Activiteiten worden uitgebreid
Ambassade houdt
uitzending Chili-
film tegen
mensenrechten
in Oeganda
Chaban-Delmas voorzitter Frans parlement
Lof voor
ontvoerders
Aldo Moro
Ontvoerde baron
zou dood zijn
Prinses Irene
Commissie voor
Vance bepleit
produktiestop
splijtstoffen
1
in Spanje
Musical-Evita Peron
S8
1
HAASTKLUS
HAGEDISMANNEN
Volgende maand opening
omstreden vliegveld
Ji
TOÉVAL
GADEGESLAAN
I
I
3
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 8
APRIL
DINSDAG 4
es
rf
nd
ek
nd
en
|s
‘g
de
en
de
;r-
en
irs
en
;n.
■ht
Ier
en
sst
us
(Van onze redactie buitenland)
d
JERUZALEM-CAIRO. De Israëlische beweging „Vrede Nu” heeft
na het succes van haar eerste bijeenkomst zaterdagavond in Tel Aviv,
besloten nu ook in andere steden bijeenkomsten te gaan houden en
„vredeswachten” te plaatsen bij grote instellingen in Israel.
door Nico Scheepmaker
MONROVIA (Reuter/DPA). De Amerikaanse president Carter
heeft gisteren Zuid-Afrika gewaarschuwd, dat er ernstige meningsver
schillen met de Verenigde Staten zullen ontstaan, als Zuid-Afrika het
toezicht van de Verenigde Naties op de verkiezingen in Namibië
negeert en de Zuidwestafrikaanse volksbeweging SWAPO van die
verkiezingen uitsluit.
I
Vredesbeweging in
!S
Carter waarschuwt
Nieuwe steun voor Giscard
w
(Van onze redacteur in Frankrijk Rudolph Bakker)
ö- Eer). lachende prinses Irene neemt bij aankomst in Madrid een forse bos bloemen in
ontvangst, gegeven door haar man.
>J1
i
-i
gel-
zijn
srse
zijn
jik-
van
me-
ga's
lad-
het
len
an-
lOg
ijn
in
t is
de
ide
de-
ie
In een brief aan Carter vraagt Vance
om de oprichting van een werkgroep
die zijn ideeën op dit punt moet concre
tiseren. De minister gaat er van uit, dat
het stopzetten van de produktie van
splijtstoffen, zoals plutonium en ver
rijkt uranium, het controleren van een
akkoord over beperking van strategi
sche wapens, bijzonder zal vergemak
kelijken. Functionarissen in Washing
ton zeiden, dat het voorstel van Vance
tegen het einde van de volgende maand
afgerond kan zijn en daarna kan wor
den voorgelegd tijdens de speciale zit
ting van de Verenigde Naties over ont
wapening.
Het plan van de Amerikaanse be
windsman zou in de hoogste regionen
van het Pentagon zeer slecht zijn geval
len. Zowel de Amerikaanse minister
van Defensie, Brown, als de chef-staf
van het Amerikaanse leger, zouden te
gen zijn.
De vredespolitiek van premier Begin biedt
geen enkele basis voor kritiek,” aldus
Ehrlich.
„Die beweging is eerder een obstakel dan
een bijdrage voor het bereiken van vrede.
Vice-premier Jadin, een van de gematig
den in de coalitie, betuigde algehele steun
aan het vredesplan van Begin en minister
van Vervoer Amit zei, dat de beweging
„ons veeleer van vrede verwijdert, omdat
ze de Arabische onverzettelijkheid aan-
moedigt.”
In Zuid-Libanon is het Israëlische leger
begonnen met het „uitdunnen” van de
troepensterkte. De gedeeltelijke terugtrek
king van de Israëliërs heeft te maken met
de komst van het VN-vredesleger. De se-
cretaris-generaal van de Verenigde Naties,
Waldheim, zei gisteren dat de situatie in
Zuid-Libanon betrekkelijk rustig is, al
wordt hier en daar nog wel geschoten.
TOKIO (Reuter). Het bij de bevolking
fel omstreden vliegveld Narita bij Tokio,
wordt maandag 21 mei in gebruik gesteld.
