Gesprek gevraagd
over industrie
krl-sector
aterdag
Gero nog
r
r
Mumenthal maakt einde
tan herstel dollarkoers
SPELEN
Aantal werknemers van Philips
zal ook dit jaar verminderen
Vervanger van
gloeilamp
op komst
100 man weg
198
I
I
52~Uit vraaggesprekken met leidinggevende functionarissen blijkt:
tussen de
bedrijven door
1 floemenveilingen
blijven open op
MET PUZZELS
II
I
1
11
w
N
Duphar
21
Te weinig benut
"SPELEN MET PUZZELS?
IN SPECIALE BOEK VAN
DE MAAND OPLAGE:
F 21,50.
Na 6 mei f 34.50.
Lening Chili
Houthandel Key
Dividend Econosto
Inventum
Splijtstof
Japanse scheepsbouw
f
M
American Express
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. In de Nederlandse industrie is
sprake van een algemeen pessimisme over de toe
zal blijven dalen. De steunmaatregelen van de
overheid vormen een onoverzichtelijk geheel,
waardoor veel van de doeltreffendheid verloren
gaat. Er is een krachtig, langjarig en in ieder geval
beter overheidsbeleid gewenst. Nieuwe industriële
activiteiten moeten worden aangepakt.
Een boek om bi j te tandenknarsen
en te watertanden, om soms gek en
dan weer gelukkig van te worden.
Dat is "Spelen met Puzzels"
een schitterend geïllustreerde ver
zameling puzzels,variërend van vrij
gemakkelijk tot zeer moeilijk. U vindt
er meer dan 1000 puzzels in met alle
oplossingen, waarvan 100 puzzels
om zelf te vervaardigen. Tangrams.
meetkundige legpuzzels, polyvor-
men, luciferpuzzels. constructie-
puzzels. magische vierkanten, ring-
touw-en-bal-puzzels.doolhoven en
labyrinten, draadpuzzels, getallen
puzzels en verplaatsproblemen.
Spelen met Puzzels
nu als Bock van de
Maand bij de boek
handel.
Meer winst ICU
Hoger dividend AMEV
Superunie
f
)QNDE R D AG 13 APRIL 1978 ECONOMIE
lomst. Het zicht op nieuwe ontwikkelingen en de
41 laarmee samenhangende voorspelbaarheid van de
S oekomst lijken afgenomen. De werkgelegenheid
Nedlloyd: slechter
van Nederlandse industrie
Aldus enkele belangrijke conclusies
een zes-
DEN HAAG (ANP). De bloemenvei-
29i
L80
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIII
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
ïlaties
I
Pessimisme over toekomst
ritische opmerkingen gemaakt.
Algemeen was de constatering dat het de
De ondervraagden betwijfelen of wel
den door verzwakking van hun concur-
ntiepositie, niet voor de handel, die met
i sterker wordende buitenlandse con-
irrentie te maken zouden krijgen, niet
>or de werknemers, omdat afzetverlies
nslotte ook verlies van arbeidsplaatsen
>t gevolg zal hebben.
Zaterdagarbeid hoort bij de bloemenbe-
ijfstak, meende voorzitter Hogewoning,
de personeelsproblemen lost men niet
door op die dag de veilingen te sluiten.
<-clair
laten.
Ib
9
9
9
9.
0
0
0
o
o
o
o
41 a bloemenveilingen vorig jaar goed
or een omzet van bijna 1,5 miljard gul-
n zijn er echter volgens voorzitter
>gewoning van overtuigd dat zo’n slui-
ig geen goede zaak zou zijn: niet voor de
Op vragen die de minister tijdens een
ersconferentie werden gesteld over de
logelijkheid dat de Verenigde Staten le
gen is naar zijn mening ervoor te zorgen
dat de „fundamentele ontwikkelingen” de
goede kant opgaan.
Verdere ontwikkeling naar grotere orga
nisatievormen wordt gewenst geoordeeld,
waarbij de noodzaak om in groot verband
op te treden wordt gecombineerd met de
voordelen van „kleinschaligheid”. Voor de
industrie in een klein land als het onze is
internationalisering bijvoorbeeld door
buitenlandse vestigingen of door gezamen
lijke projecten veelal onontbeerlijk, zo
werd gesteld.
