Bezuinigingen leiden tot verschraling totale theateraanbod Canadese Boekenweek 1978 van start met lezingenavond Thema niet zonder vrijblijvendheid Kinderboeken voor diverse doeleinden Mischa de Vreede Maarten 't Hart dè franse keuken k ECOMERA Koffie Hag probleemloos lekker! Trevanian schept een Maigret” „Boek en Communicatie 3 Groeistad blijkt voor Splien te prozaïsch <3>HflCmag Ludlum past succesformule opnieuw toe 99 Auteurs signeren hun werk en Ministerie CRM: Geen ernstige schade bij toneel interbouw bv Boekhandel H.Coebergh r\koffie x MAC HER 1 13 KUNST 1 19 7 8 MAART J J et I NOORDHOLLANDS PHILHARMONISCH ORKEST vindt u alleen bij interbouw I llill 1 Profijtbeginsel Exclusief dealer voor geheel Kennemerland. Bezoek onze showroom ZnZÜI firj—II Zu-llen ter gelegenheid van de "Boekenweek" op zaterdag 4 maart van 14.00 tot 16.00 uur bij ons aanwezig zijn. Gedempte Oude Gracht 74 Haarlem bibliotheek Desastreuze toekomst voor toneel (Van onze Haagse redactie) JOHN OOMKES i (ADVERTENTIES) (ADVERTENTIES) entrée f 11,- (a.i.) cjp geldig t De KO-NW is er zeker van dat er op langere termijn ontslagen zullen vallen. wer- leur- leur; urig. :e 44 Deze desastreuze toekomst voor de toneelsector voorziet de Kunstenaarsor- ganisatie-NW (KO-NVV), nu blijkt dat de minister van CRM in het kader van noodzakelijk geachte bezuinigingen op dit terrein met onverbiddellijke hand het snoeimes gebruikt. Volgens de laatste gegevens moet de Noorder Compagnie van het ministerie van CRM 42.000 gulden inleveren, de Nieuwe Komedie 80.000 gulden, de Haagse Comedie 100.000 gulden en de Het lijkt erop dat het door de toenma lige CRM-staatssecretaris Vonhoff geïn troduceerde principe van het profijtbe ginsel weer van stal is gehaald, aldus de beleidsmedewerker voor toneel van de KO-NVV, Simon Bakker. Volkomen in tegenstelling tot wat de regering-Den Uyl wilde, namelijk de mogelijkheid scheppen ook voor kansarme groepen in de samenleving in contact te komen met cultuuruitingen, lijkt het huidige kabi net met zijn bezuinigingsbeslissingen te rug te keren tot ,)elite"-kunst, cultuur die alleen geconsumeerd kan worden door mensen die veel geld hebben. kaartverkoop en plaatsbespreken aan de kassa van het Concertgebouw, Lange Begijnestraat 13 Haarlem, van 10-15 uur; telefonisch 32 09 94 van 12-15 uur. dreerd en van glas, Ook de broodnodige verbeteringen voor theater-technici, die nog steeds zo’n 80 tot 100 uur per week werken, lijken beter in de ijskast te kunnen worden gestopt. Verplichte en onverplichte peri odieken voor acteurs zitten er niet meer in. Ook onder freelance-acteurs, die zo afhankelijk zijn van ad-hoc produkties, zal de werkloosheid groter worden. Na de inleiding die Llosa, voorzitter van de Internationale PEN-club en verbonden aan de Universiteit -'an Cambrdige, was het programma enerzijds zover uitgelopen dat velen de aan het slot geplande discus sie niet meer bij konden wonen en werd anderzijds de kritiek op de keuze van het thema door de praktijk onderstreept. Llo sa hield overigens een indrukwekkend be toog over de positie van schrijvers in La- tijns-Amerika, waarin hij constateerde dat geen enkele Zuidamerikaanse auteur kan ontsnappen aan sociale bewogenheid, om dat de levensomstandigheden van de be volking ook hem direct treft. Zijn opmer king dat de literatuur de spiegel is waarin Latijns-Amerika zijn echte gezicht kan zien, riep uitsluitend instemming op. Wat dan wel een goed thema voor deze Boekenweek zou zijn geweest, laat zich raden. Aan het begin van de avond werd een speciaal ingestelde CPNB-prijs (groot 6 mille) uitgereikt aan de actieve literaire