s
Personeelsvereniging in het zilver
KIJKEN NAAR DE KEIZER
O
door Jan K
van Baarsel 4.
wat vertel je me nou?
Over IJmuiden gesproken
Schaatspret voor de IJmuidense
kinderen deze winter beperkt
de kleinere kinderen zijn die het van dit
baantje moeten hebben.
lïl
Woonkamerraam
ingegooid
in Velserduin
Discussiedag van
Vrouwenbond-NVV
«SMIS
SLECHTE WEERSOMSTANDIGHEDEN SCHULDIG AAN SLECHT IJS OP TRIABASVELD
Raadscommissie
Beetje trots
De haven in
I
KL
2 2
FEBRUARI
19 7 8
IJMOND
WOENSDAG
1
N
r
w f
geen baat hebben.
st op-
3
ijmuiden
jitge-
elliet
ever-
t van
een
en op
'an de
'enge-
u niet
Er is
in de
n om-
»n de
Bijl-
mster-
ruim-
in de
et zijn
e Hui-
Haar-
intlas-
gede-
rd in
og on-
indere
erblij-
i geen
de vrouw en de sociale wetgeving (waarin
vrouwen een andere positie hebben dan
de mannen) aan de orde.
Naar zeggen van de bewoners werd zon
der aanleiding omstreeks half één de grote
thermopaneruit geruïneerd. De schade be
draagt zo’n zevenhonderdvijftig gulden.
IJMUIDEN. In de nacht van maan
dag op dinsdag is in een woning aan de
Kijk aan Zeeërweg het woonkamerraam
WILHELM had zich voorgenomen
om naar Amsterdam te stomen. d’
Reden weten wij nog niet. Och, dit ligt
nog in ’t verschiet. Daar zal men later
van horen, wat daaruit zal zijn gebo
ren. Hij denkt ook: „maar zachtjes
aan”, dan zal ’t wel gaan.” Wat geven
wij daar om. Ze houden ’t volk toch
dom. Men laat ’t naar de pijpen dansen
van gegalonneerde Hanzen. Is het
niet naar hun zin, dan: „hakt er maar
Om een veld als aan de Kennemerlaan in
een goede ijsbaan te veranderen, zijn gun
stige omstandigheden noodzakelijk. „Het
moet”, aldus de heer Wedemeijer, „een
paar dagen goed vriezen. De grondtempe-
ratuur moet ook laag zijn, want het moet
ook van onderen aanslaan. Het moet meer
dan vijf graden vriezen, anders hoef je er
niet aan te beginnen. Ga je spuiten, dan
moet dat met een nevelspuit zodat het
water in druppels op de grond komt. Tel
kens als dat opgevroren is, kun je verder
spuiten. Maar het water uit de spuit is een
graad of zeven, dus relatief warm: dat
dooit als het niet genoeg vriest - de ijs
bovenste ijslaag weer. Als je nou mazzel
hebt en je hebt op gegeven moment een
ijslaag van een centimeter of drie, dan heb
De heer A. Wedemeijer, hoofd van de
dienst Sport en Recreatie, is er droevig
over gestemd. „Je kunt niet zomaar een
ijsbaan maken. Het onderspuiten is altijd
een avontuur. De mensen denken mis
schien dat het zo gemakkelijk is, maar we
hebben voor het krabbelbaantje van alles
geprobeerd, ook met de rolschaatsbaan is
een poging gewaagd, maar het ging ge
woon niet”.
op in”.(Anoniem gedicht op de wijs van
de toen populaire melodie „Naar de Para
de”, in juli 1891 tot ontzetting van de
autoriteiten in Amsterdam verspreid bij
het bezoek van de Keizer en de Keizerin
van Duitsland).
OP DE SMOORHETE eerste julie van
het jaar 1891 leek heel IJmuiden uit zijn
gewone doen. Een verslaggever meldde
aan zijn krant: „Een ontzaggelijke volks
menigte heeft zich reeds vanaf het eerste
Ook het werk van enkele vrijwilligers,
het opspuiten ’s nachts van de rolschaat-
senbaan aan het Gijzenveldplantsoen is
voor niets geweest. Daar heeft zich hele
maal geen ijs gevormd. Op het triabas-
veldje is nog een beetje geschaatst, maar
het grootste deel van het veld is onbe
gaanbaar door de dooiplekken en de bob
bels. Nu dreigt ook het weer om te slaan.