Vooral voor technisch hoogwaardige
produkten wordt nauw contact met de
afzetmarkt gewenst geoordeeld. Dit is een
voorwaarde voor het maken van aange;
paste ontwerpen en goede serviceverle
ning. Ondernemingen in tal van bedrijfs
takken wordt daardoor de gelegenheid ge
boden om een internationaal sterke con
currentiepositie op te bouwen. Omdat een
belangrijk deel van ons nationale inkomen
aan export wordt ontleend, is gezamenlijk
optreden van overheid en bedrijfsleven in
het buitenland van groot belang.
In een vroeg stadium en veel meer dan
nu moet er overleg komen tussen de over
heid als opdrachtgever en de industrie. Op
dit gebied zou de industrie, bijvoorbeeld
door ontwikkelingsopdrachten, moeten
worden gesteund bij technologische ver
nieuwingen. Daardoor kan ook de export
positie op lange termijn worden verbeterd.
Instellingen als de technische hogescholen
en TNO zouden op ontwikkelingsgebied
nuttige bijdragen kunnen leveren. Maar de
afstand tot de „markt” staat gebruik van
deze diensten op grote schaal in de weg.
Ir Pannenborg ziet de particuliere ge
bruiker er daarom niet direct mee werken.
Blumenthal herhaalde voor de zoveelste
keer dat het er de Amerikaanse regering
bij haar interventiebeleid alleen om is te
doen „wanorde” op de wisselmarkten te
voorkomen. Hij voegde er (ook niet voor
de eerste keer) aan toe dat de VS over
ruime financiële middelen beschikken om
dat doel te bereiken. De Zwitserse frank
en het pond sterling begonnen daarna met
een in koers te stijgen, De D-mark werd op
hetzelfde peil als voorheen verhandeld.
De nieuwe lamp is over ongeveer ander
half jaar op de markt, zo is de verwach
ting. Philips ligt met de ontwikkeling er
van een stuk op de concurrent voor, veron
derstelt het concern.
(Van onze financiële redactie)
EINDHOVEN. Philips is dicht bij
een vervanger voor de gloeilamp, die vier
keer zoveel rendement oplevert en een
vijf keer zo grote levensduur heeft. Dit
vertelde dr. ir. A. E. Pannenborg, vice-
president van het concern in de perscon
ferentie over het jaarverslag. Er is echter
één maar: de lamp, een gasontladings-
lamp zoals de tl-buis, is, zeker de eerste
tien jaar in aanschaf tien keer zo duur als
de huidige gloeilamp.
Vooral kleinere bedrijven hebben betrek
kelijk weinig hooggeschoold personeel;
een verschijnsel dat niet bevorderend is
voor het vermogen tot het maken van
nieuwe produkten. In een aantal bedrijf
stakken lijken de mogelijkheden op dit
terrein trouwens verminderd. Er zijn ook
verzadigingsverschijnselen op bepaalde
afzetgebieden te zien.
voldoende gebruik wordt gemaakt van
het grote (nog steeds stijgende) aantal
hoog opgeleide mensen in de bedrijven.
In het algemeen stelt men dat de indu
striële problemen als gevolg van de scher
pe eisen op het gebied van lucht- en water
vervuiling niet onoverkomelijk lijken. Wel
ontstaan er problemen bij de bestrijding
van geluidsoverlast. De industrie weet nog
niet goed raad met de aangekondigde
eisen.
Algemeen werd ook geconstateerd dat
de arbeidskosten in ons land zeer hoog
zijn, zeker als men op de produktiviteit let.
Het hoge ziekteverzuim en de hoge sociale
lasten worden opvallend genoemd. Het
ontbreken van voldoende mogelijkheden
tot beloning van goede prestaties wordt
algemeen betreurd. Men sprak veelvuldig
zijn bezorgdheid uit over de af nemende
arbeidsmotivatie, vooral bij jongeren. Her
bezinning op het fungeren van de mens in
zijn werkomgeving is gewenst.
