1 CIDI IN ZWARTBOEK: SOMALIË OP TOT OVERGAVE Geen strafvervolging militairen Rhodesië Bloederig In Amerikaanse Senaat protest van gevangenen DDR protesteert bij regering West-Duitsland Wapenstilstand in Libanon ETHIOPIË ROEPT TROEPEN Start debat Panama-verdrag PSEUDO-GADE van Libië en Soedan PRIVÉ Reconstructie Wegens begane wreedheden Betere betrekkingen Kenia-Oeganda Ontvoerde Franse rechter gevonden Niet-aanvalsverdrag 3 FEBRUARI 19 7 8 DONDERDAG 9 BINNEN* EN BUITENLAND I J natuur larokko iddozen Ironken Interventie Geen onderhandelingen dekker Interne strijd Kleiner iamant t ithaven 1 Toegeven >epgoed door Nico Scheepmaker (Van onze redactie buitenland) ADDIS ABEBA/MOGADISJOE/LONDEN. Ethiopië heeft de Somalische troepen in de Ogaden het Ethiopisch grondgebied dat door Somalië wordt opgeëist opgeroepen een keus te maken uit vreedzame overgave of „massale verwoesting”. In Londen is een bericht ontangen van het Ethiopische persbureau ENA waarin staat dat het Ethiopische revolutionaire opperbevel in Addis Abeba de Somalische troepen meedeelt dat ze „worden gedecimeerd” in de strijd om een stuk land dat nooit in het bezit van Somalië is geweest, maar dat de troepen „op bedrieglijke wijze is voorgehouden” dat Somalië dat stuk land is kwijtgeraakt aan Ethiopië. f DEN HAAG. Nergens in de westerse wereld neemt de overheid zo’n lankmoedige houding aan tegen de Arabische boycot van Israel als in Nederland. Dat staat in een zwartboek van het „Centrum voor Informatie en Documentatie Israel” (CIDI) in Den Haag over de bocot en het effect daarvan op de Nederlandse samenleving. In strijd om Ogaden SOEDAN Gonder ■AdérT s£DZJIBOETl:= Jima Obbia Mojale* Wadzjier Kismajoe ©NAIROBI Mombassa JEMEN D.V.R Berbera Hargeisa Gebieden waarop Somalia J aanspraak maakt Spoorweg 0km Assab» OEGAND KAMPALA. A 1 SAOEDI-ARABIÉ KHARTOEM ADDIS ABEBAS^^” Nazret OGADEN^ Werder Dire Dawa/" Harer ^MOGADISJOE KENIA 7\smeraitMassawaq J *^EN trijfël anti-Israelische Dat was in 1977, toen minister De Gaay worden moet ge- Het Russische persbureau Tass heeft gisteren gezegd, dah Avital Sjtsjaranska- ja, die overal in de wereld actie voert voor de vrijlating van haar man, de dissident Anatoli Sjtsjaranski, zijn wettige echtge note helemaal niet is. Zij zou Natalja Sjtig- litz zijn, die op 5 juli 1973 uit de Sovjet-, Unie naar Israel vertrok. In de tijd dat de familie Sjtsjaranski ontwricht zou zijn, woonde Anatoli in Moskou met Lidia Vo ronina en had hij niets met Natalja Sjtig- litz te maken. Tass vertelt verder, dat toen Sjtsjaranski van wederzijdse kennissen had vernomen dat Natalja Sjtiglitz een uitreisvisum voor Israel had verkregen, hij op zeer korte termijn een kerkelijk huwe lijk met haar probeerde te sluiten om voor zichzelf onder het mom van gezinshereni ging een uitreisvisum te krijgen. Het kan natuurlijk ook best zijn dat Sjtsjaranski wat vrouwen betreft nog wel eens van gedachten veranderde. Met Ljoe- bov had hij een hele mooie verhouding (hij heeft haar, in de schamele datsja van haar ouders, nog gedefloreerd, stel ik mij voor), maar toen zij met haar familie naar Israel vertrok, bleef hij eenzaam achter, en zocht troost bij Lidia, die zelfs by hem introk, omdat zij het beu was om nog langer het piepkleine woninkje met haar ouders en drie broers en twee zusjes te moeten delen. Het was een goede, kameraadschappelij ke verhouding, ook seksueel waren er ei genlijk geen problemen, maar om nou te zeggen: DE GROTE LIEFDE, nee.... Die vond Anatoli buiten de deur, bij Natalja, het was liefde op het eerste gezicht, van beide kanten, een echte hartstochtelijke liefde, maar zoals het bij Tolstoj en Dosto- jevski ook altijd ging: het noodlot stond al om