Sadat „Egypte erkent Kyprianou niet langer Oestinov: We laten ons niet ZWART PARLEMENTSLID BESCHULDIGT RHODESISCHE TROEPEN VAN MOORD Atherton naar Cairo bang maken met nieuwe wapens VS werken aan zeer snelle luchtkussen-o orlogs bodems „Wachten met oordeel over neutronenbom” 1 1 CL 'W Applaus in Kremlin na noemen naam Stalin Ierland ziet af van 50-mijls visserijzone Lagerhuis akkoord met beperkt zelfbestuur Schotten Britse premier Callaghan: I i BINNEN- EN BUITENLAND 3 19 7 8 D O N D F R n A G F F B R U A R I 2 door Nico Scheepmaker GOEDKOOP omen Emotionele rede VERBIJSTEREND „Niets te bepraten" A Minister trein - beurs eert de en gro in het Bergen, iwezig Hl burg De toe- or vol- eren tot 'leden rhade -actie jpend ië heeft eopend wereld gulden in meer iezoek ollenho- ;n werk- e Over- Paspoorten gepast imheint kosten loning jeloning oor aan den van >er, een U-leider hij twee mtsnap- i onder laar het r huis elaten twerpse ;n werd 1 vrijge- ers was oor zijn rijlating miljoen iten zijn kele ar- VAN GOGH fonds de Klei- gonnen ids. Dit e brand oerderij aar be al geweigerd de twee Palestijnen uit te moeter. leveren. (Van onze redactie buitenland) CAIRO/NICOSIA. Egypte heeft alle betrekkingen met Cy prus verbroken. De Egyptische minister van Buitenlandse Za ken, Boutros Ghali, maakt dit gisteravond in Cairo bekend. De ambassadeur van Egypte in Nico sia en zijn staf zijn teruggeroe pen. De ambassadeur van Cyprus in Cairo is opgedragen meteen het land te verlaten. Ook de tech nische en consulaire bureaus van Cyprus in Cairo en Alexandrië moeten worden gesloten, aldus minister Ghali. Pamfletten I- Volgens Janes behoren tot de oorlogs- Cairo verbreekt alle relaties met Nicosia President Sadat tijdens de persconferentie bij welke gelegenheid hij verklaarde dat Egypte Kyprianou niet langer zal erkennen. rd voor fregatten worden gezien als de voorlo pers van een geheel nieuwe klasse van oorlogsschepen die het de Amerikaanse marine mogelijk maken effektiever te opereren en meer te doen met minder en zeu- bij een ordbra- ntstond van de Heiden- i kostte rden en itwintig sluiting lainz in >8-jange stafchef hai Ma- 'eis een LONDEN (UPI). De Verenigde Sta ten ontwikkelen een nieuwe klasse oor logsbodems die op luchtkussens worden voortbewogen met snelheden tot 10 kno pen. Ze zijn bedoeld om de groeiende Russische vloot van onderzeeboten te bestrijden. Dit meldt het gezaghebbende Britse blad „Janes surface skimmers” in zijn editie van 1978. Ook beschuldigde hij onder blanke lei ding staande militairen van het doden van onschuldige zwarten, onder wie schoolkin deren en onderwijzers, en van het aanval len van andere burgers als zij informaties over zwarte nationalistische guerrilleros willen hebben. den als een psychologisch wapen om de Sovjet-Unie ervan te weerhouden verdere kernwapens te ontwikkelen. Onder de voorstellen die Callaghan in de VN zal doen is een internationaal verdrag, dat landen die het gebruik van kernwa pens afzweren niet met deze wapens aan gevallen mogen worden SALISBURY (Reuter, UPI). Beschuldigingen van moorden, wreedheden en marte ling van Afrikaanse burgers door Rhodesische veiligheidstroepen zijn gisteren voorge legd aan het parlement in Salisbury. De zwarte afgevaardigde Augustine Mabika verklaarde in een uitvoerige aanval op de activiteit van veiligheidstroepen in afgele gen strijdgebieden dat sommige veiligheidsmaatregelen een gevaar voor de stamleden waren geworden „en dat zij een toekomstige relatie tussen de belangrijke rassen van Rhodesië zullen schaden”. Afrikanen in een „beschermd stamge bied” bij Oemtali aan de