Rodenburg, die in dit kader over Neder
land niets kon zeggen.
Wat betreft de gang van zaken in 1977
merkte de president van het concern op,
dat noch de omzet 31.164 miljoen, in geld
2 procent meer dan in 1976), noch het
resultaat (bedrijfsresultaat 2212 miljoen,
7,1 procent van de omzet tegen in 1976 7,3
procent) zich hebben ontwikkeld volgens
de verwachtingen in het vorig verslag uit
gesproken. Zoals al bekend gemaakt was
de nettowinst 634 miljoen (1976 562
mln.). Dividend 1,70 (was 1,60).
Er zijn twee oorzaken van het achter
blijven van de verwachtingen. Ten eerste
zette het economisch herstel niet door en
ten tweede daalde de guldenswaarde van
enkele voor de onderneming belangrijke
valuta’s verder. Neemt men beide zaken
in aanmerking, dan is Philips over de
uitkomsten van 1977 niet ontevreden. Als
UTRECHT (ANP). De vakbonden en
de werkgevers willen een spoedberaad
met de ministers van Economische, Socia
le Zaken en Financiën over een sociaal
plan voor de katoen, rayon en linnenin-
dustrie. In die krl-industrie en met
name bij de weverijen en de veredelings-
sector (ververijen, finishing) staat een
ingrijpende herstructurering voor de
deur waarbij enkele duizenden arbeids
plaatsen zijn betrokken.
„We zijn constant bezig opdrachten te krij
gen, ook in Saoedi-Arabië, maar ook el
ders”.
Maar de werkgevers- en werknemersver
tegenwoordigers in de beleidscommissie
structuuronderzoek krl kregen gisteren
van de overheidsvertegenwoordigers in de
commissie te horen dat de overheidsmede-
werking aan het sociaal plan minder ver
kan gaan dan bij de herstructurering in de
spinnerijen waar gedwongen ontslag ge
durende een „transferperiode” van een
jaar onmogelijk is.
Het vorige kabinet deed de toezegging
dat bij die herstructurering gedwongen
ontslagen zoveel mogelijk zouden worden
voorkomen via een goed sociaal plan.
De order in Saoedi-Arabië voor het in
stalleren van 476.000 nieuwe telefoonlij
nen, samen met Ericson en onderaanne
mers (totaal 4,75 miljard gulden, waarvan
voor Philips een derde) zal drie jaar werk
betekenen. De benodigde apparatuur en
kabels worden hoofdzakelijk in Nederland
gemaakt. In 1978 zal de omzet uit deze
order 200 miljoen zijn. Het uitzenden van
personeel, voornamelijk leidinggevend, is
geen probleem. Of er meer orders in het
vat zitten, kon Rodenburg niet zeggen:
zich geen wisselkoerswijzigingen hadden
voorgedaan, zou de omzet in.gulden niet
met twee, maar met elf procent zijn ge
stegen.
(De aanbieding is geldig
t/m 6 mei. Echter zolang
de voorraad strekt
Particuliere Amerikaanse banken heb
ben ter ondersteuning van de Chileense
economie bijna één miljard dollar (ruim
2,1 miljard gulden) uitgeleend, terwijl met
het oog op het schenden van de mensen-
I rechten in Chili een eind werd gemaakt
aan multilaterale en Amerikaanse over-
heidsleningen. Dat blijkt uit de resultaten
van een studie die het instituut voor be
leidsstudies, een „denkfabriek” van de
VN-Commissie voor de Mensenrechten,
heeft verricht.
NV Houthandel voorheen G. Key zal
voorstellen het dividend over 1977 te bepa
len op 15 pet (1976: 6 pet) voor de gewone
aandelen en op 7,8 pet (6 pet) voor de
cumulatief preferente aandelen, aldus het
bedrijf. De jaarvergadering is op 23 juni.
Econosto NV (technisch groothandel in
voornamelijk appendages) zal voorstellen
over 1977 een onveranderd dividend van
3 per aandeel van 10 uit te keren, zo
heeft het bedrijf bekendgemaakt. De jaar
vergadering is op 25 mei.