de hoek te wachten, in de persoon van de postbode die Natalja haar uitreisvisum naar Israel bracht. Was er nog tijd om te trouwen? Zou dat haar visum niet in ge vaar brengen? „Ik voel me je vrouw, dat is voor mij voldoende”, zei Avital (de naam Natalja had ze allang afgezworen, dat vond ze zo’n rotnaam!), en zodra ze in het buitenland was, begon ze als Avital Sjtsja- ranskaja actie te voeren om haar geliefde Anatoli (gearresteerd als lid va het Helsin ki Comité en beschuldigd van landver raad) vrij te krijgen. sren over- i pond die r een jaar •n uit de eden voor m kosten- ter is met n het type unfold in pgestegen stralische 'neemt de voltooien, Australi- en dezelf- tiiedam en bijna ver- Hoek van door een door een bruikelijk erweg af' oud*, en de ich op de m zij zich begin van vermeld is gen risico n van de ■1 aan het e een nat ide aanlei- i de recla- ïpgoed in enbörstel- tv vormt ige bij d ra iling en - -Smit van de consu- (B om ad- tl van aan- feer te ge- jkt uit het p schrifte- n Dees id heeft in nse minis- vrijlating ngenen in jk, België, en hetzelf- in Neder- ;ering poli- Llende ge er d. BEIROET (UP). Libië en Soedan zijn het gisteren eens geworden over een niet- aanvalsverdrag. Zij zullen de diploma tieke betrekkingen en het luchtverkeer hervatten. Dat staat in een gezamenlijke verklaring, die na drie dagen onderhande len in de Libische hoofdstad Tripoli is uitgegeven. Een militaire woordvoerder verklaarde dat er disciplinaire en „bepaalde admini stratieve” maatregelen zijn genomen om herhaling van soortgelijke voorvallen te voorkomen. Hij weigerde hier dieper op in te gaan. Het onderzoek had betrekking op be richten over wreedheden die een eenheid van „Grey Scouts” medio september in het gebied Loepane zou hebben begaan. Een van de getuigen, wier verklaring van groot belang zou zijn voor een rechts vervolging, is de Amerikaanse fotojourna list J. Ross Baughman, die in september met een 25 man sterke eenheid van de „Grey Scouts” op patrouille ging. Baugh man verklaarde getuige te zijn geweest van het mishandelen van een neger die ervan verdacht werd guerrillastrijders te recrutêren, het in brand steken van hutten en het achter paarden aan slepen van gevangenen. In een verslag voor „Associated Press’ beschreef Baughman tevens andere gru-' weldaden waarvan hij getuige was. Dit verhaal werd begeleid met foto’s van ne gers die onder bedreiging met vuurwapens werden ondervraagd en met stroppen rond hun nek door ruiters werden geleid. Baughman verliet Rhodesië op 22 no vember,-waarna de Rhodesische regering publiekelijk bekendmaakte dat een onder zoek werd ingesteld. vorig jaar zijn gepleegd. Het zal echter niet tot strenge strafvervolgingen komen omdat verschillende belangrijke getuigen onbereikbaar zijn. Het Ethiopische revolutionaire opperbe vel noemt de Somalische president Siad Barre een „fascist”, de „Mussolini van Mogadisjoe”. De Ethiopische leider Men- gistoe Haile Mariam heeft gisteren ver klaard niets te voelen voor onderhandelin gen met Somalië zolang „dat reactionaire regime” Ethiopisch grondgebied bezet houdt. Vorig jaar veroverde het Westso- malische Bevrijdingsfront, gesteund door Somalië, de Ogaden, waar veel mensen van Somalische afkomst wonen. OAE-be- middeling hielp niet. Een woordvoerder van het Bevrijdings front deelde mee dat er geen sprake van is dat de Somalische troepen worden terug geslagen door het Ethiopische leger. Hij wilde liever van een „tactische terugtrek king” spreken. De Somalische troepen zijn bij Dire Dawa en Harar, waar de gevech ten zich concentreren, al veertig kilometer teruggedreven. Ethiopische vliegtuigen hebben dinsdagmiddag zo werd pas gisteren bekend luchtaanvallen