Dit hebben de Japanse autoriteiten gis
teren bepaald. De opening is verschillende
keren uitgesteld na bloedige botsingen tus
sen politie en betogers. Vorige maand nog
werd de verkeerstoren vernield, waardoor
de opening op 30 maart niet kon doorgaan.
(Van onze redactie buitenland)
TURIJN. Leden van de Italiaanse
Rode Brigades die momenteel in Turijn
worden berecht, hebben gisteren de ont
voerders van oud-premier Aldo Moro lof
toegezwaaid.
Het zoeken naar de op 16 maart ontvoer
de politicus is intussen nog in volle gang.
In de steden Rome, Genua en Pescara
hield de politie gisteren grootscheepse
zoekacties. Er werden diverse arrestaties
verricht. Sinds kort kan de politie mensen
24 uur vasthouden die hun identiteit niet
kunnen of willen aantonen. De wet werd
op 26 maart aangenomen.
Een van de vijftien leden die terecht
moet staan, Giorgio Semeria, voegde daar
aan toe, dat het echter niet noodzakelijk is
dat Moro wordt gedood of letsel wordt
toegebracht. „Wij geloven niet dat het
noodzakelijke is Moro te elimineren. Moro
maakt thans in een volksgevangenis de
zelfde psychologische marteling van het
geïsoleerd gevangen zitten door als wij”,
aldus Semeria.
durende reis naar Afrika en Zuid-Ameri-
ka.
Chaban-Delmas had zich als „partijloze”
voor het voorzitterschap van de Franse
Tweede Kamer kandidaat gesteld, die gis
teren voor de eerste keer in zijn nieuwe
samenstelling na de verkiezingen van
maart bijeen kwam.
Chaban was en is een gaullist van de oude
garde. De steun die hij voor zijn kandida
tuur verwachtte en ook kreeg kwam
echter van de coalitiepartijen binnen de
regering, die niet tot de gaullistische RPR
van de Parijse burgemeester Jacques Chi
rac behoren.
De tweede klap was, dat Edgar Faure
verloor. Het is voor het eerst sinds het
vertrek van Chirac als eerste minister, en
zijn zegetocht in de verkiezingen voor het
De man die de veel begeerde voorzitters-
zetel verloren heeft is de 69-jarige Edgar
Faure. Hij was aanhanger van de radicale
partij van de oprichter van het weekblad
„l’Express”, Jean Jacques Servan Schrei
ber. Hij bleek de uitverkoren kandidaat
voor een verlenging van zijn voorzitter
schap te zijn van de gaullisten, aangevoerd
door Jacques Chirac.
Het Franse kiezersvolk had de manoeu
vres die aan de kandidaatstellingen ten
grondslag liggen, met argwaan gevolgd.
Gaullistenleider Chirac had zijn parle
mentariërs opdracht gegeven op Edgar
Faure te stemmen. De eerste klap voor
Chirac gistermiddag was, dat dit bevel niet
door zijn gehele aanhang was opgevolgd.
NAIROBI (UPI). President Idi Amin
van Oeganda heeft gisteren de instelling
van een commissie voor de mensenrech
ten in zijn land, bekendgemaakt.
De commissie, de ressorteert onder het
ministerie van Justitie, zal samenwerken
met de VN-commissie voor de mensen
rechten.
Parijse burgemeesterschap, dat hij zo’n
tegenslag te incasseren krijgt.
De hoop van president Giscard is nu, dat
jongere gaullisten zich aan de greep van
Chirac zullen willen onttrekken. Premier
Barre is druk bezig zijn regering te vor
men. Het moment voor politieke carrière
makers om op hun tellen te passen.
De president speelt ditmaal keer op keer
goed. Want natuurlijk was Chaban zijn
kandidaat, al hebben alle betrokkenen dit
met stalen gezichten officieel ontkend.
Deze commissie „moet de houding van
Oeganda uitleggen aan het buitenland en
de voor het leven benoemde landspresi-
dent adviseren over de toestand op het
gebied van de mensenrechten”, aldus de
Oegandese radio.