oostelijke grens met Mozambique waren onderworpen aan een avondklok die zo streng was dat kinde ren die hun dorpen verlieten, doodgescho ten konden worden. onze zonen die de Cyprische regering zou den helpen bij haar actie tegen deze mis daad”, aldus Sadat. Hij liet in het midden of nu wel of niet toestemming uit Nicosia was verkregen. DUBLIN (UPI). De Ierse republiek heeft gisteren haar aanspraak op een vis serijzone van 50 mijl laten vallen. De eis is niet realistisch meer, zei minister van visserij Brian Lenihan. Mabika zei dat de meeste Afrikaanse zakenlieden in zijn eigen woondistrict bij Enkeldoorn in Midden-Rhodesië hun be drijven verlieten. „Zij vluchtten naar de stad uit vrees voor de wreedheid van mar teling door de veiligheidstroepen”. Overtreders van de avondklokregeling behoren gearresteerd en niet doodgescho ten te worden, aldus Mabika. Zelfs aanran ders en moordenaars hebben toegang tot de rechtbanken. Kyprianou had zich bereid verklaard met Sadat te praten over de recente ge beurtenissen. Sadat had daarover gisteren gezegd: „Vandaag wil Kyprianou praten. Er is tussen ons echter niets te bepraten. Eerst moet Cyprus me de twee huurlingen uitleveren en me uitleg geven over' het verraad waarvan mijn zonen het slachtof fer zijn geworden.” Kort voor de begrafenis van de comman do’s had president Kyprianou Sadat nog een telegram van rouwbeklag gestuurd. Daarin zei hij ook dat hij hoopte op spoe dig herstel van de goede betrekkingen tussen de twee landen. schepen en kleinere bemanningen”, al dus de samensteller van „Janes”. Volgens Janes werken de Verenigde Staten momenteel aan een prototype van een 3000 ton metend schip dat bekend staat als de SES (Surface Effect Ship). SES is de technische benaming van sche pen die op luchtkussens worden voortbe wogen, zoals de in eerste instantie door de Britten gelanceerde civiele Hover craft. De minister van gecombineerde opera ties en defensie, Roger Hawkins, ging niet in op de specifieke gevallen die Mabika had genoemd, maar zei: „Men negeert het feit dat het de terroristen zijn die verant woordelijk zijn voor de last die op onze burgerbevolking gelegd wordt”. Mabika, een van de zestien zwarten in het uit 66 leden bestaande parlement, uitte de beschuldigingen tijdens een debat over zijn eigen motie, waarin hij een beroep deed de wetten en regelingen te betreuren die betrekking hebben op de avondklok en op het niet melden van de aanwezigheid van opstandelingen. Hij deelde nog mee dat op 28 januari in het Charterdistrict in Centraal-Rhodesië elf jongens en meisjes werden gedood door per helikopter aangevoerde veilig heidstroepen. De ouders kregen drie da- Eerder op de dag prees partijleider Breznjev de strijdkrachten en las hij een boodschap voor van het centraal comité van de communistische partij. Daarin stond dat de Russische leiders voortdurend aandacht besteden aan de versterking van de defensie met het oog op uitdagingen van „krachten die proberen het proces van ontspanning te frustreren, de bewapeningswedloop op te voeren, nieuwe soorten dodelijke wapens te ma ken en agressieve blokken te consoli deren”. Minister Oestinov bood jubileum-me- dailles aan Breznjev en andere leden van het politbureau aan en Breznjev gaf hem dezelfde medaille. Tijdens de toespraak van de minister werd langdurig geapplau disseerd toen hij de naam van „kameraad Stalin” noemde. Het persagentschap Tass, dat de tekst van de rede verspreidde, liet de term „kameraad” weg en verving deze door de initialen van de vroegere leider. Men herinnert zich in Moskou niet dat de naam van Stalin bij een openbare