Sadat hoopt dat
Strauss wil aftreden
reis impuls aan
ruim miljoen
werklozen in
Staking in
Minister Owen in Brits Lagerhuis:
Nicaragua
breidt zich
verder uit
Ongerustheid over paraatheid
van Amerikaanse troepen in Europa
Aanklacht tegen
politie inzake
Biko afgewezen
vrede zal geven
Bij regering
Verenigde Staten:
Westduitse regering
„Nog lang
Oorlog Rhodesië zal
voorlopig voortduren
Engeland”
99
99
PROMOTIE
Tsjechoslowaakse
toneelschrijver
Havel gearresteerd
Nadruk
Bhoetto in staat
van beschuldiging
Somalië: „Ethiopië
lanceert offensief”
BINNEN- EN BUITENLAND
VRIJDAG
3
3
FEBRUARI
19 7 8
I 4
len
!O1O
bod
lair
icht
iven
ruis
bom
iting
eling
:ring
en Italië. Hij wordt vergezeld door
zijn minister van Buitenlandse
Zaken Kamel en de voorzitter van
het parlement Marei.
door Nico Scheepmaker^^
V_
(Van onze redactie buitenland)
CAIRO. De Egyptische presi
dent Sadat is gisteren vertrokken
voor een reis naar achtereenvol
gens Marokko, de Verenigde Sta
ten, Engeland, West-Duitsland,
Oostenrijk, Roemenië, Frankrijk
2
Harold Brown merkt op dat Carter „bij-
ders van de SPD in Lebers verkiezings-
district.
dona
linde
erste
>den.
oerd
igste
i on-
aees-
or de
aden
naar
nche,
wor-
teurs.
ngrij-
taken
ihool-
velke
voor
verre
cbaar
>en in
dkke-
mate-
It een
g van
ze zal
1 zijn
tairen
i gele-
derte-
et ge-
titie is
mgres
eenge-
len en
inlijke
Thaise
Bang-
an een
3 rege-
inge-
iekend
schen-
toriale
Gezegd werd dat westerse en Arabische
ambassadeurs gisteren op het Somalische
ministerie van Buitenlandse Zaken te ho
ren hebben gekregen dat de regering in
Mogadisjoe binnenkort ook bomaanvallen
op Somalische dorpen in het noorden van
het land verwacht.
Ethiopië heeft op het moment een volle
dig overwicht in de lucht, mede door de
recente wapenleveranties van de Sovjet
unie. De aanvallen zouden afgelopen dins
dag zijn begonnen. De vliegtuigen voerden
vluchten uit boven het belangrijkste front
in de woestijn, ten oosten van de stad
Harar.
De Amerikaanse bewindsman laat dit
weten in zijn jaarlijks rapport aan het
Congres over de Amerikaanse militaire
stand van zaken. Het rapport werd giste
ren openbaar gemaakt, op het moment dat
Brown en zijn naamgenoot generaal Geor
ge Brown, voorzitter van de gezamenlijke
chefs van staven, in de commissie voor de
strijdkrachten van het Huis van Afgevaar
digden getuigden over president Carters
defensiebegroting voor volgend jaar, die
126 miljard dollar beloopt.
In het rapport vermeldt Brown ook dat
de Sovjet-Unie naar verwachting op elk
De totale marine-kracht blijft dan op
ongeveer 450 schepen. Hoewel nog geen
beslissing is gevallen over het bouwen van
meer vliegdekschepen zou het „onverstan
dig” zijn het aantal van 12 dat nu beschik
baar is voor geregelde diensten overzee tot
in de jaren negentig, nog verder te vermin
deren.
moment proefvluchten kan beginnen met
twee nieuwe typen van intercontinentale
raketten en dat het wellicht spoedig ook
het prototype -van een nieuwe interconti
nentale bommenwerper zal onthullen. Vol
gens Brown is het „in de volgende tien jaar
niet doenlijk” de Amerikaanse marine tot
het door de admiraals gewenste aantal van
600 schepen uit te breiden, maar hij hoopt
het huidige aantal van ruim 200 grote
oppervlakteschepen tot 250 te kunnen uit
breiden.
ten tegen de „imperialistische krachten”
die werkzaam zijn in het Midden-Oosten.