Inventum gaat in de jaarvergadering
van 29 mei voorstellen het dividend over
1977 onveranderd vast te stellen op 13 pet.,
waarvan 8 pet in contanten en 5 pet in
agio-aandelen. Op grond van de huidige
inzichten acht het bedrijf het niet uitgeslo
ten dat het resultaat over 1978 lager zal
kunnen uitvallen dan dat over 1977.
Cogema, dochtermaatschappij van de
Franse commissie voor kernenergie, en de
Deutsche Gesellschaft für Wiederaufbe-
reitung von Kembrennstoffen (DWK) heb
ben een overeenkomst gesloten inzake de
opwerking van gebruikte splijtstof. Het
contract heeft een looptijd van vijf jaar,
waarin Cogema voor West-Duitsland 1705
ton afgewerkte splijtstof zal opwerken te
gen een vergoeding van 2,5 miljard mark
(ongeveer 2,7 miljard gulden). Dat heeft
het Franse bedrijf gisteren meegedeeld.
Na opwerking in La Hague bij Cherbourg
wordt de splijtstof weer ter beschikking
gesteld van de DWK, die de werkzaamhe
den laat uitvoeren uit naam van vijftien
elektriciteitsbedrijven in West-Duitsland.
Het contract geldt voor de periode van
1985 tot en met 1989.
In het begrotingsjaar dat op 31 maart is
geëindigd, hebben de scheepswerven in
Japan uit het buitenland bestellingen ont
vangen voor de bouw van slechts 200 sche
pen van tezamen 2,70 miljoen brutoton
vergeleken met orders voor 485 schepen
van in totaal 6,36 miljoen ton in het vooraf
gaande jaar. Dat heeft de Japanse vereni
ging van scheepsexporteurs meegedeeld.
De orderontvangst was het afgelopen jaar
kleiner dan in vijftien jaar is voorge
komen.
■ZEIST (ANP). In de komende jaren
rallen door een voortgaande automatise-
ng nog eens 100 man moeten verdwijnen
j de Gerofabriek, waar men bestek, pan
en en servies maakt. Het huidige perso-
eelsbestand bedraagt in Nederland 195
an. Dat verklaarde directeur J. R. Keu-
Het teruglopen van het personeelsbe
stand met 2 a 3 procent per jaar kan nog
wel enkele jaren doorgaan. Philips gelooft
namelijk, aldus president dr. ir. N. Roden
burg in zijn toelichting op het verslag, dat
de recessie, veroorzaakt door de oliecrisis,
nog heel lang kan duren. „Zien we maar
naar de slechte betalingsbalans van de
VS“.
ng van Gero gisteren op de aandeelhou-
if grer
ivig
De American Express Company is van
plan notering van haar gewone aandelen
op de Amsterdamse effectenbeurs aan te
vragen. Een introductiebericht zal op 12
mei verschijnen, aldus de Amro Bank.
Zijn opmerking kwam na het sluiten van
8 wisselmarkten in Europa maar zorgde
rompt voor een koersdaling van de dollar
(New York.
inzien van de dollar wat op te poetsen,
ötwoordde Blumenthal, dat de Ameri-
I |rrV aanse regering het niet wenselijk vindt
LIJ CC invullende maatregelen te nemen. De
lanier om de dollarkoers omhoog te krij-
Vandaar dat Philips zich voor de verkoop
allereerst zal wenden tot professionele ge
bruikers, hotels met name, waar men wel
een sfeervojle lichtbron en dus niet de
koele zakelijke tl-buis wenst, maar ook
naar het rendement kijkt.