uitge voerd op de Somalische steden Berbera en Hargeiza. De oproep werd gepubliceerd op het moment dat het Ethiopisch offensief tegen de Somalische strijdkrachten in de Oga den voor Addis Abeba gunstig lijkt te verlopen. De Ethiopische troepen worden gesteund door o.m. Russen waarvan er duizend in het land zouden zijn en zo’n drieduizend Cubanen. Het zwartboek somt dertien gevallen op, waarin Nederlandse bedrijven en de Ne derlandse regering toegeven aan de Arabi- (Van onze redacteur in de Ver enigde Staten, Henk Kolb) i Het Ethiopisch offensief wordt gedragen door een grote hoeveelheid moderne Rus sische wapens. Waarnemers in Mogadisjoe zeiden gisteren van mening te zijn dat er aan Somalische zijde veel groter verliezen waren geleden als de omgeving van Dire NAIROBI (AFP). Kenia en Oeganda hebben besloten hun betrekkingen te nor maliseren. Ze zijn bijna twee jaar lang gespannen geweest. Een van de crises, een jaar geleden, veroorzaakte het uiteenval len van de Oostafrikaanse Gemeenschap, die in 1967 door de beide landen en Tanza nia werd opgericht. Een gemengde commissie zal de proble men bestuderen en er worden weer diplo matieke betrekkingen aangeknoopt, aldus een communiqué dat door radio-Kampala is uitgezonden. derde meerderheid die voor ratificatie noodzakelijk is. Het staat nu al vast dat het verdrag zoals Carter en de Pa namese dictator Torillos dat te Washington hebben gepara feerd, er niet zal komen zonder amendementen, die betere ga ranties moeten bieden voor de Amerikaanse voorrechten in geval van oorlog en in omstan digheden dat de neutraliteit van de waterweg in gevaar komt. President Carter is te gen die amendementen, onder meer omdat naar zijn smaak de nu bestaande tekst voldoen de waarborgen biedt en om te vermijden dat in Panama een nieuw referendum over de ver- sche boycoteisen ten aanzien van Israel uit angst op de Arabische zwarte lijst te ko men, die wordt bijgehouden door het cen trale boycot bureau in Damascus onder leiding van Mohammed Maghub. Erop staan allereerst bedrijven met een joodse leiding of met joodse aandeelhou ders, dan zijn er bedrijven, die zaken doen met Israel, of met andere bedrijven, die dat doen. Volgens het zwartboek omvat de lijst meer dan tienduizend ondernemingen uit de hele wereld. Doel is, Israel te iso leren. De boycotregels worden opzettelijk vaag gehouden opdat bedrijven, die zaken doen met Arabische landen, klakkeloos opvol gen wat ze wordt gevraagd. Zo tekenen zij verklaringen geen zaken met Israel te doen of daar belangen te hebben omdat anders niet wordt betaald, niet-jood-ver- klaringen en negatieve goederenverklarin gen (waar goederen vandaan komen). Bedrijven in Nederland, die zich aan de gestelde eisen houden zijn volgens het zwartboek bijvoorbeeld Amsterdam Bal last International in Amsterdam, de bag gerbedrijven Adriaan Volker in Rotter dam, Bos/Kalis in Papendrecht en Van Hattum en Blankevoort in Beverwijk, Philips en de Amro-bank. De laatste doet vooruitbetalingen aan Nederlandse fir ma’s, die een Arabische order uitvoeren, tegen overlegging van de daar verlangde verklaringen. Behalve met de oorlog in de Ogaden heeft de Ethiopische regering ook nog te maken met verdeeldheid in eigen land, met name in de hoofdstad. Daar zou dage lijks strijd worden gevoerd tussen voor-en tegenstanders van het regime van Mengis- toe. Volgens berichten van Westerse cor respondenten in de Ethiopische hoofdstad komen „in de stad van de angst” iedere avond vijf tot twintig mensen om het leven door geweld. In totaal zouden al honder den doden gevallen zijn. Een regeringswoordvoerder zei gisteren dat de onlusten waren uitgelokt door „an- ti-revolutionaire elementen”. Hij