„Als het nu wat dooit en het gaat daarna
weer behoorlijk vriezen, zie ik nog een
kans”, zegt de heer Wedemeijer. „Maar
eerlijk gezegd ben ik bang dat we het voor
deze wintér wel weer hebben gehad”.
efster)
m het
erdam
'79 in
't geen
tingen
Bewa-
n, één
;d met
je kans van slagen, want dan heb je niets
meer met de grond te maken.”
Maar de weersomstandigheden waren
slecht, de grondtemperatuur bleef te hoog.
Het ijs dat er was, dooide overdag in de
toch warme februarizon. „Bovendien”,
zegt de heer Wedemeijer, „sneeuwde het.
Afgelopen vrijdag dachten we dat het zou
lukken: het zou zes tot twaalf graden
vriezen. Twee man hebben weer van ’s
avonds tien tot ’s ochtends vier staan spui
ten, maar opeens begon het te sneeuwen.
Nou, dan gaat de kou uit de lucht, de
sneeuw valt op het ijs en je kunt het wel
vergeten. Alles wordt pap, het zakt in de
bodem weg en er komt niets van terecht.
Dan sta je met de tranen in je ogen”.
VELSEN. Dat een paar weken vorst
liet hoeft te betekenen dat er meteen
overal schitterend kan worden ge
schaatst, blijkt deze winter in Velsen.
Kaar natuurlijke plekjes als de polder, de
vijfers en de sloten nog redelijk ijs ople
verden, is het dit jaar onmogelijk geble
ken om een opgespoten stuk grond tot een
ijsbaan te maken. Het beroemde „rooie
veldje” bij de Kennemerlaan, het trias-
veld, waar menig IJmuidenaar de eerste
slagen op het gladde ijs heeft gedaan, is
liets geworden. De weersomstandighe
den hebben niet meegewerkt, de tempera
turen zijn niet constant genoeg geweest,
waardoor de kwaliteit van het ijs op dit
tnige schaatsplekje voor de kinderen van
midden-IJmuiden en Zeewijk ver bene
den peil is gebleven.
De slechte toestand van het ijs op het
veld aan de Kennemerlaan heeft de dienst
Openbare Werken en de dienst Sport en
Recreatie van de gemeente heel wat tele
foontjes opgeleverd. Teleurstelling, boos
heid en vragen hierover, omdat het vooral
e van
faat 7
erder
t jaar
hech-
itrale
neng-
open
?rden
k on
en breekijzer of de keizer en zijn vrouw.
Het waren de hoge bezoekers Wilhelm
II als een pauw pronkend in zijn uniform,
een man van tweeëndertig, sinds drie jaar
een der machtigsten van Europa, sinds
een jaar onbeperkt heerser over eigen
rijk doordat hij zich van de ijzeren kanse
lier Bismarck had ontdaan; naast hem
zijn charmante vrouw Victoria Augusta
van Augustenburg, minzaam wuivend.
En zij wandelden over het dankzij het nog
steeds onaangetaste timmerwerk illuste
re grondgebied van IJmuiden, spontaan
toegejuicht door de mensenmassa, eer
biedig begroet door de autoriteiten en de
genodigden onder wie grootgrondbezitter
Bik.
NADAT HET SCHIP met de keizerlijke
gasten was vertrokken maakte Bik er
geen geheim meer van dat hij tegenover
jrden, ingegooid,
zei de
1 astra
ragen
beide
□eten,
ijn en
Niet
am in
:onse-
behoorlijke ijsbaan te creëren. Hoofd dienst Sport en Recreatie
De heer M.A. Roobol, IJ
muiden: „In de tijd van de
Engelse koppels gingen
mijn broer, een vriend en
ik naar de kop van de ha
ven om - zoals toen de
gewoonte was - pennies of
„biskits” aan de beman
ningen te vragen. Het luk
te niet erg want de meeste
Engelsen zaten in het café
Kamperduin. Het liep te
gen half zeven en het
werd pittig donker. Ik
hoorde bakker Van den
Boogaard nog roepen:
„Kijk maar uit, straks zie
ik er nog een van jullie
verzuipen”. Mijn broer en
de vriend probeerden het
nog op één koppel, ik een
eind verderop op een an
dere. Maar er was blijk
baar niemand aan boord
van de boot waarop ik een
kans waagde. Daarom be
sloot ik maar weer aan de
wal te gaan. Ik wilde,
voorop de koppel staand,
op de remmingssteiger
springen maar ik kwam in
de haven terecht. Ik weet
nog dat ik niet om hulp
schreeuwde; ik kon geen
geluid uitbrengen. Dat ik
als jongen van een jaar of
twaalf, dertien niet ver
dronk was te danken aan
twee Engelsen die toch
aan boord bleken te zijn.