(Van onze financiële redactie)
EINDHOVEN. Ook in 1978 zal het aantal werknemers van Philips verminderen,
aldus het jaarverslag over 1977, het jaar waarin het personeelsbestand van het concern
wereldwijd verminderde van 391.500 tot 383.900 mensen en in Nederland van 87.500
tot 84.900. Dat is wereldwijd met twee procent en in ons land met drie procent. De
verwachte groei van de omzet (7 procent in hoeveelheid gerekend, evenveel als in 1977)
en de noodzakelijke verbetering van de produktiviteit zijn niet groot genoeg om het
aantal werknemers op het per eind 1977 bereikte niveau te kunnen handhaven, zo
wordt er ter verklaring bij gezegd. Ook de ontwikkeling van de technologie speelt een
rol.
enote< lelsproblemen bij inkoop en transport.
12,00
5,92
2,22
Deze constructie, gemaakt met 114
lucifers, is zo nauwgezet geconstrueerd
dat hij niet in elkaar valt, hoewel er toch
geen lijm werd gebruikt.
1,50
»,00
I 00
worden om in Nederland te investeren. De
toekomstmogelijkheden van de industrie
zijn volgens de meeste geïnterviewden ma
tig. In dit verband klonk duidelijk een
algemeen pessimisme door. Men zag ech
ter de toekomst van de eigen bedrijfstak
met meer optimisme tegemoet. Daar ziet
men nog veel concrete ontplooiingsmoge
lijkheden.
i0
10
10
i0
10
0d
iO
10
10
10
•0
0
10
>0
o
o
10
•0
)0
>0
10
10
iO
10
>0
)0
!0
)0
>0
>0
)0
>0
)0
)0
10b HO
>0
:0e
>0
50
50
)0
50
50
70
iOb
50
)0
)0
)0
)0
)0
Ie zome 'ngen ^et buitenland opnemen om het
(ADVERTENTIE)
BOEK VAN DE MAAND:
"SPELEN MET PUZZELS?
Evenals in voorgaande jaren werd de
noodzakelijke personeelsvermindering
grotendeels verwezenlijkt door het slechts
gedeeltelijk ópvangen van het natuurlijk
verloop. In enkele gevallen kwamen col
lectieve ontslagen voor, maar niet in Ne
derland. In het verslag wordt echter opge
merkt dat de raad van bestuur niet de
zekerheid heeft in de komende jaren niet
tot gedwongen collectieve ontslagen te
moeten overgaan. Er zijn overigens geen
directe plannen in deze richting, aldus
f i
fonische ers> die een miljoenenschade zouden
outen
foersen.
oor dit
nen eusn
ius aan.
in
ersvergadering in Zeist.
In het verleden zijn reeds 300 man ont-
"len bij Gero. Het bedrijf heeft thans
vestigingen in Zeist (directie en ver-
>p) en in Nieuw Weerdinge bij Emmen
roduktie van bestek).
In België heeft Gero een dochtermaat-
ihappij waar 110 man pannen produce-
n. Daar zullen de eerstkomende vier jaar
sen ontslagen vallen. Het Belgische on-
irdeel functioneert volgens het jaarver-
>8 „bevredigend”.
De overheid heeft tot nu toe tien miljoen
ilden in het bedrijf gestopt, dat over 1977
nettowinst heeft geboekt van ,700.000
ilden. In 1976 bedroeg die winst nog
igeveer 150.000 gulden.
NV ICU, Informatie en Communicatie
Unie, heeft de omzet in 1977 met circa 11
pet. zien stijgen van 206 mln. tot 228
mln. De nettowinst nam met bijna 14 pet.
toe van 6,3 mln. tot 7,1 mln. Voorgesteld
wordt over 1977 een dividend in contanten
uit te keren van 5,30 dan wel naar keuze
2,50 in contanten en een belastingvrije
uitkering van 5 pet. in certificaten van
aandelen uit de agioreserve. Over 1976
werd een dividend van 4,80 in contanten
of 2 in contanten en 5 pet. in certificaten
van aandelen uitgekeerd. De jaarvergade
ring is op 24 mei. ICU is houdstermaat
schappij van Samsom-Sijthoff, Wolters-
Noordhoff en aanverwante bedrijven.