Vice-premier Li Hsien-Nien van de Chi
nese Volksrepubliek heeft gisteren ver
klaard dat zijn land „vierkant blijft staan
achter de Arabieren en Palestijnen in het
conflict in het Midden-Oosten”. Li sprak
aan een diner dat de Chinese regëring
aanbood aan vice-premier Tohami van
Egypte, speciale afgezant van zijn presi
dent.
De negen landen van de Europese Ge
meenschap zullen zich op de ministerscon
ferentie die op 13 en 14 februari in Kopen
hagen wordt gehouden beraden over het
Strauss zei dat hij en oppositieleider
Helmut Kohl (CDU-voorzitter) niet heb
ben gereageerd op de uitnodiging van
In Algiers is gisteren de anti-Sadattop
van start gegaan. Van links naar rechts op
de foto: Ismael (Zuid-Jemen), Arafat
(PLO), Assad (Syrië), Boumedienne (Alge
rije) en Jalloud (Libië),
antwoord dat zij zullen geven op een brief
die Sadat stuurde over de Midden Oosten
kwestie. Eerdere berichten, dat deze brief
reeds zou zijn beantwoord, bleken onjuist
te zijn.
Tot nu toe zijn de negen nooit verder
gegaan dan te zeggen dat „een einde moet
komen aan de territoriale bezetting", on
der verwijzing naar Veiligheidsraadreso-
lutie 242.
ISLAMABAD (AP) De afgezette pre
mier Bhoetto van Pakistan is gisteren offi
cieel in staat van beschuldiging gesteld
vanwege knoeierijen met de verkiezingen
in maart ’77.
Het proces tegen Bhoetto telt vijf punten
en zal worden gehouden in een speciale
burgerrechtbank op ongeveer 250 kilome
ter ten zuid-oosten van de Pakistaanse
hoofdstad Islamabad. Een datum voor het
proces is nog niet vastgesteld.
LONDEN (Reuter). Ambtenaren van
het Britse ministerie van Financiën zijn
van mening dat het aantal werklozen in
Engeland nog zeker drie of vier jaar meer
dan een miljoen zal bedragen. Ze ver
klaarden gisteren in een commissie van
het Lagerhuis dat de economische model
len die het ministerie hanteert bij een
economische groei van 3,5 procent per
jaar een werkloosheid van ongeveer vier
procent van de beroepsbevolking aange
ven tot 1982.
Het is bij zo’n promotie de bedoeling dat
er drie kwartier wordt volgepraat, totdat
de pedel verschijnt en het verlossende
„hora est” („Het is de hoogste tijd, heren!”)
uitspreekt. Zo’n eerste, geprefabriceerde
vraag en het antwoord samen mogen niet
meer dan tien minuten duren, de overige
35 minuten zijn voor de professoren c.s.
Nu had de promotor, prof. dr. J. W. Beze-
mer, die zelf indertijd cum laude promo
veerde, bij die gelegenheid de ervaring
opgedaan dat hij te krap in zijn opponen
ten zat doordat hij elke kritische vraag
kort en afdoend kon beantwoorden. Om
dat te voorkomen had hij flink wat vragen
stellers opgetrommeld, waardoor Karei
van het Reve niet eens meer aan de beurt
kwam, ook al omdat een van de andere
professoren zich alleen bereid had ver
klaard een vraag te stellen als hij op een
„verkiesbare plaats” werd gezet. Het be
spaarde Van het Reve een blundertje,
want in zijn vraag had hij ook een kriti
sche aanmerking vervlochten op het ge
bruik van het woord „torenspringen” in
plaats van „hoogspringen”. In de eerste
plaats had hij eigenlijk „schoonspringen”
bedoeld in'plaats van „hoogspringen” en
in de tweede plaats bleek hij het verschil
tussen „schoonspringen” en „torensprin
gen” niet te weten. Hieruit blijkt maar
weer eens, dat grote geleerdheid niet altijd
hoeft «samen te gaan met alwetendheid.
„Met toestemming van de rector magni
ficus, meneer de defendens, was ik in juli
1976 in Montreal aanwezig bij de Olympi
sche Spelen om de eerste voorbereidselen
te treffen voor de vraag die ik u zometeen
zal stellen”.