plechtig heid die werd uitgezonden voor de televi sie, sedert de destalinisatie zo werd toege juicht. Omdat Mabika in het parlement sprak, waren zijn mededelingen niet onderwor pen aan militaire censuur. gen later toestemming de lijken weg te halen. LONDEN (Reuter, AFP). Het wets ontwerp van de Britse regering, dat voor ziet in een beperkte mate van zelfbestuur voor Schotland, heeft gisteravond in het Lagerhuis in Londen de laatste horde genomen. Het ziet er echter naar uit dat het nu nog zal worden opgehouden door maandenlange discussies in het Hoger huis. Er zijn van Vincent 2125 werken (teke ningen en schilderijen) bekend, en er zijn ongeveer evenveel boeken en artikelen over hem verschenen (schatte Jan Huls- ker). Hij loopt dus 1 op 1. „Zijn kunste naarsloopbaan was begonnen”, schrijft Hulsker als Vincent in mei 1881 terug keert naar het ouderlijk huis in Etten. Hij was toen 28 jaar. „Indien Vincent van Gogh niet op 37-jarige, maar op 27-jarige leeftijd was overleden, zou hij geen naam hebben gekregen in de kunstgeschiede nis”, en inderdaad zijn nagenoeg al zijn werken ontstaan in de negen jaar tussen mei 1881 en zijn dood op 29 juli 1890. Dat komt neer op bijna 1 tekening of schilderij per dag, en op meer dan 1 werkstuk als je alleen de „werkdagen” meetelt. Want af en toe maakten ziekteaanvallen het hem on mogelijk te werken. Zo werd zijn produkti- viteit in de zomer van 1889, gedurende een van zijn produktiefste perioden, door ziekte anderhalve maand geheel stilge legd, en wat dat voor de kunsthistorie betekend heeft kunnen we wel ongeveer navoelen als we bij Hulsker lezen: eriaans smacht juldens /an de e Elbe- Rotter- iip, dat pboten, ger af. beton- werden dertig ladigd. door de rmonu- mburgs positief rag van >ots be tig cent s de ac- menten Egypte besloot tot deze stappen naar aanleiding van de gebeurtenissen van zon dag op het Cyprische vliegveld Larnaka, waar vijftien Egyptische commando’s tij dens een poging gijzelaars uit een vliegtuig te bevrijden, door Cyprische troepen wer den doodgeschoten. Eerder deze week had Egypte al gedreigd de diplomatieke be trekkingen te zullen verbreken. Uit uitla tingen van minister Sawy van Voorlich ting kon toen echter worden opgemaakt dat het zou gaan om een tijdelijke verbre king van de betrekkingen en - zoals Sawy zei - „geen bevriezing of permanente ver breking”. Volgens Sadat besloten de Egyptenaren het gegijzelde toestel te bestormen toen hun commandant „hoorde, dat Cyprus be- De minister verklaarde dat de Europese Commissie Ierland toestemming heeft ge geven 40 miljoen pond te besteden voor vijf verkenningsvliegtuigen en vijf vaar tuigen voor de bescherming van de vis gronden. Driekwart van het bedrag wordt verstrekt door de EEG. bij hé ïin aan ;n. Zijn ilf acht liep de >orbaan i bedra- e cellen :en „vei le cellen gen om vanden dt afge- kunnen En omdat het maar zes langspeelplaten kost (of een halve ets, of een etentje voor drie personen, of één briefje van honderd en eentje van vijfentwintig), kun je rustig stellen dat het nog goedkoop is ook. Het wetsontwerp, dat tijdens de behan deling in het Lagerhuis niet ongeschonden is gebleven, werd in derde lezing met 297 stemmen voor, en 257 tegen goedgekeurd. Tegen de wil van de regering in, die steeds haar vrees toonde voor electoraal verlies in Schotland, hebben afgevaardigden van Labour en van de Conservatieven een drachtig samengewerkt om amendemen ten aan te brengen, die het veel minder zeker maken dat de voorgenomen gekozen assemblee in Edinburg kan worden opge richt. Een Van de amendementen voorziet erin dat de assemblee