AMEV (verzekeringen) gaat aan de op 25
mei te houden jaarvergadering voorstellen
het dividend over het vorig jaar met 5 pet.
vergrote kapitaal vast te stellen op 5 per
gewoon aandeel van nominaal 10. Verder
zal per aandeel 0,50 in belastingvrije
agio-aandelen worden uitgekeerd. Over
1976 werd 4,40 dividend betaald, terwijl
in mei 1977 eveneens 0,50 in belasting
vrije agio-aandelen werd uitgekeerd, aldus
het concern. Vorig jaar werd een netto
winst geboekt van 71,4 mln. tegenover
60,7 mln. in 1976, een stijging van ruim 17
pet.
Voor Philips Duphar wordt naar een
mogelijkheid voor verkoop van de activi
teiten in delen gezocht; voor één deel is
men nu in onderhandeling. Al met al zal
het afbouwen van deze activiteit nog wel
enkele jaren vergen. Eerdere pogingen het
bedrijf in zijn geheel te verkopen zijn,
zoals bekend, mislukt.
AMSTERDAM (Reuter, ANP). Hoewel de internationale valutahandel gisteren
mvankelijk teleurgesteld reageerde op de maatregelen die president Carter denkt te
men tegen de inflatie in rijn land, trad in de loop van de dag op de wisselmarkten in
est-Europa een herstel van de dollarkoers in. De Amerikaanse minister van financië,
ichael Blumenthal, meende daar iets tegen te moeten ondernemen e- verklaarde dat
j het niet wenselijk achtte dat nieuwe maatregelen ter ondersteuning van de dollar
orden genomen.
De Coöperatieve Inkoopvereniging Su
perunie is tevreden over de stijging van de
inkoopomzet in 1977 met 15 pet van 467
mln tot 530 mln. Deze omzet steeg minder
dan in 1976, doch volgens Superunie is
deze trend algemeen in de levensmiddelen
handel, omdat de groei stagneert. De ge
middelde afname per lid was vorig jaar
16 mln tegen 13,7 mln in 1976. De ver
koopruimte steeg van 112.200 m2 tot
121.800 m2 en de omzet per m2 van
9.800 tot 10.700. Door het vertrek van
Konmar naar Vroom en Dreesmann ver
wacht Superunie dit jaar een gelijkblijven
de omzet.
1041
46,1 I
79 j
130J
31,1
6.1
81.1
23,1
47.1
100;
41;
58;
49; i
55,1
42;
51,1
98,1
95.1
100,11
30;
ioi;l
58;
131.'
58,
37.
32
527 ran een verkenning naar knelpunten en
*3 logelijkheden bij onze industrie die de
55 lichting Toekomstbeeld der Techniek
35 eeft ondernomen. De gegevens voor dit
i,4 nderzoek werden verkregen uit
31, igtal vraaggesprekken, gevoerd met lei-
45 inggevende mensen uit tien bedrijfstak-
57 en. Met name over het industrie- en
4? xportbeleid van de overheid werden vele
De Nedlloyd-groep heeft in 1977 de winst
zien dalen van 102,5 mln tot 91,4 mln.
Aan de op 16 mei te houden jaarvergade
ring zal worden voorgesteld het dividend
te verlagen van 10 tot 9 per aandeel van
50 nominaal. Voor 1978 wordt een be
langrijke daling van het resultaat ver
wacht, aldus het concern.
57
161
55
52
68
77,
48
56
146
31
85 li
9« H
56
51
38
3*
259 ngen in ons land zullen na 1 januari 1979
521 ik ’s zaterdags open blijven voor hen die
dan wensen te kopen, zelfs als de Ver-
335 üging van Groothandelaren in Bloem-
wekerijprodukten (VGB) zou besluiten
zaterdag niet meer van de partij te zijn.
t. fond Drs. G. Hogewoning, voorzitter van de
ereniging van Bloemenveilingen in Ne-
i, irland (VBN) liet daarover gisteren in de
2i gemene vergadering van zijn organisatie
Den Haag geen twijfel bestaan.
De groothandelarenorganisatie wil slui-
ig van de zaterdagveiling wegens perso-
<*av xvx vw* »x*’0wc-x<-v
132.
128,
aatste jaren minder aantrekkelijk is ge-