stichting Bzztöh. Phil Muysson die de prijs in ontvangst nam, benutte de gelegenheid om zijn gehoor nog eens onder de neus te wrijven dat auteurs anno 1978 nog immer worden onderbetaald. Vervolgens ontmantelde hij de door Ver- hoeff geschetste toekomst door daartegen in te brengen dat het niet uitmaakt hoe informatie overgebracht wordt, maar dat het gebeurt. Zijn opmerking dat gecentra liseerde informatie gemakkelijk kan wor den uitgeschakeld, werd door de zaal met applaus ondersteund. Volgens de flaptekst is Simenon de enige eigentijdse auteur die door Tre- vanian gelezen wordt en onder wiens invloed hij staat en dat kon weleens een terechte bewering zijn. Hoofdfi guur in dit boek is inspecteur Lapointe, een politieman van de oude stempel, die in „zijn” wijk, de Main, alles en iedereen door en door en kent, er heerst als een soort ongekroonde koning. Deze figuur heeft met Simenons Mai gret gemeen dat hij in de eerste plaats mens onder de mensen is, met zijn eigen opvattingen en waarde-oordelen. Hij komt daardoor in botsing met de nieuwe samenleving, met de gewijzigde maatschappelijke omstandigheden en met de visie van zijn baas op het werk van een modern politiekorps. Hij gaat zijn eigen weg maar de maatschappij en zijn eigen gezondheid zetten hem op een zijspoor. Het verhaal van de moord, waarmee dit boek begint, leidt tot een ontkno ping die diep blijkt verweven met zijn eigen leven en die, na alle twijfels over zijn eigen identiteit, slechts leidt tot een bevestiging daarvan, tot berusting erin. Een knap en melancholiek boek van deze in Engeland werkzame Ameri kaan. Het verscheen als paperback bij Elsevier, prijs 18,90, in een prima vertaling van J. C. Pasman. Bestseller-auteur Robert Ludlum is zijn succesformule trouw gebleven in zijn nieuwste, 400 pagina’s dikke thril ler „Het Hoover archief”. Het boek heeft een aantal kenmerken gemeen met zijn voorgangers (Scarlatti erfenis, Oosterman weekend, Rhinemann spel enzovoorts): het patina van echtheid, de voortdurend opgevoerde spanning, de dubbele bodems en, bijna ouderwets, tot het eind toe de vraag: wie is eigen lijk de echte booswicht? Een aardig aspect van deze nieuwste Ludlum is de voortdurende verwijzing van de schrijver naar zichzelf en zijn manier van werken. De hoofdpersoon in dit boek is eveneens een schrijver, „Bloedrecht" is de minder geslaagde Nederlandse titel van de politieroman van de bekende schrijver Trevanian („De Eiger killer” en „De Plee killer") met als oorspronkelijke titel „The Main” een boek dat sterk afwijkt van wat Trevanian ons tot nu toe heeft gepresenteerd. De Main is een arme wijk in Montreal, een soort voorge borchte van Canada, waar de immi granten binnenkomen en, in veel geval len, blijven wonen. Mét nog twee boeker, an Tony Bur- rett Barry Kemp over: „Havens van daag” en „Vliegvelden vandaag” die echter iets meer prentenboeken zijn en de jeugd vanaf 8 jaar al wel zullen aanspreken heeft Elsevier een respec tabel aantal informatieve boeken voor de jeugd op de markt gebracht. De leergierige jeugd kan zijn hart hieraan ophalen en zijn kennis verrijken. De laatste twee zijn 12.50 p.d. Guus Spaan schreef nog weer twee deeltjes over de lotgevallen van de voet baltweeling: „Eddie en Eric op de Ta mara” en „Eddy en Eric: ruzie” 7.50). Met „Het Aller Grootste Bereboot Boek” kunnen de kinderen alle kanten uit: Lezen, puzzelen, spelen en kleuren. Welkom geschenk voor de vakantie. ge -Fi /d. ROBERT LUDLUM .auteur van Het Hoover-arrchief. „1001 SPELLETJES” van Claude- Marcel Laurant biedt u een onuitputte lijke hoeveelheid bekende en onbeken de spelletjes uit alle windstreken. Zo’n