niet van de grond komt als minder dan 40 procent van het gehele Schotse electoraat hieraan in een nog te houden referendum steun verleent. Een ander amendement verhindert de regering zo’n referendum te houden binnen drie maanden van algemene verkiezingen. Het boek kost 125 gulden. Is dat duur? Het is daarom al niet duur omdat de uitga ve mogelijk werd gemaakt dank zij de steun van het Prins Bernhardfonds en het ministerie van CRM: u wordt dus als koper stilzwijgend gesubsidieerd. Bij de tewater lating van het boek op dinsdagmiddag in het Van Gogh Museum vertelde Jan Huls ker dat een van de deskundige professoren die een aanvraag om subsidie voor een ander maar soortgelijk boek moest beoor delen afwijzend had geadviseerd omdat de betreffende tekst zo weinig voetnoten be vatte! Hij prees zich gelukkig dat zijn tekst niet op dezelfde mérites was beoordeeld, omdat hij juist zoveel mogelijk vermeden had om het lezen via verdekt opgestelde voetnoten zo ingewikkeld mogelijk te ma ken. En inderdaad, wat je als geïnteres seerde in Van Gogh wilt weten staat in de tekst zelf, en wat je als extra-geïnteresseer- de wetenschappelijke vorser nog daarbo venop zou willen weten moet je dan maar uit andere boeken uit de bibliotheek gaan halen. Pas als je helemaal op de fiets naar de Universiteitsbibliotheek moet, mag je van wetenschappelijk onderzoek spreken, het boek van Hulsker is maar bestemd voor de geinteresseerde kunstliefhebber. ev heefi mee - gen mei ;esloto ar huis- Over drie weken ligt het in de boekhan del: „Van Gogh en zijn weg” („Al zijn tekeningen en schilderijen in samenhang en ontwikkeling”) door Jan Hulsker. Prachtig boek, 488 grote bladzijden, waarin de 2125 afbeeldingen van Vincents complete oeuvre door vormgever Joost van de Woestijne met bewonderenswaar- dige behendigheid zoveel mogelijk naast de tekst van Jan Hulsker zijn geplaatst. Een heidens karwei, zoals vooral de insi ders zullen begrijpen, waarbij Hulsker af en toe ook wat inschikkelijkheid met zijn tekst heeft moeten betonen. Het immense voordeel is natuurlijk, dat je, al lezend, in vrijwel alle gevallen je blik maar naar rechts hoeft te laten dwalen om in één oogopslag te kunnen zien over welk schilderij of welke tekening op dat ogen blik verteld wordt. Ofschoon de strijdkrachten de zaak van vrede en ontwapening steunen, zullen zij niet aarzelen de hulpbronnen van het land te gebruiken om te antwoorden op de ontwikkeling van wapens in het Westen. „Het Russische volk heeft nooit met de wapens gekletterd en zal dat niet doen. Laat echter niemand onze liefde voor de vrede opvatten al zwakheid en laat niemand proberen ons bang te maken met nieuwe soorten dodelijke wapens”. Ook waarschuwde hij de Chinese leiders geen dreigementen jegens de Sovjet-Unie te uiten. Hij beschuldigde Peking ervan zich achter de reactionaire krachten in het Westen te scharen bij de verspreiding van laster over de Sovjet-Unie. „Er zijn wapens aan beide zijden”, zei Callaghan, „die bij onderhandelingen over een alomvattende ontwapening betrokken dienen te worden. De eerste minister, die deze uitspraken deed in antwoorden op vragen van parlementsleden, doelde voor al op de Russische SS-20-raket die in de Sovjet-Unie is ontwikkeld en getest. Deze raket met een reikwijdte van onge veer 5000 km heeft drie kernladingen die op afzonderlijke doelwitten kunnen wor den afgevuurd. Hoewel de VS zich buiten bereik ervan bevinden kan de raket een groot aantal doelwitten in West-Europa treffen. NAVO-experts die de ontwikke ling van het wapen hebben gevolgd zijn vooral bezorgd over de grote mobiliteit