Het was de eerste keer dat ik bij zo’n
promotie een rol vervulde, echt zenuwach
tig was ik niet want ik mocht mijn vraag
voorlezen, maar aan de andere kant weet
je toch maar nooit of je, onder de indruk
van de omgeving, niet opeens een kikker in
je keel krijgt, of op pierrejanssenistische
wijze met het papier in je hand begint te
trillen. Mij was verzekerd dat er een micro
foon klaar zou staan bij de banken voor
het publiek, maar ik had er niet aan ge
dacht dat die tussen de rijen banken in het
gangpad zou staan, zodat ik mij er opeens
pijnlijk van bewust werd, toen ik na het
schier onmerkbare knikje van de decaan-
ceremoniemeester het gangpad instapte,
dat ik zoals gewoonlijk weer eens ver
zuimd had mijn schoenen te poetsen.
Dinsdagmiddag om 16.22 uur werd ik
aangesproken met „geachte opponens”, in
tegenwoordigheid van toch zeker een hon
derdtal mensen. Maar ik had het uitgelokt
door de man die mij zo aansprak even te
voren als „meneer de defendens” te betite
len. Ik deed dat in de volgende zin:
uden
jartij
m de
nder-
is ge-
3 Ar-
rcent
reent
htha-
i der-
t ver-
i een
r het
Essex
LONDEN (UPI/Reuter/DPA). Ge
zien de nog altijd gapende kloof tussen
premier Ian Smith en de vrijheidsstrij
ders van het „Patriottisch Front” ver
wacht de Britse minister van Buiten
landse Zaken, David Owen, dat de oor
log in Rhodesië voorlopig zal voortdu
ren. De minister zei dit gisteren toen hij
het Lagerhuis verslag uitbracht van zijn
driedaagse overleg op Malta met de lei
ders van het Front, Joshua Nkomo en
Robert Moegabe.
ang-
ond-
hon-
de
:kre-
actie
im is
jp te
toe-
WENEN (Reuter). De Tsjechoslo
waakse autoriteiten hebben toneelschrij
ver Vaclav Havel en twee andere dissiden
ten in hechtenis genomen in afwachting
ïuwe
g en
iakje
i kan
‘gen-
Ver-
inge-
i de
Universitair gevormde lezers weten nu
dat ik geopponeerd heb bij de promotie
van een doctorandus, die zijn academisch
proefschrift verdedigde. Het proefschrift
heet „Sport in de Sovjet-Unie”, en „me
neer de defendens” was Martin P. van den
Heuvel. Mijn taak was het om als eerste,
„uit het publiek”, een kritische vraag te
stellen aan meneer de defendens, na de
beantwoording waarvan de goedgemutste
professoren in de zijbanken hun opmer
kingen gouden kunnen spuien. Zo’n eerste
vraag wil een vriendendienst zijn, een
soort warming-up voor de meestal nerveu
ze doctor in spe, want die weet wat hem te
wachten valt en kan zich dus tevoren op de
beantwoording voorbereiden.
Leden van de nationale garde hebben de
enige olieraffinaderij van het land overge
nomen om de ongeveer 1000 werknemers
die het werk nog niet hebben neergelegd,
aan de arbeid te houden. Door de staking
van de vrachtwagenchauffeurs heeft het
openhouden van de Esso-raffinaderij ech
ter weinig zin meer, omdat de benzine en
olie toch niet gedistribueerd kunnen wor
den. Door een boycot van Nicaraguaanse
schepen in Venezolaanse havens wordt de
benzinetoevoer nog verder afgesneden.
Oppositieleiders riepen de staking uit
naar aanleiding van de moord op de
hoofdredacteur van het oppositieblad „La
Prensa”, Pedro Chamorro. Het regime
wordt ervan verdacht „niet onwelwillend”
tegenover de moord te staan. Alle onaf
hankelijke radiostations hebben hun pro
gramma’s stopgezet uit protest tegen de
censuur van de regering.
Een van de leden van de commissie (die
zich bezig houdt met de overheidsuitga
ven) maakte een rapport van de Britse
centrale bank openbaar waaruit blijkt dat
de bank, het ministerie van Financiën en
de werkgroep voor het economische beleid
van de Universiteit van Cambridge het
eens zijn over drie voorname punten:
1. Het wordt moeilijk de komende vijf
jaar een belangrijke vermindering van de
werkloosheid tot stand te brengen.