Hij heeft zijn voorstel zondag met de Belgi
sche politie besproken.
Naar schatting zijn in Oeganda onder
het bewind van Amin een kwart miljoen
mensen uit de weg geruimd. De laatste
maanden is het echter volgens diplomaten
in de Oegandese hoofdstad Kampala, op
merkelijk rustig.
Een Nederlandse privédetective, Ben
Zuidema, die indertijd heeft geassisteerd
bij de opsporing van de gestolen schilde
rijen van Picasso, heeft zich bereid ver
klaard als tussenpersoon te fungeren tus
sen de familie Bracht en de ontvoerders.
Het toeval zit ’m hierin, dat Dimitri Fren
kel Frank op anderhalve week na precies
vijftig jaar geleden in München geboren
werd en dat zijn vader, de tachtigjarige
violist Georg Frenkel Frank, op het mo
ment van Dimitri’s geboorte, als Stehgei
ger stond te spelen in hetzelfde gebouw
waarin nu, een halve eeuw later, de pre
mière van het stuk van zijn zoon wordt
gegeven. Toen was het echter nog geen
schouwburg, maar een groot restaurant, te
vergelijken met het vroegere Heek op het
Rembrandtplein, waar ook gemusiceerd
werd door Boyd Bachman of Malando
terwijl de gasten zaten te eten of te teaën.
Waar moeten we de bron van zulke fou
ten nu eigenlijk zoeken? Ik heb er Mar-
greet Commelin-Reiss even over opgebeld,
die behalve de moeder van Tim en Jeroen
Krabbé (een part-time job) ook een van
onze beste filmvertaalsters is. Haar eigen
ervaring is, dat zulke „tikfouten” op de
drukkerij gebeuren (in een andere film
signaleerde ik bijvoorbeeld nog „deparste-
ment,’ en „hergergde”). Die tikfouten wor
den gefotografeerd en op de film gezet en
als ze daar eenmaal op zitten, is er weinig
meer aan te doen. Maar is er dan geen
corrector, die bijtijds ontdekt dat „eerbe-
tuig” en „gadegeslaan” (dat zullen ook
geen tikfouten zijn, maar domweg overge
nomen taalfouten) aanleiding kunnen zijn
tot taalbederf van de argeloze bioscoopbe
zoekers? In de meeste gevallen gebeurt die
correctie wel, maar niet zelden is er sprake
van een haastklus waardoor controle erbij
in schiet.
Intussen blijft Begin proberen weer be
weging in het vastgelopen vredesgesprek
met Egypte te krijgen. Gisteren ontving hij
de Amerikaanse ambassadeur Lewis en
sprak met hem over voortzetting van de
Amerikaanse bemiddelingspogingen.
De redactie heeft niet de indruk dat het
om een kwalijke grap gaat. De ontvoer
ders hadden een losgeld van 52 miljoen
Belgische francs (3,6 miljoen gulden)
geëist.
BRUSSEL (AFP). Bij het dagblad De
Gazet van Antwerpen is zondag een ano
niem telefoontje ontvangen met de mede
deling, dat de op 7 maart ontvoerde Belgi
sche baron Bracht door zijn ontvoerders
is gedood.
Dat ex-restaurant is inmiddels verbouwd
tot een schouwburg. Georg Frenkel Frank
zal met Dimitri op de première aanwezig
zijn en na afloop vele malen een sterk
verhaal aan de premièrebezoekers kunnen
vertellen.
an
tar
ne-
ds-
de
an
Israel groeiende
fie
d-
is
je
an
an
de
lie
re-
la-
>n-
iie
rd
of.
op
Tg
Dat kan men nauwelijks meer toeval
noemen! Op 13 april a.s. gaat in Die Kleine
Komödie in München het toneelstuk „Der
Freund von Nebenan” in première. Dat is
de Duitse vertaling van „In de holte van je
arm”, het stuk van Dimitri Frenkel Frank
dat in Nederland gespeeld werd met Guus
Hermus en Ton van Duinhoven in de man
nelijke hoofdrollen en hun echtgenotes
Bep Dekker en Ina van Faassen in de
vrouwelijke bijrollen. Een typisch fami
liestuk dus, dat een paar jaar geleden in
een drastisch gewijzigde en gebanaliseer-
de Engelse opvoering vernietigende kri
tieken kreeg, maar wel zeer lange tijd op
het repertoire bleef.