ervan. De vernietigings-capaciteit van de SS-20 is een paar duizend keer groter dan die van de neutronenbom. De Britse premier zal op 2 juni de ontwa peningsconferentie van de VN in New York toespreken. Zijn opmerkingen in het Parlement worden gezien als een aandui- - ding van het standpunt dat hij zal innemen en dat er op neerkomt dat de neutronen bom in dit stadium gehanteerd moet wor- Verder eiste de Egyptische president van de Cyprische regering een nadere uit leg van de gebeurtenissen op het vliegveld. Onmiddellijk na het drama zeiden de auto- tend da riteiten op Cyprus dat Egypte onder valse voorwendsels commando’s naar Cyprus had gezonden en dat Cyprus voor een actie op het vliegveld geen toestemming had verleend. Egypte heeft steeds gesuggereerd dat er wel afspraken met Cyprus zouden zijn gemaakt, al zette Sadat die suggesties gis teren wel wat op losse schroeven. Hij zei dat het de bedoeling was geweest dat de eenheid van Egyptische commando’s in actie zou komen in Djiboeti, waar het toestel geland was tijdens een vergeefse rondvlucht door het Midden-Oosten, op zoek naar een wijkplaats. Djiboeti had Egypte toestemming gegeven voor de ac tie, aldus Sadat. Maar toen de Egyptische commando’s naar Djiboeti wilden vertrek ken, steeg de DC-8 met de terroristen en de gijzelaars op met bestemming Cyprus, „Wij namen toen contact op met Cyprus en vertelden de autoriteiten dat er een Egyp tisch vliegtuig zou komen met aan boord .-Xk Minister van Defensie van de Sovjet Unie Oestinov. Ghali’s mededeling kwam enkele uren na een emotionele rede van Sadat voor de begrafenis van de vijftien omgekomen commando’s. In zijn rede zei Sadat dat Egypte de Kyprianou niet langer erkent als president van Cyprus. „Met ingang van heden trekken wij onze erkenning in”, zo zei Sadat in zijn toespraak tot Egyptische commando’s, onder wie de overlevenden van de strijd op Larnaka. Sadat eiste gisteren weer de uitlevering van de twee terroristen die voor de gijze ling van de elf Arabieren de Egyptische journalist-politicus Joessef Sibai had doodgeschoten in Nicosia. Sibai was een vriend van Sadat. Hij noemde de moorde naars een „stel huurlingen”. Cyprus heeft Niet alleen Cyprus kreeg er in de rede van Sadat van langs, ook de Palestijnse terreur moest het ontgelden. „De Palestij nen moeten goed in hun oren knopen dat Egypte elke klap tienvoudig zal vergel den”, zei Sadat. „Terwijl Egypte zich over al inzet voor de Palestijnse zaak, zitten de Palestijnen in nachtclubs en verhuren ze zich als moordenaars en terroristen”. Binnen de explosie van creativiteit vielen zijn zelfportret met palet en het alombekende zelfportret tegen lichte ach tergrond, een herschildering van de slaap kamer, ommuurd veld met maaier bij op gaande zon, het portret van hoofdoppasser Trabu en de Piëta naar Delacroix. Die behoorden dus tot de negen schilderijen die hij nog geen twee weken na zijn ziekte voltooide, dus wie weet zijn we door die ziekte van zes weken het drievoudige aan beroemde schilderijen (18 stuks) misgelo pen. Maar ja, zo kan je nog wel een tijdje doorgaan: als hij 77 jaar was geworden inplaats van 37, dan zou het boek van Jan Hulsker vijf maal zo dik zijn geweest en 625 gulden hebben moeten kosten. Alles heeft dus zijn voor- en nadelen, ook de ziektes van Vincent van Gogh. zig was metfhet maken van twee paspoor ten waarmee de.twee moordenaars het eiland hadden kunnen verlaten”. „Mijn zonen wilden president Kypria nou in zijn eer en waardigheid herstellen, nadat de terroristen hem op beledigende wijze hadden genegeerd”, aldus Sadat, „maar niettemin maakte hij zich