2. De wisselkoers van het pond sterling
moet concurrerend blijven, hoe moeilijk
dat ook zal zijn in verband met de olie in de
Noordzeebodem.
3. Naar alle waarschijnlijkheid zal de
komende vijf jaar genoegen moeten wor
den genomen met een hoog inflatiepercen
tage. Het rapport van de Bank of England
dateert van mei vorig jaar.
De komende jaren zal prioriteit worden
verleend aan het kopen van tanks, van
raketten voor de korte afstand en munitie,
en van ongeveer 2000 taktische gevechts
vliegtuigen. De strategische prioriteit blijft
gehandhaafd voor de Cruise-raket, die ge
acht wordt na een aanval de resterende
Russische stategische wapens aanzienlijk
in aantal te overtreffen, aldus Brown
Egyptische tegenvoorstellen op de Israëli
sche suggesties voor een vredesregeling in
het Midden-Oosten.
De Algerijnse president Boumedienne
heeft gisteren in Algiers een Arabische
topconferentie geopend van landen die
tegenstander zijn van het vredesinitiatief
van Egypte. Aan de conferentie wordt
deelgenomen door Syrië, Zuid-Jemen, Li
bië, Algerije en de Palestijnse Bevrijdings
organisatie PLO.
j
In zijn openingsrede zei Boumedienne
dat het Palestijnse volk Sadat niet heeft
verkozen tot zijn woordvoerder. Ook zei
hij zich met hand en tand te zullen verzet-
Defensie worden genoemd de minister
van Financiën, Hans Apel en de minister
van Justitie, Hans Vogel.
Bondskanselier Schmidt heeft gisteren
met de leiders van alle politieke partijen
die in het parlement vertegenwoordigd
zijn overleg gevoerd over het afluister-
schandaal dat Lebers carrière bedreigd.
zondere nadruk heeft gelegd op het ver
sterken van de gezamenlijke verdediging
van West-Europa” en meent dat troepen in
dat gebied paraat zijn voor zware gevech
ten als ze goed geoefend zijn, goed materi
eel hebben, voldoende reserve-voorraden
en in staat zijn snel op een crisis te reage
ren. „Ongelukkig genoeg kan ik niet mel
den dat onze troepen, wat deze definitie
betreft, zo paraat zijn als ik het graag zou
zien”.
Brown haalt tegenslagen bij oefeningen
aan, energieproblemen en gebrek aan geld
als redenen van onvolkomenheden. Tenzij
de paraatheid wordt gewaarborgd „zullen
de collectieve veiligheid en de afschrik
king ernstig worden ondermijnd”.
Terwijl de Verenigde Staten nu in de
eerste tien dagen van een crisis slechts een
of twee extra divisies en 40 luchteskaders
naar Europa kunnen sturen, hoopt de
Amerikaanse regering volgens Brown te
gen 1982 dit aantal te verhogen tot vijf
divisies en 60 eskaders.
JOHANNESBURG (DPA). De officier
van justitie van de oostelijke Kaap-provin-
cie in Zuid-Afrika, Carel van der Walt,
heeft gisteren een aanklacht tegen de poli
tie in verband met de gewelddadige dood
van de 30 jarige zwarte leider Steve Biko
afgewezen.
Biko, die op 18 augustus 1977 in de
oostelijke Kaapprovincie gevangen werd
gezet, overleed op 12 september in een
gevangenis in Pretoria aan de gevolgen
van hersenletsel. Een gerechtelijk onder
zoek van enkele weken heeft later de
schuldvraag opengelaten en daarmee de
politie ondanks zware verdenkingen voor
de verantwoordelijkheid van Biko vrijge
sproken.
Het overleg, waaraan ook werd deelge
nomen door de Amerikaanse VN-ambas-
sadeur Andrew Young, heeft in beginsel
enkele wijzigingen opgeleverd in de
standpunten ten aanzien van de Brits-
Amerikaanse plannen voor de over
gangsperiode naar een vrij en vreedzaam
Zimbabwe. Owen en Young enerzijds en
de leiders van het front anderzijds zijn
het nog lang niet op alle punten eens.