Ze hadden de plons ge
hoord en schoten meteen
te hulp. Zo gauw ze me uit
het water hadden gehaald
rende ik, natuurlijk klets
nat, naar huis. Dezelfde
bakker Van den Boogaard
die zo nadrukkelijk had
mochten worden neergezet met toestem
ming van de verkoopster van de gronden,
in casu de Maatschappij IJmuiden, met
andere woorden Bik. Zijn ontdekking,
later aldus in eigen woorden weergege
ven: „En daar stond nu een getimmerte in
zijn trionfale schoonheid te prijken zon
der dat de vereiste vergunning was aan
gevraagd!” Bik vestigde de aandacht van
de autoriteiten op dit hoogst onaangena
me verzuim. En hij riep de opzichter van
zijn maatschappij bij zich aan wie hij
luidkeels toevoegde: „Haal direct de nodi
ge mannetjes om dat getimmerte weg te
halen.”
DE AUTORITEITEN praatten als
Brugman om Bik van zijn voornemen te
doen afzien. Hij wilde echter niet luiste
ren. Toen werd de grote vraag: wie zou
den er eerder zijn, de mannen met hamer
VELSEN. Donderdag komen de leden
van de Vrouwenbond NVV in gebouw
Velserduin bij elkaar om een dag te dis
cussiëren over de eigen club. Va n tien
uur tot vier uur staan punten als de rela
tie tot het FNV, het functioneren van de
Vrouwenbondsafdelingen, de mogelijkhe-
“ftde den om op te komen voor de belangen van
men- 1
n wat
ingen I'
genis
indu- j
poor-
ochtendkrieken langs de boorden van het
kanaal verzameld. Het was vroeg in de
morgen dat het jacht met de Keizer en de
Keizerin van Duitsland binnengaats ver
wacht werd doch het werd wel tien uur
alvorens de saluutschoten van het Neder
lands eskader begonnen te daveren om de
komst van de Hohenzollern aan te kondi
gen.” Zes oorlogsschepen maakten deel
uit van het eskader. Bovendien hield een
aantal torpedoboten op zee de wacht.
ALS ALLES volgens de oorspronkelij
ke plannen had kunnen gaan zou IJmui
den alleen maar getuige zijn geweest van
de doorvaart naar Amsterdam. Maar de
plannen klopt niet. Dat ontdekte iemand
die zo verstandig was de lengtematen van
het keizerlijke jacht de Hohenzollern en
van de sluizen eens met elkaar te vergelij
ken. De man had eigenlijk recht op een
Duitse of in ieder geval Nederlandse on
derscheiding: hij stelde nog bijtijds vast
dat het jacht niet kon worden geschut; op
een dergelijke lengte waren de sluizen
niet berekend. Het veranderen van de
plannen had een belangrijke consequen
tie: de keizerlijke voeten zouden IJmui-
dens grondgebied gaan betreden.
HET ZOU MAAR een klein stuk zijn,
van de ene steiger naar de andere. Toch
waren de gemeentelijke autoriteiten van
mening dat dit niet zonder meer kon
gebeuren. Het zou in strijd met alle waar
digheid zijn de keizer en zijn vrouw zo
maar over de grote keien van de weg
langs het kanaal en ook nog onder de
blote hemel te laten wandelen. Daarom
werd op en langs de route een timmer
werk aangebracht dat voeten en hoofden
voor wat dan ook zou beschutten. Voor de
feestelijke sfeer werd gezorgd door er
vlaggen en een hoeveelheid groen uit de
Breesaap op aan te brengen. Wat IJmui
den betreft konden de hoge bezoekers
aan wal stappen.