schuldig aan deze verraderlijke misdaad”. Sadat memoreerde dat Cyprus voor een deel door de Turken is bezet en hij zei dat zijn land Kyprianou heeft erkend als presi dent van heel Cyprus „uit eerbied voor zijn voorganger, aartsbisschop Makarios”. „Maar na de dood van Makarios”, aldus Sadat, „zullen wij geen omgang meer heb ben met de dwergen die hem zijn opge volgd”. Volgens waarnemers is het niet uitgesloten dat Sadats uitspraken bedoe len te zeggen dat Egypte steun c.q. erken ning overweegt van het Turks-Cyprische deel van het eiland. „Vrijwel onmiddellijk na zijn herstel zijn het aantal en de kwaliteit van zijn werken eenvoudig verbijsterend. Toch is twijfel hier uitgesloten, als men de vermeldingen in de brieven nagaat en deze briefgegevens zo nauwkeurig mogelijk dateert. Het blijkt dan dat Vincent op 7 september, nog geen twee weken nadat hij weer aan het werk was gegaan, tenminste negen schilderijen had voltooid, waaronder verschillende van zijn meest beroemde werken, of - om een andere datum te kiezen - op 19 september, dus weer twaalf dagen later, in totaal tenminste 18, en misschien 21 schilde rijen”. tnjFel MOSKOU (UPI, AFP). De Russische minister van Defensie, Oestinov, heeft gisteren de VS en de andere NAVO-lan- den gewaarschuwd dat de Sovjet-Unie in staat is elk wapen dat het Westen ver vaardigt, te evenaren. Hij zei dit op een bijeenkomst in het Kremlin t.g.v. de 60ste verjaardag van de strijdkrachten. JERUZALEM (Reuter). De Ameri kaanse onderminister van Buitenlandse Zaken, Alfred Atherton, is gisteren na twee dagen van besprekingen met de Is raëlische regering vertrokken naar Cairo. Atherton pendelt in het Midden-Oosten om te proberen de hoofdlijnen rond te krijgen van een Egyptisch-Israelische be ginselverklaring voor het verdere verloop van het vredesproces. Verder probeert Atherton Jordanië ertoe te bewegen zich alsnog aan te sluiten bij het overleg, dat vooralsnog en in afwachting van de begin selverklaring in het slop zit. Atherton vertrok gisteren met de mede deling dat de Israëlische regering naar zijn mening vast van plan is het vredesproces op gang te houden. Substantiële verklarin gen over Athertons gesprekken met pre mier Begin en minister van Buitenlandse Zaken Dajan werden niet verstrekt. Vol gens ingewijden waren die ook niet te verstrekken, aangezien Atherton in Jeru zalem niets nieuws te horen heeft ge kregen. De waarschuwingen waarover h^j sprak, waren vervat in regeringspamfletten waarvan militaire kringen het bestaan be vestigden. Volgens buitenlandse persberichten werden stamleden in de pamfletten ervan beschuldigd „communistische terroristen” te hebben gevoed, verborgen en geholpen. „Alleen als u samenwerkt met de veilig heidstroepen bij het oprollen van de com munistische terroristen zal overwogen worden enkele of alle genoemde beperkin gen op te heffen”. bodems onderzeebootbestrijdingsfregat- ten die tot 10.000 ton meten en die snelhe den van 80 tot 100 knopen kunnen berei ken. Dat zou ze veel sneller maken dan de snelste Russische onderzeeboot. „Deze (Van onze redacteur in Groot-Brittannië, Henk Leffelaar) LONDEN. Premier James Callaghan van Engeland vindt dat een oordeel over de toevoeging van de neutronenbom aan het NAVO-wapenarsenaal gevormd moet worden aan de hand van de kernwapens die de Sovjet-Unie onlangs heeft ontwik keld. Hij beschuldigde de Russische lei der Breznjev ervan de neutronenbom als „propaganda” te gebruiken om te voorko men dat er over de nieuwe Russische kernwapens wordt gediscussieerd. 'W

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1978 | | pagina 3