Spelletjes-bron hoort eigenlijk in ieder gezin thuis. Jong en oud kan er in grasduinen, er is voor „elk wat wils” uit te halen, voor één of meer personen, voor binnen of buiten, mét of zonder speelmateriaal. Een register voorin maakt het opzoeken van een bepaald spel heel eenvoudig. De uitvoering, te keningen, indeling zijn uitstekend, bo vendien grotendeels in kleur. Deltos-Elsevier heeft een geestig ge tekend prentenboek over olifantjes het licht doen zien met als titel: „Hoe oli fantjes leren tellen”, gemaakt door Hel- me Heine. Een kostelijk boekje voor jonge kinderen, maar de ouders kun nen er ook nog vreugde aan beleven. 12.50). PROF. DR. J. VERHOEFF ...de rol van het boek uitgespeeld?.. Elsevier heeft ook een serie kwis- boekjes voor de jeugd het licht doen zien; het zijn voorlopig zes deeltjes: „Het Quiz-boek over...Energie - Planten - Schepen - Spoorwegen - Uitvinders - Het Weer”. Behalve dat het juiste ant woord wordt gevonden is het de bedoe ling van deze boekjes ook belangstel ling voor de verschillende onderwer pen te kweken. Wat dat betreft is het eigenlijk ook een informatieve serie. 2.90). af- tz- ta- m, llic DEN HAAG. (ANP). De verminde ring van de CRM-subsidie aan de Haagse Comedie met 100.000 en aan de Nieuwe Komedie met 80.000 zal geen ernstige schade bij deze toneelgezelschappen te weeg brengen. Hoewel de situatie in de toneelwereld niet bepaald rooskleurig is, heeft het ministerie van CRM goede hoop dat de schade in het algemeen beperkt blijft. Een woordvoerder van het ministerie heeft dit meegedeeld, naar aanleiding van de subsidie-aanpassing, waarvan de to neelgezelschappen onlangs op de hoogte zijn gesteld. Het departement lonkt wel naar geld uit de werkloosheidspot van het ministerie van Sociale Zaken, waardoor acteurs zouden kunnen blijven werken, maar dat blijft een zaak voor dat ministe rie, aldus de CRM-woordvoerder. De kun stenaarsorganisatie NW had deze ge dachte woensdag geopperd op een pers conferentie in Amsterdam. Volgens CRM wijken de subsidies voor het seizoen 1978-1979 nauwelijks af van de bedragen die de toneelgroepen het nu lopende seizoen ontvangen. „De Appel” krijgt ƒ50.000, „Sater” ƒ120.000 en het Publiekstheater ƒ40.000 subsidie erbij, omdat het rijk vindt dat deze drie zonder de extra bijdrage niet in staat zijn hun werk behoorlijk te vervullen. Om deze subsidieverhogingen mogelijk te maken heeft CRM besloten de Haagse Comedie en de Nieuwe Komedie, die daartoe wel beter in staat zijn, minder geld te geven. De rijkssubsidies voor de onder de To- neelraad Rotterdam vallende groepen Ro- theater, Onafhankelijk Toneel en Diskus, alsmede aan het Centraal Voorzieningen Apparaat, met inachtneming van de gebruikelijke inflatiecorrectie blijven ge handhaafd, aldus het ministerie. Bij dezelfde uitgever nog een educa tieve serie, waarvan de opzet en uitvoe ring echter geheel anders zijn. Deze is samengesteld door Ronald Ridout en Michael Holt en zij noemen deze serie: „Zo zit het met...jou”, „Zo zit het met ...katten”, „Zo zit het met...Kippen.”, „Zo zit het met...Vlinders”. In deze serie wordt in hoofdzaak aandacht besteed aan de ontstaansgeschiedenis van de verschillende levensvormen, de voort planting en het begrip evolutie. De te keningen zowel als de tekst zijn duide lijk en openhartig, 9.50 p.d.). Santpoorterstraat 41 Kleverpark-Haarlem j/ Tel. 023-2634 63 AMSTERDAM. Het publiek moet meer gaan betalen voor toneelvoorstel lingen. Het aantal produkties zal ver minderen. De gezelschappen zullen zich weer op de gevestigde circuits moeten gaan richten, dat wil zeggen op die keten schouwburgen die de hoogste