naar zijn informatie „er ettelijke keren
persberichten gereed lagen om naar bui
ten te brengen hoever het Open Beraad aanvaardbaarheid van ontwikkelingen
gevorderd was”, dit met instemming van voor kolenen ertsoverslag bij de Noord-
gedeputeerde W. van der Knoop. „Ande- pier alleen door de raad kan worden
re deelnemers aan het Open Beraad ver- gedaan en dan nog pas nadat de bevol-
hinderden publiciteit van de gereedlig- king is geraadpleegd. De vraag van Kuij-
gende persberichten.” Hierin zouden ver- per, hoe het college zich de procedure
tegenwoordigers van Velsen een hoofd- over zo’n reactie voorstelt, wordt beant-
rol hebben gespeeld. Kuijper wil over dit woord met op te merken, dat die reactie
gegeven graag opheldering. Het college gegeven wordt op het Ontwerp-streek-
antwoordt hierop, dat voorzover men plan voor het Amsterdam-Noordzeeka-
weet er op geen ander tijdstip dan 14 naalgebied. Hoe dat gebeurt, kan het
december, het openbaar maken van de college bepalen, wanneer het plan ver-
resultaten van het Open Beraad, een of schenen is. Vraag en antwoord komen
meer persberichten gereed hebben gele- donderdag op de agenda in de gemeente-
gen. De vertegenwoordigers van Velsen raad van Velsen.
VELSEN. Het college van Velsen is kunnen publicatie van eventuele andere
niet bereid om de gemeenteraad verslag gereedliggende persberichten derhalve
te doen van hetgeen er in het Open
Beraad besproken is. In antwoord op
vragen van het raadslid D. II. Kuijper
van Progressief Velsen zegt het college,
dat het besprokene in het Open Beraad
op verzoek van G.S. vertrouwelijk is
geweest.
O(