zei dat er geen sprake was van terreur, maar dat er een klassenstrijd werd gevoerd. Hij verde digde de campagne van het bewind waar bij tegenstanders van de regering-Mengis- toe worden opgespoord en gedood. De campagne zou een „noodzakelijk kwaad” dragen houden. Er staat bij dit debat meer op het spel dan uitsluitend de te ruggave van een stuk Pana- mees grondgebied aan Pana ma. Volgens Carter is de uit komst van het debat van grote invloed op de toekomstige ver houdingen tussen de VS en Zuidamerikaanse staten, maar daarenboven is Carters per soonlijke politieke prestige in het geding. De debatten over de kanaalverdragen vormen dan ook een lakmoestest voor de betrekkingen tussen Carter en de in meerderheid Demo cratische Senaat. De Democraat John Spark man, voorzitter van de com- zijn „om de zuiverheid van de Ethiopische marxistische revolutie te beschermen”. Sinds november j.l. zouden in het kader van die bescherming van de revolutie ze ker zevenhonderd mensen zijn terechtge steld, zo melden westerse journalisten. Volgens buitenlandse diplomaten is de zuiveringscampagne over het hoogtepunt heen. Enkele weken geleden nog lagen de Straten van de hoofdstad nog bezaaid met lijken van slachtoffers. De doden zouden bordjes om hun nek gehad hebben met de tekst: „Dood aan de EPRP”. De EPRP is de volksbevrijdingsbeweging. BEIROET (AP). Na ongeveer twaalf uur van hevige gevechten tussen leden van het Syrische vredesleger en de Liba nese strijdkrachten in het oostelijke deel van Beiroet, lijken de strijdende partijen gehoor te geven aan de bestandsoproep van president Elias Sarkis en diens Syri sche ambtgenoot Hafez Assad. Het bestand werd gisteravond om 21.00 uur plaatselijke tijd van kracht, maar na dat tijdstip werden af en toe nog schoten en ontploffingen gehoord. LM heeft ■dam naar lang was inedy Air- en niet te 1 Volksge- Fortman van Binnenlandse Zaken in afwachting van een definitieve regeling de afgifte verbood van verklaringen omtrent iemands godsdienst. Het ging hierbij vooral om de zogenaamde niet- jood ver klaringen. Eerder hadden de nota rissen en de Nederlandse kerken daartoe al besloten. Incidenteel gebeurde dat even wel toch, zoals in de hervormde gemeente van Hoogvliet. staten, die het non-discriminatiebeding in alle handelsovereenkomsten met de lidsta ten niet nakomen. Volgens het zwartboek is het de vraag of zij dat ooit zal durven De commissie zou tot vervolging moeten over gaan van ondernemingen in de lidstaten als één ervan een anti-boycotwetgevjng toepast, aldus het zwartboek. LYON (AFP). Rechter van instructie Noel Daix, maandag in Lyon ontvoerd, is vannacht gevonden. Hij was in de omge ving van Ternay, 15 km ten zuiden van Lyon, aan een boom gebonden. De reden van de ontvoering is nog onbe kend. De rechter zei dat hij gisterochtend aan de boom was geknoopt. Door de lang durige ongemakkelijke houding was hij erg vermoeid. BARCELONA (AP). Ongeveer hon derd gedetineerden in de gevangenis van Barcelona hebben zich gisteravond de aderen doorgesneden om zo een amnes tieregeling af te dwingen. Dit is door gevangenisfunctionarissen bekend gemaakt. Er is noé geen officiële telling van slacht offers bekendgemaakt, maar volgens ver schillende bronnen zijn zeker 20 Libane- zen en 13 Syriërs gedood. Voor het bestand beschoten de Syriërs delen van de christe lijke wijken, waaronder stellingen van de rechtse „Tijger”-militie. De grootste chris telijke militie, de Falangisten, hield zich afzijdig. Een twaalf man sterke Syrische militai re delegatie, onder leiding van minister van Defensie Moestafa Tlas, kwam uit Damascus naar Beiroet om daar met de Libanese regering het staakt-het-vuren uit te werken. De strijd