uit koopsommen betalen en waarvan dus zo min mogelijk risico’s zijn te ver wachten. Mr. Cees van Wijk, voorzitter van de Commissie CPNB, legde in zijn welkomst woord uit waarom er dit jaar voor een serieuze opening was gekozen. De CPNB, zo zei hij, had het afgelopen jaar vanuit een serieuzer uitgangspunt de belangen van het Nederlandse boek bedreven. De CPNB huldigt het standpunt dat het boek onmisbaar is, zeker in een tijd dat er minder wordt gelezen en de boekenomzet elk jaar een daling vertoont. Een inspire rende gedachtewisseling over de rol en de mogelijkheden van het boek zou, zo meen de men, een betere start vormen voor een boekenweek dan een tamelijk vrijblijvend boekenbal. Zijn woorden vonden wel weerklank, maar al aan het begin van de avond zocht een deel van de aanwezigen - waaronder schrijvers, uitgevers en genodigden - na drukkelijk waarborgen om het verstrooi ende element niet helemaal te laten ver dwijnen. Geholpen door de omstandigheid dat de presentatie in handen was gelegd van de rappratende Berend Boudewijn en de al eerder aangestipte geestige film van Rademakers, lukte dat wonderwel. Geroe zemoes en geglnnegap bleef de hele avond hoorbaar ten teken dat niet iedereen de opening van de Boekenweek en het thema voor de bijeenkomst ernstig nam. Berend Boudewijn presteerde het om satirisch de aandacht te vestigen op de dubbele bodem van het gebeuren. „Het is natuurlijk een dekmantel, zo’n saaie lezin genavond. Een cultureel getint thema is mooi natuurlijk, maar waar het in werke lijkheid om draait is het boek en het be houd van de verticale prijsbinding”. Dat geluid was al eerder tijdens het koud buf fet in de wandelgangen te beluisteren ge weest, evenals de mening dat het thema Boek en Communicatie een bepaalde vrij blijvendheid en weinig controversiële ele menten bevatte. Jef Rademakers, zoals bekend een suc cesvol tv-maker, fungeert dit jaar als ideeënman voor de Boekenweek. Zijn film Prettig Week-end, dat de ondertitel „Een literaire love story” draagt, bestaat in feite uit de combinatie van een leuke raamver telling en de kern van het betoog van elk van de drie inleiders van deze openings avond. Een meisje dat in een boekhandel werkt, is verliefd op haar chef, maar deze heeft alleen maar oog voor zijn boeken. Zij tracht de communicatie tussen hen te ver beteren door in de leer te gaan bij een s Nog weer een andere serie bij Else vier, maar toch wel terecht in dit ver band te noemen, is een min of meer populair-wetenschappelijke serie ook voor de leeftijd van 10-14 jaar. Deze behandelt de wereld om je heen met onderwerpen als: „Schepen”, „Ver voer”, „Bouwen”, „Natuur”. Veel infor matie in duidelijke tekeningen of doorsneden van o.a. vliegtuigen, boten, booreilanden en het menselijk lichaam, alles in kleur. De tekst sluit daar goed bij aan, is eenvoudig, duidelijk en voor een'kind bevattelijk. De auteur is Da vid Sharp en de prijs 14.90 per deel. die door een groep in het verborgene werkende machtige mannen wordt ge bruikt als een pion in het spel, dat moet leiden tot de opsporing van het bijzon der gevaarlijke persoonlijke archief van FBI-chef Edgar Hoover, dat na diens dood gedeeltelijk vermist wordt. Ludlum past in dit boek een bijzon der knap uitgewerkte truc toe: de au teur is bezig, aanvankelijk zonder dat zelf te beseffen, met het ontraadselen van precies dezelfde problemen als de groep machtige mannen, met het doel er een boek over te schrijven. Dat maakt hem zo bij uitstek geschikt om te „gebruiken”: zowel door Ludlum als hoofdpersoon in zijn boek als door het syndicaat in het verhaal. Een soort Droste-cacaobus-effect