Als u voor de verandering een keer een
prachtige film wilt zien, moet u naar „Una
Giomata particolare” met Sofia Loren en
Marcello Mastroianni gaan. Een film die
op alle punten een bijzonder verzorgde
indruk maakt: regie, spel, aankleding, fo
tografie, geluid, noem maar op. Des te
afgrijselijker zijn daarom de ondertitels,
die op sommige momenten de indruk wek
ken door een analfabeet te zijn gemaakt.
et
il-
ry
3k
én
:al
de
iet
jft
is
de
ris
m-
m-
an
Ier
de
en
ter
50-
rn
en
an
an
gd
)e-
lië
<e-
in-
ot
?r
in
jn
te
m
te
In Egypte drong president Sadat nog
eens aan op een soepeler houding van
Israel om de impasse in het vredesoverleg
te doorbreken. Tegelijkertijd prees de pre
sident de Israëlische minister van Defen
sie, Weizman, met wie hij vorige week in
Cairo nog besprekingen voerde. Sprekend
met verslaggevers zei Sadat, dat Weizman
„ernstig voor vrede is” en voegde daaraan
toe „de man” te mogen.
PARIJS (DPA). Via de rechter heeft
de Chileense ambassade in Parijs bereikt,
dat een televisiereportage over Chili
voorlopig niet op de Franse beeldbuis te
zien zal zijn.
Zo stond er drie keer „congierge” in plaats
van „conciërge”, er stond „hugonoten” in
plaats van „hugenoten”, „heertste” in
plaats van „heerste”, „eerbetuig” in plaats
van „eerbetoon”, „niesen” in plaats van
„niezen” en zelfs „heeft gadegeslaan” in
plaats van „heeft gadegeslagen”.
Carter zei dit gisteren tijdens zijn reis
van Nigeria naar de Liberiaanse hoofd
stad Monrovia. Het was het laatste bezoek
en de laatste dag van zijn zeven dagen
Carel Hugo heeft nog steeds geen
Spaans paspoort. Zijn nationaliteitsaan-
vraag is ingediend en geen enkele Spaanse
instantie heeft een negatief advies uitge
bracht. Een carlistische woordvoerder
vertelde, dat de verlening van een Spaans
paspoort aan Carel Hugo slechts een kwes
tie zou zijn van enkele weken.
Zij gaat in Madrid een huis zoeken en
scholen voor haar vier kinderen. Omdat
die voorlopig op school in Parijs blijven,
zal prinses Irene in de komende tijd dik
wijls tussen Spanje en Frankrijk op en
neer reizen.
De president had ook in Nigeria krachti
ge taal laten horen aan het adres van Zuid-
Afrika en gezegd vastbesloten te zijn „het
kwaad en het onderdrukkende systeem
van apartheid” in Zuid-Afrika uit te
roeien.
Margreet Commelin vertelde, dat ze de
film „Nous irons tous au paradis” tegen
haar principe in ongezien vertaald had,
omdat er grote haast bij was terwijl de
kopie pèts heel laat binnenkwam. Ze had,
toen ze voor het eerst het bijpassende
beeld zag, nog bijtijds vier enorme fouten
voor de overige kopieën kunnen verbete
ren. Zij vertaalt ook altijd met de bandre
corder en het gesprokene erbij. Ook dan
kom je nog vaak voor raadsels te staan als
je het beeld er niet bij hebt. In de laatste
film van Pasolini werd volgens de bijge
voegde tekstlijst gesproken over ene
„Wiesman”, en zo klonk het ook. Dankzij
een Franse tekstlijst ontdekte ze nog bij
tijds dat het Camille Huysmans betrof! In
een film van Niki de Saint Phalle (zonder
geschreven tekst, alleen geluid) werd over
„hommes des arts” gesproken, maar wat
mochten dat dan wel zijn: „kunstman
nen”? Toen ze de mannen over de grond
zag kruipen begreep ze dat er gesproken
was over „hommes lézards” oftewel „hage
dismannen”
(Van onze redacteur in Spanje,
Peter Hattink)
MADRID. Een stralende prinses Ire
ne is gisteravond vanuit Parijs op het
i vliegveld van Madrid aangekomen.
