Koken is Hilda’s toevallige hobby
el
NIEUW GEBOUW VOOR
ENTREPOT SCHIPHOL
I
len
voor Europa
OOK IN HAARLEM
EN BEVERWIJK
BUREAUS ACTIEF
De Rutgersstichting
Luchthaven
Distriebutiecentrum
„Mooie Nel niet
tussen Vondelweg
en Spaarndam”
wy]
Vrouwen
Handvat
I*
V erkeers werkgroep
Voorkomen
Hl
ff
IJMOND
13
19 7 8
V R I J n A G
PF R P
1 0
«WWW*
MEI
ting actief en vervult zij een bijzondere taak
in de gezondheidszorg. Óver wat de Rutgers
stichting precies doet, hoe zij ontstaan is en
met welke hulpvragen zij te maken krijgt,
praatte HANS INVERNIZZI met bureau-
leidster Ineke Hekkers en arts Ina van Ulzen.
Uit het interview blijkt dat er over sex welis
waar gemakkelijker dan voorheen gepraat
wordt, maar dat er ook nog talloze mensen
zijn die met grote problemen worstelen.
HAARLEM. De woelige jaren zestig hebben op sexueel gebied een
bevrijding gebracht. Niet iedereen is daar even gelukkig mee, maar het
is wel een feit. Toch blijkt, dat duizenden mensen nog niet precies
weten wat ze met sexualiteit en wat daar mee samenhangt aanmoeten.
Onder jongeren heerst grote onwetendheid over het gebruik van
voorbehoedmiddelen. Oudere mensen zitten opgescheept met remmin
gen uit hun jeugdjaren en kampen met geweldige frustraties. We zijn er
nog lang niet, beamen Ineke Hekkers en Ina van Ulzen. De grotere
openheid heeft wel als voordeel dat problemen voor de dag komen.
Voor ze allemaal opgelost zijn zal er nog veel werk verzet moeten
worden. Het is niet voor niets, dat de spreekuren van de Rutgersstich
ting altijd druk bezocht worden.
Duizenden mensen, jong en oud, worstelen
met sexualiteit. Bij de Rutgersstichting, die
bureaus heeft voor geboorteregeling en
sexualiteitsvragen, ondervindt men dat da
gelijks. In Haarlem en Beverwijk is de stich-
n A R I
Br.-
I
door Udo J. Buys
- <4
h
H
I
I
t-
1
Len
gelijkheid
n
op
n.
Je
ig-
lur
Ineke Rekkers is in Haarlem degene die
de voorlichting voor haar rekening neemt.
Gewapend met een grote boodschappen
tas vol anti-conceptiemiddelen, een plastic
model van de vrouwelijke geslachtsorga
nen en een pak folders reist zij door de
regio om informatie te verstrekken aan
seholieren, werkende jongeren, huisvrou
wen en leerling-verpleegsters. Zij stuit op
bergen van onwetendheid, vertelt ze. Veel
jongeren weten helemaal niet wat er te
koop is en het mag danook niemand verba
zen dat de meeste abortussen worden ge
pleegd bij meisjes onder de achttien jaar.
Eensdeels heeft dat te maken met het feit,
dat veel ouders hun kinderen niet goed
voorlichten. Aan de andere kant speelt een
rol dat kinderen steeds vroeger geslachts
rijp zijn en met elkaar naar bed gaan
Ina van Ulzen is een van de gespeciali
seerde artsen van de Rutgersstichting. Zij
houdt spreekuren over geboorteregeling
en sexuele problemen. De laatste jaren
neemt het behandelen van wat in vakter
men psychosexuele problematiek heet de
meeste tijd in beslag. Dikwijls blijkt ook
dat mensen niet alleen om de pil komen
vragen. Die vraag is een handvat om hun
echte problemen aan op te hangen. Het
gaat dan om zaken als niet klaar kunnen
komen, pijn hebben bij de geslachtsge
meenschap. geen zin in vrijen, impotentie,
het met de partner niet goed kunnen vin
den en daardoor ook moeilijkheden onder
vinden in bed, enzovoorts.