tussen Syrische soldaten en leden van het geregelde Libanese leger begon bij de Fayadieh-kazerne, even bui ten Beiroet, waar zich dinsdag ook al ge vechten hadden voorgedaan. Een Libane se regeringswoordvoerder noemde de bij de strijd betrokken Libanese soldaten „on handelbare elementen”. „Om de een of andere reden weigerde Anatoli Sjtsjaranski om Sjtiglitz in een synagoge te huwen. Het huwelijk was dus zelfs wat de joodse gebruiken en wetten betreft niet geldig, laat staan voor de Rus sische wet. De leugenachtigheid van de farce die het religieuze huwelijk was blijkt al gauw wanneer men bekijkt dat Anatoli Sjtsjaranski tegelijkertijd een uitreisvi sum voor zichzelf aanvroeg, waarbij hij op het aanvraagformulier niet de wens om zich te herenigen met zijn pseudo-gade Natalja Sjtiglitz invulde, maar schreef dat hij zijn verloofde Ljoebov Jersjkovitsj, een studente in Tel Aviv wilde bezoeken. betonnen ■nationale ild, nadat sel, na een den opge- waterka- t benzine- n is het in heftige ervan op Tegenstanders daarentegen betogen dat de nieuwe verdra gen de Amerikaanse belasting betaler 2,4 miljard gulden ex tra zullen kosten aan gederfde rente en vergoedingen. ril de zeer i die haar gewezen Igens een e met de meer dan w Taylor, n Ameri- e, wil een i voor de tswana. „Het is van belang om te vermelden dat ■op alle opvolgende officiële aanvragen voor een visum, Anatoli Sjtsjaranski nooit zelfs maar heeft geprobeerd om zijn zoge naamde huwelijk met Natalja Sjtiglitz te noemen, in de wetenschap dat een derge lijke claim absurd zou zijn”, vervolgt het persbureau Tass. „Avital Sjtsjaranskaja is daarom niemand anders dan een avontu rierster die onbeschaamd een anders naam heeft aangenomen en de ster is ge worden van een goedkope propagandaver- toning”. OOST-BERLIJN (Reuter). De ka ping, maandag, van een Tsjechoslowaaks verkeersvliegtuig, is de indirecte aanlei ding tot een verdere verslechtering in de toch al niet beste betrekkingen tussen de Duitse Democratische Republiek en de Duitse Bondsrepubliek. In een in scherpe bewoordingen gesteld protest heeft Oost-Berlijn gisteren ge klaagd over de behandeling van de Oost- duitsers aan boord van het vliegtuig in Frankfort, waarheen de Tsjechoslowaak- se kaper de vlieger had gedwongen te vliegen. Oost-Berlijn protesteert formeel bij West-Duitsland tegen, wat wordt ge noemd, schending van internationale di plomatieke conventies en bilaterale over eenkomsten door te belemmeren dat Oost- duitse diplomaten in Bonn in contact zou den treden met de passagiers. Er waren 33 Oostduitsers onder de 41 passagiers. Een Oostduits echtpaar vroeg met zijn kind politiek asiel. In Bonn heeft een Westduitse woordvoerder de beschul digingen inmiddels van de hand gewezen. Oost-Berlijn heeft ook nog gesteld dat de passagiers zeven uur ongerechtvaardigd waren vastgehouden. Het toestel is maan dagavond weer uit Frankfort vertrokken. Soedan, bondgenoot van Egypte, heeft de Libiërs ervan kunnen overtuigen dat het defensiepact met Egypte niet tegen Libië gericht is. De verklaring is door het officiële Libische persbureau verstrekt aan verslaggevers in Beiroet. Politieke waarnemers in de Hoorn van Afrika vrezen voor een Amerikaanse en Russische interventie als Ethiopië de grens van Somalië overschrijdt om de weg vrij te maken naar de Golf van Aden. In Ethiopië werd met klem ontkend dat daarvoor plannen zouden bestaan. Het opperbevel zei dat de enige opzet was de Ogaden te heroveren. In Addis Abeba werd gisteren opnieuw kritiek geleverd op de VS en andere ■NAVO-landen die Somalië militaire en morele steun zouden geven. Ethiopië doel de hierbij op de aanwezigheid van drie Amerikaanse oorlogsschepen op de Rode Zee. Dawa