Zoals eerder gemeld, is op Malta echter
een duidelijke sfeerverbetering opgetre
den. De partijen zullen elkaar op een nog
nader te bepalen plaats en tijdstip op
nieuw ontmoeten.
Na Owens verklaring klonk er hevig
protest uit de conservatieve lagerhuis
banken. De conservatieve woordvoerder
voor Buitenlandse Zaken, John Davies,
noemde het „voor ons absoluut onver
teerbaar” dat Owen geen enkele reke-
(Van onze redacteur in West-Duitsland,
Hans Amesz)
BONN. Frans Josef Strauss heeft
het aftreden van de Westduitse regering
geëist. In een vandaag verschenen inter
view met het boulevardblad Bildzei-
tung zegt de voortzitter van de Beierse
CSU dat bondskanselier Schmidt door
de illegale afluisterpraktijken van de
militaire inlichtingendienst net zoveel
is belast als minister van defensie Le
ber, die zelf tot aftreden besloot. Vol
gens de CSU-chef hebben Helmut
Schmidt en Georg Leber de veiligheid
van West-Duitsland opgeofferd aan hun
eigen carrière.
heeft
apore
>or de
vrij te
zorgd-
re om
rijzing
onder
■ast te
Sadat zal tijdens zijn reis proberen de
steun voor het Egyptische standpunt te
1 vergroten en een verzachting in het Israëli
sche standpunt te bewerkstelligen. „Ik
hoop dat mijn reis een nieuwe impuls aan
het vredesproces zal geven”, aldus de pre-
sident bij zijn vertrek.
Het militaire overleg tussen Egypte en
Israel in Cairo werd woensdag verdaagd
zonder dat er overeenstemming over de
kwestie van terugtrekking van Israel uit
de Sinai was bereikt. Zo kwam er een
voorlopige stilstand in de dialoog tussen
beide landen, die begon na het bezoek van
I Sadat van 19 tot 21 november aan Jeru
zalem.
Het belangrijkste land dat Sadat tijdens
zijn reis bezoekt zal de Verenigde Staten
zijn. Morgen en zondag voert hij bespre
kingen met president Carter. Volgens de
Egyptische president ligt het in handen
van de Verenigde Staten meer gang in de
onderhandelingen te brengen.
De Amerikaanse onderhandelaar in het
Midden-Oosten, onderminister Atherton,
1 is inmiddels naar zijn land gereisd met de
MOGADISJOE (Reuter). Ethiopië is
in de Ogaden-woestijn een offensief be
gonnen tegen de Somalische troepen die
grote delen van dit gebied hebben bezet.
Dit is gisteren vernomen in westerse di
plomatieke kringen in Mogadisjoe Ethio
pië zou hierbij gebruik maken van zware
luchtaanvallen door jachtvliegtuigen.
WASHINGTON (UPI). De Ameri
kaanse minister van Defensie Harold
Brown heeft zich bezorgd getoond over de
paraatheid van de Amerikaanse troepen
om een korte en hevige oorlog in Europa
te voeren. Volgens Brown zal het aantal
militairen dat in het begin van een derge
lijke oorlog in de strijd wordt geworpen
worden opgevoerd tot het vijfvoudige.
se belande, overleg te betrekken in de
opties die Groot-Brittannië als het „kolo
niale moederland” van Rhodesië heeft.
Internationale goedkeuring voor enige
Rhodesische regeling is onmogelijk zon
der het Britse fiat.
Owen hield de conservatieve kritiek af
door te zeggen dat hij op Malta ook de
vorderingen in het „interne overleg” ter
sprake heeft gebracht.
Nkomo, eveneens in Londen, ontkende
overigens dat er op Malta gesproken is
over het overleg tussen Smith en de drie
gematigden bisschop Moezorewa, domi
nee Sithole en de tribale leider Jeremiah
Chirau. Hij noemde dat gesprek ook
volslagen „irrelevant”. Wel gaf Nkomo
toe dat Malta „nuttig” is geweest en voor
de eerste keer een diepgaande gedach
tenwisseling over de problematiek der
machtsoverdracht heeft opgeleverd.