De vrouwen krijgen „huiswerk” mee. ze
leren hun eigen lichaam mooi te vinden,
zichzelf te bevredigen en dat later te verta
len naar hun man toe. Tijdens de zittingen
wordt informatie gegeven over sex en sex-
beleving en praten de vrouwen - de meeste
zijn tussen de 20 en 25 jaar oud; het is dus
beslist geen probleem van alleen oudere
vrouwen - met elkaar over hun problemen.
Ina van Ulzen is zeer tevreden over de
resultaten die tot op heden met de nieuwe,
uit Amerika afkomstige therapie, zijn
bereikt.
ben kan altijd bij de Rutgersstichting
terecht.
Dat is allemaal aangeleerd, praktijk, een heleboel
praktijk”, zegt ze. En Sally, die 's avonds bedient,
vindt het ook plezierig werk en went al een beetje
aan Nederland. „Het is goed hier, zalig”, zegt ze
lachend, „het is alleen wel een beetje koud”.
„MAAR KOKEN IS bij ons aangeboren. Haar
moeder maakte ook altijd al lekkernijen voor feest
jes. Er is geen school voor de Indonesische keuken.
Bureauleidster Ineke Hekkers (links) en
arts Ina van Ulzen gefotografeerd voor het
Rutgershuis aan de Middenweg 143 in
Een van Hilda’s kinderen is ook in de „handel”
terechtgekomen en heeft een toko aan de lerland-
straat in Schalkwijk, waar ook gerechten worden
verkocht die aan de Wagenweg worden bereid. „En
daar is een groeiende belangstelling voor. We krij
gen ook steeds meer feestjes thuis te verzorgen, die
„cateren” we om het een beetje deftig te zeggen”,
lacht Hoe San.
HILDA EN HAAR MAN krijgen ook nog steeds
bezoekers uit Indonesië, die ons land aandoen. „Dat
vinden we erg prettig, want die kunnen het beste
beoordelen of we met onze smaak niet afglijden”,
zegt Hilda, die een verrukkelijke babi-pangang als
specialiteit heeft. „We krijgen hier ook veel oud-
Indiëgangers”, vertelt ze tevreden, „niet alleen uit
Haarlem en omgeving, maar ook uit Den Haag, dat
toch het mekka van het Indische eten is”.
Hilda met haarman SoeHanHo in de
keuken van hun restaurant aan de
Wagenweg
van
ir
117.00 uur.
•nd van
HOEWEL HET EIGENLIJK heel toevallig is dat
Soe Han en Hilda in het restaurantbedrijf zijn
terecht gekomen, heeft het nu toch helemaal hun
hart. „We kunnen niet meer terug, daarom hebben
we hier een hobby van gemaakt. Het is reuze fijn om
zoveel mensen plezier te doen”, lacht ze voordat ze
weer de keuken in gaat.
1 8
Kort samengevat is de Rutgersstichting
er voor alle problemen op sexueel gebied.
Iedereen kan een spreekuur bezoeken.
Men kan vantevoren telefonisch een af
spraak maken zonder dat daarbij direct
het doopceel wordt gelicht. Ook persoon
lijk een afspraak maken kan. Zoveel mo
gelijk wordt ernaar gestreefd dat een
cliënt steeds met dezelfde arts en verpleeg
kundige te maken krijgt, zodat er een
vertrouwensrelatie kan groeien.
Deze behandelingen worden niet door
het ziekenfonds betaald. Volwassenen be
talen 21 gulden voor een kort consult en
voor langduriger behandeling naar ge
lang hun inkomen ƒ7,50 of meer per zit
ting. Voor jongeren hanteert de Rutgers
stichting een gereduceerd tarief van vijf
gulden. Echter, geldgebrek mag nooit een
behandeling in de weg staan, zo redeneert
men. Indien het bedrag te hoog wordt en
de cliënt niet in staat is het te betalen
wordt hij of zij toch geholpen. Nadere
inlichtingen over de prijzen verschaffen
de bureaus van de stichting.
Een project waarmee Ina en haar colle
ga Maartje Doets pas zijn gestart verdient
bijzondere aandacht: de therapiegroep
voor vrouwen die niet klaar kunnen ko
men. In vaktaal pre-orgastische vrouwen.
Het zijn vrouwen, die veelal opgevoed
zijn met het idee dat vrijen iets smerigs is,
waar je niet van mag genieten. Getracht
wordt in tien zittingen van anderhalf uur
een groepje van vijf a zeven vrouwen
zover te krijgen dat ze wel met plezier met
hun partner naar bed gaan.