Er hebben zich al honderden vrijwilli
gers gemeld. Ofschoon de manifestatie
van zaterdagavond, waaraan door 30.000
i mensen werd deelgenomen, door minister
van Buitenlandse Zaken, Dajan, indru
kwekkend werd genoemd, komen nu ook
andere kabinetsgeluiden naar buiten Mi
nister van Financiën, Ehrlich, zei dat Vre
de Nu „riekt naar een militaire putsch.”
In de Pravda hebben de Russische
autoriteiten de VS gewaarschuwd, dat
er geen sprake van kan zijn dat de
neutronenbom een Amerikaans mono
polie blijft. De krant, het centrale or
gaan van de communistische partij in
de Sovjet-Unie, schreef, dat „in onze
eeuw van technische vooruitgang, er
geen sprake meer kan zijn van het
monopolie in een nieuw wapen”.
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK. In de Amerikaanse
defensietop is grote opwinding ont
staan over een voorstel van de minis
ter van Buitenlandse Zaken van de
Verenigde Staten, Cyrus Vance. Vance
heeft president Carter aangeraden op
internationaal niveau een verbod op
de produktie van splijtstoffen die ge
bruikt kunnen worden voor kernwa
pens, voor te stellen.
Volgens de ambassade had de maker
van de reportage, José Maria Berzosa, zich
verplicht de film voor uitzending aan de
Chileense regering voor te leggen. Daar
aan zou Berzosa zich niet hebben gehou
den. Omdat de verslaggever zondag niet
kon worden gehoord besloot de rechter,
dat de uitzending moest worden opge
schort tot een definitieve uitspraak volgt.
trijfël
Prinses Irene werd opgepacht door haar
man, Carel Hugo, haar schoonzusje Ceci
lia, en enkele leiders van de carlistische
partij. Direct na aankomst verklaarde
prinses Irene, dat voor haar het clandes
tiene tijdperk in Spanje nu voorbij is: „Het
is ontroerend om na negen jaar verban
ning in een vrij en democratisch Spanje te
komen, waar de mensen niet bang meer
zijn om te praten.”
Zuid-Afrika weer
PARIJS. De verkiezing van Jacques Chaban-Delmas tot voorzitter van het Franse
parlement is een nieuwe steun voor de plannen van president Giscard d’Estaing tot de
verbreding van de komende regering naar het politieke centrum.
i
Carter kreeg in Monrovia een warm wel
kom. Toen hij met de Liberiaanse presi
dent Tolbert naar het parlementsgebouw
reed werd hij door naar schatting
honderdduizend mensen toegejuicht.
Daarvoor had de Amerikaanse president
al tegen verslaggevers gezegd zeer tevre
den te zijn over zijn reis: „Ik denk dat het
een succesvolle reis was”, aldus Carter, en
in elk opzicht veel beter dan we hadden
verwacht.”
1
Duizenfen Palestijnse en Libanese
vluchtelingen zijn gisteren begonnen terug
te keren naar hun woonplaatsen in Zuid-
Libanon. Hun onderkomens zijn echter
veelal verwoest. Volgens officiële cijfers
hebben 250.000 mensen tijdens de Israëli
sche invasie hun woonhuizen verlaten. Er
zouden bij de gevechtshandelingen ruim
1000 burgers zijn omgekomen.
Elaine Paige, 26 lentes pril, heeft alle reden tot lachen. Uit vele kandidaten werd
zij verkozen de rol van Evita Peron te spelen in de gelijknamige musical. Eerder
trad Elaine op in Jesus Christ Superstar, Billy en in Hair.