en Harar niet zo moeilijk toeganke lijk zou zijn voor tanks. s „Geef om ig van tus- aen gulden er van het M. Wage- ij was daar actie een schenken trum, dat ft. Ook de tuurmonu- n voor de ermeer en >os. SALISBURY (AP). Het Rhodesische leger heeft gisteren bekendgemaakt dat het een onderzoek heeft afgerond naar wreedheden die door sommige militairen WASHINGTON. De Ame rikaanse Senaat heeft gisteren een begin gemaakt met een debat over de vraag of het Panamakanaal aan Panama moet worden teruggegeven te gen het jaar 2000. Voor de VS is dit een politieke gebeurte nis van de eerste orde, die van grote betekenis is voor presi dent Carters politieke toe komst. Naar verwachting zul len de senatoren vijf tot zeven weken nodig hebben voordat een stemming zal beslissen of de voorstanders van de nieuwe verdragen 67 stemmen bijeen kunnen krijgen: twee- :<X.- Nederland lankmoedig tegenover In andere landen (Frankrijk, Engeland, Canada en Amerika) bestaat inmiddels een anti-boycotwetgeving of zijn daartoe procedures op gang. In Groot-Brittannië ligt een wetsvoorstel op tafel en in Frank rijk bestaat een wet (evenwel niet meer van toepassing op het Midden-Oosten, een voorlopige bepaling, die wordt aangevoch ten). In Amerika ondertekende president Carter ondanks bezwaren van het be drijfsleven een nieuwe „Export Admini stration Act”. Ook de Europese Gemeenschap heeft gesteld, dat „tegengaan van discriminatie een levensvoorwaarde is voor de gemeen schappen”. De Europese commissie js evenwel nooit opgetreden tegen Arabische Mijn eerste reactie op deze voorstelling van zaken is: mijn hemel, wat wou die man graag uit de Sovjet-Unie weg, de ene des perate poging volgde op de andere! Je mag dat pokkeland nu eenmaal niet uit, als je niet minstens een naam, adres en uitnodi ging van een familielid in Israel kan tonen, en daardoor is menig Israeli van Russische afkomst de laatste jaren ook veel meer familie rijker geworden dan waarop hij, krachtens de familiestamboom, eigenlijk recht kan doen gelden. Op één maatregel na heeft de Neder landse regering er niets tegen onderno men, zo stelt de schrijver, drs. R. Naftaniel. Zij werden allen naar verschillende ziekenhuizen in de Catalaanse hoofdstad overgebracht, waar zij aan hun, overigens niet-ernstige, verwondingen zijn behan deld. In de gevangenis zou de sfeer onder de 800 gedetineerden gespannen zijn. Eenhe den van de oproerpolitie hebben de bewa king versterkt. Vorige maand brachten bij een soortge lijke actie ruim 200 gevangenen zichzelf verwondingen toe. missie voor buitenlandse be trekkingen, die vóór aanvaar ding van de verdragen is, zei: „We moeten het feit onder ogen zien, dat het Panamaka naal midden in een ander land ligt en eenvoudige logica dwingt ons te erkennen dat een sfeer van samenwerking in dat land aanmerkelijk voordeliger is dan een overeenkomst die al bij diverse gelegenheden tot gewelddadigheden heeft geleid. boycoteisen’ Tot zover' het Russische persbureau Tass.Het lijkt het weekblad Privé wel/ Wil ik daarmee zeggen, dat het allemaal wel gelogen, of voor de helft gelogen zal zijn? Dat hoeft niet eens. Als we het Tass- verhaal ,op een rijtje zetten, dan woonde Anatoli samen met Lidia, hij hoorde dat Natalja een uitreisvisum voor Israel had gekregen, wilde met haar een schijnhuwe lijk aangaan om later, als zij in Israel zat, een visum wegens „gezinshereniging” aan te kunnen vragen, maar in dezelfde tijd (ervoor, erna, op dezelfde dag, dat is niet duidelijk) vroeg hij een uitreisvisum aan met de smoes dat hij zijn verloofde Ljoe bov in Tel Aviv wilde bezoeken. 176 J7 600 ETHIOPIE M C n ift---S A.R.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1978 | | pagina 3