HET WACHTEN op die zwoele woens
dagmorgen duurde extra lang voor de in
zware, plechtige jassen gehulde autoritei
ten en hun genodigden. De hoge hoeden
waren al menigmaal afgezet om tersluiks
weer even het voorhoofd af te wissen, ook
door de man die in IJmuiden meer te
vertellen had c|an ooit een burger na hem
en die daarom een goed plaatsje vooraan
had gekregen, mr Adriaan Johan Ema
nuel Arnold Bik, directeur van de Maat
schappij IJmuiden, de particuliere onder
neming die er alle bouwgrond bezat. Bik
verveelde zich, zoals hij jaren later zou
vertellen, stierlijk. Tot hij een inval kreeg
die al zijn wachten vergoedde: burge
meester en wethouders hadden verzuimd
hem vergunning voor het oprichten van
het getimmerte te vragen. Toch was in
alle akten voor de verkoop van de grond
in IJmuiden de bepaling opgenomen dat
getimmerten die niet persé voor de haven
of de havendienst nodig waren enkel
de gemeentelijke autoriteiten een toen al
zeer populair IJmuidens gebruik had toe
gepast: het „voeren” oftewel opjutten.
Niemand had gehoord wat hij zijn opzich
ter na het bevel tot afbraak van het getim
merte had toegevoegd: „Het is natuurlijk
flauwekul, houd die timmerlieden hier zo
ver mogelijk vandaan.” Diezelfde Bik
vroeg de Duitse keizer schriftelijk of er
een straat naar hem mocht worden ver
noemd, de Keizer Wilhelmstraat. De kei
zer antwoordde in opmerkelijk korte tijd
met „ja”. Vooralsnog genoot Wilhelm ech
ter van zijn glorieus verblijf in Amster
dam waar op de avond van zijn aankomst
een grote taptoe werd gehouden die de in
het begin van dit relaas geciteerde ano
nieme dichter reden gaf zijn gal uit te
storten. De volgende avond stapte de kei
zer in zijn burgerpak zomaar een bloe-
menzaak in de Kalverstraat binnen. Hij
kwam persoonlijk een bloemstuk bestel
len dat hij de ochtend daarop in de
Nieuwe Kerk wilde leggen, op het graf
van Michiel Adriaanszoon de Ruijter. De
keizer vertelde nauwgezet welke kleuren
hij wenste maar de winkeljuf verstond
onvoldoende Duits. Toen nam de keizer
een vel papier en schreef hij met kloeke
letters de namen van de kleuren op. Zo
eenvoudig ging dat in die jaren bij de
groten der aarde soms.
Brakenhof waar wij me
nige „cent op het blad”
lieten liggen voor de
duimdrop of gelukstoffee.
De bakkerij van Bais. De
sigarenwinkel van Mooy.
De aardappelhandel van
Westerop. Daarnaast pet
ten en hoeden van Dek
ker; deze zaak lag tegen
over het politiebureau
van De Ridder met agen
ten als Roelofs, Wallast,
Van der Jagt enz.
Willemsplein: drogist
Sant. De snoepzaak van
Van der Kar. Helmig, de
kruidenier. De mu
ziektent op het Willems
plein waar Sam Vlessing
op o.a. Koninginnedag de
zang leidde van de aldaar
verzamelde schoolkinde
ren. Na het zingen gingen
de kinderen in optocht
naar het spoorterrein ach
ter het oude station voor
spelletjes en limonade.
Als wandeling werd reeds
eerder het „Rondje” ge
noemd terwijl ook de
wandeling naar „de Kop”
(van de haven) een popu
laire route was. Beneden
bij de sluis was de haring
tent van Arie Zwaaij en
vandaar voer het strand-
bootje de Roland van Van
Oosten naar het strand
met muziek aan boord.
Dat kostte drie cent per
reis. Een kortere tocht
kon worden gemaakt van
af „de. Kop” met het boo
tje van „Jaapie”, voor één
of twee cent".
(reacties op deze ru
briek: schriftelijk aan het
bureau van dit blad met
vermelding „IJmuiden
wat vertel je me nou?”,
telefonisch 023-378601).
De heer Van der Linden van het Prentenkabinet in Wijk aan Zee trof in zijn archief deze foto aan, genomen in Velseroord. Verder
ontbreken alle bijzonderheden. Vraag aan onze lezers: weet u om welke school het gaat, herkent u personen, heeft u er een idee
van wanneer de foto is genomen? Bijzonderheden gaarne via tel. 023-378601 of schriftelijk aan het bureau van dit blad met
vermelding „IJmuiden wat vertel je me nou?”.
gewaarschuwd zag me
gaan en riep: „Zie je nou
wel”. Eenmaal in de Pre
sident Krugerstraat zette
mijn moeder me direct
met een wollen deken om
bij de kachel. Zo eindigde
een benauwd avon
tuurtje”.