Het interne overleg te Salisbury zit vast
doordat Moezorewa niet akkoord gaat
met Smith’s idee van het kiezen „per
kleur” blanke parlementariërs door
blanke kiezers en zwarte parlementa
riërs door de zwarte meerderheid.
Overigens kwam gisteren uit Salisbury
het bericht dat dominee Sithole een com
promisvoorstel ter tafel heeft gebracht
tussen de denkbeelden van Smith en die
van Moezorewa. Wat dat inhoudt, is niet
bekend.
inman
r geen
parti
san de
id. De
de ge
ien en
parti-
van een gerechtelijk onderzoek. Dit is in
dissidente kringen in Wenen vernomen.
De drie dissidenten, actief in de bewe
ging achter Charta ’77, werden het afgelo
pen weekeinde gearresteerd nadat zich
moeilijkheden met veiligheidsagenten
hadden voorgedaan. Dit gebeurde tijdens
het jaarlijkse bal van spoorwegarbeiders
in Praag. Havel en de anderen kregen te
horen dat ze niet welkom waren en werden
naar het hoofdkwartier van politie overge
bracht. Ze kunnen minstens 30 dagen zon
der formele aanklacht in hechtenis wor
den gehouden.
Schmidt om deel te nemen aan een ge
sprek over de praktijken van de militaire
inlichtingendienst, omdat zij niet als „sa
menzweerders” gebruikt willen worden.
Schmidt zou volgens Strauss de hulp en
medeverantwoordelijkheid van de CDS-
CSU-oppositie hebben gezocht teneinde
zijn eigen „leven” veilig te stellen.
Leber wordt wellicht opgevolgd door Vandaag zal hij vergaderen met de lei-
zijn staatssecretaris Andreas von Bülow.
Als andere motw'liik'’ kandidaten voor
trijfël
Gelukkig ging alles goed, behalve dan
dat ik even over de naam „defendens”
struikelde. U moet weten dat de beginzin
een vaststaande formulering is, die weer
afhankelijk is van de geleerdheid van de
opponens. Omdat ik dom geboren ben en
nooit iets heb aangeleerd, moest ik mij
vergenoegen met het nederige „met toe
stemming van de rector magnificus” (ik
heb nog even overwogen om mijn domheid
te accentueren door „mag-ni-fi-cus”, met
klemtoon op de tweede lettergreep en een
harde g, uit te spreken als „man-ji-fi-cus”,
met de klemtoon op de derde lettergreep),
terwijl ik, als ik de doctorstitel had gehad,
had kunnen zeggen: „Krachtens mijn
recht, maar niet zonder toestemming van
de rector magnificus, etcetera”. Dat klinkt
al meteen een stuk beter, nietwaar? Wel
had ik de raad van een der hooggeleerde
opponenten, prof. dr. Karei van het Reve,
ter harte genomen om in die vaststaande
formulering een kleine zinswending alias
grapje te vlechten, omdat de toch wat
gespannen, plechtige sfeer daarmee ge
broken zou worden, en ook heb ik zijn
advies nagevolgd om, alvorens mijn tover
spreuk de iaal in te slingeren, even een
paar keer controlerend tegen de micro
foon te blazen omdat dit een zowel profes
sionele als geruststellende indruk zou
maken
MANAGUA (UPI). De nationale sta
king tegen de uiterst reactionaire presi
dent Anastasio Somoza in Nicaragua
neemt steeds grotere vormen aan. Giste
ren zijn de vrachtwagenchauffeurs in sta
king gegaan. De meeste arbeiders, zaken
lui en doktoren zijn al elf dagen in sta
king. Veel warenhuizen zijn gesloten en er
dreigt nu een voedseltekort. Volgens een
belangrijk oppositieblad hebben soldaten
woensdag zes anti-regeringsdemonstran-
ten doodgeschoten. Stakingsleiders heb
ben verklaard dat zij onverbiddelijk met
de actie zullen doorgaan.
ü- MINISTER OWEN
ning wenst te houden met het zogeheten
„interne overleg” tussen Smith en drie
gematigde nationalistische leiders. De
laatste tijd is er groeiende pressie van de
„Tories” om dit, overigens in een impas-