dus. De ondertitel van dit boek „Roman van een misleidende intrige” is dan ook zeer terecht. Het boek verscheen, uit stekend vertaald door J. van Hattum, bij uitgever Veen in Wageningen, prijs 19,90. De moeite van het herlezen meer dan waard zijn twee van de boeken, ver schenen in een onlangs nieuw gestarte reeks heruitgaven van thrillers door uitgeverij Born: „Noodkreet uit Ber lijn”, het enorm sterke debuut van Ross Thomas, destijds bekroond met de Ed gar Allen Poe-prijs, en „Het groot Duits komplot” van Adam Hall, in ’69 voor het eerst verschenen onder de titel „The striker portfolio”. (Prijs ƒ15,90). P. WOLFSBERGEN De subsidie die de Kunstenaarsorga- nisatie-NVV bij het ministerie van so ciale zaken heeft aangevraagd voor haar „free-lance project” (her- en bij scholing acteurs) ten bedrage van 500.000 gulden, is er nog steeds niet. De KO-NVV vreest het ergste. Overigens heeft Kommer *t Mannetje, vice-voor- zitter van de Kunstenaarsorganisatie, er woensdag op gewezen dat het subsi diëren van acteurs (via gezelschappen) door CRM naar zijn mening precies evenveel kost als het verstrekken van werkloosheidsuitkeringen door sociale zaken. deskundige en twee filosofen/schrijvers. Achtereenvolgens komt ze terecht bij prof, dr. J. Verhoeff, hoogleraar in de Informa tica aan de Erasmus Universiteit te Rotter dam, de Duitse essayist-filosoof Hans Magnus Enzensberger en de Latijns-Ame- rikaanse auteur Mario Vargas Llosa. Prof. Verhoeff geeft als zijn mening te kennen dat de rol van het boek zoals we dat in zijn huidige vorm kennen binnen afzienbare tijd zal zijn uitgespeeld en dat moderne technologie in staat is beter en goedkoper informatie over te dragen en communicatie tot stand te brengen dan het naar verhouding dure en weinig actuele boek. Enzensberger zag de toekomst ook somber in, maar op een andere manier. Hij waarschuwde voor het gevaar van wat hij de politieke en economische censuur van het boek noemde, waardoor de openbaar heid van informatie beperkt kan worden. ONDER DE VOOR zichzelf spreken de titel: „Als je goed kijkt naar...” heeft Elsevier een instructieve serie uitgege ven voor de j^ugd van ongeveer 10-14 jaar. De opzet van de boekjes is de kinderen beter, bewuster en inten siever naar dieren en landschappen te laten kijken. Aan de hand van duidelij ke tekeningen en begrijpelijke eenvou dige tekst is het de bedoeling om beter inzicht te geven in het gedrag van die ren, het ontstaan van landschappen en de kringloop van het leven in flora en fauna. Uitstekend geschikt om op school te gebruiken, maar ook bij de educatieve ontwikkeling thuis en bij natuurvereni- gingen een welkome aanvulling. Om een paar onderwerpen van de ±15 deeltjes te noemen: „Als je goed kijkt naar... Honden, Mieren, Roofdie ren... Het Leven in zee, Bijen en Wes pen, De Noordpool... en Vlinders en Planten zijn in de maak, (ƒ9.50 per deel). ZOETERMEER Het kleine ensemble van Car Stedelinck, „Splien plukt de poëzie doorgaans van rijk geladen bomen. Maar de opdracht van de kant van de gemeente van vestiging, Zoetermeer. dwong naar een programma dat het bestaan in de nieuwe leefvormen tot uitgangspunt zou nemen en dat bracht het levensgrote gevaar van gelegenheidswerk met zich mee dirigent: ANDRÉ VANDERNOOT solist JACQUES KLEIN - piano Toneelraad Rotterdam maar liefst 234.000 gulden (per theater uitgesplitst: het RO-theater 60.000, het Onafhanke lijk Toneel 20.000, het Centraal Voor zieningenapparaat 153.000 en Discus 500). Voorts blijkt er nauwelijk enige ruimte over voor ad-hoc produkties (niet-commerciële voorstellingen buiten de vaste gezelschappen om); met name de