De heer P.J. Homburg,
Heiloo: „Ik ben geboren
IJmuidenaar; zoals wij
toen vaak zeiden: „Oud-
IJmuidenaar”, want wij
waren altijd een beetje
trots op dat Oud-IJmui-
den. Dat was dus dat deel
van IJmuiden gelegen aan
de andere kant van wat
nu nog de „Brug” is. Mijn
vader, H. Homburg, had
een kruidenierszaak op de
hoek van de Visserings-
traat en de Prins Hendrik
straat. Op het raam stond
„Comestibles Fijne
Vleeschwaren”. Onze
overburen op de hoek wa
ren de Cycloop, café
Broek en Oortwijn, de sla
gerij. Onze naaste buur
was de stalhouderij van
Boon. Bij ons voor de deur
werden zowel de trouw-
rijtuigen als de begrafe-
niskoetsen ingespannen
door oude getrouwen zo
als Kees Niebuur en
Braam die tevens de ver
zorger was van de be
graafplaats en daar woon
de. Voor de oude IJmuide-
naren wil ik graag nog
wat zaken in de herinne
ring terugroepen. De mel-
kwinkel van de dames
Jansen. De groente- en te
vens snoepwinkel van
ü- Weinig ijspret dit jaar op het krabbelveldje aan de Kennemer
laan, het triabasveld. Ondanks diverse pogingen bleek het door A. Wedemeijer is er droevig over gestemd, maar ook dat mocht
de tegenwerkende weersomstandigheden onmogelijk hier een
De gehele discussie is als voorbereiding
van het landelijk congres in september,
waar beslissingen worden genomen over
de wijze waarop de Vrouwenbonden in de
toekomst hun werk zullen voortzetten. De
bijeenkomst donderdag zal, in verband
met het dertigjarig bestaan van de afde-
iling Velsen, een feestelijk tintje krijgen.
ie op
toon-
irt is
mtal
ende
t mu-
Iroeg
7
vergadering begint om half acht en is
voor belangstellenden toegankelijk.
Met een receptie in de hal van het kantoor
van het Staatsvissershavenbedrijf heeft
de personeelsvereniging van dit bedrijf
het zilveren jubileum officieel gevierd.
Voor de leden was het feest zaterdag
avond al gevierd met een diner-dansant in
paviljoen „IJmond”. Van de leden had de
vereniging voor het zilveren jubileum een
geluidsinstallatie cadeau gekregen, een
welkom geschenk, dat op de personeelsa-
vonden in de kantine zijn waarde onge
twijfeld zal bewijzen. Het huidige bestuur
toonde dit geschenk dan ook vol trots op
de receptie. Op 20 februari 1953 werd de
personeelsvereniging opgericht, waarbij
met name de toenmalige directeur van het
SVHB, mr. J. R. van Eerde, een stimulans
heeft gegeven. In de 25 jaar van haar
bestaan heeft de vereniging haar nut be
wezen met gezellige avonden voor de le
den, maar ook door de aardappelvoor-
ziening, de textielverkoop, de danscursus
en de culturele avonden, die georgani
seerd werden. Het doel van de vereniging
is al die jaren geweest te trachten om te
komen tot een gemeenschap, waarin meer
begrip én waardering voor elkaa¥ wordt
gevonden. Op deze weg wil het huidige
bestuur onder voorzitterschap van W.
Groeneveld de komende jaren doorgaan.
W
VELSEN. In het stadhuis van
Velsen vergadert vanavond de raads-
I commissie van bijstand voor de be-
drijven. In deze vergadering, die on-
der voorzitterschap zal staan van we-
thouder ing. H. van der Werff, wordt
gesproken over de vaststelling van
I het gas- en waterverbruik.
Lr? J
De reorganisatie van de drinkwa-
tervoorziening in de provincie Noord-
Holland komt nog eens aan de orde
bij de behandeling van vragen die de
raadsleden Koch en Kotte (beiden
J WD) stelden in de raadsvergadering
van 2 fabruari over de concessies
voor winning van drinkwater. De
agenda vermeldt verder de ontwerp-
projectenlij st ten behoeve van het
I meerjarenplan 1978-1982, de subsi-
I dieverlening aan de WV Kennemer-
land/Amstelland en ten slotte volgen
1
1,: :x
L 'S
WW w
IB lil ®i
A