GOUDVIS STAAT DAN wel niet op de kaart van
Hilda, al haar andere gerechten hebben alles te
maken met het Java waar ze opgroeide. Met haar
man SoeHanHo runt Hilda Kwee HingNio
sinds 1972 het restaurant aan de Wagenweg. Twee
jaar eerder streken ze al op diezelfde plek neer en
begonnen ze voorzichtig een koffieshop. Maar de
buurt leende zich niet voor zo’n zaak en op aandrin
gen van bezoekers ging de keuken Indisch ruiken.
„ONZE GASTEN hebben ons eigenlijk zelf omge
bogen in die richting”, vertelt Soe Han, „die zeiden u
hebt zwart haar en dat verraadt veel meer dan alleen
broodjes maken. We zijn toen begonnen met nassi en
bami goreng en zijn langzamerhand uitgegroeid tot
wat we nu zijn”.
Haarlem, waar de hele week door spreek
uren worden gehouden voor mensen met
sexuele problemen.
Met dargelijke problemen kan men ook
bij de huisarts terecht. De ervaring van
Ina van Ulzen is dat veel mensen de Rut
gersstichting prefereren omdat men be
schroomd is. Je laat de huisarts wel komen
als je griep hebt maar niet als je met
sexproblemen zit. Is er sprake van puur
lichamelijke klachten dan verwijst Ina wel
naar de huisarts. Zij werkt zeer nauw
samen met tal van instellingen in de ge
zondheidszorg en met collega's van het
Rutgershuis in Alkmaar. Getracht wordt
door middel van gesprekken van circa drie
kwartier - en dan zoveel als waaraan de
cliënt behoefte heeft - tot oplossingen te
komen.
Ook plaatst de Rutgersstichting spiraal
tjes (een voorbehoedmiddel, dat in de
baarmoeder wordt aangebracht), worden
pilcontroles verricht en begeleidt de stich
ting vrouwen die een gynaecologische ope
ratie achter de rug hebben (bijvoorbeeld
verwijdering van de baarmoeder). Daar
naast verwijst Ina voor de zogenoemde
„overtijd-behandeling”, een zeer vroege
abortus binnen twee weken na de bevruch
ting, naar het Beahuis, beantwoordt zij
vragen over sterilisatie en geslachts
ziekten. Wie denkt iets opgelopen te heb-
HILDA HEEFT op het moment extra hulp van
haar moeder, die voor een poosje over is en in
Jakarta een bloeiend batikbedrijf leidt, maar zich
gisteren niettemin met zorg aan het schillen van
knoflooktenen wijdde.
DE RUTGERSSTICHTING is in 1971
ontstaan uit de NVSH, die op haar beurt
als voorloper had de Neo-Mathusiaanse
Bond. Deze vooroorlogse organisatie
giiig uit van de leer vgn de Engelse eco
noom Thomas Robert Malthus (1766-
1836), die stelde dat aan de bevolkings
aanwas een halt moest worden toegeroe
pen wilden we niet met zijn allen de
vernieling in gaan. In de Bond speelden
Aletta Jacobs en dr. Jan Rutgers een
belangrijke rol. De keuze van de naam
Rutgersstichting is daarmee verklaard.
Overigens heetten de huidige Rutgers-
huizen ook al voor 1971 zo.In Amsterdam
en Amstelveen zijn de bureaus naar Alet
ta Jacobs genoemd.
In Haarlem zijn twee bureaus: een aan
de Middenweg 143 en een in de polikli
niek van het Elisabeth Gasthuis. Aan de
Middenweg wordt maandag-, dinsdag,
woensdag-, en donderdagavond van
19.30 tot 21.30 uur spreekuur gehouden
en op vrijdagmorgen van 9 tot 11 uur. In
het EG kan men maandagavond van
19.30 tot 21.30 uur terecht. Hier wordt een
speciaal spreekuur voor geslachtsziekten
gehouden. In Beverwijk heeft de Rut
gersstichting een bureau in het Rode
Kruisziekenhuis waar op dinsdag- en
donderdagavond van 19 tot 21 uur
spreekuur wordt gehouden. Voor afspra
ken in Haarlem kan men telefoonnum
mer 023-257360 bellen; in Beverwijk is
het nummer 02510-28444.