Nederlandse Theaterunie uit Amster dam komt op een vreselijke manier op de tocht te staan. De Kunstenaarsorganisatie-NVV (meer dan 3500 leden, aangesloten bij de FNV) concludeert en de directies van de gezelschappen Zijn het daar mee eens dat deze drieste bezuinigingen, waar van de gezelschappen dezer dagen door CRM in kennis zijn gesteld, zonder enige twijfel zullen leiden tot een grote ver schraling van het gehele toneelaanbod. Wel eens last van koffie...? Echte koffie, gezuiverd van schadelijke bestanddelen èn coffelne. Hag is gewoon beter voor een mens! Nieuwe toneelgroepen die zich aan dienen en experimenteren, zullen in het nieuwe beleid nauwelijks mogelijkhe den krijgen. De werkgelegenheid van een groot aantal acteurs wordt direct bedreigd. Daar is „Stad in groei” dan ook niet hele maal aan ontkomen. Voor de ziek geworden Stedelinck sprong Eddy Habbema in, die met Hella Haasse samen een aantal toepasselijke teksten verzamelde. Maar voor een zo literair geïnsp. bevlogen gezelschap is een wereld staal en beton misschien wat al te prozaïsch om er een hoge vlucht mee te bereiken. Je moet dan al een Antonioni zijn, en die kon zich dan tenminste nog op het visuele verla ten voor een kijk op het moderne. Splien liet met zijn première in De Graan schuur tamelijk gemengde gevoelens achter. Voor Habbema was het natuurlijk een heel nieuw soort theater en de regisseur, die mees tal voor Centrum werkt, bleek genoeg vin dingrijkheid in zijn bagage te dragen om de teksten ook nog echt gezicht te geven. Duide lijk wel nuchterder dan Stedelinck, die zich soms in de bewegingstovenarij verliest en daar zelfs de taalregie voor verwaarloost. De teksten, over de nieuwbouw-euvels zoals die zich voordoen in liften, supermarkten en op balkons, groeiden niet helemaal tot tinte lende herkenningen. De „Papalagi”-redevoe- ringen bleken echter in het gekozen fragment een pittige vervreemding te kunnen wekken bij een gekooid bestaan en het verlangen naar het paradijselijke Van de vertolkers kwam An de Donder het meest verrassend naar voren. Bij het luiste ren naar de muziek van Bob Zimmerman bleek het minstens zo aantrekkelijk naar hem te kijken, als een waarlijke duvelstoejager. PIET RUIVENKAMP Een paar leesboekjes waaronder: „De zevende Hemel” van Simone Schell, die voor haar boek „De Heksen ketelkandij” in 1975 de Gouden Griffel ontving. Een ontroerend verhaal van het buurtcafé „De Zevende Hemel”, van de twee speelkameraadjes Mazzel en Lize, die elkaar naar jaren afwezig heid als grote kinderen en vreemden weer terug zien en van meneer Radnoti, de, gevluchte Hongaarse poppenspeler, die betere dagen heeft gekend en een beetje verdrietig is. 9.90). Concertgebouw Haarlem - dinsdag 7 maart 1978 - 20.15 uur ZESDE CONCERT SERIE A AMSTERDAM. „Communicatie? Daar heb ik nooit over nagedacht”, zegt Mamix Gijsen, auteur van het boeken weekgeschenk 1978. Verwonderd ant woordt hij op het hem als vraag gestelde thema van de Boekenweek. De scène is te zien in een door Jef Rademakers in op dracht voor de Commissie CPNB (Collec tieve Propaganda van het Nederlandse Boek) vervaardigde tv-film rond het motto Boek en Communicatie. Zondagavond zendt de KRO-tv deze promotiefilm uit via Nederland 1 van 20.05 tot 20.30 uur, maar donderdagavond diende een voor vertoning als geslaagd opwarmertje op de „werkbijeenkomst” die ter gelegenheid van de opening van de boekenweek werd gehouden en het traditionele boekenbal verving. programma Bartók - Concert voor orkest Brahms - Pianoconcert no 2 coffeïnevrij extra fijne melange

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1978 | | pagina 15