ER ZIJN NOG MAAR weinig dingen die herinne
ren aan de koffieshop van vroeger. Het zwart-wit
kleurenspel van het interieur dat wel en de beschil
dering van de ramen. Die zijn nog van de hand van
de gevierde binnenhuisarchitect KhoLiangle,
die ook het interieur van het nieuwe Schiphol voor
zijn rekening nam. Twee jaar geleden is hij overle
den. Hilda kende hem nog uit hun schooltijd op de
CMS, de Christelijk Middelbare School in het vroe
gere Batavia.
DAARVOOR WOONDE ze in de sultanstad Djok
jakarta, waar ze een meisjesschool bij de zusters
Franciscanessen bezocht. „Ik zat op school
met de familie van de sultan en de regent van
Djokja, dezelfde klas en zo”, zegt Hilda, die eigenlijk
bestemd was om in de textiel te gaan. „Met haar man
volgde ze vanaf 1948 de Hogere Textielschool in
Enschede en werd er textieldeskundige, zodat ze nu
allebei ing. achter hun naam kunnen zetten.
begane grond geroeid naar ruim honderd op twee
verdiepingen. En de keukenbrigade is met familiele
den uitgebreid. Een zus van Soe Han, Irma, kwam
twee jaar gelden al over. En haar kinderen S a n n y
en de lieftallige Sally volgden in december verle
den jaar. „Ze hebben eerst hun middelbare school in
Indonesië afgemaakt”, zegt Hilda, die over Sally
zeer tevreden is. „Ze rolt de lempers en vouwt de
loempia’s heel goed”, klapt ze uit de keuken.
SCHIPHO. Op Schiphol-Oost heeft
mr. J. Visser, hoofd van de inspectie der
invoerrechten en accijnzen op de luchtha
ven, dinsdagmiddag de eerste paal gesla
gen voor een nieuw douane-entrepot. On
dernemers kunnen er ruimte huren voor
de opslag van goederen, zonder dat daar
over invoerrechte hoeven worden be
taald. Vooral firma’s uit de Verenigde
Staten en Japan maken van deze moge
lijkheid gebruik om op Schiphol hun dis
tributiecentrum voor heel Europa te ves
tigen.
De nieuwbouw, een forse loods eri een
vijf verdiepingen tellend kantoorgebouw,
is niet louter een uitbreiding van de entre-
pot-faciliteit op de luchthaven. Het gaat
ook om een vervanging van bestaande
entrepot-ruimte op Schiphol-Centrum. De
ze ruimte heeft de luchthaven dringend
nodig voor andere doeleinden. Het nieuwe
entrepot kost elf miljoen gulden en zal in
mei volgend jaar gereed zijn.
De behoefte aan entrepot-ruimte op
Schiphol is de laatste jaren bliksemsnel
De stichting heeft drie hoofdtaken:
voorlichting verstrekken over sex en
voorbehoedmiddelen aan met name jon
geren en buitenlanders, adviseren over
geboorteregeling en mensen helpen die
met hun sexualiteit echt in de knoei zit
ten. De grote kracht van de stichting is,
dat beschikt kan worden over specifiek
deskundig personeel, dat er aan de
cliënten voldoende tijd kan worden be
steed en dat de drempel laag is. Men stapt
gemakkelijk binnen. De doelstelling is
niet hetzelfde als die van de NVSH (Ne
derlandse Vereniging voor Sexuele Her- stichting stappen dan naar hun huisarts,
vorming). De NVSH streeft naar sexuele
bevrijding, veranderingen in de maat
schappij. De Rutgersstichting staat sym
pathiek tegenover dat streven, maar con
centreert zich op de hulpverlening.
ZE GINGEN nog een paar jaar terug naar Indone
sië en vertrekken toen voorgoed naar Nederland,
waar ze na enkele omzwermingen uiteindelijk op de
Haarlemse Wagenweg terecht kwamen. En belang
stelling voor hun keuken is er, want het restaurant is
de laatste jaren van een kleine twintig stoelen op de
Omdat deze niet altijd bereid is anti-eon-
ceptica te geven en omdat de ouders het
vaak niet mogen weten dat de jongere
voorbehoedmiddelen gebruikt. Een hoofd
stuk apart vormen de buitenlanders - en
dan in het bijzonder de vrouwen van de
gastarbeiders - in het voorlichtingswerk.
De vrouwen kennen een heel ander cul
tuurpatroon dan wij en weten dikwijls van
toeten noch blazen. Het voorlichten gaat
niet altijd even soepel, omdat met een tolk
gewerkt moet worden, maar Ineke Hek
kers vindt toch dat zij goede resultaten
boekt. Heel belangrijk acht zij het de vrou
wen bij te brengen, dat zij niet onderge^
schikt zijn aan hun mannen, maar vol
waardige partners zijn.
gestegen, vertelde mr. Visser. In 1964 was
er een oppervlakte van duizend vierkante
meter beschikbaar, tien jaar later was dat
toegenomen tot veertigduizend vierkante
meter. Luchtvracht is niet altijd meer
haastvracht, stelde de inspecteur vast.
„Voorraadvorming en opslag is een nor
male zaak geworden. Japanse en Ameri
kaanse ondernemers willen graag binnen
de Eujopese Gemeenschap een voorraad
goederen rechtenvrij opslaan om hun
klanten in Europa gemakkelijk te kunnen
bedienen. Door zijn centrale ligging, zijn
goede aan- en afvoerwegen en zijn vlotte
wijze van werken, is Schiphol zeer ge
schikt om die magazijnfunctie uit te oefe
nen”, aldus mr. Visser.
I De werkgroep keert zich met haar
Ichrijven tegen de opvatting van de ge
beente Haarlemmerliede en een Haarlem
se raadscommissie die pleiten voor een
Vergroting van het wateroppervlak via het
onder water zetten van de polder tussen de
[Haarlemse Vondelweg en Spaarndam.
Ook de Dorpsraad Spaarndam neemt dat
standpunt in. De werkgroep vreest dat
[M’n uitbreiding van de Mooie Nel de rond
weg op losse schroeven zal zetten. De ver
keersdrukte in Spaarndam zal nog groter
worden dan nu al het geval is. Ontwikke
lingen die de werkgroep niet in het belang
van de bevolking acht.
(Van onze streekredactie)
SPAARNDAM. De werkgroep
•Maak Spaarndam weer veilig” vindt dat
ie voorgenomen uitbreiding van de
Mooie Nel moet plaatsvinden op de plek
die de verkenningen van de stichting re
creatiegebied Spaarnwoude aangeven.
Dat betekent dat de werkgroep het idee
steunt dat de vergroting van het waterop
pervlak moet geschieden door de polder
ten oosten van de bestaande plas onder
water te zetten. Alleen bij die uitbreiding
is Spaarndam verzekerd van een rondweg
die de verkeersdrukte in het dorp zelf zal
Verminderen. Die redenering delen de he
llen P. G. Balm en D. A. Verdurmen mee in
leen brief aan het stichtingsbestuur.
Rutgersstichting is er voor
alle problemen op sexgebied
TERWIJL SNEEUWVLOKKEN LOOM DANSEND
aan de grijze hemel ontsnapten en de winter wande
laars in hun kraag joeg, waande ik me gisteren toch
even in het warme Indië. En in het restaurant
Hilda aan de Wagenweg in Haarlem ondervond ik
even dezelfde gastvrijheid, die ik tijdens een recen
te reis door het eilandenrijk Indonesië ontmoette,
waarbij ik ergens in Bogor, het vroegere Buiten
zorg, zelfs een „broodje goudvis” voorgeschoteld
kreeg.
beschouwen als iets dat op hetzelfde vlak
ligt als eten en drinken.
Ineke vindt het daarom zo belangrijk,
dat jonge mensen goed geïnformeerd zijn.
Want hoewel de Rutgersstichting openlijk
voorstandster is van abortus is het toch
haar streven te voorkomen in plaats van te
genezen. De stichting verstrekt danook de
pil en andere, voorbehoedmiddelen aan
jongeren, die op hun beürt liever naar de
ij
Mevrouw Kwee Hing Nio, Hilda’s moe
der, leidt in Jakarta een bloeiend batik
bedrijf, en is een poosje bij haar dochter
te gast.
Nichtje Sally is
kort geleden over
gekomen om in het
restaurant te hel
pen. Achter haar
op de foto haar
moeder Irma, die
al twee jaar in Ne
derland is.
